Sevgi (Agape)—Nedir, Ne Değildir?
“Kardeş sevginize sevgiyi ekleyin.”—II. PETRUS 1:7.
1. (a) Mukaddes Kitap hangi niteliğe en üstün yeri verir? (b) Yunanca hangi dört sözcük çoğu kez “sevgi” olarak tercüme edilir ve I. Yuhanna 4:8’de bunlardan hangisine değinilir?
TANRI’NIN Sözü olan Mukaddes Kitabın en üstün yeri verdiği bir nitelik ya da erdem varsa, o da sevgidir. Yunanca Mukaddes Yazıların orijinal dili olan Yunanca’da çoğu kez “sevgi” olarak tercüme edilen dört sözcük vardır. Şimdi inceleyeceğimiz sevgi, ne cinsel cazibeye dayanan eʹros, (Yunanca Yazılarda bulunmayan bir sözcük) ne kan bağına dayanan bir duygu olan storgeʹ, ne de önceki makalede ele aldığımız, karşılıklı takdire dayanan sıcak bir dostluk sevgisi olan filiʹa’dır. Bu sevgi agaʹpe’dir; yani resul Yuhanna’nın ‘Tanrı sevgidir’ dediği zaman değindiği, özveriyle eşanlamlı olduğu söylenen, prensiplere dayanan bir sevgidir.—I. Yuhanna 4:8.
2. Sevgi (agaʹpe) hakkında ne söyleniyor?
2 Profesör William Barclay, New Testament Words kitabında bu sevgiyle (agaʹpe) ilgili şunları diyor: “Agaʹpe zihinle ilgilidir: [filiʹa’da olabildiği gibi] yüreğimizde kendiliğinden oluşan bir duygu değildir; yaşamımızda bilinçli şekilde yer verdiğimiz bir prensiptir. Agaʹpe en başta irade ile ilgilidir. O bir fetih, bir zafer, bir başarıdır. Hiç kimse, asla düşmanını doğal olarak sevmez. Düşmanımızı sevmek, bütün doğal eğilim ve duygularımızın fethidir. Bu agaʹpe . . . . aslında sevilemeyen kişileri ve hoşlanmadıklarımızı sevme gücüdür.”
3. İsa Mesih ve Pavlus sevgiye nasıl önem verdiler?
3 Evet, Yehova Tanrı’nın pak tapınmasını diğer tüm tapınma şekillerinden farklı kılan özelliklerden biri, onun bu tür sevgiye verdiği önemdir. İsa Mesih haklı olarak en büyük iki emri şöyle belirtti: “Birincisi, . . . . ‘Rab Allahını bütün yüreğinle, bütün canınla, bütün fikrinle, ve bütün kuvvetinle seveceksin.’ İkincisi bu: ‘Komşunu kendin gibi seveceksin.’ Bunlardan daha büyük başka emir yoktur.” (Markos 12:29-31) Resul Pavlus, I. Korintosluların 13. babında sevgiye aynı önemi verdi. Sevginin en gerekli ilk nitelik olduğunu vurguladıktan sonra “şimdi ise, iman, ümit, sevgi, bu üçü kalıyor; ve bunların en büyüğü sevgidir” diyerek sözlerini bitirdi. (I. Korintoslular 13:13) İsa, haklı olarak, sevginin, takipçilerini tanıtan işaret olacağını söyledi.—Yuhanna 13:35.
Sevgi Kapsamına Girmeyen Şeyler
4. Pavlus, I. Korintoslular 13:4-8’de sevginin kaç olumlu ve kaç olumsuz yönünden söz ediyor?
4 Sevginin ne olmadığını söylemek, ne olduğunu söylemekten daha kolaydır, denir. Bunda gerçek payı vardır, çünkü resul Pavlus sevgiyi konu ettiği bapta, I. Korintoslular 13. babın 4 ila 8 ayetlerinde, sevgi kapsamına girmeyen dokuz ve sevgi kapsamına giren yedi şey sayar.
5. “Kıskançlık” nasıl tanımlanır ve Mukaddes Yazılarda olumlu anlamda nasıl kullanılır?
5 Pavlus’un sevgi kapsamına girmeyen olarak saydıklarının ilki, onun “haset etmez [kıskanmaz]” olmasıdır. Bu biraz açıklama gerektirir, çünkü kıskançlığın olumlu ve olumsuz yönleri vardır. Bir sözlük “kıskanmak” sözcüğünü “hoşgörüsüz rekabet” ve “münhasır bağlılık göstermek” olarak tercüme eder. Bu nedenle, Musa Çıkış 34:14’te şunları belirtti: “Başka ilâha secde kılmıyacaksın; çünkü ismi Kıskanç olan RAB kıskanç bir Allahtır.” Çıkış 20:5, 6’da Yehova şunları der: ‘Ben, senin Tanrın Yehova, münhasır bağlılık talep eden, . . . . bir Tanrı’yım.’ Resul Pavlus, benzer bir ruh hali içinde şunları yazmıştı: “Hakkınızda Allahın gayretile (kıskançlığıyla) gayretliyim (kıskancım).”—II. Korintoslular 11:2.
6. Mukaddes Yazılardaki hangi örnekler, sevginin kıskanç olmadığını gösterir?
6 Ne var ki, “kıskançlık” genelde kötü bir kavramı çağrıştırır ve bu nedenle Galatyalılar 5:20’de bedenin işleri arasında sayılır. Evet, bu tür kıskançlık bencildir, nefret doğurur ve nefret sevginin karşıtıdır. Kıskançlık, Kain’in Habil’den, onu öldürme noktasına gelinceye dek ve on üvey ağabeyinin Yusuf’tan, onu ortadan kaldırmak isteyecek kadar nefret etmesine neden olmuştu. Kral Ahab’ın, kıskançlık nedeniyle, Nabot’un bağında gözü kalmıştı; ancak, sevgiye sahip birinin başkalarının maddi varlığında ya da üstünlüklerinde kıskanç biçimde gözü kalmaz.—I. Kırallar 21:1-19.
7. (a) Hangi olay, Yehova’nın övünmekten hoşlanmadığını gösterir? (b) Düşünmeden bile olsa sevgi neden övünmez?
7 Pavlus bize ikinci olarak sevgi “övünmez” der. Övünen kişi, kendini diğerlerinden daha yüksek bir konuma getirdiğinden bu, kendisindeki sevgi noksanlığını ortaya koyar. Kral Nebukadnetsar övündüğünde, onun gururunu kırmasından anlaşılabileceği gibi, Yehova övünenlerden hoşlanmaz. (Daniel 4:30-35) Başarılardan ya da sahip olunan mal varlığından aşırı ölçüde hoşnut olmak, çoğu kez düşüncesizce övünmeye yol açar. Bazıları tarla hizmetindeki başarılarıyla övünmeye eğilimli olabilir. Başkalarının durumu ise, içinden, dostlarına telefon edip yaklaşık 50.000 dolar değerinde bir otomobil satın aldığını anlatma isteği duyan ihtiyarınkine benzeyebilir. Bütün bunlar övünen kişiyi kendisini dinleyenlerden daha üstün konuma getirdiğinden sevgisizliktir.
8. (a) Kibirlenenlere karşı Yehova’nın tutumu nedir? (b) Sevgi neden bu tarzda davranmaz?
8 Daha sonra bize sevgi “kibirlenmez” deniyor. Kibirlenen ya da gururlu olan biri sevgisizce kendini diğerlerinden üstün görür. Böyle bir zihni tutum çok hikmetsizcedir, çünkü “Allah mağrurlara karşı durur, fakat alçak gönüllülere lûtfeder.” (Yakub 4:6) Sevgi bunun tam tersine davranır; başkalarını üstün görür. Pavlus Filipililer 2:2, 3’te şöyle yazdı: “Sevincimi tamamlayın; ta ki, ayni sevginiz olup bir yürek olarak, bir şeyi düşünerek ayni fikirde olasınız. Hiç bir şeyi fırkacılıkla, ne de boş övünmekle yapmıyarak, fakat alçak gönülle, her biri diğerini kendinden üstün sayarak.” Böyle bir zihni tutum başkalarını rahatlatır, oysa gururlu kişi kavgacılığından dolayı onları rahatsız eder.
9. Sevgi neden çirkin muamele etmez?
9 Pavlus devamen sevgi “çirkin muamele etmez” der. Bir sözlük, “çirkin” sözcüğünü “iğrenç şekilde uygunsuz ve görgü kurallarına veya ahlaksal değerlere hakaret edici” olarak açıklar. Çirkin (sevgisizce) muamele eden biri, başkalarının duygularına saygı göstermez. Bu Yunanca sözcük, Mukaddes Kitabın birçok tercümesinde “kaba” olarak tercüme edilmiştir. Böyle biri, uygun ve iyi olarak görülen her şeye karşı koyar. Tabii, başkalarına sevgi dolu şekilde saygı göstermek, kaba veya çirkin her şeyden, incitici ve hatta sarsıcı şeylerden kaçınmak demektir.
Sevgi Kapsamına Girmeyen Başka Şeyler
10. Sevgi hangi bakımdan kendi “faidesini aramaz”?
10 Devamen bize, kendi menfaatimiz başkalarınınkiyle çatıştığında söz konusu olabileceği gibi, sevgi “kendi faidesini aramaz” deniyor. Resul başka bir yerde: “Kimse hiç bir vakit kendi bedeninden nefret etmemiştir; fakat . . . . onu besler ve kayırır” diyor. (Efesoslular 5:29, 30) Menfaatlerimiz başkasınınkiyle çatışıyorsa ve Mukaddes Kitabın başka prensipleri söz konusu değilse, biz de İbrahim’in Lut’a davrandığı gibi davranıp ilk tercihi karşımızdakinin yapmasına sevgiyle izin vermeliyiz.—Tekvin 13:8-11.
11. Sevgi hiddetlenmez ne demektir?
11 Sevgi kolayca incinmez. Pavlus bu nedenle bize sevgi “hiddetlenmez” diyor. Çok alıngan değildir. Zaptı nefs gösterir. Özellikle evli olanlar birbirlerine sabırsızca seslerini yükseltmekten veya bağırmaktan sakınıp bu uyarıyı ciddiye almalıdırlar. Kolayca hiddetlenmeye yol açabilecek koşullar bulunduğundan Pavlus Timoteos’a şu öğüdü verme gereğini görmüştü: “Rabbin kuluna kavga lâzım değildir; fakat herkese karşı mülâyim, öğretmeğe hazır, tahammül eden”—yani hiddetlenmeyen—“karşı duranları hilimle ıslâh edici olmalıdır.”—II. Timoteos 2:24, 25.
12. (a) Sevgi ne bakımdan kötülük saymaz? (b) Bir kötülüğü sürekli hatırlamak neden hikmetsizliktir?
12 Pavlus, sevgi kapsamına girmeyen şeyleri saymaya devam edip şu öğütte bulunur: “Sevgi . . . . kötülük saymaz.” Bu, sevginin kötülüğün farkına varmaması anlamına gelmez. İsa, bize karşı ciddi bir “kötülük” yapıldığında meseleyi nasıl ele almamız gerektiğini gösterdi. (Matta 18:15-17) Fakat sevgi kırgın kalmaya devam etmemize, kin beslememize izin vermez. Kötülük saymamak, bağışlayıcı olmak ve mesele Mukaddes Yazıların gösterdiği şekilde ele alındıktan sonra onu unutmak anlamına gelir. Evet, kendine işkence etme; kötülüğü hatırlayıp hata üzerinde sürekli düşünerek kendini perişan etme.
13. Haksızlığa sevinmemek ne demektir ve sevgi neden bunu yapmaz?
13 Ayrıca bize sevgi “haksızlığa sevinmez” deniyor. Şiddet ve pornografiye dayalı yayınların, film ve TV programlarının çok yaygın olmasından görülebildiği gibi, dünya haksızlığa seviniyor. Bu tür sevinçlerin tümü bencilcedir; Tanrı’nın adil prensiplerine ya da başkalarının refahına hiçbir şekilde saygısı yoktur. Böyle bencilce sevinçlerin tümü bedene ekiyor ve zamanı gelince bedenden çürüme biçecektir.—Galatyalılar 6:8.
14. Sevginin asla zeval bulmayacağı neden güvenle söylenebilir?
14 Sevgi için geçerli olmayan sonuncu şey ise şudur: “Sevgi asla zeval bulmaz.” Sevgi asla zeval veya son bulmaz, çünkü Tanrı sevgidir ve “devirlerin Kıralı”dır. (I. Timoteos 1:17) Romalılar 8:38, 39’da, Yehova’nın bize olan sevgisinin hiçbir zaman son bulmayacağına dair güvence veriliyor: “Eminim ki, ne ölüm, ne hayat, ne melekler, ne reislikler, ne şimdiki şeyler, ne gelecek şeyler, ne kudretler, ne yükseklik, ne derinlik, ne başka bir mahlûk Rabbimiz Mesih İsada olan Allahın sevgisinden bizi ayırmağa kadir olacaktır.” Ayrıca, sevgi hiçbir zaman yetersiz kalmayacağından, bu anlamda da asla son bulmaz; sevgi her durumda, her engelde yeterli olabilir.
Sevgi Kapsamına Giren Şeyler
15. Pavlus, sevginin olumlu yönlerini sıralarken sabrı neden başa koyar?
15 Pavlus şimdi olumlu yöne, sevgi kapsamına giren şeylere geçip şöyle başlar: “Sevgi çok sabreder.” Sabır olmadan yani tahammül gösterip katlanmadan, İsa’nın takipçilerine özgü dostluk diye bir şey olamayacağı söyleniyor. Bu doğrudur, çünkü hepimiz nakâmiliz ve nakâmilliklerimiz ve kusurlarımız başkaları için bir deneme oluşturur. Resul Pavlus’un sevgi kapsamına giren şeyleri sıralarken konunun bu yönünü en başa koymasına şaşmamak gerekir!
16. Aile üyeleri hangi şekilde birbirine iyilikle davranabilir?
16 Pavlus, sevgi aynı zamanda “iyilikle muamele eder” der. Yani sevgi yardımseverdir, düşüncelidir ve başkalarına saygılıdır. İyilik büyük ve küçük şeylerde kendini gösterir. Komşuya yakışır şekilde davranan Samiriyeli, soyguncular tarafından pusuya düşürülen adama şüphesiz iyilikle muamele etmişti. (Luka 10:30-37) Sevgi “lütfen” demekten hoşlanır. “Ekmeği uzat” demek bir emirdir. Söze “lütfen” ile başlamak bunu bir rica haline getirir. Kocalar, I. Petrus 3:7’de, “Ey kocalar, siz ayni suretle daha zayıf kaba, ve hayat inayetinin hemvarislerine hürmet eder gibi, kadına hürmet ederek karılarınızla beraber akıl dairesinde oturun, ta ki dualarınıza mani olmasın” diyen öğüde kulak verdiklerinde, karılarına iyilikle davranmış olurlar. Kadınlar da, kocalarına, derin ‘hürmet ettiklerinde’, iyilikle davranmış olurlar. (Efesoslular 5:33) Babalar, Efesoslular 6:4’te, “Ey babalar, çocuklarınızı incitmeyin, fakat onları Rabbin (Yehova’nın) terbiye ve nasihatile yetiştirin” diyen öğüdü izlediklerinde çocuklarına iyilikle davranmış olurlar.
17. Sevginin hakikatle sevindiği iki alan hangisidir?
17 Sevgi haksızlığa sevinmez, fakat “hakikat ile beraber sevinir.” Sevgi ve hakikat birlikte yürür; Tanrı sevgidir ve aynı zamanda “hakikat Allahı”dır. (Mezmur 31:5) Sevgi, hakikatin zafer kazanıp yalanı ortaya çıkardığını görmekten sevinç duyar; bu, bugün Yehova’nın tapıcılarının sayısındaki büyük artışı kısmen açıklar. Hakikat adaletsizliğin karşıtı olduğundan, burada sevginin adalet ile beraber sevindiği fikri de verilmiş olabilir. Yehova’nın tapıcılarına Büyük Babil yıkıldığında sevinmeleri emredildiği gibi, sevgi niteliği adalet zafer kazandığında sevince yol açar.—Vahiy 18:20.
18. Sevgi hangi anlamda her şeye katlanır?
18 Pavlus bize ayrıca sevgi “her şeye katlanır” der. Kingdom Interlinear’ın gösterdiği gibi, burada sevginin her şeyi örttüğü fikri veriliyor. Kötülerin yapmaya eğilimli olduğu gibi, sevgi bir kardeşe ‘iftira etmez.’ (Mezmur 50:20; Süleymanın Meselleri 10:12; 17:9) Evet, buradaki ile I. Petrus 4:8’de verilen fikir aynıdır. “Sevgi bir çok günahları örter.” Kuşkusuz, vefa bir kimseyi Yehova’ya ve İsa’nın takipçilerinden oluşan cemaate karşı işlenen büyük günahları örtmekten alıkoyacaktır.
19. Sevgi ne bakımdan her şeye inanır?
19 Sevgi “her şeye inanır.” Sevgi olumsuz değil, olumludur. Bu, sevginin kolay aldandığı anlamına gelmez. Sansasyonel ifadelere kolayca kanmaz. Fakat, Tanrı’ya iman geliştirmek üzere olan biri inanmaya istekli olmalıdır. Böylece, sevgisi olan biri, şüpheci, gereğinden fazla eleştirici değildir. Sevgi, dogmatik iddialarda bulunan ateistlerin veya agnostiklerin tersine, inanca karşı çıkmaz; ateist, Tanrı’nın olmadığını agnostik ise insanın nereden geldiğini, neden burada olduğunu ve geleceğin neler getireceğini bilmenin olanaksız olduğunu ileri sürer. Tanrı’nın Sözü bütün bu konularda bize güvence verir. Sevgi niteliğine sahip biri gereksiz yere boş şeylere inandığından değil, güven dolu olduğundan da inanmaya hazırdır.
20. Sevginin ümitle nasıl bir bağlantısı var?
20 Resul Pavlus bize sevgi “her şeyi ümit eder” diye de güvence verir. Sevgi olumsuz değil olumlu olduğundan, Tanrı’nın Sözünde vaat edilen her şeye karşı kuvvetli bir ümidi vardır. Bize: “Çift sürenin ümitle sürmesi, ve harman dövenin hissedar olmak ümidile dövmesi lâzımdır” deniliyor. (I. Korintoslular 9:10) Sevgi güven dolu olduğu kadar da ümit doludur, her zaman en iyisini ümit eder.
21. Mukaddes Yazılarda sevginin sabrettiği konusunda hangi güvence vardır?
21 Son olarak bize sevgi “her şeye sabreder” güvencesi verilir. Bunu, resul Pavlus’un I. Korintoslular 10:13’te söylediği şu sözlerden ötürü yapabilir: “İnsanî olandan başka bir tecrübeye tutulmadınız; fakat Allah sadıktır, iktidarınızdan ziyade denenmenize izin vermiyecektir; fakat dayanabilesiniz diye tecrübe ile beraber kurtuluş yolunu da yapacaktır.” Sevgi bizi, İbraniler 12:2, 3’te hatırlatıldığı gibi, Mukaddes Yazılarda geçen ve başta İsa Mesih olmak üzere, Tanrı’nın tahammül göstermiş birçok hizmetçisine bakmaya yöneltecektir.
22. Tanrı’nın çocukları olarak, her zaman, en başta gelen hangi niteliği göstermekle ilgilenmeliyiz?
22 Gerçekten, sevgi (agaʹpe), Yehova’nın Şahitleri ve İsa’nın takipçileri olarak, onun ne olduğunun ve ne olmadığının bilincinde olup geliştirmemiz gereken en başta gelen niteliktir. Tanrı’nın çocukları olarak, O’nun ruhunun bu meyvesini göstermekle her zaman ilgilenelim. Bunu yapmak Tanrı gibi davranmak demektir, çünkü unutmayalım ki, “Tanrı sevgidir.”
Hatırlıyor Musun?
◻ İsa Mesih ve Pavlus sevginin üstünlüğünü nasıl gösterdiler?
◻ Sevgi hangi anlamda kıskanç değildir?
◻ Sevgi nasıl “her şeye katlanır”?
◻ Sevginin asla zeval bulmayacağı neden söylenebilir?
◻ Sevgi hangi iki bakımdan hakikatle sevinir?
[Sayfa 21’deki çerçeve]
SEVGİ (AGAPE)
Ne Değildir Nedir
1. Haset etmez (Kıskanmaz) 1. Çok sabreder
2. Övünmez 2. İyilikle muamele eder
3. Kibirlenmez 3. Hakikat ile beraber sevinir
4. Çirkin muamele etmez 4. Her şeye katlanır
5. Kendi faidesini aramaz 5. Her şeye inanır
6. Hiddetlenmez 6. Her şeyi ümit eder
7. Kötülük saymaz 7. Her şeye sabreder
8. Haksızlığa sevinmez
9. Asla zeval bulmaz
[Sayfa 18’deki resimler]
Yehova, övündüğü için Nebukadnetsar’ın gururunu kırdı