ካብ ‘ምስሊ ሓቂ’ ተምሃር

“ንስኻ . . . ንቘልዑ መምህር፡ ኣብ ሕጊውን ምስሊ ፍልጠትን ሓቅን ዘሎካ ኢኻ።”​—ሮሜ 2:20።

 1. ነቲ ሕጊ ሙሴ ሒዝዎ ዘሎ ትርጕም፡ ምርዳኡ ኼገድሰና ዚግባእ ስለምንታይ እዩ፧

እቲ ብመሪሕነት መንፈስ ኣምላኽ እተጻሕፈ ጽሑፋት ሃዋርያ ጳውሎስ እንተ ዘይህሉ፡ እቲ እተፈላለየ መዳያት ሕጊ ሙሴ ሒዝዎ ዘሎ ትርጕም ንምርዳኡ መጸገመና ነይሩ። ንኣብነት፡ ጳውሎስ ኣብታ ናብ እብራውያን ዝጸሓፋ መልእኽቱ፡ የሱስ፡ ከም ‘እሙን ሊቀ ኻህናት’ መጠን፡ ነቶም ብእኡ ዚኣምኑ ሰባት “ናይ ዘለኣለም ምድሓን” ንኺረኽቡ መገዲ ንኪኸፈተሎም ኢሉ፡ ብኸመይ ሓንሳእን ንሓዋሩን ‘መተዓረቒ’ ኬቕርብ ከም ዝኸኣለ ኣነጺሩ ገሊጹ ኣሎ። (እብ. 2:17፣ 9:11, 12) ጳውሎስ እቲ ማሕደር፡ ‘ጽላሎት እቲ ሰማያዊ ነገራት’ ጥራይ ከም ዝዀነን የሱስ ማእከላይ እቲ ኻብቲ ናይ ሙሴ “ዝሔሸ ኺዳን” ከም ዝዀነን ገለጸ። (እብ. 7:22፣ 8:1-5) ከምዚ ዝኣመሰለ መግለጺታት እቲ ሕጊ፡ ነቶም ኣብ ግዜ ጳውሎስ ዝነበሩ ክርስትያናት ጥራይ ዘይኰነስ፡ ነዞም ሎሚ ዘለዉ ክርስትያናት እውን ኣዝዩ ጠቓሚ እዩ። ከመይሲ፡ እዚ መግለጺታት እዚ፡ እቲ ኣምላኽ ዝገበረልና መሰናድዎታት ክሳዕ ክንደይ ጠቓሚ ምዃኑ ምሉእ ብምሉእ ምእንቲ ኽንርድኦ ይሕግዘና እዩ።

 2. ክርስትያናት ኣይሁድ ካብ ኣህዛብ እንታይ ሓለፋ ነበሮም፧

² እቲ ጳውሎስ ነቶም ኣብ ሮሜ ዝነበሩ ክርስትያናት ኣብ ዝጸሓፈሎም መልእኽቲ ዘሎ ገሊኡ ሓሳባት፡ ነቶም ካብ ወለዶ ኣይሁድ ዝዀኑ ሕጊ ሙሴ እተማህሩ ኣባላት ጉባኤ እዩ ዜመልክት ነይሩ። ጳውሎስ፡ እዞም ከምዚኣቶም ዝኣመሰሉ ሰባት፡ ምስቲ መለኮታዊ ሕጊ ሌላ ስለ ዝነበሮም፡ ነቲ ብዛዕባ የሆዋን ብዛዕባ እቲ ጻድቕ ስርዓታቱን ዜመልክት “ምስሊ ፍልጠትን ሓቅን” ናይ ምውናን ሓለፋ ኸም ዝነበሮም ኣፍልጦ ሂቡ ኣሎ። ክርስትያን ኣይሁድ፡ ከምቶም ቅድሚኦም ዝነበሩ እሙናት ኣይሁድ፡ ነቲ ‘ምስሊ ሓቂ’ ምርዳኦምን ንዕኡ ልባዊ ኣኽብሮት ምርኣዮምን፡ ነቶም ነቲ የሆዋ ንህዝቡ ዝሃቦም ሕጊ ዘይፈልጡ ሰባት ንኺመርሕዎምን ንኺምህርዎምን ንኼብርሁሎምን ኣኽኢልዎም እዩ።​—ሮሜ 2:17-20 ኣንብብ።

ጽላሎት መስዋእቲ የሱስ

 3. ነቲ ጥንታውያን ኣይሁድ ዜቕርብዎ ዝነበሩ መስዋእትታት ምምርማርና ብኸመይ ኪጠቕመና ይኽእል፧

³ እቲ ጳውሎስ ዝጠቐሶ ምስሊ ሓቂ፡ ንዕላማታት የሆዋ ንኽንርድኦ ኺሕግዘና ይኽእል እዩ። መሰረታዊ ስርዓታት ሕጊ ሙሴ፡ ሎሚ እውን እንተ ዀነ ኣገዳሲ እዩ። ነዚ ኣብ ኣእምሮና ብምሓዝ፡ ንሓደ መዳይ እቲ ሕጊ፡ ማለት እተፈላለየ መስዋእትታትን ወፈያታትን ንትሑታት ኣይሁድ ናብ ክርስቶስ ብኸመይ ከም ዝመርሖምን ነቲ ኣምላኽ ካባታቶም ዚጽበዮ ብቕዓት ንኺርድኡ ብኸመይ ከም ዝሓገዞምን ንርአ። እቲ ኣምላኽ ካብ ኣገልገልቱ ዚጽበዮ መሰረታዊ ብቕዓታት ስለ ዘይቅየር፡ ነቲ ኣምላኽ ንመስዋእትታትን ወፈያታትን ኣመልኪቱ ንእስራኤላውያን ዝሃቦም ሕጊ ነቲ እነቕርቦ ቕዱስ ኣገልግሎት ንኽንምርምሮ ኺሕግዘና ኸም ዚኽእል እውን ክንርኢ ኢና።​—ሚል. 3:6።