Strong Bilong Pulim Tingting Bilong Man—Em i Givim Biknem Long Man o Long God?
“KING i mas i gat pasin i winim ol lain i stap aninit long em, na em i mas i gat wanpela kain strong bilong pulim tingting bilong ol man na ol i gat laik long bihainim em.” Wanpela man Grik, em Senafan, em i gat nem olsem kepten bilong ami, em i bin tok olsem. Yumi ken tok, ol kain man olsem ol i gat strong bilong pulim tingting bilong ol man.
Tru, i no olgeta bikman bilong graun i gat dispela kain strong bilong pulim tingting bilong ol man. Tasol ol man i gat dispela strong ol i save mekim wok long en bilong kirapim ol man long givim bel long ol, na bilong stiaim ol long bihainim laik bilong ol. Wanpela man long taim bilong yumi i gat nem nogut long mekim olsem, em Adolf Hitler. William L. Shirer i tok: “[Long 1933] long tingting bilong planti Jeman, Hitler i gat—o liklik taim bai em i kisim—narapela kain strong olsem man em inap tru long bosim ol man.” Na em i tok moa olsem: “Insait long 12-pela yia i gat planti hevi long en, ol i bihainim em tasol, olsem em i gat wanpela kain strong bilong God long skelim olgeta samting.”—Buk The Rise and Fall of the Third Reich.
Planti stori bilong ol samting bilong lotu i bin kamap bipo ol tu i stori long ol kain bikman olsem, em ol i bin kirapim ol man long givim bel long ol na bihainim ol, tasol ol i mekim na ol dispela lain i kisim bagarap. Jisas i givim tok lukaut long yumi olsem: “Yupela lukaut. Nogut wanpela man i giamanim yupela. Long wanem, planti man bai i kam na kolim nem bilong mi na tok, ‘Mi yet mi dispela man God i bin promis long salim i kam bilong kisim bek ol manmeri bilong en.’ Na bai ol i giamanim planti manmeri.” (Matyu 24:4, 5) Tasol ol dispela kain man i giaman na tok ol i Krais, ol i no bin kamap long taim bilong ol aposel tasol, nogat. Long 1970 samting, Jim Jones i tokaut olsem em i “mesaia bilong Tempel Bilong Ol Man.” Ol man i tok, em i “wanpela man bilong lotu” i gat “narapela kain strong bilong bosim ol man,” na long 1978 em i bin kirapim bikpela lain tru long kilim i dai skin bilong ol yet.a
Em nau, dispela narapela kain strong, olsem presen, em sampela man i holim, em inap kamapim samting nogut. Tasol Baibel i stori long wanpela presen God i save givim long man na i narapela kain long dispela—olgeta man inap kisim, na em i bilong helpim olgeta man. Long tok Grik ol i kolim dispela presen olsem khaʹri·sma, na em i kamap 17 taim long Baibel. Wanpela saveman bilong tok Grik em i tok, khaʹri·sma i olsem ‘wanpela presen God i givim nating long man, i no olsem pe bilong wanpela wok o wanpela gutpela pasin man i bin mekim—long marimari bilong em God i givim long man, na man i no inap kisim long wanpela wok bilong em yet.’
Olsem na long Baibel khaʹri·sma em i wanpela presen yumi save kisim long marimari bilong God. Wanem sampela bilong ol dispela presen God i bin givim long yumi? Na olsem wanem yumi inap mekim wok long ol dispela presen bilong litimapim nem bilong em? Orait yumi ken toktok long 3-pela gutpela presen olsem.
Laip i Stap Oltaim
Nambawan presen tru i winim olgeta narapela presen, em laip i stap oltaim oltaim. Pol i tokim kongrigesen bilong Rom olsem: “Sin i save givim pe long ol wokboi bilong en. Dispela pe em dai tasol. Tasol God i save givim nating presen [khaʹri·sma] long yumi, em laip i stap oltaim. Dispela laip yumi kisim long wok bilong Jisas Krais, Bikpela bilong yumi.” (Rom 6:23) Dispela “pe” (indai) em wanpela samting yumi bin kisim long wok bilong yumi, olsem pasin bilong yumi long mekim sin, maski i no laik bilong yumi na yumi kisim dispela pe. Tasol laip i stap oltaim em i wanpela presen God i save marimari na givim nating long man, na yumi no inap tru long kisim dispela presen olsem pe bilong wanpela wok yumi yet i bin mekim.
Yumi mas tingim dispela presen bilong laip i stap oltaim i olsem wanpela gutpela samting tru na yumi mas helpim ol narapela man tu long kisim dispela presen. Yumi inap helpim ol long kisim save long Jehova na mekim wok bilong em bambai em i ken givim dispela presen bilong laip oltaim long ol. Kamapim Tok Hait 22:17 i tok: “Holi Spirit wantaim meri bilong Pikinini Sipsip tupela i tok, ‘Yu kam.’ Na olgeta man i harim dispela tok, ol tu i mas tok, ‘Yu kam.’ Na wanem man nek bilong en i drai, em i mas kam. Man i laik dring, em i mas kam na kisim wara bilong givim laip, em i olsem presen bilong God.”
Olsem wanem yumi ken bringim ol narapela i go long dispela wara bilong laip? Yumi mas mekim gutpela wok long Baibel long taim yumi autim tok. Tru, long sampela hap ol man i no save kaunim o tingim ol samting bilong God; tasol long olgeta taim yumi inap painim rot bilong kirapim wanpela man long harim tok bilong Baibel. (Aisaia 50:4) Yumi inap bilip long strong bilong Baibel long kirapim man long mekim olsem, long wanem, “tok bilong God em i gat laip, na em i wok strong i stap.” (Hibru 4:12) Baibel i gat ol tok long en i gat gutpela tingting na save, na em i gat tok bilong mekim gut bel bilong man na em inap wetim gutpela samting i kamap, na em i save tokim yumi olsem i gat wanem as na yumi stap, olsem na Baibel inap kirapim tru bel bilong ol man na helpim ol long kirap wokabaut long rot i go long laip.—2 Timoti 3:16, 17.
Na tu, ol buk na nius i save kamapim ol tok bilong Baibel, ol inap helpim yumi long tok “Yu kam.” Aisaia i bin mekim wanpela tok profet i tok, nau long dispela taim bilong ol man i stap tudak long ol samting bilong spirit, bai “bikpela lait bilong [Jehova] i lait strong” long lain bilong em. (Aisaia 60:2) Ol buk na nius bilong Sosaiti Was Taua i kamapim klia dispela gutpela blesing i kam long Jehova, na long olgeta yia ol i save bringim planti tausen manmeri i kam long Jehova, em As bilong lait bilong spirit. Ol dispela buk na nius i no save litimapim nem bilong wanpela man, nogat. Wastaua i gat wanpela tok i go pas, em i tok, “wok bilong Wastaua em bilong litimapim nem bilong God Jehova, em King bilong heven na graun. . . . Wastaua i kirapim ol manmeri long bilip long Krais Jisas nau em i stap King, na em i bin dai bambai ol man i ken kisim laip i stap oltaim.”
Wanpela Kristen i mekim wok bilong God long olgeta de, inap planti yia em i bin kamapim gutpela samting long wok bilong em. Em i stori long gutpela wok Wastaua na Kirap! i save mekim bilong helpim ol man long kam klostu long God, em i tok: “Taim ol Baibel-stadi bilong mi i kirap kaunim Wastaua na Kirap! na ol i amamas long mekim, ol i save kamap strong hariap. Mi lukim olsem ol dispela nius i gutpela samting tru bilong helpim ol man long kisim save long Jehova.”
Ol Wok Bilong God
Disaipel Kristen Timoti i bin kisim narapela presen na em i mas lukautim gut. Aposel Pol i tokim em: “Yu no ken slek long mekim wok long dispela strong God i bin givim yu olsem presen [khaʹri·sma] long taim ol hetman bilong sios i putim han antap long yu, na wanpela man i bin autim tok profet long pasin bilong yu.” (1 Timoti 4:14) Wanem dispela presen? Em i olsem: Timoti i bin kisim wok olsem wasman bilong raun, em wanpela wok em i mas mekim gut. Long dispela sapta yet Pol i tokim Timoti: “Yu mas wok yet long ritim buk bilong God long ol manmeri na long autim as bilong tok long ol na long skulim ol gut long pasin God i laikim. Yu mas was gut long ol pasin bilong yu yet na long wok yu mekim bilong skulim ol manmeri. Na sapos yu strong long mekim olsem, orait long wok bilong yu God bai i kisim bek yu yet, na em bai i kisim bek ol manmeri i save harim tok bilong yu.”—1 Timoti 4:13, 16.
Ol elda long nau ol tu i mas laikim tru ol wok bilong God ol i kisim. Olsem Pol i tok, wanpela rot bilong mekim olsem, em ol i mas ‘was gut long ol wok ol i mekim bilong skulim ol manmeri.’ Ol i no ken bihainim pasin bilong ol bikman bilong graun em ol i gat strong long pulim tingting bilong ol man i kam long ol. Ol i mas pulim tingting bilong ol man i go long God—long ol yet nogat. Jisas em i gat save moa long pasin bilong skulim man, na yumi ken ting em i gat strong bilong pulim tingting bilong ol man i kam long em, tasol em i mekim pasin daun na em i givim biknem long Papa bilong em. Em i tok olsem: “Dispela tok mi givim yupela, em i no bilong mi yet. Nogat. Em i bilong God, em i bin salim mi na mi kam.”—Jon 5:41; 7:16.
Jisas i bin mekim wok long Tok Bilong God olsem as bilong ol tok em i mekim, na long dispela rot em i givim biknem long Papa bilong em long heven. (Matyu 19:4-6; 22:31, 32, 37-40) Pol tu i tokaut strong olsem ol wasman i mas ‘holim strong dispela tok tru na bai ol inap long skulim ol manmeri long olgeta tok tru ol i mas bilip long en.’ (Taitus 1:9) Sapos Baibel i stap olsem as bilong ol tok ol elda i mekim, i olsem ol i mekim wankain tok olsem Jisas, em i tok: “Tok mi givim long yupela, em mi no mekim long tingting bilong mi yet. Nogat. Papa i stap long mi, em i save mekim ol wok bilong en.”—Jon 14:10.
Olsem wanem ol elda inap “holim strong dispela tok tru”? Ol i mas mekim wok long Baibel taim ol i givim tok long ol man na taim ol i mekim ol tok long miting, na ol i mas kamapim klia as bilong ol tok na kamapim strong ol ves ol i mekim wok long en. Sapos elda i mekim ol tok piksa i narapela kain o kamapim sampela tok i save kirapim ol brata sista long lap, dispela inap pulim tingting bilong ol brata sista i kam long em na bai ol i tingim save bilong elda long mekim tok, na ol i no tingim Tok Bilong God. Tasol ol ves bilong Baibel ol brata sista i harim, dispela bai go insait long bel bilong ol na kirapim ol long bihainim tok elda i givim long ol. (Song 19:7-9; 119:40; skelim wantaim Luk 24:32.) Taim ol elda i mekim kain tok olsem, bai dispela tok i no pulim tingting bilong ol brata sista i go long ol man—em bai givim biknem long God.
I gat narapela pasin ol elda i ken bihainim bilong kamap gutpela tisa moa, olsem: Ol i mas larim pasin bilong ol narapela elda i skulim ol. Pol i bin helpim Timoti, olsem tasol narapela elda i ken helpim narapela elda. “Ol i save wokim samting long ain bilong sapim ain. Olsem tasol, wanpela man i save helpim tingting bilong narapela man i kamap gutpela.” (Sindaun 27:17; Filipai 2:3) Taim narapela elda i kamapim sampela gutpela tingting long narapela elda, dispela i save helpim ol. Wanpela nupela elda i tok: “Wanpela elda i gat save long mekim dispela wok em i soim mi long pasin bilong redim wanpela pablik-tok. Insait long dispela tok em i putim sampela askim em man bilong mekim tok i mas bekim, na sampela tok piksa, na stori bilong sampela manmeri i stap olsem gutpela piksa, o sampela sotpela stori bilong ol brata long wok autim tok samting ol i mekim, na sampela tok bilong Baibel em i bin skelim gut pastaim na i stret long dispela tok. Em i bin lainim mi long olsem wanem mi ken senisim pasin bilong mekim ol tok, nogut mi bihainim wankain pasin tasol long olgeta taim na ol brata sista i les long harim.”
Yumi olgeta brata i holim sampela wok long kongrigesen—maski yumi elda, o wokman, o painia—yumi mas ting em i wanpela gutpela presen tru. Klostu long taim Pol i dai, em i tokim Timoti gen long ‘mekim dispela presen [khaʹri·sma] God i bin givim em i kamap strong gen long laip bilong em, olsem man i winim paia na paia i kamap bikpela’—ating Timoti i bin kisim wanpela presen long God i narapela kain. (2 Timoti 1:6) Long haus bilong ol Israel, sampela taim paia i dai, tasol hap bilong en i hat yet, na sapos ol i ‘winim’ strong, paia bai kirap gen. Em nau, dispela tok bilong Pol i kirapim yumi long givim bel na strong bilong yumi long mekim gut ol wok yumi bin kisim. Maski yumi bin kisim wanem wanem presen bilong spirit, yumi mas wok long kirapim na bai em i ken kamap strong, olsem yumi winim paia bilong kirapim gen.
Ol Presen Bilong Spirit, Givim Hap Long Ol Narapela
Pol i laikim tumas ol brata bilong em long Rom, na dispela i kirapim em long tokim ol olsem: “Mi laikim tumas long lukim yupela, long wanem, mi laik givim sampela presen [khaʹri·sma] bilong Holi Spirit long yupela bilong strongim yupela. Tingting bilong mi i olsem. Mi laik bai bilip bilong yupela i ken helpim mi na bilip bilong mi i ken helpim yupela tu, na dispela i ken strongim bel bilong yumi olgeta wantaim.” (Rom 1:11, 12) Yumi inap givim sampela tok long ol narapela bilong strongim bilip bilong ol, na Pol i tingim dispela i olsem wanpela presen bilong spirit yumi holim. Sapos narapela i givim hap bilong ol dispela kain presen bilong spirit long narapela, dispela bai strongim bilip bilong ol na narapela i strongim bel bilong narapela.
Long nau yumi mas mekim moa yet, long wanem, yumi stap long dispela graun i gat pasin nogut long en, na ol kain kain hevi i save painim yumi olgeta. Tasol sapos long olgeta taim narapela i wok long strongim bel bilong narapela, dispela inap helpim yumi long stap strong na karim ol dispela hevi. Dispela pasin olsem narapela i givim gutpela tok bilong strongim narapela—yumi givim na yumi kisim—em i bikpela samting bilong helpim yumi olgeta long i stap strong long spirit. Tru, sampela taim narapela i mas strongim bel bilong yumi, tasol yumi olgeta inap strongim narapela narapela tu.
Sapos yumi lukim sampela wanbilip i bel hevi, ating yumi “inap long mekim isi bel bilong ol man i gat kain kain hevi, olsem God i save mekim isi bel bilong [yumi].” (2 Korin 1:3-5) Tok Grik bilong dispela tok “mekim isi bel” (pa·raʹkle·sis) i olsem “singautim man i kam sanap klostu long yumi.” Sapos wanpela brata o sista i gat hevi na yumi sanap klostu long em bilong helpim em, orait bihain sapos yumi yet i gat wanpela hevi, bai ol narapela i mekim wankain pasin sori long yumi bilong helpim yumi.—Saveman 4:9, 10; skelim wantaim Aposel 9:36-41.
Taim ol elda i save go lukim ol brata sista long haus bilong ol, dispela tu i save helpim gut ol. Tru, sampela taim ol elda i save go lukim wanpela, long wanem, ol i mas givim sampela tok bilong Baibel long em bilong stretim em, tasol long klostu olgeta taim ol elda i save go lukim ol brata sista bilong ‘strongim bel bilong ol.’ (Kolosi 2:2) Taim ol wasman i go lukim ol bilong strongim bilip bilong ol, ol dispela wasman i save givim wanpela presen bilong spirit long ol. Olsem Pol, taim ol i mekim dispela narapela kain pasin bilong givim samting long man, ol bai pilim olsem dispela i helpim ol tu, na ol bai kisim pasin bilong “laikim tumas” ol brata.—Rom 1:11.
Dispela samting i painim wanpela elda long Spen. Em i stori olsem: “Ricardo, em wanpela manki i gat 11-pela krismas, i olsem em i no givim bel liklik long ol miting na long ol samting bilong kongrigesen. Olsem na mi tokim papamama bilong Ricardo, sapos ol i orait long en, mi laik i go na lukim pikinini bilong ol. Ol i amamas long dispela. Ol i save sindaun long ples maunten, na mi mas draivim ka i go inap wanpela aua bilong kamap long haus bilong ol. Ricardo i amamas long mi laik helpim em, na kwiktaim em i kirap mekim ol samting bilong senisim pasin bilong em. I no longtaim na em i kamap wanpela pablisa i no baptais, na em i wok strong insait long kongrigesen. Pastaim em i man bilong sem, tasol nau em i save amamas na toktok wantaim ol narapela. Sampela long kongrigesen i askim mi: ‘Olsem wanem na pasin bilong Ricardo i senis olsem?’ I olsem dispela em i namba wan taim ol i lukim em i stap namel long ol. Taim mi tingim dispela wok wasman mi bin mekim long i go lukim em, mi pilim olsem dispela i bin helpim mi moa yet, winim Ricardo. Taim em i kam insait long Haus Kingdom, pes bilong em i save lait, na em i save sut i kam long mi bilong sekanim mi. Mi amamas tru long lukim em i wok long kamap strong long ol samting bilong spirit.”
Em nau, taim ol elda i mekim wok wasman na i go lukim ol brata sista, ol i save kisim ol gutpela blesing tru. Dispela wok i stret wantaim tok bilong Jisas, em i tok: “Yu was long ol sipsip bilong mi.” (Jon 21:16) Tru, i no ol elda tasol inap givim sampela presen bilong spirit long ol narapela. Olgeta long kongrigesen ol inap kirapim ol narapela long laikim tru ol brata na mekim ol gutpela pasin long ol. (Hibru 10:23, 24) Taim wanpela lain i laik wokabaut i go antap long ol bikpela maunten, ol i save pasim olgeta wantaim long wanpela longpela rop; na i olsem tu long yumi—ol rop bilong spirit i pasim yumi olgeta wantaim. Ol samting yumi mekim, o ol toktok bilong yumi, dispela inap mekim sampela samting long ol narapela. Sapos yumi mekim sampela tok i sutim bel bilong man o yumi mekim hatpela tok long pasin o wok bilong em, dispela inap mekim na dispela rop i save pasim yumi wantaim, olsem pasin bilong laikim tru narapela, em bai i no strong moa. (Efesus 4:29; Jems 3:8) Tasol sapos yumi skelim gut ol tok yumi laik mekim na yumi mekim ol tok i save strongim bel bilong ol brata na long pasin sori yumi helpim ol, dispela inap helpim ol long winim ol hevi. Long dispela rot, ol presen bilong spirit yumi holim, yumi givim hap i go long ol narapela, na ol dispela kain presen bai helpim ol inap long olgeta taim bihain.—Sindaun 12:25.
Litimapim Nem Bilong God
Yumi save, olgeta Kristen i gat sampela pasin olsem khaʹri·sma. God i bin givim gutpela samting tru long yumi, olsem yumi inap wet long kisim laip i stap oltaim oltaim. Na yumi gat sampela presen bilong spirit em yumi inap givim hap bilong en long ol narapela man, na yumi ken wok strong long kirapim ol narapela long mekim ol pasin na wok i stret. Sampela ol i gat ol narapela presen moa, olsem ol narapela wok bilong God, ol i holim. Olgeta dispela presen i kamapim klia marimari bilong God. Na wanem wanem presen yumi holim, yumi bin kisim long han bilong God, olsem na i no gat as na yumi ken hambak na litimapim nem bilong yumi yet.—1 Korin 4:7.
I gutpela sapos yumi ol Kristen i askim yumi yet olsem: ‘Bai mi mekim wok long ol hap pasin olsem khaʹri·sma mi holim bilong givim biknem long Jehova, em Man bilong givim “olgeta presen i gutpela tru” long yumi? (Jems 1:17) Bai mi bihainim pasin bilong Jisas na mekim wok long ol save bilong mi na ol narapela samting mi holim bilong helpim ol narapela?’
Aposel Pita i toktok long ol wok yumi mas mekim, olsem: “God i bin . . . givim ol kain kain presen [khaʹri·sma] long yupela. Olsem na yupela wan wan i mas i stap gutpela wokboi bilong God, na [mekim wok long] ol dispela presen bilong helpim ol arapela manmeri bilong God. Sapos wanpela man i kisim presen bilong autim tok, orait em i mas autim stret tok bilong God. Sapos wanpela man i wok long helpim ol arapela man, orait em i mas mekim dispela wok long strong God i save givim em. Olsem bai ol man i ken lukim olgeta samting yupela i mekim, na long nem bilong Jisas Krais ol i ken litimapim nem bilong God.”—1 Pita 4:10, 11.
[Futnot]
a I gat 913 manmeri ol i dai, na Jim Jones yet i insait long dispela namba.
[Piksa Kredit Lain long pes 23]
Corbis-Bettmann
UPI/Corbis-Bettmann