Danieli

2 Katika mwaka wa pili wa ufalme wake, Nebukadneza aliota ndoto nyingi, na alivurugika* sana+ na hivyo hakuweza kulala. 2 Basi mufalme akatoa amri kwamba makuhani wote wenye kufanya uchawi, watu wenye kuitia roho wachafu, walozi, na Wakaldayo* waitwe ili wamuambie mufalme ndoto zake. Kwa hiyo wakaingia na kusimama mbele ya mufalme.+ 3 Kisha mufalme akawaambia: “Niliota ndoto, na nimevurugika* kwa sababu ninataka kujua kile niliota.” 4 Wakaldayo wakajibu mufalme katika luga ya Kiaramu:*+ “Ee mufalme, uishi milele. Elezea watumishi wako ndoto hiyo, na sisi tutakufasiria maana yake.”

5 Mufalme akajibu Wakaldayo: “Neno langu la mwisho ni hili: Kama hamunijulishe ndoto hiyo, pamoja na maana yake, mutakatwa vipande-vipande, na nyumba zenu zitageuzwa kuwa vyoo vya watu wote.* 6 Lakini kama munasema ndoto hiyo na kufasiria maana yake, nitawapatia zawadi na zawabu na heshima kubwa.+ Basi muniambie ndoto hiyo na kunifasiria maana yake.”

7 Wakajibu kwa mara ya pili: “Mufalme aambie watumishi wake ndoto hiyo, na sisi tutafasiria maana yake.”

8 Mufalme akajibu: “Ninajua muzuri kama munajaribu kupata wakati, kwa maana munajua neno langu la mwisho. 9 Kama hamunijulishe ndoto hiyo, kuko hukumu moja tu kwa ajili yenu ninyi wote. Lakini mumekubaliana kuniambia jambo la uongo na la udanganyifu mupaka wakati hali itabadilika. Basi muniambie ndoto hiyo, na nitajua kama munaweza kufasiria maana yake.”

10 Wakaldayo wakamujibu mufalme: “Hakuna mwanadamu yeyote katika dunia* mwenye anaweza kufanya jambo lenye mufalme anaomba, kwa maana hakuna mufalme yeyote mukubwa ao gavana mwenye amekwisha kuuliza jambo kama hilo kwa kuhani yeyote mwenye kufanya uchawi ao mutu mwenye kuitia roho wachafu ao Mukaldayo. 11 Jambo lenye mufalme anaomba ni ngumu, na hakuna mutu yeyote mwenye anaweza kumuambia mufalme jambo hilo isipokuwa tu miungu, wenye hawaishi kati ya wanadamu wenye wanaweza kufa.”*

12 Halafu mufalme akakuwa na kasirani kali na akatoa amri kwamba watu wote wenye hekima wa Babiloni waharibiwe.+ 13 Wakati amri ilitolewa na wakati watu wenye hekima walikuwa karibu kuuawa, walitafuta pia Danieli na wenzake ili wauawe.

14 Halafu kwa busara na uangalifu, Danieli akazungumuza na Arioko mukubwa wa walinzi wa mufalme, mwenye alikuwa ameenda ili kuua watu wenye hekima wa Babiloni. 15 Akamuuliza Arioko ofisa wa mufalme: “Sababu gani mufalme ametoa amri kali hivyo?” Kisha Arioko akamuelezea Danieli jambo hilo.+ 16 Basi Danieli akaingia na akamuomba mufalme amupatie wakati ili amufasirie mufalme maana yake.

17 Kisha Danieli akaenda kwenye nyumba yake na akaelezea wenzake Hanania, Mishaeli, na Azaria juu ya jambo hilo. 18 Aliwaomba wasali ili wapate rehema kutoka kwa Mungu wa mbinguni juu ya siri hiyo, ili Danieli na wenzake wasiharibiwe pamoja na watu wengine wenye hekima wa Babiloni.

19 Kisha siri hiyo ikafunuliwa kwa Danieli katika maono wakati wa usiku.+ Basi Danieli akamusifu Mungu wa mbinguni. 20 Danieli akasema:

24 Kisha Danieli akaingia kwa Arioko, mwenye mufalme alikuwa ameweka ili kuharibu watu wenye hekima wa Babiloni,+ na akamuambia: “Usimuharibu mutu yeyote mwenye hekima wa Babiloni. Unipeleke ndani mbele ya mufalme, na nitamufasiria mufalme maana yake.”

25 Arioko akamupeleka Danieli haraka mbele ya mufalme na kumuambia: “Nimepata mutu mumoja kati ya watu wenye walihamishwa kutoka Yuda+ mwenye anaweza kumufasiria mufalme maana yake.” 26 Mufalme akamuambia Danieli, mwenye jina lake lilikuwa Belteshaza:+ “Je, kweli unaweza kunijulisha ndoto yenye niliona, na kunifasiria maana yake?”+ 27 Danieli akamujibu mufalme: “Hakuna mutu yeyote kati ya watu wenye hekima, watu wenye kuitia roho wachafu, makuhani wenye kufanya uchawi, ao watu wenye elimu ya nyota mwenye anaweza kumuambia mufalme siri yenye anaomba.+ 28 Lakini kuko Mungu mbinguni mwenye kuwa Mufunuaji wa siri,+ na amemujulisha Mufalme Nebukadneza mambo yenye yanapaswa kutokea katika kipindi cha mwisho cha zile siku. Hii ndiyo ndoto yako, na haya ndiyo maono ya kichwa chako wakati ulikuwa umelala katika kitanda chako:

29 “Sasa wewe, Ee mufalme, wakati ulikuwa kwenye kitanda chako mawazo yako yaligeuka na kuwa mambo yenye yanapaswa kutendeka wakati wenye unakuja, na Mufunuaji wa siri amekujulisha mambo yenye yanapaswa kutokea. 30 Lakini mimi, siri hii haikufunuliwa kwangu kwa sababu niko na hekima kuliko mutu yeyote mwenye anaishi; lakini, ilikuwa vile ili kumufasiria mufalme maana yake ili ujue mawazo yenye kuwa katika moyo wako.+

31 “Wewe, Ee mufalme, ulikuwa unaangalia, na ukaona sanamu kubwa sana. Sanamu hiyo, yenye ilikuwa kubwa na yenye kungaa sana, ilikuwa inasimama mbele yako, na umbo yake ilikuwa yenye kuogopesha sana. 32 Kichwa cha sanamu hiyo kilikuwa cha zahabu safi,+ kifua chake na mikono yake vilikuwa vya feza,+ tumbo lake na mapaja yake yalikuwa ya shaba,+ 33 miguu yake ilikuwa ya chuma,+ na vikanyangio vyake vilikuwa sehemu moja chuma na sehemu ingine udongo.*+ 34 Uliendelea kuangalia mupaka jiwe likakatwa, hapana kwa mikono, na likapiga ile sanamu kwenye vikanyangio vyake vya chuma na udongo na likaviponda.+ 35 Wakati huo kile chuma, ule udongo, ile shaba, ile feza, na ile zahabu, vyote pamoja, vikapondwa na kuwa kama maganda ya mbegu yenye kutoka kwenye kiwanja cha kupigia-pigia nafaka katika kipindi cha joto, na ule upepo ukavipeperusha mbali hivi kwamba hakuna alama yoyote yavyo yenye ilipatikana. Lakini lile jiwe lenye lilipiga ile sanamu likakuwa mulima mukubwa, na likajaza dunia yote.

36 “Hiyo ndiyo ile ndoto, na sasa tutamufasiria mufalme maana yake. 37 Wewe, Ee mufalme—mufalme wa wafalme mwenye Mungu wa mbinguni amemupatia ufalme,+ uwezo, nguvu, na utukufu, 38 na ametia katika mukono wako wanadamu hata kama wanaishi wapi, na pia wanyama wa pori na ndege wa mbinguni, na amekufanya kuwa mutawala juu yao wote+—wewe mwenyewe ndiye kile kichwa cha zahabu.+

39 “Lakini kisha wewe ufalme mwingine utasimama,+ wenye kuwa mudogo kuliko wewe; kisha ufalme mwingine, wa tatu (3), wa shaba, wenye utatawala dunia yote.+

40 “Na kuhusu ufalme wa ine (4), utakuwa wenye nguvu kama chuma.+ Kwa maana kama vile chuma kinaponda na kusaga vitu vingine vyote, ndiyo, kama vile chuma chenye kuvunja-vunja, utaponda na kuvunja-vunja falme hizi zote.+

41 “Na kama vile uliona vikanyangio na vidole vya miguu vilikuwa sehemu moja udongo na sehemu ingine chuma, ufalme huo utagawanyika, lakini ugumu fulani wa chuma utakuwa ndani yake, kama vile tu uliona chuma kikiwa kimechangana na udongo wa teketeke. 42 Na kama vile vidole vya miguu vilikuwa sehemu moja chuma na sehemu ingine udongo, ni vile ufalme huo utakuwa wenye nguvu sehemu moja na zaifu sehemu ile ingine. 43 Kama vile uliona chuma kimechangana na udongo wa teketeke, watachangana na watu;* lakini hawatashikamana pamoja, mumoja na mwingine, kama vile chuma hakiwezi kuchangana na udongo.

44 “Katika siku za wafalme hao, Mungu wa mbinguni atasimamisha ufalme+ wenye hautaharibiwa hata siku moja.+ Na ufalme huo hautapewa watu wengine wowote.+ Utaponda na kumaliza falme hizi zote,+ na ufalme huo peke yake utasimama milele,+ 45 kama vile uliona kwamba kutoka kwenye mulima jiwe lilikatwa, hapana kwa mikono, na likaponda kile chuma, ile shaba, ule udongo, ile feza, na ile zahabu.+ Mungu Mukubwa amejulisha mufalme mambo yenye yatatokea wakati wenye kuja.+ Ndoto hiyo ni ya kweli, na mafasirio yake ni yenye kutegemeka.”

46 Kisha Mufalme Nebukadneza akapiga magoti na kuinama mupaka chini mbele ya Danieli na akamupatia heshima kubwa. Na akatoa amri wamutolee zawadi na uvumba. 47 Mufalme akamuambia Danieli: “Kwa kweli Mungu wako ni Mungu wa miungu na Bwana wa wafalme na Mufunuaji wa siri, kwa sababu umeweza kufunua siri hii.”+ 48 Kisha mufalme akamuinua Danieli na kumupatia zawadi nyingi za muzuri, na akamufanya kuwa mutawala wa jimbo lote la* Babiloni+ na mukubwa wa wasaidizi wa maliwali juu ya watu wote wenye hekima wa Babiloni. 49 Na kwa ombi la Danieli, mufalme akamuweka Shadraki, Meshaki, na Abednego+ kwenye usimamizi wa jimbo la* Babiloni, lakini Danieli akafanya kazi katika makao ya mufalme.