Ol Witnes i Daunim Ol God Giaman
“Yupela i witnes bilong mi. Mi bin makim yupela bilong i stap wokman bilong mi.”—AISAIA 43:10.
HUSAT i God tru? Long nau olgeta man bilong graun i mas tingim dispela bikpela askim tru. Ol man i save lotuim planti planti god, tasol wanpela God tasol inap givim laip long yumi na givim gutpela sindaun long yumi long bihain na bai yumi stap amamas. I gat wanpela God tasol yumi inap tok long em olsem: “Yumi save kisim laip long em na em wanpela tasol i givim strong long yumi na yumi save wokabaut.” (Aposel 17:28) Tru tumas, i stret yumi mas lotuim wanpela God tasol. Buk Kamapim Tok Hait i kolim wanpela singsing ol nek long heven i mekim, olsem: “Bikpela [Jehova], yu God bilong mipela. Yu tasol yu stap antap tru na inap tru long olgeta man i ken amamas long yu na litimapim nem bilong yu na i stap aninit long strong bilong yu. Long wanem, yu bin wokim olgeta samting. Long laik bilong yu yet yu bin mekim olgeta samting i kamap.”—KTH 4:11.
2 Long gaden Iden Satan i giaman na i mekim kain tok olsem i no stret ol man i lotuim Jehova. Long rot bilong wanpela snek Satan i tokim Iv, sapos em i bikhet long lo bilong Jehova na em i kaikai pikinini bilong diwai em Jehova i bin tambuim, em bai kamap wankain olsem God. Satan i tok: “Sapos yutupela i kaikai pikinini bilong dispela diwai, bai ai bilong yutupela i op na yutupela i kisim save long wanem samting i gutpela, na wanem samting i nogut, na bai yutupela i kamap wankain olsem God.” (Stat 3:5) Iv i bilipim tok bilong snek na em i kaikai pikinini bilong diwai tambu.
3 Yumi save, Satan i giaman. (Jon 8:44) Taim Iv i mekim sin, em i kamap “wankain olsem God” long wanpela samting tasol—em yet i kirap na tingim wanem samting i gutpela na wanem samting i nogut—tasol em i wok bilong Jehova long tingim dispela samting. Satan i tokim Iv, em i no inap i dai, tasol bihain em i dai. Olsem na sin bilong Iv i helpim wanpela man tasol, em Satan. Tru tumas, i gat wanpela as tasol na Satan i bin pulim Iv long mekim sin—em i gat tingting long kamap wanpela god. Orait taim Iv i mekim sin pinis, em i kamap namba wan long graun i bihainim Satan, na i no longtaim na Adam tu i mekim olsem. Ol pikinini bilong ol tu, taim mama i karim ol, ol i gat “sin” na Satan i pulim planti long bihainim em. Olsem na i no longtaim na lain manmeri olgeta bilong graun i stap aninit long em na ol i stap longwe long God tru.—Stat 6:5; Song 51:5.
4 Dispela lain manmeri olgeta i bagarap long Bikpela Tait. (2 Pita 3:6) Bihain long Tait narapela lain i kamap na ol i stap longwe long Jehova—em ol manmeri bilong dispela graun—na dispela lain i stap yet. Baibel i tok long en olsem: “Dispela graun olgeta em i stap aninit long strong bilong Satan.” (1 Jon 5:19) Ol lain bilong dispela graun i sakim lo bilong Jehova na olgeta samting lo i as bilong en, na dispela i helpim Satan long kamapim laik bilong em. Em i god bilong ol. (2 Korin 4:4) Tasol Satan i no gat strong liklik long helpim ol. Em i no inap mekim ol i stap amamas o givim laip long ol. Jehova tasol inap mekim olsem. Olsem na ol man i laik bai i stap bilong ol i gat as bilong en na ol i laik bai gutpela pasin i kamap long graun, ol i mas kisim save olsem Jehova em i God tru, na nau ol i mas lain long mekim laik bilong em. (Song 37:18, 27, 28; Saveman 12:13) Olsem na em i bikpela samting tru long ol man na meri i bilip ol i mas tokaut long ol man olsem Jehova em i God tru.
5 Kirap long pastaim tru i gat sampela bilipman i stap long graun. Long lista bilong Pol long Hibru sapta 11, em i kamapim nem bilong planti, na em i tok ol i “bikpela klaut, na ol i soim yumi pasin bilong bilip,” olsem ol i mekim wok olsem witnes. (Hibru 12:1) Namba tu pikinini bilong Adam na Iv, em Abel, em i namba wan long lista bilong Pol. Na Pol i kolim nem bilong Enok na Noa tu, em ol bilipman i stap paslain long taim bilong Tait. (Hibru 11:4, 5, 7) Pol i mekim bikpela stori long Abraham, em i tumbuna bilong lain Juda. Dispela man Abraham, em Baibel i kolim olsem ‘pren bilong God,’ em i tumbuna bilong Jisas, em man i “save autim stret olgeta tok bilong God,” olsem witnes.—Jems 2:23; KTH 3:14.
Abraham i Witnes Bilong Tok i Tru
6 Olsem wanem Abraham i mekim wok olsem witnes? Em i gat strongpela bilip na em i bihainim stret tok bilong Jehova. Taim Jehova i tokim Abraham long lusim biktaun Ur na go i stap olgeta long wanpela kantri i stap longwe, em i bihainim tok bilong Jehova. (Stat 15:7; Aposel 7:2-4) Sampela lain ol i no save sindaun long wanpela hap, tasol planti ol i save lusim dispela pasin na i go sindaun long taun na bai ol i stap gutpela. Olsem na taim Abraham i lusim taun na em i go i stap nabaut na slip long haus sel, em i kamapim long ples klia tru olsem em i bilip long God Jehova. Pasin bilong em long bihainim tok i soim ol man long bilip bilong em. Olsem na Jehova i mekim gut tru long Abraham. Tru em i slip long haus sel, tasol em i kisim planti samting. Wanpela taim ol lain i holim Lot na famili bilong em na karim ol i go, tasol Abraham i ranim ol na Jehova i mekim na Abraham i kisim bek Lot wantaim famili bilong em. Taim meri bilong Abraham i lapun pinis, em i karim wanpela pikinini man, na long dispela rot Jehova i truim tok promis olsem Abraham bai kamapim wanpela pikinini em olgeta lain bai kisim blesing long em. Long rot bilong Abraham, ol man inap lukim olsem Jehova em God i stap laip na em i save truim ol tok promis bilong em.—Stat 12:1-3; 14:14-16; 21:1-7.
7 Taim Abraham i kisim bek Lot na em i kam bek, Melkisedek, em king bilong Salem (bihain ol i kolim Jerusalem) i bungim Abraham na i tokim em: “God Antap Tru . . . em i ken mekim gut tru long yu.” King bilong Sodom tu i kam bungim Abraham na i laik givim ol presen long em, tasol Abraham i no laik kisim. Bilong wanem? Long wanem, em i no laik bai ol man i gat tupela tingting long husat tru i As bilong ol blesing em i kisim. Em i tok: “God, Bikpela Antap Tru, . . . mi mekim strongpela tok long nem bilong en olsem, mi no inap kisim wanpela samting bilong yu, . . . nogut yu tok, ‘Mi yet mi mekim Abram i kamap man i gat planti samting.’ ” (Stat 14:17-24) Tru tumas, Abraham i stap gutpela witnes tru!
Wanpela Lain Olgeta i Stap Witnes
8 Moses, em wanpela tumbuna pikinini bilong Abraham, em tu i stap long lista bilong Pol. Moses i givim baksait long ol mani kago bilong Isip, na bihain em i strongim bel na sanap long pes bilong king i bosim dispela nambawan bikpela gavman bilong graun; em i mekim olsem bambai em i ken bringim ol Israel i go bilong lusim kalabus na kamap fri. Wanem samting i mekim na Moses i gat strongpela bel olsem? Bilip bilong em i strongim em. Pol i tok: “Moses i mekim wankain pasin olsem man i bin lukim God, na em i stap strong tru.” (Hibru 11:27) Ol man inap lukim na holim ol god bilong Isip. Long nau tu, ol man i kirap nogut long lukim piksa bilong ol dispela god ol i bin wokim long ston samting. Tasol maski Moses i no inap lukim Jehova, Moses i tingim em i samting tru, winim ol dispela god giaman. Moses i bilip tru olsem Jehova i stap na em bai givim prais long ol man i lotuim Em. (Hibru 11:6) Moses i kamap wanpela gutpela witnes tru.
9 Taim Moses i bringim ol Israel i go na ol i stap fri, em i kamap namelman bilong kontrak Jehova i mekim wantaim ol tumbuna pikinini bilong Abraham ol i kamap insait long lain bilong Jekop. Olsem na lain Israel i kamap, na ol i lain stret bilong Jehova. (Kisim Bek 19:5, 6) Em i namba wan taim wanpela lain olgeta bai stap witnes bilong Jehova. Inap 800 yia bihain, wanpela tok Jehova i mekim long maus bilong Aisaia i makim dispela lain, kirap long taim ol i kamap nupela. Em i tok: “Yupela Israel, yupela i witnes bilong mi. Mi bin makim yupela bilong i stap wokman bilong mi. Olsem bai yupela inap save long mi na bilip long mi na bai yupela i save gut olsem mi wanpela tasol mi God tru.” (Aisaia 43:10) Olsem wanem dispela lain bai stap olsem witnes bilong Jehova? Bilip bilong ol, na pasin bilong bihainim tok, na ol samting Jehova i mekim bilong helpim ol, long ol dispela rot bai ol i stap witnes bilong em.
10 Inap 40 yia bihain long taim lain Israel i kamap nupela, ol i redi long go insait long Graun Bilong Promis. Ol i salim sampela man i go lukstil long Jeriko, na Rahap, em wanpela meri bilong Jeriko, em i haitim ol. Bilong wanem em i mekim olsem? Em i tok: “Ol i bin stori long mipela long Bikpela i mekim solwara Retsi i drai long taim yupela i lusim Isip. Na tu, mipela i harim pinis olsem yupela i kilim i dai Sihon na Ok, tupela king bilong ol Amor, wantaim ol lain ami bilong tupela, long hapsait bilong wara Jordan. Mipela i harim dispela tok na mipela i pret tru long yupela. Na nau mipela olgeta i no gat strong. God, Bikpela bilong yupela, em i God bilong heven na graun.” (Josua 2:10, 11) Rahap i bin harim stori bilong ol strongpela wok Jehova i mekim na dispela i kirapim em wantaim famili bilong em long lusim Jeriko na ol god giaman bilong en na lotuim Jehova wantaim ol Israel. Tru tumas, Jehova i bin mekim bikpela wok witnes long rot bilong ol Israel.—Josua 6:25.
11 Taim ol Israel i stap yet long Isip, Jehova i salim Moses i go long king bilong Isip na em i tok: “Yu go lukim king. Mi bin mekim tingting bilong king na bilong ol ofisa bilong en i pas tru, olsem na bai mi ken wokim ol dispela mirakel namel long ol. Na mi mekim olsem bai yu ken stori long ol pikinini bilong yu na long ol tumbuna pikinini long mi bin wokim ol dispela mirakel long Isip na mi mekim ol i longlong na sem nogut tru. Olsem na bai yupela olgeta i ken save olsem, mi yet mi Bikpela.” (Kisim Bek 10:1, 2) Ol Israel i bihainim tok bilong Jehova ol bai stori long ol pikinini bilong ol long ol strongpela wok Jehova i bin mekim. Orait, ol pikinini bilong ol bai tokim ol pikinini bilong ol tu long ol dispela samting, i go i go olsem. Olsem na olgeta lain i kam bihain ol inap tingim ol strongpela wok Jehova i bin mekim. Long nau tu, ol papamama i gat wok long mekim wok witnes na autim tok long ol pikinini bilong ol.—Lo 6:4-7; Sindaun 22:6.
12 Taim lain Israel i stap gut long Jehova, em i mekim gut tru long ol, na dispela i stap olsem witnes long ol narapela lain klostu. Taim Moses i kolim gen ol blesing Jehova i tok promis long givim long ol, Moses i tok: “Olsem bai olgeta pipel long graun inap lukim Bikpela yet i makim yupela olsem ol manmeri bilong em stret, na bai ol i pret long yupela.” (Lo 28:10) Jehova i givim planti gutpela tingting na save na mani kago long Solomon, long wanem, em i bilip tru long Jehova. Taim em i bosim ol Israel, ol i gat gutpela sindaun na planti samting, na gutaim i stap inap planti yia. Baibel i stori long dispela taim olsem: “Ol king bilong olgeta kantri i harim tok long Solomon i gat planti gutpela tingting na save, na ol i salim ol man i kam bilong harim ol gutpela tok bilong en.” (1 King 4:25, 29, 30, 34) Kwin bilong kantri Seba, em tu i kam lukim Solomon. Em i lukim olsem Jehova i mekim gut tru long ol Israel na king bilong ol, na em i tok: “Mi litimapim nem bilong God, Bikpela bilong yu. . . . Em i laikim yupela Israel moa yet, na em i laik bai yupela i stap gut oltaim. Olsem na em i makim yu i kamap king, bilong yu ken bosim ol Israel long gutpela na stretpela pasin.”—2 Stori 9:8.
13 Aposel Pol i kolim wanpela bikpela samting tru ol Israel i mekim na ol i stap olsem witnes bilong God tru. Em i tokim kongrigesen Kristen long Rom long Israel bilong skin na bihain em i tok: “God i bin givim tok bilong en long ol Juda bilong lukautim.” (Rom 3:1, 2) Kirap long Moses, God i bin givim tingting long sampela bilipman Israel long raitim stori bilong ol samting Jehova i bin mekim long lain Israel, na ol i mas raitim ol tok na lo na ol tok profet bilong em. Long rot bilong ol dispela rait, ol man bilong raitim tok bilong Baibel long bipo ol i stap olsem witnes long olgeta lain i kam bihain long ol—na yumi ol lain bilong nau tu—olsem i gat wanpela God tasol i stap, nem bilong em Jehova.—Daniel 12:9; 1 Pita 1:10-12.
14 Tasol sori tru, planti taim ol Israel i no bilip, na Jehova i mas salim ol witnes i go long lain bilong em yet. Tasol dispela lain i mekim nogut long planti witnes em i salim long ol. Pol i tok: “Sampela i kisim hevi long ol birua i tok bilas long ol na wipim ol na pasim ol long sen na putim ol long kalabus.” (Hibru 11:36) Tru tumas, ol i stap gutpela witnes! Tasol sori tru, planti taim lain bilong Jehova stret, olsem ol wanlain bilong ol yet, i mekim nogut long ol! (Matyu 23:31, 37) Rong bilong dispela lain i kamap bikpela moa yet, olsem na long yia 607 paslain long Krais, Jehova i salim ol Babilon i kam bagarapim Jerusalem wantaim haus lotu bilong en, na ol Babilon i kisim klostu olgeta Israel i stap laip yet na bringim ol i go kalabus long Babilon. (Jeremaia 20:4; 21:10) Orait yumi laik save, dispela lain Israel i pinis long i stap witnes long nem bilong Jehova? Nogat.
Wanem God Em i God Tru
15 Sampela bilipman long lain bilong Jehova, maski ol i kalabus long Babilon, ol i no surik long tokaut olsem Jehova em i God tru na em i gat bikpela strong. Tingim Daniel, em i strongim bel na em i kamapim insait bilong driman bilong Nebukatnesar, na taim wanpela rait i kamap long banis bilong haus king, em i kamapim long Belsasar, na maski lo bilong Darius i tambuim em long beten, em i sanap strong na em i no lusim pasin bilong beten. Na tripela Hibru tu, ol i sanap strong na i no brukim skru long imis, na ol i autim bikpela tok witnes tru long Nebukatnesar.—Daniel 3:13-18; 5:13-29; 6:4-27.
16 Tasol Jehova i laik bai bikpela wok witnes i kamap gen long graun bilong ol Israel. Esekiel i bin mekim tok profet namel long ol Juda i stap kalabus long Babilon, na em i raitim ol tok i kamapim laik bilong Jehova long dispela graun i bagarap i stap: “Bai mi mekim ol manmeri bilong olgeta lain bilong Israel i kamap planti . . . na bai ol i wokim gen ol taun na ples ol birua i bin bagarapim.” (Esekiel 36:10) Bilong wanem Jehova i laik mekim olsem? Long wanem, dispela bai stap olsem witnes long nem bilong em yet. Em i tok: “Ol arapela lain i lukim yupela i stap namel long ol na ol i daunim nem bilong mi. Olsem na ol samting nau mi laik mekim, em mi no ting long yupela Israel na bai mi mekim. Nogat. Mi ting long biknem [olsem nem holi] bilong mi yet na mi laik mekim.”—Esekiel 36:22; Jeremaia 50:28.
17 Taim Aisaia i tok profet long ol Israel bai lusim Babilon na kam bek long graun bilong ol, em i raitim tok bilong Aisaia 43:10 olsem Israel em i witnes bilong Jehova na wokboi bilong Em. Aisaia sapta 43 na 44 i stori long Jehova olsem em i Man bilong kamapim ol Israel, na God bilong ol, na Man bilong mekim gutpela na stretpela pasin, na Man bilong sambai long ol, na Man bilong kisim bek ol, na King bilong ol. (Aisaia 43:3, 14, 15; 44:2) Jehova i larim ol Israel i go kalabus long Babilon, long wanem, planti taim ol i no givim biknem long em olsem God na King na Man bilong kamapim ol na ol narapela samting em i bin mekim bilong helpim ol. Tasol ol i stap yet olsem lain bilong em. Jehova i bin tokim ol: “Yupela i no ken pret, long wanem, mi kisim bek yupela pinis. Mi bin givim nem long yupela na mi makim yupela i bilong mi yet.” (Aisaia 43:1) Ol Israel bai lusim kalabus long Babilon.
18 Taim Jehova i laik helpim ol Israel long lusim Babilon, em i mekim olsem wanpela traim bilong ol god, bilong kamapim klia olsem husat i God tru. Em i singautim ol god giaman long kamapim ol witnes bilong ol, na em i tok, Israel i witnes bilong em. (Aisaia 43:9, 12) Taim em i helpim ol Israel long lusim kalabus, em i kamapim long ples klia olsem ol god bilong Babilon ol i no god tru—em wanpela tasol i God tru. (Aisaia 43:14, 15) Na 200 yia samting paslain long dispela taim, Jehova i kolim Sairus bilong Persia olsem wokman bilong em bilong helpim ol Israel long lusim kalabus, na dispela tu i kamapim long ples klia olsem Jehova em i God tru. (Aisaia 44:28) Jehova bai helpim ol Israel long lusim kalabus. Bilong wanem em bai mekim dispela samting? Em i tokaut olsem: “Bai ol i ken amamas na tokaut long biknem bilong mi.” (Aisaia 43:21) Em i narapela rot bilong ol i ken i stap witnes bilong em.
19 Orait, taim i kamap pinis na Sairus bilong Persia i daunim Babilon olsem tok profet i makim. Sairus em i wanpela haiden, tasol taim em i givim bikpela toksave long ol Juda long Babilon, em i tokaut olsem Jehova em i God tru. Em i tok: “God i ken i stap wantaim yupela Israel, yupela ol manmeri bilong en. . . . Nau yupela Israel i mas i go bek long Jerusalem, taun bilong God [Jehova, NW], Bikpela bilong yupela [em i God tru, NW], na wokim gen haus bilong en.” (Esra 1:3) Planti Juda i bihainim tok bilong em. Ol i wokabaut longwe i go bek long Graun Bilong Promis na ol i wokim wanpela alta long ples bipo haus bilong Jehova i sanap long en. Planti samting i givim hevi long ol, na ol birua i strong long pasim wok bilong ol, tasol bihain ol i wokim gen haus lotu na taun Jerusalem. Olsem Jehova i tok, ol dispela wok i no kamap long strong bilong ami o long strong bilong ol yet. Nogat. Ol i kamap long strong bilong spirit bilong em. (Sekaraia 4:6) Ol dispela wok tu i kamapim klia olsem Jehova em i God tru.
20 Olsem na maski lain Israel i no gutpela olgeta na planti taim ol i bikhet long Jehova, em i mekim wok long ol olsem witnes bilong em. Long dispela taim bipo, lain Israel wantaim haus lotu bilong en na lain pris em i stap olsem as bilong lotu tru long graun. Ol man i kaunim stori bilong Ol Skripsa Hibru long ol bikpela samting Jehova i bin mekim long lain Israel, ol inap save tru olsem i gat wanpela trupela God tasol i stap, nem bilong em Jehova. (Lo 6:4; Sekaraia 14:9) Tasol i gat wanpela bikpela wok tru bai kamap bilong tokaut long nem bilong Jehova, olsem i stap witnes bilong nem bilong em, na bai yumi toktok long dispela samting long stori i kamap bihain long dispela.
Yu Tingim Yet?
◻ Olsem wanem Abraham i mekim wok witnes i kamapim klia olsem Jehova em i God tru?
◻ Moses i gat wanem gutpela pasin tru na dispela i mekim na em i wanpela gutpela witnes?
◻ Long wanem ol rot em lain Israel olgeta i stap witnes bilong Jehova?
◻ Taim Jehova i helpim ol Israel long lusim kalabus long Babilon, olsem wanem dispela i kamapim klia olsem Jehova tasol em i God tru?
[Askim Bilong Stadi]
1. Husat i God tru? Olsem wanem em i antap tru long ol narapela milion milion god ol man i save lotu long ol long nau?
2, 3. (a) Olsem wanem Satan i giaman na i mekim kain tok olsem i no stret ol man i lotuim Jehova? (b) Taim Iv i mekim sin, dispela i mekim wanem long em wantaim ol pikinini bilong em? Na dispela i mekim wanem long Satan?
4. (a) Husat i god bilong dispela graun? (b) Wanem bikpela wok i stap?
5. Pol i stori long wanem ol witnes ol i olsem “bikpela klaut”? Kolim nem bilong sampela i stap long lista bilong em.
6, 7. Long olgeta samting Abraham i mekim, olsem wanem em i stap olsem witnes bilong kamapim klia olsem Jehova em i God tru?
8. Olsem wanem Moses i kamapim klia olsem em i bilip tru long Jehova?
9. Ol Israel i mas mekim wanem bilong mekim wok bilong Jehova?
10. Ol strongpela wok Jehova i mekim bilong helpim ol Israel, olsem wanem dispela em i wok witnes bilong kamapim klia olsem Jehova i God tru? Na wanem samting i kamap long dispela?
11. I gat wanem wok witnes em olgeta papamama bilong lain Israel i mas mekim?
12. Taim Jehova i mekim gut tru long Solomon na lain Israel, olsem wanem dispela i stap olsem witnes?
13. Wanem bikpela samting tru ol Israel i mekim na ol i stap olsem witnes? Long nau tu, dispela i helpim yumi olsem wanem?
14. Bilong wanem ol man i mekim nogut long sampela em ol i stap witnes bilong Jehova?
15. Olsem wanem ol Israel i mekim wok witnes taim ol i kalabus long Babilon?
16. Jehova i mekim wanem tok profet long ol Israel bai go bek long graun bilong ol? I gat wanem as na Jehova i laik bai ol i go bek?
17. Wanem ol tok i stap long Aisaia 43:10?
18. Taim Jehova i helpim ol Israel long lusim Babilon, olsem wanem dispela i kamapim klia olsem Jehova tasol em i God tru?
19. Toksave bilong Sairus long ol Israel i ken i go bek long Jerusalem, na ol wok ol gutpela Juda i mekim taim ol i go bek, olsem wanem dispela i olsem wok witnes?
20. Tru ol Israel i popaia planti taim, tasol olsem wanem long wok bilong ol long i stap witnes bilong nem bilong Jehova long olgeta lain bilong bipo?
[Piksa long pes 10]
Abraham i bilip na bihainim tok bilong God, na long dispela rot em i stap gutpela witnes i kamapim klia olsem Jehova em i God tru