Nyota Zaweza Kukuambia Nini Wewe?
MBINGU zenye nyota katika usiku usio na mawingu ni mwono adhimu kweli kweli, hata kwa macho yasiyotumia darubini. Mwezi wenye kung’aa kama fedha, nyota zisizohesabika zenye kumeremeta, Njia ya Kimaziwa yenye kumulika-mulika—zote huonekana kuwa tulivu sana, za kushangaza sana. Ni jambo la kiasili kabisa mtu kushangaa hivi: ‘Kwa nini ziko huko? Je! zinajaribu kutuambia jambo fulani?’
Tangu wakati wa kale sana usiokumbukika, wanadamu wamekuwa wakijaribu kupata majibu kwa maswali haya yenye kutatanisha. Hata hivyo, ni majuzi tu kwa kulinganisha kwamba wanasayansi wameanza kufahamu jinsi ulimwengu wote mzima wa vitu vya kimwili ulivyo mkubwa sana kutoweza kupekuliwa na, kwa ulinganifu, lo, dunia yetu ni chembe ndogo kama nini. Ni upuuzi kama nini kuwazia kwamba maelfu yote ya mamilioni ya galaksi za nyota, yaliyoko umbali wa mamilioni ya miaka-nuru, yako huko kubashiria maisha yetu na ajali yetu tu! Ni lazima yawe yana jambo lenye umaana mkubwa zaidi wa kutuambia.
Ujumbe Ulio Wazi
Ingawa watu fulani, kama vile tumeona, hujaribu kusoma katika nyota ishara na dalili za kifumbo, kwa watu wengi sana, fahari ya mbingu zenye nyota hutoa ujumbe mtukufu na wenye maana kuu ambao huchochea hisia za kina kirefu sana za kicho na heshima nyingi. “Sheria za kiasili za ulimwengu wote mzima ni sahihi sana,” akaonelea mwanasayansi wa anga, Wernher von Braun, “hivi kwamba . . . ni lazima sheria hizi ziwe ziliwekwa na mtu fulani.” Vivyo hivyo, kuhusu “utaratibu wa ulimwengu wote mzima unaotuzunguka,” John Glenn aliyekuwa msafiri-angani alisema kwamba uamuzi mmoja tu uwezao kufikiwa kiakili ni kwamba “Nguvu fulani aliviweka vyote hivi viwe katika mzunguko na ndiye huviweka hapo.”
Hata hivyo, hakuhitajiwi mtaalamu aliyezoezwa sana kazi yake au mwanasayansi mashuhuri kuweza kufahamu hilo. Kwa kielelezo, mfalme mmoja wa kale Mwebrania, kwa kuguswa na mwono huo, alitamka kishairi kile ambacho kingeweza kueleza kwa muhtasari itikio la kiasili la wengi wetu. Aliandika hivi:
“Mbingu zauhubiri utukufu wa Mungu,
Na anga laitangaza kazi ya mikono yake.
Mchana husemezana na mchana,
Usiku hutolea usiku maarifa.
Hakuna lugha wala maneno,
Sauti yao haisikilikani.
Sauti yao imeenea duniani mwote
Na maneno yao hata miisho ya ulimwengu.”—Zaburi 19:1-4.
Sawa na vile mchoro uliopakwa rangi kwa ustadi hutueleza jambo fulani juu ya akili ueledi na ustadi wa msanii, ndivyo nyota zinavyotuambia sisi jambo fulani, bila uneni, maneno, wala sauti. La, si kwamba zina hirizi ya kutuvuta wala kwamba zinaathiri utu na ajali yetu kwa njia fulani. Bali, utaratibu na muundo ulio dhahiri katika mbingu zenye nyota hutoa ujumbe ulio wazi kwamba hiyo ni kazi ya mikono ya Mbuni na Muumba mwenye akili na nguvu nyingi. Kama vile mtume Paulo alivyoweka wazo hilo: “Mambo [sifa, NW] yake yasiyoonekana tangu kuumbwa ulimwengu yanaonekana, na kufahamika kwa kazi zake; yaani, uweza wake wa milele na Uungu wake.”—Warumi 1:20.
Kani Ambayo Husimamia Mambo Yote
Kwa kuchunguza ulimwengu wote mzima wa vitu vya kimwili, wanasayansi wanajifunza kwamba mata yote (kiasilishi katika vitu vyote)—kuanzia magalaksi yaliyo makubwa zaidi hadi atomi zilizo ndogo zaidi—husimamiwa na sheria fulani za kimwili. Nasi ni sehemu ya huo ulimwengu wote mzima wenye kusimamiwa na sheria na kanuni zilizoelezwa wazi, kutia na sheria na kanuni za adili.
Mwanafalsafa na mwelimishi Mjeremani wa karne ya 18 Immanuel Kant, ambaye hustahiwa sana kwa maandishi yake ya mantiki (utumizi wa akili safi) usababio mzuri, aliandika hivi: “Mambo mawili hujaza akili uvutio na ustaajabu mpya wenye kuongezeka daima, kwa kadiri tuyafikiriapo mara nyingi zaidi na kwa utulivu zaidi: mbingu zenye nyota kule juu na sheria ya adili iliyo ndani.” Ndiyo, mmoja aliyeumba sheria ambazo husimamia “mbingu zenye nyota” ndiye pia aliyeumba “sheria ya adili iliyo ya ndani.” (Warumi 2:14, 15) Hiyo ‘sheria iliyo ndani,’ ikilishwa na kukuzwa na Neno la Mungu, yaweza kutuongoza katika ufuatiaji wetu wa furaha na kusudi maishani. Ndiyo sababu mtunga zaburi, baada ya kuguswa moyo akiri utukufu wa Mungu kwa kutazama mbingu zenye nyota, aliendelea kusema hivi:
“Sheria ya BWANA [Yehova, NW] ni kamilifu, huiburudisha nafsi.
Ushuhuda wa BWANA [Yehova, NW] ni amini, humtia mjinga hekima.
Maagizo ya BWANA [Yehova, NW] ni ya adili, huufurahisha moyo.
Amri ya BWANA [Yehova, NW] ni safi, huyatia macho nuru.
Kicho cha BWANA [Yehova, NW] ni kitakatifu, kinadumu milele.
Hukumu za BWANA [Yehova, NW] ni kweli, zina haki kabisa.”—Zaburi 19:7-9.
Kwa hiyo, nyota hutuambia nini? Kwamba kwa hekima na upendo wake, Muumba ameandaa si sheria za kimwili tu zisimamie shughuli za ulimwengu wote mzima unaotuzunguka bali pia sheria za kiadili zituongoze katika jamii yetu yenye kwenda mbio na kubadilika-badilika. La, Mungu hakutufanyiza sisi tukiwa kama vidude vya mchezo wa chesi vyenye kusukumwa na mchezaji huku na huku kwa hiari yake. Bali, alituandalia sheria za kiadili ziwezao kutusaidia tutende kwa hekima, lakini sisi tukiwa mawakili wenye hiari ya kiadili, ni juu yetu kukubali na kutumia sheria hizo za kiadili tulizopewa na Mungu.
Sheria hizo hupatikana wapi? Mtume Paulo atuambia hivi: “Kila andiko, lenye pumzi ya Mungu, lafaa kwa mafundisho, na kwa kuwaonya watu makosa yao, na kwa kuwaongoza, na kwa kuwaadibisha katika haki; ili mtu wa Mungu awe kamili, amekamilishwa apate kutenda kila tendo jema.” (2 Timotheo 3:16, 17) Ndiyo, Neno la Mungu lililovuviwa, Biblia, lina miongozo yenye manufaa kwa ajili ya utendaji wote wa kibinadamu. Kwa sababu hiyo, Biblia hutuhimiza hivi: “Mtumaini BWANA [Yehova, NW] kwa moyo wako wote, wala usizitegemee akili zako mwenyewe; katika njia zako zote mkiri yeye, naye atayanyosha mapito yako. Usiwe mwenye hekima machoni pako; mche BWANA [Yehova, NW] ukajiepushe na uovu.”—Mithali 3:5-7.