Ku Ponisiwa Eka “Xitukulwana Lexo Homboloka”

“Ha! [Xitukulwana lexi, NW] nga pfumeriki, [lexo] homboloka, ndzi ta va na n’wina ni ku mi lehisela mbilu ku fikela rini ke?”—LUKA 9:41.

 1. (a) Xana minkarhi ya hina ya makhombo yi komba yini? (b) Xana Matsalwa ma vula yini mayelana ni vaponi?

HI HANYA eminkarhini ya makhombo. Ku tsekatseka ka misava, tindhambhi, tindlala, mavabyi, vuhomboloki, tibomo, tinyimpi leti chavisaka—makhombo lawa ni man’wana yo tala ma hlasele vanhu eka lembe-xidzana ra hina ra vu-20. Hambi swi ri tano, khombo lerikulu ku tlula hinkwawo ri xungeta vumundzuku lebyi tshinelaka. Hi rihi xana? I “[nhlomulo lowukulu] lowu nga siki vaka kona hi mpfhuka misava yi tumbulukile ku fikela namuntlha, naswona a wu nga ha vi kona ni siku ni rin’we.” (Matewu 24:21) Hambi swi ri tano, vo tala va hina hi nga ha langutela vumundzuku lebyi tsakisaka! Ha yini? Hikuva Rito ra Xikwembu hi xoxe ri hlamusela “ntshungu lowukulu wa vanhu; [lowu] a ku nga ri na un’we la kotaka ku va hlaya. A va huma ematikweni hinkwawo, ni le tinxakeni hinkwato, va ri va swivongo hinkwaswo ni va tindzimi hinkwato. . . . Lava, hi lava humaka eku xanisekeni lokukulu . . . A va nga ha twi ndlala kumbe torha . . . kutani Xikwembu xi ta sula mihloti hinkwayo emahlweni ya vona.”—Nhlavutelo 7:1, 9, 14-17.

 2. Tindzimana to sungula ta Matewu 24, Marka 13 na Luka 21 ti ve ni ku hetiseka kwihi ko sungula ka vuprofeta?

² Rhekhodo leyi huhuteriweke ya Matewu 24:3-22, Marka 13:3-20 na Luka 21:7-24 yi nyika nhlamuselo ya vuprofeta bya Yesu bya “makumu ya mafambiselo ya swilo.”a (NW) Vuprofeta lebyi byi hetiseke ro sungula emafambiselweni ya swilo ya Xiyuda lama onhakeke ya lembe-xidzana ro sungula ra Nguva ya hina leyi Tolovelekeke, byi chaputa hi “nhlomulo lowukulu” (NW) lowu a wu nga si tshama wu voniwa hi Vayuda. Xiyimiso hinkwaxo xa vukhongeri ni xa tipolitiki xa fambiselo ra Xiyuda, lexi a xi endleriwa etempeleni ya Yerusalema xi herisiwile lerova swi nga ha koteki ku xi vuyetela.

 3. Ha yini swi ri swa xihatla leswaku hi yingisa vuprofeta bya Yesu namuntlha?

³ Sweswi a hi kambisiseni swiendlakalo leswi fambisanaka ni ku hetiseka ko sungula ka vuprofeta bya Yesu. Leswi swi ta hi pfuna ku twisisa ku hetiseka ka kona loku yelanaka namuntlha hi ndlela yo antswa. Swi ta hi kombisa ndlela leyi swi nga swa xihatla ha yona ku teka goza leri faneleke sweswi leswaku hi ta pona nhlomulo lowukulu ku tlula hinkwayo lowu xungetaka vanhu hinkwavo.—Varhoma 10:9-13; 15:4; 1 Vakorinto 10:11; 15:58.

“Makumu”—Rini?

 4, 5. (a) Ha yini Vayuda lava chavaka Xikwembu va lembe-xidzana ro sungula C.E. va tsakele vuprofeta bya Daniyele 9:24-27? (b) Xana vuprofeta lebyi byi hetiseke njhani?

⁴ Kwalomu ka lembe ra 539 B.C.E., muprofeta wa Xikwembu Daniyele u kombiwe xivono xa swiendlakalo leswi nga ta humelela hi “viki” ro hetelela ra nkarhi wa “maviki ya ntlhanu wa makume na makume mambiri” ya malembe. (Daniyele 9:24-27) “Maviki” lawa ma sungule hi 455 B.C.E. loko Hosi Ataserkisi wa Peresi a lerise ku akiwa ka muti wa Yerusalema hi vuntshwa. “Viki” ro hetelela ri sungule hi ku humelela ka Mesiya, Yesu Kreste, eku khuvuriweni ni le ku totiweni ka yena hi 29 C.E.b Vayuda lava chavaka Xikwembu va lembe-xidzana ro sungula C.E. a va wu xiye kahle nkarhi lowu wa xiendlakalo xa vuprofeta bya Daniyele. Hi xikombiso, mayelana ni mintshungu leyi yeke ku ya twa ku chumayela ka Yohane Mukhuvuri hi 29 C.E., Luka 3:15 yi ri: “Vanhu a va tshama va langutele, kutani hinkwavo a va ehleketa etimbilwini ta vona leswaku kumbexana Yohane a nga va yena Mesiya.”

⁵ “Viki” ra vu-70 a ri ta va malembe ya nkombo ya tintswalo to hlawuleka leti kombiweke Vayuda. Ku sukela hi 29 C.E., ri katse ku khuvuriwa ka Yesu ni vutirheli byakwe, rifu ra yena ra gandzelo “[e]šikari ka viki” hi 33 C.E., ni ‘hafu ya vhiki’ rin’wana ku fikela hi 36 C.E. Hi “viki” rolero, nkarhi wa ku va vadyondzisiwa lava totiweke va Yesu wu ndlandlamuxeriwe hi ku helela eka Vayuda lava chavaka Xikwembu ni le ka lava va hundzukeleke eka Xiyuda. Kutani hi 70 C.E., siku leri nga tiviwangiki ka ha ri emahlweni, mavuthu ya Varhoma lama nga hansi ka Tito ma herise fambiselo ra Xiyuda leri xandzukeke.—Daniyele 9:26, 27.

 6. Xana “xilo xa manyala” xi teke goza rihi hi 66 C.E., naswona xana Vakreste va angurise ku yini?

⁶ Xisweswo huvo ya vaprista ya Xiyuda, leyi nyamiseke tempele ya le Yerusalema ni ku endla xikungu xo dlaya N’wana wa Xikwembu hi xoxe, yi herisiwile. Tirhekhodo ta tiko ni ta tinyimba ta rona a ti herisiwile na tona. Endzhaku ka sweswo, a ku ri hava Muyuda loyi a ta tivula mudyandzhaka wa vuprista kumbe wa vuhosi. Kambe lexi tsakisaka, Vayuda lava totiweke hi moya va tsavuriwile va va vaprista lava nga tihosi leswaku va “twarisa emisaveni hinkwayo mintirho yo saseka” (NW) ya Yehovha Xikwembu. (1 Petro 2:9) Loko mavuthu ya Rhoma ma sungule ma rhendzela Yerusalema ni ku tlhela ma onha xivandla xa tempele hi 66 C.E., Vakreste va xiye mavuthu wolawo ya nyimpi tanihi “xilo xa manyala lexi onhetelaka lexi vuriweke hi muprofeta Daniele, xi ri exivandleni lexo hlawuleka.” Hi ku yingisa xileriso xa vuprofeta xa Yesu, Vakreste va le Yerusalema ni le Yudiya va balekele tintshaveni leswaku va sirheleteka.—Matewu 24:15, 16; Luka 21:20, 21.

 7, 8. I “xikombiso” xihi lexi Vakreste va xi xiyeke, kambe i yini lexi a va nga xi tivi?

⁷ Vakreste volavo vo tshembeka va Vayuda va xiye ku hetiseka ka vuprofeta bya Daniyele naswona a va ri timbhoni to swi vona hi mahlo ta tinyimpi leti chavisaka, tindlala, mintungu, ku tsekatseka ka misava ni vuhomboloki leswi Yesu a swi vhumbheke tanihi xiphemu xa “xikombiso . . . xa makumu ya mafambiselo ya swilo.” (Matewu 24:3) Kambe xana Yesu a a va byerile nkarhi lowu entiyisweni Yehovha a nga ta tisa ku avanyisa eka fambiselo rolero leri onhakeke? E-e. Leswi a swi profeteke mayelana ni ku chaputa ka vukona bya yena bya nkarhi lowu taka bya vuhosi kahle-kahle swi tirhe ni le ka “nhlomulo lowukulu,” wa lembe-xidzana ro sungula: “Loko ri ri siku ra kona ni nkarhi wa kona, a ku na loyi a swi tivaka, hambi ti ri tintsumi ta le matilweni, hambi a ri N’wana; swi tiviwa hi Tatana ntsena.”—Matewu 24:36.

⁸ Hi ku tirhisa vuprofeta bya Daniyele, Vayuda a va ta va va hlayele nkarhi wa ku humelela ka Yesu tanihi Mesiya. (Daniyele 9:25) Kambe a va nga nyikiwanga siku ra “nhlomulo lowukulu,” lowu eku heteleleni wu endleke leswaku fambiselo ra swilo ra Xiyuda leri gwineheke ri pfumala vaaki. A ku ri endzhaku ka ku lovisiwa ka Yerusalema ni tempele ya wona ntsena laha va xiyeke leswaku lembe a ri ri 70 C.E. Hambi swi ri tano, va xiye marito ya vuprofeta bya Yesu: “[Xitukulwana lexi xi nga ka xi, NW] nga hundzi, ku nga si humelela swilo leswi hinkwaswo.” (Matewu 24:34) Handle ko kanakana, ku tirhisiwa ka “xitukulwana,” laha ku hambanile ni lokuya ka Eklesiasta 1:4, leyi vulavulaka hi switukulwana (generations) leswi tlhandlamanaka ni leswi hundzaka endzhaku ka nkarhi wo karhi.

“Xitukulwana Lexi”—Xana I Yini?

 9. Xana swihlamusela-marito swi ri hlamusela njhani rito ra Xigriki ge·ne·aʹ?

⁹ Loko vaapostola va mune lava tshameke na Yesu eNtshaveni ya Mitlhwari va twe vuprofeta bya yena mayelana ni “makumu ya mafambiselo ya swilo,” xana a va ta ri twisisa njhani rito leri nge, “xitukulwana lexi”? Etievhangelini rito “xitukulwana” (NW) ri hundzuluxeriwe ri huma eka rito ra Xigriki ge·ne·aʹ, leri swihlamusela-marito swa sweswinyana swi ri hlamuselaka hi ndlela leyi: “Hi ku kongoma hi lava va humaka eka kokwana un’we.” (Greek-English Lexicon of the New Testament ya Walter Bauer) “Lexi beburiweke, ndyangu; . . . swirho leswi landzelanaka hi ku tswalana . . . kumbe swa rixaka ra vanhu . . . kumbe swa vanhu vo tala lava hanyeke hi nkarhi wun’we, Mt. 24:34; Mar. 13:30; Lk. 1:48; 21:32; Flp. 2:15, naswona ngopfu-ngopfu lava va rixaka ra Xiyuda lava hanyeke hi nkarhi wun’we.” (Expository Dictionary of New Testament Words ya W. E. Vine) “Lexi beburiweke, vanhu va nyimba yin’we, ndyangu; . . . vanhu vo tala lava hanyeke enkarhini wun’we: Mt. xxiv. 34; Mar. xiii. 30; Lk. i. 48 . . . ngopfu-ngopfu ri tirhisiwe erixakeni ra Xiyuda leri hanyeke enkarhini wun’we.”—Greek-English Lexicon of the New Testament ya J. H. Thayer.

10. (a) I tinhlamuselo tihi timbirhi leti fanaka leti valawuri va ti nyikelaka loko va tshaha Matewu 24:34? (b) Xana xihlamusela-marito xa vukhongeri ni vuhundzuluxeri byin’wana bya Bibele byi yi seketela njhani nhlamuselo leyi?

¹⁰ Xisweswo Vine na Thayer va tshaha Matewu 24:34 loko va hlamusela “xitukulwana lexi,” (he ge·ne·aʹ hauʹte) xi ri “vanhu vo tala lava hanyeke enkarhini wun’we.” Theological Dictionary of the New Testament (1964) yi seketela nhlamuselo leyi hi ku vula leswi: “Ku tirhisiwa ka ‘xitukulwana’ hi Yesu ku kombisa xikongomelo xa yena lexi twisisekaka: u katsa vanhu hinkwavo naswona wa swi xiya leswaku va swin’we exidyohweni.” Entiyisweni “ku va swin’we exidyohweni” ku ve erivaleni erixakeni ra Xiyuda loko Yesu a ha ri emisaveni, tanihi laha byi funghaka fambiselo ra misava namuntlha.c

11. (a) I mulawuri wihi lonkulu loyi a faneleke a hi kongomisa eku kambisiseni ka ndlela yo tirhisa he ge·ne·aʹ hauʹte? (b) Xana mulawuri loyi u ri tirhisa njhani rito leri?

¹¹ Kavula, Vakreste lava dyondzaka mhaka leyi va kongomisa ku anakanya ka vona ngopfu-ngopfu hi ndlela leyi vatsari va Tievhangheli lava huhuteriweke va tirhiseke rito ra Xigriki he ge·ne·aʹ hauʹte ha yona, kumbe “xitukulwana lexi.” Hakanyingi rito leri ri tirhisiwe hi ndlela yo khovolela. Xisweswo, Yesu u vule varhangeri va vukhongeri bya Xiyuda “tinyoka, vana va timhiri” kutani a ya emahlweni a vula leswaku xigwevo xa Gehena xi ta tisiwa eka “xitukulwana lexi.” (Matewu 23:33, 36) Hambi swi ri tano, xana xigwevo lexi xi nyikiwe vafundhisi va vukanganyisi ntsena ke? Nikatsongo. Hi minkarhi yo hlayanyana, vadyondzisiwa va Yesu va n’wi twe a vulavula hi “xitukulwana lexi,” a tirhisa rito leri hi mongo lowu anameke handle ko kanakana. Xana a ku ri xihi?

“Xitukulwana Lexi Xo Homboloka”

12. Loko vadyondzisiwa va yena va ri karhi va yingisile, xana Yesu u wu fananise njhani “ntshungu” ni “xitukulwana lexi”?

¹² Hi 31 C.E., enkarhini wa vutirheli bya Yesu lebyikulu bya le Galeliya ni le ndzhakunyana ka Paseka, vadyondzisiwa va yena va n’wi twe a byela “ntshungu” a ku: “Hikokwalaho, [xitukulwana lexi xa] masiku lawa, ndzi nga [xi] fanisa na yini ke? [Xi] fana ni swihlangi leswi huhaka entsendzeleni, swi huwelelana swi ku: ‘Hi mi chayele nanga, kambe a mi cinanga; hi yimbelerile tinsimu ta mahlomulo, kambe a mi rilanga.’ Hi mukhuva lowu, Yohane [Mukhuvuri] ú tile a nga dyi, a nga nwi, kutani va ku: ‘Ú ni rihuhe!’ N’wana-wa-Munhu [Yesu] ú tile a dya, a nwa, kutani va ku: ‘Langutani, munhu wa makolo hi loyi, wa xidakwa, la twananaka ni valuvisi ni vadyohi!’” A a nga tsakisi “ntshungu” wolowo lowu nga riki na misinya ya nawu!—Matewu 11:7, 16-19.

13. Loko Yesu a ri ni vadyondzisiwa va yena, xana i vamani a va kombiseke ni ku va sola tanihi “xitukulwana lexi xo homboloka”?

¹³ Endzhakunyana hi 31 C.E., loko Yesu ni vadyondzisiwa va yena va sungule pfhumba ra vona ra vumbirhi ro ya eGaleliya, “van’wana va vatsari ni Vafarisi” va kombele Yesu leswaku a va endlela hlori. U byele vona ni “ntshungu” lowu a wu ri kona a ku: “[Xitukulwana lexi xo] biha, [lexi] sandzaka Xikwembu, [xi] kombela mahlori, kambe [xi] nga ka [xi] nga nyikiwi wona, loko ma nga ri ya muprofeta Yonasi. Hikuva hilaha Yonasi a heteke hakona masiku manharhu ni vusiku bya kona ekhwirini ra nhlampfi leyikulu, N’wana-wa-Munhu na yena ú ta heta masiku manharhu ni vusiku bya kona emarhumbyini ya misava. . . . Swi ta va tano eka [xitukulwana lexi xo] homboloka.” (Matewu 12:38-46) Handle ko kanakana, “[xitukulwana lexi xo] homboloka” (NW) xi katse varhangeri va vukhongeri ni “ntshungu” lava nga twisisangiki xikombiso lexi hetisisiweke hi rifu ra Yesu ni ku pfuxiwa ka yena.d

14. Xana vadyondzisiwa va Yesu va n’wi twe a vula Vasaduki ni Vafarisi hi rito rihi?

¹⁴ Endzhaku ka Paseka ya 32 C.E., loko Yesu ni vadyondzisiwa va yena va ye endhawini ya le Galeliya ya Magadani, Vasaduki ni Vafarisi va tlhele va kombela leswaku Yesu a va endlela hlori. U tlhele a ku ka vona: “[Xitukulwana lexi i xa] lunya ni [xa] lava sandzaka Xikwembu; [xi] kombela mahlori, kambe [xi] nga ka [xi] nga nyikiwi wona, loko ma nga ri mahlori ya muprofeta Yonasi.” (Matewu 16:1-4) Kunene vakanganyisi volavo va vukhongeri a va ri lava nyenyetsaka swinene tanihi varhangeri lava a va ri exikarhi ka “ntshungu” lowu nga tshembekangiki lowu Yesu a wu vuleke “[xitukulwana lexi xo, NW] homboloka.”

15. Emahlweni ni le ndzhaku ka ku kwetsimisiwa, Yesu ni vadyondzisiwa va yena va hlangavetane na yini hi ‘xitukulwana lexi’?

¹⁵ Ekusuhi ni le ku heleni ka vutirheli byakwe bya le Galeliya, Yesu u vitane mintshungu ni vadyondzisiwa va yena ivi a ku: “Loyi a nga ni tingana hikwalaho ka mina ni marito ya mina [exitukulwaneni lexi xa] lava sandzaka Xikwembu ni [xa] vadyohi, N’wana-wa-Munhu na yena ú ta khomiwa hi tingana hikwalaho ka munhu loyi.” (Marka 8:34, 38) Kutani mintshungu ya Vayuda lava nga hundzukiki va nkarhi wolowo handle ko kanakana a yi ri xiphemu xa “[xitukulwana lexi xa] lava sandzaka Xikwembu ni [xa] vadyohi.” Masiku man’wana endzhakunyana, endzhaku ka ku kwetsimisiwa ka Yesu, Yesu ni vadyondzisiwa va yena va “[fike] entshungwini,” kutani wanuna un’wana a n’wi kombela ku hanyisa n’wana wa yena. Yesu u te: “Ha! [Xitukulwana lexi] nga pfumeriki, [lexo] homboloka, ndzi ta va na n’wina ku fikela rini ke? Ndzi ta mi lehisela mbilu ku fikela rini ke?”—Matewu 17:14-17; Luka 9:37-41.

16. (a) I rito rihi ro vula “ntshungu” leri Yesu a ri phindheke eYudiya? (b) Xana swi tise ku yini leswaku “xitukulwana lexi” xi endla vugevenga lebyikulu ku tlula hinkwabyo?

¹⁶ Swi tikomba onge a ku ri eYudiya, endzhaku ka Nkhuvo wa Mitsonga hi 32 C.E., “loko mintshungu yi ya yi ri karhi yi andza” ematlhelo ka Yesu, lerova a tlhela a va sola hi ku vula, a ku: “[Xitukulwana lexi xi] hombolokile, [xi] kombela mahlori, kambe [xi] nga ka [xi] nga nyikiwi wona, loko ma nga ri mahlori ya Yonasi.” (Luka 11:29) Eku heteleleni, loko varhangeri va vukhongeri va tise Yesu leswaku a ta tengisiwa, Pilato a a lava ku n’wi ntshunxa. Rhekhodo yi ri: “Vaprista lavakulu ni vakulukumba va hlohlotela ntshungu leswaku va kombela Barabasi, Yesu yena a dlawa. . . . Pilato a ku ka vona: ‘Loko swi ri tano, Yesu la vuriwaka Mesiya, ndzi endla yini ha yena ke?’ Hinkwavo va ku: ‘A a vambiwe!’ Kavaloko hosi yi ku: ‘Xana ú endlile yini xo biha ke?’ Vona va huwelela hi matimba, va ku: ‘A a vambiwe!’” “[Xitukulwana xo] homboloka” lexi a xi lava ngati ya Yesu!—Matewu 27:20-25.

17. Xana van’wana va “[xitukulwana lexi xo] homboloka” va angurise ku yini eku chumayeleni ka Petro hi Pentekosta?

¹⁷ “[Xitukulwana lexi] nga pfumeriki, [lexo] homboloka,” xi hlohloteriwe hi varhangeri va xona va vukhongeri, xisweswo xi ve ni xiphemu lexikulu eku tiseni ka rifu ra Hosi Yesu Kreste. Masiku ya 50 endzhakunyana, hi Pentekosta ya 33 C.E., vadyondzisiwa va amukele moya lowo kwetsima ivi va sungula ku vulavula hi tindzimi to hambana-hambana. Loko wu twa mpfumawulo, “ntshungu wu hlengeletana,” ivi muapostola Petro a va hlamusela tanihi “vavanuna va Yudiya, na n’wina hinkwenu vaaki va Yerusalema,” a ku: “[Wanuna loyi Yesu] . . . mi n’wi dlayile hi mavoko ya vanhu lavo homboloka lava nga n’wi vamba [emhandzini, NW].” Xana van’wana va vayingiseri volavo va angule njhani? “Va tlhavek[e] timbilu.” Kutani Petro u va kombele ku hundzuka. U “tiyis[e] vumbhoni bya yena hi marito man’wana layo tala, a va khongotela a ku: ‘Hambanani ni [xitukulwana lexi xo] homboloka leswaku mi ta pona.’” Loko va hlamula, kwalomu ka magidi manharhu va “[amukele] marito ya yena, [ivi] va khuvuriwa.”—Mintirho 2:6, 14, 23, 37, 40, 41.

“Xitukulwana Lexi” Xa Hlamuseriwa

18. Ku tirhisa ka Yesu rito leri nge “xitukulwana lexi” hakanyingi ku kombetela eka yini?

¹⁸ Kutani ke, “xitukulwana” lexi Yesu a vulavulaka ha xona hakanyingi loko a ri ni vadyondzisiwa va yena i yini? Xana va twisise yini hi marito ya yena lama nge: “[Xitukulwana lexi xi] nga ka [xi] nga hundzi, ku nga si humelela swilo leswi hinkwaswo”? Kunene, Yesu a a nga cinci ku tirhisa ka yena loku tiyeke ka rito “xitukulwana lexi” leri a ri tirhiseke ko tala eka mintshungu ya nkarhi wolowo ni “vakongomisi vo fa mahlo” (NW) lava na vona va vumbaka rixaka ra Xiyuda. (Matewu 15:14) “Xitukulwana lexi” xi tokote nhlomulo hinkwawo lowu vhumbhiweke hi Yesu ivi xi hundza eka “nhlomulo lowukulu” lowu nga ringanisiwiki na wun’wana eYerusalema.—Matewu 24:21, 34.

19. Xana “tilo ni misava” swa fambiselo ra Xiyuda swi hundze rini naswona hi ndlela yihi?

¹⁹ Hi lembe-xidzana ro sungula, Yehovha a a avanyisa Vayuda. Lava hundzukeke, lava kombiseke ripfumelo elunghiselelweni ra tintswalo ra Yehovha leri a ri endleke hi ku tirhisa Kreste, va ponisiwile eka “nhlomulo [wolowo] lowukulu.” Hi ku pfumelelana ni marito ya Yesu, swilo hinkwaswo leswi profetiweke swi humelerile, kutani “tilo ni misava” swa mafambiselo ya swilo ya Xiyuda—tiko hinkwaro, ni varhangeri va rona va vukhongeri ni vandla ro biha ra vanhu—swi hundzile. Yehovha u tise ku avanyisa!—Matewu 24:35; ringanisa 2 Petro 3:7.

20. I xitsundzuxo xihi lexi nga le nkarhini lexi tirhaka naswona xi nga xa xihatla eka Vakreste hinkwavo?

²⁰ Vayuda volavo lava yingiseke marito ya vuprofeta ya Yesu va xiye leswaku ku ponisiwa ka vona a ku nga titsheganga hi ku ringeta ku hlayela ku leha ka “xitukulwana” kumbe ka “tinguva, hambi yi ri minkarhi” yin’wana, kambe a swi titshege hi ku tihambanisa ni xitukulwana xo biha xa nkarhi wolowo ni ku hisekela ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Hambi leswi marito yo hetelela ya vuprofeta bya Yesu ma tirhaka swinene esikwini ra hina, Vakreste va Vayuda va lembe-xidzana ro sungula a va fanele va yingisa xitsundzuxo lexi: “Hitekani ke, mi khongela minkarhi hinkwayo, leswaku mi kuma matimba ya ku pona eka swilo hinkwaswo leswi swi nga ta humelela, ni ku yima mi tiyile emahlweni ka N’wana-wa-Munhu.”—Luka 21:32-36; Mintirho 1:6-8.

21. I xiendlakalo xihi xa xitshuketa lexi hi nga ha xi langutelaka eka vumundzuku lebyi tshinelaka?

²¹ Namuntlha, “siku ra Yehova le’rikulu . . . ri ṭhinerile, ri v̌uya ri hatlisisa hi ku tlurisa.” (Sofoniya 1:14-18; Esaya 13:9, 13) Xikan’we-kan’we, hi “siku ra kona ni nkarhi wa kona,” leswi Yehovha a swi tiveke ka ha ri emahlweni, vukari bya yena byi ta chululeriwa ehenhla ka tinhlengeletano ta vukhongeri, ta tipolitiki ni ta mabindzu ta misava, xikan’we ni le ka vanhu lava hambukeke lava vumbaka “[xitukulwana lexi xo] homboloka, [lexi] sandzaka Xikwembu” xa nkarhi lowu. (Matewu 12:39; 24:36; Nhlavutelo 7:1-3, 9, 14) Xana u nga ponisiwa njhani eka “nhlomulo lowukulu”? Xihloko xa hina lexi landzelaka xi ta hi hlamula ni ku hi byela hi ntshembo lowukulu wa nkarhi lowu taka.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?

◻ Xana hi dyondza yini eku hetisekeni ka vuprofeta bya Daniyele 9:24-27?

◻ Xana swihlamusela-marito swa sweswinyana swi xi hlamusela njhani “xitukulwana lexi” hi laha xi tirhisiweke ha kona eBibeleni?

◻ Handle ko cinca-cinca, xana hakanyingi Yesu u ri tirhise njhani rito “xitukulwana”?

◻ Xana Matewu 24:34, 35 yi hetiseke hi ndlela yihi eka lembe-xidzana ro sungula?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

Yesu u fanise “xitukulwana lexi” ni mintshungu ya vana lava nga lawulekiki

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

I Yehovha ntsena loyi a wu tiveke ka ha ri emahlweni nkarhi wo tisa ku avanyisa eka fambiselo lero biha ra Xiyuda