ምዕራፍ 86
እቲ ዝጠፍአ ወዲ ተመልሰ
ምሳሌ እቲ ዝጠፍአ ወዲ
የሱስ፡ ምሳሌ እታ ዝጠፍአት በጊዕን ምሳሌ እታ ዝጠፍአት ድራክማን ዝመሰለ፡ ኣብቲ ብምብራቕ ፈለግ ዮርዳኖስ ዚርከብ ጴርያ ኣብ ዝነበረሉ እዋን ኪኸውን ኣለዎ። ክልቲአን ምሳሌታት ከኣ፡ ሓደ ሓጥእ ተነሲሑ ናብ ኣምላኽ ምስ ዚምለስ ክንሕጐስ ከም ዘሎና እየን መልእኽቲ ዜመሓላልፋ። የሱስ ንኸምኡ ዝበሉ ሰባት ስለ ዚቕበል፡ ፈሪሳውያንን ጸሓፍትን ነቒፎምዎ እዮም። እቶም ነቐፍቲ ግና ካብተን የሱስ ዝመሰለን ክልተ ምሳሌታት ተማሂሮምዶ፧ እቲ ኣብ ሰማይ ዘሎ ኣቦና ብዛዕባ እቶም ዚንስሑ ሓጥኣን ከመይ ከም ዚስምዖ ምስ ሰምዑኸ ተማሂሮምዶ፧ የሱስ ቀጺሉ ተመሳሳሊ ኣገዳሲ ትምህርቲ ዝሓዘ ምሳሌ መሰለ።
ኣብታ ምሳሌ፡ ክልተ ደቂ ዘለውዎ ኣቦ ተጠቒሱ ይርከብ፣ እቲ ንእሽቶ ኸኣ ኣብታ ምሳሌ ጕሉሕ ቦታ ኣለዎ። እቶም ፈሪሳውያንን ጸሓፍትን ካልኦት ንየሱስ ዝሰምዕዎ ሰባትን፡ ካብቲ ብዛዕባ እቲ ንእሽቶ ወዲ ዝበሎ ኺምሃሩ ይኽእሉ ነይሮም እዮም። እቲ የሱስ ብዛዕባ እቲ ኣቦን እቲ ዓብዪ ወድን ዝበሎ እውን ዕሽሽ ዚብሃል ኣይኰነን፣ ከመይሲ፡ ካብ ኣረኣእያኦም ዚርከብ ትምህርቲ ኣሎ። ስለዚ፡ የሱስ ነታ ምሳሌ ኼዘንትዋ ኸሎ፡ ብዛዕባ ሰለስቲኦም ንሕሰብ፦
የሱስ ከምዚ ኢሉ ጀመረ፦ “ሓደ ሰብኣይ፡ ክልተ ደቂ ነበርዎ። እቲ ንእሽቶ ኸኣ ንኣቦኡ፡ ‘ኣቦይ፡ ካብዚ ጥሪት፡ እቲ ዚብጽሓኒ ግደ ሃበኒ’ በሎ። ንሱ ድማ ገንዘቡ መቐሎም።” (ሉቃስ 15:11, 12) እቲ ንእሽቶ ወዲ፡ ኣቦኡ ብሙማቱ ኣይኰነን ርስቲ ኺውሃቦ ደልዩ። ኣቦኡ ገና ብህይወቱ ነይሩ እዩ። ኰይኑ ግና፡ እቲ ወዲ ብርእሱ ኺነብርን ቃሕ ዝበሎ ኺገብርን ስለ ዝደለየ፡ ሽዑሽዑ ግዲኡ ኺምቀል ሓተተ። ነቲ እተቐበሎ ገንዘብ እንታይ ገበሮ፧
የሱስ፡ “ድሕሪ ሒደት መዓልትታት ከኣ፡ እቲ ንእሽቶ ወዲ ዘለዎ ዅሉ ኣኪቡ፡ ናብ ርሑቕ ሃገር ከደ፣ ኣብኡ ድማ ነቲ ጥሪቱ ብዝርጋን ዘረዎ” በለ። (ሉቃስ 15:13) ኣብ ማሙቝ ቤቱ ምስቲ ሓላይን ናባይን ኣቦኡ ኣብ ክንዲ ዚጸንሕ፡ ናብ ካልእ ሃገር ከደ። ኣብኡ ኸኣ ንዅሉ ርስቱ ብዕሉግ ጾታዊ ትምኒቱ ኣብ ምርዋይ ዘረዎ። ድሕሪዚ፡ ከቢድ ሽግር ኣጋጠሞ፣ የሱስ ብዛዕባ እዚ ኸምዚ ዚስዕብ ኢሉ የዘንቱ፦
“ዘለዎ ዅሉ ምስ ወድአ፡ ኣብ ምልእቲ እታ ሃገር ብርቱዕ ጥሜት ኰነ፣ ንሱ ኸኣ ኪስእን ጀመረ። ከይዱ ምስ ሓደ ኻብ ደቂ እታ ሃገር ተጸግዐ፣ ንሱ ኸኣ፡ ሓሰማታት ኪጓሲ ኢሉ፡ ናብ መሬቱ ሰደዶ። ካብቲ ሓሰማታት ዚበልዓኦ ቛርፍ ከብዱ ኺመልእ ድማ ሃረር ይብል ነበረ፣ ዚህቦ ግና ሓደ እኳ ኣይረኸበን።”—ሉቃስ 15:14-16።
ብመሰረት ሕጊ ሙሴ፡ ሓሰማታት ርኹሳት እየን ነይረን፣ እዚ ወዲ እዚ ግና ጓሳ ሓሰማታት እዩ ዀይኑ። እተን ሓሰማታት ዚበልዓኦ ዝነበራ ቛርፍ ሃረር ክሳዕ ዚብል ድማ ብጥሜት ተወድአ። መግደራኡ ምስ በዝሐን ዓቕሉ ምስ ጸበቦን፡ “ናብ ልቡ . . . ተመልሰ።” እሞኸ እንታይ ገበረ፧ “ኣነ ኣብዚ ብጥሜት ክመውት ከለኹ፡ ክንደይ ዕሱባት ኣቦይ እንጌራ ይተርፎም ኣሎ! ተንሲአ ደኣ ናብ ኣቦይ ክኸይድ እሞ፡ ‘ኣቦይ፡ ኣብ ቅድሚ ሰማይን ኣብ ቅድሜኻን ሓጢአ እየ። ደጊም ወድኻ ኽብሃል ኣይበቅዕን እየ። ከም ሓደ ኻብ ዕሱባትካ ግበረኒ’ ኽብሎ” በለ። ተንሲኡ ኸኣ ናብ ኣቦኡ ኸደ።—ሉቃስ 15:17-20።
ኣቦኡኸ እንታይ ኰን ይገብር ይኸውን፧ ብሰንኪ እቲ ብቐደሙ ኻብ ቤቱ ብምውጻኡ ዝገበሮ ዕሽነት ይቝጥዖን ይገንሖን ደዀን ይኸውን፧ ወይስ ገጽ ይኸልኦ ደዀን ይኸውን፧ ንስኻ እንተ ትኸውን፡ እንታይ ምገበርካ፧ ወድኻ ወይ ጓልካ ኸምኡ ዀይኖም እንተ ዚመጹኻ እንታይ ምገበርካ፧
እቲ ዝጠፍአ ወዲ ተረኽበ
የሱስ፡ እቲ ኣቦ ኸመይ ከም እተሰምዖን እንታይ ከም ዝገበረን ኪገልጽ ከሎ፡ “ኣቦኡ ድማ፡ ገና ርሑቕ ከሎ ረኣዮ እሞ ደንገጸሉ፣ ጐይዩ ኸኣ፡ ሓኒቑ ሰዓሞ” በለ። (ሉቃስ 15:20) እቲ ኣቦ ነቲ ወዱ ብዝርጋን ዝነበሮ ናብራ እኳ እንተ ሰምዐ፡ ሓንጐፋይ ኢሉ እዩ ተቐቢልዎ። እቶም ንየሆዋ ንፈልጦን ነምልኾን ኢና ዚብሉ ዝነበሩ መራሕቲ ኣይሁድ፡ እቲ ሰማያዊ ኣቦና ብዛዕባ ዚንስሑ ሓጥኣን ከመይ ከም ዚስምዖ ይግንዘቡ ደዀን ይዀኑ፧ የሱስ ብተመሳሳሊ ንዚንስሑ ሓንጐፋይ ኢሉ ዚቕበል ምዃኑኸ የለልዩ ደዀን ይዀኑ፧
እቲ ኣስተውዓሊ ኣቦ ኻብቲ ኣብ ገጽ ወዱ ዚርአ ጓህን ሓዘንን ከም እተነስሐ ኼንብብ ይኽእል ነይሩ እዩ። ግናኸ፡ ተበግሶ ወሲዱ ሰላምታ ምሃቡ፡ ወዱ ሓጢኣቱ ንምንዛዝ ቀሊሉሉ እዩ። የሱስ ቀጺሉ፡ “እቲ ወዲ ድማ፡ ‘ኣቦይ፡ ኣብ ቅድሚ ሰማይን ኣብ ቅድሜኻን ሓጢአ እየ። ደጊም ወድኻ ኽብሃል ኣይበቅዕን እየ’ በሎ” ኢሉ ኣዘንተወ።—ሉቃስ 15:21።
እቲ ኣቦ ድማ ንባሮቱ፡ “ቀልጥፉ! ወለል ዚብል ብሉጽ ክዳን ኣምጺእኩም ክደንዎ፣ ቀለቤት ኣብ ኢዱ፡ ኣሳእን እውን ኣብ ኣእጋሩ ኣእትዉሉ። ስቡሕ ምራኽ ኣምጺእኩም ከኣ ሕረዱ፡ ንብላዕ፡ ንተሓጐስ፣ እዚ ወደይሲ ሞይቱ ነይሩ፡ ከም ብሓድሽ ህያው ኰይኑ፣ ጠፊኡ ነይሩ እውን፡ ተረኺቡ እዩ” በሎም። “ኪሕጐሱ” ድማ ጀመሩ።—ሉቃስ 15:22-24።
ክሳዕ ሽዑ እቲ ዓብዪ ወዲ ናብ ግራት ወፊሩ ነበረ። የሱስ ድማ ብዛዕባኡ ኸምዚ በለ፦ “ተመሊሱ ናብ ጥቓ ቤት ምስ ቀረበ ድማ፡ ሙዚቃን ጓይላን ሰምዐ። ንሓደ ኻብቶም ገላዉ ጸዊዑ፡ እዚ እንታይ ምዃኑ ሓተቶ። ንሱ ኸኣ፡ ‘ሓውካ መጺኡ፡ ኣቦኻ ድማ ብደሓኑ ስለ ዝረኸቦ፡ ስቡሕ ምራኽ ሓሪዱሉ’ በሎ። ንሱ ግና ኰረየ፡ ምእታው እውን ኣበየ። ኣቦኡ ኸኣ ወጺኡ ለመኖ። ንሱ ድማ ንኣቦኡ፡ ‘እንሆ፡ ክንድዚ ዚኣክል ዓመታት ተገዚአካ፡ ካብ ትእዛዝካ እውን ከቶ ኣይሓለፍኩን፣ ግናኸ፡ ንዓይሲ ምስ ኣዕሩኸይ ዝሕጐሰሉ ማሕስእ እኳ ኣይሃብካንን። እዚ ንገንዘብካ ምስ ኣመናዝር በሊዑ ዝወድአ ወድኻ ምጽእ ምስ በለ ግና፡ ስቡሕ ምራኽ ሓሪድካሉ’ ኢሉ መለሰሉ።”—ሉቃስ 15:25-30።
ነቲ የሱስ ንተራ ሰባትን ንሓጥኣንን ዝገበሮ ምሕረትን ቈላሕታን ከምቲ ዓብዪ ወዲ ዝነቐፉ መን እዮም፧ ጸሓፍትን ፈሪሳውያንን እዮም። የሱስ እዚ ምሳሌ እዚ ኸም ዚምስል ዝገበሮ እኳ፡ ንሓጥኣን ብምቕባሉ ስለ ዝነቐፍዎ እዩ። ነቲ ኣምላኽ ዜርእዮ ምሕረት ዚነቅፍ ዝዀነ ይኹን ሰብ፡ ነዚ ትምህርቲ እዚ ኣብ ልቡ ኼሕድሮ ኣለዎ።
የሱስ ኣብ መደምደምታ፡ እቲ ኣቦ ነቲ ዓብዪ ወዱ ዘቕረበሉ ኸምዚ ዚብል ምሕጽንታ ጠቐሰ፦ “ወደየ፡ ንስኻስ ኵሉ ሳዕ ምሳይ ኣለኻ፡ ናተይ ዘበለ ድማ ናትካ እዩ። እዚ ሓውካ ግና ሞይቱ ነይሩ፡ ህያው ኰይኑ፣ ጠፊኡ ነይሩ እውን፡ ተረኺቡ እዩ እሞ፡ ክንሕጐስን ባህ ኪብለናን ይግብኣና እዩ።”—ሉቃስ 15:31, 32።
የሱስ፡ እቲ ዓብዪ ወዲ ኣብ መወዳእታኡ እንታይ ከም ዝገበረ ኣይገለጸን። ድሕሪ ሞትን ትንሳኤን የሱስ ግና፡ “ብዙሓት ካብ ካህናት . . . ነታ እምነት ተኣዘዙ።” (ግብሪ ሃዋርያት 6:7) ንሳቶም ድማ ገለ ኻብቶም የሱስ እዚ ሓያል ምሳሌ እቲ ዝጠፍአ ወዲ ዝመሰለሎም ሰባት ኪዀኑ ይኽእሉ እዮም። እወ፡ ንሳቶም እውን እንተ ዀኑ ናብ ልቦም ተመሊሶም ኪንስሑን ናብ ኣምላኽ ኪምለሱን ተኽእሎ ነይርዎም እዩ።
ካብ ሽዑ ንነጀው፡ ደቀ መዛሙርቲ የሱስ ነቲ ኣብዛ ጽብቕቲ ምሳሌ እዚኣ ዚርከብ ኣገዳሲ ትምህርትታት ኣብ ልቦም ኬሕድርዎ ኣለዎም። ብቐዳምነት ዚርከብ ትምህርቲ፡ ናብ “ርሑቕ ሃገር” ኣብ ክንዲ ምዅብላል፡ ምስቶም ዕቝባ ዘለዎም ህዝቢ ኣምላኽ ኣብ ትሕቲ እቲ ዜፍቅረናን ዚሓልየልናን ኣቦና ምጽናሕ ብሓቂ ጥበባዊ ኸም ዝዀነ እዩ።
ካልእ እንረኽቦ ትምህርቲ ኸኣ፡ ካብ መገዲ ኣምላኽ እንተ ኣልጊስና፡ ከም ብሓድሽ ሞገሱ ንምርካብ ብትሕትና ናብ ኣቦና ኽንምለስ ኣሎና።
ኣብ መንጎ እቲ ይቕረ ኢሉ እተቐበለ ኣቦን ኣብ መንጎ እቲ ተቐዪሙ ዘይተቐበለ ዓብዪ ወድን ዘሎ ፍልልይ ክንርኢ ኸለና እውን፡ ካልእ ትምህርቲ ንረክብ ኢና። ሓደ ስሒቱ ዝነበረ ብሓቂ እንተ ተነሲሑን ናብ ‘ቤት ኣቦ’ እንተ ተመሊሱን፡ ኣገልገልቲ ኣምላኽ ዘበልና ይቕረ ኢልና ኽንቅበሎ ኣሎና። ሓውና “ህያው ኰይኑ፣ ጠፊኡ ነይሩ እውን፡ ተረኺቡ እዩ እሞ” ባህ ይበለና።