Malandza Ya Vutirheli Ma Endla Ntirho Wa Nkoka

LOKO muapostola Pawulo a tsalela vandlha ra le Filipiya, u te: “Mina Pawulo na Timotiya, mahlonga ya Kreste Yesu, eka vakwetsimi hinkwavo evun’weni na Kreste Yesu lava nga eFilipiya, swin’we ni valanguteri ni malandza ya vutirheli.” (Filp. 1:1) Xiya leswaku u xewete malandza ya vutirheli. Swi le rivaleni leswaku hi nkarhi wolowo, vavanuna lava a va endla ntirho wa nkoka wo pfuna vakulu evandlheni. Swi tano ni namuntlha. Malandza ya vutirheli ma endla mintirho leyi pfunaka valanguteri naswona leswi swi endla leswaku ku va ni ku hleleka evandlheni.

² Xana wa ma tiva malandza ya vutirheli ya le vandlheni ra ka n’wina? Xana wa yi tiva mintirho leyi ma yi endlaka leswaku ku vuyeriwa wena swin’we ni vandlha hinkwaro? Entiyisweni Yehovha wa ma tlangela matshalatshala ya vavanuna volavo. Pawulo u tsale a ku: “Vavanuna lava tirhelaka hi mukhuva lowunene va tikumela xiyimo lexinene ni ntshunxeko lowukulu wo vulavula eripfumelweni mayelana na Kreste Yesu.”—1 Tim. 3:13.

³ Malandza ya vutirheli ma fanele ma va ni mahanyelo lamanene ya Vukreste, ma va vavanuna lava nga ni vutihlamuleri ni lava hetisisaka swiavelo swa wona hi ndlela leyi faneleke. Leswi swi vonaka kahle loko hi kambisisa leswi Pawulo a swi vuleke eka papila rakwe leri a ri tsaleleke Timotiya, malunghana ni leswi languteriweke eka wona, u te: “Malandza ya vutirheli hilaha ku fanaka na wona ma fanele ma tiyimisela, ma nga vi ni marimi mambirhi, ma nga tinyiketeli eka vhinyo yo tala, ma nga vi ni makwanga ya mpindzulo wa vukanganyisi, ma tamela xihundla xo kwetsima xa ripfumelo hi ripfalo leri baseke. Nakambe, a ma rhange hi ku kamberiwa loko ma faneleka, kutani hi kona ma nga vaka vatirheli, hi ku pfumala ka wona xihehlo. Malandza ya vutirheli a ma ve vanuna va nsati un’we, ma ungamela vana ni mindyangu ya wona hi mukhuva lowunene.” (1 Tim. 3:8-10, 12) Ku namarhela xikombiso xexo lexi vekeriweke malandza ya vutirheli swi sirhelela vandlha leswaku ri nga tshuki ri soriwa hikwalaho ka vavanuna lava va byarhisiweke vutihlamuleri byo hlawuleka.

⁴ Ku nga khathariseki leswaku ma ha ri mantshwa kumbe se ma kurile, malandza ya vutirheli ma hisekela ntirho wa nsimu n’hweti yin’wana ni yin’wana. Hi ku tekelela Yesu, ma hisekela ntirho wa nsimu. Hi ku hiseka ko tano, ma kombisa leswaku Yehovha u tsakela ku ponisa vanhu.—Esa. 9:7.

⁵ Vavanuna lava nga malandza ya vutirheli va tlhela va va xikombiso lexinene hi ndlela leyi va ambalaka ha yona, va tilunghisaka ha yona, va vulavulaka ha yona naswona va fanele va va ni langutelo lerinene va tlhela va tikhoma kahle. Mahanyelo yo tano lama kombisaka ku hluteka emianakanyweni ma endla leswaku va xiximiwa hi van’wana. Nakambe va kombisa leswaku va teka vuxaka bya vona na Yehovha byi ri bya risima nileswaku va ri tlangela lunghelo leri va nga na rona ro tirhela vandlha.—Tito 2:2, 6-8.

⁶ Vavanuna lava va rhange “hi ku kamberiwa loko [va] faneleka.” Hambiloko va nga si hlawuriwa, va va va swi veke erivaleni leswaku hakunene i vavanuna lava tinyiketeleke. Va kombise leswaku va rhangisa Mfumo evuton’wini bya vona naswona va tiendla va fanelekela ku amukela malunghelo man’wana ni man’wana lawa va nga ha nyikiwaka wona. Hakunene i swikombiso leswinene leswi nga tekeleriwaka hi van’wana evandlheni.—1 Tim. 3:10.

⁷ Malandza ya vutirheli ma endla mintirho yo hambana-hambana leyi vuyerisaka vamakwavo, leswi swi nyika valanguteri nkarhi wo langutana ni ntirho wo dyondzisa ni wa ku risa. Loko yi ma nyika swiavelo, huvo ya vakulu yi va yi anakanye hi vuswikoti lebyi un’wana ni un’wana a nga na byona ni swilaveko swa vandlha.

⁸ Anakanya hi yin’wana ya mintirho leyi ma yi endlaka: Nandza un’wana wa vutirheli a nga ha averiwa ku khathalela tibuku ta vandlha, leswi swi endla leswaku hi kota ku kuma minkandziyiso leyi hi lavaka ku yi tirhisa hina vini kumbe ku yi tirhisa ensin’wini. Man’wana ma nga ha averiwa ku hlayisa tirhekhodo ta vandlha ta timali kumbe ta nsimu. Man’wana ma averiwa ku tamela swikurisa-marito, ku tirha emuchinini wa swa mpfumawulo, ku hlayela lava vaka kona ni ku pfuna vakulu hi tindlela tin’wana. Yi tele mintirho leyi faneleke yi endliwa leswaku ku khathaleriwa Holo ya Mfumo ni leswaku yi tshama yi basile, kutani hakanyingi malandza ya vutirheli ma komberiwa leswaku ma pfuna emintirhweni yoleyo.

⁹ Emavandlheni man’wana, swi nga ha endleka leswaku malandza ya vutirheli ma averiwa mintirho yo hambana-hambana. Kambe eka mavandlha man’wana, nandza wa vutirheli a nga ha averiwa swiavelo swo hlayanyana. Minkarhi yin’wana ntirho wo karhi wu nga ha endliwa hi malandza ya vutirheli yo hlayanyana. Loko ku nga ri na malandza ya vutirheli lama ringaneke leswaku ma endla yin’wana ya mintirho leyi, huvo ya vakulu yi nga ha hlela leswaku vamakwerhu van’wana lava khuvuriweke, lava nga swikombiso leswinene va endla ntirho lowu. Hi ndlela yoleyo, va ta kuma ntokoto lowu nga ta va pfuna enkarhini lowu taka loko se va faneleka ku hlawuriwa leswaku va va malandza ya vutirheli. Loko vamakwerhu va nga ri kona, ku nga ha tirhisiwa makwerhu wa xisati loyi a fanelekaka, hambileswi a nga ta ka a nga hlawuriwi leswaku a va nandza wa vutirheli. Munhu loyi a nga xikombiso lexinene hi loyi mahanyelo ni vugandzeri byakwe swi langutiwaka tanihi leswi nga tekeleriwaka. Ku ta ka yena etinhlengeletanweni ta vandlha, ndlela leyi a rhandzaka nsimu ha yona, mahanyelo ya ndyangu, vuhungasi lebyi a byi hlawulaka, maambalelo ni ku tisasekisa kakwe ni swin’wana swo fana ni sweswo swi fanele swi va xikombiso lexinene eka van’wana.

¹⁰ Emavandlheni lama nga ni vakulu vatsongo, malandza ya vutirheli lama nga ni vuswikoti ma nga ha komberiwa leswaku ma vutisa vanhu swivutiso swa nkhuvulo malunghana ni tidyondzo to karhi. Leswi swi kumeka eka Xiengetelo, “Xiyenge 1 Tidyondzo Ta Vakreste.” Leswi “Xiyenge 2 Leswi Languteriweke Eka Vakreste,” xi katsaka timhaka ta munhu leti nga xihundla, xi fanele xi kambisisiwa hi nkulu.

¹¹ Nkarhi na nkarhi, loko ku ri ni xivangelo lexi twalaka, huvo ya vakulu yi nga ha vona swi fanerile ku cinca nandza wa vutirheli exiavelweni xakwe, yi n’wi nyika xin’wana. Hambiswiritano, swi pfuna ngopfu loko makwerhu a tshama nkarhi wo leha exiavelweni xa yena leswaku a ta xi tiva kahle, a va ni ntokoto ni vuswikoti.

¹² Swi titshege hi swilaveko swa kwalaho, swi nga ha endleka leswaku mintirho yin’wana yi nyikiwa malandza ya vutirheli, lama endlaka leswaku ku ya emahlweni ka wona “ku vonaka eka vanhu hinkwavo.” (1 Tim. 4:15) Loko ku nga ri na vakulu lava ringaneke, ku nga ha tirhisiwa nandza wa vutirheli loyi a fanelekaka leswaku a pfuna ku langutela ntlawa, kumbe minkarhi yin’wana, tanihi nandza wa ntlawa, a nga ha tirha ehansi ka nkongomiso wa vakulu. Malandza ya vutirheli ma nga ha averiwa ku nyikela tinkulumo tin’wana eka Nhlangano wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wo Chumayela, ku fambisa Dyondzo ya Bibele ya Vandlha ni ku tlhela ma nyikela tinkulumo ta le rivaleni. Mintirho yin’wana yi nga ha averiwa malandza ya vutirheli loko ku ri ni xilaveko xo hlawuleka naswona ma pfumelelana ni leswi lavekaka eka xiavelo xexo. (1 Pet. 4:10) Loko malandza ya vutirheli ma ri karhi ma pfuna vakulu, ma fanele ma endla tano hi ku tirhandzela.

¹³ Hambileswi ntirho wa wona wu nga faniki ni wa vakulu, wa ha ri ntirho wo kwetsima eka Xikwembu naswona wu endla leswaku swilo swi famba kahle evandlheni. Hi ku famba ka nkarhi, loko malandza ya vutirheli ma endla mintirho ya wona kahle naswona ma faneleka ku va varisi ni vadyondzisi, ma nga ha bumabumeriwa leswaku ma va vakulu.

¹⁴ Loko u ri makwerhu loyi a ha riki muntshwa kumbe wa ha ku khuvuriwa, xana u tikarhatela ku faneleka ku va nandza wa vutirheli? (1 Tim. 3:1) Leswi lembe ni lembe ku nga ni vanhu vo tala lava amukelaka ntiyiso, ku laveka vavanuna lava fanelekaka va moya leswaku va khathalela vutihlamuleri bya vandlha. U nga fikelela pakani leyi hi ku hlakulela ku va loyi a pfunaka van’wana. Ndlela yin’wana yo endla leswi i ku tekelela xikombiso lexinene xa Yesu. (Mat. 20:28; Yoh. 4:6, 7; 13:4, 5) Ku navela ka wena ku va nandza ku ta ya ku kula loko u ri karhi u tiphina hi ntsako lowu vaka kona hi ku pfuna van’wana. (Mint. 20:35) Hikokwalaho, tinyiketele ku pfuna van’wana hi ku tirhandzela, u pfuna ku lunghisa Holo ya Mfumo kumbe u tinyiketela ku nyikela mbulavulo eka Nhlangano wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wo Chumayela loko n’wini wa wona a nga ri kona. Nakambe leswaku u fikelela ku va nandza wa vutirheli swi katsa ku va u hlakulela timfanelo ta moya hi ku va ni xiyimiso lexinene xa dyondzo ya munhu hi yexe. (Ps. 1:1, 2; Gal. 5:22, 23) Ku engetela kwalaho, makwerhu loyi a tikarhatelaka ku fikelela ku va nandza wa vutirheli u kombisa leswaku wa tshembeka loko endla swiavelo evandlheni.—1 Kor. 4:2.

¹⁵ Malandza ya vutirheli ma hlawuriwe hi moya lowo kwetsima leswaku vandlha ri vuyeriwa. Hinkwavo evandlheni va nga kombisa leswaku va ku tlangela ku tikarhata ka wona, hi ku khomisana na wona loko ma ri karhi ma endla ntirho wa wona. Hi ku endla tano, vandlha ri ta kombisa leswaku ra ri tlangela lunghiselelo ra Yehovha ro endla leswaku ndyangu wakwe wu va lowu hlelekeke.—Gal. 6:10.