Yehova’ya Vefakâr Şekilde Hizmet Et

“İnayetli (vefakâr) ile inayetli [sen Yehova] (vefakâr) olursun.”—II. SAMUEL 22:26.

 1. Yehova kendisine vefakâr olanlara nasıl davranır?

KAVMİ uğruna yaptığı tüm şeyler için Yehova’ya hiçbir şey ödenemez. (Mezmur 116:12) O’nun ruhi ve maddi armağanları ve şefkatli merhameti ne harikuladedir! Eski İsrail’in Kralı olan Davud, Tanrı’nın, Kendisine vefakâr olanlara vefa ile davrandığını biliyordu. Davud, “RAB (Yehova) Davudu bütün düşmanlarının elinden, ve Saulun elinden kurtardığı gün” bestelemiş olduğu bir ilahide böyle söyledi.—II. Samuel 22:1.

 2. Davud’un II. Samuel 22’de kayıtlı ilahisinde sunulan noktalardan bazıları nelerdir?

² Davud ilahisine, [sözleri 18. Mezmurla aynı olan] duasını cevaplandırıp “kurtarıcı”sı olan Yehova’ya hamt ederek başlar. (II. Samuel 22:2-7) Tanrı, vefakâr hizmetçisini güçlü düşmanların elinden kurtarmak üzere semavi mabedinden harekete geçti. (Ayet 8-19) Böylelikle Davud, doğru bir yol izlediği ve Yehova’nın yollarını tuttuğundan dolayı, ödüllendirildi. (Ayet 20-27) Sonra, Tanrı’nın verdiği güç sayesinde yapmış olduğu işleri sıralar. (Ayet 28-43) Son olarak, Davud kendi ülkesindeki eleştiricilerden ve dış ülkelerdeki düşmanlarından kurtuluşunu anar ve ‘kralına büyük kurtuluşlar veren ve mesihine inayet eden’ Yehova’ya şükreder. (Ayet 44-51) Eğer doğru bir yol izler ve O’nun bize güç vereceğine güvenirsek, Yehova bizi de kurtarabilir.

Vefakâr Olmak Ne Demektir

 3. Mukaddes Yazılar açısından, vefakâr olmak ne demektir?

³ Davud’un kurtuluş ilahisi bize şu teselli edici güvenceyi verir: “İnayetli (vefakâr) ile inayetli [sen Yehova] (vefakâr) olursun.” (II. Samuel 22:26) İbranice çasid sıfatı, “vefakâr” veya “sevgi dolu inayete sahip biri”ne işaret eder. (Mezmur 18:25) İbranice çesed ismi, inayet düşüncesini içerir ve bununla ilgili amaç yerine gelinceye kadar bir şeye sevgiyle bağlı kalmayı ifade eder. Yehova, hizmetçilerine karşı bu türden bir inayet gösterdiği gibi, onlar da O’na karşı aynı tarzda davranırlar. Çesed sözcüğü adil ve kutsal vefakârlık fikrini içerip, “sevgi dolu inayet” ve “vefakâr sevgi” olarak da tercüme edilir. (Tekvin 20:13; 21:23) Yunanca Mukaddes Yazılarda “vefakârlık,” isim olan o·si·oʹtes ve sıfat olan oʹsi·os sözcükleriyle ifade edilen kutsallık ve saygıdeğerlik fikrini taşır. Böyle bir vefakârlık sadakat ve bağlılığı kapsamına alır ve bu, bağlı olmak ve Tanrı’nın verdiği tüm görevleri dikkatle yerine getirmek demektir. Yehova’ya vefakâr olmak, sanki çok kuvvetli bir yapışkanla, tam bir bağlılıkla O’na yapışmak demektir.

 4. Yehova’nın vefası nasıl gösterilmiştir?

⁴ Yehova’nın vefakârlığı birçok yollarla gösterilmiştir. Örneğin, kavmine duyduğu vefakâr sevgi ile adalet ve doğruluğa olan vefasından dolayı kötülere karşı adli hareketlerde bulunmaktadır. (Vahiy 15:3,4; 16:5) İbrahim ile kestiği ahdine vefası, O’nu, İsraillilere tahammül etmeye yöneltmişti. (II. Kırallar 13:23) Tanrı’ya vefakâr olanlar, vefakâr yaşamlarının sonuna dek Tanrı’nın yardımını bekleyebilir ve kendilerini hatırlayacağından emin olabilirler. (Mezmur 37:27, 28; 97:10) Tanrı’nın başta gelen “mukaddesi (vefakâr olanı)” olduğundan canının Şeol’de bırakılmayacağını bilmesi, İsa’yı kuvvetlendirdi.—Mezmur 16:10; Resullerin İşleri 2:25,27.

 5. Yehova vefakâr olduğuna göre, hizmetçilerinden ne talep eder ve şimdi hangi soru ele alınacaktır?

⁵ Yehova Tanrı vefakâr olduğuna göre, hizmetçilerinden de vefakâr olmalarını talep eder. (Efesoslular 4:24) Örneğin, erkeklerin cemaatte ihtiyar olarak tayin edilmek üzere yeterli olabilmeleri için, vefakâr olmaları gerekir. (Titus 1:8) Acaba hangi etkenler Yehova’nın kavmini O’na vefakâr bir şekilde hizmet etmek üzere harekete geçirmelidir?

Öğrenilen Şeylere Karşı Takdir

 6. Mukaddes Yazılardan öğrenmiş olduğumuz şeylerle ilgili neyi düşünmeliyiz ve böyle bir bilgi hakkında neyi hep aklımızda tutmalıyız?

⁶ Mukaddes Yazılardan öğrenmiş olduğumuz şeylere duyduğumuz takdir, bizi, Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmeye yöneltmelidir. Resul Pavlus Timoteos’u ısrarla şuna teşvik etti: “Fakat sen, kimlerden öğrendiğini bilerek, öğrendiğin ve itikat ettiğin şeylerde dur; çünkü Mesih İsada olan iman vasıtası ile kurtuluş için seni hikmetli kılmağa muktedir olan mukaddes yazıları da çocukluğundan beri bilirsin.” (II. Timoteos 3:14,15) Böyle bir bilginin “sadık ve basiretli köle” vasıtasıyla Tanrı’dan gelmiş olduğunu hep aklımızda tutalım.—Matta 24:45-47.

 7. İhtiyarlar, Tanrı’nın sadık köle vasıtasıyla sağladığı ruhi gıda hakkında ne hissetmelidirler?

⁷ Özellikle tayin edilmiş ihtiyarlar, Tanrı’nın sadık köle vasıtasıyla sağladığı besleyici ruhi gıdayı takdir etmelidirler. Yıllar önce bazı ihtiyarlarda bu yönde takdir eksikliği vardı. Bir gözlemcinin farkına vardığı gibi, “bu erkekler The Watchtower dergisindeki makaleler hakkında eleştirici bir tutuma girdiler ve onu . . . . Tanrı’nın hakikat kanalı olarak kabul etmek istemeyip başkalarını da kendileri gibi düşünmeleri için etkilemek üzere sürekli çaba gösterdiler.” Oysa vefakâr ihtiyarlar, Tanrı’nın sadık köle vasıtasıyla sağladığı ruhi gıdanın herhangi bir kısmını reddetmeleri yönünde başkalarını etkilemeye asla çalışmazlar.

 8. Sadık ve basiretli köle tarafından sunulan, Mukaddes Yazılara dayalı bazı noktaları tam olarak anlamıyorsak, o zaman ne yapalım?

⁸ Yehova’nın vakfolmuş Şahitleri olarak hepimiz O’na ve O’nun teşkilatına vefakâr olmalıyız. Şimdi ruhi ölüme ve sonunda da yok olmaya götürebilen irtidata yönelik bir yola girmeyi ve Tanrı’nın harikulade ışığından dönmeyi aklımızın ucundan bile geçirmemeliyiz. (Yeremya 17:13) Fakat Kutsal Yazılarla ilgili olarak sadık köle tarafından sunulan bir düşünceyi kabul etmek veya tam olarak takdir etmek bize zor geliyorsa, o zaman ne yapalım? Böyle bir durumda hakikati nereden öğrenmiş olduğumuzu alçakgönüllü bir şekilde takdir edip, yayımlanan bazı açıklamalarla meseleler aydınlığa kavuşana kadar bu denemeyle başa çıkmak üzere hikmet kazanmak için dua edelim.—Yakub 1:5-8.

İsa’nın Takipçilerinin Oluşturduğu Kardeşliği Takdir Et

 9. Birinci Yuhanna 1:3-6, İsa’nın takipçilerinin müşareket ruhuna sahip olmaları gerektiğini nasıl gösteriyor?

⁹ İsa’nın Takipçilerinin oluşturduğu kardeşlik toplumumuzda bulunan müşareket ruhunu yürekten takdir etmek Yehova’ya vefakâr bir tarzda hizmet etmek üzere bizi harekete geçiren bir başka etkendir. Aslında, bu tutum olmaksızın Tanrı ve Mesih’le olan ilişkimiz ruhen sağlıklı olamaz. Resul Yuhanna İsa’nın meshedilmiş takipçilerine şunu yazdı: “Gördüğümüzü ve işittiğimizi size de ilân ediyoruz; ta ki, sizin de bizimle beraber müşareketiniz olsun; gerçek müşareketimiz de Baba ile ve Oğlu İsa Mesih iledir . . . . Eğer onunla müşareketimiz vardır diyor ve karanlıkta yürüyorsak, yalan söyliyoruz ve hakikati yapmıyoruz.” (I. Yuhanna 1:3-6) Bu prensip, ümitleri ister gökte ister yerde yaşamak olsun, İsa’nın tüm takipçilerine uygulanır.

10. Evodiya ve Sintihi, aralarındaki kişisel bir sorunu halletmekte açıkça zorluk çekmiş olmalarına rağmen, Pavlus bu kadınlara ne gözle baktı?

¹⁰ Müşareket ruhunu muhafaza etmek için çaba gereklidir. Örneğin, İsa’nın takipçileri olan Evodiya ve Sintihi adındaki kadınlar, aralarındaki bir sorunu halletmekte güçlük çektiler. Pavlus onları ısrarla “Rabde aynı şeyi düşünme”ye teşvik etti. Şunları da ekledi: “Evet, ey öz arkadaşım, sana da yalvarırım, kendilerine yardım et; çünkü o kadınlar benimle, ve Klemensle, ve isimleri hayat kitabında olan baki emektaşlarımla beraber incilde cehdettiler.” (Filipililer 4:2, 3) Tanrı’dan korkar bu kadınlar Pavlus ve diğerleriyle yan yana “incilde cehdettiler” ve Pavlus, onların, ‘isimleri hayat kitabında olanlar’ arasında olduklarından emindi.

11. İsa’nın vefakâr bir takipçisi ruhi bir sorunla karşılaştığı takdirde, uygun olarak zihnimizde neyi tutmalıyız?

¹¹ İsa’nın takipçileri, Yehova’nın teşkilatında sahip oldukları hizmet imtiyazını ya da O’na nasıl vefakâr bir şekilde hizmet etmiş olduklarını göstermek üzere rütbe ifade eden işaretler taşımazlar. Fakat eğer ruhi bir sorunları varsa, onların yıllardır Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmiş olduklarını görmezlikten gelmek ne denli sevgisizce bir davranış olurdu! “Öz arkadaşım” olarak adlandırılan kişi, herhalde başkalarına yardım etmeye istekli vefakâr bir birader idi. Eğer sen bir ihtiyarsan, şefkatle yardım sunmaya hazır bir “öz arkadaş” mısın? Tanrı’nın yaptığı gibi, hepimiz, iman kardeşlerimizin yapmış oldukları iyi şeyleri göz önünde tutalım ve ağırlıklarını taşımalarına sevgiyle yardım edelim.—Galatyalılar 6:2; İbraniler 6:10.

Gidecek Başka Yer Yok

12. İsa’nın söyledikleri ‘birçok şakirdin geride olan şeylere dönmesine’ neden olduğu zaman, Petrus nasıl duruş aldı?

¹² Ebedi hayatı elde etmek için gidecek başka yer olmadığını hatırlarsak, teşkilatıyla birlikte Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmeye kendimizi zorunlu hissedeceğiz. İsa’nın söyledikleri ‘birçok şakirdin geride olan şeylere dönmesine’ neden olduğu zaman, resullerine şunu sordu: “Yoksa siz de mi gitmek istiyorsunuz?” Petrus cevap verdi: “Ya Rab, biz kime gideceğiz? ebedî hayatın sözleri sendedir. Biz de iman ettik, ve biliyoruz ki, Allahın Kuddûsu sensin.”—Yuhanna 6:66-69.

13, 14. (a) Birinci yüzyıldaki Yahudilik neden Tanrı’nın lütfundan yoksundu? (b) Uzun yıllardır Yehova’nın Şahidi olan biri Tanrı’nın görünür teşkilatı hakkında ne söyledi?

¹³ “Ebedi hayatın sözleri” MS birinci yüzyıldaki Yahudilikte bulunmuyordu. Onun başta gelen günahı, İsa’yı Mesih olarak reddetmiş olmasıydı. Yahudilik, hiçbir şekliyle salt İbranice Mukaddes Yazılara dayanmıyordu. Sadukiler meleklerin varlığını inkâr ediyor ve dirilmeye inanmıyorlardı. Ferisiler bu noktalarda onlarla aynı fikirde olmadıkları halde, Mukaddes Yazılara dayanmayan gelenekleri yüzünden Tanrı’nın Sözünü hükümsüz kılarak günah işlediler. (Matta 15:1-11; Resullerin İşleri 23:6-9) Bu gelenekler Yahudileri köle haline getirdi ve birçoklarının İsa Mesih’i kabul etmesini zorlaştırdı. (Koloseliler 2:8) ‘Atalarının ananeleri’ için gösterdiği gayret Saul’u (Pavlus), bilgisiz olduğu dönemde Mesih’in takipçilerine şiddetle zulmeden biri haline getirdi.—Galatyalılar 1:13, 14, 23.

¹⁴ Yahudilik Tanrı’nın lütfundan yoksundu, fakat Yehova, Oğlunun takipçilerinden oluşan teşkilatı—‘iyi işler için gayretli olan has kavmını’—bereketledi. (Titus 2:14) O teşkilat hâlâ mevcuttur ve uzun zamandır Yehova’nın Şahidi olan biri onun hakkında şunları söyledi: “Eğer benim için en önemli olan bir şey varsa, o da Yehova’nın görünür teşkilatına yakından bağlı kalmaktır. Daha önce yaşadığım tecrübeler bana, insan muhakemesine güvenmenin ne denli mantıksızlık olduğunu öğretti. Zihnimde bu konuyla ilgili kesin bir karar verdikten sonra, Yehova’nın sadık teşkilatı ile birlikte kalmaya azimliydim. Biri, başka ne şekilde Yehova’nın lütfunu ve bereketini elde edebilir ki?” Tanrısal lütfu ve ebedi hayatı elde etmek için gidecek başka hiçbir yer yoktur.

15. Yehova’nın görünür teşkilatı ile ve onun içinde sorumluluk taşıyanlarla neden işbirliği yapmalıyız?

¹⁵ Yüreğimiz bizi Yehova’nın teşkilatıyla işbirliği yapmaya zorlamalıdır, çünkü sadece onun Tanrı’nın mukaddes ruhuyla yönetildiğini ve O’nun ismini ve amaçlarını ilan ettiğini biliyoruz. Tabii, onun içinde sorumluluk üstlenenler de nakâmil kişilerdir. (Romalılar 5:12) Fakat Tanrısal sorumlulukların kendilerine değil, ona verilmiş olduğunu unutup, Musa’yı eleştirdiklerinde, Harun ve Miryam’a “karşı RABBİN öfkesi alevlendi.” (Sayılar 12:7-9) İsa’nın vefakâr takipçileri bugün “riyaset edenler”le işbirliği yapıyorlar, çünkü Yehova bunu talep ediyor. (İbraniler 13:7, 17) Vefakâr olduğumuzu kanıtlayan şeyler arasına, İsa’nın takipçilerinin ibadetlerinde devamlı hazır bulunmak ve ‘başkalarını sevgi ve iyi işlere tahrik eden’ cevaplar vermek de girer.—İbraniler 10:24, 25.

Yapıcı Ol

16. Hangi arzu bizi Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmek üzere harekete geçirmelidir?

¹⁶ Başkalarına karşı yapıcı olma arzusu da bizi Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmeye isteklendirmelidir. Pavlus şunu yazdı: “Bilgi kibirlendirir, fakat sevgi bina eder.” (I. Korintoslular 8:1) Belirli bir bilgi ona sahip olanları kibirlendirdiğine göre, Pavlus, sevgi niteliğini gösterenler üzerinde de bu niteliğin yapıcı bir etkisi olacağını söylemek istedi. Profesör Weiss ve English tarafından yazılan bir kitap şunları söyler: “Sevme yetisine sahip olan biri, genellikle kendisi de sevilir. Yaşamın her yönünde çevresinde iyi niyet gösterip düşünceli olmak gibi duyguları oluşturan ve de bunlara muhatap olan kimseler üzerinde önemli yapıcı bir etkiye sahiptir ve böylece her ikisine de sevinç verir.” İsa’nın “vermek almaktan daha mutludur” sözlerinde belirtildiği gibi, sevgi göstermenin hem başkaları, hem de kendimiz üzerinde yapıcı bir etkisi olur.—Resullerin İşleri 20:35.

17. Sevginin nasıl yapıcı bir etkisi vardır ve bizi neyi yapmaktan alıkoyar?

¹⁷ Birinci Korintoslular 8:1’de Pavlus, prensibe dayanan sevgiyi ifade eden Yunanca a·gaʹpe sözcüğünü kullandı. Bu yapıcıdır, çünkü çok sabreder, lütufla muamele eder, her şeye katlanır ve her şeye sabreder, asla zeval bulmaz. Bu sevgi, gurur ve kıskançlık gibi zararlı duyguları dışarı atar. (I. Korintoslular 13:4-8) Bu tür sevgi, bizim gibi nakâmil olan kardeşlerimizden yakınmaktan bizi alıkoyacak. Bu bizi, ilk yüzyıldaki hakiki Hıristiyanlar arasına “sokul”an “fasıklar (Tanrıdan korkmazlar)” gibi olmaktan koruyacaktır. Bu adamlar kendilerine belli ölçüde izzet verilmiş olan, İsa’nın meshedilmiş takipçileri olan nazırlar gibi kişiler hakkında açıkça kötü konuşarak “hâkimiyeti hiçe sayıyorlar, ve izzetlere sövüyorlar”dı. (Yahuda 3, 4, 8) Yehova’ya olan vefamızdan dolayı, benzer bir şey yapma ayartmasına asla boyun eğmeyelim.

İblis’e Karşı Dur!

18. Şeytan Yehova’nın kavmine ne yapmak istiyor, fakat bunu neden başaramıyor?

¹⁸ Şeytan’ın, Tanrı’nın kavmi olarak birliğimizi yok etmek istediğini bilmek Yehova’ya vefakâr bir tarzda hizmet etme kararlılığımızı güçlendirmelidir. Hatta Şeytan, Tanrı’nın kavminin tümünü bile yok etmeyi isterdi ve zaten İblis’in yerdeki hizmetçileri bazen İsa’nın takipçilerini öldürüyorlar. Fakat Tanrı, Şeytan’ın onların hepsini yok etmesine izin vermeyecektir. İsa, “ölüm kuvvetine malik olanı, yani, İblisi, ölüm vasıtasıyla iptal etsin” diye öldü. (İbraniler 2:14) Mesih 1914’te Kral olduktan sonra Şeytan gökten atılınca, özellikle gücünü kullanma sahası sınırlandırılmış oldu. Ve Yehova’nın tayin ettiği vakitte, İsa, Şeytan’ı ve onun teşkilatını yok edecektir.

19. (a) Yıllar önce The Watch Tower dergisi, Şeytan’ın çabaları hakkında hangi uyarıda bulundu? (b) Şeytan’ın tuzaklarından uzak durmak üzere iman kardeşlerimize karşı davranışlarımızda neye dikkat etmeliyiz?

¹⁹ The Watch Tower dergisi bir keresinde şu uyarıyı yaptı: “İblis Şeytan Tanrı’nın kavmi arasında düzensizlik çıkmasına, onların çekişmelerine ve aralarında kavga etmelerine ya da kardeş sevgisinin yok edilmesine yol açan bencil bir tutumun gösterilmesine ve gelişmesine sebep olabilirse; onları yutmakta başarılı olur.” (The Watch Tower, 1 Mayıs 1921, sayfa 134) İblis’in, belki bizi iftira etmek veya birbirimizle kavga etmek üzere kandırarak, birliğimizi yok etmesine izin vermeyelim. (Levililer 19:16) Yehova’ya vefakâr şekilde hizmet edenlere kişisel zararlar vermek veya onlar için yaşamı zorlaştırmak üzere Şeytan bizi asla aldatmasın. (II. Korintoslular 2:10, 11 ile karşılaştır.) Daha ziyade, Petrus’un sözlerini uygulayalım: “Ayık olun, uyanık olun; hasmınız İblis kimi yutacağını arıyarak gümürdenen aslan gibi dolaşıyor; . . . . ona karşı imanda sabit durun.” (I. Petrus 5:8, 9) Şeytan’a karşı sabit şekilde durmakla, Yehova’nın kavmi olarak sahip olduğumuz nimeti, yani birliğimizi koruyabiliriz.—Mezmur 133:1-3.

Dua Ederek Tanrı’ya Güven

20, 21. Dua ederek Yehova’ya güvenmekle, vefakâr bir şekilde O’na hizmet etmek nasıl birbirine bağlıdır?

²⁰ Dua ederek Tanrı’ya güvenmek, Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmeye devam etmemize yardım edecektir. O’nun dualarımıza cevap verdiğini gördüğümüz zaman, O’na daha da yakınlaştırılıyoruz. Pavlus şunu yazdığında, dua ederek Yehova Tanrı’ya güvenmeye ısrarla teşvik etti: “İmdi isterim ki erkekler her yerde tahir eller kaldırarak gazapsız ve nizasız dua etsinler.” (I. Timoteos 2:8) Örneğin, ihtiyarların dua ederek Tanrı’ya güvenmeleri ne denli önemlidir! Cemaat meselelerini müzakere etmek amacıyla bir araya geldiklerinde Yehova’ya karşı gösterilen böyle bir vefakârlık, sonu gelmez tartışmaları ve olası öfke nöbetlerini önlemeye yardım edecektir.

²¹ Dua ederek Yehova Tanrı’ya güvenmek, hizmetindeki imtiyazlara dikkat etmemize yardım edecektir. Yehova’ya onlarca yıl vefakâr bir şekilde hizmet etmiş olan bir birader şunları söyleyebildi: “Yehova’nın küresel teşkilatında bize verilen herhangi bir tahsisi istekle kabul etmemiz ve görevimizi sadakatle ve sarsılmaz bir şekilde yerine getirmemiz, Tanrı’nın ciddi gayretlerimizi onaylamasına neden olur. Verilen görev önemsiz gözükse bile, sadık bir şekilde yerine getirilmediğinde, diğer birçok önemli hizmetin de aksadığı sık sık görülmüştür. Buna göre, eğer alçakgönüllü isek ve kendimizin değil de, Yehova’nın ismini izzetlendirmekle ilgileniyorsak, ‘sabit, sarsılmaz ve Yehova’nın işinde bol bol meşgul’ olacağımızdan emin olabiliriz.”—I. Korintoslular 15:58.

22. Yehova’nın çok sayıdaki bereketleri vefamızı nasıl etkilemelidir?

²² Yehova’nın hizmetinde ne yaparsak yapalım, O’nun bizim için yaptığı şeylerin karşılığını elbette ödeyemeyiz. Yehova’nın teşkilatında, etrafımızda hep O’nun dostları olan kişiler bulunduğu için ne denli güvenlik içindeyiz! (Yakub 2:23) Yehova bizi kökleşmiş kardeş sevgisinden kaynaklanan birlikle öylesine bereketledi ki, bizzat Şeytan bunu sökemez. Öyleyse vefakâr olan semavi Babamıza yapışalım ve O’nun kavmi olarak beraberce çalışalım. Şimdi ve sonsuza kadar Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet edelim.

Nasıl Cevap Verirsin?

◻ Vefakâr olmak ne demektir?

◻ Hangi etkenler bizi Yehova’ya vefakâr bir şekilde hizmet etmeye yöneltmelidir?

◻ Neden İblis’e karşı durmalıyız?

◻ Dua Yehova’nın vefakâr bir hizmetçisi olmamıza nasıl yardım edebilir?