Daunim Strong Bilong Sin Long Bodi Bilong Yumi
“Sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel tasol, orait dispela man bai i dai. Tasol sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong Holi Spirit, orait dispela man bai i kisim laip na i stap bel isi.”—ROM 8:6.
“GOD i wokim ol manmeri na ol i kamap olsem God yet. God i mekim ol i kamap man na meri.” (Stat 1:27) God i wokim ol manmeri i kamap olsem piksa bilong em bilong mekim biknem bilong em i kamap ples klia. Taim ol i bihainim ol pasin bilong God, olsem pasin sori, na gutpela pasin, na stretpela pasin, na pasin bilong tingim ol samting bilong spirit, dispela i givim biknem long em na litimapim nem bilong em, na ol yet i stap belgut na amamas.—1 Korin 11:7; 1 Pita 2:12.
2 God i wokim namba wan man na meri i gutpela olgeta na ol inap tru long mekim dispela wok. Ol i olsem glas bilong lukluk i klin tru na lait ol i kisim long God ol inap sutim i go long ol narapela. Tasol long laik bilong tupela yet ol i sakim tok bilong God, em i Man bilong wokim ol, na ol i no i stap klin moa. (Stat 3:6) Bihain ol i no inap kamapim klia tru biknem bilong God. God i wokim ol bilong i stap olsem piksa i soim biknem bilong em, tasol ol i no inapim dispela mak. Ol i mekim sin.a
3 Dispela i helpim yumi long save long pasin tru bilong sin, em sin i mekim na man i no inap i stap gutpela piksa bilong God na givim biknem long em. Sin i mekim man i kamap doti; sin i bagarapim pasin bilong man na em i no i stap klin moa long ai bilong God. Olgeta manmeri i kamap long lain bilong Adam tupela Iv, olsem na olgeta i no klin; ol i no inapim mak God i putim bilong ol pikinini bilong em. Na wanem samting i kamap? Baibel i tok: “Wanpela man i bin mekim sin, na long dispela pasin sin i kamap long graun. Na sin i bringim dai i kam. Na dai i kisim olgeta man, long wanem, olgeta man i bin mekim sin.”—Rom 5:12; lukim tu Aisaia 64:6.
Strong Bilong Sin Long Olpela Bel
4 Planti man long nau ol i no ting olsem ol i stap doti long ai bilong God na ol i gat sin. Planti man i no kolim moa dispela tok “sin.” Ating ol i toktok long man i popaia, o mekim pasin kranki, o em i no tingting gut, tasol ol i no tok, em i mekim sin, a? Tru tumas! Wanpela profesa (Alan Wolfe) i tok, sampela man i tok ol i bilip long God ol tu i ting, “ol tok bilong God em ol tok bilong bilip tasol, i no bilong bosim pasin bilong ol man long wanem pasin i stret na wanem pasin i no stret; em i olsem ‘10-pela tok’ na i no olsem ol 10-pela lo.”
5 Dispela kain tingting i kamapim wanem kain pasin? Ol man i no pilim moa sin; ol i ting, i no gat sin. Tingting bilong ol i paul na ol i no pilim moa pasin i stret na pasin i no stret. Ol i pilim olsem i no gat sampela tambu na ol i ken bihainim wanem wanem pasin ol yet i laikim. Taim ol i mekim wanpela pasin na bel bilong ol i amamas long en, ol i ting i stret ol i ken mekim. Long dispela as tasol ol i skelim ol pasin, i stret o nogat.—Sindaun 30:12, 13; lukim tu Lo 32:5, 20.
6 Olsem: Ol i toktok wantaim sampela yangpela long televisen na tokim ol long kamapim tingting bilong ol long ol ‘7-pela sin nogut.’b Wanpela i tok, “Man i hambak em i no mekim sin. Yumi mas laikim yumi yet.” Narapela i stori long pasin bilong les na wok isi isi na em i tok: “Gutpela yumi mekim olsem sampela taim. . . . Sampela taim yumi ken i stap isi na givim hap taim long yumi yet.” Man bilong toktok wantaim ol, em tu i tok, ‘Dispela 7-pela sin i no pasin nogut, em laik bilong olgeta man, na ol inap skrapim bel bilong man o mekim bel bilong em i amamas.’ Em nau, ol i ting i no gat sin, na ol i no pilim moa asua bilong sin; ol i amamas tasol long ol pasin nogut.—Efesus 4:17-19.
7 Tasol Baibel i tok klia olsem: “Yumi olgeta man yumi bin mekim sin.” (Rom 3:23) Aposel Pol i tok: “Mi save, i no gat wanpela gutpela samting i stap insait long mi. Mi tok long olpela bel bilong mi tasol. Tru, mi laik mekim gutpela pasin, tasol mi no inap mekim. Gutpela pasin mi laik mekim, em mi no save mekim. Na pasin nogut mi no laik mekim, em mi save mekim.” (Rom 7:18, 19) Pol i no tingim hevi bilong em yet tasol; em i tingim olgeta man—em i save, ol i no inap mekim gutpela pasin na givim biknem long God, olsem na em i pilim tru strong bilong sin long olpela bel. Em i tok: “O sori, dispela hevi i bagarapim tru tingting bilong mi! Husat bai i helpim mi na mi lusim dispela bodi bilong i dai?”—Rom 7:24.
8 Yu ting olsem wanem long dispela samting? Ating yu save, yu bilong lain bilong Adam na yu gat sin olsem olgeta narapela man. Tasol dispela save i mekim wanem long tingting na wokabaut bilong yu? Yu ting olsem yu no inap senisim na yu bihainim tasol ol laik bilong skin? O yu wok strong oltaim long daunim strong bilong sin long bodi bilong yu, na long sakim ol laik bilong olpela bel, bambai olgeta pasin yu mekim i givim biknem long God? Yumi olgeta wan wan i mas tingim gut ol dispela askim, long wanem, Pol i tok: “Sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel tasol, orait dispela man bai i dai. Tasol sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong Holi Spirit, orait dispela man bai i kisim laip na i stap bel isi.”—Rom 8:6.
Tingting i Bihainim Laik Bilong Olpela Bel
9 Sapos “tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel,” olsem wanem na em bai i dai? Baibel i save kolim dispela tok “olpela bel” bilong makim olsem man i gat sin; yumi lain bilong bikhetman Adam, na ‘taim yumi stap yet long bel bilong mama, yumi man bilong mekim sin.’ (Song 51:5; Jop 14:4) Pol i tok strong olsem ol Kristen i no ken putim tingting bilong ol i go long ol pasin kranki na laik nogut bilong olpela bel. Bilong wanem ol i no ken mekim? Long narapela pas, Pol i kolim ol pasin bilong olpela bel na em i tok: “Olgeta man i mekim ol dispela kain pasin, ol bai i no inap i go insait long kingdom bilong God.”—Galesia 5:19-21.
10 Tasol sapos yu tingting long samting, dispela i narapela kain long mekim dispela samting, a? Tru tumas, sampela taim yumi tingting long samting, tasol yumi no kirap na mekim. Tasol sapos tingting bilong yumi i bihainim wanpela samting, i no olsem tingting i kamap nating long bel na wantu i pinis. Hap tok Grik (phroʹne·ma) Pol i kolim i makim “pasin bilong tingting,” olsem man i ‘putim tingting i go long samting, na bel i kirap long en, na em i gat laik long en, na tingting strong oltaim long en.’ Olsem na sapos “tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel” i olsem em i tingting oltaim long ol laik bilong olpela bel, na ol dispela laik i bosim olgeta tingting bilong em na olgeta samting em i mekim.—1 Jon 2:16.
11 Stori bilong Kein i kamapim klia dispela samting. Taim Kein i bel nogut na belhat, God Jehova i tokim em: “Watpo yu kros? Na watpo pes bilong yu i senis olgeta? Sapos yu mekim gutpela pasin, orait bai yu amamas, long wanem, mi orait long ofa bilong yu. Tasol sapos yu mekim pasin nogut, orait sin bai i redi long bagarapim yu. Sin i gat bikpela laik tru bilong winim yu. Tasol yu mas strong na winim em.” (Stat 4:6, 7) I gat tupela rot Kein inap bihainim. Bai em i “mekim gutpela pasin,” olsem putim tingting na laik bilong em i go long gutpela samting? O bai em i tingting strong yet long laik nogut i stap long bel bilong em? Jehova i tok, “sin i gat bikpela laik tru” long winim em sapos em i no sakim. Tasol Kein i no “strong na winim” laik nogut bilong olpela bel; em i larim dispela laik i bosim em na samting nogut tru i kamap.
12 Olsem wanem long yumi long nau? Yumi no laik “wokabaut long pasin bilong Kein” olsem Jut i tok sampela Kristen bilong pastaim i mekim. (Jut 11) Yumi no ken ting sapos yumi inapim laik bilong bel liklik o kalapim lo bilong God liklik long sampela taim, i no gat rong long dispela. Oltaim yumi mas was gut na sapos laik nogut o tingting kranki i kamap long bel bilong yumi, kwiktaim yumi mas rausim. Nogut yumi larim i stap na em i pas strong long bel. Bilong daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi, yumi mas stretim tingting na bel bilong yumi pastaim.—Mak 7:21.
13 Olsem: Ating wantu yu lukim samting nogut, olsem man i bagarapim nogut tru narapela man, o meri i mekim pasin i kirapim bel bilong ol man. Yu inap lukim long buk o nius, o piksa wokabaut o televisen, o long piksa ol kampani i putim bilong grisim ol man long baim samting, o yu inap lukim tru long ai. Tru, yumi no ken kirap nogut long dispela samting, long wanem, em inap kamap. Tasol dispela samting yu lukim inap liklik hap taim tasol, em inap i stap longtaim long tingting, na sampela taim em bai kamap gen long tingting. Orait, sapos dispela i painim yu, yu save kirap na mekim kwik wanpela samting bilong daunim na rausim long tingting bilong yu? O yu larim i stap na taim em i kamap gen long tingting, yu wok long tingim? Sapos yu larim i stap long tingting bilong yu, bai ol samting i kamap olsem Jems i tok: “Bel bilong yumi olgeta wan wan i save kirap na pulim yumi. Dispela laik nogut bilong yumi yet i save grisim yumi na giamanim yumi, bilong kirapim yumi long mekim sin. . . . Na taim sin i kamap bikpela, em i save kamapim dai.” Olsem na Pol i tok: “Sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel tasol, orait dispela man bai i dai.”—Jems 1:14, 15; Rom 8:6.
14 Yumi stap namel long ol man i laikim tumas pasin pamuk, na pait na bagarapim man, na planti mani kago. Ol dispela pasin i stap ples klia na i kamap planti taim long ol buk na nius na piksa wokabaut na televisen na long ol musik planti man i save laikim. Olsem na long olgeta de ol tingting kranki i wok long go insait long tingting bilong yumi. Olsem wanem? Yu amamas long lukim pasin nogut ol man i mekim? O yu bel hevi olsem stretpela man Lot? Lot “i lukim ol kain kain pasin pamuk samting bilong ol dispela man nogut na em i bel hevi tru. . . . Bel bilong en i pen tru long pasin bilong sakim lo ol i mekim.” (2 Pita 2:7, 8) Bilong daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi, yumi mas tingting strong long mekim olsem man bilong raitim Song i mekim, em i tok: “Mi no ken orait long pasin nogut. Nogat tru. Mi no laikim tru pasin bilong ol man i save givim baksait long God. Mi no ken wokabaut wantaim ol.”—Song 101:3.
Tingting i Bihainim Laik Bilong Holi Spirit
15 Pol i kolim samting bilong helpim yumi long daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi, em i tok: “Sapos tingting bilong man i bihainim laik bilong Holi Spirit, orait dispela man bai i kisim laip na i stap bel isi.” (Rom 8:6) Olsem na yumi no ken larim ol laik nogut bilong olpela bel i bosim tingting bilong yumi; yumi mas larim spirit holi i bosim, na tingting tasol long ol samting bilong spirit. Em wanem ol samting? Long Filipai 4:8, Pol i tok: “Oltaim yupela i mas tingting tasol long ol pasin i tru na ol pasin i gutpela long ol man i mekim na ol stretpela pasin na ol klinpela pasin na ol naispela samting na ol samting i gutpela tru na olgeta pasin i nambawan tru na olgeta pasin yumi save amamas tru long lukim ol man i mekim.” Orait, nau yumi ken skelim dispela tok na bai yumi save gut long ol samting yumi mas tingting oltaim long en.
16 Pol i kolim 8-pela gutpela pasin na paslain long olgeta wan wan pasin em i raitim “ol” o “olgeta.” Olsem na yumi save, i no olsem ol Kristen i mas tingting tasol long ol samting bilong Baibel na ol tok bilong bilip. I gat kain kain gutpela samting yumi ken putim tingting i go long en. Tasol bikpela samting em olsem: Ol i mas stret long ol gutpela pasin Pol i kolim. Yumi mas tingim gut olgeta kain “samting” Pol i kolim, olsem na nau yumi ken skelim.
◻ Ol samting “i tru” i no makim tasol ol samting i no giaman. Em i makim tu pasin bilong mekim tok i tru, na wokabaut stret, na samting yumi ken bilip tru long en. Em samting tru tru, i no samting yumi ting tasol em i tru.—1 Timoti 6:20.
◻ Ol samting “i gutpela long ol man i mekim” em ol pasin i gat gutpela nem, na biknem, na i makim olsem man i daun long God; i no ol rabispasin nogut.
◻ Ol samting i “stretpela” em ol pasin God i makim em i stret; ol man i no makim. Ol man bilong dispela graun i tingting long ol samting nogut, tasol yumi mas tingting na amamas long ol samting i stret long ai bilong God.—Lukim Song 26:4; Amos 8:4-6.
◻ Ol samting i “klinpela” i makim olsem pasin i stap klin (long maritpasin na ol narapela pasin) na tingting na laik tu i stap klin. Jems i tok, ol man i kisim gutpela save i kam long God, ol i save “bihainim klinpela tingting.” Krais “i stap klin,” olsem na em i gutpela Piksa na yumi mas tingting long em.—Jems 3:17; 1 Jon 3:3.
◻ Ol samting i “naispela” em samting i kirapim ol man long laikim ol narapela. Yumi mas tingting long “ol arapela manmeri bilong God, na painim rot bilong kirapim ol long laikim ol arapela na mekim ol gutpela pasin.” Yumi no ken putim tingting i go long ol samting i kirapim pasin birua, na bel nogut, na tok kros.—Hibru 10:24.
◻ Ol samting “i gutpela tru” em ol samting i gat gutpela nem, tasol em i mekim wok tu, em wok bilong strongim man. Yumi mas tingting long ol samting i gutpela na i save strongim bel bilong man; i no ol samting i save daunim man na bagarapim bel bilong em.—Efesus 4:29.
◻ Ol samting “i nambawan tru” i makim ol “gutpela pasin” na “pasin i stret tru,” na olgeta kain samting i nambawan olgeta. Olsem na yumi pilim tru olgeta kain gutpela pasin na wok ol man i mekim na i stret long lo bilong God.
◻ Ol samting yumi ken ‘amamas long en’ em ol samting God i amamas long en, o ol man God i givim namba long ol, ol i amamas long en.—1 Korin 4:5; 1 Pita 2:14.
Kisim Laip na Stap Bel Isi
17 Taim yumi bihainim tok bilong Pol na “tingting tasol” long ol dispela kain pasin, tingting bilong yumi “i bihainim laik bilong Holi Spirit.” Na gutpela samting bai kamap—bai yumi inap kisim laip na i stap oltaim long nupela taim God i tok promis long en, na bai yumi inap i stap bel isi. (Rom 8:6) Bilong wanem yumi inap i stap olsem? Long wanem, yumi lukautim tingting bilong yumi bambai ol laik nogut bilong olpela bel i no ken bosim. Yumi daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi na em i no pait strong moa long lo bilong God i stap long tingting bilong yumi, olsem Pol i tok. Tingting bilong yumi i no bihainim moa laik bilong olpela bel, olsem na yumi no “birua long God”; yumi kamap wanbel wantaim em na i stap bel isi.—Rom 7:21-24; 8:7.
18 Satan na ol lain bilong em i wok strong tru long bagarapim pasin bilong yumi na bai yumi no ken givim biknem long God. Ol i laik bosim tingting bilong yumi na kirapim yumi long bihainim ol laik nogut bilong olpela bel, long wanem, ol i save, dispela bai mekim na bai yumi kamap birua bilong God na yumi dai. Tasol yumi inap winim dispela pait. Olsem Pol, yumi tu yumi ken “tenkyu long God,” long wanem, long rot bilong Krais Jisas em i helpim yumi na yumi inap daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi.—Rom 7:25.
[Ol Futnot]
a Baibel i save kolim tok Hibru cha·taʼʹ na tok Grik ha·mar·taʹno bilong makim “sin.” Dispela tupela tok wantaim i makim samting i no winim mak, o i no inapim mak, o i no kisim mak.
b Ol man bilong bipo i tok, 7-pela sin nogut i olsem: Hambak, mangal, bel i kirap, bel nogut, kaikai planti tumas, belhat, les na wok isi isi.
Yu Inap Stori Long Dispela?
◻ Sin em wanem samting? Olsem wanem sin inap kamap strong long bodi bilong yumi?
◻ Yumi ken mekim wanem na bai tingting bilong yumi i no “bihainim laik bilong olpela bel”?
◻ Olsem wanem yumi ken strongim tingting bilong yumi long “bihainim laik bilong Holi Spirit”?
◻ Sapos tingting bilong yumi “i bihainim laik bilong Holi Spirit,” olsem wanem dispela bai helpim yumi long kisim laip na i stap bel isi?
[Askim Bilong Stadi]
1. God i wokim ol manmeri bilong mekim wanem?
2. Olsem wanem na namba wan man na meri i no inapim mak?
3. Wanem pasin tru bilong sin?
4-6. (a) Long nau planti man i ting olsem wanem long sin? (b) Dispela tingting bilong nau i kamapim wanem kain pasin?
7. Sin i mekim wanem long ol man, olsem Baibel i tok?
8. Yumi olgeta wan wan i mas tingim wanem ol askim? Bilong wanem yumi mas tingim?
9. Sapos “tingting bilong man i bihainim laik bilong olpela bel,” olsem wanem em bai i dai?
10. Olsem wanem sapos tingting bilong yumi i “bihainim” wanpela samting?
11. Olsem wanem tingting bilong Kein i bihainim laik bilong olpela bel? Na wanem samting i bin kamap?
12. Yumi mas mekim wanem na bai yumi no “wokabaut long pasin bilong Kein”?
13. Olsem wanem “laik nogut bilong yumi yet” inap pulim yumi?
14. Wanem samting i painim yumi long olgeta de? Yumi mas ting olsem wanem long dispela?
15. I gat wanem samting bilong helpim yumi long daunim strong bilong sin long bodi bilong yumi?
16. Pol i kirapim yumi long “tingting tasol” long wanem ol pasin? Stori long olgeta wan wan pasin.
17. Sapos tingting bilong yumi “i bihainim laik bilong Holi Spirit,” bai yumi kisim wanem ol blesing?
18. Satan i wok strong long mekim wanem? Olsem wanem yumi ken winim dispela pait?
[Piksa long pes 15]
Kein i larim laik bilong olpela bel i bosim em na em i bagarap
[Ol Piksa long pes 16]
Sapos tingting bilong yu i bihainim laik bilong spirit holi, bai yu kisim laip na stap bel isi