Fısıh Nedir?
Kutsal Kitabın cevabı
Fısıh, Tanrı’nın İsrailoğullarını MÖ 1513’te Mısır’daki kölelikten kurtarışının kutlanmasıdır. Tanrı İsrailoğullarına her yıl Yahudi takvimindeki Abib ayının (daha sonra bu ay Nisan olarak adlandırıldı) 14. günü bu önemli olayı hatırlamalarını emretti (Çıkış 12:42; Levioğulları 23:5).
Neden Fısıh dendi?
“Fısıh” sözcüğü, Tanrı’nın İsrailoğullarını Mısır’daki tüm ilk doğanların öldüğü felaketten esirgediği zamana atfeder (Çıkış 12:27; 13:15). Tanrı bu yıkıcı belayı getirmeden önce, İsrailoğullarına bir kuzu ya da keçi kesip kanını kapı sövelerine sürmelerini söyledi (Çıkış 12:21, 22). Tanrı bu işareti görecek, böylece onların evlerini ‘atlayacak’ ve ilk doğan çocuklarını esirgeyecekti (Çıkış 12:7, 13). Fısıh kelimesi İbranicede “üstünden atlamak, geçmek” anlamına gelir.
Kutsal Kitap devirlerinde Fısıh nasıl kutlanırdı?
Tanrı ilk Fıshın nasıl kutlanacağına ilişkin talimatlar verdi.a Kutsal Kitapta Fısıhla ilgili olarak şu noktalardan söz ediliyor:
Kurban: Aileler Abib (Nisan) ayının onuncu günü bir yaşında bir kuzu (ya da keçi) seçerler ve 14. günü hayvanı keserlerdi. İlk Fısıhta, Yahudiler hayvanın kanının bir kısmını evlerinin kapısının yan sövelerine ve üst sövesine sürdüler, hayvanın tümünü kızarttılar ve yediler (Çıkış 12:3-9).
Yemek: İsrailoğulları Fısıh yemeğinde kuzuyla (ya da keçiyle) birlikte mayasız ekmek ve acı otlar da yerdi (Çıkış 12:8).
Bayram: İsrailoğulları Fısıhtan sonraki yedi gün boyunca Mayasız Ekmek Bayramını kutlarlar ve o dönemde mayalı ekmek yemezlerdi (Çıkış 12:17-20; 2. Tarihler 30:21).
Eğitim: Anne babalar Fıshı çocuklarına Yehova Tanrı hakkında bilgi vermek için bir fırsat olarak görürdü (Çıkış 12:25-27).
Yolculuk: Daha sonra, İsrailoğulları Fıshı kutlamak üzere Yeruşalim’e gittiler (Tekrar 16:5-7; Luka 2:41).
Başka âdetler: İsa Mesih’in günlerinde Fısıh kutlamasına şarap ve ilahiler de dahil edildi (Matta 26:19, 30; Luka 22:15-18).
Fısıhla ilgili yanlış görüşler
Yanlış: İsrailoğulları Fısıh yemeğini 15 Nisan’da yediler.
Doğru: Tanrı İsrailoğullarına 14 Nisan’da güneş battıktan hemen sonra kuzuyu kesmelerini ve aynı gece yemelerini emretti (Çıkış 12:6, 8). İsrailoğulları iki günbatımı arasındaki dönemi gün olarak kabul ederdi (Levioğulları 23:32). O nedenle, İsrailoğulları 14 Nisan gününün başında kuzuyu kesip Fısıh yemeğini yerlerdi.
Yanlış: Hıristiyanlar Fıshı kutlamalı.
Doğru: İsa MS 14 Nisan 33’te Fıshı kutladıktan sonra yeni bir kutlama başlattı: Efendimizin Akşam Yemeği (Luka 22:19, 20; 1. Korintoslular 11:20). Bu kutlama Fıshın yerini aldı, çünkü Akşam Yemeğinde ‘Fısıh kuzusu olan Mesih’in’ sağladığı kurban anılır (1. Korintoslular 5:7). İsa’nın sağladığı bu kurban tüm insanları günaha ve ölüme kölelikten kurtardığı için Fısıh kurbanından üstündür (Matta 20:28; İbraniler 9:15).
a Fakat zaman geçtikçe bazı değişikliklerin yapılması gerekti. Örneğin İsrailoğulları ilk Fıshı “aceleyle” kutladılar çünkü Mısır’dan ayrılmaya hazır olmalıydılar (Çıkış 12:11). Ancak Vaat Edilmiş Topraklara geldikten sonra, artık Fıshı aceleyle kutlamak zorunda değillerdi.