Napakakapal na Ulap ng mga Saksi!

“Yamang isang napakakapal na ulap ng mga saksi ang nakapalibot sa atin, . . . takbuhin nating may pagtitiis ang takbuhang inilagay sa harapan natin.”​—HEBREO 12:1.

 1, 2. (a) Anong makatalinghagang tanawin ang marahil ay nasa isip ni Pablo nang siya’y sumulat sa mga Hebreong Kristiyano? (b) Bakit ang mga Hebreong kapananampalataya ay nangangailangan ng matibay na pananampalataya?

GUNI-GUNIHIN ang iyong sarili na isang mananakbo sa isang istadyum. Ikaw ay tumatakbo, lahat ng kalamnan mo ay maigting, habang ang iyong mga mata ay nakapirme sa pagtitig sa gol. Subalit kumusta naman ang mga tagapagmasid? Bueno, lahat sila ay mga matatagumpay na mananakbo! Sila’y hindi lamang mga tagapanood kundi aktibong mga saksi kapuwa sa salita at sa gawa.

² Maaaring nasa isip ni apostol Pablo ang gayong makatalinghagang tanawin nang siya’y sumulat sa mga Hebreong Kristiyano (c. 61 C.E.). Sila’y nangangailangan ng matatag na pananampalataya. (Hebreo 10:32-39) Sa pamamagitan lamang ng pananampalataya maaari nilang dinggin ang babala ni Jesus na tumakas pagka ang Jerusalem ay napalilibutan ng nagkampamentong mga hukbo (noong 66 C.E.) mga ilang taon bago iyon mapuksa sa kamay ng mga Romano (noong 70 C.E.). Ang pananampalataya ay nagpapalakas din sa kanila pagka sila’y “pinag-usig dahilan sa katuwiran.”​—Mateo 5:10; Lucas 21:20-24.

 3. Sa Hebreo 12:1, ano “ang kasalanang madaling pumipigil sa atin,” at anong takbuhan ang ipinapayo sa mga Kristiyano na takbuhin nang may pagtitiis?

³ Pagkatapos na repasuhin ang mga gawa ng pananampalataya bago ng panahon ng mga Kristiyano (sa Hebreo, kabanata 11), si Pablo ay nagpayo: “Yamang isang napakakapal na ulap ng mga saksi ang nakapalibot sa atin, iwaksi natin ang bawat pabigat [na makasasagabal sa atin sa espirituwal] at ang kasalanan [kakulangan ng pananampalataya] na madaling pumipigil sa atin, at takbuhin nating may pagtitiis ang takbuhin [ukol sa buhay na walang hanggan] na inilagay sa harapan natin.” (Hebreo 12:1) Ang pagrerepaso ni Pablo ng pananampalatayang may gawa ay nagtatampok ng sari-saring katangian nito at tutulong sa atin, tayo man ay pinahirang mga Kristiyano na tumatakbo sa takbuhan para tamuhin ang walang kamatayang buhay sa langit o tayo ay bahagi ng “malaking pulutong” na may tunguhin na buhay na walang hanggan sa isang lupang paraiso. (Apocalipsis 7:4-10; Lucas 23:43; Roma 8:16, 17) Subalit ano nga ba ang pananampalataya? Ano ang mga ilang katangian ng espirituwal na hiyas na ito? At paano tayo kikilos kung tayo’y may pananampalataya? Samantalang humahanap ka ng mga kasagutan sa ganiyang mga katanungan, pakisuyong basahin ang binanggit na mga talata ng Hebreo kabanata 11 at 12 sa iyong sarilinang pag-aaral at sa pag-aaral sa kongregasyon.

Kung Ano ang Pananampalataya

 4. Ano ang pananampalataya?

⁴ Una muna’y tinutukoy ni Pablo kung ano ang pananampalataya. (Basahin ang Hebreo 11:1-3.) Sa isang bahagi, ang pananampalataya ay “ang tiyak na pag-asa sa mga bagay na hinihintay.” Ang taong may pananampalataya ay may garantiya na lahat ng ipinangako ng Diyos ay para na ring ito’y natupad na. Ang pananampalataya ay siya ring “ang malinaw na katunayan ng mga totohanang bagay bagaman hindi nakikita.” Ang kapani-paniwalang katibayan ng di-nakikitang mga totohanang bagay ay napakatibay na anupa’t ang pananampalataya ay sinasabi na katumbas ng ebidensiyang iyon.

 5. Sa pananampalataya ano ang natatalastas natin?

⁵ Sa pamamagitan ng pananampalataya “ang sinaunang mga tao ay pinatotohanan” na sila’y nakalugod sa Diyos. Gayundin, “sa pananampalataya ay natatalastas natin na ang mga sistema ng mga bagay”​—ang lupa, ang araw, ang buwan, at ang mga bituin​—“ay napasaayos sa pamamagitan ng Salita ng Diyos, kung kaya’t ang nakikita ay nanggaling sa mga bagay na di-nakikita.” Tayo ay kumbinsido na si Jehova ang Maylikha ng gayong mga bagay, bagama’t hindi natin siya nakikita sapagkat siya’y isang di-nakikitang Espiritu.​—Genesis 1:1; Juan 4:24; Roma 1:20.

Ang Pananampalataya at ang “Sinaunang Sanlibutan”

 6. Bakit si Abel ay nagkaroon ng isang “tiyak na pag-asa” na ang mga salitang inihula ni Jehova tungkol sa ‘binhi ng babae’ ay matutupad?

⁶ Isa sa maraming katangian ng pananampalataya ay pagpapahalaga sa pangangailangan ng isang hain para sa mga kasalanan. (Basahin ang Hebreo 11:4.) Sa “sinaunang sanlibutan,” ang pananampalataya sa isang dugong hain ay ipinakita ni Abel, ang ikalawang anak ng unang mag-asawa, si Adan at si Eva. (2 Pedro 2:5) Walang alinlangan na naunawaan ni Abel na siya’y tatablan ng nakamamatay na mga epekto ng minanang kasalanan. (Genesis 2:16, 17; 3:6, 7; Roma 5:12) Marahil ay napansin din niya ang katuparan ng hatol ng Diyos na sa tulo ng pawis mabubuhay si Adan at si Eva’y daranas ng malaking paghihirap sa panahon ng pagdadalantao niya. (Genesis 3:16-19) Kaya’t si Abel ay may “tiyak na pag-asa” na ang iba pang mga bagay na sinalita ni Jehova ay matutupad. Kasali na rito ang makahulang mga salita na nakadirekta sa pusakal na mandarayang si Satanas nang sabihin ng Diyos sa ahas: “Pag-aalitin ko ikaw at ang babae at ang iyong binhi at ang kaniyang binhi. Kaniyang susugatan ka sa ulo at iyong susugatan siya sa sakong.”​—Genesis 3:15.

 7. (a) Paanong si Abel ay nagpakita ng pagpapahalaga sa pangangailangan ng isang hain ukol sa mga kasalanan? (b) Paanong ang Diyos ay ‘nagpatotoo tungkol sa mga kaloob ni Abel’?

⁷ Si Abel ay nagpakita ng pananampalataya sa ipinangakong Binhi sa pamamagitan ng paghahandog sa Diyos ng isang haing hayop na makasagisag na lalarawan sa sariling buhay ni Abel. Subalit ang kaniyang walang pananampalatayang nakatatandang kapatid na si Cain ay naghandog ng walang dugong mga gulay. Bilang isang mamamatay-tao, pagkatapos ay ibinubo ni Cain ang dugo ni Abel. (Genesis 4:1-8) Gayunman ay namatay si Abel na taglay ang kaalaman na siya’y itinuring na matuwid ni Jehova, “ang Diyos ang nagpatotoo tungkol sa kaniyang mga kaloob.” Sa paano? Sa pamamagitan ng pagtanggap sa hain ni Abel na inihandog niya nang may pananampalataya. Dahilan sa kaniyang pananampalataya at pagsang-ayon sa kaniya ng Diyos, at tungkol dito’y patuloy na nagpapatotoo ang Kinasihang Kasulatan, ‘bagaman patay na si Abel, siya’y nagsasalita pa.’ Kaniyang nakita na kailangan ang isang hain para sa mga kasalanan. Ikaw ba ay may pananampalataya sa lalong mahalagang haing pantubos na handog ni Jesu-Kristo?​—1 Juan 2:1, 2; 3:23.

 8. (a) Tungkol sa pananampalataya ano ang natututuhan natin buhat sa lakas-loob na pagpapatotoo ni Enoc? (b) Paanong si Enoc ay “inilipat upang huwag makakita ng kamatayan”?

⁸ Ang pananampalataya ang magpapakilos sa atin na salitain nang may lakas ng loob ang mensahe ng Diyos. (Basahin ang Hebreo 11:5, 6.) Ang sinaunang saksi ni Jehova na si Enoc ay may lakas ng loob na humula tungkol sa makalangit na pagpaparusa sa mga masasama. (Judas 14, 15) Tiyak na ang mga kaaway ni Enoc ay nagsikap na patayin siya, subalit “siya’y kinuha” ng Diyos kaya’t siya’y hindi dumanas ng paghihirap sa kamatayan. (Genesis 5:24) Subalit, una muna, “pinatotohanan sa kaniya na siya’y nakalugod na mabuti sa Diyos.” Sa paano nga? “Sa pananampalataya si Enoc ay inilipat upang huwag makakita ng kamatayan.” Gayundin naman, si Pablo, ay inilipat, o “inagaw tungo sa paraiso,” marahil tumanggap siya ng isang pangitain ng darating na espirituwal na paraiso ng kongregasyong Kristiyano. (2 Corinto 12:1-4) Samakatuwid si Enoc ay maliwanag na nasisiyahan noon sa isang pangitain ng darating na makalupang Paraiso nang siya’y patulugin ni Jehova sa kamatayan upang maging ligtas sa mga kamay ng kaaway. Upang tayo’y makalugod sa Diyos, tulad ni Enoc, kailangang salitain natin ang mensahe ng Diyos nang may katapangan. (Gawa 4:29-31) Kailangan ding maniwala tayo na umiiral ang Diyos at siya “ang tagapagbigay-gantimpala sa mga nagsisihanap nang masikap sa kaniya.”

 9. Sa paanong ang hakbang ni Noe ay nagpapakita na ang maingat na pagsunod sa mga tagubilin ng Diyos ay isa pang katangian ng pananampalataya?

⁹ Ang maingat na pagsunod sa mga tagubilin ng Diyos ay isa pang katangian ng pananampalataya. (Basahin ang Hebreo 11:7.) Sa pagkilos na may pananampalataya, ‘lahat ng iniutos ng Diyos’ ay ginawa ni Noe. (Genesis 6:22; 7:16) Si Noe ay ‘pinaunawaan ng Diyos tungkol sa mga bagay na hindi pa nakikita’ at siya’y naniwala sa sinabi ni Jehova na isang pambuong-lupang baha ang darating. Dahil sa pananampalataya at sa may pitagang pagkatakot sa Diyos, si Noe ay “naghanda ng isang arka sa ikaliligtas ng kaniyang sambahayan.” Sa pamamagitan ng pagsunod at mga gawang matuwid, sa ganoo’y hinatulan niya ang di-sumasampalatayang sanlibutan dahilan sa mga gawang kabalakyutan niyaon at ipinakita niya na iyo’y karapat-dapat lipulin.​—Genesis 6:13-22.

10. Bagama’t si Noe ay nagtatayo ng arka, siya’y naglaan ng panahon para sa ano pang ibang gawain?

¹⁰ Si Noe ay isa rin sa mga saksi ni Jehova sa bagay na siya’y “isang mangangaral ng katuwiran.” (2 Pedro 2:5) Bagama’t abala ng pagtatayo ng arka, siya’y naglaan ng panahon na mangaral, gaya ng ginagawa sa ngayon ng mga Saksi ni Jehova. Oo nga, si Noe ay nagsalita nang lakas-loob bilang isang tagapagbalita ng babala ng Diyos sa mga taong iyon bago sumapit ang baha, subalit “sila’y hindi nagbigay pansin hanggang sa sumapit ang baha at nilipol silang lahat.”​—Mateo 24:36-39.

Pananampalataya ng mga Patriarka Pagkatapos ng Baha

11. (a) Paanong nagpakita si Abraham na sa pananampalataya ay kasali ang lubos na pagtitiwala sa mga pangako ni Jehova? (b) Sa pananampalataya, si Abraham ay naghintay noon ng anong “lunsod”?

¹¹ Kasali sa pananampalataya ang lubos na pagtitiwala sa mga pangako ni Jehova. (Basahin ang Hebreo 11:8-12.) Sa pananampalataya si Abraham (Abram) ay sumunod sa pag-uutos ng Diyos at lumisan sa Ur ng mga Caldeo, isang siyudad na maraming maibibigay na materyal na mga bagay. Siya’y sumampalataya sa pangako ni Jehova na “lahat ng mga angkan sa lupa” ay magpapala sa kanilang sarili sa pamamagitan niya at na ang kaniyang binhi ay bibigyan ng isang lupain. (Genesis 12: 1-9; 15:18-21) Ang anak ni Abraham na si Isaac at ang kaniyang apong si Jacob ay “kasama niyang mga tagapagmana ng mismong pangakong iyon.” Sa pananampalataya si Abraham ay “tumahan na isang dayuhan sa lupang pangako na gaya nang siya’y nasa lupaing banyaga.” Siya’y naghintay ng “lunsod na may mga tunay na pundasyon, na ang nagtayo at gumawa ng lunsod na iyon ay ang Diyos.” Oo, si Abraham ay naghintay sa makalangit na Kaharian ng Diyos na sa ilalim nito siya’y bubuhaying mag-uli sa buhay sa lupa. Ang Kaharian ba ay may ganiyang kahalagang dako sa iyong buhay?​—Mateo 6:33.

12. Ano ang nangyari nang dahil sa si Sarah ay may pananampalataya sa mga pangako ni Jehova?

¹² Ang mga babaing asawa ng mga patriarkang may takot sa Diyos ay nagkaroon din ng pananampalataya sa mga pangako ni Jehova. Halimbawa, sa pananampalataya ang asawa ni Abraham na si Sarah, bagaman baog hanggang sa sumapit sa edad na mga 90 anyos at “lampas na sa edad ng pag-aanak,” ay binigyan ng kapangyarihan na “maglihi, . . . palibhasa’y kaniyang itinuring na tapat siya [ang Diyos] na nangako.” Nang sumapit ang panahon, ipinanganak ni Sarah si Isaac. Kaya’t buhat sa 100-taóng-gulang na si Abraham, “na mistulang patay” kung tungkol sa pag-aanak, sa wakas ay “nagkaanak ng singdami ng karamihang mga bituin sa langit.”​—Genesis 17:15-17; 18:11; 21:1-7.

13, 14. (a) Bagaman si Abraham, si Isaac, at si Jacob ay ‘hindi nagkamit ng katuparan ng mga pangako,’ ano ang epekto nito sa kanila? (b) Paano tayo makikinabang sa pagsasaalang-alang sa katapatan ng mga patriarka kay Jehova kahit na kung hindi natin nakikita ang agad-agad na katuparan ng kaniyang mga pangako?

¹³ Ang pananampalataya ang magpapanatili sa atin na tapat kay Jehova kahit na hindi natin masaksihan ang agad-agad na katuparan ng kaniyang mga pangako. (Basahin ang Hebreo 11:13-16.) Ang tapat na mga patriarka ay nangamatay na lahat nang hindi nila nakikita ang lubos na katuparan ng mga pangako ng Diyos sa kanila. Ngunit “kanilang nangakita [ang ipinangakong mga bagay] na natanaw mula sa malayo at ikinagalak at hayagang ipinahayag nila na sila’y mga tagaibang-bayan at mga pansamantalang mananahan sa lupain.” Oo, sa pananampalataya natapos ang kanilang buhay, sapagkat sali’t saling lahi ang lumipas bago ang Lupang Pangako ay inari ng mga supling ni Abraham.

¹⁴ Hindi komo hindi nila nakamit ang katuparan ng mga ipinangako ng Diyos sa panahon na sila’y nabubuhay ay hindi umakay kay Abraham, Isaac, at Jacob na sumamâ ang loob o humila sa kanila na maging mga apostata. Hindi nila itinakuwil si Jehova at hindi sila bumalik sa Ur, at napalulong sa makasanlibutang mga gawain. (Ihambing ang Juan 17:16; 2 Timoteo 4:10; Santiago 1:27; 1 Juan 2:15-17.) Hindi, ang mga patriarkang iyon ay ‘nagnasa’ ng isang dako na lalong magaling kaysa Ur, “samakatuwid baga, ang pag-aari ng langit.” Kaya hindi sila ikinahihiya ni Jehova ‘na tawaging siya’y Diyos nila.’ Sila’y nanatiling may pananampalataya sa Kataas-taasan hanggang sa kanilang kamatayan at sila ay malapit na ngayong buhaying mag-uli sa lupa, na bahagi ng sakop ng “lunsod,” ang Mesiyanikong Kaharian na inihanda ng Diyos para sa kanila. Subalit kumusta ka naman? Kahit na kung ikaw ay ‘lumakad sa katotohanan’ sa loob ng maraming taon, at tumanda na sa paglilingkod kay Jehova, kailangang manatili ka na nagtitiwala sa kaniyang ipinangakong bagong sistema. (3 Juan 4; 2 Pedro 3:11-13) Anong laking gantimpala ang tatanggapin mo at ng tapat na mga patriarka dahil sa gayong pananampalataya!

15. (a) Ano ang nagpangyari upang halos na nga ay maihandog ni Abraham si Isaac bilang isang hain? (b) Paanong ang ating pananampalataya ay maaapektuhan ng pangyayari tungkol kay Abraham at kay Isaac? (c) Ano ang makahulang inilarawan ng pangyayaring iyan?

¹⁵ Ang walang atubiling pagsunod sa Diyos ay isang mahalagang katangian ng pananampalataya. (Basahin ang Hebreo 11:17-19.) Dahil sa si Abraham ay sumunod kay Jehova nang walang pag-aatubili, “para na ring inihandog niya si Isaac,” ang kaniyang “bugtong na anak”​—ang kaisa-isang bugtong na anak niya kay Sarah. Paano magagawa ito ni Abraham? Sapagkat “nanalig siya na magagawa ng Diyos na ibangon [si Isaac] kahit buhat sa mga patay,” kung kinakailangan iyon, upang tuparin ang pangakong lilitaw ang binhi sa pamamagitan niya. Sa isang saglit ang balisong na hawak ni Abraham ay disin sana’y kumitil sa buhay ni Isaac, subalit ang tinig ng isang anghel ang humadlang. Sa gayon, tinanggap ni Abraham si Isaac buhat sa kamatayan “sa patalinghagang paraan.” Tayo man ay dapat ding mapakilos na sumunod sa Diyos nang may pananampalataya kahit na ang ating buhay o ang buhay ng ating mga anak ay nakataya sa panganib. (1 Juan 5:3) Kapuna-puna rin na noon ay makahulang inilarawan ni Abraham at ni Isaac kung paano ilalaan ng Diyos na Jehova ang kaniyang bugtong na Anak, si Jesu-Kristo, bilang isang pantubos upang ang mga nagsasagawa ng pananampalataya sa kaniya ay magkaroon ng buhay na walang hanggan.​—Genesis 22:1-19; Juan 3:16.

16. Kung tungkol sa ating mga anak at sa pananampalataya sa mga pangako ng Diyos, anong halimbawa ang ipinakita ng mga patriarka?

¹⁶ Kung tayo’y may pananampalataya, tutulungan natin ang ating supling na ilagak ang kanilang pag-asa sa mga pangako ng Diyos para sa hinaharap. (Basahin ang Hebreo 11:20-22.) Napakatibay ang pananampalataya ng mga patriarka kung kaya’t bagaman ang mga pangako ni Jehova sa kanila ay hindi lubusang natupad sa panahon na kanilang ikinabubuhay, kanilang ipinasa ito sa kanilang mga anak bilang isang mahalagang pamana. Kaya naman, “binasbasan ni Isaac si Jacob at si Esau tungkol sa mga bagay na darating,” at binasbasan nang mamamatay nang si Jacob ang mga anak ni Jose na si Ephraim at Manases. Dahil sa si Jose mismo ay may matibay na pananampalataya na lilisanin ng mga Israelita ang Ehipto para magtungo sa lupaing ipinangako, kaniyang pinasumpa ang kaniyang mga kapatid na dalhin ang kaniyang mga buto paglisan nila. (Genesis 27:27-29, 38-40; 48:8-22; 50:24-26) Tinutulungan mo ba ang iyong pamilya upang mapaunlad ang isang kahawig na pananampalataya sa mga ipinangako ni Jehova?

Ang Pananampalataya ang Nagtutulak sa Atin na Unahin ang Diyos

17. Paanong ang mga magulang ni Moises ay kumilos nang may pananampalataya?

¹⁷ Ang pananampalataya ang nagbibigay sa atin ng motibo na unahin si Jehova at ang kaniyang bayan sa halip na ang anuman na iniaalok ng sanlibutang ito. (Basahin ang Hebreo 11:23-26.) Ang mga Israelita ay mga alipin noon na nangangailangang palayain buhat sa pagkaalipin sa Ehipto kaya’t ang mga magulang ni Moises ay kumilos nang may pananampalataya. ‘Sila’y hindi natakot sa utos ng hari’ na patayin ang mga sanggol na Hebreo sa pagsilang pa lamang. Bagkus, kanilang itinago si Moises nang may tatlong buwan, sa wakas ay inilagay siya sa isang takbang yantok at ikinubli sa mga talahiban sa tabi ng Ilog Nilo. Siya’y nasumpungan ng anak na babae ni Faraon, at siya’y ‘pinalaki na mistulang kaniyang sariling anak.’ Datapuwat, si Moises ay lumaki at sinanay upang umunlad sa espirituwal sa tahanan ng kaniyang ama at ina, si Amram at si Jochebed. Pagkatapos, bilang isang miyembro ng sambahayan ni Faraon, siya ay “tinuruan sa lahat ng karunungan ng mga Ehipsiyo” at siya’y naging “makapangyarihan sa kaniyang mga salita at mga gawa,” matalino ang pag-iisip at malakas ang pangangatawan.​—Gawa 7:20-22; Exodo 2:1-10; 6:20.

18. Dahilan sa kaniyang pananampalataya, ano ang kinuhang paninindigan ni Moises kung tungkol sa pagsamba kay Jehova?

¹⁸ Gayunman, hindi dahil sa siya’y may pinag-aralan sa Ehipto at sa materyal na karangyaan ng palasyo ay iniwan ni Moises ang pagsamba kay Jehova at naging isang apostata. Bagkus, “sa pananampalataya si Moises, nang lumaki na, ay tumangging patawag na anak ng anak na babae ni Faraon,” anupa’t mahihiwatigan ito nang kaniyang ipagtanggol ang isang kapatid na Hebreo. (Exodo 2:11, 12) Minabuti pa ni Moises na siya’y “apihin kasama ng bayan ng Diyos [mga Israelitang kapuwa mananamba kay Jehova] kaysa pansamantalang maligayahan sa pagkakasala.” Kung ikaw ay isang bautismadong lingkod ni Jehova na may matatag at tumpak na pagkasanay sa espirituwal, tutularan mo ba ang halimbawa ni Moises at maninindigang matatag ukol sa tunay na pagsamba?

19. (a) Paano mapatutunayan na inuna ni Moises sa kaniyang buhay si Jehova at nang Kaniyang bayan? (b) Sa anong gantimpalang kabayaran nakatitig ni Moises?

¹⁹ Si Moises ay nanindigan sa panig ng bayan ni Jehova “sapagkat ang kadustaan ng Kristo ay kaniyang inaring mga kayamanan na nakahihigit kaysa mga kayamanan ng Ehipto.” Malamang na ‘ang kadustaan ng pagiging isang sinaunang tipo ng Kristo, o Pinahiran ng Diyos, ay inari [ni Moises] na mga kayamanang nakahihigit kaysa mga kayamanan ng Ehipto.’ Bilang isang miyembro ng maharlikang sambahayan, disin sana’y naligayahan siya sa pagtatamasa ng kayamanan at katanyagan sa Ehipto. Subalit siya’y nagsagawa ng pananampalataya at siya’y “doon nakatitig sa gantimpalang kabayaran”​—buhay na walang hanggan sa pamamagitan ng pagkabuhay-muli sa lupa sa ipinangako ng Diyos na bagong sistema.

20. Tungkol sa karanasan ni Moises, ano ang nagpapakita na dahilan sa pananampalataya ay nawawalan tayo ng takot bilang mga lingkod ni Jehova?

²⁰ Dahil sa pananampalataya ay nawawalan tayo ng takot sapagkat tayo’y nagtitiwala kay Jehova bilang isang tagapagligtas. (Basahin ang Hebreo 11:27-29.) Nang mabalitaan na nakapatay si Moises ng isang Ehipsiyo, sinikap ni Faraon na siya’y ipapatay. “Subalit si Moises ay tumakas sa harapan ni Faraon upang siya’y doon makatahan sa lupain ng Midian.” (Exodo 2:11-15) Kaya wari ngang ang tinutukoy ni Pablo ay ang Paglabas ng mga Hebreo sa Ehipto noong bandang huli nang kaniyang sabihin: “Sa pananampalataya ay nilisan niya [ni Moises] ang Ehipto, ngunit hindi natatakot sa poot ng hari [na nagbabantang papatayin siya dahilan sa kaniyang pagiging kinatawan ng Diyos sa Israel], sapagkat siya’y nagpatuloy na matatag tulad sa nakakakita sa Isang di-nakikita.” (Exodo 10:28, 29) Bagama’t kailanman ay hindi aktuwal na nakita ni Moises ang Diyos, tunay na tunay ang pakikitungo ni Jehova sa kaniya kung kaya’t siya’y kumilos na para bagang nakikita niya ‘ang Isang di-nakikita.’ (Exodo 33:20) Ganiyan bang katibay ang iyong relasyon kay Jehova?​—Awit 37:5; Kawikaan 16:3.

21. Tungkol sa paglisan ng Israel sa Ehipto, ano ang nangyari dahil “sa pananampalataya”?

²¹ Mga ilang saglit lang bago lisanin ng Israel ang Ehipto, “sa pananampalataya ay ginanap [ni Moises] ang Paskua at ang pagwiwisik ng dugo, upang ang mga panganay nila [ng mga Israelita] ay huwag lipulin ng manglilipol.” Oo, pananampalataya ang kinailangan upang ganapin ang paskua taglay ang pananalig na ang mga lalaking panganay na anak ng Israel ay ililigtas samantalang ang mga panganay ng mga Ehipsiyo ay papatayin, at ang pananampalatayang ito ay ginantimpalaan. (Exodo 12:1-39) Gayundin naman “sa pananampalataya sila [ang mga Israelita] ay tumawid sa Dagat na Pula patungo sa tuyong lupa, subalit nang subuking gawin ito ng mga Ehipsiyo sila ay nangalunod.” Anong kahanga-hangang tagapagligtas nga ang Diyos! At dahilan sa pagliligtas na ito, ang mga Israelita ay “nangatakot kay Jehova at sumampalataya kay Jehova at kay Moises na kaniyang lingkod.”​—Exodo 14:21-31.

22. Tungkol sa pananampalataya, anong mga tanong ang natitira pa upang isaalang-alang?

²² Ang pananampalataya ni Moises at ng mga patriarka ay tunay na isang huwaran para sa mga Saksi ni Jehova sa ngayon. Subalit ano ang nangyari nang patuloy pang nakitungo ang Diyos sa mga inapo ni Abraham bilang isang teokratikong bansang organisado? Ano ang maaari nating matutuhan buhat sa iba pang mga gawa ng pananampalataya noong sinaunang mga panahon?

Paano Mo Sasagutin?

◻ Ano ang pananampalataya?

◻ Ang halimbawa ni Enoc ay nagtuturo sa atin ng ano tungkol sa pananampalataya?

◻ Paanong ang may takot-sa-Diyos na mga patriarka ay nagpakita ng pananampalataya na kasali na roon ang lubos na pagtitiwala sa mga pangako ni Jehova?

◻ Anong pagkilos ni Abraham ang nagpapakita na ang walang pag-aatubiling pagsunod sa Diyos ay isang mahalagang katangian ng pananampalataya?

◻ Anong mga pagkilos ni Moises ang nagpapakita na ang pananampalataya ay nangangahulugan ng paglalagay na una sa lahat kay Jehova at sa Kaniyang bayan higit sa ano pa man na iniaalok ng sanlibutan?

Ang Sanlibutan ay Hindi Karapat-dapat sa Kanila

“Sila’y pinagbabato, pinagtutukso, . . . at ang sanlibutan ay hindi karapat-dapat sa kanila.”​—HEBREO 11:37, 38.

 1, 2. Sa ilalim ng anong mga kalagayan nanatiling tapat ang mga saksi ni Jehova noong sinaunang panahon, at paanong ang kanilang mga ginawa ay may epekto sa mga lingkod ng Diyos ngayon?

ANG mga Saksi ni Jehova noong sinaunang mga panahon ay nanatiling tapat sa Diyos sa kabila ng maraming mga pagsubok na idinulot sa kanila ng di-matuwid na lipunan ng sangkatauhan. Halimbawa, ang mga lingkod ng Diyos ay pinagbabato at pinagpapatay ng tabak. Sila’y dumanas ng karahasan at kapighatian. Gayunman ay hindi nagbago ang kanilang pananampalataya. Tiyak, kung gayon, gaya ng sinabi ni apostol Pablo: “Ang sanlibutan ay hindi karapat-dapat sa kanila.”​—Hebreo 11:37, 38.

² Ang pumupukaw-pananampalatayang mga gawa ng maka-Diyos na mga tao noong bago bumaha, ng mga patriarka, at ni Moises ay nag-uudyok sa modernong-panahong mga Saksi ni Jehova na maglingkod sa Diyos sa pananampalataya. Kumusta naman ang mga iba na binanggit sa Hebreo kabanata 11 at 12? Paano tayo makikinabang sa pagsasaalang-alang ng mga katangian ng kanilang pananampalataya?

Ang Pananampalataya ng mga Hukom, mga Hari, at mga Propeta

 3. Paanong ang mga nangyari sa Jerico at kay Rahab ay nagpapakita na ang pananampalataya ay kailangang patunayan ng mga gawa?

³ Ang pananampalataya ay hindi lamang paniniwala; ito’y kailangang patunayan sa pamamagitan ng mga gawa o mga aksiyon. (Basahin ang Hebreo 11:30, 31.) Pagkamatay ni Moises, ang pananampalataya ang nagdala sa mga Israelita ng sunud-sunod na tagumpay sa Canaan, subalit ito’y nangailangan ng kanilang pagpapagal. Halimbawa, sa pananampalataya ni Josue at ng mga iba pa “ang mga pader ng Jerico ay bumagsak pagkatapos na kubkubin ng pitong araw.” Subalit “sa pananampalataya si Rahab na patutot ay hindi napahamak kasama niyaong [walang pananampalatayang mga taga-Jerico] na sumuway.” Bakit? “Sapagkat kaniyang tinanggap ang [Israelitang] mga espiya sa isang mapayapang paraan,” at pinatunayan ang kaniyang pananampalataya sa pamamagitan ng pagkukubli sa kanila buhat sa mga Canaaneo. Ang pananampalataya ni Rahab ay may matatag na batayan sa mga ulat na “pinaurong ni Jehova ang tubig ng Mapulang Dagat” sa harap ng mga Israelita at sila’y pinapagtagumpay sa mga haring Amoreo na si Sihon at si Og. Si Rahab ay gumawa ng nararapat na mga pagbabago sa kaniyang pamumuhay at pinagpala dahil sa kaniyang aktibong pananampalataya sa pamamagitan ng pagliligtas sa kaniya at sa kaniyang sambahayan nang bumagsak ang Jerico at siya’y naging isang ninuno ni Jesu-Kristo.​—Josue 2:1-11; 6:20-23; Mateo 1:1, 5; Santiago 2:24-26.

 4. Sa mga karanasan ni Gideon at ni Barak ano ang idinidiin tungkol sa pagpapakita ng pananampalataya sa harap ng panganib?

⁴ Ang pananampalataya ay ipinakikita sa pamamagitan ng lubos na pagtitiwala kay Jehova sa harap ng panganib. (Basahin ang Hebreo 11:32.) Inamin ni Pablo na kakapusin siya ng panahon kung ipagpapatuloy niya ang pagsasalaysay tungkol kay “Gideon, Barak, Samson, Jepte, David at pati na rin si Samuel at ang mga ibang propeta,” na ang mga tagumpay ay saganang patotoo ng pananampalataya at pagtitiwala sa Diyos samantalang nakaharap sa mga panganib. Sa gayon, sa pananampalataya at kasama ang isang pangkat na binubuo lamang ng 300 lalaki, si Hukom Gideon ay binigyang-lakas ng Diyos na igupo ang lakas militar ng mapaniil na mga Midianita. (Hukom 7:1-25) Palibhasa’y pinalakas-loob ng propetisang si Debora, si Hukom Barak at ang isang impantirya na may 10,000 mga lalaking kapos ng armas ang nagtagumpay laban sa lalong malakas na hukbo ni Haring Jabin at binubuo ng 900 armadong mga karong pandigma na pinangungunahan ni Sisera.​—Hukom 4:1–5:31.

 5. Paanong si Samson at si Jepte ay nagpakita ng pananampalataya na nagpatunay ng lubos na pagtitiwala kay Jehova?

⁵ Ang isa pang halimbawa ng pananampalataya magmula noong mga kaarawan ng mga hukom sa Israel ay si Samson, na makapangyarihang kaaway ng mga Filisteo. Totoo, nang bandang huli kanilang binulag at binihag siya. Subalit si Samson ang nagdala ng kamatayan sa marami sa kanila nang kaniyang ibagsak ang mga haligi ng bahay na kanilang pinaghahandugan ng dakilang hain sa kanilang diyus-diyosan na si Dagon. Oo, si Samson ay namatay na kasama niyaong mga Filisteo ngunit hindi gaya ng pagkamatay ng isang wala nang pag-asang nagpatiwakal. Sa pananampalataya ay nagtiwala siya kay Jehova at siya’y nanalangin na bigyan siya ng lakas na kailangan upang makapaghiganti sa mga kaaway ng Diyos at ng Kaniyang bayan. (Hukom 16:18-30) Si Jepte, na pinagkalooban ni Jehova ng tagumpay laban sa mga Amonita, ay nagpakita rin ng pananampalataya na nagpatunay ng kaniyang lubos na pagtitiwala kay Jehova. Tanging sa pamamagitan lamang ng gayong pananampalataya matutupad niya ang kaniyang panata sa Diyos na pagtatalaga ng kaniyang anak na babae sa paglilingkod kay Jehova bilang isang panghabang panahon na dalaga.​—Hukom 11:29-40.

 6. Paano ipinakita ni David ang kaniyang pananampalataya?

⁶ Ang isa pa ring napabantog dahil sa kaniyang pananampalataya ay si David. Siya’y isa lamang bata nang makipagbaka siya sa Filisteong higante na si Goliat. ‘Ikaw ay naparito sa akin na may tabak, sibat, at kalasag,’ sabi ni David, ‘ngunit ako’y naparito sa iyo sa pangalan ni Jehova ng mga hukbo.’ Oo, si David ay nagtiwala sa Diyos, kaniyang pinatay ang higanteng Filisteo, at siya’y naging isang matapang na mandirigmang-hari na nakikipagbaka sa kapakanan ng bayan ng Diyos. At dahilan sa pananampalataya ni David, siya ay isang taong kalugud-lugod sa puso ni Jehova. (1 Samuel 17:4, 45-51; Gawa 13:22) Sa buong buhay nila, si Samuel at ang iba pang mga propeta ay nagpakita rin ng malaking pananampalataya at lubos na pagtitiwala sa Diyos. (1 Samuel 1:19-28; 7:15-17) Anong inam na mga halimbawa para sa kasalukuyang-panahong mga lingkod ni Jehova, mga bata at mga matatanda!

 7. (a) Sino “sa pamamagitan ng pananampalataya ang nagsilupig ng mga kaharian sa pagbabaka”? (b) Sino ang “nagsigawa ng katuwiran” sa pamamagitan ng pananampalataya?

⁷ Sa pananampalataya ay napagtatagumpayan natin ang bawat pagsubok ng ating katapatan at maisasagawa natin ang anumang kasuwato ng banal na kalooban. (Basahin ang Hebreo 11:33, 34.) Sa pagbanggit sa iba pang mga gawa ng pananampalataya, maliwanag na ang nasa isip ni Pablo ay mga Hebreong hukom, mga hari, at mga propeta, sapagkat kababanggit lamang niya ng gayong mga tao. “Sa pamamagitan ng pananampalataya” ang mga hukom na gaya nina Gideon at Jepte ay “nagsilupig ng mga kaharian sa pagbabaka.” Gayundin si Haring David, na sumupil sa mga Filisteo, Moabita, Siryano, Edomita, at mga iba pa. (2 Samuel 8:1-14) Gayundin sa pamamagitan ng pananampalataya, ang matuwid na mga hukom ay “nagsigawa ng katuwiran,” at dahil sa matuwid na payo ni Samuel at mga iba pang propeta ang mga iba ay naudyukan na umiwas o umalis sa gawang masama.​—1 Samuel 12:20-25; Isaias 1:10-20.

 8. Anong pangako ang natamo ni David, at paano natupad iyon?

⁸ Si David ay isa na sa pamamagitan ng pananampalataya ay “nagtamo ng mga pangako.” Si Jehova ay nangako sa kaniya: “Ang iyong mismong trono ay matibay na mapapatatag hanggang sa panahong walang takda.” (2 Samuel 7:11-16) At tinupad ng Diyos ang pangakong iyon sa pamamagitan ng pagtatatag ng Mesiyanikong Kaharian noong 1914.​—Isaias 9:6, 7; Daniel 7:13, 14.

 9. Sa ilalim ng anong mga kalagayan ‘napatikom ang mga bibig ng mga leon sa pamamagitan ng pananampalataya’?

⁹ Ang propetang si Daniel ay nagtagumpay sa pagsubok ng katapatan nang siya’y patuloy na nanalangin sa Diyos ayon sa kaniyang araw-araw na kinaugalian sa kabila ng isang pag-uutos na nagmula sa hari. Taglay ang pananampalataya ng isang nag-iingat ng katapatan, ganoon “nagtikom [si Daniel] ng mga bibig ng mga leon” sa bagay na iningatan siyang buháy ni Jehova sa kulungan ng mga leon na pinaghagisan sa kaniya.​—Daniel 6:4-23.

10. Sino ang “nagsipatay ng bisa ng apoy” sa pamamagitan ng pananampalataya, at ang nakakatulad na pananampalataya ay nagpapangyari na gawin natin ang ano?

¹⁰ Ang tagapag-ingat-katapatang mga Hebreong kasamahan ni Daniel na sina Shadrach, Meshach, at Abednego ay sa katunayan “nagsipatay ng bisa ng apoy.” Nang sila’y mapasapanganib ng kamatayan sa isang sukdulang-init na hurno, kanilang sinabi kay Haring Nabukodonosor na, sa iligtas man sila o hindi ng kanilang Diyos, sila’y hindi maglilingkod sa mga diyos ng hari ng Babilonya o sasamba sa imahen na kaniyang itinayo. Hindi naman pinatay ni Jehova ang apoy sa hurnong iyon, ngunit kaniyang tiniyak na hindi makapipinsala iyon sa tatlong Hebreo. (Daniel 3:1-30) Nakakatulad na pananampalataya ang nagpapangyari na tayo’y makapanatiling tapat sa Diyos hanggang sa sukdulan ng posibleng kamatayan buhat sa mga kamay ng kaaway.​—Apocalipsis 2:10.

11. (a) Sa pamamagitan ng pananampalataya, sino ang “nakatanan sa talim ng tabak”? (b) Sino ang mga “pinalakas” sa pamamagitan ng pananampalataya? (c) Sino ang “naging magigiting sa digmaan” at “nagpaurong ng mga hukbong tagaibang bayan”?

¹¹ Si David ay “nakatanan sa talim ng tabak” ng mga tauhan ni Haring Saul. (1 Samuel 19:9-17) Ang mga propetang si Elias at si Eliseo ay nakaligtas din sa kamatayan sa tabak. (1 Hari 19:1-3; 2 Hari 6:11-23) Subalit sino yaong ‘nagsilakas sa kahinaan sa pamamagitan ng pananampalataya’? Bueno, ang kaniyang sarili at ang kaniyang mga tauhan ay itinuring ni Gideon na lubhang mahina upang makapagligtas sa Israel buhat sa mga Midianita. Subalit siya’y “pinalakas” ng Diyos, na nagbigay sa kaniya ng tagumpay​—sa tulong ng 300 mga lalaki lamang! (Hukom 6:14-16; 7:2-7, 22) “Buhat sa mahinang kalagayan” nang putulin ang kaniyang buhok, si Samson ay “pinalakas” ni Jehova at kaniyang pinatay ang maraming Filisteo. (Hukom 16:19-21, 28-30; ihambing ang Hukom 15:13-19.) Marahil ay naisip din ni Pablo si Haring Hezekias bilang isa na “pinalakas” buhat sa mahinang kalagayan ng kaniyang hukbo at maging ng katawan man niya. (Isaias 37:1–38:22) Kabilang sa mga lingkod ng Diyos na “naging magigiting sa digmaan” ay si Hukom Jepte at si Haring David. (Hukom 11:32, 33; 2 Samuel 22:1, 2, 30-38) At sa mga “nagpaurong ng mga hukbong tagaibang-bayan” ay kasali si Hukom Barak. (Hukom 4:14-16) Lahat ng mga dakilang gawang ito ay dapat kumumbinsi sa atin na sa pananampalataya ay mapagtatagumpayan natin ang bawat pagsubok sa ating katapatan at magagawa natin ang anuman na naaayon sa kalooban ni Jehova.

Mga Iba Pang May Ulirang Pananampalataya

12. (a) Sino yaong “mga babaing tumanggap ng kanilang mga patay sa pamamagitan ng pagkabuhay-muli”? (b) Paanong ang pagkabuhay-muli ng mga taong may pananampalataya ay “lalong mabuti”?

¹² Kasali sa pananampalataya ang paniniwala sa pagkabuhay-muli, isang pag-asa sa tumutulong sa atin na manatiling tapat sa Diyos. (Basahin ang Hebreo 11:35.) Dahilan sa pananampalataya, “tinanggap ng mga babae ang kanilang mga patay sa pamamagitan ng pagkabuhay-muli.” Sa pananampalataya at sa kapangyarihan ng Diyos, binuhay-muli ni Elias ang anak na lalaki ng isang biyuda sa Sarepta at binuhay naman ni Eliseo ang anak na lalaki ng isang babaing Sunamita. (1 Hari 17:17-24; 2 Hari 4:17-37) “Ngunit ang mga iba ay pinahirapan [sa literal, “ginulpe ng mga bambo”] sapagkat ayaw nilang tanggapin ang sila’y makalaya sa pamamagitan ng pantubos, upang kamtin nila ang lalong mabuting pagkabuhay-muli.” Maliwanag na ang mga saksing ito ni Jehova na hindi tinutukoy ng Kasulatan ang mga pangalan ay ginulpe hanggang sa mamatay, dahilan sa pagtangging sila’y makalaya kapalit ng pagkukompromiso nila ng kanilang pananampalataya. Ang kanilang pagkabuhay-muli ay magiging ‘lalong mabuti’ sapagkat hindi na kakailanganin na sila’y mamatay pa uli (gaya ng mga taong binuhay ni Elias at ni Eliseo) at ito’y magaganap sa ilalim ng pamamahala sa Kaharian ni Jesu-Kristo, ang “Walang-Hanggang Ama” na dahil sa pantubos na inilaan niya ay may pagkakataon na kamtin ang walang-hanggang buhay sa lupa.​—Isaias 9:6; Juan 5:28, 29.

13. (a) “Mga pagkalibak at mga hagupit” ang dinanas nino? (b) Sino ang dumanas ng “mga tanikala at bilangguan”?

¹³ Kung tayo’y may pananampalataya, tayo ay makapagtitiis ng pag-uusig. (Basahin ang Hebreo 11:36-38.) Pagka tayo’y pinag-uusig, makatutulong na alalahanin ang pag-asa sa pagkabuhay-muli at tantuin na tayo ay mapalalakas ng Diyos gaya ng ginawa niya sa “mga iba [na] sinubok [o, dumaan sa pagsubok ng pananampalataya] sa pamamagitan ng mga pagkalibak at mga hagupit, oo, bukod dito’y sa pamamagitan ng mga tanikala at bilangguan.” Ang mga Israelita “ay patuloy na . . . nanlilibak sa kaniyang mga propeta, hanggang sa ang galit ni Jehova ay bumangon laban sa kaniyang bayan.” (2 Cronica 36:15, 16) Sa pananampalataya, si Micheas, Eliseo, at iba pang mga lingkod ng Diyos ay nagtiis ng “mga pagkalibak.” (1 Hari 22:24; 2 Hari 2:23, 24; Awit 42:3) Ang ‘mga panghahagupit’ ay karaniwan na noong mga kaarawan ng mga hari at mga propeta sa Israel, at si Jeremias ay ‘hinagupit’ ng kaniyang mga kaaway, siya’y hindi lamang sinampal bilang pag-insulto. Ang “mga tanikala at bilangguan” ay nagpapagunita sa atin ng kaniyang mga karanasan at pati niyaong sa mga propetang sina Micheas at Hanani. (Jeremias 20:1, 2; 37:15; 1 Hari 12:11; 22:26, 27; 2 Cronica 16:7, 10) Dahilan sa pagkakaroon ng ganoon ding pananampalataya, ang modernong-panahong mga saksi ni Jehova ay nakapagtitiis din ng nakakatulad na mga pagdurusa “alang-alang sa katuwiran.”​—1 Pedro 3:14.

14. (a) Sino ang kabilang sa mga “pinagbabato”? (b) Sino ba marahil ang “pinaglalagari”?

¹⁴ “Sila’y pinagbabato,” ang sabi ni Pablo. Isa na sa gayong may pananampalataya ay si Zacarias, anak ng saserdoteng si Jehoiada. Palibhasa’y napupuspos ng espiritu ng Diyos, siya’y nagsalita laban sa mga apostata ng Juda. Ang resulta? Sa utos ni Haring Jehoash, ang mga magkakasabuwat ay nambato sa kaniya hanggang sa kaniyang kamatayan sa looban ng bahay ni Jehova. (2 Cronica 24:20-22; Mateo 23:33-35) Sinusog pa ni Pablo: “Sila’y pinagtutukso, pinaglalagari.” Marahil ay naiisip natin ang propetang si Micheas bilang isa sa mga “pinagtutukso,” at sang-ayon sa walang katiyakang tradisyong Judio si Isaias ay nilagari upang magkadalawang piraso noong paghahari ni Haring Manases.​—1 Hari 22:24-28.

15. Sino ang tinampalasan at “nangaligaw sa mga ilang”?

¹⁵ Ang iba’y “pinagpapatay sa tabak,” tulad halimbawa ng mga kasamahan ni Elias na mga propeta ng Diyos na “pinagpapatay sa tabak” noong mga kaarawan ng balakyot na si Haring Ahab. (1 Hari 19:9, 10) Si Elias at si Eliseo ay kabilang sa mga taong may pananampalataya na “nagsilakad na paroo’t parito na may balát ng mga tupa’t kambing, na mga salat, napipighati, tinatampalasan.” (1 Hari 19:5-8, 19; 2 Hari 1:8; 2:13; ihambing ang Jeremias 38:6.) Sa mga “nangaligaw sa mga ilang at sa mga bundok at sa mga yungib at sa mga lungga ng lupa” dahil sa pag-uusig ay kasali hindi lamang si Elias at si Eliseo kundi pati rin ang 100 mga propeta na itinago ni Obadias nang lima-limampu sa isang kuweba, at tinustusan sila ng tinapay at tubig nang ang idolatrosong Reyna Jezebel ay magsimula na ng “paglipol sa mga propeta ni Jehova.” (1 Hari 18:4, 13; 2 Hari 2:13; 6:13, 30, 31) Tunay silang mga tagapag-ingat ng katapatan! Hindi kataka-takang sabihin ni Pablo: “Ang sanlibutan [ang di-matuwid na lipunan ng tao] ay hindi karapat-dapat sa kanila”!

16. (a) Bakit ang “katuparan ng pangako” ay hindi pa nakakamit ng mga saksi ni Jehova bago nang panahon ng mga Kristiyano? (b) Para sa mga saksi ni Jehova bago ng panahon ng mga Kristiyano, ang “pagiging sakdal” ay kailangang makaugnay ng ano?

¹⁶ Ang pananampalataya ang nagbibigay sa atin ng pagtitiwala na sa takdang panahon ng Diyos lahat ng umiibig sa kaniya ay “magkakamit ng katuparan ng pangako.” (Basahin ang Hebreo 11:39, 40.) Ang mga tagapag-ingat ng katapatan bago ng panahon ng mga Kristiyano ay “pinatotohanan na sa pamamagitan ng kanilang pananampalataya,” at ngayo’y nakasulat na sa Kasulatan. Subalit hindi pa nila nakakamit “ang katuparan ng pangako” ng Diyos sa pamamagitan ng isang makalupang pagkabuhay-muli na ang inaasahan ay buhay na walang hanggan sa ilalim ng paghahari ng Kaharian. Bakit? “Upang sila’y huwag maging sakdal nang bukod” sa nahirang na mga tagasunod ni Jesus, na “ipinaghanda ng Diyos ng lalong mabuting bagay”​—walang kamatayang buhay sa langit at ang pribilehiyo na makasama ni Kristo Jesus sa paghahari. Sa pamamagitan ng kanilang pagkabuhay-muli, na nagsimula pagkatapos matatag ang Kaharian noong 1914, ang pinahirang mga Kristiyano ay ‘pinaging sakdal’ sa langit una sa mga bubuhayin sa lupa na mga saksi ni Jehova bago noong panahon ng mga Kristiyano. (1 Corinto 15:50-57; Apocalipsis 12:1-5) Para sa mga sinaunang saksing iyon, ang ‘pagiging sakdal’ ay kailangang makaugnay ng kanilang makalupang pagkabuhay-muli, hanggang sa bandang huli sila ay “makalaya sa pagkaalipin sa kabulukan,” at pagtatamo nila ng kasakdalan ng pagkatao sa pamamagitan ng paglilingkod ng Mataas na Saserdoteng si Jesu-Kristo at ng kaniyang 144,000 makalangit na mga katulong na saserdote sa panahon ng kaniyang Milenyong Paghahari.​—Roma 8:20, 21; Hebreo 7:26; Apocalipsis 14:1; 20:4-6.

Patuloy na Malasin ang Tagasakdal ng Ating Pananampalataya

17, 18. (a) Upang tayo’y magwagi sa ating takbuhin ukol sa buhay na walang hanggan, ano ang kailangang gawin natin? (b) Paanong si Jesu-Kristo ang “Tagasakdal ng ating pananampalataya”?

¹⁷ Pagkatapos na talakayin ang mga gawa ng saksi ni Jehova bago nang panahon ng mga Kristiyano, ang pangunahing halimbawa ng pananampalataya ay tinurol ni Pablo. (Basahin ang Hebreo 12:1-3.) Anong laking pampatibay-loob na natin ang ‘napakakapal na ulap ng mga saksi na nakapalibot sa atin’! Kaya naman maiwawaksi natin ang bawat pabigat na pipigil sa ating espirituwal na pagsulong. Tinutulungan tayo nito na iwasan ang kasalanan na pagkawala o kakulangan ng pananampalataya at takbuhing may pagtitiis ang takbuhing Kristiyano ukol sa buhay na walang hanggan. Subalit, upang marating ang ating tunguhin higit pa ang kailangang gawin natin. Ano nga ba iyon?

¹⁸ Upang tayo’y magwagi sa ating takbuhin ukol sa buhay na walang hanggan sa bagong sistema ng Diyos, kailangang “masidhing minamasdan natin ang Punong Ahente at Tagasakdal ng ating pananampalataya, si Jesus.” Ang pananampalataya ni Abraham at ng iba pang mga tagapag-ingat ng katapatan na nangabuhay bago nang makalupang ministeryo ni Jesu-Kristo ay di-sakdal, di-kompleto, sa bagay na hindi nila nauunawaan nang panahong iyon ang di pa natutupad na mga hula tungkol sa Mesiyas. (Ihambing ang 1 Pedro 1:10-12.) Subalit sa pamamagitan ng pagsilang ni Jesus, ng kaniyang ministeryo, kamatayan, at pagkabuhay-muli, maraming mga hula tungkol sa Mesiyas ang natupad. Sa gayon ang pananampalataya ayon sa sakdal na diwa ay “dumating” sa pamamagitan ni Jesu-Kristo. (Galacia 3:24, 25) Gayundin, buhat sa kaniyang makalangit na puwesto si Jesus ay patuloy na naging Tagasakdal ng pananampalataya ng kaniyang mga tagasunod, tulad baga ng ibuhos niya sa kanila ang banal na espiritu noong Pentecostes ng 33 C.E. at ng kaniyang mga pagsisiwalat na patuloy na nagpaunlad ng kanilang pananampalataya. (Gawa 2:32, 33; Roma 10:17; Apocalipsis 1:1, 2; 22:16) Anong laki ng ating pasasalamat dahil sa “Saksing Tapat,” na ito, ang “Pangunahing Lider” ng mga Saksi ni Jehova!​—Apocalipsis 1:5; Mateo 23:10.

19. Bakit si Jesus ay dapat ‘pag-isipang maingat’?

¹⁹ Yamang hindi madali na pagtiisan ang mga pag-upasala na nanggagaling sa mga walang pananampalataya, si Pablo ay nagpayo: “Pag-isipan ninyong maingat yaong isa [si Jesus] na nagtiis ng gayong pag-alipusta ng mga makasalanan laban sa kanilang sariling kapakanan, upang huwag kayong manghimagod at manglupaypay sa inyong mga kaluluwa.” Oo, kung ang ating mga mata ay patuloy na itititig natin nang pirme sa “Saksing Tapat,” si Jesu-Kristo, tayo’y hindi kailanman manghihimagod sa paggawa ng kalooban ng Diyos.​—Juan 4:34.

20. Ano ang ilan sa mga bagay na iyong natutuhan tungkol sa pananampalataya sa pamamagitan ng pagtalakay sa Hebreo 11:1–12:3?

²⁰ Buhat sa ‘napakakapal na ulap ng mga saksi’ malaki ang natutuhan natin tungkol sa mga katangian ng pananampalataya. Halimbawa, ang pananampalatayang gaya ng kay Abel ay nagpapalaki ng ating pagpapahalaga sa hain ni Jesus. Dahil sa tunay na pananampalataya tayo ay nagiging mga saksing may tibay-loob, gaya ni Enoc na lakas-loob na naghayag ng balita ni Jehova. Tulad ni Noe, ang ating pananampalataya ay nagpapakilos sa atin na sunding maingat ang mga tagubilin ng Diyos at maglingkod bilang mga mangangaral ng katuwiran. Ang pananampalataya ni Abraham ay nagtuturo sa atin na kailangang sundin natin ang Diyos at tayo’y tumiwala sa Kaniyang mga pangako, bagama’t ang iba sa mga ito ay hindi pa natutupad. Ang halimbawa ni Moises ay nagpapakita na dahilan sa pananampalataya tayo ay nakapananatiling walang bahid-dungis sa sanlibutang ito at naninindigang tapat sa panig ng bayan ni Jehova. Ang mga naging tagumpay ng mga hukom, mga hari, at mga propeta ng Israel ay nagpapatunay na ang pananampalataya sa Diyos ay nagpapalakas sa atin upang magpatuloy sa gitna ng pag-uusig at mga pagsubok. At anong laki ng ating pasasalamat na ang walang katulad na halimbawa ni Jesu-Kristo ay nagpapatatag sa ating pananampalataya at ito’y di-nakikilos! Kung gayon, yamang si Jesus ang ating Lider at sa lakas ng ating Diyos, patuloy na magpakita tayo ng walang kupas na pananampalataya bilang mga Saksi ni Jehova.

Ano ang Iyong mga Sagot?

◻ Anong mga gawa ng mga saksi ni Jehova nang panahon bago ng mga Kristiyano ang nagpapatunay na ang pananampalataya’y ipinakikita sa pamamagitan ng lubos na pagtitiwala sa Diyos sa harap ng panganib?

◻ Bakit masasabi na sa pamamagitan ng pananampalataya ay napagtatagumpayan natin ang bawat pagsubok sa ating katapatan?

◻ Anong patotoo ang nagpapatunay na sa pamamagitan ng pananampalataya ay makapagtitiis tayo sa pag-uusig?

◻ Bakit si Jesus ay tinatawag na “Tagasakdal ng ating pananampalataya”?

◻ Ano ang ilan sa maraming katangian ng pananampalataya?