Son Yaklaşırken “Sağduyu”

“Her şeyin sonu yakındır. Bu nedenle, sağduyulu olun.”—I. PETRUS 4:7,—Müjde.

 1. “Sağduyulu” olmak neleri içerir?

RESUL Petrus’un yukarıdaki sözlerinin, İsa’nın takipçilerinin yaşam tarzı üzerinde derin etkisi olmalı. Bununla birlikte, Petrus okuyucularına gündelik sorumluluklarından ve yaşam kaygılarından kaçınmalarını söylemedi; gelmek üzere olan harabiyet karşısında isteriye kapılmayı da teşvik etmedi. Bunun yerine, ısrarla ‘sağduyulu olma’ teşvikinde bulundu. “Sağduyulu,” yani zihince sağlam olmak, doğru yargıya varmayı, mantıklı, sağgörülü ve de aklı başında konuşup davranmayı içerir. Tanrı’nın Sözünün düşünce ve davranışlarımızı yönetmesine izin vermek anlamına gelir. (Romalılar 12:2) “İğri ve sapık neslin ortasında” yaşadığımızdan, problem ve güçlüklerden kaçınmak için sağduyulu olmamız gerekir.—Filipililer 2:15.

 2. Yehova’nın tahammülü bugün İsa’nın takipçilerine nasıl yarar sağlar?

² “Sağduyu,” kendimiz hakkında ölçülü, gerçekçi bir görüşe sahip olmamıza da yardımcı olur. (Titus 2:13; Romalılar 12:3) Bu, II. Petrus 3:9’da kayıtlı sözler açısından önemlidir: “Bazılarının gecikmek zannettikleri gibi Rab vadi hakkında gecikmez, fakat bazılarının helâk olmalarını (kimsenin helak olmasını) istemiyerek ancak bütün insanlar tövbeye dönsünler diye, sizin hakkınızda tahammül ediyor.” Yehova’nın yalnız imansızlar için değil, İsa’nın takipçilerinin cemaatinin mensupları, yani “sizin” için de tahammül ettiğine dikkat edin. Bunu neden mi yapıyor? Çünkü ‘kimsenin helâk olmasını istemiyor.’ Belki bazılarının sonsuz yaşam armağanı almaya yeterli durumda olabilmek için hâlâ değişiklikler ve düzeltmeler yapması gerekmektedir. Bu nedenle, bazı düzeltmelerin gerekli olabileceği alanlara göz atalım.

Kişisel İlişkilerimizde “Sağduyu”

 3. Ana-babalar kendilerine çocuklarıyla ilgili hangi soruları sorabilirler?

³ Aile ocağı barış dolu bir yuva olmalıdır. Oysa bazılarınınki ‘kavga dolu bir evdir.’ (Süleymanın Meselleri 17:1) Sizin aileniz için ne denebilir? Eviniz ‘gazap, bağırış, ve küfürden’ uzak bir yer mi? (Efesoslular 4:31) Çocuklarınız hakkında ne denebilir? Onlar sevilip takdir edildiklerini hissediyorlar mı? (Luka 3:22 ile karşılaştırın.) Eğitmek ve öğretmek üzere onlara vakit ayırıyor musunuz? Öfke ve kızgınlıkla değil, ‘adaletle terbiye’ ediyor musunuz? (II. Timoteos 3:16) “Çocuklar RABDEN miras” olduğundan, Yehova onlara nasıl davranıldığıyla yakından ilgilenir.—Mezmur 127:3.

 4. (a) Bir koca, karısına kaba davranırsa hangi sonuç doğabilir? (b) Evli kadınlar, tüm ailenin Tanrı ile olan barışına ve mutluluğuna nasıl katkıda bulunabilirler?

⁴ Ya eşimiz hakkında ne denebilir? “Kocalar kendi karılarını kendi bedenleri gibi sevmeğe borçludurlar. Kendi karısını seven kendini sever; çünkü kimse hiç bir vakit kendi bedeninden nefret etmemiştir; fakat . . . . Mesih kiliseyi beslediği ve kayırdığı gibi, onu besler ve kayırır.” (Efesoslular 5:28-30) Kaba, baskıcı ya da mantıksız bir erkek evinin huzurunu tehlikeye sokmakla kalmaz, Tanrı ile ilişkisini de yavaş yavaş zayıflatır. (I. Petrus 3:7) Evli kadınlar hakkında ne denebilir? Benzer şekilde onlar ‘kendi kocalarına Rabbe tabi olur gibi tabi olmalıdırlar.’ (Efesoslular 5:22) Bir kadının Tanrı’yı hoşnut etmeyi düşünmesi, kocasının kusurlarını görmezlikten gelmesine ve ona içerlemeden tabi olmasına yardımcı olabilir. Bazı zamanlar, kadın fikrini serbestçe söylemeye kendini zorunlu hissedebilir. Süleymanın Meselleri 31:26 yetenekli kadın hakkında, “ağzını hikmetle açar; ve lûtuf kanunu onun dilindedir” der. Kocasına nazik ve saygılı davranarak Tanrı ile barışı korur ve tüm ailesinin mutluluğuna katkıda bulunur.—Süleymanın Meselleri 14:1.

 5. Gençler, ana-babalarına davranışları konusunda Mukaddes Kitap öğüdünü neden tutmalıdırlar?

⁵ Gençler, ana-babanıza nasıl davranıyorsunuz? Dünyanın çoğu kez hoşgördüğü alaycı, saygısız dili mi kullanıyorsunuz? Yoksa Mukaddes Kitabın şu emrine mi uyuyorsunuz: “Ey çocuklar, ana-babalarınıza Rabde itaat edin, çünkü bu doğrudur. ‘Babana, anana hürmet et’ (vaitle olan ilk emir budur), ‘ta ki sana iyilik olsun, ve dünyada uzun ömürlü olasın.’”—Efesoslular 6:1-3.

 6. İman kardeşlerimizle barışta olmayı nasıl ‘arayabiliriz’?

⁶ İman kardeşlerimizle ilişkimizde ‘barışı arayıp onun ardınca koşarken’ de “sağduyu” gösteririz. (I. Petrus 3:11) Zaman zaman görüş ayrılıkları ve yanlış anlamalar ortaya çıkar. (Yakub 3:2) Eğer düşmanlıkların derinleşmesine izin verilirse tüm cemaatin barışı tehlikeye sokulabilir. (Galatyalılar 5:15) Bu nedenle, tartışmaları derhal çözüme bağlayın; barışçıl çözümler arayın.—Matta 5:23-25; Efesoslular 4:26; Koloseliler 3:13, 14.

“Sağduyu” ve Ailevi Sorumluluklar

 7. (a) Pavlus, gündelik konularda “sağduyu” göstermeye nasıl teşvik etti? (b) İsa’yı takip eden karıkocalar evdeki sorumluluklarına karşı hangi tutuma sahip olmalıdırlar?

⁷ Resul Pavlus, İsa’nın takipçilerine ‘sağduyulu yaşamalarını’ öğütledi. (Titus 2:12) Pavlus’un, bu ayetin bağlamında, kadınlara ‘kocalarını ve çocuklarını sevmeyi, sağduyulu, pak, iyi ev kadınları olmayı’ tembih etmesi ilgi çekicidir. (Titus 2:4, 5, Müjde) Pavlus, bunu MS 61-64 yıllarında, yani Yahudi ortamının son bulmasından birkaç yıl önce yazdı. Fakat ev işi gibi gündelik meseleler o sırada hâlâ önemliydi. Bu nedenle, hem kadınlar hem de kocalar “Tanrı sözünün kötülenmemesi” için ev sorumluluklarına karşı sağlıklı, olumlu bir görüşü korumalıydılar. Bir aile reisi evinin görünümünden dolayı utanıp konuğundan özür diledi. “Öncülük yaptığından” evinin bakımsız kaldığını açıkladı. Gökteki Krallık uğrunda özverilerde bulunmamız bu övülmeye değer, fakat ailemizin refahını feda etmemeye dikkat etmeliyiz.

 8. Aile reisleri, ailelerinin gereksinimlerini nasıl dengeli şekilde karşılayabilirler?

⁸ Mukaddes Kitap, ailesine bakmayan birinin ‘imanı inkâr ettiğini ve imansızdan fena’ olduğunu söyleyerek babalara ailelerine öncelik vermenin önemini belirtir. (I. Timoteos 5:8) Dünyanın her tarafında yaşam standartları değişiktir ve maddi beklentileri mütevazı ölçülerde tutmak yararlıdır. Süleymanın Meselleri 30:8’in yazarı, “bana ne fakirlik ve ne zenginlik ver” diye yakardı. Bununla birlikte, ana-babalar çocuklarının maddi gereksinimlerini gözardı etmemelidirler. Örneğin, bir kimsenin teokratik imtiyazlar peşinden koşmak niyetiyle, bile bile ailesini temel gereksinimlerinden yoksun bırakması hikmetlilik olur mu? Bu, çocuklarının yüreğinde acı duygular yaratmaz mı? Öte yandan, Süleymanın Meselleri 24:27, “dışarıda işine düzen ver, ve onu tarlada kendine hazırla; ondan sonra evini yap” der. Evet, maddi gereksinimlerle ilgilenmek önemliyse de kişinin ruhi ve duygusal yönden ‘evini yapması’ yaşamsaldır.

 9. Aile reislerinin, ölme veya hastalanma olasılıklarını düşünmeleri neden hikmetliliktir?

⁹ Vakitsiz olarak ölmeniz durumunda ailenizin ihtiyaçlarının sağlanması için düzenlemeler yaptınız mı? Süleymanın Meselleri 13:22, “iyi adam oğullarının oğullarına miras bırakır” der. Ana-babalar çocuklarına Yehova hakkında bilgi ve O’nunla ilişkiyi miras bırakmanın yanı sıra, maddi miras bırakmakla da ilgilenmelidirler. Birçok ülkede sorumluluk sahibi aile reisleri, bunun için para biriktirmeye, vasiyet hazırlamaya ve sigortalı olmaya çalışırlar. Ne de olsa, Tanrı’nın kavmi ‘vakit ve beklenmedik olaylardan’ bağışık değildir. (Vaiz 9:11) Para “siperdir” ve dikkatle yapılan planlama çoğu kere zorlukları önleyebilir. (Vaiz 7:12) Tıbbi bakım ücretini devletin ödemediği ülkelerde, bazıları sağlıklarıyla ilgili gereksinimleri için bir kenara para koymayı ya da bir sağlık sigortası yaptırmayı yeğleyebilir.a

10. İsa’yı takip eden ana-babalar çocukları için nasıl ‘mal biriktirebilirler’?

¹⁰ Kutsal Yazılar, aynı zamanda, “çocukların ana babalarına değil, fakat ana babaların çocuklara mal biriktirmesi lâzımdır” der. (II. Korintoslular 12:14) Dünyada ana-babaların, çocuklarının yaşama iyi bir başlangıç yapabilmelerini sağlamak amacıyla, ilerideki eğitimleri ve evlilikleri için para biriktirmeleri yaygın bir âdettir. Çocuğunuzun ruhi geleceği için tasarruf yapmayı düşündünüz mü? Örneğin, yetişkin çocuğunuzun dolgun vakitli hizmete erişme çabasında olduğunu varsayın. Dolgun vakitli hizmetçilerin dışarıdan yardım istememeleri ve bunu beklememeleri gerektiğinden, sevgi dolu ana-babalar, çocuklarının dolgun vakitli hizmette kalabilmesine yardımcı olmak üzere, ‘onların ihtiyaçlarına iştirak etme’ kararı verebilirler.—Romalılar 12:13; I. Samuel 2:18, 19; Filipililer 4:14-18.

11. Para konusunda gerçekçi bir görüşe sahip olmak, iman noksanlığı mı yansıtır? Açıklayın.

¹¹ Para konusunda gerçekçi bir görüşe sahip olmak, Şeytan’ın kötü sisteminin sonunun yaklaştığına ilişkin iman noksanlığı ortaya koymaz. Bu yalnızca “pratik hikmet” gösterme ve doğru yargıda bulunma meselesidir. (Süleymanın Meselleri 2:7; 3:21) İsa bir keresinde, parayı kullanış yönünden “bu zamanın oğulları . . . . nurun oğullarından daha akıllıdır” demişti. (Luka 16:8) Şu halde, bazılarının, ailelerinin gereksinimlerini daha iyi karşılayabilmek amacıyla maddi kaynaklarını kullanış tarzında ayarlamalar yapma gereği duymuş olmasına şaşmamalı.

Eğitim Konusundaki Görüşümüzde “Sağduyu”

12. İsa, öğrencilerine yeni koşullara kendilerini uyarlamalarını nasıl öğretti?

¹² “Dünyanın şimdiki hali geçicidir” ve hızla büyük ekonomik değişiklikler ve teknolojik gelişmeler oluyor. (I. Korintoslular 7:31, Müjde) Bununla birlikte, İsa öğrencilerine kendilerini farklı koşullara uyarlamalarını öğretti. Onları ilk vaaz etme kampanyalarına gönderdiğinde, “kemerlerinize ne altın, ne gümüş, ne bakır koyun; ne yolculuk için torba, ne iki gömlek, ne çarık, ne değnek alın; zira işçi kendi yiyeceğine lâyıktır” dedi. (Matta 10:9, 10) Oysa, daha sonraki bir olayda onlara, “şimdi, kesesi olan onu alsın, ve torbası olan da alsın” dedi. (Luka 22:36) Değişen neydi? Koşullar. Dinsel çevre daha da düşman olmuştu ve şimdi onlar kendi ihtiyaçlarını karşılamak zorundaydılar.

13. Eğitimin esas amacı nedir ve ana-babalar çocuklarına bu konuda nasıl destek olabilirler?

¹³ Benzer şekilde bugün de, ana-babaların günün ekonomik gerçeklerini göz önüne almaları gerekebilir. Örneğin, çocuğunuzun yeterince eğitim görmesini sağlamaya çalışıyor musunuz? Eğitimin esas amacı, genci, Yehova’nın etkili bir hizmetçisi olmak üzere donatmak olmalı. Ayrıca, ruhi eğitim tüm eğitimlerden önemlidir. (İşaya 54:13) Ana-babalar çocuklarının kendilerini geçindirebilecek duruma gelmeleriyle de ilgilenirler. Öyleyse, çocuklarınıza rehber olun, onların okulda uygun dalları seçmelerine yardım edin ve ek bir eğitim peşinde olmanın hikmetlilik olup olmadığını onlarla görüşün. Bu gibi kararları vermek aile sorumluluğudur ve başkalarının tutulan yolu eleştirmemesi gerekir. (Süleymanın Meselleri 22:6) Çocuklarına evde eğitim vermeyi yeğleyenler için ne denebilir?b Birçokları övgüye değer bir iş yapmışsa da, bazıları bu görevi tahmininden çok daha zor bulmuş ve çocukları da yeterli eğitim görememenin sıkıntısını çekmiştir. Bu nedenle, evde eğitim vermeyi düşünüyorsanız, bunu yapmak için gerekli beceriye ve özdisipline sahip olup olmadığınızı gerçekçi olarak saptayarak, karara varmadan önce işin her yönünü hesaba kattığınızdan emin olun.—Luka 14:28.

‘Büyük Şeyler Peşine Düşmeyin’

14, 15. (a) Baruk ruhi dengesini nasıl yitirdi? (b) ‘Büyük şeyler peşine düşmesi’ neden kendisi için akılsızlıktı?

¹⁴ Bu sistemin sonu henüz gelmediğinden, kimisi prestij kazandıran kariyerler, kazançlı işler ve servet gibi dünyanın sunduğu şeyleri elde etmeye eğilim gösterebilir. Yeremya’nın kâtibi Baruk’u düşünün. O, “şimdi vay başıma! çünkü RAB sızılarıma keder kattı; iniltimden yoruldum, ve rahat bulmıyorum” diye dövünmüştü. (Yeremya 45:3) Baruk yorulmuştu. Yeremya’nın kâtibi olarak hizmet etmek zor ve stresli bir işti. (Yeremya 36:14-26) Ayrıca stresin sonu gelmeyecek gibi görünüyordu. Yeruşalim harap edilene dek daha 18 yıl geçecekti.

¹⁵ Yehova Baruk’a, “işte, bina ettiğimi ben yıkacağım, ve diktiğimi ben sökeceğim, hem de bütün memlekette. Ve sen kendin için büyük şeyler mi arıyorsun? arama” dedi. Baruk dengesini yitirmişti. ‘Kendisi için’ belki servet, şöhret ya da maddi güvenlik gibi ‘büyük şeyler peşine düşmeye’ başlamıştı. Yehova ‘bütün memlekettekileri söktüğünden’ böyle şeyler peşinde olmanın ne anlamı vardı? Yehova bu nedenle Baruk’a şu ciddi hatırlatmada bulundu: “Çünkü işte, ben bütün beşerin üzerine kötülük getireceğim, . . . . fakat gideceğin bütün yerlerde canını sana çapul malı olarak vereceğim.” Yeruşalim’in yıkımından sonra geriye mal mülk kalmayacaktı. Yehova ona sadece ‘canının çapul malı olarak’ kurtulacağı güvencesini verdi.—Yeremya 45:4, 5.

16. Bugün Yehova’nın kavmi Baruk’un tecrübesinden ne ders alabilir?

¹⁶ Baruk kendi yanlış tutumunu Yehova’nın doğrultmasına önem verdi ve Yehova’nın vaadi doğru çıktı; Baruk’un canı kurtuldu. (Yeremya 43:6, 7) Bugün Yehova’nın kavmi için gerçekten ne kuvvetli bir ders! Şimdi ‘kendimiz için büyük şeyler peşine düşmenin’ zamanı değil. Neden mi? Çünkü ‘dünya ve onun şehveti geçiyor.’—I. Yuhanna 2:17.

Kalan Vakti En İyi Şekilde Kullanmak

17, 18. (a) Nineveliler tövbe ettiğinde Yunus’un tepkisi ne oldu? (b) Yehova, Yunus’a hangi dersi verdi?

¹⁷ Öyleyse, kalan vakti en iyi şekilde nasıl kullanabiliriz? Bunu peygamber Yunus’un tecrübesinden öğrenelim. Yunus “kalktı, ve . . . . Nineveye gitti . . . . ve çağırıp dedi: Daha kırk gün var, ve Nineve yıkılacak.” Ama Yunus için şaşırtıcı bir olay gerçekleşti. Nineveliler onun getirdiği habere olumlu karşılık verip tövbe ettiler! Yehova da kenti yıkmadı. Yunus’un tepkisi ne oldu? “Ya RAB, niyaz ederim, canımı benden al; çünkü benim için ölmek yaşamaktan iyidir.”—Yunus 3:3, 4; 4:3.

¹⁸ Yehova o zaman Yunus’a önemli bir ders verdi. “Başına gölge olsun diye, RAB Allah bir asma kabak fidanı hazır edip onun üzerine çıkardı. Ve Yunus asma kabağından ötürü büyük sevinçle sevindi.” Ne var ki, bitki kuruyunca Yunus’un sevinci kısa ömürlü oldu. Rahatı kaçan Yunus ‘öfkelendi.’ Yehova belirtmek istediği noktayı Yunus’un zihnine iyice yerleştirmek üzere şunları dedi: “Sen, . . . . asma kabağına acıyorsun . . . . ya ben, Nineve için, o büyük şehir için acımıyayım mı? o şehir ki, orada sağını ve solunu seçemiyen yüz yirmi binden ziyade insan, bir çok da hayvan var.”—Yunus 4:6, 7, 9-11.

19. Hangi bencil düşünce tarzından kaçınmak istiyoruz?

¹⁹ Yunus’un düşünce tarzı ne kadar bencilceydi! Bir bitkiye acıyabiliyor, oysa mecazi anlamda “sağını ve solunu seçemiyen” Nineve halkına biraz olsun acımıyordu. Biz de benzer şekilde bu kötü dünyanın başına gelecek yıkımı özlemle bekleyebiliriz ve bu konuda haklıyız da! (II. Selânikliler 1:8) Bununla birlikte, beklerken, mecazi anlamda “sağını ve solunu seçemiyen” dürüst yürekli insanlara yardım etme sorumluluğunu da taşıyoruz. (Matta 9:36; Romalılar 10:13-15) Siz kalan kısa vakti mümkün olduğunca çok kimsenin değerli Yehova bilgisini kazanmasına yardım etmek üzere kullanacak mısınız? Birinin hayat kazanmasına yardım etmenin verdiği sevinci başka hangi iş verebilir?

“Sağduyu” İle Yaşamaya Devam Edin

20, 21. (a) Önümüzdeki günlerde “sağduyu” gösterebileceğimiz yollardan bazıları nelerdir? (b) “Sağduyulu” yaşamaktan hangi nimetler doğacak?

²⁰ Şeytan’ın sistemi yıkımına doğru yuvarlanırken kuşkusuz karşımıza aşmamız gereken yeni engeller çıkacak. İkinci Timoteos 3:13, ‘kötü ve sahte adamların fenalıkta daha ileri gideceklerini’ önceden bildiriyor. Fakat “canlarınızda gevşiyerek yorulmıyasınız.” (İbraniler 12:3) Kuvvet bulmak için Yehova’ya dayanın. (Filipililer 4:13) Geçmişi düşüneceğinize, esnek olmayı ve kendinizi bu kötüleşen koşullara uyarlamayı öğrenin. (Vaiz 7:10) ‘Sadık ve basiretli kölenin’ yönlendirmesine ayak uydurarak pratik hikmet kullanın.—Matta 24:45-47.

²¹ Geriye ne kadar vakit kaldığını bilmiyoruz. Bununla birlikte, güvenle “her şeyin sonu yakındır” diyebiliriz. Bu son gelinceye kadar, birbirimize karşı davranışlarımızda, ailemize bakım tarzımızda ve gündelik sorumluluklarımızda “sağduyuyla” yaşayalım. Böyle yapmakla, sonunda hepimiz ‘barışta kusursuz ve lekesiz’ bulunacağımıza emin olabiliriz!—II. Petrus 3:14.

[Dipnotlar]

Tekrarlanacak Noktalar

◻ Kişisel ilişkilerimizde nasıl “sağduyu” gösterebiliriz?

◻ Aile sorumluluklarımızı yerine getirirken nasıl denge gösterebiliriz?

◻ Ana-babalar çocuklarının dindışı eğitimleriyle neden ilgilenmelidirler?

◻ Baruk ve Yunus’tan hangi dersleri alıyoruz?

[Sayfa 18’deki resim]

Karıkoca birbirine kötü davranırsa, Yehova ile ilişkilerini zayıflatırlar

[Sayfa 20’deki resim]

Ana-babalar çocuklarının eğitimiyle ilgilenmelidirler