Watwaeni Kama Kiolezo Manabii wa Mungu
“Akina ndugu, watwaeni kama kiolezo cha kuvumilia uovu na kutumia saburi wale manabii, waliosema katika jina la Yehova.”—YAKOBO 5:10, NW.
1. Ni nini husaidia watumishi wa Yehova wawe na shangwe hata wanyanyaswapo?
WATUMISHI wa Yehova huonyesha shangwe ijapokuwa huzuni iliyojaa ulimwenguni pote katika siku hizi za mwisho. Ndivyo ilivyo kwa sababu wanajua kwamba wanampendeza Mungu. Mashahidi wa Yehova pia huvumilia mnyanyaso na upinzani kwa huduma yao ya peupe kwa sababu wanang’amua kwamba wanavumilia kwa ajili ya uadilifu. Yesu Kristo aliwaambia wafuasi wake: “Heri ninyi watakapowashutumu na kuwaudhi na kuwanenea kila neno baya kwa uongo, kwa ajili yangu. Furahini, na kushangilia; kwa kuwa thawabu yenu ni kubwa mbinguni; kwa maana ndivyo walivyowaudhi manabii waliokuwa kabla yenu.” (Mathayo 5:10-12) Kwa kweli, watumishi wa Mungu wakabilipo majaribu ya imani, wao huyaona kuwa shangwe.—Yakobo 1:2, 3.
2. Kulingana na Yakobo 5:10, nini kiwezacho kutusaidia kuonyesha saburi?
2 Mwanafunzi Yakobo aliandika: “Akina ndugu, watwaeni kama kiolezo cha kuvumilia uovu na kutumia saburi wale manabii, waliosema katika jina la Yehova.” (Yakobo 5:10, NW) W. F. Arndt na F. W. Gingrich wafafanua neno la Kigiriki lililotafsiriwa “kiolezo” (hy·poʹdeig·ma) kuwa “mfano, kielelezo, kiolezo, kwa maana nzuri ya kuwa kitu kinachochochea mtu au kipasacho kuchochea mtu akiige.” Kama lionyeshwavyo kwenye Yohana 13:15, “[neno] hilo lamaanisha zaidi ya kuwa kielelezo. Ni mfano halisi.” (Theological Dictionary of the New Testament) Basi, kwa hiyo watumishi wa kisasa wa Yehova waweza kutwaa kiolezo cha manabii waaminifu kwa habari ya “kuvumilia uovu” na “kutumia saburi.” Ni kitu gani kingine tuwezacho kujifunza juu ya maisha zao? Na kufanya hivyo kwaweza kutusaidiaje katika utendaji wetu wa kuhubiri?
Walivumilia Uovu
3, 4. Nabii Amosi aliitikiaje upinzani kutoka kwa Amazia?
3 Mara nyingi manabii wa Yehova walivumilia uovu au kutendwa vibaya. Kwa mfano, katika karne ya tisa K.W.K., yule Amazia aliyekuwa kuhani mwabudu-ndama alimpinga kwa uovu nabii Amosi. Amazia alitoa madai ya bandia kwamba Amosi alikuwa na njama dhidi ya Yeroboamu 2 kwa kutoa unabii kwamba mfalme huyo angekufa kwa upanga na kwamba Israeli ingechukuliwa mateka.[2a] Kwa madharau, Amazia alimwambia Amosi hivi: “Ewe mwona, nenda zako, ikimbilie nchi ya Yuda, ukale mkate huko, ukatabiri huko; lakini usitabiri tena huku Betheli; kwa maana ni mahali patakatifu pa mfalme, nayo ni nyumba ya kifalme.” Bila kuogopa mashambulizi hayo ya maneno, Amosi alijibu: “Mimi sikuwa nabii, wala sikuwa mwana wa nabii; bali nalikuwa mchungaji, na mtunza mikuyu; naye BWANA akanitwaa, katika kufuatana na kundi; BWANA akaniambia, Enenda uwatabirie watu wangu Israeli.”—Amosi 7:10-15.
4 Roho ya Yehova ilimpa Amosi nguvu ya kutoa unabii kwa ujasiri. Ebu wazia itikio la Amazia wakati Amosi aliposema: “Lisikie neno la BWANA; Wewe unasema, Usitabiri juu ya Israeli, wala usitoe neno lako juu ya nyumba ya Isaka; kwa hiyo, BWANA asema hivi, Mke wako atakuwa kahaba mjini, na wana wako na binti zako wataanguka kwa upanga, na shamba lako litagawanywa kwa kamba; na wewe mwenyewe utakufa katika nchi iliyo najisi; na bila shaka Israeli atachukuliwa mbali hali ya kufungwa kutoka nchi yake.” Unabii huo ukaja kutimizwa. (Amosi 7:16, 17) Ni lazima Amazia mwasi-imani alishtuka kama nini!
5. Ni nini kiwezacho kufananishwa kati ya hali ya watumishi wa kisasa wa Yehova na ile ya nabii Amosi?
5 Hali hii yafanana na hali ya watu wa Yehova leo. Twavumilia uovu tukiwa watu wanaotangaza jumbe za Mungu, na watu wengi husema kwa madharau juu ya utendaji wetu wa kuhubiri. Ni kweli kwamba mamlaka yetu ya kuhuburi haitokani na seminari fulani ya kitheolojia. Badala ya hivyo, roho takatifu ya Yehova hutusukuma kutangaza habari njema za Ufalme. Hatubadili wala kupunguza ujumbe wa Mungu. Lakini, kama Amosi, kwa utii twautangaza bila kujali itikio la wasikilizaji.—2 Wakorintho 2:15-17.
Walitumia Saburi
6, 7. (a) Ni jambo jipi lilionekana katika kutoa unabii kwa Isaya? (b) Watumishi wa kisasa wa Yehova hutenda kama Isaya kwa njia ipi?
6 Manabii wa Mungu walitumia saburi. Kwa mfano, Isaya, aliyetumika akiwa nabii wa Yehova katika karne ya nane K.W.K. alionyesha saburi.[2b] Mungu alimwambia: “Enenda, ukawaambie watu hawa, Fulizeni kusikia, lakini msifahamu; fulizeni kutazama, lakini msione. Uunoneshe moyo wa watu hawa, ukayatie uzito masikio yao, ukayafumbe macho yao; wasije wakaona kwa macho yao, na kusikia kwa masikio yao, na kufahamu kwa mioyo yao, na kurejea na kuponywa.” (Isaya 6:9, 10) Kwa kweli watu waliitikia hivyo. Lakini je, hilo lilifanya Isaya aacha kazi yake? La. Badala ya hivyo, kwa saburi na kwa bidii yeye alitangaza jumbe za Yehova za kutoa onyo. Muundo wa Kiebrania wa maneno ya Mungu yaliyotoka tu kunukuliwa wategemeza wazo la “kuendelea kwa muda mrefu” kwa mbiu za nabii huyo, ambazo watu walisikia “tena na tena.”—Gesenius’ Hebrew Grammar.
7 Leo watu wengi huitikia habari njema kama tu vile watu walivyoitikia maneno ya Yehova yaliyowasilishwa na Isaya. Lakini, kama nabii huyo mwaminifu, twarudia ujumbe wa Ufalme “tena na tena.” Twafanya hivyo kwa bidii na saburi ya daima kwa sababu hayo ni mapenzi ya Yehova.
“Ndivyo Walivyofanya”
8, 9. Ni katika njia zipi nabii wa Yehova Musa alikuwa kielelezo kizuri?
8 Nabii Musa alikuwa mwenye kutokeza sana katika kuonyesha saburi na utii. Aliamua kuchukua msimamo wake pamoja na Waisraeli waliokuwa utumwani, lakini alilazimika kungojea kwa saburi wakati wa kuokolewa kwao. Kwa miaka 40 aliishi katika Midiani mpaka Mungu alipomtumia kuongoza watu wa Israeli kutoka utumwani. Wakati Musa na ndugu yake Haruni walipokuwa mbele ya mtawala wa Misri, walisema na kutenda kwa utii yale ambayo Mungu alikuwa ameamuru. Kwa kweli, “ndivyo walivyofanya.”—Kutoka 7:1-6; Waebrania 11:24-29.
9 Musa alivumilia kwa saburi miaka 40 migumu ya Waisraeli katika nyika. Vilevile yeye alifuata kwa utii mwelekezo wa kimungu katika kujengwa kwa tabenakulo ya Israeli na kufanyizwa kwa vitu vingine vilivyotumiwa katika ibada ya Yehova. Nabii huyo alifuata kwa ukaribu sana maagizo ya Mungu hivi kwamba twasoma: “Musa akafanya hayo yote; kama yote BWANA aliyoagiza ndivyo alivyofanya.” (Kutoka 40:16) Katika kutekeleza huduma yetu kwa kushirikiana pamoja na tengenezo la Yehova, na tukumbuke utii wa Musa na kutumia shauri la mtume Paulo la ‘kuwatii wenye kutuongoza.’—Waebrania 13:17.
Walikuwa na Mtazamo Mzuri
10, 11. (a) Ni nini kionyeshacho kwamba nabii Hosea alikuwa na mtazamo mzuri? (b) Twaweza kudumishaje mtazamo mzuri tuwafikiapo watu katika maeneo yetu?
10 Manabii walihitaji kuwa na mtazamo mzuri walipokuwa wakitoa jumbe za hukumu na vilevile unabii mbalimbali ulionyesha hangaiko lenye upendo la Mungu kwa waaminifu waliotawanyika katika Israeli. Ndivyo ilivyokuwa na Hosea, aliyekuwa nabii kwa muda usiopungua miaka 59. Kwa njia nzuri, aliendelea kutangaza jumbe za Yehova na akamalizia kitabu chake cha unabii kwa maneno haya: “Ni nani aliye na hekima, naye atayafahamu mambo haya? Ni nani aliye na busara, naye atayajua? Kwa maana njia za BWANA zimenyoka, nao wenye haki watakwenda katika njia hizo; bali waasio wataanguka ndani yake.” (Hosea 14:9) Maadamu Yehova aturuhusu kutoa ushahidi, na tuwe na mtazamo mzuri na kuendelea kutafuta wale ambao watakubali kwa hekima fadhili zisizostahiliwa za Mungu.
11 Ili ‘kutafuta wale wanaostahili,’ twahitaji kuvumilia na kuwa na maoni mazuri juu ya mambo. (Mathayo 10:11) Kwa kielelezo, iwapo tumepoteza funguo zetu, twaweza kurudi tulikotoka na kutafuta sehemu kadhaa tulipokuwa tumekuwa. Twaweza kuzipata baada tu ya kufanya hivyo kwa kurudia-rudia. Na sisi pia na tuvumilie vivyo hivyo tukitafuta wenye mfano wa kondoo. Tunapata shangwe kama nini wanapoitikia habari njema katika eneo linalohubiriwa kwa ukawaida! Na tunashangilia kama nini kwamba Mungu anabariki kazi yetu katika nchi ambazo hapo awali vizuizi vilikuwa vimezuia huduma yetu ya peupe!—Wagalatia 6:10.
Vyanzo vya Kitia-Moyo
12. Ni unabii gani wa Yoeli unaotimizwa katika karne ya 20, na kwa njia gani?
12 Maneno ya manabii wa Yehova yaweza kututia moyo sana katika huduma yetu. Kwa mfano, ebu fikiria unabii wa Yoeli. Huo una jumbe za hukumu zilizoelekezwa kwa Waisraeli waasi-imani na wengine katika karne ya tisa K.W.K. Hata hivyo, Yoeli alivuviwa atoe unabii huu: “Hata itakuwa, baada ya hayo, ya kwamba mimi Yehova nitamimina roho yangu juu ya wote wenye mwili; na wana wenu, waume kwa wake, watatabiri, wazee wenu wataota ndoto, na vijana wenu wataona maono; tena juu ya watumishi wenu, wanaume kwa wanawake, katika siku zile, nitamimina roho yangu.” (Yoeli 2:28, 29) Hili lilitendeka kweli kwa wafuasi wa Yesu kuanzia Pentekoste 33 W.K. na kuendelea. Na ni utimizo mtukufu kama nini tuonao katika karne hii ya 20! Leo tuna mamilioni ‘wanaotabiri,’ au kutangaza ujumbe wa Yehova—miongoni mwao zaidi ya 600,000 wakiwa katika utumishi wa wakati wote wa upainia.
13, 14. Ni nini kiwezacho kusaidia vijana Wakristo kupata shangwe katika huduma ya shambani?
13 Watangazaji wengi wa Ufalme ni vijana. Si rahisi kwao sikuzote kuongea na watu wenye umri mkubwa zaidi juu ya Biblia. Nyakati nyingine watumishi vijana wa Yehova huambiwa: ‘Unapoteza wakati wako bure kuhubiri,’ na ‘unapaswa kufanya kazi nyingine.’ Kwa busara Mashahidi wa Yehova wachanga waweza kujibu kwamba wanasikitika kwamba mtu huyo ahisi hivyo. Kijana mmoja aliye mhubiri wa habari njema huona ikifaa kuongezea: “Nahisi ninanufaika sana kwa kuzungumza na watu wenye umri mkubwa kama wewe, nami hufurahia sana.” Bila shaka, kuhubiri habari njema kwa hakika si kupoteza wakati. Uhai wa watu umo hatarini. Kupitia Yoeli, Mungu alitangaza hivi zaidi: “Na itakuwa ya kwamba mtu awaye yote atakayeliita jina la BWANA ataponywa.”—Yoeli 2:32.
14 Watoto ambao huandamana na wazazi wao katika utendaji wa kuhubiri juu ya Ufalme hufurahia msaada wa wazazi katika kuweka miradi ya binafsi. Hatua kwa hatua vijana kama hao hufanya maendeleo kutoka kusoma andiko hadi kueleza tumaini lao lenye msingi wa Biblia na kutoa fasihi ifaayo kwa watu wanaopendezwa. Waonapo maendeleo yao wenyewe na baraka za Yehova, wahubiri wachanga wa Ufalme hupata shangwe kubwa katika kuhubiri habari njema.—Zaburi 110:3; 148:12, 13.
Bidii na Mtazamo wa Kungoja
15. Kielelezo cha Ezekieli kinaweza kutusaidiaje kuamsha bidii yetu kwa kazi ya kuhubiri juu ya Ufalme?
15 Manabii wa Mungu pia walikuwa wenye kutokeza sana katika kuonyesha bidii pamoja na kuwa na mtazamo wa kungoja—tabia tunazohitaji katika huduma yetu leo. Tulipojifunza kwa mara ya kwanza kweli kutoka kwa Neno la Mungu, yaelekea kwamba tulichochewa na bidii iliyotusukuma kusema kwa ujasiri. Lakini huenda miaka mingi imepita tangu wakati huo, na huenda ikawa tumehubiri eneo letu mara nyingi. Huenda kuna watu wachache zaidi sasa wanaokubali ujumbe wa Ufalme. Je, hali hizo zimepunguza bidii yetu? Ikiwa ndivyo, ebu fikiria nabii Ezekieli, ambaye jina lake lamaanisha “Mungu Huimarisha.” Ingawa Ezekieli alikabili watu wenye mioyo migumu katika Israeli la kale, Mungu alimwimarisha na ni kana kwamba alifanya kipaji cha uso wake kuwa kigumu kuliko gumegume. Kwa njia hiyo, Ezekieli aliweza kuendeleza huduma yake kwa miaka mingi sana bila kujali kama watu walisikiliza au la. Kielelezo chake chaonyesha kwamba sisi pia twaweza kufanya vivyo hivyo, na kufanya hivyo kwaweza kutusaidia kuamsha tena bidii yetu kwa kazi ya kuhubiri.—Ezekieli 3:8, 9; 2 Timotheo 4:5.
16. Twapaswa kuiga mtazamo gani wa Mika?
16 Mtu anayesifika kwa ajili ya saburi yake alikuwa Mika, aliyetabiri katika karne ya nane K.W.K.[7a] “Lakini mimi,” yeye aliandika, “nitamtazamia BWANA; nitamngojea Mungu wa wokovu wangu; Mungu wangu atanisikia.” (Mika 7:7) Uhakika wa Mika ulitegemea imani yake yenye nguvu. Kama nabii Isaya, Mika alijua kwamba jambo ambalo Yehova amekusudia, hakika Yeye atalifanya. Sisi pia twajua hivyo. (Isaya 55:11) Kwa hiyo na tusitawishe mtazamo wa kungoja kwa habari ya utimizo wa ahadi za Mungu. Acheni tuhubiri habari njema kwa bidii, hata katika maeneo ambako twajua watu hawaonyeshi upendezi sana katika ujumbe wa Ufalme.—Tito 2:14; Yakobo 5:7-10.
Kuonyesha Saburi Leo
17, 18. Ni vielelezo gani vya kale na vya kisasa viwezavyo kutusaidia kuonyesha saburi?
17 Baadhi ya manabii wa Yehova walivumilia kwa saburi katika migawo yao kwa miaka mingi bila kuona utimizo wa unabii wao mbalimbali. Hata hivyo, uvumilivu wao wenye saburi, mara nyingi wakivumilia kutendwa vibaya, hutusaidia kung’amua kwamba twaweza kutimiza huduma yetu. Twaweza kunufaika pia kwa kielelezo cha watiwa-mafuta waaminifu katika miongo ya mapema ya karne ya 20. Ingawa tumaini lao la kimbingu halikutimizwa haraka kama walivyotarajia, hawakuacha hali ya kuvunjika moyo juu ya kule kulikoonekana kuwa ni kuchelewa kwa tumaini lao kudhoofishe bidii yao ya kufanya mapenzi ya Mungu kama alivyowafunulia.
18 Kwa miaka mingi, wengi wa Wakristo hao walitawanya kwa ukawaida Mnara wa Mlinzi na jarida jenzilo, Amkeni!, (zamani liliitwa The Golden Age na baadaye Consolation).[7b] Kwa bidii waliwapa watu majarida hayo yenye thamani barabarani na nyumbani kwao katika kile ambacho leo twakiita njia za magazeti. Dada mmoja mzee-mzee aliyemaliza mwendo wake wa kidunia alikosa kuonwa haraka na wapita-njia waliozoea kumwona akitoa ushahidi barabarani. Alitoa ushahidi kama nini wakati wa miaka yake mingi ya utumishi mwaminifu, kama yaonyeshwavyo na maelezo yenye uthamini ya wale walioona huduma yake ya peupe! Ukiwa mtangazaji wa Ufalme, je, wewe huangushia watu unaokutana nao katika huduma yako Mnara wa Mlinzi na Amkeni! kwa ukawaida?
19. Waebrania 6:10-12 yatutolea kitia-moyo kipi?
19 Fikiria pia utumishi wa saburi na ulio mwaminifu wa ndugu wanaotumika wakiwa washiriki wa Baraza Linaloongoza la Mashahidi wa Yehova. Baadhi yao sasa wamo katika mwongo wa tisa au wa kumi katika maisha zao, na bado wangali watangazaji wa Ufalme wanaotunza kwa bidii kazi zao walizogawiwa. (Waebrania 13:7) Na vipi juu ya wengine walio wazee-wazee wenye tumaini la kimbingu na wengine miongoni mwa “kondoo wengine” wanaozeeka? (Yohana 10:16) Wao wanaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu si mtu asiye mwadilifu hata aisahau kazi na upendo waonyeshao kwa jina lake. Wakiwa pamoja na waamini wenzao walio wachanga, na Mashahidi wa Yehova walio wazee-wazee wavumilie katika kufanya yote wawezayo, wakionyesha imani na saburi katika utumishi wa Mungu. (Waebrania 6:10-12) Kisha, iwe ni kwa ufufuo, kama manabii wa kale, au kwa kuokolewa moja kwa moja kupita “dhiki kubwa,” wao watavuna thawabu bora ya uhai wa milele.—Mathayo 24:21.
20. (a) Umejifunza nini kutokana na “kiolezo” cha manabii? (b) Saburi kama ya manabii yatusaidiaje?
20 Manabii wa Mungu walituachia kiolezo kizuri kama nini! Kwa sababu walivumilia uovu, wakaonyesha saburi na sifa nyinginezo za kimungu, wao walikuwa na pendeleo la kusema katika jina la Yehova. Tukiwa Mashahidi wake wa kisasa, na tuwe kama hao tukiazimia kama nabii Habakuki, aliyetangaza hivi: “Mimi nitasimama katika zamu yangu, nitajiweka juu ya mnara, nitaangalia ili nione atakaloniambia [Mungu].” (Habakuki 2:1) Na tuwe na bidii kama hiyo tuonyeshapo saburi na kwa shangwe tuendelee kufanyia tangazo la peupe jina tukufu la Muumba Mtukufu wetu, Yehova!—Nehemia 8:10; Warumi 10:10.
Je, Ulifahamu Mambo Haya?
◻ Nabii Amosi aliweka kielelezo gani cha ujasiri?
◻ Ni katika njia zipi nabii Musa alikuwa kielelezo kizuri?
◻ Mashahidi wa kisasa wa Yehova waweza kutendaje kama Amosi na Isaya?
◻ Wahudumu Wakristo waweza kujifunza nini kutokana na mwenendo wa Hosea na Yoeli?
◻ Twaweza kunufaikaje kutokana na vielelezo vya Ezekieli na Mika?
[Picha katika ukurasa wa 16]
Ujapokuwa upinzani mkali sana wa Amazia, roho ya Yehova ilimpa Amosi nguvu ya kutoa unabii kwa ujasiri
[Picha katika ukurasa wa 18]
Watiwa-mafuta waaminifu wameweka kielelezo chema kwa kuonyesha saburi katika utumishi wa Yehova