Navaho Diyarında Koyun Benzeri Kişiler İçin Meralar
HÓZHÓNÍ, Navaho dilinde “güzel” anlamına gelir ve Navaho kızılderilileri kendi topraklarını bu sözcükle anlatırlar. 1868’den beri Amerika Birleşik Devletleri hükümeti Navaholar’a kuzeydoğu Arizona’da, Arizona, Colorado, New Mexico ve Utah olmak üzere dört eyaletin buluştuğu, dört köşe olarak adlandırılan 62.000 kilometre karelik bir alanı tahsis etti. Western filmlerinin meşhur ettiği Monument Valley şimdi Navaho kabilesinin milli parkı olarak tanıtılıyor ve dünyanın her tarafından turist çekiyor. Bu vadinin özelliği, yüksek çöl platoları üzerinde görkemli bir yalnızlıkla tek parça halinde kule gibi yükselen, 300 metre yüksekliğindeki göz alıcı kırmızı çakıl kayalarıdır. Yerinde olarak Navahoların vadi için kullandığı terim “kayaların arasındaki yer” anlamına geliyor.
Bir bütün olarak Navaho halkı alçakgönüllü davranışları, candan konukseverlikleri ve birbirine sımsıkı kenetlenmiş büyük aileleriyle tanınır. Yerleştirme alanlarında oturan 170.000 kişi aslında birbirinden uzak yerleşim birimlerinde, geleneklerine uygun şekilde yaşarlar. Bazıları hâlâ koyun yetiştirmekte ve hogan dedikleri, toprakla sıvanmış kütüklerden yapılan kulübelerde oturmaktadır. Navaho sanatı ve elişleri geniş çapta beğeni kazanmıştır. Özellikle koyun yününden dokunan geleneksel ya da geometrik şekillerle bezenmiş halı ve battaniyelere çok değer veriliyor. Turkuaz ve diğer doğal malzemelerle yapılan Navaho gümüş mücevherleri de aynı derecede meşhurdur.
İyi Haberin Navaho Topraklarına Götürülmesi
Yehova’nın Şahitleri, 30 yıldan daha fazla bir zamandır yalnızca gezmek değil, Tanrı’nın Gökteki Krallığının iyi haberini getirmek için de uzak bir saha olan Navaho Diyarına geldiler. (Matta 24:14) Özel ve daimi öncü olarak hizmet eden Yehova’nın Şahitleri vaaz etme işinde başı çektiler. Çevre nazırlarının ve o bölgede oturan Şahitlerin, ihtiyacın daha büyük olduğu yerde hizmet etme çağrılarına cevap veren birçokları oraya gittiler. Bazıları yakın yerlerdeki cemaatlerden gelirken, aralarında çeşitli Amerika Yerli topluluklarının üyeleri de bulunan diğerleri ise Amerika Birleşik Devletlerinin değişik bölgelerinden geldiler.
Bu özverili kadın ve erkekler buradaki hizmetlerini yabancı bir ülkede yerine getirilen bir hizmete benzettiler. Niçin? Her şeyden önce, karmaşık sesleri, yapısı ve deyimleri nedeniyle yerli halkın konuştuğu dilin öğrenilmesi çok zordur. Sonra, yerliler dinlerinde, aile yapılarında ve toprağa dönük yaşamlarında geleneklerine ayrılmaz şekilde bağlıdırlar. Buna ek olarak yerli olmayanların kolay kolay ev ve iş bulamaması oraya yerleşenlerin yaşamını zorlaştırmaktadır. Son olarak da, beyaz adamdan gördükleri kötü muamelenin uzun tarihi onlarda doğal olarak yabancılara karşı belli ölçüde bir güvensizlik oluşturmuştur.
Başlangıçta, Şahitler kapı kapı gittiklerinde takım elbise giyip kravat taktıklarından onları yanlışlıkla Mormonlar zanneden birçokları kapıyı açmadılar. Elbiselerini değiştirip daha rahat giysilerle döndüklerinde içeri davet edildiler, çoğu zaman bir saat ya da daha fazla orada kaldılar. Şimdi, her ne kadar hizmette resmi giysilere yeniden dönülmüşse de, artık halk Yehova’nın Şahitlerini tanıyor.
Navaho yerleştirme alanında yaşayan insanlara ulaşmak başlı başına zorlu bir iş. Kayalık, kumluk ve çamur yerler nedeniyle belirsiz yollarda kilometrelerce iz sürmek çok olağan bir durum. Doğal olarak bu durum hem yolcuyu hem de araçları yıpratıyor. Araçlar çamura saplanıp kalabiliyorlar, ama gelip geçenler genellikle koşup yardım etmeye hazırlar. İlgilileri ziyaret etmek, ev Mukaddes Kitap tetkikine gitmek ya da birini İsa’nın takipçilerinin ibadetlerine getirmek genellikle saatler süren bir yolculuk gerektirir. Fakat Şahitler yerlilere karşı sevgilerini istekle kendilerinden vererek gösteriyorlar.—I. Selânikliler 2:8 ile karşılaştırın.
Navaholar Mukaddes Kitaba dayalı sohbetlerden hoşlanıyorlar. İnsanlığın gelecekte gerçekleşecek cennet bir yeryüzü ümidi hakkındaki sözleri işitmek için genellikle ailece—çocuklar, ana-babalar, büyükanne ve büyükbabalar—bir araya toplanıyorlar. Cennetin nasıl bir şey olacağını sorduğumuzda bir Navaho yerlisi toprağa ve sürülerine karşı sevgilerini gösteren şu yanıtı verdi: “Yeşillik ve bir sürü koyun.” Onlar aynı zamanda Mukaddes Kitap yayınlarını da çok takdir ediyorlar ve bunu, işi desteklemek için ara sıra boncuklar, bir kalıp sabun, bir teneke süt ve benzeri şeyler bağışlayarak gösteriyorlar. Bir özel öncü bir yıl içinde Watchtower ve Awake! dergilerine 200 abone yaptı; her iki dergiye de abone olanlardan biri at sırtında dolaşan bir adamdı.
Sürüler Yaylaya Çıkıyor
Yaz geldiğinde, bir Navaho çobanı ve sürüsü için yaylaya çıkma vakti de gelmiştir. Koyunların bu yaz barınağı yeşil çayırlara ve iyi su kaynaklarına yakınlığı nedeniyle seçilir ve sürünün serpilmesine yardımcı olur. Bir İbadet Salonu sembolik anlamda—ruhi otlakları ve hakikat suyu kaynaklarıyla—böyle bir yaylaya benzetilebilir. İnsanlar orada kendilerini ruhen sağlıklı ve güçlü kılan ruhi gıdayı bulabilirler.
Bir süre ibadetler Kayenta’daki (Arizona) bir okulun sınıfında yapıldı. Sonra Ağustos 1992’de birçok eyaletten yüzlerce Şahidin gönüllü yardımlarıyla Kayenta’da yeni bir İbadet Salonu inşa edildi. Bu İbadet Salonu ve bölgedeki başka birçoğu, orada oturan insanların vaaz etme faaliyetini sürekli bir olgu olarak görmelerini sağlamıştır. Yerleştirme alanın içinde bulunan Tuba City ve Chinle’deki salonların yanında, Navaho yerleştirme alanında bulunan Hopi kabilesi topraklarındaki Keams Canyon’un ve yerleştirme alanının hemen dışındaki birkaç kentin diğer İbadet Salonları da bu geniş bölgenin ihtiyacını karşılar. Hangi sonuçla?
Gökteki Krallığın Haberine Coşkulu Bir Karşılık
Kayenta İbadet Salonunun yapımından bu yana yerli halktan bir düzineden fazla insan vaftiz edildi; bu, Yehova’nın, bu hakiki tapınma yeri üzerindeki bereketini gösterir. Salon Yehova’nın Şahitlerinin burada kalıcı olarak bulunduğunu kanıtlıyor ve onların vaaz ettikleri Krallığın iyi haberine karşı güven yaratıyor. Burada Navaho dilindeki ilk umumi konuşma yakın zamanda verildi. Ana-babanın sorumlulukları hakkında verilen konuşmaya gelen 245 kişi cemaatin 40 mensubu tarafından sevinçle karşılandı. Takdir duygularıyla dolu sekiz kişilik bir aile, İbadet Salonuna ilk kez gelip konuşmayı dinlemek için, hem gidiş hem de dönüşte üç saatlik yol kat ettiler.
Yehova’nın sağladığı bir başka çok yararlı araç da Navaho dilinde yayımlanmış olan Enjoy Life on Earth Forever! isimli küçük kitaptır. Bu küçük kitabı çok karmaşık olan Navaho diline çevirmek muazzam bir zorluk oluşturdu. Küçük kitabın Gökteki Krallığın haberini uygun şekilde aktardığından emin olana kadar çevirmenler toplam 1.000’den fazla saat harcadılar. Yerli Şahitler, 1995’in sonlarına doğru yayımlanan bu küçük kitaptan binlerce nüsha dağıttılar ve bu da hakikati arayan düzinelerle insanın Mukaddes Kitap tetkikine başlamasıyla sonuçlandı.
Gökteki Krallığı müjdeleyenlerin öğrenmekte olduğu Navaho dili hizmette giderek daha çok kullanılıyor. Bu bölgedeki cemaatler Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetinde Navaho dilini kullanmaya başladılar ve müjdecileri eğitmek üzere dil dersleri veriliyor. Ayrıca yerel çevre ve bölge toplantılarındaki programlar da Navaho diline çevriliyor. Tüm bu çabalar kuşkusuz ileride yerleştirme bölgesinde daha geniş çapta olumlu karşılık verilmesine neden olacak.
Navaho yerlisi kardeşlerimizin çok değerli ruhi nitelikleri bu kızılderili yerleştirme bölgesinde Gökteki Krallığın görmezlikten gelinmeyecek meyveleri arasında yer alıyor. Jimmy, Sandra ve beş çocukları yedi yıl boyunca haftalık ibadetlere katılmak için 120 kilometrelik yolu gidip geldiler. Ailenin bu uzun yolculuklar sırasında ilahiler söylemek ve Mukaddes Kitabı beraberce incelemekle ilgili çok hoş anıları var. Ana-babanın hakikate karşı sevgi ve gayretleri, Yehova’ya hamt eden vakfolmuş kişiler olarak ana-babalarının örneğini izlemek üzere çocuklarını harekete geçirdi. Dördü şu anda daimi öncü olarak hizmet ediyor, Jimmy ise bir ihtiyar. Ailenin sevinci, geçenlerde Jimmy’nin kızkardeşi Elsie’nin, yalnızca Navaho dili konuşan vaftiz edilmiş ilk kişi olmasıyla daha da arttı.
Yerel çobanlar ve onların sürüleri Navaho yerleştirme alanını süsleyen kayaların pastoral sessizliğine güzellik katıyor. İşaya peygamber Yehova hakkında şunları çok önceden bildirdi: “Sürüsünü çoban gibi güdecek, kolu ile kuzuları toplıyacak, ve bağrında taşıyacak, ve emzikli olanları yavaş güdecek.” (İşaya 40:11) Yehova, İyi Çobanı İsa Mesih vasıtasıyla, Navaho yerleştirme bölgesinde yaşayan ve Gökteki Krallığın iyi haberini işitmeyi ve sonsuz bereketi alma imtiyazını arzulayanların tümünü ruhi meralarında bir araya getiriyor.
[Sayfa 24’teki resim]
Çobanlık yapan bir Navaho kadını iyi haberi duyuyor