Papalata ‘Ku Tilavela Swilo Leswikulu’

1, 2. (a) Hi xihi xiphiqo lexi Baruku a langutaneke na xona hi lembe ra vumune ra ku fuma ka Yoyakimi? (b) Xana Yehovha u n’wi pfune njhani Baruku?

BARUKU, matsalana wo tshembeka wa Yeremiya a a hele matimba. A ku ri hi lembe ra vumune ra ku fuma ka Hosi Yoyakimi wo homboloka kumbe kwalomu ka lembe ra 625 B.C.E. Yeremiya u byele matsalana wa yena leswaku a teka buku-nsongwa ivi a tsala marito hinkwawo lawa Yehovha a ma vuleke hi ku tirhisa muprofeta yoleyo malunghana ni muti wa Yerusalema ni tiko ra Yuda, ku nga marito lawa Yeremiya a ma vuleke emalembeni ya 23 lawa a a ri karhi a profeta ha wona ku fikela hi nkarhi wolowo. (Yer. 25:1-3; 36:1, 2) Baruku a nga va hlayelanga hi nkarhi wolowo Vayuda volavo swilo leswi a swi tsariwe eka buku-nsongwa. A a ta va hlayela hi lembe leri landzelaka. (Yer. 36:9, 10) Kambe, xana a ku ri ni nchumu lowu a wu karhata Baruku?

² Baruku u rile a ku: “Khombo eka mina, hikuva Yehovha u engetele gome eka xitlhavi xa mina! Ndzi hele matimba hikwalaho ka nhlomulo wa mina.” Swi nga ha endleka leswaku na wena minkarhi yin’wana u vule leswaku u hele matimba, ku nga khathariseki leswaku sweswo u swi vule erivaleni kumbe hi mbilu. Ku nga khathariseki leswaku Baruku u swi endlise ku yini sweswo, Yehovha a a yingiserile. Mukambisisi wa timbilu ta vanhu a a swi tiva leswi a swi endla Baruku a karhateka naswona hi ku tirhisa Yeremiya, Xikwembu xi pfune Baruku hi musa. (Hlaya Yeremiya 45:1-5.) Kambe u nga ha tivutisa leswaku ha yini Baruku a a titwa a hele matimba. Xana sweswo a swi vangiwa hi xiavelo lexi a a ri na xona kumbe swi nga ha endleka leswaku a swi vangiwa hi swiyimo leswi a a fanele a xi hetisisa eka swona? Entiyisweni, mbilu ya yena hi yona a yi n’wi karhata. Baruku a a “lava swilo leswikulu.” Xana a ku ri yini? Xana Yehovha u n’wi tshembise leswaku u ta n’wi nyika yini loko o amukela ndzayo ni nkongomiso wa Xikwembu? Naswona xana hi nga dyondza yini eka ntokoto wa Baruku?

 3. I yini lexi a xi endla leswaku Baruku a va ni xiphiqo hi tlhelo ra moya?

³ Swi nga ha endleka leswaku Baruku a a swi tiva leswaku i yini “swilo leswikulu.” Matsalana yoloye u swi xiyile leswaku ‘mahlo ya Xikwembu ma le henhla ka tindlela ta munhu, naswona xi vona mikondzo yakwe hinkwayo.’ (Yobo 34:21) Xiavelo xa Baruku a hi xona lexi endleke leswaku a titwa a nga ri na “ndhawu yo wisela eka yona” loko a ri karhi a tsala marito ya vuprofeta bya Yeremiya. Xivangelo lexi a xi endla leswaku Baruku a titwa hi ndlela yoleyo, a ku ri langutelo ra yena ra swilo leswi a swi vonaka swi ri swikulu—swilo leswi a swi ri embilwini ya yena. Tanihi leswi Baruku a a tiyimisele swinene ku tilavela “swilo leswikulu,” u honise swilo swa nkoka swinene, leswi khumbaka ku endla ku rhandza ka Xikwembu. (Filp. 1:10) Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa byi kandziyisa riendli leri tirhisiweke laha loko byi ku “tshamela ku lava.” Kutani a ku nga ri miehleketo ya xinkarhana, leyi hundzaka. Baruku se a a lava “swilo leswikulu” loko Yehovha a n’wi lemukisa leswaku a tshika ku swi lava. Hambileswi matsalana loyi wo tshembeka wa Yeremiya a a ri karhi a endla ku rhandza ka Xikwembu, hi hala tlhelo a a tinavelela ku va ni “swilo leswikulu.”

4, 5. Ha yini “swilo leswikulu” leswi Baruku a a swi lava a swi katsa ndhuma ni xikhundlha naswona ha yini xitsundzuxo xa Yehovha a xi fanerile?

⁴ Xivangelo xin’wana lexi endleke leswaku Baruku a karhateka, a ku ri ku lava ndhuma ni xikhundlha. Hambileswi Baruku a a ri matsalana wa Yeremiya, a a nga ri matsalana wa Yeremiya ntsena. Eka Yeremiya 36:32, Baruku u vuriwa “lowa matsalana.” Vumbhoni lebyi kumiweke loko ku endliwa vuyimburi byi komba leswaku a a ri ni xikhundlha xo va mutirhela-mfumo wa le vuhosini. Entiyisweni, xithopo lexi fanaka xi tirhisiwe eka “Elixama lowa matsalana,” loyi a a hlayiwa exikarhi ka tihosana ta le Yuda. Leswi swi vula leswaku Baruku na yena a a nghena “ekamareni ro dyela ra matsalana” “endlwini ya hosi,” a ri un’wana wa vatirhi-kulobye va Elixama. (Yer. 36:11, 12, 14) Kutani swi nga ha endleka leswaku Baruku a a ri mutirhela-mfumo la dyondzekeke wa le ndlwini ya vuhosi. Seraya buti wa yena a a ri murindzi wa yindlu ya Hosi Sedekiyasi naswona u fambe ni hosi eka tsima rin’wana ra nkoka eBabilona. (Hlaya Yeremiya 51:59.) Tanihi leswi Seraya a a ri murindzi wa yindlu, kumbexana a a ungamela ku phakeriwa ka swilo ni ku lavela hosi ndhawu yo tshama loko yi ri eriendzweni, ku nga xikhundlha lexi tlakukeke hakunene.

⁵ U nga swi twisisa leswaku munhu loyi a a tolovele ku va ni xikhundlha lexi tlakukeke a a ta karhala ku tsala marungula yo tala ya vuavanyisi lebyi a byi ta wela tiko ra Yuda. Entiyisweni, xikhundlha ni ntirho wa Baruku a swi ta va ekhombyeni hileswi a a seketela muprofeta wa Xikwembu. Nakambe anakanya hi vuyelo lebyi a byi ta va kona loko Yehovha a ta hirimuxa swilo leswi a swi akeke, hilaha hi hlayaka hakona eka Yeremiya 45:4. “Swilo leswikulu” leswi Baruku a a ehleketa hi swona—ku nga ha va ku kuma swikhundlha swin’wana endlwini ya vuhosi kumbe ku kuma rifuwo—a swi ta va swa hava. Xikwembu a xi ri ni xivangelo xo alela Baruku leswaku a tihlayisela xikhundlha efambiselweni rero ra Xiyuda leri a ri ta lovisiwa hi nkarhi wolowo.

6, 7. Loko ku ri leswaku “swilo leswikulu” leswi Baruku a a swi lava a swi fambisana ni rifuwo, xana hi dyondza yini namuntlha?

⁶ Hi hala tlhelo, swi nga endleka leswaku “swilo leswikulu” leswi Baruku a a swi lava a swi katsa ni rifuwo. Matiko lawa a ma rhendzele tiko ra Yuda a ma titshege swinene hi swikhundlha swin’we ni rifuwo. Tiko ra Mowabu a ri tshembe ‘mintirho ni xuma xa rona.’ Hambi ku ri tiko ra Amone a ri tshembe mintirho ni xuma xa rona. Naswona Yehovha u endle leswaku Yeremiya a hlamusela tiko ra Babilona ri ri leri nga ni “xuma xo tala.” (Yer. 48:1, 7; 49:1, 4; 51:1, 13) Kambe, ntiyiso wa mhaka hileswaku Xikwembu a xi ma sola matiko wolawo.

⁷ Kutani, loku ku ri leswaku Baruku a a lava nhundzu ni rifuwo, u nga swi twisisa leswaku ha yini Yehovha a n’wi lemukisile hi swilo sweswo. Loko Xikwembu xi ‘tshambulutela voko ra xona ehenhla’ ka Vayuda, tindlu ni masimu ya vona a swi ta tekiwa hi valala va vona. (Yer. 6:12; 20:5) A hi nge u hanye hi nkarhi lowu Baruku a hanyeke ha wona eYerusalema. Vanhu vo tala lava u tshamaka na vona—ku katsa tihosana, vaprista hambi ku ri hosi hi yoxe—va vona swi fanerile ku lwa ni Vababilona lava a va ri karhi va hlasela. Kambe, u ri twile rungula ra Yeremiya leri nge: “Tirhelani hosi ya Babilona kutani mi hambeta mi hanya.” (Yer. 27:12, 17) Xana ku va ni rifuwo ro tala emutini wolowo a swi ta endla leswaku swi ku olovela ku yingisa nkongomiso wa Xikwembu? Xana ndlela leyi a wu ta titwa ha yona hi rifuwo rero a yi ta endla leswaku u yingisa xitsundzuxo xa Yeremiya kumbe a wu ta endla leswi endliwaka hi vanhu vo tala? Entiyisweni swilo hinkwaswo swa nkoka swa le tikweni ra Yuda ni le mutini wa Yerusalema, ku katsa ni leswi a swi ri etempeleni, swi phangiwile kutani swi yisiwa eBabilona. Kutani ku hlongorisa rifuwo a swi nga ta pfuna nchumu. (Yer. 27:21, 22) Xana swi kona leswi hi swi dyondzaka emhakeni leyi?

8, 9. Ha yini u nga vulaka leswaku a swi ri swa nkoka leswi Baruku a kumeke moya-xiviri wa yena tanihi nchumu lowu phangiweke?

⁸ Kutani sweswi anakanyisisa hi mhaka leyi: Xana Baruku a a ta kuma yini loko a a yingise swiletelo swa Xikwembu? A a ta ponisa moya-xiviri wa yena! Sweswo a swi tiyisekisiwe eka yena “kukota leswi phangiweke.” (Hlaya Yeremiya 45:5.) Entiyisweni, ku pone vanhu va nga ri vangani ntsena. Xana ku pone vamani? Ku pone lava yingiseke nkongomiso wa Xikwembu wo wela eka Vakalidiya, leswi vulaka ku tinyiketela eka vona. (Yer. 21:9; 38:2) Van’wana va nga ha tivutisa leswaku, ‘Xana hi swona sweswo ntsena leswi va swi kumeke hileswi va yingiseke?’

⁹ Ehleketa leswaku xiyimo a xi ri njhani emutini wa Yerusalema hi nkarhi lowu a wu rhendzeriwe hi Vababilona. Muti wa Yerusalema a wu xaniseka swinene hileswi a wu rhendzeriwile. Ku hambana na wona, muti wa Sodoma wu hluriwe hi nkarhinyana. Hikwalaho, ku nga ha vuriwa leswaku a swi olova ku tiyiselela ku lovisiwa ka muti wa Sodoma. (Swir. 4:6) Baruku u tsale vuprofeta lebyi a byi vula leswaku vaaki va le Yerusalema a va ta dlayiwa hi banga, hi ndlala kumbe hi ntungu. Kutani swi nga endleka leswaku u swi vonile sweswo loko swi hetiseka. A ku nga ha ri na swakudya eYerusalema. Hakunene a swi chavisa ku va emutini lowu vamanana, lava hi ntumbuluko va nga ni “ntsetselelo,” a va sweka va tlhela va dya vana va vona! (Swir. 2:20; 4:10; Yer. 19:9) Kambe, Baruku u ponile. Ina, eka mpfilumpfilu wolowo, vutomi a byi ri nchumu lowu phangiweke, ku fana ni hakelo eka lava hluleke enyimpini. Swi le rivaleni leswaku Baruku u amukele a tlhele a landzela ndzayo ya Xikwembu ya leswaku a nga lavi “swilo leswikulu.” Nakambe u tsakeriwe hi Yehovha, hilaha ku pona ka yena ku kombisaka hakona.—Yer. 43:5-7.

10, 11. Xana rungula ra Baruku ri fambisana njhani ni nkarhi wa hina swin’we ni un’wana ni un’wana wa hina?

¹⁰ Hambileswi Baruku a a tshama a khomekile hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu, minkarhi yin’wana a a karhatiwa hi ku navela “swilo leswikulu.” Yehovha u n’wi lemukise hi khombo naswona u n’wi sirhelerile leswaku vumoya bya yena byi nga tsani nileswaku a nga lovisiwi. Ku fana na Baruku, xana hi nga ringeka ivi hi tikeriwa hi ku navela loku nga etimbilwini ta hina hambiloko hi ri karhi hi tirhela Yehovha hi ku hiseka?

¹¹ Swi nga endleka leswaku ku tiendlela vito a ku ri ndzingo lowukulu eka Baruku. Xana wa n’wi vona hi mahlo ya mianakanyo a ri karhi a tivutisa a ku: ‘Xana ndzi ta swi kota ku hlayisa ntirho wa mina tanihi “matsalana”? Xana ndzi nga swi kota ku kuma xikhundlha lexi tlakukeke ku tlula lexi?’ Kutani, xana ku vuriwa yini hi hina? Tivutise, ‘Xana ndzi navela leswaku swilo swa misava leyi swi ndzi fambela kahle sweswi kumbe enkarhini lowu taka kambe ndzi nga lavi leswaku vanhu van’wana va swi tiva?’ Vakreste van’wana lava ha riki vantshwa va nga ha anakanyisisa hi xivutiso lexi, ‘Xana ntshembo wo kuma ndhuma ni mali yo tala hi ku tirhisa dyondzo ya mina, swi nga ndzi phasa leswaku ndzi tilavela “swilo leswikulu”?’

12. Xana makwerhu un’wana u n’wi lavele njhani Yehovha swilo leswikulu naswona u ehleketa yini hi xiboho xa yena?

¹² Makwerhu un’wana loyi sweswi a tirhaka eyindlu-nkulu ya misava hinkwayo, a a ri ni malembe ya 15 hi vukhale loko a nyikiwa bazari yo ya dyondza eyunivhesiti. Lexi hlamariseke mudyondzisi wa yena hileswi a nga yi amukelangiki bazari yoleyo kambe a hlawuleke ku ya phayona. Hambiswiritano, a a ha swi rhandza ku dyondza. U ve murhumiwa exihlaleni lexi ngo va xoxe. Kwalaho a a fanele a dyondza ririmi leri a ri vulavuriwa hi vanhu lava tlulakanyana 10 000. A ku nga ri na xihlamusela-marito xa ririmi rero, hiloko a titsalela marito ni tinhlamuselo ta wona. Eku heteleleni u ri tive kahle ririmi rero naswona u averiwe leswaku a hundzuluxela minkandziyiso yin’wana ya hina ya Vukreste. Hi ku famba ka nkarhi, marito ni tinhlamuselo leti a nga titsalela tona ma tirhisiwile loko ku endliwa xihlamusela-marito xo sungula xa ririmi rero. Siku rin’wana u byele ntshungu lowu a wu ri entsombanweni wa muganga a ku: “Loko a ndzi amukele dyondzo ya le yunivhesiti, ntirho wun’wana ni wun’wana lowu a ndzi ta wu endla a wu ta endla leswaku ndzi tidzunisa. Hilaha swi nga hakona, a ku na ntirho lowu ndzi wu dyondzeleke. Kutani a ndzi dzunisiwi hi swilo leswi ndzi swi endleke. Ku dzuneka hinkwako ku ya eka Yehovha.” (Swiv. 25:27) Xana u ehleketa yini hi xiboho lexi a xi endleke loko a ri ni malembe ya 15 hi vukhale? Emalembeni lama landzeleke, u tsakele malunghelo yo tala exikarhi ka vanhu va Xikwembu. Loko swi ta eka wena, xana u lava ku byi tirhisa njhani vuswikoti bya wena? Ematshan’weni yo lava ku tidzunisa, xana u tiyimisele ku tirhisa vuswikoti bya wena leswaku u dzunisa Yehovha ha byona?

13. Ha yini vatswari van’wana va fanele va anakanyisisa hi xiphiqo lexi Baruku a langutaneke na xona?

¹³ Ku ni khombo rin’wana leri fambisanaka ni rero: ku lavela vanhu lava hi va rhandzaka “swilo leswikulu” kumbe hi swi lava hi ku tirhisa vona ni ku swi lavela vanhu lava hi nga ha vaka ni nkucetelo lowukulu eka vona kumbe hi swi lava hi ku tirhisa vona. A swi kanakanisi leswaku u tshame u va vona vatswari lava nga riki Vakreste va ringeta ku endla swilo leswaku vana va vona va ta kuma swilo leswi vona va nga kotangiki ku swi kuma kumbe va va vanhu lava va nga tibumaka ha vona. Swi nga endleka leswaku u tshame u twa vanhu va ku: “A ndzi swi lavi leswaku n’wana wa mina a tirha hi matimba hilaha mina ndzi tirheke hakona” kumbe “Ndzi lava leswaku n’wana wa mina a ya dyondza eyunivhesiti leswaku a ta hanya vutomi bya le ka byandlana.” Vatswari lava nga Vakreste va nga ha titwa hi ndlela leyi fanaka. I ntiyiso leswaku munhu a nga ha ku, ‘A ndzi tilaveli swilo leswikulu.’ Kambe, xana swi nga ha endleka leswaku u swi lava hi ku tirhisa vanhu van’wana, kumbexana n’wana wa yena wa jaha kumbe wa nhwanyana? Tanihi leswi swi nga ha endlekaka leswaku Baruku u ringekile leswaku a tilavela xikhundlha hi ku tirhisa ntirho wa yena, hi vutlhari mutswari a nga ha lava leswi fanaka hi ku tirhisa leswi vana va yena va nga na swona. Kambe, xana “mukambisisi wa timbilu” a nge swi xiyi sweswo, hilaha a swi xiyeke hakona eka Baruku? (Swiv. 17:3) Xana a hi fanelanga hi kombela Xikwembu leswaku xi kambisisa miehleketo ya hina, hilaha Davhida a endleke hakona? (Hlaya Pisalema 26:2; Yeremiya 17:9, 10.) Yehovha a nga ha tirhisa tindlela to hambana-hambana, to fana ni ku kambisisa xikombiso xa Baruku, leswaku a hi lemukisa hi khombo ro lava “swilo leswikulu.”

14, 15. Xana rifuwo ri nga ha va “swilo leswikulu” eka hina hi ndlela yihi?

¹⁴ Xiya leswaku swi nga endleka leswaku “swilo leswikulu” leswi Baruku a a swi lava a ku ri rifuwo. Hilaha swi kombisiweke hakona eku sunguleni, loko Baruku a a ri rhandza ngopfu rifuwo ni nhundzu yakwe ya le Yuda, kumbexana a swi ta n’wi tikela ku yingisa nkongomiso wa Xikwembu wa leswaku na yena a tinyiketa eka Vakalidiya. Kumbexana u swi xiyile leswaku minkarhi yo tala munhu la fuweke u tshembela eka ‘swilo swa yena swa nkoka’ kambe Bibele ya tiyisekisa leswaku nsirhelelo lowu tisiwaka hi swilo sweswo wu le ‘mianakanyweni yakwe.’ (Swiv. 18:11) Malandza hinkwawo ya Yehovha ma nga vuyeriwa loko ma titsundzuxa ku ringanisela eka rifuwo hilaha swi hlamuseriweke hakona eRitweni ra yena. (Hlaya Swivuriso 11:4.) Kambe, man’wana ma nga ha ku, ‘Ha yini u nga tiphininyana hi swilo leswi misava leyi yi ku nyikaka swona?’

¹⁵ Loko Mukreste a swi rhandza swinene swilo leswi a nga na swona, swi nga endla leswaku a navela swilo leswi nga xiphemu xa mafambiselo lawa ya swilo lama hundzaka. Sweswo a swi va nga tano hi Yeremiya kumbe Baruku. Endzhaku ka malembe, Yesu u lemukise vanhu lava a va hanya hi siku leri “N’wana wa munhu a nga ta hlavuteriwa ha rona.” Yesu u te eka vona: “Tsundzukani nsati wa Lota.” Swi nga twala ku khutaza Vakreste u ku: ‘Tsundzukani Yeremiya na Baruku.’ (Luka 17:30-33) Loko hi rhandza rifuwo ku tlula mpimo, swi nga ha hi tikela ku yingisa marito ya Yesu. Kambe tsundzuka leswaku Baruku u xi yingise hi mbilu hinkwayo xitsundzuxo xa Xikwembu naswona hikwalaho ka sweswo, u ponile.

16. Vula xiyimo lexi eka xona malandza ya Xikwembu ma nga rhangisangiki rifuwo.

¹⁶ Anakanya hi xiyimo xa vamakwerhu va le tikweni ra Romania, leri a ri fumiwa hi Makhomunisi. Loko vayimeri va mfumo va secha miti ya Timbhoni, a va teka nhundzu ya tona, ngopfu-ngopfu leyi a va ta yi xavisa. (Swir. 5:2) Vamakwerhu vo tala va xinuna ni va xisati lava a va fumiwa hi mfumo wolowo, a va tiyimiserile ku lahlekeriwa hi swilo swa vona. Van’wana a va fanele va siya nhundzu ya vona ni tindhawu ta vona loko va rhurhisiwa; hambiswiritano, va tshame va tshembekile eka Yehovha. Loko wo langutana ni ndzingo wo tano, xana u ta pfumelela ku rhandza rifuwo ra wena swi ku endla leswaku u nga tshembeki eka Xikwembu?—2 Tim. 3:11.

17. Xana Yeremiya na Baruku va nga ha va va pfuniwe njhani hi vanhu van’wana lava hanyeke na vona?

¹⁷ I swa nkoka ku xiya leswaku Yeremiya na Baruku va kume nseketelo eka vanhu van’wana lava hanyeke na vona. Sofaniya u profete hi nkarhi wa ku fuma ka Yosiya, hi nkarhi lowu Yeremiya a a ri muprofeta ha wona. Xana Yeremiya a a ta ehleketa yini hi marito lama hi ma kumaka eka Sofaniya 1:18? (Hlaya.) Naswona a swi kanakanisi leswaku hi mahlo ya mianakanyo, wa n’wi vona Yeremiya a ri karhi a byela Baruku marito wolawo lama huhuteriweke! Munhu un’wana loyi va hanyeke na yena a ku ri Ezekiyele, loyi a yisiweke evukhumbini eBabilona hi 617 B.C.E. Mintirho yin’wana ni marungula ya yena a swi kongomisiwe eka Vayuda lava a va ri etikweni ra rikwavo, kutani swi nga endleka leswaku Yeremiya u hlaye leswi Ezekiyele a swi vuleke kumbe ku swi endla nileswaku Ezekiyele u hlaye leswi Yeremiya a swi vuleke kumbe ku swi endla. Sweswo swi nga katsa marito lama tsariweke eka Ezekiyele 7:19. (Hlaya.) Tanihi leswi Yeremiya na Baruku va vuyeriweke hi marito wolawo lama huhuteriweke, na hina ma nga hi vuyerisa. Vanhu va ta vitana swikwembu swa vona leswaku swi va ponisa hi siku ra Yehovha. Hambiswiritano, swikwembu kumbe rifuwo ra vona a ri nge va ponisi.—Yer. 2:28.

18. I ‘mimoya-xiviri’ ya vamani leyi hi lavaka ku yi kuma tanihi leswi phangiweke naswona hi nga swi endlisa ku yini sweswo?

¹⁸ Hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha u hi tshembisa ‘mimoya-xiviri’ ya hina tanihi swilo leswi phangiweke. Hambiloko malandza ma nga ri mangani ya yena mo fa hi nkarhi wa ku xaniseka “enhlomulweni lowukulu” lowu nga ta fika loko timhondzo ta tipolitiki ta xivandzana ti lwisana ni vukhongeri, malandza wolawo lama tshembekaka, ma ta va ma nga felanga makumu. ‘Mimoya-xiviri’ ya wona yi tiyisekisiwa leswaku yi ta tlhela yi hanya leswaku yi ta tsakela ‘vutomi bya xiviri’ emisaveni leyintshwa. (Nhlav. 7:14, 15; 1 Tim. 6:19) Hambiswiritano, hi nga tiyiseka leswaku malandza yo tala ya Xikwembu lama nga ta tshama ma tshembekile hi nkarhi wolowo, ma ta pona nhlomulo lowukulu. U nga tiyiseka leswaku loko Xikwembu xi tisa khombo ematikweni, a ku nge vi na munhu la tshembekaka la nga ta va exikarhi ka lava nga ta ‘dlayiwa hi Yehovha.’—Yer. 25:32, 33.

19. Xana ku kambisisa swikombiso swa Yeremiya na Baruku swi ku tiyise njhani ku tiyimisela ka wena ku papalata ku tilavela “swilo leswikulu”?

¹⁹ Van’wana va nga ha swi kuma swi ri swa nkoka ku anakanya leswaku va nga pona ni ‘mimoya-xiviri’ ya vona ntsena kukota leswi phangiweke kambe sweswo a swi fanelanga swi va heta matimba. Tsundzuka leswaku loko vanhu va le Yerusalema va ri karhi va fa hi ndlala, Yehovha u hlayise Yeremiya. Njhani? Hosi Sedekiyasi u nghenise Yeremiya ekhotsweni eXivaveni xa Murindzi ivi ‘siku ni siku a n’wi nyika xinkwa xa xirhendzevutana xi huma exitarateni xa vabaki, kukondza xinkwa hinkwaxo xi hela emutini.’ (Yer. 37:21) Naswona Yeremiya u ponile! Yehovha a nga ha tirhisa ndlela yin’wana ni yin’wana leyi a yi lavaka leswaku a hlayisa vanhu va yena. Kambe u ta va hlayisa hikuva ntshembo wa vona wa vutomi lebyi nga heriki wu tiyisekisiwile. Tanihi Baruku a tshikeke ‘ku lava swilo leswikulu,’ u ponile loko muti wa Yerusalema wu lovisiwa. Hilaha ku fanaka, hi nga langutela ku pona Armagedoni leswaku hi ta dzunisa Yehovha hi ‘mimoya-xiviri’ ya hina tanihi leyi phangiweke, leyi hi nga ta yi tsakela hilaha ku nga heriki.