Muliachiliwa Huru Kupitia Fazili Zisizostahiliwa

1, 2. Namna gani andiko la Waroma 5:12 linaweza kutusaidia?

ANDIKO la Waroma 5:12 linasema hivi: ‘Kupitia mutu mumoja zambi iliingia katika ulimwengu na kifo kupitia zambi, na hivyo kifo kikaenea kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wamefanya zambi.’ Hilo ni moja kati ya maandiko yenye tunajua muzuri sana na lenye tunatumia mara nyingi wakati tunafundisha watu Biblia.

² Andiko hilo linatumiwa mara nyingi katika vitabu Biblia Inafundisha Kabisa Nini? na Biblia Inatufundisha Nini? Wakati tunajifunza sura ya —3, 5, na ya 6 pamoja na watoto wetu ao na watu wengine, pengine tutasoma Waroma 5:12. Tunaweza kutumia andiko hilo ili kuwasaidia waelewe sababu gani dunia haiko paradiso, sababu gani tuko na lazima ya zabihu ya ukombozi, na sababu gani tunakufa. Lakini, andiko hilo linaweza pia kutusaidia sisi wote tukuwe wenye shukrani sana kwa ajili ya urafiki wetu pamoja na Yehova. Linaweza kutusaidia tuazimie kabisa kumupendeza na tuendelee kungojea mambo yenye ametuahidi.

3. Tunapaswa kukumbuka nini juu ya hali yetu?

³ Jambo la kuhuzunisha ni kwamba, sisi wote tuko watenda-zambi. Tunafanya makosa kila siku. Lakini Yehova ni mwenye rehema. Anajua kama hatukamilike, na iko tayari kutusamehe. (Zaburi 103:13, 14) Yesu alituambia kama tunapaswa kumuomba Mungu atusamehe zambi zetu. (Luka 11:2-4) Wakati Yehova anasamehe makosa yenye tulifanya zamani, hatupaswe tena kuendelea kuwaza juu ya makosa hayo. Tuone basi namna gani Yehova anaweza kutusamehe.

4, 5. (a) Ni nini inatusaidia kuelewa andiko la Waroma 5:12? (b) ‘Fazili zisizostahiliwa’ maana yake nini?

⁴ Kitabu cha Waroma, zaidi sana sura ya 6, kinatusaidia kuelewa namna Yehova anasamehe zambi zetu. Katika sura ya 3, tunajifunza kama ‘wote wamefanya zambi.’ Kisha mutume Paulo anafasiria hivi: ‘Ni zawadi ya bure kwamba wanatangazwa kuwa waadilifu kwa fazili zake zisizostahiliwa kupitia kuachiliwa huru kwa njia ya fidia [zabihu ya ukombozi] ambayo Kristo Yesu alilipa.’ (Waroma 3:23, 24) Neno la Kigiriki lenye kutafsiriwa katika andiko hilo ‘fazili zisizostahiliwa’ linamaanisha kufanya jambo fulani la muzuri sana bila kutazamia kupewa kitu fulani, kitu chenye tunapewa bila kukifanyia kazi yoyote, na cha bure.

⁵ Mutu mumoja mwenye elimu alifasiria kama neno hilo la Kigiriki linazungumuzia mara nyingi mambo yenye Mungu na Kristo wamefanya ili kuokoa wanadamu kutoka katika zambi na kifo. Kwa hiyo, Tafsiri ya Ulimwengu Mpya ya Kiswahili inatafsiri neno hilo la Kigiriki kuwa ‘fazili zisizostahiliwa.’ Tuone basi jambo lenye Mungu amefanya kwa ajili yetu na namna gani fazili zake zenye hatustahili zinatuletea faida leo na zinatupatia tumaini kwa ajili ya wakati unaokuja.

6. Ni nani wanaweza kupata faida za fazili za Mungu zenye hatustahili, na namna gani?

⁶ Kwa sababu Adamu alifanya zambi, wanadamu wote wenye hawakamilike wameriti zambi na kifo. Ndiyo sababu Biblia inasema kama ‘kwa kosa la mutu mumoja kifo kilitawala kama mufalme.’ Lakini Yehova alionyesha fazili nyingi zenye hatustahili na alitayarisha njia ya kuokoa wanadamu wote kupitia ‘mutu mumoja, Yesu Kristo.’ (Waroma 5:12, 15, 17) ‘Kupitia kutii kwa mutu mumoja wengi watafanywa kuwa waadilifu.’ Na wanaweza kungojea “uzima wa milele kupitia Yesu Kristo.”—Waroma 5:19, 21.

7. Sababu gani zawadi ya Mungu ya zabihu ya ukombozi ilikuwa yenye fazili na yenye hatustahili?

⁷ Fikiria jambo hili: Yehova hakulazimishwa kutoa Mwana wake ili akuwe zabihu ya ukombozi. Lakini alionyesha fazili nyingi wakati alitayarisha njia ya kutuokoa kutoka katika zambi na kifo. Hakuna hata mutu moja mwenye anastahili jambo lenye Yehova na Yesu walifanya kwa ajili yetu. Tuko wenye shukrani sana kwa sababu Yehova na Yesu wamefanya tuweze kusamehewa na tuishi milele! Tumuonyeshe basi Mungu kama tuko wenye shukrani sana kupitia namna tunaishi maisha yetu.

8. Tunapaswa kuachana na mawazo gani?

⁸ Tunajua kama Mungu iko tayari kusamehe zambi, hata zambi nzito. Lakini hatupaswe hata kidogo kutumia fazili za Yehova zenye hatustahili kuwa sababu ya kufanya mambo ya mubaya na kuwaza kama ‘Yehova atanisamehe tu.’ Hata wakati wa mitume, Wakristo fulani walikuwa wangali na mawazo kama hayo. (Soma Yuda 4.) Leo, tunapaswa kuwa waangalifu ili tusichochewe na wengine na kuanza polepole kuwa na mawazo kama hayo.

9, 10. Namna gani mutume Paulo na Wakristo wengine waliachiliwa huru kutoka katika zambi na kifo?

⁹ Mutume Paulo aliambia Wakristo kama ingekuwa mubaya kuwaza kuwa ikiwa wanaendelea kufanya zambi, Mungu ataendelea kuwasamehe tu. Paulo alisema kama walipaswa kuachana na mawazo hayo kwa sababu walikuwa ‘wamekufa kuhusiana na zambi.’ (Soma Waroma 6:1, 2.) Alipenda kusema nini?

¹⁰ Kupitia zabihu ya ukombozi, Mungu alisamehe zambi za mutume Paulo na za Wakristo wengine wa wakati wa mitume. Yehova aliwatia mafuta kwa roho takatifu ili wakuwe wana wake. Ikiwa wangebakia waaminifu, wangeishi mbinguni na kutawala pamoja na Kristo. Lakini, kwa sababu walikuwa wangali wanaishi katika dunia, namna gani walikuwa ‘wamekufa kuhusiana na zambi?’ Paulo alitumia ulinganifu huo ili kuonyesha kama maisha yao yalikuwa yamebadilika kabisa. Alisema kama kisha kifo cha Yesu, alifufuliwa akiwa kiumbe wa roho mwenye hawezi kufa. Ndiyo sababu kifo hakikukuwa “bwana juu yake tena.” Katika njia hiyo, ilikuwa kama vile Wakristo pia walikuwa wamekufa. Maisha yao yalikuwa yamebadilika kabisa kwa sababu hawakuacha tena tamaa zao za zambi ziwatawale. Kuanzia wakati huo, walifanya yao yote ili kuishi maisha yenye kumupendeza Mungu. Walikuwa ‘wamekufa kwelikweli kuhusiana na zambi lakini walio hai [wazima] kuhusiana na Mungu kwa njia ya Kristo Yesu.’—Waroma 6:9, 11.

11. Leo, namna gani Wakristo ‘wamekufa kuhusiana na zambi’?

¹¹ Halafu sisi? Namna gani ‘tumekufa kuhusiana na zambi’? Zamani, pengine tulikuwa tumefanya mambo mengi ya mubaya bila kujua mawazo ya Yehova juu ya matendo yetu. Tulikuwa kama vile “watumwa wa ukosefu wa usafi na uasi-sheria,” ni kusema, ‘watumwa wa zambi.’ (Waroma 6:19, 20) Lakini, wakati tulijifunza katika Biblia namna Mungu anapenda tuishi, tulifanya mabadiliko katika maisha yetu, tulijitoa kwake, na tukabatizwa. Tulipenda sana kumutii Yehova na kuishi maisha yenye kumufurahisha. ‘Tuliwekwa huru kutoka katika zambi,’ na ‘tulikuja kuwa watumwa wa uadilifu.’—Waroma 6:17, 18.

12. Kila mumoja wetu anapaswa kukamata uamuzi gani?

¹² Lakini, tunapaswa kukamata uamuzi fulani. Mutume Paulo alisema hivi: ‘Musiache zambi iendelee kutawala kama mufalme katika miili yenu inayoweza kufa hivi kwamba muzitii tamaa zake.’ (Waroma 6:12) Tunaweza kuamua kutenda kulingana na mawazo na tamaa zetu za zambi ao kuamua kuzizuia. Ujiulize hivi: ‘Ninaacha tamaa zangu za mubaya zikomae sana mupaka ninafikia kufanya mambo ya mubaya? Ao ninaachana nazo bila kukawia?’ Ikiwa tuko wenye shukrani sana kwa ajili ya fazili za Mungu zenye hatustahili, tutafanya yetu yote ili kumupendeza.

13. Sababu gani tunaweza kuwa hakika kama tunaweza kufanya mambo yenye kuwa sawa?

¹³ Wakati wa mitume, watu fulani katika muji wa Korintho wenye walikuwa wanaiba, wanaume wenye kulala na wanaume ao wanawake wenye kulala na wanawake, wenye kufanya uzinifu, wenye kuabudu sanamu, na walevi, walifikia kumujua Yehova na kumupenda, na kufanya mabadiliko. Walisikia haya juu ya mambo yenye walizoea kufanya. (Waroma 6:21; 1 Wakorintho 6:9-11) Wakristo wa Roma pia walikuwa na lazima ya kufanya mabadiliko kama hayo. Mutume Paulo aliwaambia hivi: ‘Wala musiendelee kuvitoa viungo vyenu kwa zambi kuwa silaha za ukosefu wa uadilifu, bali [lakini] mujitoe wenyewe kwa Mungu kama walio hai kutoka kwa wafu, pia viungo vyenu kwa Mungu kuwa silaha za uadilifu.’ (Waroma 6:13) Paulo alikuwa hakika kuwa wangeweza kufanya mambo yenye kuwa sawa na wangeendelea kupata faida za fazili za Mungu zenye hatustahili.

14, 15. Tunapaswa kujiuliza ulizo gani?

¹⁴ Ni vile pia leo. Pengine ndugu na dada fulani walikuwa na maisha kama yale ya watu fulani katika Korintho. Lakini kisha kumujua Yehova, walifanya mabadiliko. Ilikuwa kama vile walisafishwa. Ili tumupendeze Yehova, sisi wote tulifanya mabadiliko katika maisha yetu. Hata leo, tunapenda kuonyesha kuwa tuko wenye shukrani kwa ajili ya fazili za Mungu zenye hatustahili. Kwa hiyo, tumeazimia kupiganisha tamaa zetu za mubaya na kutumia maisha yetu ili kumutumikia Yehova.

¹⁵ Kwa kweli, tunapaswa kuepuka kufanya zambi nzito zenye watu fulani wa Korintho walikuwa wanafanya. Hatuwezi kuendelea kufanya mambo kama hayo na kuwaza kama Mungu atatuonyesha fazili zake zenye hatustahili na kutusamehe. Tumeazimia kufanya yetu yote ili kumutii Yehova katika mambo yote? Tuzungumuzie sasa zambi zenye watu fulani waona kuwa haziko nzito.—Waroma 6:14, 17.

16. Ni nini inatuonyesha kama tunapaswa kuepuka hata zambi zenye hazitajwe katika 1 Wakorintho 6:9-11?

¹⁶ Fikiria mufano wa mutume Paulo. Aliandika hivi: ‘Mimi ni wa kimwili, nimeuzwa chini ya zambi. Kwa maana lile ninalofanya silijue. Kwa maana lile ninalolitaka, hilo sizoee kulifanya; bali lile ninalochukia ndilo ninalofanya.’ (Waroma 7:14, 15) Mutume Paulo hakukuwa anafanya mambo yenye kutajwa katika 1 Wakorintho 6:9-11, lakini alisema kama alikuwa angali mutenda-zambi. Alipenda kumufurahisha Yehova; ndiyo sababu alipiganisha mambo hayo ya mubaya. (Soma Waroma 7:21-23.) Tuige basi mufano wake na tufanye yetu yote ili kumutii Yehova.

17. Sababu gani unapenda kuwa mutu mwenye kusema kweli?

¹⁷ Kwa mufano, tunajua kama ili kumutumikia Yehova tunapaswa kuwa watu wenye kusema kweli. (Soma Methali 14:5; Waefeso 4:25.) Hatupendi kuwa kama Shetani, ‘baba ya uongo.’ Na tunakumbuka kuwa Anania na bibi yake walikufa kwa sababu walisema uongo. Kwa hiyo, tunaepuka kusema uongo. (Yohana 8:44; Matendo 5:1-11) Lakini kuwa mutu mwenye kusema kweli haimaanishe tu kuepuka kusema uongo. Ikiwa tuko kabisa wenye shukrani kwa ajili ya fazili za Mungu zenye hatustahili, tutakuwa pia watu wenye kusema kweli katika mambo mengine.

18, 19. Kuwa mutu mwenye kusema kweli, maana yake nini?

¹⁸ Mutu anaweza kudanganya bila kusema uongo. Kwa mufano, Yehova aliambia Waisraeli hivi: ‘Musiibe, wala musidanganye, wala musitendeane kwa uongo mutu yeyote na mwenzake.’ Sababu gani walipaswa kufanya hivyo? Yehova alisema hivi: ‘Mukuwe watakatifu, kwa sababu mimi Yehova Mungu wenu ni mutakatifu.’ (Mambo ya Walawi 19:2, 11) Hata kama hatuseme uongo, ikiwa tunafanya wengine waamini mambo fulani yenye hayako ya kweli, tunadanganya.

¹⁹ Kwa mufano, mwanaume fulani anaambia mukubwa wake wa kazi ao wafanyakazi wenzake kama anapaswa kutoka mbele ya wakati kwa sababu anapaswa kuonana na munganga. Lakini hiyo haiko sababu ya kweli. Anapenda kutoka mbele ya wakati ili afanye mambo yake mengine. Pengine “kuonana na munganga,” ni kuenda tu kuuza dawa kwenye duka fulani ao anaenda tu kwenye hopitali ili kulipa feza za matunzo. Anasema kweli ao anadanganya wengine? Mwanaume huyo alifanya wengine waamini mambo yenye hayakukuwa ya kweli. Wakati fulani, watu wanadanganya wengine ili wapate kitu fulani chenye wanapenda ao kuepuka kupewa malipizi. Lakini tunamutii Yehova. Alisema hivi: ‘Musidanganye.’ Tunapenda kufanya mambo yenye anasema kama yako sawa na matakatifu.—Waroma 6:19.

20, 21. Ikiwa tuko wenye shukrani kwa ajili ya fazili za Mungu zenye hatustahili, ni mambo gani mengine tunapaswa kuepuka?

²⁰ Kwa kweli, tunaepuka uzinifu, ulevi, na zambi zingine nzito. Lakini, zaidi ya hilo, tunapenda kuepuka kila jambo lenye kumuchukiza Yehova. Kwa mufano, hatuepuke tu uasherati, lakini tunaepuka pia mambo ya kujifurahisha yenye kuchochea mambo ya uasherati. Hatuepuke tu kulewa, lakini tunaepuka pia kunywa sana mupaka tunakaribia kulewa. Tunaweza kujikaza sana ili kuepuka majaribu kama hayo, lakini inawezekana.

²¹ Tunajiwekea muradi wa kufanya kama vile mutume Paulo alisema: ‘Musiache zambi iendelee kutawala kama mufalme katika miili yenu inayoweza kufa hivi kwamba muzitii tamaa zake.’ (Waroma 6:12; 7:18-20) Ni kweli kwamba hatuwezi kuepuka zambi zote. Lakini, wakati tunapiganisha kila aina ya zambi, tunaonyesha kama tuko kabisa wenye shukrani kwa ajili ya fazili zenye hatustahili zenye Mungu na Kristo wametuonyesha.

22. Tutapata baraka gani ikiwa tuko kabisa wenye shukrani kwa ajili ya fazili za Yehova zenye hatustahili?

²² Yehova amesaheme zambi zetu na anaweza kuendelea kuzisamehe. Tuko wenye shukrani sana kwa ajili ya fazili zake zenye hatustahili! Kwa hiyo, tujikaze sana ili tuepuke kufanya mambo yenye anasema kuwa ni ya mubaya, hata kama watu wengine hawaone mambo hayo kuwa zambi. Tutapata baraka gani ikiwa tunafanya hivyo? Paulo alisema hivi: ‘Sasa, kwa sababu muliwekwa huru kutoka katika zambi lakini mukakuwa watumwa kwa Mungu, munapata tunda lenu katika utakatifu, na mwisho ni uzima wa milele.’—Waroma 6:22.