“Niko Safi Kutokana na Damu ya Watu Wote”

1-3. (a) Fasiria namna mambo ilikuwa usiku wenye Eutiko alikufa. (b) Paulo alifanya nini, na ile inaonyesha nini juu yake?

PAULO anakusanyika na ndugu na dada mu chumba ya juu katika Troa. Anazungumuza nao kwa muda murefu juu njo siku ya mwisho yenye atakuwa pamoya nao. Ni katikati ya usiku. Wako natumia taa ya mafuta. Kwa hiyo, mu ile chumba muko kifukutu na hamuna hewa ya mingi. Kijana fulani mwenye kuitwa Eutiko anaikala ku moya kati ya dirisha za ile chumba. Wakati Paulo iko nazungumuza, Eutiko anasinzia na anaanguka chini kutoka kwenye gorofa ya tatu!

² Pengine Luka, mwenye alikuwa munganga, alikuwa kati ya watu wa kwanza kukimbia inje na kuangalia hali yake. Hakuna jambo ya kufanya. Eutiko ‘aliokotwa akiwa amekufa.’ (Mdo. 20:9) Lakini kukakuwa muujiza. Paulo akajitupa juu ya ule kijana na akaambia hivi watu: “Muache kuhuzunika, kwa maana yeye ni muzima.” Paulo amemufufua Eutiko!​—Mdo. 20:10.

³ Hii tukio inaonyesha nguvu ya roho ya Mungu. Kifo ya Eutiko haikukuwa kosa ya Paulo. Lakini, hakupenda ndugu na dada watoke ku ule mukutano wa pekee wakiwa na huzuni kwa sababu ya kifo ya ule kijana, na hakupenda ile iregeze imani yao. Kwa kumufufua Eutiko, Paulo alifariji ndugu na dada na kuwatia nguvu ili waendelee kuhubiri kwa bidii. Bila shaka, Paulo aliona maisha ya wengine kuwa ya maana sana. Ile inatukumbusha hii maneno yake: “Niko safi kutokana na damu ya watu wote.” (Mdo. 20:26) Tuone basi namna mufano wa Paulo utatusaidia na siye tuone uzima kuwa wa maana.

 4. Ni jambo gani ya kuogopesha yenye ilimufikia Paulo?

⁴ Sawa vile tuliona mu sura yenye ilitangulia, jambo fulani yenye kuogopesha ilimufikia Paulo wakati alikuwa Efeso. Watu walikasirika sana kwa sababu ya mahubiri yake. Juu kutengeneza na kuuzisha sanamu za feza za Artemi kulikuwa kunasaidia mafundi fulani kupata feza, walichochea fujo! Matendo 20:1 inasema hivi: “Wakati fujo ilitulia, Paulo akatuma watu waite wanafunzi, na kisha kuwatia moyo na kuwaaga, akaanza safari yake ya kuenda Makedonia.”

5, 6. (a) Paulo alifanya muda gani Makedonia, na alifanya nini wakati alikuwa kule? (b) Paulo aliona namna gani waamini wenzake?

⁵ Wakati Paulo alikuwa naenda Makedonia, alisimama ku bandari ya Troa na akapitisha wakati fulani pale. Paulo alitumainia kama Tito, mwenye alitumwa Korinto, atamukutana pale. (2 Ko. 2:12, 13) Lakini, wakati alitambua kama Tito hatakuya, Paulo alienda Makedonia, kwenye pengine alipitisha mwaka moya hivi ‘akiambia wale wenye walikuwa kule maneno mengi ya kutia moyo.’a (Mdo. 20:2) Ku mwisho Tito akamukuta Paulo katika Makedonia, na akamuambia namna ndugu wa Korinto walitenda muzuri sana wakati walipokea barua yake ya kwanza. (2 Ko. 7:5-7) Ile ilimuchochea Paulo awaandikie barua ingine, yenye leo inaitwa 2 Wakorinto.

⁶ Inafurahisha kuona kama Luka alitumia maneno “kuwatia moyo” na “kutia moyo” wakati alizungumuzia mambo yenye Paulo alifanya mu kipindi yenye alipitisha Efeso na Makedonia. Ile maneno inaonyesha kabisa kama Paulo alipenda waamini wenzake! Tofauti na Wafarisayo wenye walizarau wengine, Paulo aliona kondoo wa Mungu kuwa wafanyakazi wenzake. (Yoh. 7:47-49; 1 Ko. 3:9) Hata wakati aliwapatia mashauri mazito, hakujiona kuwa wa maana kuwapita.​—2 Ko. 2:4.

 7. Namna gani wazee na waangalizi leo wanaiga mufano wa Paulo?

⁷ Leo, wazee wa kutaniko na waangalizi wa muzunguko wanajikaza kuiga mufano wa Paulo. Hata wakati wanatoa mashauri mazito, kusudi yao ni kutia nguvu wale wenye kuwa na lazima ya musaada. Wanajikaza sana kujitia pa nafasi ya wengine na kuwatia moyo kuliko kuwahukumu. Muangalizi fulani wa muzunguko mwenye uzoefu, anasema hivi: “Ndugu na dada wengi wanapendaka kufanya mambo ya muzuri, lakini wanapambana na hali zenye zinawavunja moyo, zinawaogopesha, na hawajue wafanye nini.” Wazee wanaweza kufanya yao yote ili kutia nguvu wale ndugu na dada.​—Ebr. 12:12, 13.

8, 9. (a) Nini njo ilibadilisha mipango ya Paulo ya kukamata mashua ya kuenda Siria? (b) Pengine ni juu ya nini Wayahudi walimuchukia Paulo?

⁸ Kutoka Makedonia, Paulo alienda Korinto.b Kisha kufanya miezi tatu Korinto, Paulo alipenda kuenda Kenkrea, kwenye angekamata mashua ya kuenda Siria. Kule njo angetokea na kuenda Yerusalemu ili kupeleka michango yenye ilikuwa imetolewa kwa ajili ya ndugu na dada wenye walikuwa na lazima ya musaada.c (Mdo. 24:17; Ro. 15:25, 26) Lakini, bila kutazamia jambo fulani ilitokea yenye ilifanya Paulo abadilishe mipango yake. Matendo 20:3 inasema: “Walikuwa wamefanya mupango mubaya juu yake”!

⁹ Haishangaze kuona kuwa Wayahudi walimuchukia sana Paulo, juu walimuona kuwa muasi-imani. Mbele ya pale, wakati Paulo alikuwa tena Korinto, alisaidia Krispo, mwenye alikuwa kiongozi mu sinagogi, akuwe Mukristo. (Mdo. 18:7, 8; 1 Ko. 1:14) Tena Wayahudi walikuwa wamemushitaki Paulo mbele ya Galio, gavana wa jimbo ya Akaya. Lakini, Galio hakukubali ile mashitaka juu aliona kama haina musingi. Na ule uamuzi ulikasirisha sana maadui wa Paulo. (Mdo. 18:12-17) Pengine Wayahudi katika Korinto walijua ao waliwazia kama karibuni Paulo ataenda Kenkrea ili kukamata mashua. Kwa hiyo walikamata mupango wa kumuchunga kule, ili kumuua. Paulo angefanya nini?

10. Juu Paulo aliepuka kupitia Kenkrea, ile ilionyesha kama alikuwa mwoga? Fasiria.

¹⁰ Juu ya kulinda usalama wake na juu ya kulinda michango yenye alipewa, Paulo aliamua kama hatapitia Kenkrea. Aliamua kupitia njia ya Makedonia, yenye alikuyaka nayo. Bila shaka, kupitia njia ya barabara ilikuwa pia na hatari. Ile wakati wezi walikuwa najificha mu mabarabara. Hata nyumba za wageni hazikukuwa salama. Lakini, hata kama kulikuwa hatari, Paulo aliona ni afazali kupitia njia ya barabara kuliko kupitia Kenkrea. Na jambo ya muzuri ni kama, Paulo hakukuwa nasafiri yeye peke. Alikuwa nasafiri na Aristarko, Gayo, Sekundo, Sopatro, Timoteo, Trofimo, na Tikiko.​—Mdo. 20:3, 4.

11. Namna gani Wakristo leo wanakamata hatua za kujilinda, na Yesu alituachia mufano gani?

¹¹ Kama Paulo, leo Wakristo wanakamata hatua za kujilinda wakati wako mu mahubiri. Mu maeneo fulani, kuliko mutu asafiri yeye peke wanasafiri mu vikundi ao wawili-wawili. Tuseme nini juu ya mateso? Wakristo wanajua kama hawawezi kuepuka mateso. (Yoh. 15:20; 2 Ti. 3:12) Hata vile, wanakuwaka waangalifu wakati wako nahubiri. Fikiria mufano wa Yesu. Siku fulani, wakati wapinzani wake katika Yerusalemu walianza kuokota majiwe ili kumutupia, ‘Yesu alijificha na akatoka katika hekalu.’ (Yoh. 8:59) Tena, wakati Wayahudi walipanga kumuua, “Yesu hakutembea tena waziwazi huku na huku kati ya Wayahudi, lakini alitoka pale na kuenda katika eneo lenye kuwa karibu na jangwa.” (Yoh. 11:54) Yesu alichukua hatua ya kujilinda wakati kufanya vile kulipatana na mapenzi ya Mungu. Wakristo leo, wanafanya vile pia.​—Mt. 10:16.

12, 13. (a) Ndugu walijisikia namna gani wakati Eutiko alifufuliwa? (b) Ni tumaini gani ya Biblia yenye inafariji wale wenye wamefiwa?

¹² Wakati Paulo na wenzake walikuwa mu safari ya kuenda Makedonia, inaonekana waliachana kwa wakati fulani. Na ni wazi kama walikutana tena wote katika Troa.d Juu kitabu ya Matendo inasema hivi: “Kwa siku tano (5) tukawakuta kule Troa.”e (Mdo. 20:6) Ni Troa njo Paulo alimufufua kijana Eutiko, sawa vile tuliona ku mwanzo wa hii sura. Wazia namna ndugu walijisikia wakati waliona Mukristo mwenzao Eutiko anafufuliwa! Vile kitabu ya Matendo inasema, ‘walifarijika sana.’​—Mdo. 20:12.

¹³ Ni kweli kwamba miujiza ya vile, haifanyikake leo. Lakini wale wenye wamefiwa na wapendwa wao ‘wanafarijiwa sana’ na tumaini ya Biblia ya ufufuo. (Yoh. 5:28, 29) Fikiria hii jambo: Juu Eutiko alikuwa mutu mwenye hakamilike, alikufaka tena. (Ro. 6:23) Lakini wale wenye watafufuliwa mu dunia mupya, watakuwa na tumaini ya kuishi milele! Zaidi ya ile, wale wenye wanafufuliwa ili kutawala pamoya na Yesu, wanapewa kutokufa. (1 Ko. 15:51-53) Leo Wakristo, ikuwe watiwa mafuta ao “kondoo wengine,” wako na sababu muzuri ya ‘kufarijiwa sana.’​—Yoh. 10:16.

14. Paulo aliambia nini wazee wa Efeso wakati walikutana Mileto?

¹⁴ Kutoka Troa, Paulo na wenzake walienda Aso, Mitilene, Kio, Samo, na Mileto. Kusudi ya Paulo ilikuwa kufika Yerusalemu mbele ya Sikukuu ya Pentekoste. Njo maana hakusimama Efeso mu hii safari. Lakini juu Paulo alipenda kuzungumuza na wazee wa Efeso, aliwaomba wakutane naye Mileto. (Mdo. 20:13-17) wakati walifika, Paulo aliwaambia hivi: “Munajua muzuri namna nilijiendesha mwenyewe kati yenu tangu siku ya kwanza yenye nilikanyanga katika jimbo la Asia, namna nilimutumikia Bwana kwa unyenyekevu wote na machozi na majaribu yenye yalinipata wakati Wayahudi walifanya mupango mubaya juu yangu, na sikuepuka kuwaambia ninyi jambo lolote lenye faida na kuwafundisha mbele ya watu wote na nyumba kwa nyumba. Lakini nilitoa ushahidi kikamili kwa Wayahudi na Wagiriki pia juu ya kutubu kwa Mungu na kumuamini Bwana wetu Yesu.”​—Mdo. 20:18-21.

15. Juu ya nini tunafanyaka mahubiri ya nyumba kwa nyumba?

¹⁵ Leo tunatumia njia mbalimbali ili kuhubiria watu habari njema. Kama Paulo, tunajikaza kuenda nafasi kwenye tunaweza kupata watu, ikuwe ni fasi ya kuchungia magari, mu barabara zenye watu wengi, ao mu masoko. Lakini, njia ya kwanza ya kuhubiri ya Mashahidi wa Yehova, inaendelea kuwa mahubiri ya nyumba kwa nyumba. Juu ya nini? Sababu moya ni kwamba, mahubiri ya nyumba kwa nyumba inapatia watu wote nafasi ya kusikia habari njema kwa ukawaida na ile inaonyesha kama Mungu hana ubaguzi. Inatupatia nafasi ya kusaidia kipekee kila mutu mwenye moyo muzuri, kulingana na mahitaji yake. Na pia, mahubiri ya nyumba kwa nyumba, inatia nguvu imani yetu na inatusaidia tukuwe wavumilivu. Kwa kweli, bidii yetu ya kuhubiri “mbele ya watu wote na nyumba kwa nyumba” inatutambulisha kuwa Wakristo wa kweli.

16, 17. Namna gani Paulo alionyesha kama alikuwa hodari na namna gani Wakristo leo wanaiga mufano wake?

¹⁶ Paulo aliambia wazee wa Efeso kama hajue hatari zenye zinamungoya wakati atarudia Yerusalemu. Aliwaambia hivi: “Hata hivyo, sione uzima wangu mwenyewe kuwa wa maana sana kwangu, jambo la maana kwangu ni kumaliza mwendo wangu na utumishi wenye nilipokea kutoka kwa Bwana Yesu, kutoa ushahidi kamili juu ya habari njema ya fazili zenye hazistahiliwe za Mungu.” (Mdo. 20:24) Paulo alikuwa hodari hakuruhusu hali yoyote, ikuwe matatizo ya afya ao upinzani vimuzuie kutimiza mugao wake.

¹⁷ Vilevile, Wakristo leo wanapambana na hali za mingi za mubaya. Wamoja wako mu inchi kwenye kazi yetu imekatazwa na wanateswa. Wengine wanapambana na matatizo ya afya ao hali ya kushuka moyo. Vijana Wakristo wanachochewa na wenzao kufanya mambo ya mubaya. Hata wakuwe mu hali gani, Mashahidi wa Yehova wanabakia imara sawa vile Paulo. Wanaazimia “kutoa ushahidi kamili juu ya habari njema.”

18. Ni mu maana gani Paulo alikuwa safi kutokana na damu ya watu wote, na namna gani wazee wa Efeso wangeweza kumuiga?

¹⁸ Paulo anapatia wazee wa Efeso mashauri yenye kuwa wazi, na anatumia mufano wake mwenyewe ili kufanya vile. Kwanza, aliwajulisha kama inawezekana ile njo ilikuwa mara ya mwisho yenye wangemuona. Kisha akasema: “Niko safi kutokana na damu ya watu wote, kwa maana sikuepuka kuwaambia ninyi shauri lote la Mungu.” Wazee wa Efeso wangemuiga Paulo namna gani, na kuepuka kuwa na hatia ya damu? Aliwaambia hivi: “Mujiangalie ninyi wenyewe na kundi lote, lenye roho takatifu imewaweka ninyi kuwa waangalizi kati yake, ili kuchunga kutaniko la Mungu, lenye alinunua kwa damu ya Mwana wake mwenyewe.” (Mdo. 20:26-28) Paulo alionya kama “imbwa wa pori wenye kukandamiza” wangeingia mu kutaniko na “kusema mambo yenye kupotoka ili kuvuta wanafunzi wawafuate.” Wazee walipaswa kufanya nini? Paulo aliwaambia hivi: “Muendelee kukesha, na mukumbuke kwamba kwa miaka tatu (3), usiku na muchana, sikuacha kumuonya kila mumoja wenu kwa machozi.”​—Mdo. 20:29-31.

19. Ku mwisho wa karne ya kwanza kulitokea uasi-imani wa namna gani, na nini ilitokea kisha pale?

¹⁹ “Imbwa wa pori wenye kukandamiza” waliingia mu kutaniko ku mwisho-mwisho wa karne ya kwanza. Mu mwaka wa 98 hivi K.K.Y., mutume Yohana aliandika hivi: “Hata sasa wapinga-Kristo wengi wametokea . . . Walitoka katikati yetu, lakini hawakukuwa wa namna yetu; kwa maana kama wangekuwa wa namna yetu, wangebakia pamoja na sisi.” (1 Yo. 2:18, 19) Kufikia karne ya tatu, uasi-imani ulitokeza viongozi wa kidini wenye kujiita kuwa Wakristo, na mu karne ya ine, Mutawala Konstantino alikubali kisheria ile dini ya “Kikristo” ya uongo. Kwa kukubali desturi za kipagani na kuzifanya zionekane kuwa desturi za “Kikristo,” ni sawa vile viongozi wa kidini ‘walisema mambo yenye kupotoka.’ Mupaka leo matokeo ya ile uasi-imani ingali inaonekana mu mafundisho na desturi za dini zenye kujiita kuwa za Kikristo.

20, 21. Namna gani Paulo alionyesha roho ya kujitoa, na wazee leo wanafanya vile namna gani?

²⁰ Paulo alikuwa tofauti na wale viongozi wenye walifikia kutumia kutaniko juu ya faida zao wenyewe. Alitumika ili kujitimizia mahitaji yake juu asikuwe muzigo kwa kutaniko. Alitumikia sana ndugu na dada, haiko ili wamulipe. Paulo alitia moyo wazee wa Efeso wao pia watumikie ndugu zao bila kutafuta faida yoyote. Aliwaambia hivi: “Munapaswa kusaidia wale wenye kuwa wazaifu, na munapaswa kuweka katika akili maneno ya Bwana Yesu, wakati yeye mwenyewe alisema: ‘Kuko furaha zaidi katika kutoa kuliko katika kupokea.’”​—Mdo. 20:35.

²¹ Kama vile Paulo, leo wazee Wakristo wanajitoa kwa ajili ya kutaniko. Hawako sawa vile viongozi wa makanisa wenye wanaombaka waamini wao makuta ili wajitajirishe. Wanaelewa kuwa wamepewa daraka ya “kuchunga kutaniko la Mungu” na wanafanya vile bila kutafuta faida yao. Majivuno na kutafuta cheo havina fasi mu kutaniko ya Kikristo, juu wale wenye “kujitafutia utukufu” wanafikiaka tu kuanguka. (Mez. 25:27) Kimbelembele kinaletaka tu haya.​—Mez. 11:2.

22. Juu ya nini wazee wa Efeso walimupenda sana Paulo?

²² Paulo alipenda ndugu zake kwa moyo wote. Na njo maana, wao pia walimupenda. Kwa hiyo wakati alipaswa kuachana nao, ‘wote walilia sana, na wakamukumbatia Paulo na kumubusu kwa upendo mwingi.’ (Mdo. 20:37, 38) Wakristo wanapendaka sana wale wenye kama Paulo, wanajitoa kabisa kwa ajili ya ndugu na dada. Kisha kuzungumuzia mufano muzuri sana wa Paulo, hauone kama hakukuwa najisifu ao hakutia chumvi wakati alisema: “Niko safi kutokana na damu ya watu wote”?​—Mdo. 20:26.