Sapos Yu Pulim “Win” Bilong Dispela Graun, Dispela Inap Kilim Yu i Dai!
“Bipo yupela i mekim kain kain rong na sin, na dispela i kilim yupela i dai. Long dispela taim yupela i . . . bihainim pasin bilong hetman bilong [strong bilong win].”—EFESAS 2:1, 2.
1. Olsem wanem win i kamap nogut na em inap kilim man i dai?
SAPOS yu stap insait long wanpela rum na ol dua na windo i pas na i no gat win, o win nogut i stap, na nau yu go ausait na pulim gutpela klinpela win, em gutpela, a? Tasol long planti kantri long nau, long hap bilong bus tu, i no gat klinpela win. Smok nogut na sik na marasin nogut i pulap long win. Man bilong wokim yumi em i givim gutpela win long yumi na bai yumi ken i stap laip, tasol ol man i bagarapim dispela win; ol i mangal long mani kago na ol i mekim sampela kain wok bilong painim dispela, na ol i no tingting gut, na nau dispela win bilong helpim yumi long i stap laip i kamap win nogut na em inap kilim yumi i dai.
2 Ol samting i bagarapim win na nau dispela win inap bagarapim yumi. Tasol i gat narapela kain “win” em inap bagarapim yumi moa yet. I no dispela win nogut i bin kamap long taim haus paua bilong nuklia long Senobil (long Rasia) i bagarap. Na i no dispela win nogut i stap long biktaun Los Enseles (long Amerika); nogat. Nau yumi laik stori long narapela kain “win” em inap bagarapim tru yumi. Aposel Pol i stori long dispela “win” long taim em i tokim ol brata Kristen: “Bipo yupela i mekim kain kain rong na sin, na dispela i kilim yupela i dai. Long dispela taim yupela i bin wokabaut long pasin nogut bilong dispela graun. Yupela i bihainim pasin bilong hetman bilong [strong bilong win]. Nau dispela spirit i save wok insait long bel bilong ol man i save sakim tok bilong God.”—Efesas 2:1, 2.
3, 4. (a) Husat i “hetman” bilong “strong bilong win”? (b) Dispela “win” long Efesas 2:1, 2, olsem wanem yumi save em i no makim ples ol spirit nogut i stap long en?
3 Dispela “win” em wanem samting? Dispela “win” i gat strong na Pol i tok i gat “hetman” bilong en. Yumi save long dispela hetman. Em Seten tasol. Jisas i kolim em “hetman bilong dispela graun.” (Jon 12:31) Sampela man i kaunim dispela tok long Baibel na ol i ting Pol i bihainim tingting bilong sampela Juda o bilong ol haiden, na long dispela ves, taim em i tok long “win” em i tok long ples bilong ol spirit nogut, em Seten i bos bilong en. Olsem na long sampela Baibel ol i no raitim dispela tok “win”; ol i raitim tok olsem “ol spirit nogut” o ‘ples bilong ol spirit nogut.’ Tasol dispela “win” yumi stori long en i no makim ples “antap” em “olgeta spirit nogut” i stap long en. Nogat.—Efesas 6:11, 12.
4 Taim Pol i raitim dispela tok long ol Kristen long Efesas, Seten na ol spirit nogut i stap yet long heven, tasol God i no orait long ol; bihain ol i mas raus long heven na ol i kam daun long graun. (Revelesen 12:7-10) Win em i samting bilong yumi ol man hia long graun; em i no samting bilong ol spirit. Olsem na taim ensel i kapsaitim laspela dis bilong kros bilong God long “win,” dispela i bagarapim ol man.—Revelesen 16:17-21.
5. Wanem dispela “win” nau yumi toktok long en? Dispela “win” i mekim wanem long ol man?
5 Olsem na long Efesas 2:2, taim Pol i tok long “win,” dispela i makim spirit o nambawan bikpela tingting bilong ol manmeri bilong dispela graun, ol i tingim laik bilong ol yet tasol na ol i man bilong bikhet—bel na tingting bilong ol i stap longwe long God. Dispela “spirit” “i save wok insait long bel bilong ol man i save sakim tok bilong God” na em i olsem “spirit bilong dispela graun.” (Efesas 2:2; 1 Korin 2:12) Win tru i stap long olgeta hap na yumi save pulim i go insait long nus bilong yumi; na olsem tasol “spirit bilong dispela graun” i stap long olgeta hap na i karamapim ol man bilong graun. Taim ol man i liklik yet i go inap long taim ol i dai, dispela “spirit” o “win” i stap na i wok long stiaim tingting bilong ol na bosim ol samting ol i mekim bilong inapim laik bilong ol.
6. (a) Wanem ol samting i olsem rot bilong spirit bilong graun i pulim man long mekim pasin nogut? (b) Sapos yumi pulim dispela “win,” olsem wanem dispela inap kirapim yumi long bihainim pasin bikhet bilong Seten?
6 Dispela spirit o tingting i stap long ol man na ol i bihainim pasin nogut na ol i bikhet. Olsem yumi save pulim win, olsem tasol ol man i pulim dispela “win” i go insait long bel bilong ol. Ol wanlain bilong man, na laik bilong bodi bilong em, dispela ol samting i olsem rot bilong spirit bilong dispela graun i ken pulim man long mekim ol pasin nogut. Olsem na dispela “spirit” o “win” em i strongpela samting bilong bosim ol man. (Lukim Rom 6:12-14.) Seten i as bilong olgeta pasin i nogut. (Jon 8:44) Olsem na em i kirapim ol man long bihainim pasin bikhet bilong em yet. Em i as bilong “spirit” bilong ol man bilong graun na em i stiam na bosim dispela spirit o tingting bilong ol. Seten em i “hetman” bilong dispela “win” nogut na em i mekim wok long en bilong bosim tingting bilong ol man. Dispela “spirit” bilong Seten i kirapim ol man long tingting tumas long inapim olgeta laik bilong bodi na tingting tumas long ol amamas bilong graun, olsem na ol i no gat hap taim o laik long kisim save long God na larim spirit holi i bosim ol, em dispela spirit “i save givim laip long man.” (Jon 6:63) I olsem ol i dai pinis long ol samting bilong spirit.
7. (a) Ol Kristen bilong bipo, taim ol i no kamap Kristen yet, olsem wanem ol i bin i stap nogut long ai bilong God na ol “inap kisim pe nogut”? (b) Taim yumi kamap Kristen, wanem senis i painim yumi?
7 Bipo ol Kristen tu i stap aninit long strong bilong dispela “win” nogut; spirit bilong dispela graun i bin bosim ol. Tasol bihain ol i kisim save long tok i tru bilong Baibel na ol i kirap bihainim ol stretpela lo bilong en. “Bipo yumi olgeta i stap wantaim dispela lain [ol manmeri bilong dispela graun], na yumi bihainim laik nogut bilong olpela bel bilong yumi tasol. Yumi bihainim laik bilong dispela olpela bel, na laik bilong tingting bilong yumi yet. Yumi yet stap olsem, na yumi inap kisim pe nogut bilong dispela, olsem ol arapela man.” Tasol taim yumi kamap Kristen, yumi no pulim moa dispela “win” nogut bilong graun em inap kilim yumi i dai. Bipo yumi wokabaut long pasin bilong olpela man, tasol nau ‘tingting bilong yumi i kamap nupela na yumi kamap nupela man. God i wokim dispela nupela man i kamap olsem em yet, na pasin bilong dispela nupela man i stret na holi tru.’—Efesas 2:3; 4:22-24.
8. Olsem wanem yumi stap long wankain taim olsem taim ol Isrel i stap long ples i no gat man?
8 Yumi lusim pinis spirit o win nogut bilong dispela graun, tasol oltaim yumi mas was gut, nogut em i pulim yumi na yumi go bek gen insait long en. Long nau yumi stap long “taim bilong pinis,” olsem laspela taim, na nupela taim em klostu. (Danyel 12:4, NW ) Nogut samting bilong graun i pulim yumi na kalabusim yumi olsem trap na bai yumi lus. Kain samting olsem i bin painim ol Isrel long bipo. God i wokim mirakel na helpim ol long lusim Isip na ol i wokabaut i go long Graun Bilong Promis, “tasol . . . planti manmeri namel long ol . . . i bin lus long graun i no gat man.” Olsem wanem na ol i lus? Long wanem sampela i kirap lotuim ol god giaman na mekim pasin pamuk, na sampela i toktok planti long pasin Jehova i bin mekim long ol na ol i traim Jehova. Pol i mekim wanpela strongpela tok, em i tok: “Dispela olgeta samting i bin kamap long ol, em i olsem piksa bilong man i lukim. Na dispela ol stori i stap long Baibel bilong givim tingting long yumi man i stap nau long taim i klostu i laik pinis.”—1 Korin 10:1-11.
9. (a) Yumi stap long graun, tasol olsem wanem yumi no bilong dispela graun? (b) Yumi mas mekim wanem na bai pasin nogut i no ken pulim yumi?
9 Jisas i tingim ol disaipel bilong em na em i beten long God na em i tok: “Ol i no bilong dispela graun, olsem mi no bilong dispela graun. Mi no askim yu long tekewe ol long dispela graun. Nogat. Mi beten long yu lukautim ol, na man nogut i no ken bagarapim ol.” (Jon 17:14, 15) Jehova i save lukautim yumi, tasol em i no save banisim yumi o wokim mirakel bambai “win” bilong dispela graun i no inap painim yumi. (Jop 1:9, 10) Olsem na hatwok bilong yumi i olsem: Yumi stap long dispela graun Seten i bosim, tasol yumi no bilong dispela graun; na “win” nogut bilong dispela graun i stap long olgeta hap, olsem raunim yumi, tasol yumi no ken pulim dispela “win.” Taim yumi lukim o kaunim ol buk na nius bilong graun o lukim televisen o go insait long ol amamas bilong graun, i olsem yumi opim rot na ol dispela samting inap pulim yumi. Tru, yumi mas bung liklik wantaim ol manmeri bilong dispela graun—olsem long ples wok na long skul samting—tasol yumi mas was gut, nogut pasin bilong graun i pulim yumi na i olsem yumi pulim “win” nogut bilong graun na yumi kirap bihainim gen pasin nogut bilong dispela graun na yumi bagarap.—1 Korin 15:33, 34.
10, 11. (a) Yumi stap long paradais bilong spirit na olsem wanem dispela i wankain olsem yumi stap long balus long hap i tambu long smok? (b) Sapos sampela hap “win” nogut bilong dispela graun i kam klostu long yumi, yumi mas mekim wanem?
10 Yumi ken mekim wanpela tok piksa: Yumi stap namel long “spirit” o “win” nogut bilong dispela graun, na i olsem yumi stap long wanpela balus i gat hap bilong ol man i ken smok na hap i tambu long smok. Yumi ol Kristen i stap long paradais bilong spirit, em bilong Jehova, na i olsem yumi stap long hap i tambu long smok na yumi klia long hap i gat smok. Yumi klia long spirit bilong dispela graun. Sapos long laik bilong yumi yet yumi go sindaun long hap i gat smok, yumi mekim pasin longlong. Tasol maski yumi no laikim smok na yumi sindaun long hap i tambu long smok, win nogut i gat smok i kam long hap bilong yumi na taim yumi pulim win, yumi pulim dispela win nogut i gat smok i stap long en. Orait, taim dispela win i kam long yumi, yumi save laikim na i swit long yumi? O yumi no save laikim na yumi laik ranawe lusim dispela win nogut?
11 Taim hap “win” nogut bilong dispela graun i kam klostu long yu, yu save mekim wanem? Yu save hariap mekim sampela samting bilong lusim dispela win nogut na bai em i no ken bagarapim yu? Sapos yu stap klostu long dispela “spirit” o “win,” em bai paulim tingting bilong yu. Sapos yu stap insait long en, bihain bai yu orait long en na yu no pilim em i samting nogut; bai yu laikim, na i olsem swit long yu, na skin bilong yu i amamas long en. Na ating em bai strongim wanpela laik nogut bilong bel yu bin hatwok long daunim.
12. Sampela samting bilong “win” bilong dispela graun i olsem i stap hait na i hatwok long yumi save long en, orait yumi mas mekim wanem bambai ol dispela samting i no ken pulim yumi?
12 Insait long win tru, sampela taim i gat marasin nogut i stap, na taim yumi pulim dispela win yumi no save pilim i gat marasin nogut i stap. Na i olsem tu long “win” bilong dispela graun; em tu i gat sampela samting nogut i stap insait long en inap bagarapim yumi. Tasol sapos yumi no inap pilim olsem “win” bilong graun i gat samting nogut i stap long en na yumi pulim dispela “win,” em bai bagarapim yumi. Olsem na yumi mas lukaut, nogut dispela “win” o “spirit” i grisim yumi; nogut pasin bilong ol man bilong graun i kisim yumi. Ol i no save daunim laik nogut i kamap long bel bilong ol; ol i save orait long kain kain pasin nogut; ol i save bikhet na sakim ol stretpela lo bilong God. Olsem na Pol i tokim ol brata Kristen: “Long olgeta de yupela i mas givim gutpela tok long ol brata na kirapim tingting bilong ol. Nogut pasin bilong sin i giamanim wanpela namel long yupela na em i pasim strong bel bilong en.”—Hibru 3:13; Rom 12:2.
Wanem Sampela Pasin i Bilong “Win” Bilong Graun?
13 “Spirit” o “win” nogut bilong dispela graun i strong long holim ol man, na yumi mas lukaut, nogut yumi bihainim sampela pasin bilong en. Wanpela pasin bilong en i olsem: Em i save pulim ol man long mekim ol samting em inap kirapim ol long mekim pasin pamuk samting. Pasin sem na pasin pamuk i pulap long dispela graun. Planti man i tok: ‘No gat rong long mekim pasin pamuk o kamapim nating pikinini o mekim pasin bilong sodom. Em pasin bilong yumi ol manmeri, olsem na no gat rong long en.’ Olsem wanem? Dispela kain tingting o “win” nogut i bin kisim lain bilong Jehova? Sori tumas, long yia bilong wok bilong 1986 kongrigesen Kristen i bin rausim 37,426 manmeri, em planti bilong ol i bin mekim pasin pamuk o kain pasin olsem. Na planti moa, winim dispela lain, ol i bin mekim wankain pasin nogut, tasol ol i no raus long wanem ol i hevi long rong ol i bin mekim na ol i tanim bel tru.—Provep 28:13.
14. Bilong wanem sampela Kristen i lusim gutpela rot na ol i mekim pasin pamuk? Ol i sakim wanem tok bilong Baibel?
14 Wanem samting i mekim na ol dispela manmeri i pundaun na mekim pasin pamuk samting? Ol brata i bin skelim dispela samting na ol i kisim save olsem: Ating ol i go bek gen insait long “win” nogut bilong graun na dispela tasol i bin pundaunim ol. Ol i no bin sakim pasin nogut na holimpas gutpela pasin. Olsem: Ating ol i kirap lukim sampela piksa wokabaut em bipo ol i no laik lukim. O ating ol i gat video long haus na ol i kirap lukim sampela piksa i no stret ol Kristen i lukim. Ol i mekim samting em inap kirapim ol long mekim pasin pamuk samting na ol i sakim tok bilong Baibel i tok: “Pasin pamuk na olgeta pasin doti na mangal nogut, tok bilong ol dispela pasin em i no ken kamap liklik namel long yupela. I no inap yumi manmeri bilong God yumi toktok long dispela kain pasin. Yupela i no ken mekim tok doti na tok kranki na tok pilai nogut.”—Efesas 5:3, 4
15. Wanem samting i ken kamap na dispela inap pulim Kristen long mekim pasin pamuk?
15 Tru, ating yu no ken mekim hariap pasin pamuk, tasol sapos long ples wok o long skul samting wanpela man o meri i strong long prenim yu, bai yu mekim wanem? Em nau, “spirit” o “win” nogut bilong graun i kam long yu. Sapos kain samting olsem i painim yu, yu save amamas long dispela? Yu save givim rot long dispela kain samting i ken kam long yu? Sampela elda i tok, long dispela kain rot bikpela rong i bin kamap. Sapos wanpela man bilong graun i mekim tok gris long wanpela meri Kristen, ating bai meri i amamas long harim dispela tok; sapos em i stap wanpis o i no gat pren, tok gris bilong dispela man inap pulim em. Na sapos man i holim skin bilong meri, na meri i no sakim man, meri i no bihainim savepasin. Sampela meri Kristen i bin sakim liklik, tasol ol i no strong long sakim, olsem na man i ting meri i orait long en, na man i mekim moa i go. Dispela samting i olsem “win” nogut i kam long meri Kristen na em i mas mekim wanem? Em i mas tok strong long dispela man na sakim em; em i mas tok, em i no laik bai man i mekim dispela samting. Sapos em i no sakim strong dispela pasin bai i olsem em i pulim “win” nogut bilong dispela graun na ating bai em i pundaun. Man inap pulim em long mekim pasin pamuk, o ating bai meri i no tingting gut na em i maritim dispela man.—Lukim Provep 5:3-14; 1 Korin 7:39.
16. Yumi mas mekim wanem na bai yumi olsem “switpela smel i kamap long Krais”?
16 Olsem na yu mas sakim hariap dispela “win” nogut bilong pasin bilong graun; em inap kilim man i dai. Yu no ken larim smel bilong en i pulim yu kirap mekim sampela pasin i no stret, na dispela i bagarapim nem bilong Jehova na bilong oganaisesen bilong em. Yu mas bihainim gutpela pasin God i save laikim, na bai yu kamap olsem switpela smel i go long God, olsem Pol i tok: “Tru, mipela yet i olsem switpela smel i kamap long Krais na i go long God. Dispela smel i save go namel long ol man i stap long rot bilong [kisim laip], na namel long ol man i stap long rot bilong [lus] tu. Long dispela lain i stap long rot bilong [lus] em i smel bilong dai, na em i save kamapim dai long ol. Na long lain i stap long rot bilong [kisim laip] em i smel bilong laip, na em i save kamapim laip long ol.” (2 Korin 2:15, 16) Na olsem wanem sapos planti man i tok bilas long yu, long wanem yu bihainim pasin Kristen? Yu no ken tingim. Em samting nating. (1 Pita 4:1-5) Larim ol i bihainim pasin ol yet i laikim. Ol i bihainim pasin nogut na ol i kisim pe nogut, olsem: Planti marit i bruk, na ol meri i pamuk na kamapim nating pikinini, na i gat ol sik bilong pamuk olsem sik AIDS samting, na i gat planti narapela hevi bilong skin na tingting. Tasol sapos yu bihainim gutpela pasin Kristen, bai yu abrusim planti hevi, na bikpela samting em olsem: Bai God i belgut long yu. Sapos yu bihainim gutpela pasin na autim tok bilong Kingdom long man, sampela bai pilim; bai ol i laikim “smel bilong laip” na dispela bai “kamapim laip long ol.”
Stail Bilong Ol Man Bilong Graun
17 “Spirit” o “win” nogut bilong graun em i kamapim kain kain stail bilong klos na pasin bilong wokim gras. Planti manmeri i save pasim klos i save pas tumas long skin o i no haitim gut skin. Ol i mekim olsem bilong pulim ai bilong man na kirapim bel bilong em. Na sampela yangpela, ol i no winim yet 13 krismas, ol i bilasim skin bilong ol na bai ol man i ken ting ol i bikpela pinis na ol inap mekim maritpasin. Olsem wanem? Dispela kain tingting o “win” i stap long olgeta hap em i paulim tingting bilong yu tu o nogut? Taim yu bilas, yu mekim bilong pulim ai bilong ol man na kirapim bel bilong ol? Sapos yu mekim olsem, yu inap kisim nogut! I olsem yu laik holim paia, na bai paia i kukim yu. Sapos yu bihainim pasin na tingting bilong ol manmeri bilong dispela graun i olsem yu pulim “win” bilong dispela graun, na bai yu no bihainim gutpela tingting. Bai yu no pasim klos i stret. Bai yu no tingting moa long bihainim klinpela pasin. (Maika 6:8) Na bai ol man ausait i laikim yu. Bai ol i lukim pasin yu mekim na bai ol i ting olsem yu laik poromanim ol long mekim pasin i no stret, olsem mekim pasin pamuk samting. Olsem na yu no ken larim “win” bilong graun i pulim na grisim yu na yu mekim pasin i no stret long ai bilong God.
18. Yumi wokman bilong Jehova na sapos olgeta taim yumi tingim dispela, olsem wanem dispela tingting bai helpim yumi long skelim gut klos yumi laik pasim na pasin bilong yumi long komim gras samting?
18 Yumi laik bihainim gutpela pasin na pasim klos i stret, tasol i no olsem yumi no ken bilas liklik. Lukim klos na skin bilong planti Witnes Bilong Jehova—ol i no save bilas tumas o pasim ol narapela kain klos o bilas olsem ol manmeri bilong dispela graun, tasol ol i save bilas gut. Ol i save ol i wokman bilong God Jehova, em i Namba wan Bikpela bilong heven na graun. Ol i tingim dispela samting na ol i pasim gutpela klos, inap long ol. Ol i save mekim gut skin na gras na ol i no bihainim stail bilong dispela graun, olsem na sampela man i tok bilas long ol, tasol ol i no tingim. Ol i no ken lusim lo Kristen na bihainim pasin na stail bilong ol dispela man bilong graun. Aposel Pol i tok: “Mi laik mekim wanpela tok long yupela. Long nem bilong Bikpela mi tokaut strong. Yupela i no ken wokabaut moa long pasin bilong ol [lain man]. Ol i save tingting long samting nating tasol . . . Ol i no gat sem moa. Ol i go insait tru long pasin nogut, na bel bilong ol i kirap tru long mekim kain kain pasin doti.” (Efesas 4:17-19) Ol strongpela Kristen i save pasim gutpela klos i stret long pasin Kristen; ol i no wokabaut long pasin bilong ol manmeri bilong dispela graun.—1 Timoti 2:9, 10
19. Yumi stori pinis long tupela kain pasin nogut em “win” bilong graun i as bilong en, na nau yumi save long wanem samting?
19 Yumi stori pinis long tupela pasin tasol bilong “win” bilong dispela graun, tasol nau yumi save, dispela “win” inap bagarapim yumi long ol samting bilong spirit. Long narapela stori bihain hia bai yumi stori long sampela pasin moa em dispela “win” nogut i as bilong en. Seten wantaim lain bilong em i sutim dispela “win” i kam long ol Kristen bilong pundaunim ol. Sapos yumi bihainim spirit o tingting bilong ol manmeri bilong dispela graun i olsem yumi pulim win nogut em inap kilim yumi i dai. Olsem na yumi mas klia olgeta long dispela “win”!
Bai Yu Bekim Wanem Tok?
◻ “Win” bilong dispela graun em wanem samting? Husat i hetman bilong en?
◻ “Win” bilong dispela graun i gat “strong” na i mekim wanem long ol man?
◻ Olsem wanem yumi ken tok, ol Kristen i stap long hap i tambu long smok?
◻ Ol manmeri bilong dispela graun i laik mekim planti samting em inap kirapim ol long mekim pasin pamuk samting. Dispela kain tingting o“win” inap nogutim lain bilong Jehova olsem wanem?
◻ Sapos yumi pasim gutpela klos, inap long yumi, olsem wanem dispela bai helpim yumi long sakim “win” bilong dispela graun?
2. Wanem narapela kain “win” i stap em i moa nogut?
13. (a) Wanem wanpela pasin bilong “win” nogut bilong graun na yumi mas lukaut, nogut yumi bihainim? (b) Olsem wanem yumi save, dispela pasin bilong “win” i bin kisim sampela long lain bilong Jehova tu.
17. Olsem wanem klos na bilas bilong man inap kamapim long ples klia olsem em i bihainim spirit bilong dispela graun?
[Piksa long pes 10]
Yu sakim “win” nogut bilong dispela graun?