Dinsel Çeşitliliğin Yarattığı Zorluklar

ORTAÇAĞDA genelde bir ülkenin tüm vatandaşları aynı dine sahip olurdu. 19. yüzyılın sonlarında Avrupa’da yalnızca belli başlı büyük dinler tanınıyordu. Batıda Katoliklik ve Protestanlık, doğuda Ortodoksluk, İslam ve Yahudilik. Siz de kabul edersiniz ki günümüzde dinsel çeşitlilik hem Avrupa’da hem de tüm dünyada çok daha yaygın. Bazen göçmenler veya mülteciler bizi yeni bir dinle tanıştırıyor. Bazen de yerel halktan bazıları yeni bir dini kabul ediyor.

Bugün Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerde birçok Müslüman, Budist ve Hindu yaşıyor. Yehova’nın Şahitleri olarak bizler de 239 ülke ve bölgede faaliyet gösteriyoruz. 13 ülkede 150.000’den fazla Yehova’nın Şahidi var. (“Yehova’nın Şahitleri Dünya Çapında Bir Din” başlıklı çerçeveye bakın.)

Bir yörede çok çeşitli dinlerin olması bir eğitimci için bazı sorunlara yol açabilir. Örneğin popüler bazı kutlamalarla ilgili önemli sorular ortaya çıkabilir. Tüm bu kutlamalara katılmak dini ne olursa olsun, her öğrenci için zorunlu olmalı mı? Çoğunluk bu tür kutlamalara katılmakta sakınca görmüyor olabilir. Peki ya çocuklarının bu kutlamalara katılmasını istemeyen az sayıdaki anne babanın görüşlerine ne olacak? Düşünülmesi gereken bir nokta daha var. Bazı ülkelerde din ve devlet birbirinden ayrıdır veya okullarda dini eğitim verilmez. Öyleyse okulda bu tür kutlamalara katılmayı zorunlu kılmak bir çelişki yaratmaz mı?

Dinle bağlantısı olmadığı düşünülen kutlamalarla ilgili kafa karışıklığı yaşanabilir. Örneğin, birçok okulda doğum günleri kutlanıyor. Yehova’nın Şahitleri doğum günü kutlayan kişilere saygı duyar. Ama kendileri ve çocukları doğum günü kutlamazlar. Peki neden?

Fransa’da çok yaygın olan bir ansiklopedi Le livre des religions, doğum günlerinin bir ritüel ve “dindışı bir uygulama” olduğunu söyler. Birçokları doğum gününü zararsız dindışı bir kutlama olarak düşünse de aslında kökeni paganizme dayanmaktadır.

The Encyclopedia Americana 1991 baskısı şöyle diyor: “Eski Mısır, Yunan, Roma ve Pers dünyası tanrıların, kralların ve soyluların doğum günlerini kutlardı.” Ralph ve Adelin Linton adlı yazarlar The Lore of Birthdays adlı kitapta bunun nedenini açıklıyor: “Medeniyetin beşiği olan Mezopotamya ve Mısır, insanların doğum günlerini hatırlayıp yücelttikleri ilk ülkelerdi. Eski zamanlarda doğum günlerini kaydetmek, yıldız falına bakmak için gerekli olduğundan özellikle önemliydi.” Görüldüğü gibi bu kutlama astroloji ile açıkça bağlantılıdır. Bizler Kutsal Kitaptan öğrendiklerimiz nedeniyle astrolojiden uzak duruyoruz ve bu bağlantı doğum günü kutlamamamızın bir sebebidir (İşaya 47:13-15).

The World Book Encyclopedia bu konuda şöyle der: “İlk Hıristiyanlar İsa’nın doğum gününü kutlamıyordu. Çünkü doğum günü kutlamayı putperest bir âdet olarak görüyorlardı.” (Cilt 3, sayfa 416)

Bu bilgiler ışığında Yehova’nın Şahitleri doğum günü kutlamamayı seçer. Tabii ki bir çocuğun doğumu mutluluk verici harika bir olaydır. Doğal olarak tüm anne babalar çocuklarının her yıl büyüdüğünü ve geliştiğini görmekten mutluluk duyar. Yehova’nın Şahitleri ailelerine, arkadaşlarına hediyeler vermeyi, birlikte güzel vakit geçirmeyi sever. Fakat doğum günlerinin kökenini bildikleri için bunu yılın başka günlerinde yapmayı tercih ederler (Luka 15:22-25; Elçiler 20:35).

Noel dünya çapında kutlanır. Hıristiyan olmayan çoğu ülke de bunları kutlar. Hıristiyan mezheplerinin çoğu için bunlar özel günlerdir. Yehova’nın Şahitlerinin bu günleri kutlamaması sizi şaşırtabilir. Peki neden kutlamazlar?

Birçok ansiklopedinin açıkça belirttiği gibi İsa’nın 25 Aralık’ta doğduğunun söylenmesinin sebebi, o günü bir Roma pagan bayramına denk getirmekti. Bu konularla ilgili farklı kaynaklarda şöyle açıklamalar var:

“Mesih’in doğum tarihi bilinmiyor. İnciller bu konuda ay veya gün belirtmiyor.” (New Catholic Encyclopedia, Cilt III, sayfa 656)

“Günümüzde Avrupa’da yaygın olan Noel âdetlerinin çoğu gerçek Hıristiyan âdetleri değil, kilise tarafından benimsenen veya göz yumulan putperest âdetlerdir. Roma’da kutlanan Saturnalia (Satürn Bayramı) Noel zamanındaki şenlik âdetlerinin bir örneğidir.” (Encyclopædia of Religion and Ethics [Edinburgh, 1910] Cilt III, sayfa 608-9)

“Tüm Hıristiyan kiliseleri 4. yüzyıldan beri 25 Aralık’ta Noel’i kutluyor. Eskiden bu tarihte putperest insanlar kış gündönümü bayramını kutlardı. Bayramın adı güneşin doğuşuydu. Güneşin yeniden doğduğu düşünülüyordu, çünkü günler artık daha uzun olacaktı. Kilise bu yaygın kutlamaya yeni bir anlam yükledi ve onu benimsedi.” (Encyclopædia Universalis, 1968, [Fransızca] Cilt 19, sayfa 1375)

“Noel kutlamaları, Sol Invictus (Mitra) adı verilen pagan kutlamalardan etkilenmiştir. Noel ve 25 Aralık’ta kutlanan kış gündönümü arasında benzerlik kurulmuştur. Tıpkı dünyayı tekrar aydınlatan güneş ışıkları gibi Mesih de doğumuyla dünyayı aydınlatmıştır.” (Brockhaus Enzyklopädie, [Almanca] Cilt 20, sayfa 125)

Bazı Hıristiyanlar Noel’le ilgili gerçekleri öğrenince nasıl tepki verdi? The Encyclopædia Britannica şöyle diyor: “1644’te Protestan bir grup olan İngiliz Püritenler, pagan kökenli olduğu gerekçesiyle Noel günü kutlama yapılmasını Parlamento kararıyla yasakladı. O günü oruç günü ilan ettiler. Kral II. Charles kutlamaları yeniden başlattı fakat İskoçyalılar Püritenlerin görüşüne bağlı kaldı.” Birinci yüzyıldaki Hıristiyanlar Noel’i kutlamadı. Benzer şekilde Yehova’nın Şahitleri de Noel’i kutlamaz ve onunla bağlantılı etkinliklere katılmazlar.

Yehova’nın Şahitleri bu kutlamalara katılmasalar da hediyeler vermeyi, aileleriyle ve arkadaşlarıyla birlikte yemek yemeyi çok sever. Anne babalar çocuklarına özel günlerde zorunda oldukları için değil, içlerinden geldiği için cömert olmayı, hediye vermeyi öğretirler (Matta 6:2, 3). Yehova’nın Şahitlerinin çocukları ailelerinden hoşgörülü ve saygılı olmayı öğrenirler. Bu nedenle başkalarının Noel’i kutlamalarına saygı duyarlar. Karşılığında da, Noel kutlamalarına katılmama kararlarına saygı duyulmasını beklerler.

Yehova’nın Şahitleri başka ülkelerde kutlanan dini veya dinle bağlantılı bayramlar hakkında da aynı görüşe sahiptir. Örneğin, Brezilya’daki Haziran festivallerine, Fransa’daki Epifani’ye, Almanya’daki Karnaval’a, Japonya’daki Setsubun’a ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki cadılar bayramına da katılmazlar. Burada adı geçmeyen herhangi bir bayram hakkında bir sorunuz olursa Yehova’nın Şahidi anne babalar veya çocukları size seve seve bilgi verirler.