Kuthamini Kwa Nini Mesiya Angekuja

“Tumempata Mesiya.”—YOHANA 1:41, NW.

1. Ni tangazo gani la kugutusha limerekodiwa katika Biblia, nalo lilifanywa lini?

MYAHUDI mmoja jina lake Andrea alimtolea ndugu yake tangazo la kugutusha lililo juu miaka zaidi ya 1,950 iliyopita. Je! wewe waweza kuuhisi msisimuko katika maneno yake, yaliyorekodiwa na mtume Mkristo Yohana? Mwaka huo usiosahaulika ulitajwa waziwazi kabisa na mwanahistoria Mkristo, Luka, kuwa “mwaka wa kumi na tano wa kutawala kwake Kaisari Tiberio.” Mwaka wa 15 wa Tiberio, kuanzia wakati mbiu ilipopigwa kwamba yeye ni maliki Mroma, ulianza katika Septemba 28 W.K. na kwisha katika Septemba 29 W.K.—Luka 3:1-3, 21, 22; Yohana 1:32-35, 41.

2. Unabii wa Danieli ulikazaje fikira juu ya mwaka 29 W.K.?

² Mwaka wa kutokea kwa Mesiya ulikuwa umetabiriwa kwa usahihi. Miaka 483 barabara ilikuwa imepita tangu ile amri ilipotolewa na mfalme Artazakse Mwajemi ili kujenga upya Yerusalemu, hiyo ikiwa ni katika mwaka wa 20 wa utawala wake, 455 K.W.K.a (Nehemia 2:1-8) Nabii Danieli alitabiri “kwamba kuanzia kwenda kwa lile neno la kurudi-sha na kujenga upya Yerusalemu mpaka Mesiya Kiongozi, kutakuwa na majuma saba, pia majuma sitini na mawili.” (Danieli 9:25, NW) Hivyo, kipindi cha 7 + 62 = majuma 69 ya kiunabii kingetenganisha matukio haya mawili ya maana. Majuma sitini-na-tisa halisi ni sawa na siku 483. Kulingana na ile kanuni ya kiunabii ya “siku moja kwa mwaka mmoja,” Mesiya angetokea miaka 483 baadaye, katika 29 W.K.—Ezekieli 4:6.

3. (a) Ni nini maana ya cheo “Mesiya”? (b) Ni unabii gani mbalimbali ambao Mesiya alipaswa kutimiza?

³ Kwa haki, katika mwaka 29 W.K., “watu walikuwa wakitarajia” Mesiya. (Luka 3:1, 15, NW) Cheo “Mesiya” kina maana moja na “Kristo” katika Kigiriki; vyote viwili vyamaanisha “Mpakwa Mafuta.” (Yohana 1:41) Swali lenye kuwasha hamu miongoni mwa Wayahudi wengi lilikuwa, ‘Ni nani ambaye Yehova Mungu atampaka mafuta awe mfalme kutawala si Israeli tu bali pia ainabinadamu yote?’ Kwa njia ya unabii, chaguo hilo lilikuwa limepungua sana upana wa wahusika likahusu mzao mmoja tu wa Yuda kitukuu wa Abrahamu. Zaidi ya hilo, Mesiya alipaswa kuwa mrithi kwenye kiti cha ufalme cha mfalme Myudea Daudi naye alipaswa kuzaliwa katika Bethlehemu mji wa nyumbani kwake Daudi.—Mwanzo 17:5, 6; 49:10; Zaburi 132:11; Danieli 7:13, 14; Mika 5:2; Yohana 7:42.

Utambulishi Usioweza Kukosewa

4, 5. (a) Ni nini lililotukia katika ule mwaka wa msingi wa 29 W.K.? (b) Yule aliyechaguliwa kuwa Mesiya alitambulishwa kwa njia gani isiyoweza kuwa na kosa?

⁴ Katika mwaka huo wa msingi, 29 W.K., ilitendeka hivi: “Neno la Mungu lilimfikia Yohana, mwana wa Zakaria, jangwani. Akafika nchi yote iliyo karibu na Yordani, akihubiri ubatizo wa toba liletalo ondoleo la dhambi.” (Luka 3:2, 3) Huduma ya Yohana iliwatayarisha Wayahudi wenye toba wakubali kuja kwa Mesiya kulikokaribia. Zaidi ya hilo, Yehova alimpa Yohana ishara. Angetafuta mtu ‘ambaye utaona roho ikishuka na kukaa juu yake.’—Yohana 1:33.

⁵ Baada ya kumbatiza Yesu wa Nazareti, Yohana aliuona huu upakaji mafuta usioweza kukosewa. Yesu hakupakwa mafuta kwa mafuta halisi, kama baba yake wa zamani wa kidunia Daudi, bali kwa roho takatifu ya Yehova Mungu. (1 Samweli 16:13; Matendo 10:38) Wakati ule ule, sauti ya Mungu mwenyewe ilisema hivi: “Huyu ni Mwanangu, mpendwa wangu, ninayependezwa naye.” (Mathayo 3:16, 17) Kama vile Yohana alivyoshuhudia baadaye: “Niliona roho ikija chini kama njiwa kutoka mbinguni, nayo ikabaki juu yake. Nami nimeona hilo, nami nimetoa ushahidi kwamba mmoja huyu ndiye Mwana wa Mungu.”—Yohana 1:32, 34, NW.

6. Ni kielelezo gani kizuri ambacho Andrea na Yohana walituwekea?

⁶ Kwa maneno hayo, kwa uaminifu Yohana Mbatizaji alifanya utangulizi wa kujulisha wanafunzi wake kwa Yesu, pia akimwita “Mwana-kondoo wa Mungu, aichukuaye dhambi ya ulimwengu.” (Yohana 1:29) Wanafunzi wawili walifanya haraka kuitikia. Baada ya kutumia siku moja katika uandamani wa Yesu, walisadikishwa kabisa. Jina la mmoja alikuwa Andrea, aliyemtafuta kwa hamu ndugu yake, Simoni Petro. Mwanafunzi yule mwingine aeleweka kuwa ni Yohana mwana wa Zebedayo, ambaye akawa mtume mpendwa wa Yesu. Baada ya kutoa ushahidi juu ya Mesiya kwa karibu miaka 70, Yohana huyu alisukumwa na moyo kuandika habari zilizo juu kwa manufaa yetu. Je! kielelezo chake na kile cha Andrea chagusa moyo wako? Je! wewe una hamu kwa kadiri ile wao na wale wengine wa ‘mitume wengine wa Mwana-Kondoo’ walikuwa nayo kupiga mbiu ya kweli zenye kusisimua juu ya Mesiya?—Ufunuo 1:9; 21:14; Yohana 1:35-41; Matendo 5:40-42.

Apakwa Mafuta Kuwa Mfalme na Kuhani Mkuu

7. Kwa nini Yesu hangeweza kutumikia akiwa kuhani katika hekalu la Yerusalemu?

⁷ Kwa kuzaliwa ndani ya taifa la Kiyahudi, Yesu alikuja kuwa ‘chini ya sheria.’ (Wagalatia 4:4) Kwa hiyo, akiwa wa kabila la Yuda, hangeweza kutumikia akiwa kuhani katika hekalu la Yehova la ufananishi, ambalo ma-kuhani walo walikuwa wazao wa Haruni wa kabila la Lawi. “Bwana wetu alitoka katika Yuda, kabila ambayo Musa hakunena lo lote juu yake katika mambo ya ukuhani,” mtume Paulo akawakumbusha Wakristo wenzake.—Waebrania 7:14.

8. Hekalu la kidunia la Yehova lilitangulia kuwa kivuli cha nini?

⁸ Mtume Yohana aliandika hivi: “Nuru ya kweli ipayo nuru kwa kila namna ya binadamu ilikuwa karibu kuja ndani ya ulimwengu.” (Yohana 1:6-9, NW) Kwa ubatizo wa Yesu, ilikuwa kana kwamba hekalu kubwa la kiroho lilitokea, sasa kukiwa na kuhani wa juu aliye wa kiroho ambaye angeweza kuokoa ainabinadamu kutoka kwenye utumwa wa ulimwengu wa Shetani wa giza la kiroho.—Waebrania 8:1-5; 9:24.

9, 10. (a) Ni nini kilichomaanishwa na maneno ya Yesu, “Dhabihu na toleo hukutaka” na, “Mwili uliniwekea tayari”? (b) Yesu binafsi alihisije juu ya hilo?

⁹ Yesu alikuwa akisali wakati wa ubatizo wake. Biblia yarekodi baadhi ya maneno yake yenye umaana, kama yalivyonukuliwa baadaye na mtume Paulo: “Dhabihu na toleo hukutaka, lakini mwili uliniwekea tayari; sadaka za kuteketezwa na sadaka za dhambi hukupendezwa nazo; ndipo niliposema, Tazama, nimekuja (katika gombo la chuo nimeandikiwa) Niyafanye mapenzi yako, Mungu.”—Waebrania 10:5-7; Luka 3:21.

¹⁰ Hivyo, Yesu aliutumia kuhusu yeye mwenyewe unabii ulio kwenye Zaburi 40:6-8, uliotabiri kusudi la Yehova kuleta mwisho wa dhabihu za wanyama zilizotolewa na makuhani wa Kiharuni kwenye hekalu la Yerusalemu. Yehova ‘hakupendezwa’ na matoleo hayo, kwa vile yalivyokuwa ya ufananishi tu na hayakuweza kuwa kipatanisho cha dhambi ya kibinadamu kwa ukamili. Kwa sababu hiyo, Yehova alimtayarishia Yesu mwili mkamilifu wa kibinadamu ili audhabihu. Mungu alihamisha uhai wa Mwana wake wa kimbingu akaupeleka kwenye tumbo la uzazi la bikira Myahudi. Hivyo Yesu alizaliwa bila kuchafuliwa na dhambi ya Adamu. Alikuwa Mwana mkamilifu wa kibinadamu wa Mungu, ambaye uhai wake ungeweza kuwa kipatanisho kwa dhambi ya ainabinadamu. (Luka 1:30-35) Kama vile Zaburi 40:8 ilivyotabiri, Yesu alihisi moyoni tamaa ya kufanya mapenzi ya Baba yake. “Katika mapenzi hayo tumepata utakaso, kwa kutolewa mwili wa Yesu Kristo mara moja tu [kwa ajili ya wakati wote, NW].”—Waebrania 10:10, 11.

11. Ni unabii gani ambao kifo cha Mesiya kilitimiza, nacho kilisababishaje ‘sadaka ikome’?

¹¹ Dhabihu ya uhai wa Yesu wa kibinadamu mara moja kwa ajili ya wakati wote ilifuta uhitaji wa matoleo zaidi kwenye lile hekalu la ufananishi katika Yerusalemu. Zaidi ya hilo, kifo chake kilitukia Siku ya Kupitwa 33 W.K. Hiyo ilikuwa karibu miaka mitatu na nusu baada ya ubatizo wake. Hiyo miaka mitatu na nusu ingekuwa sawa na nusu ya juma moja la kiunabii. (Hesabu 14:34) Kwa hiyo mambo yalitokea kuwa sawasawa na vile Danieli alivyokuwa ametabiri kwa habari ya kukatiliwa mbali kwa Mesiya: “Na kwa nusu ya juma hiyo ataikomesha sadaka na dhabihu.” (Danieli 9:26, 27) Ingawa ule ukuhani wa ufananishi katika Yerusalemu ulifanya kazi mpaka hekalu lilipoharibiwa katika 70 W.K., dhabihu ambazo makuhani walitolea wakati wa miaka hiyo zilikoma kuwa na thamani yoyote, mahali pazo pakiisha kuchukuliwa na dhabihu bora ya Yesu.—Mathayo 23:37, 38.

12. Ni kwa njia gani ukuhani wa Yesu ni bora kuliko ule wa Haruni?

¹² Haruni alikuwa amekuwa ndiye wa kwanza katika mwandamano mrefu wa makuhani wa juu Waisraeli. Baada ya yeye kupakwa mafuta matakatifu, alilazimika kungoja katika tabenakulo kwa siku saba kabla ya kutiwa nguvu za kutumikia akiwa kuhani wa juu. (Walawi 8:12, 33) Vivyo hivyo, Yesu alikuwa na kipindi cha kungojea kabla ya kutiwa nguvu kufanya uombezi kwa ajili ya ainabinadamu. Hiyo ilikuwa ni kuanzia wakati wa kupakwa kwake mafuta awe Kuhani wa Juu mpaka ufuo wake. Tofauti na Haruni, huyo Mwana wa Mungu asiyeweza kufa hahitaji waandamizi wowote, naye atumikia akiwa Kuhani na Mfalme pia “kwa mfano wa Melkizedeki.”—Zaburi 110:1-4; Mwanzo 14:18-20; Waebrania 6:20; 7:1-3, 11-17, 23-25.

13. (a) Ni daraka gani zito lililoanguka juu ya makuhani wa juu wa Israeli? (b) Yesu Kristo amebebaje daraka kubwa hata zaidi?

¹³ Katika Israeli ya kale, daraka kuu la kutoa fundisho sahihi la kidini lilimwangukia kuhani wa juu. (Walawi 10:8-11; Malaki 2:7) Kulingana na hilo Yesu alijulisha matakwa maadilifu ya Yehova kwa wote watakao kurithi Ufalme na uhai wa milele. (Mathayo 6:9, 10, 33; 7:28, 29; 11:12; 25:34, 36) Alipokuwa katika sinagogi katika Nazareti, Yesu aliusoma na kuutumia unabii huu kuhusu yeye mwenyewe: “Roho wa Bwana yu juu yangu [roho ya Yehova iko juu yangu, NW], kwa maana amenitia mafuta kuwahubiri maskini habari njema.” Halafu, baada ya kutumia wakati fulani katika Kapernaumu, alisema hivi: “Imenipasa kuihubiri habari njema ya ufalme wa Mungu katika miji mingine pia; maana kwa sababu hiyo nalitumwa.” (Luka 4:18, 19, 43; Isaya 61:1, 2) Pia Yesu alizoeza 70 wa wafuasi wake wapanue kazi hii ya kuhubiri Ufalme, naye akatabiri kwamba wangefanya kazi zilizo kubwa kuliko zile ambazo yeye mwenyewe alikuwa amefanya. (Luka 10:1-9; Yohana 14:12) Hiyo iliweka msingi wa kampeni ya elimu ya Biblia ulimwenguni pote ambayo Yesu angeelekeza kupitia “mtumwa mwaminifu,” iliyofanyizwa na wafuasi wake wapakwa-mafuta.—Mathayo 24:45-47; 28:19, 20.

Mtetezi Mkuu

wa Enzi Kuu ya Yehova

14. (a) Kwa nini kuhani wa juu wa Israeli aliingia Patakatifu Zaidi katika Siku ya Upatanisho ya kila mwaka? (b) Ni nini kilichofananishwa na ule uvumba wenye manukato?

¹⁴ Sababu iliyo ya maana zaidi ya Mwana wa Mungu kuja duniani haikuwa kuokoa ainabinadamu. Bali, ilikuwa ili kutatua masuala ya uchongezi yaliyotokezwa na Shetani kuhusu enzi kuu ya Yehova. Twaweza kupata muono-ndani katika jambo hili kwa kufikiria Siku ya Upatanisho ya Israeli ya kila mwaka, ambapo ilikuwa lazima kuhani wa juu wa ufananishi aingie katika Patakatifu Zaidi mara kadhaa. Mwingio wa kwanza ulifanywa kwa uvumba wenye manukato, ambao ulimiminwa juu ya kishikio cha uvumba chenye makaa-mawe yenye kuwaka. (Walawi 16:12-16) Jambo hilo liliwakilisha vema lile ambalo Kuhani wa Juu wa ufananishwa angefanya duniani kabla hajapaa mbinguni akaonekane mbele za Yehova akiwa na thamani ya dhabihu yake ya kibinadamu.b (Waebrania 9:24) Kama ilivyoonyeshwa na utumizi wa uvumba, mwendo wa Yesu wa uaminifu ulitiwa alama na sala za moyo mweupe, bidii yenye kuwaka kwa ajili ya ibada safi, na upendo wa kina kirefu kwa Yehova. (Zaburi 141:2; Marko 1:35; Yohana 2:13-17; 12:27, 28; 14:30, 31; Waebrania 5:7) Yesu alifanikiwa kuendelea bila dosari katika uaminifu-maadili kwa kukabiliana na vishawishi vyote vya hila, dhihaka, na mnyanyaso mkali uliorundikwa juu yake na Shetani na mawakili wake.—Mithali 27:11; Mathayo 22:15-18; Marko 14:60-65; 15:16-32; Luka 4:13, 29; Yohana 8:44, 59.

15. Twaweza kuonyeshaje shukrani zetu kwa Yehova kwa kuandaa kuhani wa juu aliye bora jinsi hiyo? (Waebrania 10:21-26)

¹⁵ Kwa kutetea enzi kuu ya Yehova, Yesu alithawabishwa kwa ufufuo kwenye uhai usiokufa mbinguni. Sisi twaweza kumshukuru Yehova kama nini kwa kutuandalia Kuhani wa Juu aliye bora jinsi hiyo! “Basi, iwapo tunaye kuhani mkuu aliyeingia katika mbingu, Yesu, Mwana wa Mungu, na tuyashike sana maungamo yetu [juu yake, NW].” (Waebrania 4:14, NW) Je! wewe una tamaa yenye bidii ya kufuata kielelezo cha Yesu cha uaminifu-maadili, hata Ibilisi afanye nini? Ikiwa ndivyo, waweza kutazamia msaada, nawe waweza kufanikiwa. Sababu ni kuwa msaada ulio bora kabisa wapatikana. “Kwa kuwa hatuna kuhani mkuu asiyeweza kuchukuana nasi katika mambo yetu ya udhaifu; bali yeye alijaribiwa sawasawa na sisi katika mambo yote, bila kufanya dhambi. Basi na tukikaribie kiti cha neema kwa ujasiri [kwa uhuru wa kusema, NW], ili tupewe rehema, na kupata neema ya kutusaidia wakati wa mahitaji.”—Waebrania 4:15, 16; 5:7-10; Wafilipi 4:13; 1 Yohana 2:1, 2.

Uhitaji wa Kurekebisha

16. Wanafunzi wa mapema wa Mesiya walikuwa na matarajio gani kuhusu utawala wake wa Ufalme?

¹⁶ Andrea na Yohana walikuwa wepesi kumtambua Mesiya wa kweli, lakini wao na wanafunzi wengine wa mapema walikuwa na mengi ya kujifunza. (Yohana 16:12, 13) Kama Wayahudi wengi wa kidini wakati huo, walitumainia kwamba Ufalme wa Kimesiya ungeanza kutawala huko nyuma na kwamba ungekomboa taifa la Israeli na mji walo mkuu, Yerusalemu, kutoka utawala wa Wasio Wayahudi. (Luka 2:38; 3:15; 19:11; 23:51; 24:21) Na bado, hiyo ingalileta manufaa gani ya kudumu kwa ainabinadamu yenye dhambi?

17, 18. Kwa nini Yesu alitoa kielezi juu ya “mtu fulani wa uzawa-sharifu”?

¹⁷ Ili kuondoa dhambi na kifo kutoka raia zake za Ufalme za wakati ujao, ilikuwa muhimu Mesiya akatiliwe mbali kwanza kama mwana-kondoo wa kidhabihu. (Yohana 1:29; Isaya 53:7, 12) Yesu alipotabiri jinsi hilo lingetendeka na jinsi yeye angefufuliwa, Petro alijibu hivi: “Isiwe hivyo Bwana! Jambo hili halitakupata!” (Mathayo 16:21, 22, HNWW) Hata hivyo, Yesu alijua kwamba wanafunzi wake “hawakulifahamu neno lile.”—Marko 9:31, 32; linganisha Mathayo 17:22, 23.

¹⁸ Katika safari yake ya mwisho kwenda Yerusalemu, Yesu alitaja mambo waziwazi hata zaidi. (Mathayo 20:18, 19) Pia alionyesha manufaa kubwa ambayo kifo chake kingeleta, akisema: “Mwana wa watu [alikuja] kutoa uzima wake uwe ukombozi kwa watu wengi.” (Mathayo 20:28, ZSB) Matarajio yenye makosa yalizuia wanafunzi wake wasishike maana ya hilo. Luka arekodi hivi: “Alikuwa karibu na Yerusalemu, na wao walidhaniya kuwa ufalme wa Mungu utaonekana mara.” Kurekebisha ufikiri wao, Yesu alitoa kielezi ambamo alijifananisha na ‘mtu wa uzawa-sharifu’ ambaye kwanza alilazimika kusafiri “bara la mbali kuhifadhi mamlaka ya kifalme.” (Luka 19:11, 12, NW) “Bara” hilo lilirejezea mbinguni, ambako Yesu alipaa baada ya kifo na ufufuo wake.

19. (a) Ni tarajio gani lenye makosa ambalo wanafunzi wa Yesu walieleza baada ya ufufuo wake? (b) Ni badiliko gani katika uhusiano wa Mungu pamoja na wanadamu lililotukia kwenye Pentekoste 33 W.K.? (Waebrania 8:7-9, 13)

¹⁹ Hata hivyo, kabla tu ya kupaa kwa Yesu, wanafunzi wake waliuliza hivi: “Je! Bwana, wakati huu ndipo unapowarudishia Israeli ufalme?” (Matendo 1:6) Je! Yesu aliwakataa kwa kuuliza hilo? Sivyo, alieleza kwamba wakati ulikuwa haujafika bado na kwamba wao wangejishughulisha na ile kazi ya maana ya kutoa ushahidi juu ya Mesiya wa kweli. (Matendo 1:7, 8) Punde si punde uhusiano wa agano la Mungu pamoja na Israeli wa kiasili ungekoma. Kwa hiyo, Ufalme wa Kimesiya wa wakati ujao haungerudishwa kwa taifa hilo la kidunia lisilo jaminifu. Yesu aliwaambia hivi wapinzani wake Wayahudi: “Ufalme wa Mungu utaondolewa kwenu, nao watapewa taifa lingine lenye kuzaa matunda yake.” (Mathayo 21:43) Siku kumi baada ya Yesu kupaa mbinguni, taifa hilo lilizaliwa. Roho takatifu ilimiminwa juu ya 120 wa wanafunzi wa Yesu, na hivyo wakapakwa mafuta wawe “watakatifu” na “warithio pamoja na Kristo” katika Ufalme wa Kimesiya unaokuja.—Danieli 7:13, 14, 18; Warumi 1:7; 8:1, 16, 17; Matendo 2:1-4; Wagalatia 6:15, 16.

20. Wajapokuwa na matarajio yenye makosa, Wakristo waaminifu wa karne ya kwanza walifanya nini?

²⁰ Hata baada ya wao kupakwa mafuta, Wakristo wa karne ya kwanza walikuwa na matarajio yenye makosa. (2 Wathesalonike 2:1, 2) Lakini badala ya kuwa mahoi wanung’unikaji wasiomaliza kazi, wao walikubali sahihisho kwa unyenyekevu. Kwa kutiwa nguvu na roho takatifu ya Mungu, waliupokea kwa shangwe mgawo wa kutoa ushahidi na “kufanya wanafunzi wa watu wa mataifa yote.”—Mathayo 28:19, 20; Matendo 1:8; Wakolosai 1:23.

21. Ni maswali gani yatakayofikiriwa katika makala yetu inayokuja?

²¹ Namna gani karne yetu ya 20? Je! watumishi wa Yehova wa ki-siku-hizi walikuwa chonjo kuona kusimamishwa kwa Ufalme wa Kimesiya wa Yehova? Na je! wao walihitaji kurekebishwa matazamio yao kwa njia fulani fulani, kama wenzao wa karne ya kwanza?

[Maelezo ya Chini]

Wewe Ungejibuje?

◻ Ni nini chamaanishwa na cheo “Mesiya”?

◻ Ni tukio gani la maana lililotukia katika mwaka 29 W.K.?

◻ Mesiya ‘aliikomeshaje sadaka kwa nusu ya juma hiyo’?

◻ Tangu kupakwa kwake mafuta, Yesu amebeba daraka gani?

◻ Ni nini lililokuwa kusudi kuu la kuja kwa kwanza kwa Mesiya, na hiyo yapasa kutuathirije?

[Picha katika ukurasa wa 13]

Mwingio wa kwanza wa kuhani wa juu ndani ya Patakatifu Zaidi ulitangulia kuwa kivuli cha jambo fulani lililo la maana kuliko wokovu wa ainabinadamu