Tok Bilong Jehova i Gat Laip
Sampela Bikpela Tok Bilong Buk Luk
OL MAN i tok olsem Matyu i raitim Gutnius bilong helpim ol Juda, na Mak i raitim bilong helpim ol man i no bilong Juda. Tasol Gutnius Luk i Raitim i bilong olgeta lain. Em i bin raitim long yia 56-58 C.E. samting, na em i raitim stori bilong planti samting long i stap na wok bilong Jisas.
Em i raitim stori long pasin i soim olsem em i wanpela gutpela dokta, na bilong kisim gut save long ‘as bilong olgeta samting’ i bin kamap, Luk i askim planti man i bin lukim long ai bilong ol yet ol samting Jisas i bin mekim, na em i stori long ol samting i kamap insait long 35 yia—kirap long 3 B.C.E. i go 33 C.E. (Lu. 1:3) Klostu 60 pesen bilong stori Luk i raitim i no stap long ol arapela Gutnius.
KIRAP BILONG WOK AUTIM TOK BILONG JISAS
Pastaim Luk i stori long ol samting i kamap long taim mama i karim Jon Bilong Baptais na long taim mama i karim Jisas. Bihain em i stori long Jon i kirap autim tok long kirap bilong 29 C.E. long namba 15 yia bilong Sisar Taiberias i stap king. (Lu. 3:1, 2) Jisas i kisim baptais long pinis bilong dispela yia. (Lu. 3:21, 22) Long yia 30 C.E., ‘Jisas i go bek long Galili na em i wok long skulim ol manmeri long ol haus lotu bilong ol.’—Lu. 4:14, 15.
Jisas i kirapim namba wan raun bilong em long autim tok long Galili. Em i tokim ol manmeri: “Mi mas autim gutnius bilong kingdom bilong God long ol arapela taun tu.” (Lu. 4:43) Em i kisim Saimon, em wanpela man bilong kisim pis, na Jisas i kisim tu ol arapela i go wantaim em. Em i tokim ol: “Nau yu wok long kisim pis, tasol bihain bai yu wok long kisim ol manmeri i kam long mi.” (Lu. 5:1-11; Mt. 4:18, 19) Twelpela aposel i stap wantaim Jisas long namba tu raun bilong em long autim tok long Galili. (Lu. 8:1) Long namba tri raun bilong em, em i salim 12-pela aposel i go bilong “autim tok bilong kingdom bilong God, na bilong mekim orait ol sikman.”—Lu. 9:1, 2.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
1:35—Olsem wanem? Jehova i yusim kiau long bel bilong Maria bilong kamapim Jisas? Bilong pikinini bilong Maria i ken stap olsem wanpela tumbuna pikinini tru bilong Abraham, Juda, na Devit—em ol tumbuna papa bilong Maria—Jehova i mas yusim kiau long bel bilong Maria. (Stt. 22:15, 18; 49:10; 2 Sml. 7:8, 16) Jehova i mekim wok long holi spirit bilong kisim laip bilong Pikinini bilong em i gutpela olgeta na putim long bel bilong Maria. (Mt. 1:18) Dispela i rausim sin i stap long kiau long bel bilong Maria, na em i lukautim dispela pikinini kirap long taim pikinini i wok long kamap long bel bilong Maria na bai samting nogut i no ken painim em.
1:62—Olsem wanem? Tru tru Sekaraia i kamap mauspas na yaupas wantaim? Nogat. Sekaraia i kamap mauspas tasol. Ol arapela i “mekim toktok long han” na askim em, em i laik givim wanem nem long pikinini bilong em, tasol dispela i no makim olsem em i yaupas. Ating em i bin harim tok meri bilong em i mekim long nem ol bai kolim pikinini bilong ol. Ating ol arapela i askim Sekaraia long dispela samting meri bilong em i tok long en long rot bilong mekim wok long han bilong ol. Maus bilong em tasol i mas op na bai em i ken toktok gen na dispela i soim olsem yau bilong Sekaraia i no bin pas.—Lu. 1:13, 18-20, 60-64.
2:1, 2—Olsem wanem dispela tok ‘em i namba wan taim gavman i kisim nem bilong ol man’ i helpim yumi long save long taim mama i karim Jisas? Long taim Sisar Ogastus i stap king, tupela taim ol i kisim nem bilong ol man—namba wan taim long 2 B.C.E. bilong truim tok bilong Daniel 11:20, na namba tu taim em long 6 o 7 C.E. (Ap. 5:37) Kwirinius i stap gavena bilong Sisaria long dispela tupela taim ol i kisim nem bilong ol man. Luk i stori long namba wan taim ol i kisim nem bilong ol man na i makim olsem mama i karim Jisas long 2 B.C.E.
2:35—Olsem wanem “wanpela bainat i sutim lewa bilong” Maria? Dispela i makim bel hevi Maria bai pilim taim em i lukim planti manmeri i no bilip olsem Jisas em i Mesaia na bel hevi em bai pilim taim Jisas i kisim bikpela pen na i dai.—Jo. 19:25.
9:27, 28 (Buk Baibel bilong 1989)—Bilong wanem Luk i tok olsem bodi bilong Jisas i kamap narakain 8-pela de bihain long Jisas i tok promis long ol disaipel bilong em olsem sampela bilong ol bai “i no dai yet” inap ol i lukim em i kam bek long Kingdom, tasol Matyu na Mak i tok olsem dispela samting i kamap “6-pela de” bihain? (Mt. 17:1; Mk. 9:2) Luk i bungim 2-pela de moa—de Jisas i bin mekim dispela tok promis na de truim bilong en i kamap.
9:49, 50—Bilong wanem Jisas i no pasim wanpela man i wok long rausim ol spirit nogut long nem bilong em, maski dispela man i no raun wantaim em? Jisas i no pasim dispela man, long wanem, kongrigesen Kristen i no kamap yet. Olsem na i no gat wok long dispela man i mas raun wantaim Jisas bilong em i ken bilip long nem bilong Jisas na rausim ol spirit nogut.—Mk. 9:38-40.
Skul Yumi Kisim:
1:32, 33; 2:19, 51. Maria i tingim na skelim long bel ol tok na ol samting i truim ol tok profet. Olsem wanem? Yumi save tingim long bel ol tok profet bilong Jisas long “pasin bilong dispela graun i laik pinis,” na skelim tok em i mekim wantaim ol samting i wok long kamap nau long taim bilong yumi?—Mt. 24:3, NW.
2:37. Pasin bilong Ana i skulim yumi olsem yumi mas strong long lotuim Jehova, “beten long olgeta taim,” na no ken lusim pasin bilong “bung wantaim” long ol miting Kristen.—Ro. 12:12; Hi. 10:24, 25.
2:41-50. Josep i tingim pasin bilong lotuim God i nambawan bikpela samting long laip bilong em na em i lukautim famili bilong em long ol samting bilong skin na spirit. Long dispela samting, em i stap gutpela piksa bilong ol het bilong ol famili.
4:4. Yumi mas skelim tok bilong God long olgeta de.
6:40. Man i skulim narapela long Tok Bilong God em i mas i stap gutpela piksa long ol sumatin bilong em. Em i mas bihainim samting em i skulim ol arapela long en.
8:15. Bilong yumi ken ‘holimpas tok na karim kaikai i stap,’ yumi mas kliagut, na luksave olsem em i bikpela samting, na kisim na bihainim Tok Bilong God. Yumi mas beten na tingim tingim long bel ol tok bilong Baibel na ol buk na nius bilong Baibel em yumi ritim.
WOK AUTIM TOK BILONG JISAS LONG BIHAIN
Jisas i salim 70 man i go pas long em long ol taun na ples long Judia. (Lu. 10:1, sta) Em i “wokabaut i go long rot bilong Jerusalem. Na em i go long ol taun na ples na skulim ol manmeri.”—Lu. 13:22.
Faipela de paslain long Pasova long 33 C.E., Jisas i sindaun long wanpela donki na i go insait long Jerusalem. Em taim nau bilong truim tok em i bin mekim long ol disaipel bilong em, olsem: “Pikinini Bilong Man em i mas karim planti pen, na ol hetman na ol bikpris na ol saveman bilong lo bai ol i givim baksait long em na kilim em i dai. Na long de namba 3 bai em i kirap bek.”—Lu. 9:22, 44.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
10:18—Wanem mining bilong tok Jisas i mekim long 70 disaipel bilong em olsem “Mi lukim Satan i lusim heven na i pundaun olsem lait bilong klaut i pairap”? Jisas i no tok olsem ol i rausim pinis Satan long heven, nogat. Dispela i kamap bihain long Krais i kamap King long heven long 1914. (KTH 12:1-10) Yumi ken ting olsem taim Jisas i mekim tok olsem samting bai kamap bihain em i kamap pinis, dispela em bilong makim olsem dispela samting bai kamap tru tru.
14:26—Olsem wanem ol disaipel bilong Krais i mas “birua” long ol famili bilong ol? Long Baibel, dispela tok “birua” inap makim olsem yu laikim wanpela man, tasol yu no laikim em moa yet olsem yu laikim narapela. Ol Kristen i mas “birua” long ol famili bilong ol olsem ol i no ken laikim ol tumas winim Jisas.—Mt. 10:37.
17:34-37—Ol “tarangau” i makim husat? Dispela “bodi” ol i bung long en i makim wanem samting? Ol man em God i “kisim” ol bilong abrusim bagarap ol i olsem ol tarangau. Ol i kam bung long “bodi bilong man,” em dispela bodi i makim Krais taim em i kam i stap na ol samting Jehova i redim bilong helpim ol long pas gut wantaim Jehova.—Mt. 24:28.
22:44—Bilong wanem Jisas i bin pilim pen nogut tru? I gat planti samting i mekim na em i pilim olsem. Em i tingim samting indai bilong em olsem wanpela man nogut bai mekim long God Jehova na nem bilong Em. Na tu, Jisas i save olsem bilong em i ken kisim laip oltaim na bilong olgeta man hia long graun i ken kisim laip oltaim, em i mas i stap gut long God.
23:44—Yu ting mun i pasim ai bilong san na dispela i as na ples i tudak? Nogat. Mun i save pasim ai bilong san long taim mun i nupela, na i no long taim mun i kamap bikpela olsem long taim bilong Pasova. Tudak i kamap long taim bilong indai bilong Jisas em wanpela mirakel God i wokim.
Skul Yumi Kisim:
11:1-4. Taim yumi skelim ol tok i stap long ol dispela ves, yumi lukim olsem ol dispela tok i no wankain long beten Jisas i lainim ol disaipel taim em i bin mekim Bikpela Tok Long Maunten inap olsem 18 mun paslain long dispela. Dispela i kamapim klia olsem yumi no ken kolim wankain tok long olgeta taim yumi beten.—Mt. 6:9-13.
11:5, 13. Tru, Jehova i amamas long harim ol beten bilong yumi, tasol yumi mas givim bel long beten planti taim.—1 Jo. 5:14.
11:27, 28. Yumi inap kisim amamas tru taim yumi mekim wok bilong Jehova, na i no long pasin bilong yumi long pas gut wantaim famili o long ol mani kago samting yumi gat.
11:41. Bel bilong yumi i mas kirapim yumi long givim ol samting long narapela.
12:47, 48. Man i gat bikpela wok tasol em i no mekim dispela wok em i gat asua moa winim man i no save long wok o man i no kliagut long wok bilong em.
14:28, 29. Yumi bihainim savepasin sapos yumi baim ol samting i stret long skel bilong mani bilong yumi.
22:36-38. Jisas i no tokim ol disaipel bilong em long karim wanpela bainat samting bilong lukautim ol yet. Nogat. Long nait we ol i arestim Jisas, ol disaipel i holim tupela bainat na long dispela taim Jisas i skulim ol long wanpela bikpela samting: “Olgeta man i pait long bainat, bainat bai i bagarapim ol.”—Mt. 26:52.
[Piksa long pes 31]
Josep i stap gutpela piksa bilong ol het bilong ol famili
[Piksa long pes 32]
Luk i raitim stori bilong planti samting i kamap long laip bilong Jisas na wok autim tok bilong em, winim ol arapela Gutnius