Kutsal Kitaptaki Sırası 13—1. Tarihler
Yazarı: Ezra
Yazıldığı Yer: Yeruşalim (?)
Tamamlanma Tarihi: MÖ y. 460
Kapsadığı Dönem: (1. Tarihler 9:44’ten sonrası) MÖ 1077-1037
1. Birinci Tarihler kitabı hangi yönlerden Tanrı ilhamı kaydın önemli ve yararlı bir kısmıdır?
BİRİNCİ TARİHLER kitabı sadece düz bir soy kaydı mıdır? Samuel ve Krallar kitaplarının bir tekrarından mı ibarettir? Kesinlikle hayır! Bu kitap Tanrı ilhamı kaydın vazgeçilmez ve aydınlatıcı bir kısmıdır. Yazıldığı dönemde İsrail ulusunun ve ulusun tapınmasının yeniden yapılandırılması açısından çok gerekli bir kayıttı. Aynı şekilde, daha sonra ve günümüzde Tanrı’ya nasıl ibadet edilmesi gerektiğini göstermesi açısından da önemli ve yararlı bir kitaptır. Kutsal Kitapta Yehova’yı yücelten en güzel ifadelerden bazıları Birinci Tarihler kitabında bulunur. Ayrıca, bu kitap Yehova’nın adil krallığı hakkında bilgi veren şahane örnekler sunar. Krallığa ümit bağlayan herkes bu yararlı düşünceleri incelemelidir. Hem Yahudiler hem de Hıristiyanlar Birinci ve İkinci Tarihler kitaplarına çağlar boyunca büyük değer vermiştir. Kutsal Kitap tercümanı Hieronymus bu kitaplara öyle önem veriyordu ki, onları Eski Ahitteki kitapların en güzel örnekleri olarak gördü ve ‘kutsal yazıları bildiğini düşünen birinin eğer bu kitapları bilmiyorsa aslında kendini kandırdığını’ söyledi.a
2. Tarihler neden yazıldı?
2 Anlaşılan Birinci ve İkinci Tarihler başta tek tomardı; bu tomar kullanım kolaylığı sağlamak için sonradan ikiye ayrıldı. Peki Tarihler neden yazıldı? Bunu anlamak için önce kitabın yazıldığı ortamı düşünelim. Babil’deki sürgün biteli 77 yıl olmuştu. Yahudiler memleketlerine yeniden yerleşmişti. Ve Yeruşalim’de mabet tekrar inşa edilmişti. Ancak hakiki tapınmadan sapma tehlikesi vardı. Ezra, hâkimler tayin etmek, halka Tanrı’nın kanununu (ayrıca kralın kanununu) öğretecek öğretmenler görevlendirmek ve Yehova’nın evini güzelleştirmek için Pers kralından yetki almıştı. Kâhin olarak sadece yetkili kişilerin hizmet etmesi, kabilelerin miraslarının saptanması ve bu yolla kâhinlik düzenlemesinin desteklenmesi için doğru ve tam soy kayıtlarına ihtiyaç vardı. Yehova’nın Krallık hakkında bildirdiği peygamberlik sözleri açısından da Yahuda kabilesi ile Davut’a ait net ve güvenilir soy kayıtlarının olması şarttı.
3. (a) Ezra’nın en büyük arzusu neydi? (b) Neden Yahuda tarihini ele aldı? (c) Pak tapınmanın önemi üzerinde nasıl durdu?
3 Ezra’nın en büyük arzusu, ülkelerine geri dönen Yahudilerin kayıtsızlıktan sıyrılmasını sağlamak ve Yehova’nın ahitle güvence altına aldığı vefalı sevgisinin kendileri için de sürdüğünü onlara fark ettirmekti. Dolayısıyla Tarihler’de onlara ilk insan Âdem’den başlayarak insanlığın başlangıcını ve ulusun tarihini anlatan eksiksiz bir kayıt sundu. Asıl önemli olan Davut’un krallığı olduğundan, Ezra günahlarından tövbe etmeyen on kabilelik krallığa neredeyse hiç değinmeden sadece Yahuda tarihini ele aldı. En büyük Yahuda krallarını mabedin inşası ya da onarımıyla ilgilenirken ve hakiki tapınmaya gayretle önderlik ederken betimledi. Yahuda krallığının devrilmesine yol açan günahlara işaret ederken, bir yandan da Tanrı’nın ülkeyi eski durumuna geri getireceğiyle ilgili vaatlerine dikkat çekti. Mabet, kâhinler, Levioğulları, ilahiciler ve benzeri konularla ilgili pek çok ayrıntıya ağırlık vererek pak tapınmanın önemi üzerinde durdu. O dönemde yaşayan İsrailoğulları için, sürgünden dönme nedenlerini, yani Yeruşalim’de hakiki tapınmanın yeniden kurulmasını ele alan bir tarih kaydına sahip olmak çok teşvik edici olmalıydı.
4. Tarihler’i Ezra’nın yazdığını gösteren hangi kanıtlar var?
4 Tarihler’i Ezra’nın yazdığını gösteren hangi kanıtlar var? İkinci Tarihler’in son iki ayeti ile Ezra kitabının ilk üç ayeti, Ezra’daki küçük bir ek kısım dışında, tamamen aynıdır. Bu, hem Tarihler’in hem Ezra’nın aynı kişi tarafından yazıldığı fikrini uyandırır. İki kitapta da aynı üslup, dil, sözcük seçimi ve imlanın olması da bu yönde bir kanıttır. Bu iki kitaptaki bazı ifadelere Kutsal Yazıların başka hiçbir kitabında rastlanmaz. Dolayısıyla, Ezra kitabının yazarı olan Ezra Tarihler’i de yazmış olmalıdır. Geleneksel Yahudi inanışı da bu görüşü destekler.
5. Neden Ezra Tarihler kaydını kaleme almak için en uygun kişiydi?
5 Tanrı ilhamı bu doğru tarih kaydını derlemek için Ezra’dan daha uygun biri olamazdı. “Ezra Yehova’nın kanununa başvurmak, onu uygulamak ve İsrail’de kuralları ve adaleti öğretmek üzere yüreğini hazırlamıştı” (Ezra 7:10). Yehova ona kutsal ruhla yardım etti. Ezra’nın Tanrı vergisi hikmetini fark eden Pers dünya gücünün hükümdarı, onu büyük sivil yetkilerle donatarak Yahuda vilayetinde görevlendirdi (Ezra 7:12-26). Bu şekilde hem Tanrı’dan hem de imparatordan yetki alan Ezra, kaydını derlerken mevcut en iyi belgelerden yararlanabildi.
6. Tarihler’in doğruluğuna neden güvenebiliriz?
6 Ezra olağanüstü bir araştırmacıydı. Yahudi tarihini anlatan eski kayıtlardan araştırmalar yaptı. Bu kayıtlar, olayların olduğu dönemlerde yaşayan peygamberlerin yazılarından ve hem resmi hem de halka ait belgelerden derlenmişti. Başvurduğu kaynaklar arasında İsrail ve Yahuda’ya ait devlet belgeleri, soy kayıtları, peygamberler tarafından yazılmış tarihsel eserler ve kabile veya aile reislerinin sahip olduğu belgeler olabilirdi. Ezra böyle bilgi kaynaklarından en az 20’sine değinir.b Dürüst bir yazar olan Ezra kaynaklarının adını açıkça belirtmekle o dönemde yaşayanlara isterlerse bunların doğruluğunu kontrol etme fırsatı sunmuştur. Bu da onun kaydının güvenilirliğini ve doğruluğunu destekleyen oldukça sağlam bir kanıt oluşturur. Ezra’nın zamanındaki Yahudiler, Tarihler kitaplarının doğruluğuna nasıl güvendiyse bugün biz de bu kayıtlara güvenebiliriz.
7. (a) Tarihler kitapları ne zaman yazıldı? (b) Kimler bu kaydı Tanrı ilhamı olarak gördü? (c) 1. Tarihler hangi dönemi kapsar?
7 Ezra, Pers kralı Artakserkses Longimanus’un yedinci yılı olan MÖ 468’de ‘Babil’den ayrıldı.’ Öyleyse Tarihler’i bundan sonra Yeruşalim’de yazmış olmalıdır. Ezra’nın kaydında MÖ 455’te Nehemya’nın Yeruşalim’e gelişi gibi önemli bir olaydan söz etmediğini görürüz. O halde Tarihler kitaplarını bu tarihten önce, yani muhtemelen MÖ 460 yılı civarında bitirmiş olmalıdır (Ezra 7:1-7; Neh. 2:1-18). Ezra’nın dönemindeki Yahudiler Tarihler’i, tümü Tanrı ilhamı ve yararlı olan Kutsal Yazıların bir kısmı olarak kabul etti. Onlar kitaba belli bir dönemin olayları ya da tarihi anlamında Divre Ayamim adını verdiler. Bundan yaklaşık 200 yıl sonra Yunanca Septuagint çevirisinin tercümanları da Tarihler’i kanonik, yani Kutsal Metinler dizisinin bir kısmı olarak gördü. Kitabı iki kısma ayırdılar ve “Atlananlar” anlamına gelen Paralipomenon olarak adlandırdılar. Bunun nedeni, kaydın Samuel ile Krallar kitaplarına ya da o zamanki tüm Kutsal Kitaba ait bir ek olduğunu düşünmeleriydi. Bu, kitap için yerinde bir isim değilse de, tercümanlar böyle bir ad koyarak Tarihler’i Tanrı ilhamı, doğru bir kayıt olarak kabul ettiklerini gösterdiler. Hieronymus Latince Vulgata çevirisini hazırlarken Tarihler kitapları için “Onları tüm Tanrısal tarih kaydını kapsayan Kronikon (kronik) olarak adlandırabiliriz” dedi. (Olayların sırasıyla yazıldığı tarihe “kronik” adı verilir.) Anlaşılan “Tarihler” adı buradan geldi. Birinci Tarihler kitabı soy kayıtlarını sıraladıktan sonra en çok Kral Davut’un MÖ 1077’de başlayıp ölümüne dek süren saltanat dönemi üzerinde durur.
BİRİNCİ TARİHLER KİTABININ İÇERİĞİ
8. Birinci Tarihler kitabı hangi iki kısımdan oluşur?
8 Birinci Tarihler kitabının iki kısımdan oluştuğu görülür: Daha çok soy kayıtlarından oluşan ilk 9 bölüm ile Saul’un ölümünden Davut’un saltanatının sonuna dek süren 40 yılı anlatan sonraki 20 bölüm.
9. Neden Tarihler kaydının daha geç bir tarihte yazıldığını düşünmek için bir sebep yoktur?
9 Soy kayıtları (1:1–9:44). Bu bölümler Âdem’den başlayıp Zerubbabel’in torunlarına kadar olan soy kaydını verir (1:1; 3:19-24). Birçok çeviride akrabalık bağını gösteren ifadeler kullanılır ve bu Zerubbabel’in soyunun onuncu nesle kadar aktarıldığı izlenimi uyandırmaktadır. Fakat Zerubbabel Yeruşalim’e MÖ 537’de döndüğüne göre, Ezra’nın bu kaydı bitirdiği MÖ 460’a dek geçen zaman bu kadar çok neslin doğması için yeterli değildir. Zerubbabel’in soyundan söz eden kısımda İbranice metin eksiktir ve ayetlerde sayılan kişilerden çoğunun Zerubbabel ile akrabalığının ne olduğunu saptamak mümkün değildir. Dolayısıyla bazılarının iddia ettiği gibi, Tarihler kaydının daha geç bir tarihte yazıldığını düşünmek için bir sebep yoktur.
10. (a) Kitapta önce hangi soy kaydı verilir? (b) İkinci bölümün başındaki soy kaydı hangi mantıksal sırayı izler? (c) Başka hangi soy kayıtlarına yer verilir ve soy kaydı kiminle sona erer?
10 Önce Âdem’den Nuh’a kadar olan on nesil, sonra da Nuh’tan İbrahim’e kadar olan on nesil sayılır. İbrahim’in oğulları ve torunları, Seir dağlık bölgesinde yaşayan Seir ile Esav’ın soyları ve ilk Edom kralları sıralanır. Fakat ikinci bölümden itibaren kayıt İsrail’in, yani Yakup’un soyu üzerinde durur. Önce Yakup’un Yahuda’dan gelen soyu, sonra da onlar arasından Davut’un atası olan on nesil aktarılır (2:1-15). Diğer kabilelerin soyuna da yer verilir. Kayıt özellikle Levi kabilesi ile başkâhinler üzerinde durur. Son olarak Benyamin kabilesinin soy kaydına yer verilir ve bir Benyaminoğlu olan Kral Saul’dan söz edilir. Kayıt bu noktada tamamen tarihsel anlatıya döner. Ezra’nın kaleme aldığı soy kaydı ile Kutsal Kitabın diğer kısımları arasında bazen çelişkiler varmış gibi görünebilir. Fakat bazı kişilerin birden fazla ismi olabileceği, zaman içinde dilin ve bazı isimlerin yazımının değişebileceği akılda tutulmalıdır. Dikkatli bir inceleme yapıldığında görünürdeki çelişkilerin çoğu çözülecektir.
11. Soy kaydına eklenmiş yararlı bilgilere birkaç örnek verin.
11 Ezra konuyu netleştirmek ve önemli hatırlatmalarda bulunmak için soy kaydının çeşitli yerlerine kısa kısa tarihsel ve coğrafi bilgiler ekler. Örneğin Ruben’in soyunu sayarken şu önemli bilgiye yer verir: “İsrail’in ilk oğlu Ruben’di; fakat o babasının namusuna leke sürdüğü için ilk oğulluk hakkı İsrail’in oğlu Yusuf’un oğullarına verildi. Bu yüzden Ruben soy kütüğüne ilk oğulluk hakkıyla kaydedilmedi. Yahuda, kardeşlerinden üstün oldu; önder olacak kişi ondan gelecekti, fakat ilk oğulluk hakkı Yusuf’undu” (5:1, 2). Bu birkaç cümle çok şey anlatır. Ayrıca Yoab, Amasa ve Abişay’ın Davut’un yeğenleri olduğunu sadece Tarihler’den öğreniriz. Bu bilgi onların çevresinde gelişen çeşitli olayları anlamamıza yardım eder (2:16, 17).
12. Saul nasıl öldü?
12 Saul’un imansızlığı ölümüyle sonuçlanıyor (10:1-14). Anlatının başında Filistîlerin Gilboa Dağı’ndaki savaşta İsrailoğullarına büyük bir saldırı düzenlediğini görürüz. Yonatan da dahil Saul’un üç oğlu ölür. Sonra Saul yaralanır. Düşmanın eline düşmek istemeyen Saul silahtarına “Kılıcını çekip bana sapla” der. “Yoksa bu sünnetsizler gelip bana eziyet edecek.” Silahtarı bunu reddedince Saul kendini öldürür. Kayıt şöyle der: “Saul . . . . medyum bir kadına danıştığı için öldü. Yehova’nın sözünü dinlemeyerek O’nun önünde imansızlık etmişti. Yehova’ya danışmamıştı” (10:4, 13, 14). Yehova krallığı Davut’a verir.
13. Davut’un krallığı nasıl güçlendi?
13 Davut’un krallığı pekişiyor (11:1–12:40). Bir süre sonra 12 kabile Hebron’a Davut’un yanına toplanır ve onu tüm İsrail’in kralı olarak mesheder. Davut Sion’u ele geçirir ve ‘gitgide güçlenir, çünkü göklerin hâkimi Yehova onunladır’ (11:9). Ordunun başına yiğitler atar, Yehova onlar aracılığıyla ‘büyük bir kurtuluş sağlar’ (11:14). İsrail’in tüm savaşçı yiğitleri bir araya toplanır ve Davut’u kral yapmak için tek yürek olur. Davut tüm halkın desteğine sahiptir. İsrail’de büyük bir sevinç ve ziyafet zamanıdır.
14. (a) Davut Filistîler karşısında nasıl başarılı oldu? (b) İman güçlendiren hangi olay sevinçli bir ilahinin yazılmasına neden oldu?
14 Davut ve Yehova’nın sandığı (13:1–16:36). Davut 70 yıldır Kiryat-yearim’de bulunan Ahit Sandığını Yeruşalim’e getirmeyi ister. Bu konuda ulusun önderlerine danışır, onlar da Davut’u destekler. Sandığı getirirlerken Uzza Tanrı’nın talimatlarını saygısızca çiğnediği için ölür ve Ahit Sandığı bir süreliğine Obed-edom’un evinde bırakılır (Say. 4:15). Filistîler akınlarına devam eder, fakat Davut Baal-peratsim’de ve Gibeon’da onları iki kez ağır yenilgiye uğratır. Sonra Levioğulları Davut’un talimatıyla Sandığı Kanunda belirtilen şekilde taşıyarak başarıyla Yeruşalim’e getirirler. Sandık orada büyük sevinçle ve danslar eşliğinde Davut’un kurduğu çadıra yerleştirilir. Kurbanlar kesilir, ilahiler söylenir. Davut bu olayda Asaf ve kardeşlerine Yehova için yazdığı bir şükran ilahisi verir. Bu ilahi şu sözlerle doruğa ulaşır: “Gökler sevinsin, yeryüzü neşeyle coşsun, milletler arasında desinler ki, ‘Yehova kral oldu!’” (1. Tar. 16:31). Bu gerçekten de çok heyecan veren ve iman güçlendiren bir olaydır. Sonradan Davut’un bu ilahisi temel alınarak başka ilahiler de yapılır. 96. Mezmur ve 105. Mezmur’un ilk 15 ayeti buna bir örnektir.
15. Davut’un tapınmanın merkezi olacak bir ev yapma arzusuna Yehova hangi muhteşem vaatle karşılık verdi?
15 Davut ve Yehova’nın evi (16:37–17:27). O sırada İsrail’de tapınmayla ilgili alışılmadık bir durum söz konusudur. Ahit Sandığı Yeruşalim’de Asaf ile kardeşlerinin hizmet ettiği bir çadırda dururken, Kutsal Çadır Yeruşalim’in birkaç kilometre batısındaki Gibeon’dadır; orada Başkâhin Tsadok ile kardeşleri Kanunda emredilen sunuları sunmaktadır. Davut’un en büyük isteği hakiki tapınmanın yüceltilmesi ve onunla ilgili her şeyin tek bir merkezde toplanmasıdır. Bu amaçla, Yehova’nın ahit sandığı için bir ev yapmak istediğini söyler. Fakat Yehova Kendisi için yapılacak evi Davut’un değil oğlunun inşa edeceğini bildirir ve bir baba gibi vefalı sevgi göstererek ‘onun tahtını devirler boyu pekiştireceğini’ vaat eder (17:11-13). Yehova’nın bu muhteşem vaadi, sonsuz bir krallık ahdi, Davut’u derinden etkiler. Tüm şükranlarını coşkuyla dile getirerek Yehova’nın adının ‘güvenilir ve yüce olduğunun sonsuza dek görülmesini’ ve lütfunun hep Davut’un evi üzerinde olmasını diler (17:24).
16. (a) Yehova Davut aracılığıyla hangi vaadini gerçekleştirdi? (b) Davut nasıl günah işledi?
16 Davut’un fetihleri (18:1–21:17). Yehova tüm Vaat Edilmiş Toprakları İbrahim’in soyuna verme sözünü Davut aracılığıyla gerçekleştirmektedir (18:3). Yehova birbiri ardına seferler düzenleyen Davut’u “gittiği her yerde” destekler (18:6). Ezici zaferler kazanan Davut Filistîlere boyun eğdirir, Moablıları yener, Tsobalıları bozguna uğratır, Aramileri haraca bağlar, Edom, Ammon ve Amalek topraklarını fetheder. Ne var ki Davut Şeytan’ın kışkırtmasıyla İsrailoğullarını sayarak günah işler. Yehova ceza olarak bir salgın hastalığa yol açar, fakat 70.000 kişi öldükten sonra merhamet edip Ornan’ın harman yerinde bu felakete son verir.
17. Davut Yehova’nın evinin inşası için nasıl hazırlık yaptı? Süleyman’ı nasıl yüreklendirdi?
17 Davut’un mabet hazırlıkları (21:18–22:19). Bir melek Gad aracılığıyla Davut’a “Yebusi Ornan’ın harman yerinde Yehova’ya bir sunak yapmasını” söyler (21:18). Harman yerini Ornan’dan satın alan Davut kendisine söylendiği gibi orada kurban sunar ve Yehova’ya yakarır. Yehova da cevap olarak “yakılan kurban sunağına gökten ateş” gönderir (21:26). Davut Yehova’nın Kendi evinin orada yapılmasını istediği sonucunu çıkarır ve inşaatta kullanılacak malzemeleri toplamaya, taşları yontmaya başlar. Şöyle düşünür: “Oğlum Süleyman henüz çok genç ve toy. Oysa Yehova’ya inşa edilecek ev bütün ülkelerde güzelliği anlatılacak kadar görkemli olmalı. Oğlum için hazırlık yapmalıyım” (22:5). Sonra Davut Süleyman’a kendisi çok savaştığı ve kan döktüğü için evi yapmasına Yehova’nın izin vermediğini açıklar. Oğlunu bu görev için cesur ve güçlü olmaya teşvik ederek şöyle der: “Hazırlan ve işe başla. Yehova seninle olsun” (22:16).
18. Bu kez neden sayım yapıldı?
18 Davut hakiki tapınmayla ilgili hizmetleri düzenliyor (23:1–29:30). Kâhinlerin ve Levioğullarının hizmetlerini yeniden düzenlemek için, bu sefer Yehova’nın isteğine uygun bir sayım yapılır. Levioğullarının hizmetleri Kutsal Kitabın başka hiçbir yerinde bu kadar ayrıntılı biçimde anlatılmaz. Sonra krala hizmet eden bölükler sayılır.
19. (a) Davut Süleyman’ı hangi sözlerle görevlendirdi? (b) Ona hangi planları verdi? (c) Kendisi nasıl örnek oldu?
19 Davut olaylarla dolu saltanatının sonuna doğru tüm ulusun, ‘Yehova’nın cemaatinin’ temsilcilerini yanına toplar (28:8). Kral ayağa kalkar. “Ey halkım, kardeşlerim, beni dinleyin” der. Sonra onlara yapmayı en çok arzuladığı şey olan ‘Tanrı’nın evinden’ söz eder. Onların önünde Süleyman’a şu görevi verir: “Sen oğlum Süleyman, babanın Tanrısını tanıyıp O’na tüm yürekle ve sevinçle kulluk et; çünkü Yehova bütün yürekleri araştırır, bütün düşüncelerin ve niyetlerin farkındadır. Sen O’na yönelirsen, O da sana karşılık verir; fakat O’nu bırakırsan seni sonsuza dek reddeder. İşte, Yehova seni, Kendisine kutsal mekân olacak bir ev inşa etmen için seçti. Cesur ol ve işe başla” (28:2, 9, 10, 12). Davut genç Süleyman’a Yehova’nın ilham yoluyla kendisine bildirdiği ayrıntılı mimari planları verir. Ayrıca inşa projesi için biriktirdiği 3.000 talant altını ve 7.000 talant gümüşü vererek kendi servetinden muazzam bir bağışta bulunur. Davut’un bu harika davranışını örnek alan yöneticiler ve halk da 5.000 talant değerinde altın, 10.000 darik, 10.000 talant değerinde gümüş ve çok miktarda demir ve bakır bağışlarc (29:3-7). Halk sahip olduğu bu ayrıcalık nedeniyle büyük sevinç duyar.
20. Davut son duasında Yehova’yı nasıl yüceltti?
20 Sonra Davut muazzam miktardaki tüm bu sunuların aslında Yehova’dan geldiğini kabul ederek O’na şükreder ve hem halkını hem de Süleyman’ı daima desteklemesini diler. Davut bu son duasında zengin ifadeler kullanarak Yehova’nın krallığını ve O’nun görkemli ismini şöyle yüceltir: “Ey atamız İsrail’in Tanrısı Yehova, ezelden ebede kadar Sana şükrolsun! Büyüklük, kudret, güzellik, haşmet ve itibar Senindir, ey Yehova; gökteki ve yerdeki her şey Senindir! Krallık Senindir ey Yehova, Sen her şeyden yücesin! Zenginlik ve ihtişam Senden gelir, her şeye egemen olan Sensin. Güç ve kudret Senin elindedir, birini büyük etmek ve güçlendirmek de Senin elindedir. Şimdi ey Tanrımız, Sana şükrederiz ve güzel ismini yüceltiriz” (29:10-13).
21. Birinci Tarihler nasıl sona erer?
21 Süleyman ikinci kez meshedilir ve yaşlı Davut’un yerine “Yehova’nın tahtına” oturur. Davut 40 yıllık saltanatının ardından ‘uzun yıllar yaşayıp zenginliğe ve ihtişama doymuş bir şekilde ölür’ (29:23, 28). Birinci Tarihler kaydının sonunda Ezra Davut’un krallığının görkeminden, onun döneminde büyük işler yapıldığından söz eder.
KİTABIN YARARLARI
22. Birinci Tarihler Ezra’nın dönemindeki İsrailoğullarını nasıl teşvik etti?
22 Ezra’nın döneminde yaşayan İsrailoğulları bu kayıttan çok yararlandı. Farklı ve olumlu bir bakış açısına sahip bu özlü tarih sayesinde, onlar Yehova’nın Kendi ismi ve Davut’la yaptığı Krallık ahdi uğruna halkına gösterdiği sevgiyi ve merhameti takdir ettiler. Bu şekilde cesaret kazanıp yeniden gayrete gelerek hakiki tapınmaya sarıldılar. Soy kayıtları yeniden inşa edilen mabette sürdürülen kâhinlik hizmetine güvenlerini tazeledi.
23. Matta, Luka ve İstefanos Birinci Tarihler’den nasıl yararlandı?
23 Birinci Tarihler ilk Hıristiyan cemaati için de çok yararlıydı. Matta ve Luka, İsa’nın krallık yetkisinin sahibi, “Davut oğlu” Mesih olduğunu kanıtlamak için Tarihler’deki soy kayıtlarından yararlandı (Mat. 1:1-16; Luka 3:23-38). İstefanos son konuşmasını bitirirken, Davut’un Yehova için bir ev yapmayı arzuladığını ve Süleyman’ın bu evi yaptığını söyledi. Sonra da ‘Yüceler Yücesinin, insan eliyle yapılmış evlerde oturmadığını’ belirterek Süleyman’ın mabedinin gökteki çok daha görkemli şeyleri temsil ettiğini gösterdi (Elçi. 7:45-50).
24. Davut’un etkileyici tutumundan neler öğrenebiliriz?
24 İsa’nın bugünkü takipçileri olan bizler için ne denebilir? Birinci Tarihler imanımızı güçlendirmeli ve canlandırmalı. Davut’un etkileyici tutumundan öğrenebileceğimiz çok şey var. O, imansız Saul’un tersine, her zaman Yehova’ya danıştı (1. Tar. 10:13, 14; 14:13, 14; 17:16; 22:17-19). Yehova’nın ahit sandığını Yeruşalim’e getirmesiyle, şükran ilahileriyle, Levioğullarının hizmetlerini düzenlemesiyle ve Yehova için görkemli bir ev inşa etmek istemesiyle, Davut kendisi için en önemli şeyin Yehova ve hakiki tapınma olduğunu gösterdi (16:23-29). O şikâyetçi biri değildi. Özel ayrıcalıklar peşinde koşmadı, sadece Yehova’nın isteğini yapmaya çalıştı. Bu nedenle, Yehova evin inşa işini oğluna verdiğinde onu canla başla eğitti ve ölümünden sonra başlayacak işin hazırlıkları için zamanını, enerjisini ve servetini harcadı (29:3, 9). Davut Tanrı’ya bağlılığıyla harika bir örnekti! (İbr. 11:32).
25. Birinci Tarihler bizde Yehova’nın ismine ve Krallığına karşı nasıl takdir uyandırmalı?
25 Kaydın can alıcı kapanış bölümleri de dikkatimizi çeker. Davut’un Yehova’ya şükrederken ve O’nun “güzel ismini” yüceltirken kullandığı etkileyici sözler üzerinde düşünmeliyiz. Bu bizim Yehova’nın görkemli işlerini ve Mesih’in idaresindeki Krallığını duyurma ayrıcalığımızdan sevinç duymamızı ve bunu takdir etmemizi sağlar (1. Tar. 29:10-13). Yehova’nın Krallığına takdirimizi göstermek için O’nun hizmetinde canla başla çalışırken biz de her zaman Davut gibi imanlı ve sevinçli olalım (17:16-27). Kutsal Kitabın teması olan Soy’un yönetimindeki Yehova’nın Krallığı, Birinci Tarihler kaydında çok daha göz kamaştırıcı bir şekilde belirir. Ayrıca bu kayıt bizde Yehova’nın amaçlarıyla ilgili başka heyecan veren açıklamalar için beklenti yaratır.
[Dipnotlar]
a Clarke’s Commentary, Cilt II, sayfa 574.
b Insight on the Scriptures, Cilt 1, sayfa 444-445.
c Insight on the Scriptures, Cilt 2, sayfa 1076.