1-3. (a) Man bilong raitim song, Devit, i karim wanem hevi? Wanem samting i mekim gut bel bilong em? (b) Taim yumi mekim rong, dispela inap givim wanem hevi long yumi? Baibel i tokim yumi long wanem samting?

MAN bilong raitim song, Devit, em i tok: “Ol rong bilong mi i daunim mi stret. Ol i olsem kago i hevi tru, na i hevi tumas long mi karim. Mi no inap pilim wanpela samting na mi bagarap tru.” (Buk Song 38:4, 8) Devit i save taim bel bilong man i kotim em, dispela i wanpela bikpela hevi long karim. Tasol maski Devit i stap bel hevi, wanpela samting i mekim gut bel bilong em. Em i save Jehova i heitim sin, tasol Jehova i no heitim sinman yet sapos dispela man i tanim bel tru na i lusim rot bilong sin. Devit i bilip tru olsem Jehova i amamas long marimari long ol man i tanim bel, olsem na em i tok: “O Jehova, . . . yu save redi long fogivim ol sin.”​—Buk Song 86:5.

² Taim yumi mekim wanpela rong, ating yumi tu i karim bikpela hevi long bel i kotim yumi. Tasol dispela bel hevi em i samting bilong helpim yumi. Em inap kirapim yumi long mekim ol samting bilong stretim ol popaia bilong yumi. Tasol bel bilong yumi inap kotim yumi strong tumas na dispela i daunim yumi. Bel bilong yumi i tokim yumi olsem God i no inap lusim rong bilong yumi, maski yumi tanim bel tru. Sapos yumi “bel hevi tru na dispela i daunim [yumi] olgeta,” ating Satan bai wok strong long kirapim yumi long givap, na pilim olsem Jehova i ting yumi no gutpela man inap long yumi ken mekim wok bilong em.​—2 Korin 2:5-11.

³ Olsem wanem? Jehova i save ting olsem long yumi? Nogat tru! Pasin bilong fogivim rong em i wanpela hap bilong bikpela pasin laikim bilong Jehova. Baibel i tokim yumi olsem taim yumi kamapim klia yumi tanim bel tru, Jehova i amamas long lusim rong bilong yumi. (Provep 28:13) Yumi no ken ting Jehova i no inap fogivim rong bilong yumi, yumi mas save gut long as na Jehova i save fogivim rong bilong man, na em i save mekim olsem wanem.

 4. Jehova i save tingim wanem samting bilong yumi? Dispela i kirapim em long mekim wanem kain pasin long yumi?

⁴ Jehova i save long ol samting yumi no inap mekim. Buk Song 103:14 i tok: “Em i save gut tru long olsem wanem em i bin wokim yumi, na em i tingim yumi i olsem das tasol.” Em i no save lusim tingting olsem yumi bilong graun tasol, na yumi gat ol pasin kranki em sin bilong yumi i kamapim. Dispela tok, em i save “gut tru long olsem wanem em i bin wokim yumi,” i kirapim yumi long tingim tok Baibel i mekim olsem Jehova i olsem man bilong wokim sospen graun, na yumi olsem ol dispela sospen graun em i save wokim. (Jeremaia 18:2-6) Taim Bikpela Man Bilong Wokim Sospen Graun i mekim ol samting long yumi, em i save tingim sin i stap long skin bilong yumi na yumi no gat strong, na ol samting yumi mekim o i no mekim bilong bihainim tok bilong em.

 5. Buk Rom i stori olsem wanem long strong bilong sin long holimpas yumi?

⁵ Jehova i save olsem sin i gat bikpela strong. Baibel i tok sin i olsem wanpela strongpela samting i holimpas na bagarapim man. Dispela strong bilong sin long holimpas yumi, em i bikpela strong olsem wanem? Long Buk Rom, aposel Pol i tok: Yumi “stap aninit long sin,” olsem ol soldia i stap aninit long komanda bilong ol (Rom 3:9, King Jems Tok Pisin Baibel); sin i bin bosim ol manmeri olsem “king” (Rom 5:21); em i save “stap” insait long yumi (Rom 7:17, 20); “lo” bilong sin i wok i stap insait long yumi, olsem em i laik stiaim wokabaut bilong yumi. (Rom 7:23, 25) Sin i bosim strong yumi ol man i no gutpela olgeta!​—Rom 7:21, 24.

6, 7. (a) Jehova i ting olsem wanem long ol man i pilim tru rong bilong ol na askim em long marimari long ol? (b) Bilong wanem yumi no ken ting God i mas marimari long yumi?

⁶ Olsem na Jehova i save yumi no inap winim mak bilong bihainim stret olgeta tok bilong em, maski yumi gat bikpela laik tru long mekim olsem. Long gutpela pasin em i tokim yumi, sapos yumi pilim tru rong bilong yumi na askim em long marimari, em bai lusim rong bilong yumi. Buk Song 51:17 i tok: “Man em bel bilong em i hevi tru long sin bilong em, dispela i olsem sakrifais em i mekim long God na God i amamas long dispela; O God, yu no inap givim baksait long man em bel bilong em i bagarap na em i pilim nogut tru.” Jehova i no inap sakim, o rausim, wanpela man “em bel bilong em i bagarap na em i pilim nogut tru.”

⁷ Tasol olsem wanem? Yumi ken ting God bai marimari long yumi, long wanem, yumi sinman tasol na yumi save mekim rong? Nogat tru! Jehova i no save sori nating long man. Marimari bilong em i gat mak bilong en. Em bai no inap lusim rong bilong ol man em bel bilong ol i strong pinis na long laik bilong ol yet ol i mekim ol pasin nogut na i no tanim bel. (Hibru 10:26) Tasol taim Jehova i lukim bel bilong man i pilim hevi long rong em i mekim, Jehova i redi long fogivim rong bilong em. Orait nau yumi ken skelim sampela tok bilong Baibel i kamapim dispela gutpela hap bilong pasin laikim bilong Jehova.

 8. Taim Jehova i lusim ol rong bilong yumi, i olsem em i mekim wanem? Dispela i mas mekim wanem long yumi?

⁸ Devit i tanim bel na em i tok: “Orait, bihain mi autim sin bilong mi long yu; mi no haitim rong bilong mi. . . . Na yu lusim ol sin bilong mi.” (Buk Song 32:5) Dispela tok “lusim,” ol i kisim long wanpela tok Hibru i olsem “litimapim,” o “karim.” Long dispela hap bilong Baibel em i makim olsem tekewe “asua, sin, o rong.” I olsem Jehova i litimapim sin bilong Devit na karim i go. Dispela i mekim na nau bel bilong Devit i no bagarap moa long dispela sin bilong em. (Buk Song 32:3) Yumi tu inap bilip tru long dispela God i save tekewe rong bilong ol man husat i bilip long ofa bilong Jisas long baim bek ol man na i askim God long lusim rong bilong ol long dispela rot.​—Matyu 20:28.

 9. Jehova i save putim ol rong bilong yumi i go longwe olsem wanem long yumi?

⁹ Devit i kolim narapela gutpela tok bilong stori long pasin bilong Jehova long lusim rong. Em i tok: “Hap bilong sankamap i stap longwe tru long hap bilong san i go daun, olsem tasol em i save rausim ol sin bilong yumi i go longwe tru long yumi.” (Buk Song 103:12) San i save kam antap long is na go daun long wes. Hap sankamap i longwe olsem wanem long hap san i go daun? Yumi ken tok em i longwe tru, tupela hap i no inap bung wantaim. Wanpela saveman i tok mining bilong dispela tok i olsem ‘longwe nogut tru; em i longwe moa yet.’ Dispela tok spirit bilong God i kirapim Devit long raitim i helpim yumi long save olsem taim Jehova i lusim rong bilong yumi, i olsem em i putim dispela rong i go longwe tru long yumi.

10. Taim Jehova i lusim rong bilong yumi, bilong wanem yumi no ken ting dispela retpela mak bilong sin i pas oltaim long yumi?

¹⁰ Olsem wanem? Yu bin traim long rausim wanpela mak nogut long waitpela laplap? Maski yu traim tru long rausim dispela mak, mak i stap yet. Tasol lukim tok Jehova i mekim long pasin bilong em long lusim rong: “Maski ol sin bilong yupela i olsem retpela kala, ol bai kamap waitpela olsem sno; maski ol i retpela olsem retpela laplap, ol bai kamap olsem waitpela wul.” (Aisaia 1:18) Dispela tok “retpela” i makim kala i ret tru.a Sin i stap olsem dispela retpela mak na long hatwok bilong yumi yet yumi no inap rausim. Tasol Jehova inap rausim ol sin i olsem retpela mak na mekim ol i kamap waitpela olsem ais o waitpela gras bilong sipsip. Olsem na taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, yumi no ken ting dispela retpela mak bilong sin i pas oltaim long yumi.

11. Olsem wanem yumi ken tok Jehova i save tromoi ol sin bilong yumi i go baksait long em?

¹¹ Bihain long taim Hesekia i winim wanpela sik nogut, em i raitim wanpela naispela singsing bilong tok tenkyu. Em i tokim Jehova olsem: “Yu bin tromoi olgeta sin bilong mi i go long baksait bilong yu.” (Aisaia 38:17) Long dispela tok piksa i olsem Jehova i kisim ol sin bilong man i tanim bel na tromoi ol i go baksait we Em i no inap lukim ol na Em i no inap tingim ol moa. Wanpela buk i tok tingting dispela ves i laik kamapim i olsem: “Yu rausim [sin bilong mi] na i olsem mi no bin mekim.” Kain tok olsem i mekim gut bel bilong yu, a?

12. Olsem wanem profet Maika i soim olsem taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, Em i save rausim inap oltaim oltaim?

¹² Long wanpela promis bilong stretim bek ol samting, profet Maika i kamapim strongpela bilip bilong em olsem Jehova bai lusim sin bilong ol manmeri bilong em ol i tanim bel: “Wanem God i olsem yu husat i save lusim rong na sin bilong liklik lain manmeri bilong em i stap yet? . . . Yu bai tromoi olgeta sin bilong mipela i go daun tru long solwara.” (Maika 7:18, 19) Tingim ol samting dispela tok i bin mekim long ol manmeri i bin i stap long taim bilong ol man i bin raitim Baibel. Yu ting man inap kisim bek samting ol i bin tromoi “i go daun tru long solwara”? Olsem na tok bilong Maika i soim olsem taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, em i save lusim ol dispela sin inap oltaim oltaim.

13. Wanem mining bilong dispela tok bilong Jisas, “fogivim ol dinau bilong mipela”?

¹³ Jisas i tingim ol man i save givim dinau na man i kisim dinau, na em i mekim wanpela tok piksa bilong kamapim pasin bilong Jehova long lusim rong bilong man. Jisas i tokim yumi long beten olsem: “Fogivim ol dinau bilong mipela.” (Matyu 6:12, futnot) Jisas i tok sin i olsem dinau. (Luk 11:4, futnot) Taim yumi mekim wanpela rong, nau yumi gat “dinau” long Jehova. Tok Grik ol i tanim olsem “fogivim,” wanpela buk i tok mining bilong en i olsem: “Lusim wanpela dinau, olsem no ken singaut long man i mas bekim.” Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, i olsem em i pinisim dinau bilong yumi na em i no ken singaut long yumi mas bekim dispela dinau. Olsem na ol man i bin mekim rong na ol i tanim bel pinis, bel bilong ol i ken stap isi. Jehova i no ken singaut long man i mas bekim wanpela dinau Em i pinisim pinis!​—Buk Song 32:1, 2.

14. Dispela tok “ol sin bilong yupela i tekewe” i kirapim yumi long tingim wanem samting?

¹⁴ Long Aposel 3:19, Baibel i mekim narapela tok bilong makim pasin bilong God long lusim rong: “Yupela i mas tanim bel na senisim pasin bilong yupela na bai ol sin bilong yupela i tekewe.” Dispela tok tekewe, ol i kisim long wanpela tok Grik em inap makim olsem ‘klinim, pinisim olgeta, tekewe olgeta.’ Sampela saveman i tok, dispela tok i makim pasin bilong rausim wanpela rait. Ol i bin mekim olsem wanem? Long bipo, taim ol i wokim ing bilong rait long en, ol i save kisim wanpela kain blakpela sit bilong paia, susu bilong diwai samting, na wara, na ol i tanim wantaim. Orait taim man i rait long kain ing olsem, em i ken kisim laplap samting na putim liklik wara long en na rausim dispela rait. Dispela em i wanpela gutpela tok piksa long pasin marimari bilong Jehova. Taim em i lusim rong bilong yumi, i olsem em i kisim wanpela laplap na rausim ol.

15. Jehova i laik bai yumi save long wanem samting long em?

¹⁵ Taim yumi tingim ol dispela tok piksa, em i klia tru olsem Jehova i laik bai yumi save olsem em i redi long lusim rong bilong yumi, sapos yumi tanim bel tru. Yumi no ken pret na ting em bai tingim yet na bihain kotim yumi long ol dispela rong. Baibel i kamapim wanpela samting moa bilong bikpela pasin marimari bilong Jehova: Taim em i lusim rong bilong man, em i save lusim tingting long en.

16, 17. Taim Baibel i tok Jehova i lusim tingting long ol rong bilong yumi, dispela i makim wanem samting? Bilong wanem yu tok olsem?

¹⁶ Jehova i mekim tok promis long ol man i insait long nupela kontrak, em i tok: “Bai mi fogivim ol long ol pasin nogut ol i mekim, na bai mi no tingim moa ol sin bilong ol.” (Jeremaia 31:34) Yu ting dispela i makim olsem taim Jehova i lusim rong bilong ol man em i no inap tingim bek ol dispela rong? Nogat. Baibel i stori long rong bilong planti man em Jehova i bin lusim tingting long en, olsem ol rong bilong Devit. (2 Samuel 11:1-17; 12:13) Tasol Jehova i save yet long ol rong ol i bin mekim. Stori bilong rong bilong ol, na stori bilong ol i bin tanim bel na God i lusim rong bilong ol, ol dispela stori i stap long Baibel bilong helpim yumi. (Rom 15:4) Orait, wanem mining bilong dispela tok bilong Baibel i tok, taim Jehova i lusim rong bilong ol man, em i no save “tingim moa”?

¹⁷ Tok Hibru ol i tanim olsem “bai mi no tingim moa,” i no makim tasol olsem yumi tingim bek ol samting i bin kamap bipo. Wanpela buk (Theological Wordbook of the Old Testament) i tok, em i “makim tu olsem yumi kirap mekim wanpela samting.” Olsem na dispela tok “tingim” sin bilong ol man, i olsem Jehova bai givim strafe long ol sinman. (Hosea 9:9) Tasol taim God i tok, “bai mi no tingim moa ol sin bilong ol,” em i laik tokim yumi olsem taim em i lusim tingting long ol rong bilong man i tanim bel pinis, bihain em i no ken givim strafe long dispela man long ol dispela rong. (Esekiel 18:21, 22) Olsem na Jehova i no save tingim bek ol rong bilong yumi na bai em i ken wok long sutim tok o givim strafe long yumi long olgeta taim, nogat. Dispela i mekim gut bel bilong yumi long save olsem God bilong yumi i save lusim rong na lusim tingting long en.

18. Taim Jehova i fogivim rong bilong ol man i tanim bel, bilong wanem dispela i no makim olsem ol i no inap kisim sampela hevi long rong ol i bin mekim?

¹⁸ Jehova i redi long fogivim rong bilong ol man i tanim bel, tasol yu ting dispela i makim olsem ol i no inap kisim sampela hevi long rong ol i bin mekim? Nogat tru. Yumi no ken ting yumi inap mekim rong na i no gat wanpela hevi inap painim yumi long dispela. Pol i tok: “Samting man i planim, dispela samting tasol em bai kamautim.” (Galesia 6:7) Sampela hevi inap painim yumi long ol samting yumi mekim. Tasol dispela i no makim olsem taim Jehova i fogivim pinis rong bilong yumi, em i kamapim hevi long yumi, nogat. Taim sampela hevi i kamap, Kristen i no ken ting, ‘Ating Jehova i givim strafe long mi long ol rong mi bin mekim bipo.’ (Jems 1:13) Tasol Jehova i no save banisim yumi na bai ol hevi i no ken painim yumi long ol rong yumi bin mekim. Sampela hevi olsem marit i bruk, kisim bel nating, sik bilong pamuk, ol narapela i no bilip moa long yumi o ol i no bilip o rispek long yumi olsem bipo—ol dispela hevi inap kamap long rong yumi bin mekim. Jehova i lusim ol rong Devit i bin mekim wantaim Batseba na long Uria, tasol Jehova i no banisim Devit na bai ol bikpela hevi i no ken painim em, nogat.​—2 Samuel 12:9-12.

19-21. (a) Olsem wanem lo i stap long Wok Pris 6:1-7 i helpim man em narapela i rongim em na man i mekim rong? (b)  Sapos sampela i kisim hevi long rong yumi bin mekim, Jehova i save amamas taim yumi mekim wanem?

¹⁹ Na ol rong yumi bin mekim inap kamapim sampela hevi moa, na moa yet sapos pasin bilong yumi i bin bagarapim sampela narapela. Tingim stori i stap long Wok Pris sapta 6. Long dispela sapta, Lo Bilong Moses i toktok long taim wanpela Israel i mekim bikpela rong, olsem em i stilim sampela samting long wantok bilong em, o em i giamanim em o pulim ol samting bilong em. Orait bihain dispela sinman i tok em i no bin mekim dispela rong, na em i giaman na mekim tok tru antap olsem em i no gat asua. Em nau, ol i no inap save husat i tok stret na husat i giaman. Tasol bihain bel bilong dispela man i kotim em na em i kamapim rong bilong em. Orait, i gat 3-pela samting moa em i mas mekim na bai God i ken lusim rong bilong em: Em i mas bekim ol samting em i bin kisim long man, na em i mas givim mani long man inap 20 pesen bilong samting em i bin kisim, na em i mas givim wanpela sipsip man long pris bilong mekim ofa bilong mekim i dai asua bilong em. Na lo i tok moa olsem: “Pris bai mekim ofa long ai bilong Jehova bilong karamapim sin bilong dispela man, na God bai fogivim em.”​—Wok Pris 6:1-7.

²⁰ Dispela lo em i wanpela pasin marimari God i bin mekim long ol Israel. Em i helpim dispela man i kisim hevi—em i kisim bek ol samting bilong em, na ating bel bilong em i gutpela taim man i rongim em i tokaut long dispela rong em i bin mekim. Na tu, lo i helpim man em bel bilong em i kotim em na i kirapim em long kamapim asua bilong em na stretim rong bilong em. Sapos em i bikhet na i no laik mekim ol dispela samting, God i no inap lusim rong bilong em.

²¹ Tru, yumi no aninit long Lo Bilong Moses, tasol dispela Lo i givim gutpela save long yumi long tingting bilong Jehova, na tingting bilong em long lusim rong bilong man. (Kolosi 2:13, 14) Sapos sampela i kisim hevi long rong yumi bin mekim, Jehova i save amamas taim yumi mekim ol samting yumi inap long mekim bilong stretim dispela rong. (Matyu 5:23, 24) Bilong mekim olsem, ating yumi mas kamapim rong bilong yumi, na tokaut olsem yumi gat asua, na tok sori long man yumi bin mekim rong long em. Na nau yumi ken singaut long Jehova long rot bilong ofa bilong Jisas na bel bilong yumi i ken stap isi, long wanem, yumi save tru olsem God i bin fogivim rong bilong yumi.​—Hibru 10:21, 22.

22. Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, sampela taim em i save mekim wanem samting tu?

²² Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, sampela taim em i save mekim sampela samting bilong stretim yumi, olsem wanpela gutpela papa i save mekim. (Provep 3:11, 12) Wanpela Kristen i mekim rong na i tanim bel, ating em i mas lusim wok em i bin mekim olsem wanpela elda, o kongrigesen sevent, o painia. Tru, ating em bai bel hevi tru long lusim dispela wok em i bin laikim tru na em i mas wet inap sampela haptaim bilong kisim bek dispela wok. Tasol taim Jehova i stretim em olsem, i no olsem Jehova i no bin lusim rong bilong em. Yumi mas tingim olsem taim Jehova i stretim yumi, dispela i kamapim klia olsem em i save laikim tru yumi. Sapos yumi larim Jehova i stretim yumi na yumi bihainim ol dispela tok, dispela bai helpim tru yumi.​—Hibru 12:5-11.

23. Bilong wanem yumi no ken ting Jehova i no inap marimari long yumi? Bilong wanem yumi mas bihainim pasin bilong Jehova long fogivim rong bilong man?

²³ Taim yumi save olsem God i “save redi long fogivim ol sin” bilong yumi, dispela i save givim nupela strong long yumi! Maski yumi bin mekim wanem ol popaia long bipo, yumi no ken ting Jehova i no inap marimari long yumi. Sapos yumi tanim bel tru, na mekim ol samting bilong stretim rong yumi bin mekim, na beten strong long Jehova i lusim dispela rong long rot bilong blut bilong Jisas i bin kapsait, orait yumi ken bilip tru olsem Jehova bai fogivim rong bilong yumi. (1 Jon 1:9) Yumi mas bihainim pasin bilong em na fogivim rong bilong ol narapela. Tru tumas, Jehova yet i no save mekim rong, tasol em i fogivim rong bilong yumi, olsem na yumi ol sinman i mas wok strong tru long fogivim rong bilong ol narapela.

1-3. (a) Man bilong raitim song, Devit, i karim wanem hevi? Wanem samting i mekim gut bel bilong em? (b) Taim yumi mekim rong, dispela inap givim wanem hevi long yumi? Baibel i tokim yumi long wanem samting?

MAN bilong raitim song, Devit, em i tok: “Ol rong bilong mi i daunim mi stret. Ol i olsem kago i hevi tru, na i hevi tumas long mi karim. Mi no inap pilim wanpela samting na mi bagarap tru.” (Buk Song 38:4, 8) Devit i save taim bel bilong man i kotim em, dispela i wanpela bikpela hevi long karim. Tasol maski Devit i stap bel hevi, wanpela samting i mekim gut bel bilong em. Em i save Jehova i heitim sin, tasol Jehova i no heitim sinman yet sapos dispela man i tanim bel tru na i lusim rot bilong sin. Devit i bilip tru olsem Jehova i amamas long marimari long ol man i tanim bel, olsem na em i tok: “O Jehova, . . . yu save redi long fogivim ol sin.”​—Buk Song 86:5.

² Taim yumi mekim wanpela rong, ating yumi tu i karim bikpela hevi long bel i kotim yumi. Tasol dispela bel hevi em i samting bilong helpim yumi. Em inap kirapim yumi long mekim ol samting bilong stretim ol popaia bilong yumi. Tasol bel bilong yumi inap kotim yumi strong tumas na dispela i daunim yumi. Bel bilong yumi i tokim yumi olsem God i no inap lusim rong bilong yumi, maski yumi tanim bel tru. Sapos yumi “bel hevi tru na dispela i daunim [yumi] olgeta,” ating Satan bai wok strong long kirapim yumi long givap, na pilim olsem Jehova i ting yumi no gutpela man inap long yumi ken mekim wok bilong em.​—2 Korin 2:5-11.

³ Olsem wanem? Jehova i save ting olsem long yumi? Nogat tru! Pasin bilong fogivim rong em i wanpela hap bilong bikpela pasin laikim bilong Jehova. Baibel i tokim yumi olsem taim yumi kamapim klia yumi tanim bel tru, Jehova i amamas long lusim rong bilong yumi. (Provep 28:13) Yumi no ken ting Jehova i no inap fogivim rong bilong yumi, yumi mas save gut long as na Jehova i save fogivim rong bilong man, na em i save mekim olsem wanem.

 4. Jehova i save tingim wanem samting bilong yumi? Dispela i kirapim em long mekim wanem kain pasin long yumi?

⁴ Jehova i save long ol samting yumi no inap mekim. Buk Song 103:14 i tok: “Em i save gut tru long olsem wanem em i bin wokim yumi, na em i tingim yumi i olsem das tasol.” Em i no save lusim tingting olsem yumi bilong graun tasol, na yumi gat ol pasin kranki em sin bilong yumi i kamapim. Dispela tok, em i save “gut tru long olsem wanem em i bin wokim yumi,” i kirapim yumi long tingim tok Baibel i mekim olsem Jehova i olsem man bilong wokim sospen graun, na yumi olsem ol dispela sospen graun em i save wokim. (Jeremaia 18:2-6) Taim Bikpela Man Bilong Wokim Sospen Graun i mekim ol samting long yumi, em i save tingim sin i stap long skin bilong yumi na yumi no gat strong, na ol samting yumi mekim o i no mekim bilong bihainim tok bilong em.

 5. Buk Rom i stori olsem wanem long strong bilong sin long holimpas yumi?

⁵ Jehova i save olsem sin i gat bikpela strong. Baibel i tok sin i olsem wanpela strongpela samting i holimpas na bagarapim man. Dispela strong bilong sin long holimpas yumi, em i bikpela strong olsem wanem? Long Buk Rom, aposel Pol i tok: Yumi “stap aninit long sin,” olsem ol soldia i stap aninit long komanda bilong ol (Rom 3:9, King Jems Tok Pisin Baibel); sin i bin bosim ol manmeri olsem “king” (Rom 5:21); em i save “stap” insait long yumi (Rom 7:17, 20); “lo” bilong sin i wok i stap insait long yumi, olsem em i laik stiaim wokabaut bilong yumi. (Rom 7:23, 25) Sin i bosim strong yumi ol man i no gutpela olgeta!​—Rom 7:21, 24.

6, 7. (a) Jehova i ting olsem wanem long ol man i pilim tru rong bilong ol na askim em long marimari long ol? (b) Bilong wanem yumi no ken ting God i mas marimari long yumi?

⁶ Olsem na Jehova i save yumi no inap winim mak bilong bihainim stret olgeta tok bilong em, maski yumi gat bikpela laik tru long mekim olsem. Long gutpela pasin em i tokim yumi, sapos yumi pilim tru rong bilong yumi na askim em long marimari, em bai lusim rong bilong yumi. Buk Song 51:17 i tok: “Man em bel bilong em i hevi tru long sin bilong em, dispela i olsem sakrifais em i mekim long God na God i amamas long dispela; O God, yu no inap givim baksait long man em bel bilong em i bagarap na em i pilim nogut tru.” Jehova i no inap sakim, o rausim, wanpela man “em bel bilong em i bagarap na em i pilim nogut tru.”

⁷ Tasol olsem wanem? Yumi ken ting God bai marimari long yumi, long wanem, yumi sinman tasol na yumi save mekim rong? Nogat tru! Jehova i no save sori nating long man. Marimari bilong em i gat mak bilong en. Em bai no inap lusim rong bilong ol man em bel bilong ol i strong pinis na long laik bilong ol yet ol i mekim ol pasin nogut na i no tanim bel. (Hibru 10:26) Tasol taim Jehova i lukim bel bilong man i pilim hevi long rong em i mekim, Jehova i redi long fogivim rong bilong em. Orait nau yumi ken skelim sampela tok bilong Baibel i kamapim dispela gutpela hap bilong pasin laikim bilong Jehova.

 8. Taim Jehova i lusim ol rong bilong yumi, i olsem em i mekim wanem? Dispela i mas mekim wanem long yumi?

⁸ Devit i tanim bel na em i tok: “Orait, bihain mi autim sin bilong mi long yu; mi no haitim rong bilong mi. . . . Na yu lusim ol sin bilong mi.” (Buk Song 32:5) Dispela tok “lusim,” ol i kisim long wanpela tok Hibru i olsem “litimapim,” o “karim.” Long dispela hap bilong Baibel em i makim olsem tekewe “asua, sin, o rong.” I olsem Jehova i litimapim sin bilong Devit na karim i go. Dispela i mekim na nau bel bilong Devit i no bagarap moa long dispela sin bilong em. (Buk Song 32:3) Yumi tu inap bilip tru long dispela God i save tekewe rong bilong ol man husat i bilip long ofa bilong Jisas long baim bek ol man na i askim God long lusim rong bilong ol long dispela rot.​—Matyu 20:28.

 9. Jehova i save putim ol rong bilong yumi i go longwe olsem wanem long yumi?

⁹ Devit i kolim narapela gutpela tok bilong stori long pasin bilong Jehova long lusim rong. Em i tok: “Hap bilong sankamap i stap longwe tru long hap bilong san i go daun, olsem tasol em i save rausim ol sin bilong yumi i go longwe tru long yumi.” (Buk Song 103:12) San i save kam antap long is na go daun long wes. Hap sankamap i longwe olsem wanem long hap san i go daun? Yumi ken tok em i longwe tru, tupela hap i no inap bung wantaim. Wanpela saveman i tok mining bilong dispela tok i olsem ‘longwe nogut tru; em i longwe moa yet.’ Dispela tok spirit bilong God i kirapim Devit long raitim i helpim yumi long save olsem taim Jehova i lusim rong bilong yumi, i olsem em i putim dispela rong i go longwe tru long yumi.

10. Taim Jehova i lusim rong bilong yumi, bilong wanem yumi no ken ting dispela retpela mak bilong sin i pas oltaim long yumi?

¹⁰ Olsem wanem? Yu bin traim long rausim wanpela mak nogut long waitpela laplap? Maski yu traim tru long rausim dispela mak, mak i stap yet. Tasol lukim tok Jehova i mekim long pasin bilong em long lusim rong: “Maski ol sin bilong yupela i olsem retpela kala, ol bai kamap waitpela olsem sno; maski ol i retpela olsem retpela laplap, ol bai kamap olsem waitpela wul.” (Aisaia 1:18) Dispela tok “retpela” i makim kala i ret tru.a Sin i stap olsem dispela retpela mak na long hatwok bilong yumi yet yumi no inap rausim. Tasol Jehova inap rausim ol sin i olsem retpela mak na mekim ol i kamap waitpela olsem ais o waitpela gras bilong sipsip. Olsem na taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, yumi no ken ting dispela retpela mak bilong sin i pas oltaim long yumi.

11. Olsem wanem yumi ken tok Jehova i save tromoi ol sin bilong yumi i go baksait long em?

¹¹ Bihain long taim Hesekia i winim wanpela sik nogut, em i raitim wanpela naispela singsing bilong tok tenkyu. Em i tokim Jehova olsem: “Yu bin tromoi olgeta sin bilong mi i go long baksait bilong yu.” (Aisaia 38:17) Long dispela tok piksa i olsem Jehova i kisim ol sin bilong man i tanim bel na tromoi ol i go baksait we Em i no inap lukim ol na Em i no inap tingim ol moa. Wanpela buk i tok tingting dispela ves i laik kamapim i olsem: “Yu rausim [sin bilong mi] na i olsem mi no bin mekim.” Kain tok olsem i mekim gut bel bilong yu, a?

12. Olsem wanem profet Maika i soim olsem taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, Em i save rausim inap oltaim oltaim?

¹² Long wanpela promis bilong stretim bek ol samting, profet Maika i kamapim strongpela bilip bilong em olsem Jehova bai lusim sin bilong ol manmeri bilong em ol i tanim bel: “Wanem God i olsem yu husat i save lusim rong na sin bilong liklik lain manmeri bilong em i stap yet? . . . Yu bai tromoi olgeta sin bilong mipela i go daun tru long solwara.” (Maika 7:18, 19) Tingim ol samting dispela tok i bin mekim long ol manmeri i bin i stap long taim bilong ol man i bin raitim Baibel. Yu ting man inap kisim bek samting ol i bin tromoi “i go daun tru long solwara”? Olsem na tok bilong Maika i soim olsem taim Jehova i lusim ol sin bilong yumi, em i save lusim ol dispela sin inap oltaim oltaim.

13. Wanem mining bilong dispela tok bilong Jisas, “fogivim ol dinau bilong mipela”?

¹³ Jisas i tingim ol man i save givim dinau na man i kisim dinau, na em i mekim wanpela tok piksa bilong kamapim pasin bilong Jehova long lusim rong bilong man. Jisas i tokim yumi long beten olsem: “Fogivim ol dinau bilong mipela.” (Matyu 6:12, futnot) Jisas i tok sin i olsem dinau. (Luk 11:4, futnot) Taim yumi mekim wanpela rong, nau yumi gat “dinau” long Jehova. Tok Grik ol i tanim olsem “fogivim,” wanpela buk i tok mining bilong en i olsem: “Lusim wanpela dinau, olsem no ken singaut long man i mas bekim.” Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, i olsem em i pinisim dinau bilong yumi na em i no ken singaut long yumi mas bekim dispela dinau. Olsem na ol man i bin mekim rong na ol i tanim bel pinis, bel bilong ol i ken stap isi. Jehova i no ken singaut long man i mas bekim wanpela dinau Em i pinisim pinis!​—Buk Song 32:1, 2.

14. Dispela tok “ol sin bilong yupela i tekewe” i kirapim yumi long tingim wanem samting?

¹⁴ Long Aposel 3:19, Baibel i mekim narapela tok bilong makim pasin bilong God long lusim rong: “Yupela i mas tanim bel na senisim pasin bilong yupela na bai ol sin bilong yupela i tekewe.” Dispela tok tekewe, ol i kisim long wanpela tok Grik em inap makim olsem ‘klinim, pinisim olgeta, tekewe olgeta.’ Sampela saveman i tok, dispela tok i makim pasin bilong rausim wanpela rait. Ol i bin mekim olsem wanem? Long bipo, taim ol i wokim ing bilong rait long en, ol i save kisim wanpela kain blakpela sit bilong paia, susu bilong diwai samting, na wara, na ol i tanim wantaim. Orait taim man i rait long kain ing olsem, em i ken kisim laplap samting na putim liklik wara long en na rausim dispela rait. Dispela em i wanpela gutpela tok piksa long pasin marimari bilong Jehova. Taim em i lusim rong bilong yumi, i olsem em i kisim wanpela laplap na rausim ol.

15. Jehova i laik bai yumi save long wanem samting long em?

¹⁵ Taim yumi tingim ol dispela tok piksa, em i klia tru olsem Jehova i laik bai yumi save olsem em i redi long lusim rong bilong yumi, sapos yumi tanim bel tru. Yumi no ken pret na ting em bai tingim yet na bihain kotim yumi long ol dispela rong. Baibel i kamapim wanpela samting moa bilong bikpela pasin marimari bilong Jehova: Taim em i lusim rong bilong man, em i save lusim tingting long en.

16, 17. Taim Baibel i tok Jehova i lusim tingting long ol rong bilong yumi, dispela i makim wanem samting? Bilong wanem yu tok olsem?

¹⁶ Jehova i mekim tok promis long ol man i insait long nupela kontrak, em i tok: “Bai mi fogivim ol long ol pasin nogut ol i mekim, na bai mi no tingim moa ol sin bilong ol.” (Jeremaia 31:34) Yu ting dispela i makim olsem taim Jehova i lusim rong bilong ol man em i no inap tingim bek ol dispela rong? Nogat. Baibel i stori long rong bilong planti man em Jehova i bin lusim tingting long en, olsem ol rong bilong Devit. (2 Samuel 11:1-17; 12:13) Tasol Jehova i save yet long ol rong ol i bin mekim. Stori bilong rong bilong ol, na stori bilong ol i bin tanim bel na God i lusim rong bilong ol, ol dispela stori i stap long Baibel bilong helpim yumi. (Rom 15:4) Orait, wanem mining bilong dispela tok bilong Baibel i tok, taim Jehova i lusim rong bilong ol man, em i no save “tingim moa”?

¹⁷ Tok Hibru ol i tanim olsem “bai mi no tingim moa,” i no makim tasol olsem yumi tingim bek ol samting i bin kamap bipo. Wanpela buk (Theological Wordbook of the Old Testament) i tok, em i “makim tu olsem yumi kirap mekim wanpela samting.” Olsem na dispela tok “tingim” sin bilong ol man, i olsem Jehova bai givim strafe long ol sinman. (Hosea 9:9) Tasol taim God i tok, “bai mi no tingim moa ol sin bilong ol,” em i laik tokim yumi olsem taim em i lusim tingting long ol rong bilong man i tanim bel pinis, bihain em i no ken givim strafe long dispela man long ol dispela rong. (Esekiel 18:21, 22) Olsem na Jehova i no save tingim bek ol rong bilong yumi na bai em i ken wok long sutim tok o givim strafe long yumi long olgeta taim, nogat. Dispela i mekim gut bel bilong yumi long save olsem God bilong yumi i save lusim rong na lusim tingting long en.

18. Taim Jehova i fogivim rong bilong ol man i tanim bel, bilong wanem dispela i no makim olsem ol i no inap kisim sampela hevi long rong ol i bin mekim?

¹⁸ Jehova i redi long fogivim rong bilong ol man i tanim bel, tasol yu ting dispela i makim olsem ol i no inap kisim sampela hevi long rong ol i bin mekim? Nogat tru. Yumi no ken ting yumi inap mekim rong na i no gat wanpela hevi inap painim yumi long dispela. Pol i tok: “Samting man i planim, dispela samting tasol em bai kamautim.” (Galesia 6:7) Sampela hevi inap painim yumi long ol samting yumi mekim. Tasol dispela i no makim olsem taim Jehova i fogivim pinis rong bilong yumi, em i kamapim hevi long yumi, nogat. Taim sampela hevi i kamap, Kristen i no ken ting, ‘Ating Jehova i givim strafe long mi long ol rong mi bin mekim bipo.’ (Jems 1:13) Tasol Jehova i no save banisim yumi na bai ol hevi i no ken painim yumi long ol rong yumi bin mekim. Sampela hevi olsem marit i bruk, kisim bel nating, sik bilong pamuk, ol narapela i no bilip moa long yumi o ol i no bilip o rispek long yumi olsem bipo—ol dispela hevi inap kamap long rong yumi bin mekim. Jehova i lusim ol rong Devit i bin mekim wantaim Batseba na long Uria, tasol Jehova i no banisim Devit na bai ol bikpela hevi i no ken painim em, nogat.​—2 Samuel 12:9-12.

19-21. (a) Olsem wanem lo i stap long Wok Pris 6:1-7 i helpim man em narapela i rongim em na man i mekim rong? (b)  Sapos sampela i kisim hevi long rong yumi bin mekim, Jehova i save amamas taim yumi mekim wanem?

¹⁹ Na ol rong yumi bin mekim inap kamapim sampela hevi moa, na moa yet sapos pasin bilong yumi i bin bagarapim sampela narapela. Tingim stori i stap long Wok Pris sapta 6. Long dispela sapta, Lo Bilong Moses i toktok long taim wanpela Israel i mekim bikpela rong, olsem em i stilim sampela samting long wantok bilong em, o em i giamanim em o pulim ol samting bilong em. Orait bihain dispela sinman i tok em i no bin mekim dispela rong, na em i giaman na mekim tok tru antap olsem em i no gat asua. Em nau, ol i no inap save husat i tok stret na husat i giaman. Tasol bihain bel bilong dispela man i kotim em na em i kamapim rong bilong em. Orait, i gat 3-pela samting moa em i mas mekim na bai God i ken lusim rong bilong em: Em i mas bekim ol samting em i bin kisim long man, na em i mas givim mani long man inap 20 pesen bilong samting em i bin kisim, na em i mas givim wanpela sipsip man long pris bilong mekim ofa bilong mekim i dai asua bilong em. Na lo i tok moa olsem: “Pris bai mekim ofa long ai bilong Jehova bilong karamapim sin bilong dispela man, na God bai fogivim em.”​—Wok Pris 6:1-7.

²⁰ Dispela lo em i wanpela pasin marimari God i bin mekim long ol Israel. Em i helpim dispela man i kisim hevi—em i kisim bek ol samting bilong em, na ating bel bilong em i gutpela taim man i rongim em i tokaut long dispela rong em i bin mekim. Na tu, lo i helpim man em bel bilong em i kotim em na i kirapim em long kamapim asua bilong em na stretim rong bilong em. Sapos em i bikhet na i no laik mekim ol dispela samting, God i no inap lusim rong bilong em.

²¹ Tru, yumi no aninit long Lo Bilong Moses, tasol dispela Lo i givim gutpela save long yumi long tingting bilong Jehova, na tingting bilong em long lusim rong bilong man. (Kolosi 2:13, 14) Sapos sampela i kisim hevi long rong yumi bin mekim, Jehova i save amamas taim yumi mekim ol samting yumi inap long mekim bilong stretim dispela rong. (Matyu 5:23, 24) Bilong mekim olsem, ating yumi mas kamapim rong bilong yumi, na tokaut olsem yumi gat asua, na tok sori long man yumi bin mekim rong long em. Na nau yumi ken singaut long Jehova long rot bilong ofa bilong Jisas na bel bilong yumi i ken stap isi, long wanem, yumi save tru olsem God i bin fogivim rong bilong yumi.​—Hibru 10:21, 22.

22. Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, sampela taim em i save mekim wanem samting tu?

²² Taim Jehova i fogivim rong bilong yumi, sampela taim em i save mekim sampela samting bilong stretim yumi, olsem wanpela gutpela papa i save mekim. (Provep 3:11, 12) Wanpela Kristen i mekim rong na i tanim bel, ating em i mas lusim wok em i bin mekim olsem wanpela elda, o kongrigesen sevent, o painia. Tru, ating em bai bel hevi tru long lusim dispela wok em i bin laikim tru na em i mas wet inap sampela haptaim bilong kisim bek dispela wok. Tasol taim Jehova i stretim em olsem, i no olsem Jehova i no bin lusim rong bilong em. Yumi mas tingim olsem taim Jehova i stretim yumi, dispela i kamapim klia olsem em i save laikim tru yumi. Sapos yumi larim Jehova i stretim yumi na yumi bihainim ol dispela tok, dispela bai helpim tru yumi.​—Hibru 12:5-11.

23. Bilong wanem yumi no ken ting Jehova i no inap marimari long yumi? Bilong wanem yumi mas bihainim pasin bilong Jehova long fogivim rong bilong man?

²³ Taim yumi save olsem God i “save redi long fogivim ol sin” bilong yumi, dispela i save givim nupela strong long yumi! Maski yumi bin mekim wanem ol popaia long bipo, yumi no ken ting Jehova i no inap marimari long yumi. Sapos yumi tanim bel tru, na mekim ol samting bilong stretim rong yumi bin mekim, na beten strong long Jehova i lusim dispela rong long rot bilong blut bilong Jisas i bin kapsait, orait yumi ken bilip tru olsem Jehova bai fogivim rong bilong yumi. (1 Jon 1:9) Yumi mas bihainim pasin bilong em na fogivim rong bilong ol narapela. Tru tumas, Jehova yet i no save mekim rong, tasol em i fogivim rong bilong yumi, olsem na yumi ol sinman i mas wok strong tru long fogivim rong bilong ol narapela.