Tujapofanywa kwa Mavumbi, Songa Mbele!

“Yeye anatujua umbo letu, na kukumbuka ya kuwa sisi tu mavumbi.” —ZABURI 103:14.

1. Je, Biblia ni sahihi kisayansi isemapo kwamba wanadamu wamefanywa kwa mavumbi? Eleza.

KWA njia halisi, sisi tu mavumbi. “BWANA Mungu akamfanya mtu kwa mavumbi ya ardhi, akampulizia puani pumzi ya uhai; mtu akawa nafsi hai.” (Mwanzo 2:7) Ufafanuzi huo rahisi unapatana kabisa na kweli ya kisayansi. Vile vitu vya asili zaidi ya 90 vinavyofanyiza mwili wa binadamu vinapatikana katika “mavumbi ya ardhi.” Mwanakemia mmoja alidai wakati fulani kwamba mwili wa mtu mzima umefanyizwa kwa asilimia 65 ya oksijeni, asilimia 18 ya karboni, asilimia 10 ya hidrojeni, asilimia 3 ya nitrojeni, asilimia 1.5 ya kalsiamu, na asilimia 1 ya fosforasi, na sehemu iliyobaki ikifanyizwa kwa vitu vingine vya asili. Si jambo la maana kama makadirio hayo ni kweli kabisa. Jambo hakika ni kwamba: “Sisi tu mavumbi”!

2. Jinsi Mungu alivyoumba wanadamu inatokeza itikio gani kwako, na kwa nini?

² Ni nani, kama si Yehova, angeweza kuumba viumbe vyenye utata sana hivyo kutoka kwa mavumbi tu? Kazi za Mungu ni kamilifu na hazina kasoro, kwa hiyo jambo la kwamba alichagua kuumba binadamu kwa njia hiyo halipasi kutokeza malalamiko. Kwa kweli, jambo la kwamba Muumba Mtukufu aliweza kuumba mwanadamu kwa jinsi ya ajabu ya kutisha kutoka kwa mavumbi ya ardhi lapasa kuongeza uthamini wetu kwa uwezo Wake usio na mpaka, ustadi, na hekima yake itumikayo.—Kumbukumbu la Torati 32:4, kielezi-chini, New World Translation; Zaburi 139:14.

Badiliko la Hali

3, 4. (a) Kwa kuumba mwanadamu kwa mavumbi, Mungu hakukusudia kufanya nini? (b) Daudi alikuwa akirejezea nini kwenye Zaburi 103:14, na muktadha watusaidiaje kufikia uamuzi huo?

³ Viumbe vya mavumbi vina mapungufu. Hata hivyo, Mungu hakukusudia mapungufu hayo yawe mizigo na kuwa yenye kuzuia mno. Mapungufu hayo hayakukusudiwa yatokeze hali ya kuvunjika moyo au huzuni. Lakini, kama yaonyeshwavyo na muktadha wa maneno ya Daudi kwenye Zaburi 103:14, mapungufu ya wanadamu yanaweza kusababisha hali ya kuvunjika moyo na kutokeza huzuni. Kwa nini? Adamu na Hawa walipokosa kumtii Mungu, walitokeza hali iliyobadilika kwa familia yao ya wakati ujao. Na basi kule kufanywa kwa mavumbi kukaja kumaanisha mambo mengine mapya.a

⁴ Daudi hakuwa akisema juu ya mapungufu ya asili ambayo hata wanadamu wakamilifu walioumbwa kwa mavumbi wangekuwa nayo, bali alikuwa akisema juu ya udhaifu mbalimbali wa wanadamu uletwao na kutokamilika kulikorithiwa. Kama sivyo hangeweza kusema hivi juu ya Yehova: “Akusamehe maovu yako yote, akuponya magonjwa yako yote, aukomboa uhai wako wote na kaburi, [ambaye] hakututenda sawasawa na hatia zetu, wala hakutulipa kwa kadiri ya maovu yetu.” (Zaburi 103:2-4, 10) Wajapofanywa kwa mavumbi, kama wanadamu wakamilifu wangebaki wakiwa waaminifu, wao hawangefanya makosa, na dhambi, ili wahitaji msamaha; wala hawangekuwa na magonjwa ambayo yangehitaji kuponywa. Zaidi ya yote, wao hawangeingia katika kaburi la kifo ambamo ndani yalo wangetolewa kwa njia ya ufufuo pekee.

5. Kwa nini si vigumu kwetu kuelewa maneno ya Daudi?

⁵ Kwa kuwa wasiokamilika, sisi sote tumepatwa na mambo yote ambayo Daudi alitaja. Nyakati zote twajua juu ya mapungufu yetu kwa sababu ya kutokamilika. Sisi huhuzunishwa nyakati nyingine mapungufu hayo yaonekanapo kudhoofisha uhusiano wetu pamoja na Yehova au pamoja na ndugu zetu Wakristo. Twaghairi kwamba kutokamilika kwetu na mikazo ya ulimwengu wa Shetani mara kwa mara hutusukuma tufe moyo. Kwa kuwa utawala wa Shetani unakaribia kumalizika upesi, ulimwengu wake unatokeza mikazo zaidi kwa watu kwa ujumla na hasa juu ya Wakristo.—Ufunuo 12:12.

6. Kwa nini huenda Wakristo fulani wakahisi kuvunjika moyo, na Shetani awezaje kutumia vibaya hisia ya aina hiyo?

⁶ Je! wahisi kwamba kuendesha maisha yako ya Kikristo kunazidi kuwa kugumu? Wakristo fulani wamesikika wakisema kwamba kadiri waendeleavyo kuwa katika kweli ndivyo wanavyozidi kuonekana kuwa wasiokamilika. Lakini, yaelekea zaidi kwamba wamekuja kutambua zaidi na zaidi kutokamilika kwao na kutoweza kwao kufikia viwango vikamilifu vya Yehova kwa njia ambazo wao wangependa. Lakini, hilo hasa laelekea kuwa tokeo la kuendelea kukua katika ujuzi na uthamini wa matakwa ya uadilifu ya Yehova. Ni muhimu kwamba tusiruhusu kujua kwetu mapungufu yoyote kama hayo yatuvunje moyo kufikia hatua ya kufanya yale ambayo Ibilisi anataka tufanye. Kwa muda wa karne nyingi amejaribu mara kwa mara kutumia vibaya hali ya kuvunjika moyo ili afanye watumishi wa Yehova waache ibada ya kweli. Hata hivyo, upendo wa kweli kwa Mungu, na vilevile kuchukia Ibilisi kwa “ukomo wa chuki,” kumezuia wengi wao wasifanye hivyo.—Zaburi 139:21, 22; Mithali 27:11.

7. Ni katika njia ipi nyakati nyingine twaweza kuwa kama Ayubu?

⁷ Hata hivyo, wakati mmoja au mwingine watumishi wa Yehova waweza kuhisi kuvunjika moyo. Kutoridhika na mambo tuliyotimiza kwaweza kuwa sababu pia. Mambo halisi au kuvunjika kwa uhusiano pamoja na washiriki wa familia, marafiki, au wafanyakazi wenzetu kwaweza kuhusika vilevile. Ayubu mwaminifu alivunjika moyo hivi kwamba alimsihi Mungu hivi: “Laiti ungenificha kuzimuni, ukanilinda kwa siri, hata ghadhabu zako zitakapopita, na kuniandikia muda ulioamriwa, na kunikumbuka!” Sasa, ikiwa hali zilizo ngumu zilimsukuma Ayubu, “mtu mkamilifu na uelekevu, mwenye kumcha Mungu na kuepukana na uovu,” apatwe na hali ya kuvunjika moyo, si ajabu kwamba sisi pia twaweza kupatwa na hali hiyo.—Ayubu 1:8, 13-19; 2:7-9, 11-13; 14:13.

8. Kwa nini hali ya kuvunjika moyo pindi kwa pindi yaweza kuwa ishara nzuri kwetu?

⁸ Inafariji kama nini kujua kwamba Yehova hutazama mioyo naye hapuuzi makusudi mazuri! Yeye hatawakataa kamwe wale wanaojaribu kwa mioyo myeupe kumpendeza. Kwa kweli, Kuvunjika moyo mara kwa mara kwaweza kuwa ishara nzuri, inayoonyesha kwamba hatuchukui utumishi wetu kwa Yehova kijuu-juu tu. Tukitazama mambo kwa hali hiyo, mtu ambaye hashindani na kuvunjika moyo huenda asitambue kiroho mapungufu yake jinsi wengine wanavyotambua yao. Kumbuka: “Anayejidhania amesimama na aangalie asianguke.”—1 Wakorintho 10:12; 1 Samweli 16:7; 1 Wafalme 8:39; 1 Mambo ya Nyakati 28:9.

Wao Pia Walifanywa kwa Mavumbi

9, 10. (a) Wakristo wapaswa kuiga imani ya nani? (b) Musa aliitikiaje mgawo wake?

⁹ Waebrania sura ya 11 yaorodhesha idadi fulani ya mashahidi wa Yehova wa kabla nyakati za Ukristo waliokuwa na imani yenye nguvu. Wakristo wa karne ya kwanza na wale wa nyakati za kisasa vilevile wamekuwa hivyo. Twaweza kujifunza masomo muhimu sana kutokana nao. (Linganisha Waebrania 13:7.) Kwa kielelezo, ni imani ya nani Wakristo wangeiga zaidi kuliko ile ya Musa? Yeye aliagizwa atangaze jumbe mbalimbali za hukumu dhidi ya mtawala aliyekuwa mwenye nguvu zaidi ulimwenguni wakati wake, Farao wa Misri. Leo, Mashahidi wa Yehova ni lazima vilevile watangaze jumbe zenye hukumu dhidi ya dini bandia na matengenezo mengine yanayopinga Ufalme wa Kristo uliosimamishwa.—Ufunuo 16:1-15.

¹⁰ Kutimiza utume huo si kazi rahisi, kama alivyoonyesha Musa. “Mimi ni nani, hata niende kwa Farao, nikawatoe wana wa Israeli watoke Misri?” yeye aliuliza. Tunaweza kufahamu kwa nini alikuwa na hisia za kutoweza kazi hiyo. Yeye pia alifadhaika juu ya jinsi Waisraeli wenzake wangeitikia: “Hawataniamini, wala hawataisikia sauti yangu.” Kisha Yehova akamweleza jinsi angeweza kuthibitisha mamlaka aliyo nayo, lakini Musa alikuwa na tatizo jingine. Yeye alisema: “Ee BWANA, mimi si msemaji, tokea zamani wala tokea hapo uliposema na mtumishi wako; maana mimi si mwepesi wa kusema.”—Kutoka 3:11; 4:1, 10.

11. Kama Musa huenda tukaitikiaje wajibu mbalimbali wa kitheokrasi, lakini kwa kuonyesha imani, twaweza kuwa na uhakika juu ya nini?

¹¹ Pindi kwa pindi, twaweza kuhisi jinsi Musa alivyohisi. Ingawa tunatambua matakwa yetu ya kitheokrasi, twaweza kushindwa juu ya jinsi ya kuyatimiza. ‘Mimi ni nani, hata niendee watu, wengine wakiwa wa hali ya juu kijamii, kiuchumi, au kwa kiwango cha elimu, na kuwafundisha katika njia za Mungu? Ndugu zangu wa kiroho wataitikiaje ninapotoa maelezo katika mikutano ya Kikristo au kutoa hotuba jukwaani katika Shule ya Huduma ya Kitheokrasi? Je, wao hawataona mapungufu yangu?’ Lakini kumbuka, Yehova alikuwa na Musa naye akamtayarisha kwa ajili ya mgao wake kwa sababu Musa alikuwa na imani. (Kutoka 3:12; 4:2-5, 11, 12) Tukiiga imani ya Musa, Yehova atakuwa pamoja nasi na kututayarisha kwa ajili ya kazi yetu vilevile.

12. Imani ya Daudi yaweza kututiaje moyo tunapokuwa tumevunjika moyo kwa sababu ya dhambi au mapungufu yetu?

¹² Mtu yeyote anayehisi amefadhaika au kuvunjika moyo kwa sababu ya dhambi zake na mapungufu yake kwa hakika aweza kufanana na Daudi aliposema hivi: “Nimejua mimi makosa yangu, na dhambi yangu i mbele yangu daima.” Akimsihi Yehova, Daudi alisema hivi vilevile: “Usitiri uso wako usitazame dhambi zangu; uzifute hatia zangu zote.” Lakini, kamwe hakuacha kuvunjika moyo kuondoe tamaa yake ya kumtumikia Yehova. ‘Usinitenge na uso wako, wala roho yako takatifu usiniondolee.’ Kwa wazi Daudi alikuwa “mavumbi,” lakini Yehova hakumwacha, kwa kuwa Daudi alikuwa na imani katika ahadi ya Yehova kwamba hatadharau “moyo uliovunjika na kupondeka.”—Zaburi 38:1-9; 51:3, 9, 11, 17.

13, 14. (a) Kwa nini tusiwe wafuasi wa watu? (b) Vielelezo vya Paulo na Petro vyaonyeshaje kwamba hata wao walifanywa kwa mavumbi?

¹³ Lakini, ona kwamba ingawa twapaswa kuona lile ‘wingu kubwa la mashahidi’ likiwa kitia moyo kwetu ili “tukimbie kwa uvumilivu shindano la mbio lililowekwa mbele yetu,” hatuambiwi tuwe wafuasi wao. Twaambiwa tufuate nyayo za “Wakili Mkuu na Mkamilishaji wa imani yetu, Yesu,” bali si wanadamu wasiokamilika—hata si mitume waaminifu wa karne ya kwanza.—Waebrania 12:1, 2, NW; 1 Petro 2:21.

¹⁴ Mitume Paulo na Petro, waliokuwa nguzo katika kutaniko la Kikristo, walikosea nyakati nyingine. “Lile jema nilipendalo, silitendi; bali lile baya nisilolipenda ndilo nilitendalo,” akaandika Paulo. “Ole wangu, maskini mimi!” (Warumi 7:19, 24) Naye Petro akiwa na uhakika wa kupita kiasi alimweleza Yesu: “Wajapochukizwa wote kwa ajili yako, mimi sitachukizwa nawe kamwe!” Yesu alipomwonya Petro kwamba huyo angemkana Yeye mara tatu, kwa kimbelembele Petro alimpinga Bwana-Mkubwa wake, akijigamba: “Ijaponipasa kufa nawe, sitakutukana kamwe.” Lakini alimkana Yesu, kosa lililomfanya alie kwa uchungu mno. Ndiyo, Paulo na Petro walifanywa kwa mavumbi.—Mathayo 26:33-35.

15. Tujapofanywa kwa mavumbi, tuna kichocheo gani cha kusonga mbele?

¹⁵ Lakini wajapokuwa na udhaifu mbalimbali, Musa, Daudi, Paulo, Petro, na wengine kama hao walishinda. Kwa nini? Kwa sababu walikuwa na imani yenye nguvu kwa Yehova, walimtumaini kabisa, nao walishikamana naye wajapokabili magumu. Walimtegemea awaandalie “nguvu ipitayo iliyo ya kawaida.” Naye alifanya hivyo, bila kuwaacha waanguke kiasi cha kutoweza kusaidiwa. Tukiendelea kuweka imani, twaweza kuwa na hakika kwamba hukumu itolewapo katika hali yetu, itapatana na maneno: “Mungu si dhalimu hata aisahau kazi yenu, na pendo lile mlilolidhihirisha kwa jina lake.” Hicho ni kichocheo kizuri kama nini cha kutufanya tusonge mbele tujapofanywa kwa mavumbi!—2 Wakorintho 4:7, NW; Waebrania 6:10.

Kufanywa kwa Mavumbi Kwamaanisha Nini Kwetu Mmoja-Mmoja?

16, 17. Kwa habari ya hukumu, Yehova hutumiaje kanuni ielezwayo kwenye Wagalatia 6:4?

¹⁶ Ujuzi wa muda mrefu umefundisha wazazi na walimu wengi hekima ya kuwapima watoto au wanafunzi kulingana na uwezo wa kila mmoja, bali si kwa msingi wa kuwalinganisha na ndugu zao au wanafunzi wenzao. Hilo lapatana na kanuni ya Biblia ambayo Wakristo wameambiwa wafuate: “Kila mtu na aipime kazi yake mwenyewe, ndipo atakapokuwa na sababu ya kujisifu ndani ya nafsi yake tu, wala si kwa mwenzake.”—Wagalatia 6:4.

¹⁷ Kwa kupatana na kanuni hiyo, ingawa Yehova ashughulika na watu wake wakiwa kundi lililopangwa kitengenezo, yeye huwahukumu wakiwa mtu mmoja-mmoja. Warumi 14:12 chasema: “Kila mtu miongoni mwetu atatoa habari zake mwenyewe mbele za Mungu.” Yehova ajua vema urithi wa kila mmoja wa watumishi wake. Yeye ajua maumbile ya kimwili na kiakili, uwezo wao mbalimbali, sifa zao bora na udhaifu wao waliorithi, mambo wawezayo kutimiza, na vilevile kadiri ambayo wanatumia mambo wanayoweza kutimiza ili kutokeza matunda ya Kikristo. Maelezo ya Yesu kuhusu mjane aliyetumbukiza sarafu mbili katika hazina ya hekalu na kielezi chake cha mbegu iliyopandwa katika udongo mzuri ni vielelezo vizuri kwa Wakristo ambao wanaweza kuwa wameshuka moyo kwa sababu ya kujilinganisha na wengine kwa njia isiyo ya hekima.—Marko 4:20; 12:42-44.

18. (a) Kwa nini tutambue kufanywa kwa mavumbi kwamaanisha nini kwetu mmoja-mmoja? (b) Kwa nini kujichunguza kwa moyo mweupe kusitufanye tutamauke?

¹⁸ Ni muhimu kutambua kwamba kuwa mavumbi kwamaanisha nini katika hali yetu sisi wenyewe ili tuweze kutumika kwa uwezo wetu wote. (Mithali 10:4; 12:24; 18:9; Warumi 12:1) Ni kwa kutambua sana mapungufu yetu na udhaifu wetu mbalimbali ndipo tuwezapo kukaa chonjo kuona uwezekano wa kufanya maendeleo. Tunapojichunguza, tusipuuze kamwe uwezo wa roho takatifu katika kutusaidia kufanya maendeleo. Kwa kupitia hilo, ulimwengu wote mzima uliumbwa, Biblia ikaandikwa, na, katika ulimwengu unaokufa, jamii yenye amani ya ulimwengu mpya imetokezwa. Kwa hiyo roho takatifu ya Mungu ina nguvu vya kutosha kuweza kuwapa wale wanaoomba waipate hekima na nguvu zinazohitajika ili kudumisha uaminifu wa maadili.—Mika 3:8; Warumi 15:13; Waefeso 3:16.

19. Kufanywa kwetu kwa mavumbi si udhuru wa nini?

¹⁹ Inafariji kama nini kujua Yehova akumbuka kwamba sisi tu mavumbi! Hata hivyo, tusitoe sababu kwamba hiyo ni sababu nzuri ya kuwacha kuwa mwenye bidii sana au labda ya kufanya kosa. La hasha! Jambo la kwamba Yehova akumbuka tu mavumbi ni wonyesho wa fadhili zake zisizostahiliwa. Lakini hatutaki kuwa ‘watu wasiomwogopa Mungu, wanaogeuza fadhili isiyostahiliwa ya Mungu wetu kuwa sababu ya kujitetea kwa ajili ya mwenendo mlegevu na kuthibitika kuwa wasio wa kweli kwa Mmiliki na Bwana wetu pekee, Yesu Kristo.’ (Yuda 4, NW) Kufanywa kwa mavumbi si kisingizio cha kutomwogopa Mungu. Mkristo hujitahidi kushinda mielekeo mibaya, akiutesa mwili wake na kuutumikisha, ili kuepuka ‘kuhuzunisha ile roho takatifu ya Mungu.’—Waefeso 4:30; 1 Wakorintho 9:27.

20. (a) Ni katika njia gani mbili tuna “mengi ya kufanya katika kazi ya Bwana”? (b) Kwa nini tuna sababu ya kutazamia mazuri?

²⁰ Sasa, katika miaka ya mwisho ya mfumo wa ulimwengu wa Shetani, si wakati wa kupunguza mwendo—kwa habari ya kuhubiri juu ya Ufalme na kusitawisha kikamili matunda ya roho ya Mungu. Tuna “mengi ya kufanya” katika sehemu mbili hizo. Sasa ndio wakati wa kusonga mbele kwa sababu twajua kwamba ‘taabu zetu si za bure.’ (1 Wakorintho 15:58) Yehova atatutegemeza, kwani Daudi alisema hivi juu yake: “Hatamwacha mwenye haki aondoshwe milele.” (Zaburi 55:22) Ni shangwe kama nini kujua kwamba Yehova anaturuhusu sisi mmoja-mmoja kushiriki katika kazi yenye utukufu zaidi ambayo wanadamu wasiokamilika wamepata kupewa mgawo wa kuifanya—na twafanya hivyo tujapofanywa kwa mavumbi!

[Maelezo ya Chini]

Je, Waweza Kueleza?

◻ Mwanzo 2:7 na Zaburi 103:14 zatofautianaje zikirejezea wanadamu kuwa wamefanywa kwa mavumbi?

◻ Kwa nini Waebrania sura ya 11 ni kitia-moyo kwa Wakristo leo?

_o◻ Kwa nini ni hekima kwetu kutumia kanuni iliyowekwa kwenye Wagalatia 6:4?

◻ Waebrania 6:10 na 1 Wakorintho 15:58 vyasaidia kuzuiaje hali ya kuvunjika moyo?

[Picha katika ukurasa wa 10]

Wakristo huiga imani za waabudu wenzao, lakini wao hufuata Mkamilishaji wa imani yao, Yesu