10. BÖLÜM
‘Yehova’nın Sözünün Etkisi Gitgide Artıyordu’
Petrus serbest kalır, zulüm iyi haberin yayılmasını durduramaz
Bu bölüm Elçiler 12:1-25’e dayanmaktadır
1-4. Petrus’un içinde bulunduğu zor durumu anlatın. Siz onun yerinde olsaydınız ne hissederdiniz?
DEVASA demir kapı Petrus’un arkasından büyük bir gürültüyle kapandı. Zincire vurulmuş olan Petrus’u iki Romalı muhafız hücresine götürdü. Orada başına gelecekleri düşünerek uzun saatler, belki de günler geçirdi. Etrafında hapishane duvarları, demir parmaklıklar, bağlı olduğu zincirler ve muhafızlar dışında bir şey yoktu.
2 Gelen haber korkunçtu. Kral I. Herodes Agrippa, Petrus’u öldürmeye kararlıydı.a Petrus Fısıh’tan sonra halkın önüne çıkarılacaktı; onun ölüm cezasına çarptırılması toplumu memnun edecekti. Bu boş bir tehdit değildi; çünkü aynı hükümdar Petrus’un elçi arkadaşlarından Yakup’u da kısa süre önce idam ettirmişti.
3 Kararlaştırılmış infazdan önceki akşamdı. Acaba Petrus karanlık hücresinde ne düşünüyordu? Yıllar önce İsa’nın kendisi için söylediklerini mi hatırlıyordu? O Petrus’un bir gün tutuklanarak istemediği bir yere götürülüp öldürüleceğini söylemişti (Yuhn. 21:18, 19). Belki de Petrus ‘O an gelmiş olabilir mi?’ diye merak ediyordu.
4 Siz Petrus’un yerinde olsaydınız ne hissederdiniz? Birçok kişi hiç ümidi kalmadığını düşünüp karamsarlığa kapılırdı. Fakat İsa Mesih’in gerçek bir takipçisi için herhangi bir durum gerçekten ümitsiz olabilir mi? Petrus ve iman kardeşlerinin yaşadıkları zulme verdikleri tepkiden neler öğrenebiliriz? Şimdi bunu görelim.
Cemaat “Gayretle Dua Ediyordu” (Elçiler 12:1-5)
5, 6. (a) Kral I. Herodes Agrippa Hıristiyan cemaatine nasıl saldırıda bulundu? Neden? (b) Yakup’un ölümü cemaat için neden bir sınav oluşturdu?
5 Bir önceki bölümde öğrendiğimiz gibi başka milletten olan Kornelius ile ailesinin İsa’nın takipçisi olması Hıristiyan cemaati için heyecan verici bir gelişmeydi. Fakat iman etmeyen Yahudiler, iman eden Yahudiler ile diğer milletlerden olanların serbestçe bir arada ibadet ettiğini öğrendiklerinde çok şaşırmış olmalılar.
6 Kurnaz bir politikacı olan Herodes bu durumu Yahudilerin gözüne girmek için bir fırsat olarak gördüğünden Hıristiyanlara kötü davranmaya başladı. O büyük ihtimalle elçi Yakup’un İsa Mesih’e çok yakın olduğunu öğrenmişti. Bu nedenle “Yuhanna’nın kardeşi Yakup’u kılıçla öldürttü” (Elçi. 12:2). Cemaat için ne büyük bir sınavdı! Yakup İsa’nın görünüm değişimine ve başka mucizelere tanık olmuş üç kişiden biriydi; onlar dışında hiçbir elçi bunları görmemişti (Mat. 17:1, 2; Mar. 5:37-42). İsa çok coşkulu ve atak oldukları için Yakup ile kardeşi Yuhanna’ya “gök gürültüsü oğulları” adını vermişti (Mar. 3:17). Dolayısıyla cemaat cesur, sadık bir şahidi ve sevilen bir elçiyi kaybetmiş oldu.
7, 8. Petrus’un hapsedilmesi üzerine cemaat ne yaptı?
7 Herodes Agrippa’nın umduğu gibi Yakup’un idamı Yahudileri memnun etti. Bundan cesaret bulan Agrippa bu sefer de Petrus’un peşine düştü. Bu bölümün başında anlatıldığı gibi onu tutuklattı. Ancak Agrippa, bu kitabın 5. bölümünde belirtildiği gibi, elçileri hapiste tutmanın her zaman mümkün olmadığını herhalde hatırlıyordu. İşi şansa bırakmak istemeyen Herodes, kaçmaması için Petrus’u zincirle bağlatarak başına iki asker koydu ve onu gece gündüz nöbetleşe beklemesi için 16 muhafız görevlendirdi. Eğer Petrus kaçarsa, bu muhafızlar onun cezasına çarptırılacaktı. Böyle korkunç koşullarda Petrus’un iman kardeşleri ne yapabilirdi?
8 Cemaat ne yapması gerektiğini iyi biliyordu. Elçiler 12:5 şöyle diyor: “Petrus hapishanede kaldı, cemaat ise onun için Tanrı’ya gayretle dua ediyordu.” Evet, sevgili kardeşleri için hararetle ve yürekten dua ediyorlardı. Yakup’un ölümü onları ne ümitsizliğe düşürmüş ne de duayı değersiz görmelerine yol açmıştı. Dualar Yehova için çok şey ifade eder. Eğer isteğiyle uyumluysa onları cevaplar (İbr. 13:18, 19; Yak. 5:16). Bu, günümüzde İsa’nın takipçilerinin dikkate alması gereken önemli bir derstir.
9. Dua konusunda Petrus’un iman kardeşlerinden neler öğrenebiliriz?
9 Sizin de iman kardeşleriniz arasında sınavlarla karşılaşanlar var mı? Onlar zulme, hükümetlerin koyduğu yasaklara ve doğal afetlere maruz kalıyor olabilirler. Onlar için içten dualar edebilirsiniz. Aile sorunları, cesaretsizlik ya da başka iman sınavları gibi pek göze batmayan sıkıntılar çeken kişiler de tanıyor olabilirsiniz. Dua etmeden önce derin düşünürseniz “duayı dinleyen” Yehova’yla konuşurken onlardan birkaçına ismen değinebilirsiniz (Mezm. 65:2). Ne de olsa sıkıntılar yaşadığınızda siz de kardeşlerinizin dualarına ihtiyaç duyacaksınız.
“Beni İzle” (Elçiler 12:6-11)
10, 11. Yehova’nın meleğinin Petrus’u hapishaneden nasıl kurtardığını anlatın.
10 Petrus karşılaştığı tehlike nedeniyle kaygılı mıydı? Bu konuda kesin bir şey söyleyemeyiz, fakat hapishanedeki son gecesinde, tetikte bekleyen iki muhafızın arasında derin bir uykuya daldığını okuyoruz. Bu imanlı adam, ertesi gün başına ne gelecek olursa olsun Yehova’ya kesinlikle güveniyordu (Rom. 14:7, 8). Muhtemelen Petrus birazdan yaşayacağı inanılmaz olayları aklının ucundan bile geçirmemişti. Birden hücresini parlak bir ışık kapladı. Bir melek belirdi ve hemen Petrus’u uyandırdı; anlaşılan meleği muhafızlar görmüyordu. Petrus’un ellerindeki o çok sağlam görünen zincirler çözülüp yere düştü.
11 Melek Petrus’a art arda şöyle kısa talimatlar verdi: “Çabuk ol, kalk! . . . . Üstünü giy, çarıklarını bağla. . . . . Üzerine kaftanını al.” Petrus söylenenleri hemen yerine getirdi. Son olarak melek “Beni izle” dedi. Petrus da öyle yaptı. Hücreden çıkıp dışarıdaki nöbetçilerin yanından geçerek sessizce devasa demir kapıya yöneldiler. Bu kapıdan nasıl geçebilirlerdi? Petrus bunu merak etmiş olsa bile birazdan öğrenecekti. Yaklaştıklarında “kapı kendiliğinden açıldı.” Petrus neler olduğunu anlamadan kapıdan geçip sokağa çıktılar ve melek birden gözden kayboldu. Tek başına kalan Petrus tüm bunların gerçek olduğunu fark etti. Bu bir görüntü değildi. O artık özgürdü (Elçi. 12:7-11).
12. Yehova’nın Petrus’u kurtarışı üzerinde düşünmek bizi neden rahatlatabilir?
12 Yehova’nın hizmetkârlarını kurtarmak için kullandığı sınırsız güç üzerinde düşünmek ne kadar rahatlatıcı değil mi? Petrus o zamana kadar görülmüş en güçlü yönetimin desteklediği bir kral tarafından tutuklanmış, fakat hapisten yürüyerek rahatça çıkmıştı. Tabii ki Yehova tüm hizmetçileri için böyle mucizeler yapmaz. O bunu Yakup için yapmadı. Daha sonra Petrus için de yapmadı, çünkü İsa’nın söylediği gibi o öldürüldü. Bugün İsa’nın takipçileri olarak mucizevi kurtuluşlar beklemiyoruz. Bununla birlikte, Yehova’nın değişmediğinin farkındayız (Mal. 3:6). O yakında Oğlunu kullanarak milyonlarca insanı en güçlü hapishane olan ölümden kurtaracak (Yuhn. 5:28, 29). Günümüzde sınavlarla karşılaştığımızda bu vaatlerden büyük bir cesaret alabiliriz.
“Petrus’u Görünce Şaşırıp Kaldılar” (Elçiler 12:12-17)
13-15. (a) Meryem’in evindekilerin Petrus’un gelişine tepkileri ne oldu? (b) Elçilerin İşleri kitabı daha sonra neye odaklanır? Petrus ruhi kardeşleri üzerinde nasıl bir etki bırakmaya devam etti?
13 Karanlık sokakta duran Petrus nereye gideceğini düşünüyordu. Ve kararını verdi. Yakınlarda Meryem adında İsa’nın takipçisi bir kadın oturuyordu. Anlaşılan varlıklı bir dul olan Meryem’in tüm cemaati ağırlamaya yetecek büyüklükte bir evi vardı. O Yuhanna Markos’un annesiydi. Elçilerin İşleri kaydında ismi ilk kez burada geçen Markos sonradan Petrus’un oğlu gibi oldu (1. Pet. 5:13). O gece cemaatteki birçok kişi gece geç saat olmasına rağmen Meryem’in evindeydi ve hararetle dua ediyordu. Onlar şüphesiz Petrus’un serbest bırakılması için dua ediyorlardı, fakat Yehova’dan böyle bir yanıt beklemiyorlardı.
14 Petrus evin önündeki avluya açılan dış kapıyı çaldı. Kapıya gelen Rodab adındaki hizmetçi kız kulaklarına inanamadı. Bu Petrus’un sesiydi. Heyecanlanan kız kapıyı açmak yerine Petrus’u öylece bırakıp eve koştu ve kardeşleri onun geldiğine inandırmaya çalıştı. Ona aklını kaçırdığını söylediler fakat kız kararlıydı, söylediklerinin doğru olduğunda ısrar etti. Bazıları bu ısrara daha fazla karşı koyamayıp kapıdakinin Petrus’u temsil eden bir melek olabileceğini ileri sürdü (Elçi. 12:12-15). Onlar gelip kapıyı açana kadar Petrus kapıyı çalmaya devam etti.
15 Kardeşler kapıda “Petrus’u görünce şaşırıp kaldılar” (Elçi. 12:16). Petrus başından geçenleri anlatabilmek için onların sevinç çığlıklarını susturmak zorunda kaldı. Anlattıklarını öğrenci Yakup ile diğer kardeşlere de söylemelerini istedi ve Herodes’in askerleri onu bulmadan oradan ayrıldı. Böylece Petrus sadık hizmetine daha güvenli bir yerde devam etti. Elçiler kitabının 15. bölümünde sünnet meselesinin çözümlenmesine katkıda bulunduğundan söz edilmesi dışında, Petrus’un adı bir daha geçmez. Kayıt bundan sonra elçi Pavlus’un hizmetine ve seyahatlerine odaklanır. Yine de Petrus’un gittiği yerlerde kardeşlerinin imanını güçlendirdiğine güvenebiliriz. Petrus yanlarından ayrıldığında Meryem’in evindekiler mutlaka çok sevinç içindeydiler.
16. Gelecekte birçok sevindirici olay yaşayacağımızdan neden emin olabiliriz?
16 Bazen Yehova hizmetçilerine beklediklerinden çok daha fazla şey verir ve onları inanamayacakları kadar mutlu eder. Petrus’un iman kardeşlerinin o gece hissettikleri de buydu. Yehova’dan büyük nimetler elde ettiğimizde bazen biz de böyle hissediyoruz (Özd. 10:22). Gelecekte Yehova’nın tüm vaatlerinin dünya çapında gerçekleştiğini göreceğiz. Bu muhteşem gerçekler bugün hayal edebileceklerimizin kesinlikle çok üstünde olacak. Dolayısıyla sadık kaldığımız sürece bizi mutlu bir yaşamın beklediğine güvenebiliriz.
“Yehova’nın Meleği Onu Vurdu” (Elçiler 12:18-25)
17, 18. Herodes’in pohpohlanmasına ne yol açtı?
17 Petrus’un kaçışı Herodes’i de şaşırttı; fakat bu onun için hoş bir sürpriz değildi. Herodes derhal her tarafın didik didik aranmasını emretti, sonra Petrus’un muhafızlarını sorguya çekti. Muhafızlar muhtemelen idamla ‘cezalandırıldılar’ (Elçi. 12:19). Herodes Agrippa şefkatli ve merhametli biri değildi. Peki bu zalim adam cezasız mı kalacaktı?
18 Petrus’u idam ettirememek Agrippa’nın aşağılandığını hissetmesine yol açmış olabilir. Fakat o kırılan gururunu onarma yolunu kısa sürede buldu. Düşmanlarından bazılarını kendisiyle barış yapmaya zorlayan siyasi bir durum ortaya çıkınca, herhalde büyük bir dinleyici kitlesi önünde konuşma yapmak istedi. Luka onun hazırlanırken “kraliyet giysilerini” giydiğini bildirir. Yahudi tarihçi Josephus da Herodes’in gümüşten yapılmış bir giysi giydiğini ve üzerine ışık vurduğunda ihtişamla parladığını yazar. Bu kendini beğenmiş siyasetçi bir konuşma yaptı. Bunun üzerine, onun gururunu okşamak isteyen halk “İnsan sesi değil bu, ilah sesi!” diye bağırdı (Elçi. 12:20-22).
19, 20. (a) Yehova Herodes’i neden cezalandırdı? (b) Herodes Agrippa’nın ani ölümüyle ilgili kayıt bizi nasıl teselli eder?
19 Aslında bu şekilde yüceltilmesi gereken Kişi Tanrı’ydı ve O olanları görüyordu. Herodes’in, başına gelecek felaketi önleme fırsatı vardı. Halkı uyarabilirdi ya da en azından onların görüşüne katılmayabilirdi. Ancak o, “Kibirli tutumun ardından düşüş gelir” özdeyişinin canlı bir kanıtı oldu (Özd. 16:18). “O anda Yehova’nın meleği onu vurdu” ve bu kibirli, bencil adamın korkunç şekilde ölmesine neden oldu. Kutsal Yazılar Herodes’i ‘kurtçukların yiyip bitirdiğini ve böylece öldüğünü’ söyler (Elçi. 12:23). Josephus da Agrippa’nın melek tarafından aniden vurulduğunu bildirir; ona göre kral kalabalığın aşırı övgüsünü kabul ettiği için böyle olmuştu. Josephus Agrippa’nın beş gün can çekişip öldüğünü yazar.c
20 Bazen Tanrı’dan korkmayan insanların yaptıkları kötülükler yanlarına kâr kalıyor gibi görünebilir. Bu bizi şaşırtmamalı, çünkü “Bütün dünya kötü olanın elinde bulunuyor” (1. Yuhn. 5:19). Yine de kötü insanlar adaletten kaçıyormuş gibi göründüğünde Tanrı’nın sadık hizmetçileri tedirgin olabilirler. Böyle kayıtların teselli edici olmasının bir nedeni budur. Aslında Yehova’nın olaylara müdahale edip tüm hizmetçilerine adaleti sevdiğini hatırlattığını görüyoruz (Mezm. 33:5). O’nun adaleti er ya da geç galip gelecek.
21. Elçiler kitabının 12. bölümünün başlıca konusu nedir? Bugün bu bizi neden rahatlatıyor?
21 Bu kayıt çok daha teşvik edici şu sözle sona eriyor: “Yehova’nın sözünün etkisi gitgide artıyor ve yayılıyordu” (Elçi. 12:24). Duyuru işinin ilerlemesiyle ilgili bu rapor bize Yehova’nın çağımızda da aynı işi nasıl desteklediğini hatırlatır. Belli ki, Elçiler kitabının 12. bölümündeki bu kaydın başlıca konusu bir elçinin ölümü ve diğerinin kaçıp kurtulması değildir. Kayıt hem Yehova’yla hem de O’nun Şeytan’ın çabalarını nasıl boşa çıkardığıyla ilgilidir. Şeytan’ın Hıristiyan cemaatini yok etme ve onların gayretle yerine getirdikleri duyuru işini durdurma çabaları o zaman nasıl başarısız olduysa, tüm benzer girişimleri de başarısız olacak (İşa. 54:17). Öte yandan Yehova ile İsa Mesih’in tarafında olanlar asla başarısızlığa uğramayacak bir işte pay sahibi olurlar. Bu yüreklendirici bir düşünce değil mi? Bugün “Yehova’nın sözünün” yayılmasına yardım etmek bizim için gerçekten büyük bir ayrıcalık!
a “Kral I. Herodes Agrippa” başlıklı çerçeveye bakın.
b “Gül” anlamına gelen, yaygın bir Yunanca isim.
c Aynı zamanda doktor olan bir yazar, Josephus ve Luka’nın tarif ettiği belirtilere ipliksolucanlarının neden olabileceğini ve bu solucanların ölümcül bir bağırsak tıkanmasına yol açtığını yazdı. Bu tür kurtlar bazen kusma sonucunda ya da ölüm sırasında hastanın vücudundan çıkarlar. Bir kaynak şunu belirtiyor: “Bir hekim olarak Luka’nın mesleğiyle ilgili noktaları eksiksiz bildirmesi [Herodes’in] ölümünün korkunçluğunu ortaya koyuyor.”