ምዕራፍ ሓሙሽተ
“ብልጽቲ ሰበይቲ”
1, 2. (ሀ) ሩት እንታይ ዓይነት ዕዮ እያ ትዓዪ ነይራ፧ (ለ) ሩት ብዛዕባ ሕጊ ኣምላኽን ህዝቡን እንታይ ጽቡቕ ነገር እያ ተማሂራ፧
ሩት ኣብ ጥቓ እቲ ኽትእክቦ ዝወዓለት እንዳእትታት ተምበርከኸት። ኣብ ከባቢ ቤት-ልሄም ይመሲ ስለ ዝነበረ፡ ብዙሓት ዓጻዶ ናብ ኣፍ ደገ እታ ኣብ ኵድዅዶ እትርከብ ከተማ ገጾም የምርሑ ነበሩ። ሩት ካብ ንግሆ ጀሚራ ኸየቋረጸት ክትሰርሕ ስለ ዝወዓለት፡ ክሳዕ ክንደይ ደኺማ ኸም ዝነበረት ክንግምቶ ንኽእል ኢና። ኰይኑ ግና፡ ዕዮኣ ኣየቋረጸትን፣ ብመሻቘጢ ገይራ ነቲ ዝኣከበቶ እኽሊ ዘበጠቶ። ዕዮኣ ብሓቂ ኣድካሚ እኳ እንተ ነበረ፡ ካብቲ ዝሓሰበቶ ንላዕሊ ሰሊጥዋ እዩ ውዒሉ።
2 እዛ መንእሰይ ዝነበረት መበለት፡ ኵነታታ እናተመሓየሸ ድዩ ዚኸይድ ነይሩ፧ ኣብታ ዝሓለፈት ምዕራፍ ከም ዝረኣናዮ፡ ካብታ ናእሚ ዝስማ ሓማታ ኸም ዘይትፍለን ነቲ ናእሚ እተምልኾ የሆዋ፡ ኣምላኻ ኸም እትገብሮን መብጽዓ ብምእታው፡ ምስ ሓማታ ለጊባ እያ። እዘን ክልተ መበለት እዚአን ብሓባር ኰይነን ካብ ሞኣብ ናብ ቤት-ልሄም መጻ፣ ሩት እታ ሞኣባዊት ብዙሕ ከይጸንሐት፡ ሕጊ የሆዋ ነቶም ኣብ እስራኤል ዝነበሩ ድኻታትን ጓኖትን ዚጠቅም ግብራውን ክብረት ሰብ ዚሕሉን መሰናድዎ ኸም ዜጠቓልል ፈለጠት። ገሊኦም ነቲ ሕጊ ዜኽብርዎን ብእኡ ዝሰልጠኑን ህዝቢ የሆዋ፡ ነቲ ተሰይሩ ዝነበረ ልቢ ሩት ዚጽግን መንፈሳውነትን ለውሃትን ኣርእዮም እዮም።
3, 4. (ሀ) ቦኣዝ ንሩት ዘተባብዓ ብኸመይ እዩ፧ (ለ) ኣብዚ እንነብረሉ ዘለና ብቝጠባዊ መዳይ ኣጸጋሚ ዝዀነ እዋን፡ ኣብነት ሩት ኪሕግዘና ዚኽእል ብኸመይ እዩ፧
3 ሓደ ኻባታቶም ቦኣዝ እዩ ነይሩ፣ ሩት ድማ፡ ኣብ ግራት እዚ ሃብታም ሰብኣይ እዚ እያ እትቕርም ነይራ። ኣብታ መዓልቲ እቲኣ፡ ቦኣዝ ንሩት፡ ኣባታዊ ሓልዮት ኣርእይዋ እዩ። ሩት ነታ ብዕድመ ዝደፍአት ናእሚ ስለ እተኸናኸነታን ኣብ ትሕቲ ጽላል እቲ ናይ ሓቂ ኣምላኽ ዝዀነ የሆዋ ስለ እተዓቝበትን ቦኣዝ ምስ ነኣዳ፡ ነቲ ቓላቱ ዘዘኪራ ፍሽኽ ትብል ነይራ ኽትከውን ኣለዋ።—ሩት 2:11-14 ኣንብብ።
4 ይኹን እምበር፡ እቲ ዚጽበያ ዝነበረ ናብራ ኣተሓሳሲብዋ ኪኸውን ይኽእል እዩ። መበለትን ውሉድ ዘይብላን ድኻ ስደተኛ ኸም ምዃና መጠን፡ ንሓዋሩ ንገዛእ ርእሳን ንናእሚን ብኸመይ እያ ኽትከናኸን እትኽእል፧ በቲ እትቕርሞ እኽሊ ጥራይ ኪናበራ ይኽእላ ድየን፧ ብዕድመ ምስ ደፍአትከ ንዓኣ መን ኣለይ መለይ ኪብላ እዩ፧ እዚ ነገራት እዚ እንተ ኣሻቐላ ዜገርም ኣይኰነን። ኣብዚ እንነብረሉ ዘለና ብቝጠባዊ መዳይ ኣጸጋሚ ዝዀነ እዋን፡ ብዙሓት ሰባት ከምኡ ዓይነት ጕዳያት የጨንቖም እዩ። ይኹን እምበር፡ እታ ንሩት ዝነበረታ እምነት ኣብ ኣጸጋሚ እዋናት ብኸመይ ከም ዝሓገዘታ ምስ መርመርና፡ ኣስኣሰር እምነታ ኽንስዕብ ዚሕግዘና ትምህርቲ ኽንረክብ ኢና።
ስድራ ቤት ዚብሃል፡ ከመይ ዝበለ እዩ፧
5, 6. (ሀ) ሩት ኣብ ናይ መጀመርታ መዓልቲ ቕረማ እንታይ ኣሳልጦ እያ ረኺባ፧ (ለ) ናእሚ ንሩት ምስ ረኣየታ፡ እንታይ እያ ኢላታ፧
5 ሩት ነቲ እኽሊ ዘቢጣ ብሓደ ምስ ኣከበቶ፡ ሓደ ኤፋ ስገም (ማዕረ 22 ሊትሮ) ከም ዝቐረመት ፈለጠት። እቲ ሸኽማ፡ 14 ኪሎ ግራም ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ነቲ እኽሊ ብኽዳን ጠቕሊላ ኣብ ርእሳ ጾይራቶ ድማ፡ ኣብ ኣጋ ዕራርቦ ጸሓይ ናብ ቤት-ልሄም ገጻ ኣምርሐት።—ሩት 2:17።
6 ናእሚ ንሰበይቲ ወዳ ምስ ረኣየታ ኣዝያ ተሓጐሰት፣ በቲ ሩት ተሰኪማቶ ዝመጸት እኽሊ ስገም ድማ ተገሪማ ኽትከውን ትኽእል እያ። ሩት ካብቲ ቦኣዝ ኣብ እዋን ምሳሕ ዝሃባ ምግቢ ነቲ ዘትረፈቶ ሒዛ መጺኣ ስለ ዝነበረት፡ ናእሚን ሩትን ብሓባር ኰይነን በልዓ። ሽዑ ናእሚ ንሩት፡ “ሎሚ ኣበይ ቀሪምኪ፧ ኣበይከ ዓዪኺ፧ እቲ እተገደሰልኪ ብሩኽ ይኹን” በለታ። (ሩት 2:19) ናእሚ ኣስተውዓሊት እያ ነይራ፣ ሩት ክንድኡ ዝምብዝሑ እኽሊ ሒዛ ኽትመጽእ ዝኸኣለት፡ ሓደ ሰብ ስለ ዝለውሃላ ምዃኑ ተገንዚባ ነይራ እያ።
7, 8. (ሀ) ናእሚ ነቲ ቦኣዝ ዝገበሮ ለውሃት ካብ መን ከም ዝመጸ ገይራ እያ ርእያቶ፧ ስለምንታይከ፧ (ለ) ሩት ንሓማታ ብተኣማንነት ተወሳኺ ፍቕሪ ዘርኣየት ብኸመይ እያ፧
7 ናእሚን ሩትን ኣፍ ንኣፍ ገጢመን ኬዕልላ ጀመራ፣ ሩት ድማ ንናእሚ ብዛዕባ እቲ ቦኣዝ ዝገበረላ ለውሃት ነገረታ። ናእሚ በዚ ተደሪኻ፡ “እቲ ንህያዋንን ንምዉታትን ብተኣማንነት ምፍቃር ዘይሓደገ የሆዋ ይባርኮ” በለት። (ሩት 2:20) ነቲ ቦኣዝ ዝገበሮ ለውሃት፡ ካብ የሆዋ ኸም ዝመጸ ገይራ እያ ርእያቶ፣ የሆዋ ንኣገልገልቱ ለጋሳት ኪዀኑ ይድርኾም እዩ፣ በቲ ዝገበርዎ ለውሃት ከም ዚባርኾም ድማ ኣተስፍዩ እዩ።a—ምሳሌ 19:17 ኣንብብ።
8 ናእሚ ንሩት፡ ዓጻዶ ምእንቲ ኸየሸግርዋ፡ ከምቲ ቦኣዝ ዝበላ ኣብ ግራቱ ኽትቅርምን ምስተን ኣግራዱ ኽትለግብን ነገረታ። ሩት ከኣ ከምቲ እተነግራ ገበረት። “ምስ ሓማታ ድማ ትቕመጥ ነበረት።” (ሩት 2:22, 23) እዘን ቃላት እዚአን፡ ነታ ሩት ዘርኣየታ እተደንቕ ባህርይ፡ ማለት ነታ ብተኣማንነት ዘርኣየታ ፍቕሪ እየን ዚገልጻልና። እቲ ንሳ ዝሓደገቶ ኣብነት፡ ንስድራ ቤትና ነኽብሮምን ነቶም እነፍቅሮም ሰባት ብተኣማንነት ንድግፎምን ኬድልዮም ከሎ ኸኣ ንሕግዞምን እንተ ዄንና ርእስና ኽንምርምር እዩ ዚድርኸና። የሆዋ ነቲ ብተኣማንነት እነርእዮ ፍቕሪ የስተብህለሉ እዩ።
ሩትን ናእሚን ዝሓደጋኦ ኣብነት ነታ ዘላትና ስድራ ቤት ኣኽቢርና ኽንርእያ ኸም ዘሎና የዘኻኽረና
9. ብዛዕባ ስድራ ቤት ካብ ሩትን ናእሚን እንታይ ክንምሃር ንኽእል፧
9 ናእሚን ሩትን ከም ስድራ ቤት ኪቝጸራ ይኽእላ ነይረን ድየን፧ ገሊኦም ሰባት፡ ሓንቲ ስድራ ቤት፡ ሰብኣይን ሰበይትን ውሉዳትን ኣቦሓጎታትን እኖሓጎታትን ዘይተጠቓልል እንተ ዀይና፡ ከም ናይ ሓቂ ስድራ ቤት ከም ዘይትቝጸር እዮም ዚሓስቡ። ኰይኑ ግና፡ ኣብነት ናእሚን ሩትን፡ ኣገልገልቲ የሆዋ ንንኣሽቱ ስድራ ቤታት እውን ከይተረፈ ኺርሕርሑለንን ኣብ መንጎአን ለውሃትን ፍቕርን ከም ዚሰፍን ኪገብሩን ከም ዚኽእሉ ዜርኢ እዩ። ንስኻኸ ነታ ዘላትካ ስድራ ቤት ኣኽቢርካ ትርእያ ዲኻ፧ የሱስ ንሰዓብቱ፡ ክርስትያናዊት ጉባኤ ነቶም ስድራ ቤት ዘይብሎም እውን ከም ስድራ ቤት ክትኰኖም ከም እትኽእል ኣዘኻኺርዎም ነይሩ እዩ።—ማር. 10:29, 30።
“ንሱ ሓደ ኻብቶም ተበጀውትና እዩ”
10. ናእሚ ንሩት ብኸመይ እያ ኽትሕግዛ ደልያ፧
10 ሩት ካብቲ ኣብ ከባቢ ሚያዝያ ዚግበር ዓጺድ ስገም ክሳዕ እቲ ኣብ ከባቢ ሰነ ዚግበር ዓጺድ ስርናይ፡ ኣብ ግራት ቦኣዝ ትቕርም ነበረት። ሰሙናት እናሓለፈ ኣብ ዚኸደሉ ዝነበረ እዋን፡ ናእሚ ነታ እትፈትዋ ሰበይቲ ወዳ እንታይ ክትገብረላ ኸም እትኽእል ብዝያዳ ትሓስብ ነይራ ኽትከውን ኣለዋ። ኣብ ሞኣብ ከላ፡ ንሩት ሰብኣይ ክትረኽበላ ኸም ዘይትኽእል ገይራ እያ እትሓስብ ነይራ። (ሩት 1:11-13) ሕጂ ግና፡ ኣተሓሳስባኣ ቐይራ እያ። ንሩት ድማ፡ “ጓለየ፡ ጽቡቕ ምእንቲ ኪዀነልክስ፡ መዕረፊ ኽደልየልኪዶ ኣይግብኣንን እዩ፧” በለታ። (ሩት 3:1) ኣብቲ እዋን እቲ፡ ወለዲ ንውሉዳቶም መጻምድቲ ኼናድዩሎም ልሙድ እዩ ነይሩ። ናእሚ ኸኣ፡ ሩት ከም ናይ ሓቂ ጓላ ዀይናትላ ስለ ዝነበረት፡ “መዕረፊ፡” ማለት ነቲ ኻብ ቤትን ካብ ሰብኣይን ዚርከብ ዕቝባ ኽትረኽበላ እያ ትደሊ ነይራ። ኰይኑ ግና፡ እንታይ እያ ኽትገብር እትኽእል ነይራ፧
11, 12. (ሀ) ናእሚ ብዛዕባ ቦኣዝ፡ “ሓደ ኻብቶም ተበጀውትና እዩ” ኽትብል ከላ፡ ነየናይ ኣብ ሕጊ የሆዋ ዘሎ ፍቕራዊ መሰናድዎ እያ እትጠቅስ ነይራ፧ (ለ) ሩት ንምኽሪ ሓማታ እንታይ ምላሽ እያ ሂባ፧
11 ሩት ንፈለማ እዋን ብዛዕባ ቦኣዝ ኣብ እተዛረበትሉ እዋን፡ ናእሚ፡ “እዚ ሰብኣይ እዚ መቕርብና እዩ፣ ንሱ ሓደ ኻብቶም ተበጀውትና እዩ” ኢላ ነይራ እያ። (ሩት 2:20) ከምኡ ኽትብል ከላ እንታይ ማለታ እዩ ነይሩ፧ እቲ ንእስራኤላውያን እተዋህበ ሕጊ ኣምላኽ ነተን ብምኽንያት ድኽነት ወይ ሞት እተጸገማ ስድራ ቤታት ዚኸውን ፍቕራዊ መሰናድዎታት የጠቓልል ነይሩ እዩ። ሓንቲ ሰበይቲ ውሉድ ከይወለደት ከላ መበለት እንተ ዀይና፡ ስም ሰብኣያን ዘርኡን ስለ ዚጠፍእ፡ ብዙሕ ጸገማት እዩ ዜጋጥማ። ይኹን እምበር፡ ሕጊ ኣምላኽ፡ እታ ሰበይቲ ንስም እቲ መዋቲ ሰብኣያ ኸም ዚቕጽል ዚገብሮን ንንብረት እታ ስድራ ቤት ዜመሓድርን ወራሲ ምእንቲ ኽትወልድ፡ ሓሙታ ኺምርዓዋ ይፈቅድ ነይሩ እዩ።b—ዘዳ. 25:5-7።
12 ናእሚ ንሩት ነቲ መውስቦ ብኸመይ ክትፍጽሞ ኸም ዘለዋ ገለጸትላ። እታ መንእሰይ ዝነበረት ሩት፡ ሓማታ ኽትዛረብ ከላ፡ ኣፋ ኸፊታ ብምግራም ትሰምዓ ነይራ ኽትከውን ኣለዋ። ሕግታት እስራኤል ንሩት ገና ሓድሽ እዩ ዀይኑዋ ነይሩ፣ ነቲ ባህልታት እውን ኣይለመደቶን ነይራ ኽትከውን ትኽእል እያ። ይኹን እምበር፡ ንናእሚ ኣኽቢራ ትርእያ ስለ ዝነበረት፡ ጽን ኢላ ሰምዓታ። እቲ ናእሚ ኽትገብሮ ዝነገረታ ነገራት ከቢድን ዜሕፍርን፡ ሕሉፍ ሓሊፉ እውን ዜዋርድ ይመስል እኳ እንተ ነበረ፡ ሩት ግና ተሰማምዓትሉ። ብትሕትና ድማ፡ “ኵሉ እትብልኒ ኽገብር እየ” በለታ።—ሩት 3:5።
13. ካብ ሩት ብዛዕባ ምኽሪ ዓበይቲ ምስማዕ እንታይ ክንምሃር ንኽእል፧ (እዮብ 12:12 እውን ርአ።)
13 መንእሰያት፡ ሓድሓደ እዋን እቶም ብዕድመ ዝደፍኡን ዝያዳ ምኩራትን ሰባት ንዚህብዎም ምኽሪ ኺሰምዕዎ የጸግሞም እዩ። ከመይሲ፡ ብዕድመ ዝደፍኡ ሰባት ነቲ ንሳቶም ዜሕልፍዎ ዘለዉ ብድሆታትን ጸገማትን ኪርድእዎ ዘይክእሉ ዀይኑ እዩ ዚስምዖም። እቲ ሩት ብትሕትና ዝሓደገቶ ኣብነት፡ እቶም ዜፍቅሩናን ጽቡቕና ዚደልዩን ብዕድመ ዝደፍኡ ሰባት ንዚህቡና ጥበባዊ ምኽሪ ምስማዕ፡ ዓስቢ ዜምጽእ ኪኸውን ከም ዚኽእል የዘኻኽረና እዩ። (መዝሙር 71:17, 18 ኣንብብ።) ናእሚ ንሩት እንታይ ኢላ እያ መኺራታ፧ ሩትከ ነቲ ምኽሪ ብምስማዓ እተባረኸት ብኸመይ እያ፧
ሩት ኣብ ዓውዲ
14. ዓውዲ እንታይ እዩ፧ ኣብኡኸ እንታይ እዩ ዚግበር ነይሩ፧
14 ኣብታ ምሸት እቲኣ፡ ሩት ናብ ዓውዲ ኸደት፣ እዚ ቦታ እዚ፡ ሓያሎ ሓረስቶት ንእኽሎም ዜኺዱሉን ዚዘርዉሉን ጸፊሕን እተደግደገን ቦታ እዩ። መብዛሕትኡ እዋን፡ ድሕሪ ቐትርን ኣጋ ምሸትን ሓያል ንፋስ ኣብ ዚነፍሰሉ ዅርባ እዩ እኽሊ ዚዝሮ። ሰራሕተኛታት ነቲ እኽሊ ኻብ ቡቕቡቕን ካብ ሓሰርን ንምፍላይ፡ መስአ ወይ ካልእ ዓይነት መዝረዊ ተጠቒሞም ናብ ላዕሊ ይብትንዎ፣ እቲ ቡቕቡቕ ብንፋስ ይውሰድ፡ እቲ እኽሊ ድማ ኣብቲ ባይታ ይወድቕ።
15, 16. (ሀ) ቦኣዝ ኣብ ኣጋ ምሸት፡ ኣብቲ ዓውዲ ዚገብሮ ዝነበረ ዕዮ ምስ ወድአ ብዛዕባ ዝነበረ ዅነታት ግለጽ። (ለ) ቦኣዝ፡ ሩት ኣብ እግሩ ደቂሳ ኸም ዘላ ዝፈለጠ ብኸመይ እዩ፧
15 ሩት፡ ኣጋ ምሸት እቲ ዕዮ ናብ ምውዳኡ ገጹ ኪኸይድ ከሎ፡ ብምስትውዓል ትዕዘብ ነበረት። ቦኣዝ፡ እቲ ዚዝሮ ዝነበረ እኽሉ ብሓደ ተኣኪቡ ኪዅመር ከሎ ይርኢ ነበረ። በዚ እናተሓጐሰ ምስ በልዐ፡ ኣብ ጸግዒ ቕሚጦ ኺድቅስ ከደ። እዚ ልሙድ ተግባር እዩ ነይሩ፣ ምናልባት ድማ ነቲ ኽቡር እኽሊ ኻብ ጐሓሉን ሸፋቱን ንምሕላው ከምኡ ይግበር ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ሩት፡ ቦኣዝ ኪድቅስ ከሎ ረኣየቶ። ነቲ ናእሚ ዝነገረታ ነገራት እትትግብረሉ እዋን ድማ ኣኸለ።
16 ሩት ቀስ ኢላ ናብቲ ቦኣዝ ዝነበሮ ቦታ ኽትጽጋዕ ከላ፡ ትርግታ ልባ ወሰኸ። ቦኣዝ ድቃስ ከም ዝወሰዶ ምስ ረኣየት፡ ከምቲ ናእሚ ዝነገረታ፡ ብሸነኽ እግሩ ቐሊዓ ደቀሰት። ክትጽበ ድማ ጀመረት። ሰዓታት ሓለፈ። ንሩት ግና፡ ዓመት ኰይኑ ተሰሚዕዋ ኪኸውን ኣለዎ። ኣብ መወዳእታኡ፡ ከባቢ ፍርቂ ለይቲ፡ ቦኣዝ ተገምጠለ። ቈሪሩ እግሩ ኺሽፍን ድማ ቅንዕ በለ። ኣብ እግሩ ሰብ ከም ዘሎ ኸኣ ፈለጠ። እቲ ጸብጻብ፡ “ሰበይቲ ኣብ እግሩ ደቂሳ ረኣየ” ይብል።—ሩት 3:8።
17. እቶም ሩት ዘይግቡእ ነገር ከም ዝገበረት ዚገልጹ ሰባት እንታይ ክልተ ሓቅታት እዮም ኣብ ግምት ዘየእትዉ፧
17 ቦኣዝ፡ “መን ኢኺ፧” ኢሉ ሓተታ። ሩት ድማ፡ ምናልባት ፍርሂ ብዚንጸባረቖ ቓና ድምጺ፡ “ኣነ ሩት ገረድካ እየ። ንስኻ ተበጃዊ ኢኻ እሞ፡ ክዳንካ ኣብ ልዕሊ ገረድካ ዘርግሕ” ኢላ መለሰት። (ሩት 3:9) ሎሚ ዘለዉ ገሊኦም ተርጐምቲ፡ ተግባራትን ቃላትን ሩት፡ ጾታዊ ትርጉም ከም ዘለዎ ይገልጹ እኳ እንተ ዀኑ፡ እዚ ርእይቶ እዚ ግና፡ ንኽልተ ሓቅታት ኣብ ግምት ዜእቱ ኣይኰነን። ቀዳማይ፡ ሩት ቀደም ልሙድ ዝነበረ፡ ሕጂ ግና ልሙድ ዘይኰነ ልምዲ ብምስዓብ እያ ኸምኡ ገይራ። ስለዚ፡ ንተግባራታ ምስቲ ሎሚ ሰፊኑ ዘሎ ብልሹው ስነ ምግባራዊ ስርዓታት ብምምስሳል ብጌጋ ኽንርድኦ ኣይግባእን እዩ። ካልኣይ፡ እቲ ቦኣዝ ንሩት ዝሃባ ምላሽ፡ ንተግባራታ ብስነ ምግባራዊ መገዲ ንጹህን ኣዝዩ ዚነኣድን ከም ዝዀነ ገይሩ ኸም ዝረኣዮ ዚሕብር እዩ።
18. ቦኣዝ ንሩት እንታይ ኢሉ እዩ ኣጸናኒዕዋ፧ ነየናይ ክልተ ብተኣማንነት ዘርኣየቶ ፍቕሪ እዩኸ ዝጠቐሰ፧
18 እቲ ቦኣዝ ኪዛረብ ከሎ እተጠቕመሉ ልኡምን ህዱእን ቃና ድምጺ፡ ንሩት ኣጸናኒዕዋ ኪኸውን ኣለዎ። “ኣቲ ጓለይ፡ የሆዋ ይባርኽኪ። ደድሕሪ ድኻታት ኰኑ ሃብታማት መንእሰያት ብዘይምስዓብኪ፡ ካብቲ ቐዳማይሲ ኣብቲ ዳሕራይ ብዝበለጸ ብተኣማንነት ኣፍቂርኪ ኢኺ” በላ። (ሩት 3:10) እቲ ቦኣዝ ዝጠቐሶ “ቐዳማይ” ተግባር፡ ነቲ ሩት ምስ ናእሚ ናብ እስራኤል ብምምላስን ንዕኣ ብምክንኻንን ዘንጸባረቐቶ ብተኣማንነት ዚርአ ፍቕሪ ዜመልክት እዩ ነይሩ። እቲ “ዳሕራይ” ከኣ፡ ነቲ ሕጂ ዝገበረቶ ተግባር ዜመልክት እዩ ነይሩ። ቦኣዝ፡ ከም ሩት ዝበለት መንእሰይ፡ ብቐሊሉ ደድሕሪ ሃብታማት ኰኑ ድኻታት መንእሰያት ክትከይድ ትኽእል ከም ዝነበረት ገሊጹ ኣሎ። ሩት ግና፡ ንናእሚ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ነቲ ዝሞተ ሰብኣይ ናእሚ እውን እንተ ዀነ ሰናይ ክትገብር እያ እትደሊ ነይራ፣ እወ፡ ስም ኤሊሜሌክ ኣብ ዓዱ ኸም ዚቕጽል ክትገብር እያ እትደሊ ነይራ። ቦኣዝ በቲ ጥቕሚ ርእስኻ ናይ ምስዋእ መንፈስ ዚንጸባረቖ ተግባር ሩት እንተ ተደነቐ እምበኣር ዜገርም ኣይኰነን።
19, 20. (ሀ) ቦኣዝ ንሩት ብኡብኡ ዘይተመርዓዋ ስለምንታይ እዩ፧ (ለ) ቦኣዝ ንሩትን ነቲ ዘለዋ ጽቡቕ ስምን ለውሃትን ርሕራሐን ዘርኣየ ብኸመይ እዩ፧
19 ቦኣዝ ኣስዕብ ኣቢሉ ንሩት፡ “ሕጂ ድማ ጓለየ፡ ኣይትፍርሂ። ኵሉ እዚ ኣብዛ ኸተማ ዘሎ ህዝቢ፡ ብልጽቲ ሰበይቲ ምዃንኪ ይፈልጥ እዩ እሞ፡ ኵሉ እቲ ዝበልክዮ ኽገብረልኪ እየ” በላ። (ሩት 3:11) ቦኣዝ ንሩት ኪምርዓዋ ሕጉስ እዩ ነይሩ፣ እቲ ተበጃዊኣ ኪኸውን ብሩት ዝቐረበሉ ሕቶ እውን፡ ዚጽበዮ ነገር ነይሩ ኪኸውን ይኽእል እዩ። ይኹን እምበር፡ ጻድቕ ሰብኣይ ስለ ዝነበረ፡ ኣብ ምርጫኡ ተመርኲሱ ኺውስን ኣይደለየን። ኣብ ክንዳኡስ፡ ንሩት፡ ናይ ቀረባ ዘመድ እንዳ ናእሚ ዝዀነ ኻልእ ተበጃዊ ኸም ዘሎ ሓበራ፣ ፈለማ ነቲ ሰብኣይ ንሩት ንኺምርዓዋ ኣጋጣሚ ኸም ዚህቦ ኸኣ ነገራ።
ሩት ንኻልኦት ብለውሃትን ብኣኽብሮትን ትሕዞም ስለ ዝነበረት፡ ብልጽቲ ሰበይቲ ኸም ዝዀነት ተዘሪቡላ እዩ
20 ቦኣዝ ንሩት፡ ክሳዕ ዚወግሕ ኣብኡ ኽትድቅስ፡ ሰብ ምእንቲ ኸይርእያ ድማ ኣንጊሃ ኽትከይድ ከም እትኽእል ነገራ። ከምኡ ዝበለሉ ምኽንያት ድማ ካልኦት ሰባት ምስ ዚርእይዎም፡ ርኽሰት ከም ዝፈጸሙ ገይሮም ብጌጋ ምእንቲ ኸይሓስቡ እሞ እቲ ንሱን ንሳን ዝነበሮም ጽቡቕ ስም ምእንቲ ኸይበላሾ እዩ። ሽዑ ሩት፡ ቦኣዝ ንሕቶኣ ብለውሃት ስለ ዝመለሰላ ብዝያዳ ቐሲና ብሸነኽ እግሩ ደቀሰት። ድሕሪኡ፡ ገና ሰብ ምስ ብጻዩ ኸይተላለየ ኣንጊሃ ተንስአት እሞ፡ ነቲ ቦኣዝ ኣብ ነጸላኣ ዝመልኣላ ብዙሕ ስገም ሒዛ ናብ ቤት-ልሄም ገጻ ኣምርሐት።—ሩት 3:13-15 ኣንብብ።
21. ሩት “ብልጽቲ ሰበይቲ” እተባህለት ስለምንታይ እያ፧ ኣስኣሰር እምነታ ኽንስዕብ እንኽእልከ ብኸመይ ኢና፧
21 ሩት ብዛዕባ እቲ ቦኣዝ ዝበላ፡ ማለት ኣብ ኵሉ ሰብ ከም “ብልጽቲ ሰበይቲ” ኸም እትፍለጥ እተዛረባ ዘረባ ኽትሓስብ ከላ፡ ክሳዕ ክንደይ ኰን ተሓጒሳ ትኸውን! ከምዚ ዝበለ ጽቡቕ ስም ኪህልዋ ዝኸኣለ፡ ብምኽንያት እቲ ብዛዕባ የሆዋ ኽትፈልጥን ንዕኡ ኸተገልግልን ዝነበራ ህንጥዮት ምዃኑ ዜጠራጥር ኣይኰነን። ብዘይካዚ፡ ንናእሚ ምእንቲ ኽትልውሃላን ኽትርሕርሓላን ንዘይትፈልጦ ባህልን ልምድታትን ክትቅበል ፍቓደኛ ዀይና እያ። ንሕና እውን ኣስኣሰር እታ ሩት ዝነበረታ እምነት እንተ ስዒብና፡ ንኻልኦት ሰባት ባህሎምን ልምዶምን ከነኽብረሎም ኢና። ከምኡ እንተ ጌርና ድማ፡ ብሉጻት ክንከውንን ጽቡቕ ስም ከነጥርን ኢና።
ንሩት ዚኸውን መዕረፊ
22, 23. (ሀ) እቲ ቦኣዝ ንሩት ዝሃባ ህያብ እንታይ ትርጉም እዩ ኺህልዎ ዚኽእል፧ (እግረ ጽሑፍ እውን ርአ።) (ለ) ናእሚ ንሩት እንታይ ክትገብር እያ መኺራታ፧
22 ሩት ናብ ቤታ ምስ ተመልሰት፡ ናእሚ፡ “ጓለየ፡ ከመይ ኰይኑልኪ፧” በለታ። ናእሚ ኸምኡ ዝበለት፡ ሩት ልክዕ ከምታ ዝነበረታ መበለት እንተ ዀይና ወይ ከኣ ሓዳር ዚጽበያ ጐርዞ እንተ ዀይና ንምፍላጥ እዩ ነይሩ። ሩት ድማ ንሓማታ፡ ብምሉኡ እቲ ዘጋጠመ ነገረታ። ነቲ ቦኣዝ ንናእሚ ኽትህባ ዝነገራ ብዙሕ ስገም ድማ ኣርኣየታ።c—ሩት 3:16, 17።
23 ናእሚ ንሩት፡ ነታ መዓልቲ እቲኣ ኣብ ቤት ከተሕልፋ ደኣ እምበር ናብ ቅረማ ኸይትኸይድ ብጥበብ መኸረታ። “እቲ ሰብኣይ ነቲ ነገር ሎሚ ኸይወድኦ ኣይዓርፍን እዩ” ኢላ ድማ ኣረጋገጸትላ።—ሩት 3:18።
24, 25. (ሀ) ቦኣዝ ቅኑዕን ጥቕሚ ርእሱ ዘይደልን ሰብ ከም ዝነበረ ዘርኣየ ብኸመይ እዩ፧ (ለ) ሩት እተባረኸት ብኸመይ እያ፧
24 ናእሚ ብዛዕባ ቦኣዝ ከምኡ ኽትብል ሓቃ እያ ነይራ። ከመይሲ፡ ቦኣዝ ናብቲ መብዛሕትኡ እዋን ዓበይቲ እታ ኸተማ ዚእከቡሉ ኣፍ ደገ እታ ኸተማ ኸይዱ፡ እቲ ናይ ቀረባ ዘመድ እንዳ ናእሚ ብእኡ ኽሳዕ ዚሓልፍ ኪጽበዮ ጀመረ። ነቲ ሰብኣይ ድማ ኣብ ቅድሚ መሰኻኽር፡ ንሩት ብምምርዓው ተበጃዊ ኪኸውን ኣጋጣሚ ሃቦ። ይኹን እምበር፡ እቲ ሰብኣይ፡ ርስቱ ምእንቲ ኸይበላሸዎ ኸም ዘይብጆ ብምግላጽ ኣበየ። ድሕሪኡ፡ ቦኣዝ ኣብቲ ኣፍ ደገ ኸተማ ኣብ ቅድሚ መሰኻኽር፡ ነቲ ናይ ኤሊሜሌክ ሰብኣይ ናእሚ ዝነበረ ዅሉ ብምዕዳግን ንሩት ሰበይቲ ማሕሎን ወዲ ኤሊሜሌክ ብምምርዓውን ተበጃዊ ኸም ዚኸውን ተዛረበ። “ስም እቲ ምዉት ናብ ርስቱ ንምምላስ” ኢሉ ኸምኡ ኸም ዝገበረ ድማ ገለጸ። (ሩት 4:1-10) ብሓቂ ቕኑዕን ለጋስን ሰብ እዩ ነይሩ።
25 ቦኣዝ ንሩት ተመርዓዋ። “የሆዋ ድማ ጥንሲ ሃባ፡ ወዲ እውን ወለደት።” ኣንስቲ ቤት-ልሄም ድማ ንናእሚ ወደሳኣ፣ ሩት ንናእሚ ኻብ ሸውዓተ ወዲ ንላዕሊ ኸም እትበልጻ ብምዝራብ ድማ፡ ንሩት ነኣድኣ። ጸኒሑ፡ ወዲ ሩት ኣቦሓጎ ንጉስ ዳዊት ኰነ። (ሩት 4:11-22) ዳዊት ድማ ኣቦሓጎ የሱስ ክርስቶስ ኰነ።—ማቴ. 1:1።d
26. ኣብነት ሩትን ናእሚን እንታይ እዩ ዜጕልሕ፧
26 ሩትን እታ ነቲ ቘልዓ ኸም ወዳ ገይራ ዘዕበየቶ ናእሚን ተባሪኸን እየን። ህይወት እዘን ክልተ ኣንስቲ እዚአን፡ የሆዋ ኣምላኽ ንዅሎም እቶም ንስድራ ቤቶም ንምክንኻን ብትሕትና ዚጽዕሩን ነቶም ምስቶም እተመርጹ ህዝቡ ዀይኖም ብተኣማንነት ዜገልግልዎን ሰባት ከም ዜስተብህለሎም ዜዘኻኽር እዩ። ኣምላኽ ብርግጽ ነቶም ከም ቦኣዝን ናእሚን ሩትን ዝኣመሰሉ እሙናት ሰባት ዓስቦም ይህቦም እዩ።
a ከምቲ ናእሚ ዝገለጸቶ፡ የሆዋ ንህያዋን ጥራይ ዘይኰነስ፡ ንምዉታት እውን ምሕረት ወይ ለውሃት የርእዮም እዩ። ናእሚ፡ ሰብኣያን ክልተ ደቃን ብሞት ስኢና እያ። ሩት ከኣ ሰብኣያ ሞይትዋ እዩ። እቶም ሰለስተ ሰብኡት ንናእሚን ንሩትን ኣለይተን እዮም ነይሮም። ስለዚ፡ እቲ ንናእሚን ንሩትን ዚግበረለን ለውሃት፡ ነቶም ንኣንስቶም ግቡእ ክንክን ኪገብሩለን ዚደልዩ ዝነበሩ ሰብኡት ከም እተገብረሎም ጌርካ ኺርአ ይኽእል እዩ።
b ንሓንቲ መበለት ናይ ምምርዓው መሰል፡ ፈለማ ንኣሕዋት እቲ መዋቲ፡ ድሕሪኡ ንቐረባ ዘመድ እዩ ዚውሃብ ነይሩ፣ ርስቲ ኣብ ምውራስ እውን ከምኡ እዩ ዚግበር ነይሩ።—ዘሁ. 27:5-11።
c ቦኣዝ ንሩት ሽዱሽተ መስፈር ስገም እኳ እንተ ሃባ፡ ክብደቱ ኽንደይ ከም ዝነበረ ግና ኣይፍለጥን እዩ፣ ምናልባት ከምኡ ዝገበረ፡ ልክዕ ከምቲ እተን ዚስርሓለን ሽዱሽተ መዓልትታት ምስ ሓለፋ ዕረፍቲ ሰንበት እትመጽእ፡ ሩት እውን ካብተን ከም መበለት ኰይና ብድኻም ዘሕለፈተን መዓልትታት፡ ዜተኣማምን ቤትን ዚናቢ ሰብኣይን ምስ ረኸበት ከም ‘እተዕርፍ’ ንምሕባር ኪኸውን ይኽእል እዩ። ወይ ከኣ ሩት ነቲ ቦኣዝ ብመስፈሪ መሊኡ ዝሃባ ሽዱሽተ መስፈር እኽሊ ጥራይ ክትስከም ትኽእል ነይራ ትኸውን።