Faydalı Alışkanlıklarını Kimsenin Bozmasına İzin Verme
“Aldatılmayın, kötü arkadaşlıklar faydalı alışkanlıkları bozar.”—I. KORİNTOSLULAR 15:33.
1, 2. (a) Resul Pavlus, İsa’nın Korintos’taki takipçilerilerine karşı ne hissetti ve neden? (b) Hangi özel öğüdü ele alacağız?
ANA-BABA sevgisi ne güçlü bir duygudur! Bu duygu, ana-babayı çocukları için fedakârlık yapmaya, onlara öğretip öğüt vermeye yöneltir. Resul Pavlus, ihtimal bedeni anlamda baba değildi, fakat İsa’nın Korintos’taki takipçilerine şunları yazdı: “Çünkü Mesihte eğer on bin mürebbiniz bile olsa, çok babanız yoktur; çünkü incil vasıtası ile Mesih İsada ben sizin babanız oldum.”—I. Korintoslular 4:15.
2 Pavlus, Korintos’a daha önce gitmiş ve orada Yahudilere ve Yunanlılara vaaz etmişti. Ayrıca Korintos cemaatinin kurulmasına yardım etmişti. Pavlus, cemaate gösterdiği özeni başka bir mektubunda emziren bir anneninkine benzettiği halde, aslında Korintoslular için bir baba gibi olmuştu. (I. Selânikliler 2:7) Sevgi dolu bedeni bir babanın yaptığı gibi, Pavlus da ruhi çocuklarına tembihte bulunmuştu. İsa’nın Korintos’taki takipçilerine babaca verdiği şu öğütten sen de yararlanabilirsin: “Aldatılmayın, kötü arkadaşlıklar faydalı alışkanlıkları bozar.” (I. Korintoslular 15:33) Pavlus, bunu Korintoslulara neden yazdı? Biz, bugün bu öğüdü nasıl uygulayabiliriz?
Onlar ve Bizim İçin Öğüt
3, 4. Korintos’un birinci yüzyıldaki durumu ve nüfusu hakkında ne biliyoruz?
3 Yunanlı coğrafyacı Strabo, birinci yüzyılda şunları yazdı: “Korintos bir kıstak üzerinde kurulduğundan ve biri doğrudan Asya’ya, diğeri İtalya’ya açılan iki limana hâkim olup ikisi arasında mal değiş tokuşunu kolaylaştırdığından, ticaret nedeniyle ‘zengin’ sayılır.” Her iki yılda bir düzenlenen ünlü İstmos Oyunları da büyük insan kalabalıklarının Korintos’a gelmesine neden olurdu.
4 Hem hükümet otoritesinin, hem de şehvete dayalı Afrodit tapınmasının merkezi olan bu kentte yaşayan insanlar nasıldı? Profesör T. S. Evans şu açıklamada bulundu: “Nüfusu ihtimal 400.000 kişi kadardı. Kültür düzeyi yüksek bir toplumdu, fakat ahlakı gevşek, hatta iğrençti . . . . Ahaya’da yaşayan Yunanlılar entelektüel alanlardaki yorulmak bilmeyen hareketlilikleri ve yeniliklere düşkünlükleriyle göze çarpıyorlardı. . . . . Bencillikleri ise, mezhepçiliği ateşlemeye hazır bir kıvılcımdı.”
5. Korintos’taki kardeşler hangi tehlike ile karşı karşıya idiler?
5 Zamanla cemaat içinde bile kökeninde gurur olan düşünceler ileri sürmeye eğilimli kişiler yüzünden bölünmeler oldu. (I. Korintoslular 1:10-31; 3:2-9) Başta gelen bir problem, bazılarının, “ölülerin kıyamı [dirilmesi] yoktur” demesinden kaynaklanıyordu. (I. Korintoslular 15:12; II. Timoteos 2:16-18) Aslında neye inanıyor (veya inanmıyor) olurlarsa olsunlar, Pavlus’un, Mesih’in ‘ölülerden kıyam ettiğine [diriltildiğine]’ ilişkin açık kanıt vererek onların görüşlerini düzeltmesi gerekiyordu. Böylece, İsa’nın takipçileri, Tanrı’nın, ‘Rabbimiz İsa Mesih vasıtası ile zafer’ vereceğine güvenebileceklerdi. (I. Korintoslular 15:20, 51-57) Sen orada olsaydın, bu, senin için bir tehlike olacak mıydı?
6. Pavlus’un I. Korintoslular 15:33’teki öğüdü özellikle kime uygulanabilirdi?
6 Pavlus, ölülerin diriltileceğine ilişkin sağlam bir kanıt gösterirken, onlara: “Aldatılmayın, kötü arkadaşlıklar faydalı alışkanlıkları bozar” dedi. Bu öğüt, özünde, cemaatle ilişkide bulunan, fakat dirilme öğretisini kabul etmeyen kimselerle ilgiliydi. Acaba onlar sadece anlamadıkları bir nokta yüzünden kararsızlık içinde olan kişiler miydi? (Luka 24:38 ile karşılaştır.) Hayır. Pavlus, ‘aranızda bazıları ölülerin kıyamı [dirilmesi] yoktur, diyorlar’ diye yazdığına göre, onlar irtidat eğilimi göstererek fikir ayrılıklarını belirtmiş kişilerdi. Pavlus, onların, diğerlerinin iyi alışkanlıklarını ve düşünüşünü bozabileceğinin farkındaydı.—Resullerin İşleri 20:30; II. Petrus 2:1.
7. Hangi durumda I. Korintoslular 15:33’ü uygulayabiliriz?
7 Pavlus’un arkadaşlık konusunda verdiği öğüdü nasıl uygulayabiliriz? Pavlus, cemaatte, Mukaddes Kitabın bir ayeti veya öğretisini anlamakta zorluk çeken birine yardım etmeyi reddetmemiz gerektiğini kastetmedi. Yahuda 22, 23 ayetleri de bizi, böyle şüphe içinde olan samimi kimselere merhametle yardım etmeye teşvik eder. (Yakub 5:19, 20) Pavlus’un babaca verdiği öğüt, biri Mukaddes Kitabın hakikati olduğunu bildiğimiz bir noktayı kabul etmez ya da onun üzerinde şüphe uyandırır veya olumsuz yönde fikirler ileri sürmeye devam ederse, kesinlikle uygulanmalıdır. Bu tür kişiyle arkadaşlıktan uzak durmalıyız. Tabii, bir kimse tamamen irtidat eden biri haline gelmişse, ruhi çobanlar sürüyü korumak üzere harekete geçmeli.—II. Timoteos 2:16-18; Titus 3:10, 11.
8. Mukaddes Kitabın bir öğretisini kabul etmeyen bir kimse karşısında nasıl ayırt etme yeteneğiyle davranabiliriz?
8 Pavlus’un I. Korintoslular 15:33’teki babavari sözlerini cemaatin dışında sahte öğretiler yayanlara da uygulayabiliriz. Acaba onlarla nasıl arkadaşlık kurmaya başlayabiliriz? Hakikati öğrenmelerine yardım edilebilecek kimselerle, sahte bir öğreti yaymak amacıyla itirazda bulunan kimseleri birbirinden ayırt etmezsek, başımıza bu gelebilir. Örneğin, şahadet faaliyetimizde, belirli bir noktayı kabul etmeyen, fakat bunun üzerinde sohbet etmeye hazır olan biriyle karşılaşabiliriz. (Resullerin İşleri 17:32-34) Bu, aslında bir problem teşkil etmez, çünkü zaten öğrenmek isteyen her samimi insana Mukaddes Kitap hakikatini memnuniyetle açıklıyor, hatta ikna edici kanıtlar göstermek üzere onları tekrar ziyaret ediyoruz. (I. Petrus 3:15) Fakat bazı kimseler aslında Mukaddes Kitap hakikatini öğrenmekle ilgilenmiyor.
9. İnançlarımıza meydan okunduğunda nasıl tepki göstermeliyiz?
9 Birçok kişi, bizimle her hafta tartışmaya hazırdır, fakat hakikati aradığı için değil, sırf, İbranice, Yunanca veya kuramsal evrim bilimi konusunda aldığı sözde eğitimi ortaya koyup karşısındakinin imanını çökertmek istediğinden yapar. Bazı Şahitler, böyle kimselerle karşılaştıklarında, kendilerine meydan okunduğunu hissedip bu kişilerle sahte dinsel inanç, felsefe ya da bilimsel hatalar üzerinde odaklanan sohbetler yaparak uzun süre müşarekette bulundular. İsa’nın, İbranice ve Yunanca’da eğitim görmüş olan dinsel liderlerle tartışmayı kazanacak durumda olmasına karşın, kendisinin böyle bir duruma sokulmasına izin vermemesi dikkate değer. İsa, meydan okunduğunda, kısa cevaplar verip dikkatini tekrar alçakgönüllü olanlara, yani gerçek koyunlara çeviriyordu.—Matta 22:41-46; I. Korintoslular 1:23–2:2.
10. Bilgisayara sahip olup elektronik haberleşme sistemine girebilen İsa’nın takipçilerinin dikkatli olması neden yerindedir?
10 Çağdaş bilgisayarlar, kötü arkadaşlıklara daha başka olanaklar da sağladı. Bazı ticari firmalar, abonelerinin, bir bilgisayar ve bir telefon kullanarak, elektronik haberleşme sistemi vasıtasıyla haber göndermesini sağlıyor; bu sayede bir kimse tüm abonelere, elektronik haberleşme sistemi yoluyla bir mesaj gönderebilir. Bu, elektronik araçlarla yapılan sözde dinsel tartışmalara yol açtı. İsa’nın bir takipçisi, bu gibi tartışmalara karışıp saatlerini irtidata yönelik düşünceleri olan veya cemaatle müşareketi kesilmiş biriyle harcayabilir. II. Yuhanna 9-11’de bulunan talimat, Pavlus’un, kötü arkadaşlıklardan kaçınma konusunda verdiği babaca öğüdün önemini vurgular.a
Aldatılmaktan Kaçınmak
11. Korintos’un ticari durumu hangi fırsatı sağlıyordu?
11 Belirtildiği gibi, Korintos, birçok dükkân ve işyeriyle dolu bir ticaret merkeziydi. (I. Korintoslular 10:25) İstmos Oyunlarını seyretmeye gelenler çadırda kalıyor ve bu festival sırasında tüccarlar portatif çardaklar veya üstü kapalı sergilerde satış yapıyorlardı. (Resullerin İşleri 18:1-3 ile karşılaştır.) Bu durum, Pavlus’un orada çadır dokuma işi bulmasına olanak sağladı. Pavlus, işyerini iyi haberi yaymak için de kullanabiliyordu. Profesör J. Murphy-O’Connor şunları yazıyor: “Pavlus, işlek bir çarşı içinde . . . . kalabalık bir sokakta bulunan bir dükkândan, sadece meslektaşlarına ve alıcılara değil, dışardaki kalabalığa da erişebiliyordu. Satışın durgun olduğu saatlerde, kapının önünde durup, dinleyeceğini düşündüğü kimselere muhakkak hitap ediyordu. . . . . Dinamik kişiliğinin ve kesin inancının, kısa sürede onu çevrede ‘göze çarpan bir kişi’ haline getirmiş olduğunu düşünmek zor değildir ve bu durum, sadece aylak aylak dolaşanlarda değil, içtenlikle arayış içinde olanlarda da merak uyandırmış olmalıydı. . . . . Onun hakkında bazı şeyler işitmiş olan evli kadınlar, alışveriş yapma bahanesiyle, hizmetçilerini de yanlarına alarak gelip kendisini ziyaret edebiliyorlardı. Baskı veya zulüm gördüklerinde ya da sadece yıldırma amaçlı hareketlerle karşılaştıklarında, imanlılar sanki alıcıymış gibi onun yanına gidebiliyorlardı. Çalıştığı dükkân onun kentteki görevlilerle temasta bulunmasına da yarıyordu.”
12, 13. I. Korintoslular 15:33, yerinde olarak, işyerinde nasıl uygulanabilir?
12 Bununla beraber, Pavlus, işyerinde “kötü arkadaşlıklar” kurulması olasılığının da bulunduğunun bilincindeydi. Biz de bunun bilincinde olmalıyız. Anlamlı olarak, Pavlus, bazılarının arasında hüküm süren “yiyelim ve içelim, çünkü yarın öleceğiz” tutumuna değindi. (I. Korintoslular 15:32) Bunun hemen ardından: “Aldatılmayın, kötü arkadaşlıklar faydalı alışkanlıkları bozar” diyerek babaca bir öğütte bulundu. Acaba bir işyeri ve eğlenme isteği nasıl bir tehlike oluşturabilir?
13 İsa’nın takipçileri, iş arkadaşlarına karşı dostça davranmak ister ve birçok tecrübe bunun şahadet etmeye yol açmakta ne denli etkili olabileceğini gösterir. Ne var ki, bir iş arkadaşı, bu dostluğu, birlikte hoş bir vakit geçirmek amacıyla bir arkadaşlık davetiymiş gibi yanlış yorumlayabilir. Önceden planlamaksızın bir yemek yemek, işten sonra bir yere uğrayıp bir şeyler içmek ya da hafta sonunda birlikte eğlenmek davetinde bulunabilir. Bu kimse nazik ve temiz ahlaklı, yaptığı davet de masum görünebilir. Fakat Pavlus bize şu uyarıda bulunuyor: “Aldatılmayın.”
14. İsa’nın bazı takipçileri arkadaşlık yoluyla nasıl aldatılmış oldu?
14 Oysa İsa’nın bazı takipçileri aldatıldı. Onlar iş arkadaşlarıyla arkadaşlık kurmak üzere giderek gevşeyen bir tutum geliştirmeye başladılar. Belki bu, bir spor ya da hobiye karşı gösterdikleri ortak ilgiden kaynaklanmış olabilir. Ya da işyerinde, İsa’nın takipçisi olmayan bir kişinin olağanüstü derecede nazik ve düşünceli olması, onunla giderek daha çok zaman geçirmelerine, hatta bu arkadaşlığı cemaatteki bazılarının arkadaşlığına yeğlemelerine neden olmuş olabilir. Daha sonra bu arkadaşlık belki sadece bir ibadetin kaçırılmasına yol açabilir. Bir akşam birlikte geç saatlere kadar oturmak, ertesi sabah tarla hizmetine katılma alışkanlığının bozulmasına neden olabilir. İsa’nın bir takipçisinin normalde reddedeceği tür bir film ya da video seyretmekle sonuçlanabilir. Belki, ‘Yoo, bu benim başıma asla gelmez’ diye düşünebiliriz. Fakat aldatılanların çoğu da başta bu tarzda düşünmüş olmalı. Kendimize, ‘Pavlus’un bu öğüdünü uygulamak üzere ne derece kararlıyım?’ diye sormalıyız.
15. Komşularımıza karşı hangi dengeli tutuma sahip olmalıyız?
15 İşyerleriyle ilgili ele alınanlar, komşularımızla olan arkadaşlığımızla ilgili de geçerlidir. Kuşkusuz İsa’nın eski Korintos’taki takipçilerinin de komşuları vardı. Bazı toplumlarda, komşulara oldukça dostça davranıp yardımcı olmak doğaldır. Kırsal kesimlerde, yalnızlıktan dolayı, komşular birbirleriyle sıkı bir dayanışma içinde olabilirler. Bazı kültürlerde, aile bağları özellikle kuvvetlidir ve bu sık sık yemek daveti vermeye neden olur. Anlaşıldığı gibi, İsa’nın gösterdiği dengeli görüşe sahip olmak önemlidir. (Luka 8:20, 21; Yuhanna 2:12) Acaba komşu ve akrabalarımıza, İsa’nın bir takipçisi olmadan önce olduğu gibi davranmaya devam etmeye eğilimli miyiz? Bunun yerine, şimdi bu tür davranışlarımızı yeniden gözden geçirip titizlikle hangi sınırları koymamızın uygun olacağına karar vermemiz gerekmiyor mu?
16. İsa’nın Matta 13:3, 4’teki sözleri nasıl anlaşılmalı?
16 İsa, bir keresinde, Gökteki Krallık sözünü, ‘yol kenarına düşen ve kuşların gelip yediği’ tohumlara benzetti. (Matta 13:3, 4, 19) O zamanki yolların kenarında bulunan toprak, gelen geçenlerin ayakları altında ezildiğinden sertleşiyordu. Birçok insanın durumu da böyledir. Komşu, akraba ve gelip gidenlerle dolu yaşamları onları sürekli meşgul eder. Bu durum, sanki onların yüreğinin toprağını ayak altında çiğner gibi, hakikat tohumunun orada kök salmasını zorlaştırır. İsa’nın takipçisi olmuş bir kişide benzer biçimde hakikate karşı bir sertleşme gelişebilir.
17. Komşularımız ve başkalarıyla arkadaşlık bizi nasıl etkileyebilir?
17 Bazı dünyevi komşu ve akrabalar, hiçbir zaman ne ruhi şeylere ilgi ve ne de adalete sevgi göstermedikleri halde, bize karşı dostane ve yardımsever davranabilirler. (Markos 10:21, 22; II. Korintoslular 6:14) İsa’nın takipçileri olmamız, insanlara dostça davranmadığımız ve iyi komşu olmadığımız anlamına gelmez. İsa, başkalarına samimi ilgi göstermemizi öğütledi. (Luka 10:29-37) Fakat arkadaşlıklarımız konusunda dikkatli olmamız için Pavlus’un verdiği öğüt de aynı şekilde ilhamla verildi ve aynı ölçüde gereklidir. Önceki öğüdü uygularken, sonraki öğüdü unutmamalıyız. Her iki prensibi de zihnimizde tutmazsak, alışkanlıklarımız etkilenebilir. Dürüstlük ya da Kayser’in yasalarına itaat etme konusundaki alışkanlıkların, komşu veya akrabalarınınkiyle karşılaştırıldığında nasıldır? Örneğin, vergi ödeme konusunda, belki onlar, gelirlerini veya ticari kârlarını doğru kaydetmemeyi haklı, hatta ayakta kalabilmek için gerekli görebilirler. Rasgele bir zaman bir fincan kahve içerken ya da kısa bir ziyaret sırasında, görüşlerini ikna edici biçimde sana açıklayabilirler. Bu, senin fikrini ve dürüst alışkanlıklarını nasıl etkileyebilir? (Markos 12:17; Romalılar 12:2) “Aldatılmayın, kötü arkadaşlıklar faydalı alışkanlıkları bozar.”
Gençlerin Alışkanlıklarıyla İlgili Aynı Şey Geçerli
18. I. Korintoslular 15:33 neden gençler için de geçerlidir?
18 Gençler özellikle gördüklerinden veya işittiklerinden etkilenirler. Biz de, tavır ve jestleri ana-babalarının veya kardeşlerininkine çok benzeyen çocuklar gözlemedik mi? O halde, çocukların oyun ya da okul arkadaşlarından büyük ölçüde etkilenebileceği bizi şaşırtmamalı. (Matta 11:16, 17 ile karşılaştır.) Eğer oğlunuz veya kızınız, ana-babaları hakkında saygısızca konuşan gençler arasında bulunuyorsa, bunun çocuğunuzu etkilemeyeceğini düşünebilir misiniz? Ya çocuklarınız, diğer gençlerin açık saçık bir dil kullandığını sık sık işitiyorlarsa? Ya okul ya da mahalledeki yaşıtları yeni stil ayakkabılar giymekten veya yeni moda takılar takmaktan heyecan duyuyorsa? Bu gibi etkilerin İsa’nın takipçisi olan gençlere nüfuz etmeyeceğini mi düşünmeliyiz? Pavlus, I. Korintoslular 15:33’ün uygulanabileceği yaşlarla ilgili bir alt sınır olduğunu mu söyledi?
19. Ana-babalar çocuklarına hangi görüşü aşılamaya çalışmalıdır?
19 Eğer sen bir anne veya baba isen, çocuğunla muhakeme yürütürken veya onun hakkında kararlar verirken, bu öğüdü zihninde tutuyor musun? Bunun mahallede ya da okulda, çocuğunun ilişkide bulunduğu tüm diğer gençlerin kötü olduğu anlamına gelmediğini düşünmen, herhalde sana yardımcı olur. Bazı komşu, akraba ve iş arkadaşların gibi, o çocuklardan bazıları da hoş ve terbiyeli kimseler olabilir. Çocuğunun bunu anlayıp, senin Pavlus’un Korintoslulara verdiği hikmetli, babaca öğüdü uygularken dengeli olduğunu kavramasına yardımcı olmaya çalış. Senin her şeyi nasıl tarttığını fark etmesi, seni örnek almasına yardımcı olabilir.—Luka 6:40; II. Timoteos 2:22.
20. Gençler, aşmanız gereken hangi engelle karşı karşıyasınız?
20 Henüz genç olan sen, Pavlus’un öğüdünün ister genç, ister yaşlı olsun İsa’nın her takipçisi için önemli olduğunu bilerek, onu nasıl uygulayabileceğini anlamaya çalış. Bu, senin için aşılması gereken bir engel oluşturabilir, fakat bu engeli aşmaya neden hazır olmayasın? Bazı gençleri çocukluklarından beri tanıyor olmanın, onların, senin sahip olduğun ve İsa’nın genç bir takipçisi olarak edinmekte olduğun alışkanlıkları etkileyemeyecekleri veya bozamayacakları anlamına gelmediğini unutma.—Süleymanın Meselleri 2:1, 10-15.
Alışkanlıklarımızı Korumak İçin Olumlu Adımlar
21. (a) Arkadaşlıkla ilgili hangi ihtiyacımız var? (b) Bazı arkadaşlıkların tehlikeli olabileceğinden neden emin olabiliriz?
21 Hepimizin arkadaşlığa ihtiyacı var. Fakat arkadaşlarımızın bizi ya iyi ya da kötü yönde etkileyebileceği gerçeğine karşı uyanık olmalıyız. Bu durum Âdem için böyleydi ve o zamandan beri geçen yüzyıllar boyunca herkes için de böyleydi. Örneğin, Yahuda’nın iyi bir kralı olan Yehoşafat Yehova’nın lütuf ve bereketine sahipti. Fakat oğlunun İsrail Kralı Ahab’ın kızıyla evlenmesine izin verdikten sonra, Ahab ile arkadaşlık etmeye başladı. Bu kötü arkadaşlık neredeyse Yehoşafat’ın hayatına mal oluyordu. (II. Kırallar 8:16-18; II. Tarihler 18:1-3, 29-31) Eğer arkadaşlarımızı seçerken hikmetsiz seçimler yaparsak, bizim için de aynı tehlike doğabilir.
22. Neyi yüreğimize koymalıyız ve neden?
22 O halde, Pavlus’un, I. Korintoslular 15:33’te verdiği sevgi dolu öğüdü yüreğimize koyalım. Bu sözler, sırf sık duyduğumuz için belleğimizden tekrarlayabileceğimiz sözler değildir. Bunlar, Pavlus’un, Korintos’taki birader ve hemşirelerine, daha da öteye, bizlere duymuş olduğu baba şefkatini yansıtır. Ve bu sözler, gökteki Babamızın, kuşkusuz gayretimizin başarılı olmasını istediğinden, verdiği öğüdü içerir.—I. Korintoslular 15:58.
[Dipnotlar]
a Böyle elektronik haberleşme sisteminin yol açtığı başka bir tehlike de, telif hakkı bulunan program ve yayınları esas sahibi ya da yazarının izni olmadan bilgisayara geçirmektir; bu da, telif hakkı konusundaki uluslararası yasalara aykırıdır.—Romalılar 13:1.
Hatırlıyor Musun?
◻ Pavlus, hangi özel nedenden dolayı I. Korintoslular 15:33’teki sözleri yazdı?
◻ Pavlus’un öğüdünü işyerinde nasıl uygulayabiliriz?
◻ Komşularımıza karşı hangi dengeli görüşe sahip olmalıyız?
◻ I. Korintoslular 15:33 neden özellikle gençler için uygun bir öğüttür?
[Sayfa 15’teki resim]
Pavlus işyerini iyi haberi yaymak üzere kullandı
[Sayfa 16’daki resim]
Diğer gençler senin İsa’nın takipçisi olarak edindiğin alışkanlıkları bozabilir