Man i Gat Gutpela Tingting i Save Pilim Gut As Bilong Lo
SAPOS yu poroman wantaim ol man nogut, bai ol i bagarapim gutpela pasin bilong yu. Samting yu planim, dispela samting tasol bai kamap long gaden bilong yu. (1 Korin 15:33; Galesia 6:7) Long ol samting bilong skin na ol samting bilong spirit tu, dispela tupela tok wan wan i kamapim wanpela as tok i tru—olsem wanpela as lo—na tupela tok hia i olsem as bilong ol lo. Tru, sampela lo i save stap sotpela taim tasol na bihain ol i pinis, na ol i kolim stret ol samting man i mas mekim o i no ken mekim. Tasol ol tok i olsem as bilong ol lo, yumi inap bihainim long planti samting, na ol dispela kain lo inap i stap oltaim oltaim. Olsem na Baibel i laik kirapim yumi long tingim as bilong ol lo sapos i gat rot long mekim olsem.
Wanpela buk dikseneri (Webster’s Third New International Dictionary) i tok, as bilong wanpela lo i olsem ‘wanpela as tok i tru: wanpela as lo o bilip i karamapim planti samting, o wanpela tok, em i as bilong sampela lo o bilip samting.’ Olsem: Yumi save givim lo long pikinini olsem: “Yu no ken holim stov.” Tasol sapos yumi tokim man i bikpela pinis, “Stov i hat,” dispela toksave em inap long em. Dispela laspela tok i karamapim planti samting. Em i bosim ol samting yumi mekim—olsem kukim kaikai, o kukim samting insait long aven, o mekim dai stov; olsem na dispela tok i tru i kamap olsem tok em wanpela lo i as bilong en.
Tru, as bilong ol lo i save bosim i stap bilong yumi, em ol samting bilong spirit; ol i bosim pasin bilong yumi long lotuim God na ol samting bilong helpim yumi long i stap amamas. Tasol sampela manmeri ol i save surik long skelim as bilong ol lo. Taim ol i mas skelim wanpela samting ol bai mekim, ol i laikim wanpela lo stret ol i ken bihainim. Tasol dispela i no pasin bilong gutpela tingting, na em i narapela kain long pasin ol man i stap gut long God long bipo ol i bin mekim.—Rom 15:4.
Ol Man Em Lo Bilong God i Stiaim Ol
Namel long ol man bilong graun i gat sin long skin bilong ol, yumi ken tok, Abel em i namba wan man i bin larim lo bilong God i stiaim em. Ating em i bin tingim gut dispela tok promis long wanpela “pikinini” bai kamap, na em i pilim tru olsem: Bilong kisim bek ol man long sin ol i stap long en, i mas i gat wanpela ofa i gat blut long en. (Stat 3:15, NW) Olsem na em i givim wanpela ofa long God, olsem ‘wanpela naispela patpela pikinini sipsip, em namba wan sipsip mama i bin karim.’ Dispela tok “naispela patpela pikinini sipsip” i makim olsem Abel i givim ofa long Jehova inap tru long mak em inap givim. Tasol kirap long taim Abel i dai, bai i gat 2 tausen yia i mas pinis pastaim na God bai kolim stret ol lo ol i mas bihainim bilong wokim ol ofa. Abel em i man bilong i stap aninit long God na bihainim lo, tasol brata bilong em Kein i no olsem—long skin em i mekim ofa long God, tasol tingting bilong em i no stret—wanpela samting long ofa bilong em i makim olsem i no gat lo i bosim bel bilong em.—Stat 4:3-5.
Noa tu em wanpela man i larim ol lo bilong God i stiaim em. Tru, ol tok bilong Baibel i soim yumi, God i tokim em stret olsem em i mas wokim wanpela sip, tasol yumi no lukim wanpela tok olsem God i bin tokim em stret long em i mas autim tok long ol man. Tasol Baibel i kolim Noa olsem “man bilong tokaut long stretpela pasin.” (2 Pita 2:5) Tru, ating God i bin tokim Noa long autim tok, tasol lo i stap long bel bilong em, na em i save laikim tru ol man, na ating dispela tu i bin kirapim em long autim tok. Nau yumi stap long wankain taim olsem taim bilong Noa, olsem na yumi mas bihainim gutpela tingting na pasin bilong em.
Jisas i no olsem ol pris samting bilong lotu i stap long taim bilong em—em i skulim ol man long tingim as bilong ol lo. Bikpela tok em i bin mekim long maunten i kamapim klia dispela samting. Olgeta samting long dispela bikpela tok i laik kirapim yumi long tingim as bilong ol lo. (Matyu, sapta 5-7) Jisas i skulim ol man olsem, long wanem, em i save gut tru long God, olsem Abel na Noa. Taim Jisas i manki yet, em i tingim tru wanpela as tok i tru, olsem: “Yumi man i no inap kisim laip long kaikai tasol. Nogat. Yumi mas bihainim olgeta tok bilong God tu na bai yumi kisim laip.” (Lo 8:3; Luk 2:41-47) Em nau, bilong i stap olsem man i larim ol lo bilong God i stiaim em, man i mas save long Jehova, na ol samting em i laikim, na ol samting em i no laikim, na ol samting em i laik mekim bilong kamapim laik bilong em. Taim ol dispela tok i tru long ol samting bilong God i bosim i stap bilong yumi, ol i kamap olsem ol lo i gat laip.—Jeremaia 22:16; Hibru 4:12.
Ol Tok i As Bilong Ol Lo, na Bel Bilong Yumi
Yumi inap bihainim wanpela lo tasol yumi no amamas long mekim—ating yumi pret long strafe bai yumi kisim sapos yumi bikhet. Tasol taim yumi bihainim wanpela tok i as bilong wanpela lo, yumi no gat dispela kain tingting, long wanem, long bel bilong yumi yet yumi laik bihainim dispela tok. Yumi ken tingim Josep: Olsem Abel na Noa, Josep tu i bin stap long taim kontrak bilong Lo Bilong Moses i no kamap yet. Taim meri bilong Potifar i laik pulim Josep, em i tok: “Olsem wanem bai mi mekim dispela pasin nogut tru? Sapos mi mekim olsem bai mi mekim sin long ai bilong God.” Em nau, Josep i save long dispela lo bilong stiaim tingting, olsem man marit na meri bilong em i “wanpela bodi tasol.”—Stat 2:24; 39:9.
Long nau ol man bilong dispela graun i no gat sampela stretpela lo bilong stiaim ol. Ol i save laikim tumas pait na bagarapim man na pasin pamuk samting, olsem man i save laikim tumas kaikai na em i kaikai planti tumas. Ol Kristen i mas lukaut, nogut ol i hait na i laik kaikai liklik long dispela wankain kaikai nogut—olsem ol piksa wokabaut, ol video, o ol buk. Olsem na i gutpela samting tru taim yumi bihainim pasin bilong Josep na yumi sakim pasin nogut, long wanem, bel bilong yumi i nolaik tru long en, na yumi tingim taim bilong “bikpela hevi tru,” long dispela taim God bai lukautim ol man ol i stap gut long em, tasol ol narapela man nogat. (Matyu 24:21) Em nau, pasin yumi mekim taim yumi tasol i stap—i no long taim yumi stap long ai bilong ol man—dispela pasin i kamapim bel tru bilong yumi, olsem yumi wanem kain man tru.—Song 11:4; Sindaun 15:3.
Olsem na sapos yumi larim ol tok bilong Baibel i stiaim yumi—em ol tok i olsem as bilong wanpela lo—bai yumi no wok long painim rot bilong abrusim ol lo bilong God; na yumi no wok long mekim ol pasin i go i go na yumi kam klostu tru long pasin bilong brukim wanpela lo bilong God tasol yumi no brukim tru. Kain tingting olsem i nogutim yumi yet; bihain yumi yet bai kisim nogut long en.
Tingim Ol Tok i As Bilong Ol Lo
Tru, ol lo i bikpela samting tru long i stap bilong ol Kristen. Ol i olsem was bilong yumi bilong lukautim yumi, na as bilong ol dispela lo, em planti bikpela tok bilong stiaim yumi. Sapos yumi no pilim ol dispela tok i olsem as bilong ol lo, ating isi isi bai yumi no laikim moa ol lo i stap insait long ol dispela tok. Dispela i kamap ples klia long ol samting i bin painim lain Israel bilong bipo.
God i bin givim Tenpela Lo long lain Israel, na namba wan lo i tambuim ol long lotuim narapela god—ol i mas lotuim Jehova wanpela tasol. Wanpela bikpela tok i tru i as bilong dispela lo, olsem: Jehova i bin wokim olgeta samting. (Kisim Bek 20:3-5) Tasol yu ting lain Israel i bihainim dispela tok i tru i as bilong dispela tambu? Jehova yet i bekim dispela askim, olsem: “Ol [Israel] i save tok olsem, ‘Diwai em i papa bilong mipela, na ston i bin karim mipela.’ Ol i givim baksait tasol long mi [Jehova] na ol i no save kam klostu long mi.” (Jeremaia 2:27) Em pasin kranki tru! Bel bilong ol i strong pinis na ol i no pilim dispela tok i tru i as bilong dispela tambu! Jehova i bel hevi tru long dispela pasin!—Song 78:40, 41; Aisaia 63:9, 10.
Ol Kristen tu i gat ol lo bilong God ol i mas bihainim. Olsem: Ol i mas abrusim pasin bilong lotuim ol god giaman, na pamuk, na mekim wok nogut long blut. (Aposel 15:28, 29) Taim yumi tingim dispela samting, yumi inap lukim sampela tok i olsem as bilong ol lo, olsem: God em inap tru long yumi mas givim bel long em wanpela tasol; yumi mas stap gut long poroman marit bilong yumi; Jehova em i Man bilong givim laip long yumi. (Stat 2:24; Kisim Bek 20:5; Song 36:9) Sapos yumi pilim na tingim tru as bilong ol dispela lo, bai yumi lukim olsem ol i bilong helpim yumi. (Aisaia 48:17) Long tingting bilong yumi, “ol lo bilong [God] i no givim hevi long yumi.”—1 Jon 5:3.
Bipo ol Israel i bin givim baksait long ol lo bilong God, tasol long taim bilong Jisas, ol saveman bilong lo ol i strong tumas long bihainim lo. Ol i bin kamapim planti planti lo na pasin bilong ol man yet, na dispela i pasim rot bilong ol man long lotu tru long God na i haitim ol lo bilong God. (Matyu 23:2) Dispela i mekim na ol man i les na ting ol i no inap winim mak bilong ol dispela lo, o ol i ting i no gat gutpela samting ol inap wetim, o ol i giaman tasol long bihainim lo. (Matyu 15:3-9) Na planti lo ol man i kamapim i no gat sori liklik long en. Taim Jisas i laik oraitim wanpela man han bilong em i drai pinis, em i askim ol Farisi: “Ating yumi ken mekim gutpela pasin long de Sabat?” Ol i no bekim wanpela tok, na i olsem ol i laik tok, nogat. Jisas “i lukim bel bilong ol i pas, na em i bel hevi long dispela.” (Mak 3:1-6) Sapos wanpela animal bilong ples i kisim bagarap samting long de Sabat, ating ol Farisi bai helpim dispela animal (em samting ol man inap kisim mani long en), tasol ol i no inap helpim wanpela man o wanpela meri—sapos em i laik i dai, long dispela taim tasol ol inap helpim em. Ol i tingting tasol long ol lo bilong ol man yet na olgeta liklik liklik samting bilong ol dispela lo, olsem ol anis i wokabaut i go i kam antap long wanpela piksa, na ol i no lukim piksa olgeta—olsem as bilong ol lo bilong God.—Matyu 23:23, 24.
Tasol ol yangpela tu, sapos ol i gat gutpela bel ol inap pilim tru ol tok bilong Baibel i olsem as bilong ol lo, na long dispela rot ol i givim biknem long Jehova. Tisa bilong Rebecca, em pikinini meri i gat 13 krismas, em i askim klas olsem husat bai pilai laki. Klostu olgeta i tok ol i no ken mekim. Tasol taim tisa i kolim ol kain kain samting inap kamap na ol bai mekim wanem long dispela taim, olgeta i tokaut olsem ol bai mekim sampela samting i olsem laki—Rebecca tasol i no laik mekim olsem. Tisa i askim Rebecca, em inap baim wanpela laki-tiket long 20 toea samting bilong helpim wanpela gutpela wok o nogat. Rebecca i tok nogat, na em i kamapim sampela tok bilong Baibel bilong soim tisa long olsem wanem dispela em i wanpela kain pasin bilong pilai laki. Orait nau tisa i tokim klas: ‘Long tingting bilong mi, Rebecca wanpela tasol long dispela klas i save bihainim tru samting mi save kolim olsem “as bilong ol lo.” ’ Tru, Rebecca inap bekim askim bilong tisa olsem, “Lotu bilong mi i tambuim dispela pasin.” Tasol em i tingim gut dispela samting; em inap tokaut olsem i gat wanem as na pilai laki i gat rong long en, na i gat wanem as na em i no laik insait long en.
Pasin bilong Abel, Noa, Josep, na Jisas i soim yumi, olsem wanem “pasin bilong tingting gut” na bihainim “stretpela tingting” long lotuim God em i save helpim yumi. (Sindaun 2:11; Rom 12:1, NW) Ol elda Kristen i mas bihainim pasin bilong Jisas taim ol i ‘lukautim gut ol manmeri bilong God, ol i stap olsem sipsip long han bilong ol.’ (1 Pita 5:2) Olsem pasin bilong Jisas i makim, ol man i laikim tumas ol lo bilong God i save stiaim tingting, ol dispela man i save kamap strong aninit long wok king bilong Jehova.—Aisaia 65:14.
This article is partly repeated in w02 3/1 entitled “Luksave Long Stiatok—Em Pasin Bilong Man i Bikpela Pinis.”