‘Man i Gat Gutpela Tingting i Save Was Gut Long Pasin Em i Mekim’

MAN i gat gutpela tingting i save bihainim savepasin na em i smat, em i save skelim gut ol samting na tingting i sap, em i pilim gut ol samting na i gat savetingting. Em i no save giaman o mekim ol trik pasin. Sindaun 13:16 i tok: “Olgeta man i gat gutpela tingting, ol i save tingting gut pastaim na mekim samting.” Tru tumas, gutpela tingting em wanpela pasin yumi laik tru long kisim.

Olsem wanem yumi ken kamapim gutpela tingting long ol samting yumi mekim long olgeta de? Olsem wanem dispela pasin i ken i stap ples klia long ol samting yumi makim na bihainim, na long pasin yumi mekim long ol narapela, na long ol samting yumi mekim taim hevi i kamap? Ol man i gat gutpela tingting i save kisim wanem ol gutpela samting long en? Ol i abrusim wanem ol hevi? King Solomon bilong Israel i bekim gut ol dispela askim, olsem yumi ritim long Sindaun 14:​12-25.a

Makim Gut Rot Bilong Yu

Bilong bihainim savetingting long makim rot yu laik bihainim na bai ol samting yu mekim i kamap gutpela, yu mas save long pasin bilong skelim wanem samting i stret na wanem samting i no stret. Tasol Baibel i tok lukaut olsem: “Sampela man i save ting, pasin bilong ol i gutpela na ol i bihainim gutpela rot. Tasol nogat. Ol i mekim i go i go, na bihain bai ol i dai.” (Sindaun 14:12) Olsem na yumi mas lain long skelim wanem samting i stret tru na wanem samting i luk olsem i stret. Dispela tok “ol i mekim i go i go, na bihain bai ol i dai,” em i makim olsem i gat planti giaman rot i stap. Orait yumi ken skelim sampela pasin yumi mas save long en na abrusim.

Ol man bilong dispela graun em ol i gat planti mani na biknem, ol narapela i save tingim ol olsem ol man i gat gutpela pasin na ol i litimapim nem bilong ol. Ol i gat nem na ol i bin kamap maniman, olsem na man inap ting pasin bilong ol long mekim ol samting em i stret. Tasol olsem wanem long ol samting planti i bin mekim bilong kamap maniman o kisim biknem? Yu ting olgeta samting ol i mekim i stret tasol? Na sampela i givim bel tru long bihainim ol bilip bilong lotu bilong ol. Tasol yu ting dispela i makim olsem ol bilip bilong ol i stret?​—Rom 10:​2, 3.

Na tu, bel inap giamanim man na em i ting em i bihainim rot i stret. Tasol sapos yumi pilim olsem wanpela pasin i stret na dispela i as bilong ol samting yumi tingting long mekim, i olsem yumi larim bel i stiaim yumi, tasol bel inap giaman na bringim yumi long rot nogut. (Jeremaia 17:9) Sapos yumi no bin lainim gut bel, em inap kirapim yumi long tingting olsem rot i kranki em i stretpela rot. Olsem na wanem samting bai helpim yumi long makim rot i stret long bihainim?

Yumi mas wok strong long stadi na kisim save long ol strongpela tok i tru bilong Baibel na bai yumi inap “skelim wanem ol pasin i gutpela na wanem ol pasin i nogut.” Na yumi mas “traim planti taim” long skulim tingting long skelim ol dispela pasin long rot bilong bihainim ol stiatok bilong Baibel. (Hibru 5:14) Yumi mas was gut, nogut yumi ting wanpela rot i luk olsem i stret na yumi kirap lusim ‘rot i go long laip em i hat tru long bihainim.’​—Matyu 7:​13, 14.

Taim “Bel Hevi i No Inap Lusim Yumi”

Olsem wanem? Yumi inap i stap amamas taim bel i no stap isi? Pasin bilong lap na amamas inap daunim bel hevi? Em i gutpela tingting long daunim bel hevi long rot bilong dring, o kisim drak, o mekim pasin pamuk samting? Nogat tru. King i gat savetingting i tok: “Maski yumi lap, bel hevi i no inap lusim yumi.”​—Sindaun 14:13a.

Ating lap inap karamapim bel hevi, tasol em i no inap rausim. Baibel i tok: “Olgeta samting i kamap long dispela graun, i save kamap long taim bilong em yet.” Tru tumas, i gat “taim bilong krai na taim bilong lap . . . taim bilong sori na taim bilong singsing.” (Saveman 3:​1, 4) Sapos bel hevi i stap yet, yumi mas mekim sampela samting bilong daunim, na sapos i no inap, yumi mas “kisim tingting long ol man” i gat save long soim rot long yumi. (Sindaun 24:6)b Lap na kisim amamas i save helpim yumi liklik tasol, na i no inap helpim yumi tru. Solomon i tok lukaut long ol pilai na amamas i no stret, na givim bel tumas long painim amamas. Em i tok: “Taim amamas i pinis, bel hevi i stap yet.”​—Sindaun 14:13b.

Man Nogut na Gutpela Man​—Ol Bai Amamas Olsem Wanem?

King bilong Israel i tok moa: “Ol man nogut i save amamas long pasin nogut ol i save mekim. Tasol ol gutpela man i save amamas tru long gutpela pasin bilong ol yet.” (Sindaun 14:14) Olsem wanem ol man nogut na ol gutpela man i kisim amamas long samting i kamap long wok bilong ol?

Man nogut i no tingting olsem em i mas sanap long kot bilong God. Olsem na pasin bilong mekim ol samting i stret long ai bilong Jehova i olsem samting nating long man i no gat bilip. (1 Pita 4:​3-5) Kain man olsem i amamas long ol samting i kamap long em long rot bilong kisim planti samting bilong skin. (Song 144:​11-15a) Tasol gutpela man i save tingting long mekim ol samting i stret long ai bilong God. Long olgeta samting em i mekim, em i save bihainim ol stretpela lo bilong God. Kain man olsem i amamas long ol samting i kamap long em, long wanem, Jehova i God bilong em na bel bilong em i amamas moa yet long mekim wok bilong God Antap Tru.​—Song 144:15b.

No Ken “Bilipim Olgeta Kain Tok”

Solomon i skelim pasin bilong man i gat liklik save tasol wantaim man i gat gutpela tingting na em i tok: “Ol man i gat liklik save tasol, ol i save bilipim olgeta kain tok. Tasol man i gat gutpela tingting, em i save was gut long ol pasin em i mekim.” (Sindaun 14:15) Man i gat gutpela tingting em i no save bilipim olgeta kain tok em i harim, o bihainim nating tingting bilong ol man, nogat. Em i save was gut long ol samting em i mekim. Em i save skelim gut olgeta samting pastaim, na nau em i kirap mekim ol samting long dispela save em i bin kisim.

Tingim dispela askim, “I gat wanpela God i stap?” Man i gat liklik save tasol em bai bihainim tingting bilong planti man o bilong ol man i gat nem. Tasol man i gat gutpela tingting em i save skelim gut ol samting pastaim. Em i tingim tingim ol skripsa olsem Rom 1:20 na Hibru 3:4. Long ol samting bilong spirit, man i gat gutpela tingting i no save bilip nating long tok bilong ol bikman bilong lotu. Em i save ‘traim olgeta spirit, bai em i ken save, ol i kam long God, o nogat.’​—1 Jon 4:1.

Tru tumas, man i gat gutpela tingting i no save “bilipim olgeta kain tok.” Man i gat wok long givim tok long ol narapela insait long kongrigesen Kristen em i mas tingim gut dispela tok. Em i mas save gut long ol samting tru i bin kamap. Em i mas putim gut yau na harim olgeta tok bilong samting i bin kamap bambai ol tok em i givim i no kranki na i no bihainim tingting bilong wanpela man tasol long ol samting i bin kamap.​—Sindaun 18:13; 29:20.

‘Ol i No Laikim Tru Man i Gat Gutpela Tingting’

Long narapela samting tu, king bilong Israel i kamapim olsem ol man i gat gutpela tingting ol i narapela kain long ol man i no gat gutpela tingting. Em i tok: “Man i gat gutpela tingting i save lukaut gut na abrusim olkain trabel. Tasol man i no gat gutpela tingting, em i ting em inap mekim olgeta kain samting, na em i no wari long pasin bilong en. Ol man bilong belhat kwik i save mekim longlong pasin. Na ol manmeri i no laikim tru man i tingting oltaim long inapim laik bilong em yet [“man i gat gutpela tingting,” NW ].”​—Sindaun 14:​16, 17.

Man i gat gutpela tingting i save pret long samting i kamap long pasin bilong bihainim rot i no stret. Olsem na em i was gut na i amamas long ol tok em i kisim bilong helpim em long abrusim pasin nogut. Tasol man i no gat gutpela tingting em i no save pret olsem. Em i ting em inap mekim olgeta samting, olsem na em i bikhet na sakim ol tok ol narapela i givim long em. Em i man bilong belhat kwik, olsem na em i save mekim longlong pasin. Tasol olsem wanem na ol man i no laikim tru man i gat gutpela tingting?

Long tok ples bilong pastaim, dispela tok “i gat gutpela tingting” i gat tupela mining. Em inap makim olsem man inap skelim gut ol samting o em i smat. (Sindaun 1:4; 2:11; 3:21) Na tu, em inap makim ol tingting nogut bilong man o tingting bilong mekim nogut long narapela.​—Song 37:7; Sindaun 12:2; 24:8.

Sapos dispela tok “man i gat gutpela tingting” i makim man i tingim rot bilong mekim nogut long narapela, yumi ken save long as na ol man i no laikim em. Tasol yumi save tu olsem sapos man i gat gutpela tingting, ol man i no gat dispela gutpela pasin ol inap birua long em. Olsem: Ol man i save wokim gut tingting na ol i no laik i stap olsem “man bilong dispela graun,” ol man bilong graun i save birua long ol. (Jon 15:19) Ol yangpela Kristen em ol i save wokim gut tingting na ol i sanap strong na i no bihainim pasin bilong ol wanlain bambai ol i ken abrusim ol pasin i no stret, ol wanlain i save tok bilas long ol. Yumi save, ol man i lotu tru long God, ol lain bilong graun i save birua long ol, long wanem, dispela graun i stap aninit long strong bilong Satan.​—1 Jon 5:19.

‘Ol Man Nogut Bai Stap Aninit Long Ol Stretpela Man’

Long narapela pasin tu ol man i gat gutpela tingting i narapela kain long ol man i gat liklik save tasol. “Pasin bilong ol man i gat liklik save, i save kamap olsem pasin bilong ol longlong man. Tasol save bilong ol man i gat gutpela tingting i olsem gutpela bilas long het bilong ol.” (Sindaun 14:18) Man i gat liklik save tasol, em i laik mekim ol longlong pasin. Dispela i kamap olsem pasin em i bihainim oltaim. Tasol save i stap olsem bilas long het bilong man i gat gutpela tingting, olsem hat king i save givim biknem long king.

King i gat gutpela tingting i tok: “Ol man bilong mekim pasin nogut bai i stap aninit [olsem brukim skru] long ol stretpela man na askim ol long marimari na helpim ol.” (Sindaun 14:19) Em i olsem: Bihain ol gutpela man bai win na ol man nogut bai lus. Yumi ken tingim lain bilong God i go bikpela long nau, na i stap bilong ol i winim i stap bilong ol narapela lain. Sampela birua i lukim ol dispela blesing ol wokman bilong Jehova i kisim, olsem na ol i mas “aninit,” o brukim skru, long oganaisesen bilong Jehova long heven, em hap lain God i bin makim na ol i stap yet long graun ol i olsem maus bilong en. Sapos ol dispela birua i no mekim olsem long nau, orait long Armagedon ol i mas tokaut olsem dispela hap bilong oganaisesen bilong God long graun ol i maus tru tru bilong hap bilong en i stap long heven.​—Aisaia 60:​1, 14; Galesia 6:16; KTH 16:​14, 16.

‘Marimari Long Ol Man i Sot’

Solomon i lukim pasin bilong ol man na i tok: “Ol man i no save laikim man i sot long ol samting, maski em i wantok bilong ol. Tasol ol maniman i gat planti pren.” (Sindaun 14:20) Dispela tok i sutim stret ol man bilong graun! Ol i tingim ol yet, olsem na ol i save laikim ol maniman, na ol rabisman nogat. Tru, maniman i gat planti pren, tasol ol i save stap liklik taim tasol olsem bikpela mani bilong em. Olsem na yumi no ken kisim ol pren long rot bilong mani o switpela tok gris.

Orait olsem wanem sapos yumi skelim gut pasin bilong yumi yet na lukim olsem yumi save mekim gut long ol maniman na bai ol i laikim yumi na yumi givim baksait long ol rabisman? Yumi mas save, Baibel i no orait liklik long dispela pasin. Em i tok: “Man i save rabisim arapela man, em i man bilong sin stret. Tasol man i save marimari long man i sot long ol samting, em i ken amamas.”​—Sindaun 14:21.

Yumi mas mekim gut long ol man em taim nogut i painim ol. (Jems 1:27) Yumi ken mekim olsem wanem? Yumi mas givim “ol samting bilong dispela graun” long ol, olsem mani, kaikai, ples slip, klos, na mekim gut long ol. (1 Jon 3:17) Man i mekim olsem em i ken amamas, long wanem, “amamas bilong man i givim samting long ol arapela man, dispela i winim amamas bilong man i kisim samting bilong em yet.”​—Aposel 20:35.

Wanem Samting i Save Painim Ol?

Dispela tok, “yu planim pikinini bilong wanem kain kaikai, em dispela kain kaikai tasol bai i kamap long gaden bilong yu,” em i stret long man i gat gutpela tingting na man i no gat gutpela tingting. (Galesia 6:7) Man i gat gutpela tingting em i mekim ol samting i stret; man i no gat gutpela tingting em i tingim rot bilong mekim pasin nogut. King Solomon i tok: “Ol man i tingting long mekim pasin nogut, tingting bilong ol bai i go kranki tru.” Tru tumas, ol i save paul nabaut. “Tasol ol man i save laikim man i tingting long mekim gutpela pasin, na ol i bel tru long em.” (Sindaun 14:22) Man i mekim gutpela pasin long ol narapela, ol i save laikim em, na God i save mekim gutpela-pasin-sori long em.

Solomon i bungim pasin bilong kamapim gutpela samting wantaim pasin bilong wok strong na pasin bilong lus long kamapim gutpela samting wantaim pasin bilong toktok long maus tasol na i no mekim wanpela wok. Em i tok: “Sapos yu wok hat, orait bai yu kisim gutpela pe. Tasol sapos yu sindaun nating na toktok tasol, bai yu stap rabis.” (Sindaun 14:23) Dispela stiatok i stret tu long ol wok bilong spirit yumi mekim. Taim yumi wok strong long wok Kristen bilong autim tok, yumi kisim gutpela pe bilong givim tok i tru bilong Baibel long planti man bambai ol i ken abrusim bagarap na kisim laip. Sapos yumi mekim gut ol wok tiokratik yumi kisim, yumi bai belgut na stap amamas.

Sindaun 14:24 i tok: “Mani samting bilong ol man i gat gutpela tingting, em i olsem as bilong biknem bilong ol. Tasol ol man i no gat gutpela tingting, ol i gat longlong pasin tasol.” Dispela tok inap makim olsem ol savetingting em ol man i gat gutpela tingting i wok strong long kisim, em i bikpela samting long ol, olsem planti mani, na em i stap olsem bilas long het bilong ol. Tasol ol man i no gat gutpela tingting ol i save mekim longlong pasin tasol. Wanpela buk i tok dispela ves inap makim tu olsem, “bikpela mani em i bilas bilong ol man i mekim gutpela wok long en . . . [tasol] ol longlong man i gat ol longlong pasin tasol bilong ol.” Samting i stap ples klia i olsem: Ol man i gat gutpela tingting, gutpela samting i save painim ol, winim ol man i no gat gutpela tingting.

King bilong Israel i tok: “Sapos witnes i tok stret long kot, orait kot i no ken tok long kilim man i no bin mekim rong. Tasol sapos witnes i no tok stret, orait em i man bilong giaman.” (Sindaun 14:25) Dispela i stret tru long ol samting bilong kot. Tasol tingim ol samting dispela inap mekim long wok bilong yumi long autim tok. Bilong autim tok bilong Kingdom na kamapim ol disaipel, yumi save mekim wok witnes long autim tok i tru bilong Baibel. Dispela wok witnes yumi mekim i save helpim ol man i gat stretpela bel long lusim ol lotu giaman na abrusim bagarap. Sapos yumi was gut long yumi yet na ol tok yumi skulim ol man long en, bai yumi kisim bek yumi yet na ol man i harim tok bilong yumi. (1 Timoti 4:16) Na tu, yumi mas was gut na bai yumi bihainim gutpela tingting long olgeta samting yumi mekim.

[Ol Futnot]

[Piksa long pes 18]

Yumi mas stadi gut long ol strongpela tok i tru bambai yumi ken save wanem pasin i stret na wanem pasin i no stret

[Piksa long pes 18]

Sapos yumi gat planti samting bilong skin, yu ting dispela bai helpim yumi long i stap belgut tru?