Sahte Öğretmenlerden Sakının!
“Aranızda da yalancı muallimler olacaklardır.”—II. PETRUS 2:1.
1. Yahuda ne hakkında yazmaya niyet etmişti ve konusunu neden değiştirdi?
NE ŞAŞIRTICI bir durum! İsa’nın birinci yüzyıldaki cemaati içinde sahte öğretmenler vardı! (Matta 7:15; Resullerin İşleri 20:29, 30) İsa’nın üvey kardeşi Yahuda bu gelişmenin farkındaydı. İman kardeşlerine “müşterek kurtuluşumuz hakkında” yazmaya niyet etmiş olduğunu söyledi, fakat “iman için cehdedin diye, rica ederek size yazmağa mecbur oldum” diye açıklamada bulundu. Yahuda konusunu neden değiştirdi? Çünkü ‘Tanrımızın hak edilmemiş inayetini dizginsiz davranışlar için bir mazerete dönüştüren bazı adamların içeri [cemaatlere] sızdıklarını’ söyledi.—Yahuda 3, 4.
2. İkinci Petrus’un 2. babı ile Yahuda arasında neden çok benzerlik vardır?
2 Yahuda’nın, mektubunu Petrus’un ikinci mektubunu kaleme almasından kısa bir süre sonra yazdığı anlaşılıyor. O kuşkusuz Petrus’un mektubunun içeriğini biliyordu. Yazdığı güçlü uyarı mektubunda şüphesiz Petrus’unkine benzer birçok fikir belirtti. Bu nedenle, II. Petrus’un 2. babını incelerken, bunun Yahuda’nın mektubuyla ne kadar benzerlik taşıdığını fark edeceğiz.
Sahte Öğretilerin Sonuçları
3. Petrus, geçmişteki hangi olayın tekrarlanacağını söyler?
3 Petrus kardeşlerine peygamberliğe dikkat etmelerini önemle belirttikten sonra, “fakat [eski İsrail’de] yalancı peygamberler de olduğu gibi, aranızda da yalancı muallimler olacaklardır” der. (II. Petrus 1:14-2:1) Eski zamanlarda, Tanrı’nın kavmi hakiki peygamberlik sözleri almış, fakat sahte peygamberlerin yoz öğretileriyle uğraşmak zorunda da kalmıştı. (Yeremya 6:13, 14; 28:1-3, 15) Yeremya, “Yeruşalim peygamberlerinde de korkunç şey gördüm; zina ediyorlar, ve yalan yolunda yürüyorlar,” diye yazdı.—Yeremya 23:14.
4. Sahte öğretmenler neden yok edilmeyi hak ederler?
4 Petrus, sahte öğretmenlerin İsa’nın takipçilerinin cemaatinde neler yapacağını anlatarak, “onlar kendilerini satın alan Rabbi bile inkâr edip kendi üzerlerine tez helâki getirerek, içeri helâk edici bid’atler (hizipler) sokacaklardır” der. (II. Petrus 2:1; Yahuda 4) Birinci yüzyıldaki bu hizipçilik en sonunda bugün bildiğimiz Hıristiyan âleminin oluşmasına yol açtı. Petrus, sahte öğretmenlerin yok edilmeyi neden tam anlamıyla hak ettiklerini şöyle belirtir: “Çoğu onların fücurlarının (dizginsiz davranışlarının) ardınca gideceklerdir; onların yüzünden hakikat yoluna küfrolunacaktır.”—II. Petrus 2:2.
5. Sahte öğretmenler hangi durumdan sorumluydular?
5 Düşünün! Sahte öğretmenlerin etkisinden dolayı cemaatte birçokları dizginsiz davranışlarda bulunacaklardı. “Dizginsiz davranışlar” olarak tercüme edilen Yunanca sözcük, çapkınlık, ölçüsüzlük, edepsizlik, uçarılık, utanmazlık anlamlarına gelir. Petrus, İsa’nın takipçilerinin “şehvet ile dünyada olan fesattan (yozlaşmadan, Müjde) kurtulmuş” olduklarını daha önceden söylemişti. (II. Petrus 1:4) Fakat bazıları bu yozluğa geri dönecekti ve bunun sorumluluğu büyük ölçüde cemaatlerdeki sahte öğretmenlere ait olacaktı! Bu nedenle hakikat yolunun şöhreti lekelenecekti. Ne kadar üzücü! Kuşkusuz bu, bugün Yehova’nın tüm Şahitlerinin çok dikkat etmesi gereken bir meseledir. Davranışlarımızla Yehova Tanrı’ya ve kavmine ya övgü ya da leke getirebileceğimizi hiçbir zaman unutmamalıyız.—Süleymanın Meselleri 27:11; Romalılar 2:24.
Sahte Öğretilerin Girmesi
6. Sahte öğretmenleri harekete geçiren nedir; onlar istediklerini nasıl elde etmeye çalışırlar?
6 Sahte öğretmenlerin yoz fikirlerini nasıl ortaya attıklarına dikkat etmemiz hikmetliliktir. Petrus, önce, onların bunu sessizce ya da göze çarpmadan, kurnazca yaptıklarını söyler. “Düzme sözlerle sizi kendilerine tüccar malı edeceklerdir” sözlerini de ekler. The Jerusalem Bible tercümesinde, “sinsice konuşmalarla, hevesle sizi kendilerine satın almak üzere çalışacaklardır” sözleriyle vurgulandığı gibi, sahte öğretmenleri harekete geçiren bencil arzularıdır. Benzer şekilde, Müjde tercümesi burada, “açgözlülüklerinden ötürü uydurma iddialarla sizi sömürecekler” der. (II. Petrus 2:1, 3) Ruhen tetikte olmayan birine, sahte öğretmenlerin bilmişçe sözleri akla yakın görünebilir, oysa bunlar, insanları ‘satın alıp’ kendi bencil amaçlarına hizmet etmek üzere ayartmak amacıyla, dikkatle tasarlanmış sözlerdir.
7. Birinci yüzyılda hangi felsefe yaygınlaştı?
7 Birinci yüzyıldaki sahte öğretmenlerin o zamanlar geçerli dünyevi düşünüş tarzından etkilenmiş olduğuna kuşku yok. Petrus’un yazdığı sıralarda Gnostisizm adlı felsefe yaygınlaşıyordu. Gnostikler her maddenin kötü, sadece ruha özgü şeylerin iyi olduğuna inanıyorlardı. Bu nedenle, içlerinden bazıları, insanın maddi bedeniyle yaptıklarının önemli olmadığını söylüyordu. Onlar, sonunda insanın bu bedene sahip olmayacağını savunuyordu. Bundan dolayı, seksle ilgili olanlar da dahil bedensel günahların önemli olmadığı sonucuna vardılar. Anlaşılan, bu gibi görüşler, İsa’nın takipçisi olduğunu iddia eden bazılarını etkilemeye başlamıştı.
8, 9. (a) İsa’nın ilk takipçilerinden bazıları hangi çarpık mantıktan etkilendiler? (b) Yahuda’ya göre, cemaatlerde bazıları ne yapıyordu?
8 Bir Mukaddes Kitap bilgini, “Kilisede lütuf [ya da ‘hak edilmemiş inayet’] öğretisini çarpıtanlar” olduğunu belirtti. (Efesoslular 1:5-7) Bu bilgine göre, bazıları muhakemelerini şöyle sürdürüyordu: “Tanrı’nın [hak edilmemiş inayetinin] her günahı örtecek kadar bol olduğunu söylemiyor musunuz? . . . . Öyleyse, günah işlemeye devam edelim, çünkü nasılsa Tanrı’nın [hak edilmemiş inayeti] her günahı silebilir. Aslında, ne kadar çok günah işlersek, Tanrı’nın [hak edilmemiş inayetinin] işlemesi için o kadar çok fırsat olacak.” Bundan daha çarpık bir mantık duydunuz mu?
9 Resul Pavlus “inayet çoğalsın, diye günahta devam edelim mi?” diye sorarak, Tanrı’nın merhameti hakkındaki yanlış düşünüşe karşı çıktı. Aynı zamanda, “şeriat altında değil, fakat inayet altında olduğumuz için günah işliyelim mi?” diye de sordu. Pavlus her soruyu kesin bir dille, “hâşâ” diyerek yanıtladı. (Romalılar 6:1, 2, 15) Açıkçası, Yahuda’nın da gözlemlediği gibi, bazı kimseler ‘Tanrımızın hak edilmemiş inayetini dizginsiz davranışlar için bir mazerete dönüştürüyorlardı.’ Bununla birlikte, Petrus bu gibi kimseler için ‘helakin uyuklamadığını’ belirtir.—Yahuda 4; II. Petrus 2:3.
Uyarıcı Örnekler
10, 11. Petrus hangi üç uyarıcı örneği verir?
10 Petrus, Tanrı’nın kasten suç işleyenlere karşı harekete geçeceğini vurgulamak üzere Kutsal Yazılardan üç uyarıcı örnek verir. Birincisinde, ‘Tanrı’nın günah işlediklerinde melekleri esirgemediğini’ yazar. Yahuda bu meleklerin gökte “kendilerinin reisliğini hıfzetmemiş, fakat kendi meskenlerini terketmiş” olduğunu söyler. Onlar Tufan’dan önce yeryüzüne gelmişler ve insan kızlarıyla cinsel ilişkide bulunabilmek amacıyla maddi bedenler almışlardı. Uygunsuz, doğaya aykırı davranışlarına ceza olarak ‘Tartarus’a’ atılmışlar ya da Yahuda’nın kaydının dediği gibi, ‘büyük günün hükmü için ebedî bağlarla karanlık altında saklanmışlardı.’—II. Petrus 2:4; Yahuda 6; Tekvin 6:1-3.
11 Petrus sonra Nuh’un günlerindeki insanlara değinir. (Tekvin 7:17-24) Nuh’un zamanında Tanrı’nın, ‘kadim dünyayı esirgemiyip fakat fasıkların dünyası üzerine tufanı getirdiğini’ söyler. Son olarak da Petrus, Tanrı’nın “fısk ile (Tanrı’yı hiçe sayarak) yaşıyacak olanlara örnek” olması için ‘Sodom ve Gomorra şehirlerini küle çevirdiğini’ yazar. Yahuda, bu kişilerin “zina etmiş ve başka beden ardına düşmüş” olduklarına ilişkin ek bilgi verir. (II. Petrus 2:5, 6; Yahuda 7) Erkekler sadece kadınlarla yasak ilişkilere girmekle kalmamış, fakat başka erkeklerin, hatta ihtimal hayvan bedenlerinin bile peşine düşmüşlerdi.—Tekvin 19:4, 5; Levililer 18:22-25.
12. Petrus’a göre, doğru davranışlar nasıl ödüllendirilir?
12 Fakat Petrus, aynı zamanda, Yehova’nın Kendisine sadakatle hizmet edenleri ödüllendirici olduğunu belirtir. Örneğin, Tanrı’nın Tufan’ı getirdiğinde nasıl ‘adalet vaizi Nuhu, diğer yedi kişiyle birlikte koruduğuna’ değinir. Ayrıca, Sodom zamanında Yehova’nın “salih Lûtu” kurtardığını da anlatıp şu sonuca varır: “Rab dindarları imtihandan kurtarmağı, ve haksızları, ve bilhassa şehvet murdarlığında beden arkasından yürüyüp hâkimiyeti tahkir edenleri, hüküm günü için tekdir altında tutmağı bilir.”—II. Petrus 2:5, 7-10.
Cezayı Hak Eden İşler
13. Özellikle kimler hüküm için alıkonuyor ve onlar anlaşılan ne tür hayaller görüyorlar?
13 Petrus dikkati, Tanrı’nın hükmü için özellikle alıkonulanlar, başka sözlerle “şehvet murdarlığında beden arkasından yürüyüp hâkimiyeti tahkir edenler” üzerine çeker. Petrus’un onlar hakkında “cüretkârlar ve mağrurlar izzetlere küfretmekte titremezler” derken duyduğu kızgınlığı biz de duyabiliriz. Yahuda, “bunlar da ayni surette hulya ederek bedeni murdar ediyorlar, . . . . ve izzetlere sövüyorlar” diye yazar. (II. Petrus 2:9, 10; Yahuda 8) Onların hayalleri, kendilerini ahlaksızca cinsel doyuma ulaşmaya tahrik eden iğrenç cinsel fanteziler olabilir. Acaba onlar ne anlamda ‘hâkimiyeti tahkir ederler’ ve ‘izzetlere söverler’?
14. Sahte öğretmenler hangi anlamda ‘hâkimiyeti tahkir ederler’ ve ‘izzetlere söverler’?
14 Onlar bunu, Tanrısal yolla atanmış otoriteyi hor görerek yaparlar. İsa’yı takip eden ihtiyarlar, görkemli Yehova Tanrı’yı ve Oğlunu temsil ederler ve bunun sonucunda, onlara belirli bir izzet ihsan edilmiştir. Petrus’un yaptığı gibi onların da hatalar yaptığı doğrudur, fakat Kutsal Yazılar, cemaat mensuplarını böyle izzetli kimselere tabi olmaya ısrarla teşvik eder. (İbraniler 13:17) Bu kimselerin kusurları onlara sövmek için bir neden değildir. Petrus, melekler, bol bol hak ettikleri halde, “bunlara [sahte öğretmenlere] karşı küfrederek hüküm getirmezler” der. Sonra, “fakat onlar tutulmak ve telef edilmek üzre doğmuş olan tabiaten hayvanlar, idraksiz mahlûklar gibi, cahili oldukları şeylerde küfreder” diye devam eder.—II. Petrus 2:11-13.
“Sizinle Yiyip İçtikleri Vakit”
15. Sahte öğretmenlerin yöntemleri nelerdir ve onlar ayartıcılıklarını nerelerde sürdürürler?
15 Bu yoz adamlar ‘gündüzün keyfetmeyi zevk saymakla’ ve “lekeler ve utançlar” olmakla birlikte kurnazdırlar da. Onlar, Petrus’un daha önce belirttiği gibi “düzme sözler” söyleyerek “tez [gizlice, Müjde]” davranırlar. (II. Petrus 2:1, 3, 13) Bu nedenle, ihtiyarların Tanrı’nın ahlak standartlarını savunma girişimlerine belki apaçık meydan okumayabilir ya da cinsel doyum peşinden açıkça görülecek biçimde koşmayabilirler. Bunun yerine, Petrus’un dediği gibi, “sizinle yiyip içtikleri vakit, kendi hilelerile (aldatıcı öğretilerle) keyfederler.” Ayrıca, Yahuda, “bunlar sizin muhabbet ziyafetlerinizde su altında gizli kayalardır,” diye yazar. (Yahuda 12) Evet, tıpkı keskin kayaların geminin altını yarıp dikkatsiz gemicilerin boğulmasına neden olabildiği gibi, sahte öğretmenler de ‘muhabbet ziyafetlerinde’ ikiyüzlülükle sevgi numarası yapıp uyanık olmayanları ahlaken bozuyorlardı.
16. (a) “Muhabbet ziyafetleri” nelerdi; bugün ahlaksız kişiler buna benzer hangi olaylarda çalışmalarını sürdürebiliyorlar? (b) Sahte öğretmenler dikkatlerini kimlere yöneltirler, bu nedenle böyle kimseler ne yapmalıdırlar?
16 Bu “muhabbet ziyafetleri” anlaşılan İsa’nın birinci yüzyıldaki takipçilerinin bir arada yemek yiyip arkadaşlık ettikleri toplumsal olaylardı. Bugün Yehova’nın Şahitleri de bazen düğün törenlerinde, pikniklerde ya da bir akşam birlikte vakit geçirmek üzere toplumsal buluşmalarda bir araya gelirler. Yoz kişiler kurbanlarını baştan çıkarmak üzere böyle olayları nasıl kullanabiliyorlardı? Petrus onların, ‘zina ile dolu gözleri olup sebatsız canları kandırdıklarını’ yazar. Onlar ‘tamaha alıştırılmış yüreklerini,’ hakikati tam benimsememiş, ruhi bakımdan kararsız kişilere yöneltirler. Şu halde, Petrus’un günlerinde olup bitenlerle önceden uyarılmış olarak tetikte duralım! Her tür iffetsiz yaklaşıma karşı koyalım; ahlaksızca yanaşma çabaları olan birinin çekiciliği ya da fiziksel cazibesi bizi aldatmasın!—II. Petrus 2:14.
“Balamın Yolu”
17. “Balamın yolu” neydi ve 24.000 İsrailliyi nasıl etkiledi?
17 Bu ‘lânetli’ kişiler bir süredir hakikati biliyorlardı. Cemaatte hâlâ faal biri olarak da görünebilirlerdi. Oysa Petrus onlar hakkında, ‘haksızlık ücretini seven Beor oğlu Balam’ın yolunu tutmuş olarak, doğru yolu bırakıp saptılar’ der. (II. Petrus 2:14, 15) Peygamber Balam’ın yolu, onun, kendi kişisel kazancı için karşısındakilere ahlaksızlık yönünde ayartıcı öğütler vermesiydi. Balam, Moab Kralı Balak’a, eğer kavmi zina işlemek üzere ayartabilirse, Tanrı’nın İsrail’i lanetleyeceğini söylemişti. Sonuç olarak, Moablı kadınlar Tanrı’nın kavminden birçok kişiyi baştan çıkardı ve 24.000 kişi ahlaksız davranışlarından ötürü öldürüldü.—Sayılar 25:1-9; 31:15, 16; Vahiy 2:14.
18. Balam nasıl ayak diredi, sonuç sahte öğretmenlerin geleceği hakkında nasıl bir fikir verir?
18 Petrus, Balam’ı kendisiyle konuşan eşeğinin engellediğini belirtir, fakat Balam “haksızlık ücretini” öylesine “sevdi” ki, olup bitenlere rağmen ‘çılgınlığından’ vazgeçmedi. (II. Petrus 2:15, 16) Ne kadar kötü! Balam gibi Tanrı’nın kavmini ahlaksızlık işlemek üzere ayartarak bozmaya çalışanın vay başına! Balam’ın kötülüğünden dolayı öldürülmesi, onun yolunu izleyenlerin başına gelecekler hakkında bir fikir verir.—Sayılar 31:8.
Şeytani Ayartmalar
19, 20. (a) Balam gibi davranan kişiler neye benzetilir, neden? (b) Onlar kimleri ayartırlar, nasıl? (c) Onların ayartmalarının şeytani nitelikte olduğunu neden söyleyebiliriz ve hem kendimizi hem de başkalarını onlardan nasıl koruyabiliriz?
19 Petrus, Balam gibi davrananları anlatarak, “onlar suyu olmıyan pınarlar [ya da kuyular], ve kasırganın sürdüğü sislerdir [ya da bulutlardır]” diye yazar. Çölde susamış bir yolcu için kuru bir kuyu ölüm demek olabilir. Bu benzetmelere uygun düşen kişiler için ‘koyu karanlığın saklanmasına’ hiç şaşmamalı! Petrus, “çünkü dalâlette yaşıyanlardan henüz kurtulmakta olanları boş ve şişkin sözler söyliyerek fücurlarla bedenin şehvetlerinde kandırırlar” diyerek sözlerine devam eder. ‘Kendileri fesat kulları oldukları halde, onlara hürriyet vaat ederek’ tecrübesiz kimseleri ayarttıklarını söyler.—II. Petrus 2:17-19; Galatyalılar 5:13.
20 Böyle yoz öğretmenlerin ayartmaları şeytanidir. Örneğin, onlar, ‘Tanrı bizim zayıf olduğumuzu ve tutkularımıza tabi olduğumuzu bilir. Bu nedenle, eğer gönlümüzce davranıp cinsel isteklerimizi tatmin edersek Tanrı bize merhamet gösterir. Günahımızı itiraf edersek, hakikate ilk geldiğimizde yaptığı gibi yine bizi bağışlar’ diyebilirler. İblis’in, Havva’ya, cezalandırılmaksızın günah işleyebileceğini vaat ederek az çok benzer bir yaklaşımda bulunduğunu anımsayın. Havva’nın olayında, Tanrı’ya karşı işleyeceği günahın ona aydınlanma ve özgürlük getireceğini iddia etmişti. (Tekvin 3:4, 5) Eğer olur da, cemaatle ilişkide bulunan böyle yoz biriyle karşılaşacak olursak, onu İsa’nın takipçilerinin cemaatinde sorumlu kimselere bildirerek hem kendimizi hem de başkalarını korumak zorundayız.—Levililer 5:1.
Tam Bilgiyle Korunma
21-23. (a) Tam bilgiyi uygulamamanın sonuçları nelerdir? (b) Petrus, devamen ele alınacak başka hangi problemi de irdeledi?
21 Petrus mektubunun bu bölümünü, ‘hayat ve Tanrısal bağlılık’ açısından çok önemli olduğunu önceden bildirdiği bilgiyi uygulamamanın sonuçlarını anlatarak bitirir. (II. Petrus 1:2, 3, 8) Şunları yazar: “Rab ve Kurtarıcı İsa Mesihin bilgisile dünya murdarlıklarından kurtulduktan sonra, onlara tekrar karışarak mağlup oldularsa, onların son hali ilk halinden daha fena olmuştur.” (II. Petrus 2:20) Ne kadar acı! Petrus’un günlerinde bu gibi kişiler kısa süreli cinsel doyum uğruna, büyük değer taşıyan gökte ölümsüz yaşam ümidini bir kenara atmışlardı.
22 Bu nedenle, Petrus, “bildikten sonra kendilerine teslim edilmiş olan mukaddes emirden geri dönmektense, salâh yolunu bilmemiş olmak onlara daha iyi olurdu. Onlara hakikî mesele göre oldu: Köpek yine kusmuğuna, ve domuz yıkandıktan sonra, çamurda yuvarlanmaya döndü” der.—II. Petrus 2:21, 22; Süleymanın Meselleri 26:11.
23 İsa’nın ilk takipçilerini etkilemiş olan başka bir problemin bugün bazılarını da etkilemeye başladığı görülüyor. Belli ki, o zamanlar bazıları Mesih’in vaat edilen hazır bulunuşunun gecikiyor gibi görünmesinden yakınıyordu. Petrus’un bu soruna nasıl değindiğini inceleyelim.
Hatırlıyor musunuz?
◻ Petrus hangi üç uyarıcı örnekten söz eder?
◻ Sahte öğretmenler nasıl ‘hâkimiyeti tahkir ederler’?
◻ Balam’ın yolu nedir ve bu yolu izleyenler başkalarını nasıl ayartmaya çalışabilirler?
◻ Tam bilgiyi uygulamamanın sonuçları nelerdir?
[Sayfa 16, 17’deki resim]
Balam uyarıcı bir örnektir