Yehova Yolu Hazırlar
‘Krallığın bu iyi haberi vaaz edilecektir.’—MATTA 24:14.
1. Hem birinci hem de yirminci yüzyıldaki vaaz faaliyetiyle neler başarıldı?
YEHOVA sevgi Tanrısı olduğundan, O’nun iradesi ‘her çeşit insanın kurtulması ve tam bir hakikat bilgisine gelmesidir.’ (I. Timoteos 2:4) Bu, uluslararası çapta bir vaaz etme ve öğretme faaliyeti gerektirmiştir. Birinci yüzyılda, bu vaaz etme işi İsa’nın takipçilerinin cemaatini ‘hakikatin direği ve dayanağı’ yaptı. (I. Timoteos 3:15) Sonra, hakikatin ışığının sönükleştiği uzun bir irtidat dönemi yaşandı. Yakın zamanlarda, yani ‘sonun vaktinde’ ise ‘gerçek bilgi’ yine çoğalarak milyonlarca insana Mukaddes Kitaba dayanan ve sonsuza dek sürecek bir kurtuluş ümidi sağladı.—Daniel 12:4.
2. Vaaz faaliyetiyle ilgili olarak Yehova neler yaptı?
2 Şeytan’ın, Tanrı’nın amacını bozmak için gösterdiği bitmek bilmeyen gayretine rağmen, vaaz faaliyeti hem birinci hem de yirminci yüzyılda şaşırtıcı bir başarı kazanmıştır. Bu, İşaya’nın peygamberliğini akla getirir. Yahudi sürgünlerin MÖ altıncı yüzyılda Yahuda’ya dönüşleri hakkında İşaya şöyle yazdı: “Her dere [vadi] yükseltilecek, ve her dağ ve tepe alçaltılacak; ve çıkıntılı yer düz, ve sarp yerler ova edilecek.” (İşaya 40:4) Yehova, hem birinci hem de yirminci yüzyıldaki büyük vaaz faaliyeti için yolu hazırlamış ve düzeltmiştir.
3. Yehova amaçlarını hangi yollarla gerçekleştirebilir?
3 Bu, iyi haberin vaaz edilmesini ilerletmek amacıyla Yehova’nın yeryüzündeki her gelişmeyi doğrudan etkilediği anlamına gelmez; aynı şekilde, Yehova’nın gelecekteki her şeyi en ince ayrıntısına kadar bilmek amacıyla öngörüsünü kullandığı anlamına da gelmez. Elbette O, gelecekteki olayları hem önceden görebilir, hem de onları şekillendirebilir. (İşaya 46:9-11) Fakat O aynı zamanda, ortaya çıkan gelişmelere karşılık verebilir. Tecrübeli bir çobanın sürüsünü hem yönlendirmeyi hem de korumayı bildiği gibi, Yehova da, kavmine rehberlik eder. O, kavminin ruhi düşünüşünü koruyarak ve onları iyi haberin dünya çapında başarıyla vaaz edilmesini destekleyecek durum ve gelişmelerden yararlanmaları için harekete geçirerek, kavmini kurtuluşa götürüyor.—Mezmur 23:1-4.
Güç Bir Görev
4, 5. İyi haberin vaaz edilmesi neden güç bir görev olmuştur?
4 Nuh’un günlerindeki gemi inşası gibi, Gökteki Krallığın vaaz edilmesi de, hem birinci hem de yirminci yüzyılda muazzam bir proje olmuştur. Tüm insanlara herhangi bir mesajla ulaşma işi zaten yeterince güçtür, fakat bu iş, özellikle zorlu olmuştur. Birinci yüzyılda, öğrenciler sayıca oldukça azdı. Önderleri olan İsa, kışkırtıcılık suçlamasıyla idam edilmişti. Yahudi dini iyice kökleşmiş durumdaydı. Yeruşalim’de [Kudüs’te] muhteşem bir mabet vardı. Akdeniz bölgesindeki Yahudilik dışındaki dinler de, mabetleri ve ruhban sınıflarıyla iyice yerleşmişti. Benzer şekilde, 1914 yılında ‘sonun vakti’ başladığında, İsa’nın meshedilmiş takipçileri de sayıca az, fakat Tanrı’ya hizmet ettiğini iddia eden diğer dinlere bağlı olanlar ise çoktu.—Daniel 12:9.
5 İsa, eza görecekleri konusunda takipçilerini uyarmıştı: “O zaman sizi sıkıntıya koyacaklar, ve öldürecekler; ve benim ismimden ötürü bütün milletler sizden nefret edecekler.” (Matta 24:9) Böyle sorunlara ek olarak, özellikle de ‘son günlerde,’ İsa’nın takipçileri kendilerini ‘başa çıkılması güç, kritik zamanlarda’ yaşıyor bulacaklardı. (II. Timoteos 3:1) İşin büyüklüğü, kesin eza görecek olmaları ve sıkıntılı bir zamanda yaşamaları vaaz etme işini uğraş gerektiren güç bir iş haline getirmiş ve büyük iman gerektirmiştir.
6. Yehova kavmine hangi başarı güvencesini verdi?
6 Yehova, güçlükler olacağını bilmekle birlikte, hiçbir şeyin bu işi durduramayacağını da biliyordu. Hem birinci hem de yirminci yüzyılda dikkate değer ölçüde gerçekleşen ve çok iyi bilinen bir peygamberlik, bu işin başarıya ulaşacağını önceden bildirmişti: ‘Krallığın bu iyi haberi dünyanın oturulan her yerinde vaaz edilecektir.’—Matta 24:14.
7. Birinci yüzyıldaki vaaz faaliyeti ne kadar kapsamlıydı?
7 Tanrı’nın imanla ve mukaddes ruhla dolu birinci yüzyıldaki hizmetçileri görevlerini yerine getirmeye koyuldular. Yehova onlarla olduğundan, beklentilerinin çok ötesinde bir başarıya ulaştılar. Pavlus, İsa’nın ölümünden yaklaşık 27 yıl sonra Koloselilere yazarken, iyi haberin ‘gök altındaki tüm yaratılanlara vaaz edilmiş’ olduğunu söyleyebildi. (Koloseliler 1:23) Benzer şekilde, yirminci yüzyılın sonunda iyi haber artık 233 ülkede vaaz ediliyor.
8. Birçokları hangi koşullar altında iyi habere olumlu karşılık verdi? Örnekler verin.
8 Son yıllarda, milyonlarca insan hakikati memnuniyetle kabul etti. Birçokları savaş, yasaklama ve yoğun eza gibi olumsuz koşullar altında dahi bunu yaptı. Bu durum birinci yüzyılda da geçerliydi. Bir keresinde, Pavlus ve Silas değneklerle feci şekilde dövülerek zindana atılmıştı. İnsanları İsa’nın öğrencisi yapmak için ne kadar elverişsiz bir ortamdı! Fakat, Yehova durumu tam bu iş için kullandı. Pavlus ve Silas serbest bırakıldılar ve zindancı ailesiyle birlikte iman etti. (Resullerin İşleri 16:19-33) Bu tür tecrübeler muhalefet edenlerin iyi haberi susturamayacağını gösterir. (İşaya 54:17) Bununla birlikte, İsa’nın takipçilerinin tarihi sadece bitmek bilmeyen sıkıntılar ve ezalardan ibaret değildir. Şimdi, iyi haberin hem birinci hem de yirminci yüzyılda başarıyla vaaz edilebilmesi için yolu hazırlayan ve düzelten bazı olumlu gelişmelere göz atalım.
Dinsel Ortam
9, 10. Yehova, birinci ve yirminci yüzyıllarda iyi haberin vaaz edilmesiyle ilgili nasıl beklenti yarattı?
9 Küresel vaaz faaliyetinin zamanlamasını ele alalım. Birinci yüzyıldaki dinsel ortama gelince, Daniel 9:24-27’deki 70 ‘yıllık hafta’ peygamberliği, Mesih’in ortaya çıkacağı yıl olarak MS 29’a işaret etmişti. Birinci yüzyıldaki Yahudiler olayların tam zamanlamasını anlamamakla birlikte, bir beklenti içindeydiler ve Mesih’i bekliyorlardı. (Luka 3:15) Fransızca yayımlanan Manuel Biblique şunu belirtiyor: “İnsanlar Daniel tarafından saptanmış olan yıllık yetmiş haftanın sonunun yaklaştığını biliyordu; Vaftizci Yahya’nın Tanrı’nın krallığının yaklaştığını bildirmesi kimseyi şaşırtmadı.”
10 Çağımızdaki ortam hakkında ne diyebiliriz? Evet, İsa’nın gökte tahta oturtulması muazzam bir olaydı. Bu olay, onun Krallık yetkisiyle hazır bulunuşunun başlangıcını işaretledi. Mukaddes Kitaptaki peygamberlik bunun 1914 yılında gerçekleştiğini gösterir. (Daniel 4:13-17) Bu olayın özlemle beklenmesi, çağımızdaki bazı imanlı kişilerin tam bir bekleyiş içine girmesine neden oldu. The Watchtower dergisini 1879 yılında, Mesih’in hazır bulunuşunun habercisi olduğunu vurgulayan Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence adıyla yayımlamaya başlayan samimi yürekli Mukaddes Kitap Tetkikçilerinin de bir bekleyiş içinde oldukları belliydi. Böylece dinsel beklentiler, hem birinci yüzyılda hem de çağımızda, iyi haberin vaaz edilmesi için ortamı hazırlamış oldu.a
11. İyi haberin vaaz edilmesine yardım eden hangi dinsel temeller atılmıştı?
11 İsa’nın takipçilerinin faaliyetine her iki çağda da yardımı olan bir başka etken, birçok insanın Kutsal Yazılara aşina olmasıydı. Birinci yüzyılda, Yahudi toplulukları çevredeki milletlere dağılmış durumdaydı. Onların havralarında düzenli olarak bir araya gelinir ve Kutsal Yazılar okunup incelenirdi. Böylece, İsa’nın ilk takipçileri insanların zaten sahip olduğu dinsel bilgiyi temel alabildi. (Resullerin İşleri 8:28-36; 17:1-3) Yehova’nın kavmi, çağımızın başında da birçok ülkede benzer bir ortamdan yararlandı. Mukaddes Kitap, özellikle Protestan ülkelerde olmak üzere tüm Hıristiyan âleminde kolayca elde edilebilirdi. Bu kitap birçok kilisede okunurdu ve milyonlarca insan kişisel olarak da ona sahipti. Mukaddes Kitap zaten insanların elindeydi, fakat sahip oldukları bu kitabı anlamaları için yardıma ihtiyaçları vardı.
Yasaların Sağladığı Yararlar
12. Roma yasaları birinci yüzyılda genellikle nasıl korunma sağladı?
12 İsa’nın takipçilerinin vaaz faaliyeti, çoğu kez, hükümetlerce konulan yasalardan yarar görmüştür. Birinci yüzyıl dünyasının egemen gücü, Roma İmparatorluğu idi ve onun yürürlükte olan yasaları günlük yaşamı büyük ölçüde etkiler ve korunma sağlardı. İsa’nın ilk takipçileri de bundan yarar gördüler. Örneğin, Pavlus’un Roma yasalarına göre yaptığı başvuru, hapishaneden serbest bırakılmasını ve kırbaçlanmaktan kurtulmasını sağladı. (Resullerin İşleri 16:37-39; 22:25, 29) Roma hukuk sistemince tanınan hakların hatırlatılması Efesos’taki kızgın kalabalığı yatıştırmaya yardım etti. (Resullerin İşleri 19:35-41) Pavlus’un bir keresinde Yeruşalim’deki şiddetten kurtulmasının nedeni, kendisinin Roma vatandaşı olmasıydı. (Resullerin İşleri 23:27) Daha sonra, Roma yasaları sayesinde imanını Kayser önünde yasal olarak savunabildi. (Resullerin İşleri 25:11) Kayserlerin birçoğu diktatörce hüküm sürmelerine rağmen, birinci yüzyıldaki yasalar genellikle ‘iyi haberin savunulmasına ve yasal yönden tanınmasına’ olanak verdi.—Filipililer 1:7.
13. Günümüzdeki vaaz faaliyeti yasalardan genellikle nasıl yarar gördü?
13 Günümüzde, birçok ülkede durum aynıdır. ‘Yasalar yoluyla kötülük edenler’ bulunmakla birlikte, birçok ülkenin yürürlükteki yasaları din özgürlüğünü temel haklar arasında kabul eder. (Mezmur 94:20) Yehova’nın Şahitlerinin toplum düzenine karşı hiçbir tehdit oluşturmadığını fark eden birçok hükümet, faaliyetimizi yasal olarak tanımıştır. Yehova’nın Şahitlerinin yayınlarının büyük bölümünün basıldığı Amerika Birleşik Devletlerinde, yürürlükteki yasalar Watchtower dergisinin 120 yıldır kesintisiz olarak yayımlanmasını ve okunmasını mümkün kılmıştır.
Barış ve Hoşgörü Dönemleri
14, 15. Toplumsal istikrar dönemlerinin birinci yüzyıldaki vaaz faaliyetine nasıl yararı oldu?
14 Vaaz faaliyeti barış dönemlerinden de yarar görmüştür. Söz konusu iki çağda da, İsa’nın önceden doğrulukla bildirdiği gibi ‘millet millete karşı kalkmasına’ rağmen, Gökteki Krallığın yoğun biçimde vaaz edilebildiği istikrarlı dönemler de yaşanmıştır. (Matta 24:7) İsa’nın birinci yüzyıldaki takipçileri Pax Romana denilen Roma Barış Döneminde yaşadılar. Bir tarihçi şöyle yazdı: “Roma, Akdeniz milletlerine öylesine boyun eğdirmişti ki, çağlar boyu süren savaş dönemi sona ermişti.” Bu istikrarlı dönem, İsa’nın ilk takipçilerine tüm Roma dünyasında oldukça güvenli biçimde seyahat edebilme yolunu açtı.
15 Roma İmparatorluğu, insanları güçlü eli altında birleştirmek amacıyla çaba gösterdi. Bu politika sadece seyahat, hoşgörü ve fikir alışverişini teşvik etmekle kalmadı, uluslararası kardeşlik kavramını da geliştirdi. On the Road to Civilization kitabı şöyle belirtiyor: “[Roma] İmparatorluğundaki birlik [İsa’nın takipçilerinin vaaz faaliyeti için] sahayı elverişli hale getirdi. Ulusal sınırlar kaldırılmıştı. Bir Roma vatandaşı artık bir dünya vatandaşı idi. . . . . Dahası, insanların kardeşliğini öğreten bir din, evrensel vatandaşlık kavramını geliştirmiş olan bir ülkede anlaşılabilirdi.”—Resullerin İşleri 10:34, 35 ve I. Petrus 2:17 ile karşılaştırın.
16, 17. Çağımızda barışı arama gayretlerinin gerisinde yatan nedir ve birçok insan hangi sonuca varmıştır?
16 Zamanımız hakkında ne denilebilir? 20. yüzyıl, tarihin en yıkıcı savaşlarına tanık olmuştur; bazı ülkelerde ise bölgesel savaşlar bütün şiddetiyle devam ediyor. (Vahiy 6:4) Buna rağmen, nispeten barış dolu dönemler de yaşanmıştır. Dünyanın büyük güçleri elli yılı aşkın bir süredir birbirleriyle doğrudan savaşmıyor. Bu durumun, iyi haberin o ülkelerde vaaz edilmesine büyük yardımı dokunmuştur.
17 Yirminci yüzyıl savaşlarının korkunçluğu, birçok insana bir dünya hükümetine duyulan ihtiyacı fark ettirmiştir. Dünya savaşı korkusu, Milletler Cemiyeti ve ardından da Birleşmiş Milletlerin kurulmasıyla sonuçlandı. (Vahiy 13:14) Her iki kuruluşun da açıklanan amacı uluslararası işbirliği ve barışı desteklemek olmuştur. Böyle bir ihtiyacı hisseden insanlar gerçek ve kalıcı barışı getirecek bir dünya hükümetiyle, yani Tanrı’nın Gökteki Krallığıyla ilgili iyi habere genellikle olumlu karşılık veriyor.
18. Dine karşı hangi tutum vaaz faaliyetine yardımcı oldu?
18 İsa’nın takipçileri zaman zaman şiddetli ezalarla karşılaşmış olmalarına rağmen, hem birinci hem de yirminci yüzyılda dinsel hoşgörü dönemleri de yaşandı. (Yuhanna 15:20; Resullerin İşleri 9:31) Romalılar, egemenlikleri altına aldıkları milletlerin tanrılarını ve tanrıçalarını rahatça benimsediler ve onlara uyum sağladılar. Profesör Rodney Stark şöyle yazdı: “Roma devletinin sağladığı düzeydeki dinsel özgürlüğe birçok yönden bir daha ancak Amerikan Devriminden sonra erişildi.” Çağımızda, birçok ülkede insanlar farklı görüş açılarına daha açık hale gelmiş ve böylece Yehova’nın Şahitlerinin getirdiği Mukaddes Kitap mesajına kulak vermeye daha istekli olmuşlardır.
Teknolojinin Oynadığı Rol
19. İsa’nın ilk takipçileri kodeksten nasıl yararlandı?
19 Son olarak da, Yehova’nın, kavminin teknolojik ilerlemelerden yararlanmasını nasıl mümkün kıldığını düşünün. İsa’nın ilk takipçileri hızlı teknolojik gelişmelerin olduğu bir çağda yaşamadılar; yine de yararlandıkları bir gelişme kodeks ya da sayfalı kitap oldu. Kodeksler, hantal ve kullanımı güç olan tomarların yerini aldı. The Birth of the Codex kitabı şunu belirtiyor: “Kodeksin dindışı yayınlarda adım adım tomarın yerini almasıyla karşılaştırıldığında, İsa’nın takipçilerinin kodekse uyumları çok çabuk ve evrensel olarak görülebilir.” Bu kaynak yayın şunu da söylüyor: “İsa’nın takipçileri arasında ikinci yüzyılda kodeks kullanımı o kadar yaygındır ki, ilk kullanımının MS 100 yılından çok önce olması gerekir.” Kodeksin kullanımı tomara göre çok daha kolaydı. Ayetler daha çabuk bulunabiliyordu. Pavlus gibi, Kutsal Yazıları açıkladıktan sonra öğrettiklerini ‘kitaplardan açıp söyleyen’ İsa’nın ilk takipçileri de kuşkusuz bundan yarar gördüler.—Resullerin İşleri 17:2, 3.
20. Tanrı’nın kavmi modern teknolojiyi küresel vaaz faaliyetinde nasıl kullandı ve neden?
20 Yüzyılımızdaki teknolojik gelişmeler hayranlık uyandırır. Yüksek hızlı baskı makineleri Mukaddes Kitaba dayanan yayınların birçok dilde eşzamanlı olarak basılmasına yardımcı olmuştur. Modern teknoloji Mukaddes Kitap tercümelerini de hızlandırmıştır. Büyük kamyonlar, trenler, şilepler ve uçaklar sayesinde Mukaddes Kitaba dayanan yayınlar tüm dünyada hızla dağıtılabiliyor. Telefon ve faks cihazları ise anında iletişimi bir gerçek haline dönüştürdü. Yehova, iyi haberi dünya çapında yaymak amacıyla böyle teknoloji ürünlerini kullanmak üzere ruhuyla hizmetçilerini yöneltmiştir. Onlar, bu dünyanın gelişmiş en son ürünlerini tanımak ve kullanmak amacıyla bunu yapmıyorlar. Onlar için, ilk ve en başta gelen neden, vaaz etme görevlerini en etkili biçimde yerine getirmektir.
21. Hangi şeyden kesinlikle emin olabiliriz?
21 İsa ‘Krallığın bu iyi haberinin dünyanın oturulan her yerinde vaaz edileceğini’ önceden bildirdi. (Matta 24:14) Tıpkı İsa’nın ilk takipçileri bu peygamberliğin gerçekleştiğini gördüğü gibi, biz de günümüzde bunun çok geniş çapta gerçekleştiğini görüyoruz. İyi haber, işin büyüklüğü ve güçlüğüne rağmen, uygun olan ya da olmayan koşullarda, değişen yasalar ve tutumlar karşısında, savaşta ve barışta, her tür teknolojik gelişmeyle birlikte vaaz edilmiştir ve edilmeye de devam ediyor. Böylece, Yehova’nın hikmetine ve şaşırtıcı öngörüsüne karşı yüreğinizde hayranlık uyanmıyor mu? Vaaz faaliyetinin Yehova’nın planına uygun zamanda tamamlanacağından ve O’nun sevgi dolu amacının adil olanların yararına gerçekleşeceğinden kesinlikle emin olabiliriz. Yeryüzü onların mülkü olacak ve orada sonsuza dek yaşayacaklar. (Mezmur 37:29; Habakkuk 2:3) Eğer yaşamımızı Yehova’nın amacıyla uyumlu hale getirirsek, biz de bu kişilerin arasında olacağız.—I. Timoteos 4:16.
[Dipnot]
a Mesih’le ilgili bu iki peygamberliğin daha ayrıntılı bir açıklaması için, Yehova’nın Şahitleri tarafından yayımlanan Sonsuz Yaşama Götüren Bilgi kitabının 36, 97 ve 98-107. sayfalarına bakın.
Tekrarlanacak Noktalar
◻ İyi haberin vaaz edilmesi neden güç bir görev olmuştur?
◻ İsa’nın takipçilerinin faaliyetleri hükümetlerin düzenlemelerinden ve toplumsal istikrarın sağlandığı dönemlerden ne tür yararlar görmüştür?
◻ Yehova’nın vaaz faaliyetini bereketlemiş olması, bize gelecekteki hangi gelişmenin güvencesini veriyor?