Ol Referens Bilong Laip na Wok Autim Tok Miting Wok Buk
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
ME 5-11
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 12
Pasin Bilong Wok Hat i Save Kamapim Gutpela Samting
Pasin Bilong God i Dia Tumas Winim Daimon
Sampela wokman bilong Jehova i pilim olsem wok mani bilong ol i no inap tru long helpim ol long kisim ol samting ol i nidim. Tasol ol i no laik mekim pasin giaman, olsem na ol i wok hat tru na givim bel tru long bihainim stretpela rot. Ol i kamapim klia olsem ol i tingim tru ol gutpela pasin bilong God, kain olsem onest pasin, na dispela pasin i winim tru ol mani kago.—Snd. 12:24; Efe. 4:28.
Amamas Long Mekim Gut Ol Wok
Tingim gut dispela laspela askim, long wanem, yumi inap amamas long wok bilong yumi taim yumi save long olsem wanem wok yumi mekim i helpim ol arapela. Jisas yet i tok: “Amamas bilong givim samting i winim amamas bilong kisim samting.” (Aposel 20:35) Na tu, tingim ol man i kisim helpim long ol wok yumi mekim em ol kastama, ol man husat i wok long kampani samting bilong yumi, famili bilong yumi, na ol man i sot long ol samting.
Famili bilong yumi. Het bilong famili i save givim bel long mekim ol wok bilong helpim famili long 2-pela rot. Namba 1, em i helpim famili long kisim ol samting ol i nidim olsem, kaikai, klos, na ples slip. Dispela i soim olsem em i inapim ol wok God i givim long em long “lukautim lain bilong en stret.” (1 Timoti 5:8) Namba 2, em i wok strong long stap olsem gutpela eksampel long pasin bilong givim bel long mekim ol wok. Shane em yumi stori pinis long en long atikol i kamap paslain i tok: “Papa bilong mi i stap gutpela eksampel long pasin bilong givim bel tru long mekim wok. Em i gat onest pasin na klostu long laip olgeta bilong em, em i mekim wok olsem wanpela kapenta. Pasin bilong em i skulim mi long amamas long wokim ol samting em ol narapela i ken yusim.”
Ol man i sot long ol samting. Aposel Pol i tokim ol Kristen olsem i gutpela long man i mas “wok hat na . . . bai em i gat ol samting bilong tilim long ol man i sot.” (Efesus 4:28) Tru tumas, taim yumi mekim gut ol wok bilong lukautim famili bilong yumi, dispela i opim rot long yumi inap helpim ol man i sot long ol samting. (Sindaun 3:27) Olsem na pasin bilong mekim gut ol wok bilong helpim ol narapela inap givim bikpela amamas long yumi.
Mekim Wok Painimaut
ijwyp atikol 95 par. 10-11
Mi Save Stap Isi na Karim Hevi?
● Skelim sapos hevi bilong yu i bikpela o nogat. Lain long luksave long wanem hevi em bikpela na wanem hevi i no bikpela. Baibel i tok: “Longlong man i save soim belhat bilong em kwiktaim, tasol man i gat pasin bilong tingting gut na mekim samting, em i no save tingim samting narapela i mekim bilong bagarapim bel bilong em.” (Provep 12:16) I no olgeta hevi i mas pinisim taim na strong bilong yu.
“Long skul, ol pikinini i save komplein long ol liklik samting tru kain olsem em i bikpela samting. Bihain ol pren bilong ol long sosel midia i kamapim tingting bilong ol—na dispela i mekim ol i belhat moa, na i hatwok long ol i luksave olsem samting ol i komplein long en i bikpela samting o nogat.”—Joanne.
ME 12-18
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 13
No Ken Larim “Lam Bilong Ol Man Nogut” i Giamanim Yu
it-2 196 par. 2-3
Lam
Ol Narapela Tok Piksa. Lam i olsem tok piksa bilong makim samting man i nidim bilong soim em rot we em i mas bihainim. Wantaim dispela kain tok piksa, wanpela savetok i stori olsem lait bilong stretpela man na man nogut i no wankain, em i tok: “Lait bilong stretpela man i save lait bikpela, tasol lam bilong ol man nogut bai dai.” (Pr 13:9) Lait bilong stretpela man i save wok long lait strong moa, tasol lam bilong ol man nogut i luk olsem em i lait strong na i soim gut rot tasol em i save kamapim hevi, God i tingim olsem man i bihainim dispela rot bai i go kamap long tudak, na lek bilong em bai bamim ol samting. Dispela kain samting bai painim man husat i mekim tok bilong bagarapim papa na mama bilong em.—Pr 20:20.
‘Lam bilong man nogut bai dai’ i makim tu olsem i no gat gutpela samting bai painim em long bihain. Narapela savetok i tok: “I no gat gutpela samting bai painim ol man nogut long bihain; lam bilong ol man nogut bai dai.”—Pr 24:20.
Lotuim Dispela God i Mekim Ol Man i Kamap Fri
Sapos Satan inap kirapim tupela manmeri i gutpela olgeta na planti ensel long sakim wok bos bilong God, orait em inap mekim olsem long yumi tu. Ol trik bilong Satan i no senis. Em i laik bai yumi ting olsem ol lo bilong God i pasim yumi tumas. Satan i laik bai yumi ting olsem sapos yumi lotuim God, bai yumi no inap mekim ol samting we yumi kisim bikpela amamas long en. (1 Jon 5:3) Ol manmeri bilong dispela graun i gat tingting olsem, na sapos oltaim yumi poroman wantaim ol, bai yumi kisim wankain tingting olsem bilong ol. Wanpela sista i gat 24 krismas i tok olsem ol pren nogut i bin pulim tru tingting bilong en. Em i no laik bai tingting bilong en i narakain long ol arapela yangpela. Olsem na dispela sista i bin mekim pasin pamuk. Ating yu tu i bin pilim olsem ol pren i gat bikpela strong long pulim tingting bilong yu.
‘Man i Gat Gutpela Tingting i Save Tingting Gut Pastaim na Mekim Samting’
Man i gat gutpela tingting na stretpela pasin na i mekim ol samting long savepasin tru, em bai kisim gutpela samting. Solomon i tok: “Ol stretpela man i gat planti kaikai, tasol ol man bilong mekim pasin nogut i save stap hangre oltaim.” (Sindaun 13:25) Jehova i save wanem samting i gutpela bilong helpim yumi long olgeta samting bilong i stap bilong yumi—ol samting bilong famili, i stap bilong yumi wantaim ol narapela, wok bilong God yumi mekim, o taim yumi kisim ol tok bilong stretim yumi. Na sapos yumi bihainim ol tok i stap long Baibel bilong skulim na stretim yumi, i stap bilong yumi bai i gutpela tru.
Mekim Wok Painimaut
it-2 276 par. 2
Pasin laikim
Pasin laikim inap i gat rong risen. Bikos long ol dispela kain risen, i klia tru olsem man inap i gat pasin laikim tru, pasin laikim we man i kisim taim em i painim na bihainim spirit bilong God na em i kisim save long Tok Bilong God. Olsem, ating papamama bai laikim pikinini. Tasol dispela pasin laikim inap pinis o ating ol i bihainim tingting planti man i gat long pasin bilong mekim bikpela long pikinini, olsem givim pikinini olgeta samting em i laikim na ol i no ken tok nogat. Ating papamama bai i no mekim wok long namba ol i gat olsem papamama na stretim pikinini na sampela taim givim kanda long em. (Pr 22:15) Dispela kain pasin laikim inap kamap bikos ol i laik apim nem bilong famili, tasol dispela i soim olsem papamama i tingim ol yet tasol na i no pikinini. Baibel i tok man i mekim dispela kain pasin, em i no laikim narapela, nogat, em i heitim narapela bikos em i no mekim samting we bai seivim laip bilong pikinini.—Pr 13:24; 23:13, 14.
ME 19-25
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 14
Skelim Gut Olgeta Samting Taim Disasta i Kamap
Amamas Long Laip Em Presen God i Givim
Sampela taim, yumi no inap pasim ol bikpela hevi long kamap. Olsem, ol netrol disasta, ol bikpela sik, na ol bikpela pait. Tasol taim ol kain hevi olsem i kamap, yumi ken mekim ol samting bilong abrusim bagarap long rot bilong bihainim ol kefiu, ol toksave ol i givim bilong lusim ples, na ol narapela oda i kam long gavman. (Rom 13:1, 5-7) Sampela taim, yumi inap kisim toksave paslain long wanpela hevi i kamap, olsem na em i gutpela long bihainim tok i kam long gavman long redim yumi yet long wanpela disasta inap kamap. Olsem, ating i gutpela long yumi redim wara na sampela kaikai we i no save bagarap na ol marasin samting.
Sapos wanpela sik i save kalap long narapela i kamap long hap bilong yumi, orait yumi mas mekim wanem? Yumi mas bihainim ol tok i kam long gavman olsem wasim han bilong yumi, stap longwe long ol narapela, na stap long kwarantin. Pasin bilong yumi long bihainim gut tok long ol dispela samting i soim olsem yumi tenkyu tru long laip em presen God i givim.
Long taim bilong hevi, ol infomesen i no tru inap raun namel long ol pren, ol neiba, na i kamap long TV na redio samting. Tasol yumi no laik bilipim “olgeta tok” yumi harim, nogat. Yumi laik harim ol infomesen i tru i kam stret long ol wokman bilong gavman na ol dokta. (Ritim Provep 14:15.) Gavening Bodi na ol brens ofis i save wok strong long kisim ol infomesen i tru paslain long ol i givim ol daireksen long sait bilong ol miting bilong kongrigesen na wok autim tok. (Hib. 13:17) Taim yumi bihainim gut tok bilong ol, yumi lukautim laip bilong yumi yet na ol narapela. Na tu, yumi helpim ol narapela long hap bilong yumi long holim stretpela tingting long lain bilong Jehova.—1 Pita 2:12.
Strongim Bel Wankain Olsem Sadok
Sapos ol i askim yumi long helpim ol bratasista bilong yumi long taim bilong ol bikpela hevi, olsem wanem yumi ken soim olsem yumi gat strongpela bel wankain olsem Sadok? (1) Bihainim daireksen. Long ol kain taim olsem, em i bikpela samting long yumi mas stap wanbel. Bihainim daireksen i kam long brens ofis long kantri bilong yu. (Hib. 13:17) Planti taim ol elda i mas skelim gen arensmen em kongrigesen i mekim bilong redim ol pablisa long taim bilong disasta, na tu, ol i mas skelim daireksen i kam long oganaisesen long wanem samting ol i mas mekim taim wanpela disasta i laik kamap. (1 Kor. 14:33, 40) (2) Strongim bel, tasol was gut. (Prov. 22:3) Bihainim savetingting. No ken mekim ol samting we hevi inap painim yu. (3) Bilip na wetim Jehova i helpim yu. Tingim olsem Jehova i tingim tru laip bilong yu na ol bratasista bilong yu. Em i ken helpim yu long givim gutpela helpim long ol bratasista bilong yu.
Mekim Wok Painimaut
it-2 1094
Pasin Bilong Skelim Gut Samting
Sampela taim ol man bai heitim man bilong skelim gut ol samting. Ating Provep 14:17 i stori long dispela samting na i tok: “Man i save tingting gut pastaim, ol narapela i save heitim em.” Planti taim ol man husat i no save skelim gut samting i save heitim ol man husat i save yusim tingting bilong ol long skelim gut ol samting. Na tu, i gat dispela stiatok, ol narapela bai heitim ol man husat i mekim laik bilong God. Olsem Jisas Krais i tok: “Mi bin makim yupela namel long ol manmeri bilong graun, na yupela i no insait long ol samting bilong dispela graun, olsem na ol i heitim yupela.” (Jon 15:19) Em tru olsem long tokples ol i bin yusim long pastaim long dispela tok “tingting gut pastaim” long Provep 14:17 inap makim tu tingting nogut. Olsem na tok bilong en inap makim tu olsem ol man bai heitim man husat i skelim gut ol samting bilong mekim wanpela samting i no stret, sampela man bilong trensletim tok i ritim olsem: “Na man i tingting long mekim samting i no stret bai ol man i heitim em.”—JP, Ro.
ME 26–JUN 1
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 15
Helpim Ol Narapela Long Stap Amamas
Bihainim Stretpela Pasin!
Jop i man bilong kisim ol narapela i go long haus bilong em na em i mekim gut long ol. (Jop 31:31, 32) Maski yumi no gat mani, ‘sapos ol man bilong narapela ples i kamap long yumi, yumi mas lukautim ol gut.’ (Ro. 12:13) I no olsem yumi mas mekim bikpela kaikai, liklik kaikai tasol em inap. “Pasin bilong laikim man, em i nambawan pasin. Olsem na sapos yu stap wantaim ol pren bilong yu na yupela i kaikai kumu tasol, dispela i winim tru pasin bilong i stap wantaim ol man yu no laikim, na yupela i kaikai mit bilong bulmakau.” (Snd. 15:17) Taim yumi kaikai wantaim wanpela wanbilip we i gat pasin laikim i stap, orait maski em liklik kaikai tasol, bai yumi amamas na kisim strong.
Strongim Narapela Narapela na “Mekim Moa Yet”
Maski yumi no lain bilong toktok, yumi inap strongim ol narapela. I no olsem yumi mas mekim planti tok, ating yumi ken smail na tok gude long man. Sapos yu smail na narapela i no smail, dispela i makim olsem em i bel hevi. Olsem na i gutpela long putim gut yau long narapela na dispela bai mekim isi bel bilong em.—Jems 1:19.
Henri em wanpela yangpela brata, na em i bel hevi tru taim ol wanblut, na papa bilong em husat i mekim wok elda i lusim tok i tru. Wanpela wasman raun i kisim Henri i go long wanpela haus kaikai na tupela i dring kofi na em i strongim Henri, na nau Henri i kamapim bel hevi bilong em. Henri i luksave olsem wanpela rot tasol bilong helpim famili long kam bek long tok i tru em olsem, em i mas karim hevi na sanap strong long bilip. Em i kisim bel isi taim em i ritim Song 46; Sefanaia 3:17; na Mak 10:29, 30.
Eksampel bilong Marthe na Henri i soim olsem yumi inap strongim wanpela brata o sista taim em i bel hevi. King Solomon i tok: “Sapos ol man i toktok i stap na yu wetim gutpela taim na yu mekim wanpela gutpela tok long ol, orait bai yu amamas. Sapos yu lukim pes bilong man i gutpela na em i amamas i stap, orait bai yu belgut. Na sapos yu harim gutpela nius, orait dispela bai i strongim bodi bilong yu.” (Snd. 15:23, 30) Taim yumi gat hevi na yumi ritim Wastaua o ol atikol long Web-sait bilong yumi, dispela inap givim nupela strong long yumi. Pol i kamapim klia olsem, pasin bilong bung na singim ol singsing bilong Kingdom, dispela inap strongim yumi. Em i tok: “Yupela i mas wok yet long skulim na givim tok long narapela narapela long rot bilong ol song, na ol singsing i litimapim nem bilong God, na ol naispela singsing lotu. Na long bel yupela i mas singsing long Jehova.”—Kol. 3:16; Apo. 16:25.
Mekim Wok Painimaut
ijwbq atikol 39 par. 3
Kristen Inap Orait Long Kisim Medikal Tritmen?
2. Olsem wanem? Mi mas kisim tingting bilong namba 2 o namba 3 man long sait bilong medikal tritmen? I gutpela long kisim tingting bilong “planti edvaisa,” moa yet sapos yu gat bikpela sik.—Provep 15:22.
JUN 2-8
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 16
Tripela Askim i Kamapim Ol Gutpela Disisen
Mekim Ol Gutpela Disisen Taim Yu Yangpela Yet
Yumi bai kisim bikpela amamas tru taim yumi mekim wok bilong Jehova. (Snd. 16:20) Wanpela taim, Baruk em sekreteri bilong Jeremaia, em i no amamas moa long mekim wok bilong God. Baruk i tingting tasol long samting em yet i laikim, na em i no tingting moa long samting Jehova i laikim. Jehova i lukim dispela, olsem na em i tokim Baruk long lusim pasin bilong tingting olsem “gutpela samting tasol i ken kamap” long em. Sapos em i bihainim tok, orait laip bilong em i no inap lus taim bagarap i painim Jerusalem. (Jer. 45:2-5) Wanem samting bai givim bikpela amamas moa long Baruk? Em bai mekim samting em i laik mekim na kisim bagarap, o em bai mekim samting Jehova i laikim na laip bilong em i no inap lus taim bagarap i painim Jerusalem?—Jems 1:12.
Ramiro em wanpela brata husat i kisim amamas taim em i mekim wok bilong helpim ol narapela. Em i tok: “Mi kam long wanpela famili i stap rabis na mipela i stap long wanpela viles long ol maunten Andes. Olsem na taim bikpela brata bilong mi i tok em bai baim skulfi bilong mi long yunivesiti, dispela em bikpela samting tru long mi. Tasol i no longtaim i go pinis, mi kisim baptais na kamap wanpela Witnes Bilong Jehova, na rot i op long mi inap mekim narapela wok—wanpela painia i singautim mi long autim tok wantaim em long wanpela liklik taun. Mi go long dispela hap na mi lain long katim gras bilong ol man, na mi laik lukautim mi yet, olsem na mi kirapim wanpela bisnis bilong katim gras bilong ol man.” Planti manmeri bilong dispela taun i amamas long stadi long Baibel. Bihain, wanpela nupela kongrigesen i kamap, na ol i mekim tokples bilong dispela ples. Olsem na em i mekim disisen long bung wantaim dispela kongrigesen, na em i stap long dispela kongrigesen inap 10-pela yia nau. Em i tok, taim em i yusim tokples stret bilong ol man long skulim ol long Baibel, amamas em i kisim long dispela wok i winim tru amamas em i kisim long ol narapela wok.
Yu Mekim Sampela Senis?
PASIN em papamama i bihainim taim ol i mekim bikpela long yumi, na ples yumi kamap bikpela long en, olgeta dispela samting i bin stiaim pasin bilong yumi. Ol dispela samting i stiaim pasin yumi bihainim, olsem yumi laikim sampela kain kaikai, na bihainim wanpela kain pasin bilong bilas.
Tasol i gat sampela samting we i bikpela samting moa winim stail bilong klos na kaikai yumi laikim. Olsem: Taim yumi kamap bikpela, yumi kisim skul olsem sampela samting i stret na sampela samting i no stret. Tasol olgeta wan wan man i gat kain kain tingting long wanem ol samting i stret na wanem ol samting i no stret. Maus bilong bel i save stiaim tu ol disisen yumi mekim. Baibel i tok “ol manmeri bilong ol arapela lain i no stap aninit long lo, tasol tingting bilong ol yet i kirapim ol long bihainim pasin bilong lo.” (Rom 2:14) Tasol sapos lo bilong God i no kolim wanpela samting stret, orait yu ting yumi ken bihainim nating pasin na lo bilong famili o ples yumi kamap bikpela long en?
Ol Kristen i no larim ol dispela samting i stiaim ol, long wanem, ol i tingim 2-pela bikpela samting. Namba 1, Baibel i tok: “Sampela man i save ting, pasin bilong ol i gutpela na ol i bihainim gutpela rot. Tasol nogat. Ol i mekim i go i go na bihain bai ol i dai.” (Snd. 16:25) Yumi ol man i no gutpela olgeta, olsem na yumi no inap tru long stiaim wokabaut bilong yumi yet. (Snd. 28:26; Jer. 10:23) Namba 2, Baibel i kamapim olsem Satan em i “god bilong dispela graun.” Em i save stiaim ol lo bilong dispela graun, olsem em i stiaim tingting bilong ol man long wanem samting i stret na wanem samting i no stret, na samting ol i laikim tru. (2 Kor. 4:4; 1 Jon 5:19) Olsem na sapos yumi laik bai Jehova i belgut long yumi na blesim yumi, orait yumi mas bihainim tok i stap long Rom 12:2.—Ritim.
Mekim Wok Painimaut
it-1 629
Stretim man
Samting i Kamap Long Pasin Bilong Bihainim na Sakim Tok Bilong Stretim Man. Ol man nogut, ol longlong man, na ol man bilong mekim pasin nogut i save soim olsem ol i heitim ol tok Jehova i givim bilong stretim ol long rot bilong sakim ol dispela tok olgeta. (Sg 50:16, 17; Pr 1:7) Man i bihainim kain longlong pasin bai kisim sampela moa tok bilong stretim em, planti taim em bai kisim strafe. Olsem provep i tok: “Longlong pasin bilong ol longlong man yet bai skulim ol.” (Pr 16:22) Pasin bilong ol yet bai mekim na ol i stap rabis, kisim sem, sik, na dai long taim ol i no lapun yet. Stori bilong lain Israel i kamapim klia olsem ol inap lus long kisim ol gutpela samting. Ol i no bihainim tok bilong stretim ol i kam long rot bilong ol profet. Olsem na Jehova i no lukautim na blesim ol. Bihain, ol i kisim tok bilong strongpela strafe bai painim ol—ol birua bai daunim ol na kisim ol i go kalabus.—Jer 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Ho 7:12-16; 10:10; Sef 3:2.
JUN 9-15
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 17
Stap Bel Isi Insait Long Marit
Rot Bilong Daunim Pasin Bilong Bel Nogut
Skelim gut pasin bilong yu. Baibel i tokaut olsem sampela man i save “belhat kwik” na “kros.” (Sindaun 29:22) Olsem wanem? Yu save mekim olsem? Askim yu yet: ‘Mi save bel nogut? Mi save bel hevi hariap long tok bilong ol narapela? Mi save bel hevi na toktok planti long ol liklik samting?’ Baibel i tok: “Sapos man i toktok nabaut long wanpela rong, orait em bai i mekim man i kros long pren bilong en.” (Sindaun 17:9; Saveman 7:9) Dispela pasin inap kamap insait long marit tu. Olsem na sapos yu gat pasin bilong bel nogut long narapela, askim yu yet, ‘Mi inap bosim gut bel na bai mi no ken kros kwik long poroman marit bilong mi?’—Stiatok bilong Baibel: 1 Pita 4:8.
Stretim Ol Hevi
1. Makim taim bilong toktok long ol hevi. “Olgeta samting i kamap long dispela graun, i save kamap long taim bilong em yet. . . . Taim bilong pasim maus na taim bilong toktok.” (Saveman 3:1, 7) Olsem dispela tok pait bilong tupela marit mipela i kamapim long kirap bilong stori, sampela hevi inap bagarapim tru bel. Sapos dispela samting i kamap, orait bosim gut bel bilong yu na larim liklik taim i lus—olsem “pasim maus”—na bai yu yet o poroman i no ken belhat. Yupela inap abrusim bikpela hevi insait long marit sapos yupela i bihainim tok bilong Baibel: “Man i kirapim wanpela tok kros, em i wankain olsem man i wokim liklik hul long banis i pasim bikpela wara. Mobeta em i lusim dispela pasin na i no gat bikpela kros i ken kamap.”—Sindaun 17:14.
Tasol i gat “taim bilong toktok” tu. Ol hevi, olsem ol gras nogut, ol i save kamap planti taim ol man i no rausim. Olsem na no ken larim hevi i stap na ting olsem em yet bai pinis. Sapos yupela i tok long wet liklik taim pastaim, orait soim rispek long poroman bilong yu na makim wanpela taim long sampela de bihain bilong toktok long dispela hevi. Dispela tok promis inap helpim yutupela long bihainim tok bilong Baibel, olsem: “Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” (Efesus 4:26) Na yu mas bihainim tok promis bilong yu.
Mekim Wok Painimaut
it-1 790 par. 2
Ai
Ai bilong man i save kamapim klia filings bilong em. Ai inap soim olsem man i sori o nogat (Lo 19:13); ol man inap wokim ai o blinkim ai bilong soim olsem ol i no amamas, o ol i laik trikim wanpela. (Sg 35:19; Pr 6:13; 16:30) Baibel i tok man husat i no laik bihainim tok o i no laik mekim samting bilong helpim narapela, i olsem dispela man i pasim ai bilong em. (Mt 13:15; Pr 28:27) Baibel i tok tu olsem longlong man i save “lukluk nabaut i go long olgeta hap bilong graun,” tingting bilong em i go nabaut long olgeta samting na i no putim tingting i go long wanpela samting, em i tingting long kain kain samting na tingting bilong em i no stap long samting em i mas mekim. (Pr 17:24) Na tu, ai inap soim klia helt, strong, o mak bilong amamas bilong man. (1Sm 14:27-29; Lo 34:7; Jop 17:7; Sg 6:7; 88:9) King Jehosafat i tokim Jehova: “Mipela i lukluk long yu long helpim mipela.”—2St 20:12.
JUN 16-22
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 18
Mekim Gutpela Tok Bilong Givim Nupela Strong Long Ol Man i Karim Hevi Bilong Sik
Trupela Savetingting i Singaut Strong
Tingting gut paslain long yu toktok. Sapos yumi no was gut, yumi inap kamapim bikpela hevi long ol tok yumi mekim. Baibel i tok: “Man i no tingting gut na toktok, tok bilong em i olsem bainat i sutim man, tasol tok bilong man i gat savetingting i save oraitim man.” (Prov. 12:18) Yumi strongim bel isi namel long yumi na ol narapela taim yumi sakim pasin bilong tok baksait long ol popaia bilong ol narapela. (Prov. 20:19) Sapos yumi laik bai toktok bilong yumi i mekim gut bel bilong ol narapela na i no mekim ol i bel hevi, orait yumi mas pulapim bel na tingting bilong yumi wantaim save i stap long Tok Bilong God. (Luk 6:45) Taim yumi tingim tingim ol tok Baibel i mekim, yumi bai mekim ol tok i olsem “hulwara bilong savetingting” we i givim nupela strong long ol narapela.—Prov. 18:4.
mrt atikol 19 blok
Karim Hevi Bilong Wanpela Sik i Kamap Wantu
Putim gut yau. Wanpela gutpela rot bilong helpim pren bilong yu em putim gut yau taim em i laik toktok. No ken ting olsem yu mas bekim olgeta toktok em i mekim. Planti taim i gutpela moa long putim yau tasol. Traim long harim em tasol na no ken skelim em. No ken ting olsem yu save long filings bilong pren bilong yu, moa yet sapos em i gat kain sik we i no stap ples klia na yu no inap lukim.—Provep 11:2.
Toktok long ol gutpela samting. Ating yu no save long wanem ol tok yu bai mekim, tasol sapos yu mekim liklik tok tasol bilong soim yu tingim hevi bilong pren bilong yu, dispela bai mekim isi bel bilong em winim pasin bilong yu no mekim wanpela tok. Sapos yu no save wanem tok yu bai mekim, mekim sotpela tok em yu pilim long bel, olsem “Mi no save bai mi tok wanem, tasol mi laik yu save olsem mi tingim yu.” Abrusim kain tok olsem “Sik inap go bikpela” o “Em gutpela olsem yu no . . . ”
Yu ken kisim save long sik bilong pren bilong yu bilong soim olsem yu tingim em. Ating em bai amamas long hatwok bilong yu long traim long kliagut long hevi em i karim, na ol tok yu mekim em bai pilim tru. (Provep 18:13) Tasol was gut, no ken givim edvais long em sapos em i no askim yu.
Askim em long wanem samting em i nidim helpim long en. No ken ting olsem yu save pinis long ol samting em nidim, i gutpela moa long askim em long wanem samting yu ken mekim. Tingim, ating pren bilong yu i nidim helpim tasol em i no laik tokaut bikos em i no laik givim hatwok long yu. Sapos olsem, askim em long sampela samting yu ken mekim, olsem go long stua na baim ol samting em nidim, klinim haus samting, o mekim ol narapela wok.—Galesia 6:2.
No ken givap. Taim pren bilong yu i wok long karim hevi bilong sik, ating sampela taim em bai kenselim plan em mekim wantaim yu o em i no laik toktok wantaim yu. No ken les kwik na pilim hevi bilong em. Yu ken wok yet long sapotim em long ol samting em i nidim.—Provep 18:24.
Rot Bilong Helpim Lain i Gat Sik Bilong Tingting
“Mekim gut bel bilong ol man i bel hevi.”—1 TESALONAIKA 5:14.
Ating pren bilong yu i wari na tingting planti, o ating em i pilim olsem em i no gutpela. Maski sapos yu no save wanem tok yu bai mekim long em, yu ken mekim isi bel bilong em na strongim em taim yu tokim em olsem yu tingim em tru.
“Trupela pren i save soim pasin laikim long olgeta taim.”—PROVEP 17:17.
Tokim em olsem yu laik helpim em. No ken ting yu save long ol samting bilong helpim em, i gutpela yu askim em long wanem ol samting yu ken mekim bilong helpim em. Sapos pren bilong yu i hatwok long tokim yu long ol samting em i nidim, traim tokim em long sampela samting yutupela i ken mekim wantaim, kain olsem go wokabaut wantaim. O yu ken tokim em olsem yu bai go baim ol samting bilong em long stua, klinim haus bilong em, o mekim ol narapela samting bilong helpim em.—Galesia 6:2.
“No les kwik.”—1 TESALONAIKA 5:14.
I no olgeta taim pren bilong yu bai amamas long toktok. Yu ken tokim em olsem yu bai amamas long putim yau taim em i laik toktok. Pren bilong yu i gat sik olsem na sampela taim em inap mekim ol tok o pasin we i bagarapim bel bilong yu. Ating em bai kenselim ol plen em i wokim wantaim yu o em bai bel hevi o kros. Taim yu helpim em, no ken les kwik na tingim olsem em i gat sik.—Provep 18:24.
Mekim Wok Painimaut
it-2 271-272
Satu, 1
Pasin bilong pilai satu em kastam bilong bipo long painimaut bekim bilong wanpela askim. Ol i save kisim ol liklik ston o hap bilong en o ol liklik hap stik na putim insait long wanpela hap laplap na foldim o ol i save putim insait long wanpela kontena samting na bihain ol i seksekim. Satu bilong wanem man i pundaun i kam aut o ol i pulim i kam aut, dispela em bekim bilong askim bilong ol. Wankain olsem man i mekim tok tru antap, ol i save beten long taim ol i laik pilai satu. Ol i save beten o mekim narapela samting bilong soim olsem ol i askim God, na ol i save painimaut tingting bilong Jehova na kisim bekim bilong em. Satu (Hib., goh rah’) inap makim olsem ol i pilai tru tru o em inap stap olsem tok piksa bilong makim “hap skel.”—Jos 15:1; Sg 16:5; 125:3; Ai 57:6; Jer 13:25.
Wok bilong en. Provep 16:33 i tok: “Ol i tromoi satu long lek bilong man taim em i sindaun, tasol olgeta disisen i kam long rot bilong en i kam long Jehova.” Long Israel long bipo ol i save pilai satu bilong pinisim kros: “Pasin bilong tromoi satu i save pinisim kros na i save wokim disisen bilong tupela strongpela birua.” (Pr 18:18) Ol i no save yusim satu long spot, pilai, o pilai laki. Ol i no save betim mani samting o wokim profit—nogat wanpela i lus o win. Ol i no save yusim satu bilong bungim planti samting bilong tempel o mekim ol pris i gat planti mani kago o mekim bilong helpim ol man, nogat. Tasol ol soldia bilong Rom i gat pasin gridi olsem na ol i pilai satu long klos bilong Jisas, olsem tok profet i stap long Buk Song 22:18.—Mt 27:35.
JUN 23-29
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 19
Stap Pren Tru Bilong Ol Bratasista
Wok Yet Long Strongim Pasin Bilong Yumi Long Laikim Narapela Narapela
Tingim ol gutpela pasin bilong ol bratasista bilong yu, na i no ol pasin kranki bilong ol. Skelim dispela tok piksa. Tingim olsem yu stap long wanpela bung wantaim ol bratasista. Yupela i amamas wantaim na long pinis bilong dispela bung, yu kisim grup piksa. Yu kisim fes piksa, tasol yu kisim tupela moa piksa, nogut fes piksa yu kisim i no kamap gut. Nau yu gat 3-pela piksa. Tasol long wanpela piksa, yu luksave olsem wanpela brata i no smail. Bai yu mekim wanem long dispela piksa? Yu bai dilitim dispela piksa bikos yu gat narapela tupela piksa we olgeta long dispela grup na dispela brata tu i smail.
Yumi ken tok olsem ol piksa yumi seivim ol i olsem ol gutpela memori em yumi save holim long tingting. Planti taim yumi save gat ol gutpela memori bilong ol haptaim em yumi spendim wantaim ol bratasista. Tasol ating wanpela bilong ol dispela taim, wanpela brata o sista i mekim wanpela tok o pasin i no stret. Yumi mas mekim wanem long dispela memori? Ating i gutpela yu dilitim dispela memori, wankain olsem yu bai dilitim wanpela bilong ol dispela piksa. (Prov. 19:11; Efe. 4:32) Yumi ken dilitim o lusim tingting long dispela liklik popaia bilong wanbilip bilong yumi bikos yumi tingim planti gutpela taim we yumi save spendim wantaim em. Ol dispela kain memori ol i dia tumas na yumi laik holim long tingting.
Wok Yet Long Strongim Pasin Laikim Bilong Yu
Yumi tu i save painim ol rot bilong helpim ol bratasista Kristen bilong yumi. (Hib. 13:16) Tingim Anna em yumi stori long em long atikol i go pinis. Bihain long bikpela win na ren i kamap, em na man bilong em i visitim haus bilong wanpela Witnes famili na ol i lukim olsem rup bilong haus bilong ol i bruk i go insait. Dispela i mekim na famili i no gat ol klinpela klos. Anna i tok: “Mipela i kisim ol klos bilong ol i go wasim, ainim na foldim na mipela i givim bek long ol. Mipela i pilim olsem dispela em i liklik samting, tasol em i strongim tru pasin pren namel long mipela na mipela i stap pren i kam inap long nau.” Anna na man bilong em i laikim tru ol bratasista bilong ol na dispela i kirapim ol long mekim samting bilong helpim ol.—1 Jon 3:17, 18.
Taim yumi laikim ol narapela na mekim gutpela pasin long ol, ol i save luksave long ol hatwok yumi mekim bilong bihainim ol tingting na pasin bilong Jehova. Na ol inap pilim tru ol gutpela pasin yumi mekim long ol, maski yumi yet i no luksave long dispela. Kayla em yumi stori pinis long em, em i tingim yet ol lain husat i bin helpim em. Em i tok: “Mi tenkyu tru long olgeta sista husat i bin kisim mi go autim tok wantaim ol. Ol i save pikim mi long kar, invaitim mi long i go kaikai wantaim ol, na ol i save kam lusim mi long haus. Mi luksave nau olsem ol i lusim bikpela taim na strong bilong mekim olsem. Na ol i mekim wantaim pasin laikim.” Tasol i no olgeta man bai tok tenkyu long yumi long ol samting yumi mekim bilong helpim ol. Kayla i tok long ol sista i bin helpim em olsem: “Mi laik tru long bekim ol gutpela pasin ol i bin mekim long mi, tasol mi no save haus bilong ol i stap long wanem hap long nau. Tasol Jehova i save long dispela, na mi beten olsem em bai bekim ol gutpela pasin ol i bin mekim bilong helpim mi.” Tok bilong Kayla em i tru. Jehova i luksave long olgeta liklik samting yumi mekim bilong helpim ol narapela. Em i tingim dispela olsem gutpela ofa tru na olsem dinau em yet bai bekim.—Ritim Provep 19:17.
Wok Yet Long Mekim Gutpela Pasin Laikim Long Narapela Narapela
Long nau, sapos wanpela man o meri i wok long wanpela kampani inap planti yia, yumi inap tingim em olsem em i stap gut long wok bilong em long kampani. Maski i olsem, long olgeta yia em i mekim wok bilong kampani, ating em i no bin bungim yet ol papa bilong kampani. Na ating i no olgeta taim em i save wanbel long ol lo bilong kampani. Em i no laikim dispela kampani, tasol em i amamas bikos em i kisim pe. Em bai wok yet long dispela kampani i go inap em i ritaia, tasol ating em bai lusim wok sapos em i kisim nupela wok long narapela hap.
Olsem yumi lainim long paragraf 6, pasin bilong stap gut long narapela o long wanpela samting, dispela i no wankain long gutpela pasin laikim. Em i no wankain bikos long risen na man i mekim dispela pasin. Long taim bilong ol man i raitim Baibel, wai na ol wokman bilong God i mekim gutpela pasin laikim? Ol man i mekim gutpela pasin laikim bikos bel i kirapim ol long mekim na i no bikos ol i mas mekim dispela pasin. Tingim eksampel bilong Devit. Bel bilong em i kirapim em long mekim gutpela pasin laikim long gutpela pren bilong em Jonatan, maski papa bilong Jonatan i laik kilim em i dai. Inap planti yia bihain long Jonatan i dai, Devit i wok yet long mekim gutpela pasin laikim long pikinini man bilong Jonatan, em Mefiboset.—1 Sml. 20:9, 14, 15; 2 Sml. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
Mekim Wok Painimaut
it-1 515
Tok Kaunsel, Man Bilong Givim Gutpela Tingting
Jehova em i as bilong savetingting. Em tasol i no nidim wanpela long givim tok kaunsel long em. (Ai 40:13; Ro 11:34) Pikinini bilong em i mekim wok olsem “Man Bilong Givim Gutpela Tingting Tru” na em i givim edvais na daireksen, long wanem, em i kisim na bihainim tok kaunsel i kam long Papa bilong em na spirit bilong God i stap wantaim em. (Ai 9:6; 11:2; Jon 5:19, 30) Dispela i soim klia olsem bilong tok kaunsel i ken helpim man, dispela tok kaunsel i mas i kam long Jehova. Sapos wanpela edvais i no stret wantaim laik bilong God Antap Tru, dispela edvais em i no gutpela. Dispela kain edvais em i no inap stap olsem wanpela tok kaunsel.—Pr 19:21; 21:30.
JUN 30–JULAI 6
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | PROVEP 20
Ol Rot Bilong Strongim Pasin Pren Wantaim Poroman Yu Laik Maritim
Strongim Pasin Pren Bilong Yu Wantaim Poroman Yu Laik Maritim
Taim tupela man na meri i pren, dispela em taim bilong amamas, tasol dispela em wanpela bikpela disisen ol i mekim we inap makim olsem tupela bai marit o nogat. Long weding de bilong tupela, man na meri i laik marit i save mekim tok promis long ai bilong Jehova olsem ol bai laikim na rispektim narapela narapela long laip olgeta bilong ol. Tasol paslain long yumi mekim wanpela tok promis, yumi mas skelim gut olgeta samting. (Ritim Provep 20:25.) Na em i bikpela samting long mekim olsem tu taim yu laik mekim tok promis bilong marit. Taim man na meri i pren, dispela em gutpela rot bilong tupela i ken save gut long narapela narapela na bai ol i ken mekim gutpela disisen. Sampela bai mekim disisen long marit, na sampela bai mekim disisen olsem ol i no ken pren moa. Tasol taim man na meri i mekim disisen long ol i no ken pren moa, dispela i no makim olsem tupela i mekim rong, nogat. Risen na tupela i pren em bilong save gut long narapela narapela, na dispela i helpim ol long mekim disisen olsem ol bai marit o nogat.
Wai na em i bikpela samting long yumi mas holim stretpela tingting long pasin bilong prenim wanpela? Taim ol singel i holim stretpela tingting, ol bai i no inap prenim wanpela em ol i no tingting long maritim em. Tasol i no ol singel tasol i mas holim kain tingting olsem, nogat. Yumi olgeta i mas holim stretpela tingting long dispela samting. Olsem, sampela i ting olsem sapos tupela man na meri i pren, orait ol i mas marit. Dispela kain tingting i mekim wanem long ol Kristen em ol i singel? Melissa, em wanpela singel sista long Amerika, em i tok: “Taim wanpela Witnes i prenim narapela, em i save pilim bikpela presa. Dispela i mekim na sampela i wok yet long pren, maski ol i bungim hevi long prensip bilong ol. Na ol narapela singel i no laik tru long prenim wanpela. Dispela i save putim bikpela presa long planti.”
Hau Yu Ken Painim Gutpela Poroman Bilong Maritim
Olsem wanem yu yet i ken skelim gut pasin bilong wanpela em yu laik poromanim? Long ol miting bilong kongrigesen o long ol bung bilong amamas, yu inap luksave long pasin bilong dispela man o meri long pas gut wantaim Jehova, ol pasin bilong em yet, na pasin em i mekim long ol narapela. Husat ol pren bilong em, na em i save stori long wanem samting? (Luk 6:45) Ol mak em i laik winim i wankain olsem ol mak em yu laik winim? Yu ken toktok wantaim ol elda long kongrigesen bilong em o ol narapela strongpela Kristen em ol i save gut long em. (Prov. 20:18) Yu ken askim ol olsem dispela man o meri i gat gutnem o nogat, na wanem ol pasin bilong em. (Rut 2:11) Taim yu wok long skelim pasin bilong em, was gut na no ken bihainim bihainim em tumas na mekim em i pilim sem o mekim na em i no pilim gut. Rispektim filings bilong em, na ol samting em yet i laik mekim, na taim em i laik stap em yet.
Strongim Pasin Pren Bilong Yu Wantaim Poroman Yu Laik Maritim
Hau yu ken save gut tru long wanpela? Wanpela gutpela rot em long toktok gut wantaim narapela narapela na kamapim tingting tru bilong yutupela yet, na givim ol askim na putim gut yau taim narapela i toktok. (Prov. 20:5; Jems 1:19) Bilong mekim olsem, i gutpela long yutupela i mekim ol samting wantaim we inap opim rot long yupela i ken toktok gut wantaim, olsem kaikai wantaim, wokabaut wantaim long pablik ples, na autim tok wantaim. Na tu, yupela i ken save gut long narapela narapela taim yupela i spendim taim wantaim ol famili na ol pren bilong yupela. Na makim tu ol samting em yupela i ken mekim wantaim, na bai yu inap lukim pasin em pren bilong yu i save mekim long ol narapela long kain kain taim na ples. Lukim samting em Aschwin long Netelan i bin mekim. Em i stori long taim em i prenim Alicia, em i tok: “Mipela i mekim ol samting wantaim we i helpim mipela long save gut long narapela narapela. Planti taim em ol liklik samting, olsem redim kaikai wantaim o mekim ol narapela wok wantaim. Long ol dispela taim, mipela i luksave long ol gutpela pasin na ol pasin kranki bilong narapela narapela.”
Narapela rot yupela i ken save gut long narapela narapela em long stadi wantaim long tok bilong Baibel. Sapos yutupela i marit, yupela i mas makim haptaim bilong mekim famili lotu, na long dispela rot yutupela bai putim God i stap olsem nambawan bikpela samting insait long marit bilong yupela. (Ekl. 4:12) Olsem na long nau yet taim yutupela i pren, i gutpela long makim haptaim bilong stadi wantaim. Em tru olsem taim tupela man na meri i pren, i no olsem ol i kamap famili pinis na man em i stap olsem het bilong meri, nogat. Maski i olsem, taim yutupela i stadi wantaim long olgeta taim, yupela i ken save gut long bilip bilong narapela narapela i stap olsem wanem. Max na Laysa, em tupela marit i stap long Amerika, ol i stori long narapela gutpela helpim ol i kisim taim ol i stadi wantaim long taim ol i pren. Max i tok: “Taim mipela i kirap long pren, mipela i stadi long ol pablikesen i stori long topik bilong prenim wanpela, marit, na famili laip. Taim mipela i stadi long ol dispela pablikesen, dispela i opim rot long mipela i stori long ol bikpela samting em mipela inap pilim hatwok long stori long en.”
Mekim Wok Painimaut
it-2 196 par. 7
Lam
Provep 20:27 i tok, “toktok bilong man i olsem lam bilong Jehova, na i kamapim long ples klia samting i stap hait insait tru long man.” Wanem samting man i “toktok” long en, maski em gutpela o nogut, dispela i kamapim klia o givim lait long pasin bilong man na tingting tru i stap insait long bel.—Skelim Ap 9:1.