I Mani Loyi A Nga Ta Hi Hambanisa Ni Rirhandzu Ra Xikwembu?
“Loko ku ri hina, hi ni rirhandzu, hikuva hi xona xi nga sungula xi hi rhandza.”—1 YOHANE 4:19.
1, 2. (a) Ha yini swi ri swa nkoka ku tiva leswaku ha rhandziwa? (b) I mani loyi hi lavaka ku rhandziwa hi yena swinene?
XANA i swa nkoka ku fikela kwihi eka wena ku tiva leswaku wa rhandziwa? Vanhu va tsaka loko va rhandziwa, ku sukela loko va ha ri vana ku fikela loko va kurile. Xana u tshame u vona manana a vukarhe n’wana wakwe? Loko n’wana loyi a languta mahlo ya mana wa yena lama n’wayitelaka, a nga na mhaka nileswaku ku endleka yini, u titwa a ntshunxekile, u etlela hi ku rhula emavokweni ya mana wa yena la n’wi rhandzaka. Kumbe, xana wa ha tsundzuka leswaku a wu ri njhani emalembeni yo nonon’hwa ya kondlo-a-ndzi-dyi? (1 Vatesalonika 2:7) Minkarhi yin’wana, a wu nga swi tivi leswi a wu swi lava kumbe ndlela leyi a wu titwa ha yona, kambe a swi ri swa nkoka swinene ku tiva leswaku tata wa wena ni mana wa wena va ku rhandza! Xana a swi ku pfunanga ku tiva leswaku u nga va byela xiphiqo xihi na xihi kumbe u va vutisa xivutiso xihi na xihi? Entiyisweni, evuton’wini bya hina hinkwabyo, xilaveko xa hina lexikulu i ku rhandziwa. Rirhandzu ro tano ri hi endla hi titwa hi ri va nkoka.
2 Rirhandzu leri nga heriki ra vatswari ri endla leswaku n’wana a kula hi ndlela leyinene. Kambe, ku tiva leswaku Yehovha, Tata wa hina wa le tilweni wa hi rhandza, swa hi pfuna swinene emoyeni ni le mintlhavekweni. Swi nga ha endleka vahlayi van’wana va magazini lowu a va nga ri na vatswari lava va va khathalelaka hakunene. Loko na wena u ve exiyin’weni xo tano, u nga heli mbilu. Hambiloko swi vula leswaku vatswari va wena a va nga ku rhandzi kumbe a va ku kombisanga rirhandzu hi mpimo lowu faneleke, tiva leswaku Xikwembu xona xa ku rhandza hakunene.
3. Yehovha u va tiyisekise njhani vanhu va yena hi rirhandzu leri a va rhandzaka ha rona?
3 Hi ku tirhisa muprofeta wa yena Esaya, Yehovha u vule leswaku manana a nga “rivala” n’wana wa yena la an’waka, kambe yena a nge va rivali vanhu va yena. (Esaya 49:15) Hilaha ku fanaka, Davhida u vule hi ku tiyiseka a ku: “Loko tatana na manana vo ndzi tshika, Yehovha u ta ndzi teka.” (Pisalema 27:10) Mawaku xikhutazo xonghasi! Ku nga khathariseki xiyimo lexi u nga eka xona, loko u tinyiketerile eka Yehovha Xikwembu, minkarhi hinkwayo u fanele u tsundzuka leswaku rirhandzu leri a nga na rona eka wena ri ri tlula ekule rirhandzu leri munhu wihi na wihi a nga ku rhandzaka ha rona!
Endla Leswaku U Tshama U Ri Karhi U Rhandziwa Hi Xikwembu
4. Vakreste va lembe-xidzana ro sungula va tiyisekisiwe njhani hi rirhandzu ra Xikwembu?
4 U sungule rini ku twa hi ta rirhandzu ra Yehovha? Kumbexana ntokoto wa wena wa fananyana ni lowuya wa Vakreste va lembe-xidzana ro sungula. Ndzima ya vuntlhanu ya papila ra Pawulo leri yaka eka Varhoma yi yi hlamusela kahle ndlela leyi vadyohi, lava tshameke va hambuka eka Xikwembu, va ri tiveke ha yona rirhandzu ra Yehovha. Eka ndzimana ya 5, ha hlaya: “Rirhandzu ra Xikwembu ri chululeriwe etimbilwini ta hina hi moya lowo kwetsima lowu hi nyikiweke wona.” Pawulo wa engetela eka ndzimana 8: “Xikwembu xi tiyisekisa rirhandzu ra xona n’wini eka hina, hileswi Kreste a hi feleke, loko ha ha ri vadyohi.”
5. I yini lexi ku pfuneke ku twisisa vukulu bya rirhandzu ra Xikwembu?
5 Hilaha ku fanaka, loko u byeriwe ntiyiso wa Rito ra Xikwembu kutani u sungula ku va ni ripfumelo, moya lowo kwetsima wa Yehovha wu sungule ku tirha embilwini ya wena. Hi ndlela leyi u sungule ku twisisa nkoka wa leswi Yehovha a swi endleke hi ku rhumela N’wana wa yena la rhandzekaka leswaku a ta ku fela. Xisweswo Yehovha u ku pfune leswaku u xiya ndlela leyi a rhandzaka vanhu ha yona. Hambileswi u tswariweke u ri mudyohi la hambukeke eka yena, xana mbilu ya wena a yi tsakanga loko u xiya leswaku Yehovha u pfulele vanhu ndlela leswaku va ta vuriwa lava lulameke, va ri ni ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki? Xana a wu titwanga u rhandziwa hi Yehovha?—Varhoma 5:10.
6. Ha yini minkarhi yin’wana hi nga ha titwaka hi ri ekule na Yehovha?
6 U kokiwe hi rirhandzu ra Tata wa wena wa le tilweni kutani u hundzula ndlela leyi a wu hanya ha yona leswaku u ta amukeleka eka yena, kutani u nyiketela vutomi bya wena eka Xikwembu. Sweswi u ni ku rhula ni Xikwembu. Kambe, xana minkarhi yin’wana u titwa u ri ekule na Yehovha? Sweswo swi nga humelela eka un’wana ni un’wana wa hina. Kambe minkarhi hinkwayo tsundzuka leswaku Xikwembu a xi hundzuki. Rirhandzu ra xona a ri hundzuki ku fana nileswi dyambu ri nga hundzukiki, ri hambeta ri rhumela miseve ya rona leyi kufumelaka emisaveni. (Malakiya 3:6; Yakobo 1:17) Hi hala tlhelo hina hi nga hundzuka—hambi ko va swa xinkarhana. Loko misava yi rhendzeleka, hafu ya pulanete yi funengetiwa hi munyama. Hilaha ku fanaka, loko hi fularhela Xikwembu, hambi ko va hi mpimo wutsongo, hi nga ha titwa hi nga ha ri na vuxaka na xona. Hi nga endla yini leswaku hi lulamisa xiyimo xexo?
7. Xana ku tikambisisa ku nga hi pfuna njhani leswaku hi tshama hi ri karhi hi rhandziwa hi Xikwembu?
7 Loko hi titwa hi ri ekule ni rirhandzu ra Xikwembu, hi fanele hi tivutisa: ‘Xana ndzi ri tekela ehansi rirhandzu ra Xikwembu? Xana ndzi fularhele Xikwembu lexi hanyaka ni lexi nga ni rirhandzu hakatsongo-tsongo, hi tindlela to hambana-hambana ndzi kombisa ripfumelo leri tsaneke? Xana mianakanyo ya mina yi le ka “swilo swa nyama,” ematshan’weni yo va eka “swilo swa moya”?’ (Varhoma 8:5-8; Vaheveru 3:12) Loko hi tihambanise na Yehovha, hi nga teka magoza yo lulamisa timhaka, leswaku hi tlhela hi va ni vuxaka lebyikulu na yena. Yakobo wa hi khutaza: “Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina.” (Yakobo 4:8) Yingisa marito ya Yudha: “Varhandziwa, hi ku tiaka eripfumelweni ra n’wina ro kwetsima swinene, mi khongela hi moya wo kwetsima, tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu.”—Yudha 20, 21.
Ku Cinca-cinca Ka Swiyimo A Ku Ri Khumbi Rirhandzu Ra Xikwembu
8. I ku hundzuka kwihi loku nga vaka kona hi xitshuketa evuton’wini bya hina?
8 Vutomi bya hina bya cinca-cinca emafambiselweni lawa ya swilo. Hosi Solomoni u swi xiyile leswaku “nkarhi ni xiendlakalo lexi nga languteriwangiki [swa hi wela hinkwerhu].” (Eklesiasta 9:11) Vutomi bya hina byi nga ha cinca hi ku helela hi siku rin’we. Namuntlha hi nga ha va hi hanye kahle, mundzuku hi pfuka hi vabya ngopfu. Namuntlha hi nga ha va hi tirha, mundzuku hi tikuma hi heleriwe hi ntirho. Munhu loyi u n’wi rhandzaka a nga ha fa hi xitshuketa. U nga ha kuma leswaku etikweni ro karhi Vakreste a va nga karhatiwi hi nchumu, kutani hi xitshuketa va sungula ku xanisiwa hi ndlela ya tihanyi. Kumbexana hi hehliwa hi mavunwa, kutani hikwalaho ka sweswo hi xanisiwa hi ndlela ya tihanyi. Ina, vutomi bya cinca.—Yakobo 4:13-15.
9. Ha yini swi ri swinene ku kambisisa Varhoma ndzima 8?
9 Loko hi weriwa hi khombo, hi nga sungula ku titwa onge hi lahliwile, hambi ku ri ku anakanya leswaku Xikwembu a xa ha hi rhandzi. Tanihi leswi hinkwerhu hi nga weriwaka hi khombo, hi ta va hi endla kahle loko hi ma kambisisa hi vukheta marito lama chavelelaka ya muapostola Pawulo lama tsariweke eka Varhoma ndzima 8. Marito wolawo a ma tsaleriwe Vakreste lava totiweke hi moya. Kambe, misinya ya milawu ya wona ya tirha ni le ka lava va tinyimpfu tin’wana, lava vuriweke lava lulameke tanihi vanghana va Xikwembu, ku fana na Abrahama wa le minkarhini ya le mahlweni ka Vukreste.—Varhoma 4:20-22; Yakobo 2:21-23.
10, 11. (a) Hi swihi swihehlo leswi valala va hehlaka vanhu va Xikwembu ha swona minkarhi yin’wana? (b) Ha yini swihehlo swo tano swi nga vuli nchumu eka Vakreste?
10 Hlaya Varhoma 8:31-34. Pawulo wa vutisa: “Loko Xikwembu xi ri xa hina, i mani loyi a nga ta lwa na hina?” I ntiyiso, Sathana ni misava ya yena yo homboloka va lwisana na hina. Valala va nga ha hi hehla hi mavunwa, hambi ku ri etihubyeni ta tiko. Vatswari van’wana lava nga Vakreste va hehliwe hi leswaku va venga vana va vona hileswi va nga va pfumeleriki leswaku va amukela vutshunguri byo karhi lebyi nga ta va endla va tlula nawu wa Xikwembu kumbe hi ku nga va pfumeleli ku hlanganyela eminkhubyeni ya vuhedeni. (Mintirho 15:28, 29; 2 Vakorinto 6:14-16) Vakreste van’wana lava tshembekaka va hehliwe hi mavunwa ku vuriwa leswaku va pfukela mfumo hileswi va nga hlanganyelangiki etinyimpini ta ku dlaya vanhu kumbe eka tipolitiki. (Yohane 17:16) Vakaneti van’wana va haxe swihehlo swa mavunwa eka swihaxa-mahungu, va tlhela va hehla Timbhoni ta Yehovha hi mavunwa va vula leswaku i mpambukwa lowu nga ni khombo.
11 Kambe u nga rivali leswaku emasikwini ya vaapostola, a ku vuriwa leswi: “Malunghana ni mpambukwa lowu ha swi tiva leswaku kun’wana ni kun’wana wa kanetiwa.” (Mintirho 28:22) Xana hi ni mhaka ni swihehlo swa mavunwa? I Xikwembu lexi vulaka leswaku Vakreste va ntiyiso va lulamile, hi ku ya hi ripfumelo ra vona egandzelweni ra Kreste. Xana Yehovha a nga tshika ku rhandza vagandzeri va yena endzhaku ka loko a va nyike nyiko ya risima swinene—ku nga N’wana wa yena la rhandzekaka? (1 Yohane 4:10) Leswi Kreste se a nga pfuxiwa eka lava feke naswona a nga evokweni ra xinene ra Xikwembu, u va seketela swinene Vakreste. I mani la nga alaka leswaku Kreste wa va yimelela valandzeri va yena kumbe a sola Xikwembu leswaku a xi va avanyisi hi ndlela leyinene vanhu va xona lava tshembekaka? A nga kona!—Esaya 50:8, 9; Vaheveru 4:15, 16.
12, 13. (a) Hi swihi swiyimo leswi nga ta ka swi nga hi hambanisi ni rirhandzu ra Xikwembu? (b) Loko Diyavulosi a hi vangela nxaniso, xikongomelo xa yena hi xihi? (c) Ha yini Vakreste va hetelela va hlurile hi ku hetiseka?
12 Hlaya Varhoma 8:35-37. Xana u kona munhu kumbe nchumu wo karhi lowu nga hi hambanisaka ni rirhandzu ra Yehovha ni N’wana wa yena, Kreste Yesu? Sathana a nga ha tirhisa vatirheli va yena va laha misaveni leswaku va xanisa Vakreste. Eka lembe-xidzana leri hundzeke, vamakwerhu vo tala lava nga Vakreste va xanisiwe hi ndlela ya tihanyi ematikweni yo tala. Etindhawini tin’wana namuntlha, vamakwerhu va langutana ni ntshikilelo wa ikhonomi siku ni siku. Van’wana va fa hi ndlala kumbe a va na swiambalo leswi eneleke. Xana Diyavulosi u ni xikongomelo xihi loko a va vangela swiyimo leswi swo nonon’hwa? Xin’wana xa swikongomelo swa yena i ku heta vagandzeri va ntiyiso va Yehovha matimba. Sathana u lava ku hi endla hi vona onge Xikwembu a xa ha hi rhandzi. Kambe, xana swi tano?
13 Ku fana na Pawulo loyi a tshaheke Pisalema 44:22, hi dyondze Rito ra Xikwembu leri tsariweke. Ha swi twisisa leswaku swilo leswi swi humelela hina “tinyimpfu” ta Xikwembu hikwalaho ka vito ra xona. Ku kwetsimisiwa ka vito ra Xikwembu ni ku tlakusiwa ka vuhosi bya xona bya misava hinkwayo swa katseka. Xikwembu xi pfumelele miringo hikwalaho ka mimphikamakaneta yoleyo, ku nga ri swona leswaku a xa ha hi rhandzi. Ku nga khathariseki swiyimo swihi na swihi leswi nga ha hi tshikilelaka, ha tiyiseka leswaku rirhandzu ra Xikwembu hi vanhu va xona, ku katsa ni un’wana ni un’wana wa hina, a ri hundzukanga. Hambiloko swo vonaka onge va hi hlula sweswi, kambe hi ta va hi hlurile loko ho tshama hi tshembekile. Ku tiva leswaku Xikwembu xi hi rhandza hi rirhandzu leri nga heriki, swi hi nyika matimba.
14. Ha yini Pawulo a a khorwisekile hi rirhandzu ra Xikwembu ku nga khathariseki maxangu lawa Vakreste va nga ha langutanaka na wona?
14 Hlaya Varhoma 8:38, 39. I yini lexi khorwiseke Pawulo leswaku a xi kona lexi nga hambanisaka Vakreste ni rirhandzu ra Xikwembu? A swi kanakanisi leswaku swilo leswi humeleleke Pawulo evutirhelini swi tiyise ripfumelo ra yena ra leswaku Xikwembu xa hi rhandza, hambiloko hi langutana ni maxangu. (2 Vakorinto 11:23-27; Vafilipiya 4:13) Nakambe, Pawulo a a xi tiva xikongomelo xa hilaha ku nga heriki xa Yehovha swin’we ni ndlela leyi a tirhisaneke ha yona ni vanhu va Yena enkarhini lowu hundzeke. Xana rifu ri nga ri hlula rirhandzu ra Xikwembu eka lava xi tirheleke hi ku tshembeka? Nikatsongo! Vanhu vo tano lava tshembekeke loko va fa va ta hambeta va hanya emianakanyweni ya Xikwembu leyi hetisekeke, naswona xi ta va pfuxa hi nkarhi lowu faneleke.—Luka 20:37, 38; 1 Vakorinto 15:22-26.
15, 16. Hlamusela swilo swin’wana leswi swi nga ta ka swi nga endli leswaku Xikwembu xi tshika ku rhandza malandza ya xona lama tshembekaka.
15 Ku nga khathariseki khombo leri nga hi humelelaka evuton’wini namuntlha—ku nga ha va mhangu leyikulu, vuvabyi lebyi nga tshungulekiki, kumbe swiphiqo leswikulu swa timali—a xi kona lexi nga herisaka rirhandzu ra Xikwembu hi vanhu va xona. Tintsumi ta matimba, to tanihi ntsumi leyi nga yingisangiki leyi veke Sathana, a ti nge endli leswaku Yehovha a tshika ku rhandza malandza ya yena lama tinyiketeleke. (Yobo 2:3) Tihulumendhe ti nga ha sivela, ti khotsa ni ku khoma malandza ya Xikwembu hi tihanyi, naswona ti nga ha ma vitana “vanhu lava nga amukelekiki.” (1 Vakorinto 4:13) Rivengo ro tano ra matiko ri nga ha endla leswaku vanhu va hi hundzukela, kambe a ri nge swi koti ku endla leswaku Hosi Leyikulu ya vuako yi hi fularhela.
16 Leswi hi nga Vakreste, a hi fanelanga hi chava leswaku swin’wana swa leswi Pawulo a swi vitaneke “swilo leswi nga laha sweswi”—swiendlakalo ni swiyimo swa mafambiselo ya sweswi ya swilo—kumbe “swilo leswi taka” swi nga herisa rirhandzu ra Xikwembu hi vanhu va xona. Hambileswi vafumi vo homboloka va laha misaveni ni le tilweni va lwisanaka na hina, rirhandzu ra Xikwembu ri ta hi tiyisa. Hilaha Pawulo a kandziyiseke hakona, “vutlakuki ni vuenti” a swi nge ri siveli rirhandzu ra Xikwembu. Ina, xin’wana ni xin’wana lexi nga ha vonakaka xi lava ku hi heta matimba kumbe lexi tlakukeke, xi nga ka xi nga hi hambanisi ni rirhandzu ra Xikwembu; naswona ku hava xivumbiwa xin’wana lexi nga herisaka vuxaka bya Muvumbi ni malandza ya yena lama tshembekaka. Rirhandzu ra Xikwembu a ri heli; ri tshama hilaha ku nga heriki.—1 Vakorinto 13:8.
Teka Tintswalo Ta Rirhandzu Ta Xikwembu Ti Ri Ta Nkoka Hilaha Ku Nga Heriki
17. (a) Ha yini ku rhandziwa hi Xikwembu swi “antswa ku tlula vutomi”? (b) Hi swi kombisa njhani leswaku hi teka tintswalo ta Xikwembu ta rirhandzu ti ri ta nkoka?
17 Rirhandzu ra Xikwembu i ra nkoka eka wena ku fikela kwihi? Xana u titwa ku fana na Davhida loyi a tsaleke a ku: “Hikuva musa wa wena wa rirhandzu wa antswa ku tlula vutomi, milomu ya mina yi ta ku bumabumela. Hikwalaho ndzi ta ku dzunisa enkarhini wa ku hanya ka mina; ndzi ta tlakusela swandla swa mina evitweni ra wena”? (Pisalema 63:3, 4) Entiyisweni, xana xi kona lexi u nga xi kumaka evuton’wini lexi tlulaka ku rhandziwa hi Xikwembu ni ku va munghana wa xona la tshembekaka? Hi xikombiso, xana ku va ni ntirho wo tihanyisa lowu hakelaka swinene swi tlula ku va ni ku rhula ka mianakanyo ni ntsako leswi u swi kumaka hi ku va munghana lonkulu wa Xikwembu? (Luka 12:15) Vakreste van’wana va boheke ku endla xiboho xa leswaku va landzula Yehovha, loko swi nga ri tano, va dlayiwa. Sweswo swi humelele Timbhoni ta Yehovha to tala etikampeni ta nxaniso ta Manazi hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. A hi vangani lava landzuleke, kambe vamakwerhu lava nga Vakreste va hlawule ku tshama va ri karhi va rhandziwa hi Xikwembu, va tiyimisele ku langutana ni rifu loko swi fanerile. Lava hlawulaka ku tshama va ri karhi va rhandziwa hi Xikwembu hi ku tshembeka va nga tiyiseka leswaku xi ta va nyika vumundzuku lebyi nga heriki, ku nga nchumu lowu misava yi nga ta ka yi nga hi nyiki. (Marka 8:34-36) Kambe a ku katseki vutomi lebyi nga heriki ntsena.
18. Ha yini vutomi lebyi nga heriki byi naveleka swonghasi?
18 Hambileswi swi nga kotekiki ku hanya hilaha ku nga heriki handle ka nseketelo wa Yehovha, ringeta ku anakanya leswaku ku hanya nkarhi wo leha handle ka nseketelo wa Muvumbi a swi ta va njhani. Vutomi bya kona a byi ta va byi nga ri na xikongomelo. Yehovha u nyike vanhu va yena ntirho lowu enerisaka leswaku va wu endla emasikwini lawa ya makumu. Kutani hi nga tiyiseka leswaku loko Yehovha, Muhetisisi Lonkulu wa Swikongomelo, a hi nyika vutomi lebyi nga heriki, hi ta dyondza hi tlhela hi endla swilo swo tala leswi nyanyulaka ni leswi nga swa nkoka. (Eklesiasta 3:11) Ku nga khathariseki leswaku hi ta dyondza swilo swo tala ku fikela kwihi enkarhini wolowo lowu nga riki na makumu, a hi nge ku twisisi hi ku helela “ku enta ka rifuwo ni vutlhari ni vutivi bya Xikwembu.”—Varhoma 11:33.
Tatana Wa Ku Rhandza
19. Xana Yesu Kreste u va lele hi xitiyisekiso xihi vadyondzisiwa va yena?
19 Hi Nisan 14, 33 C.E., eka madyambu yo hetelela Yesu a ri ni vaapostola va yena vo tshembeka va 11, u vule swilo swo tala, a va tiyisa leswaku va kota ku langutana ni leswi a swi ta ta. Hinkwavo a va khomelele na Yesu emiringweni ya yena, naswona va swi vonile leswaku wa va rhandza hakunene. (Luka 22:28, 30; Yohane 1:16; 13:1) Kutani Yesu u va tiyisekisile: “Tatana u ni xinakulobye eka n’wina.” (Yohane 16:27) Kunene marito wolawo ma fanele ma pfune vadyondzisiwa ku xiya rirhandzu leri Tata wa vona wa le tilweni a va rhandzaka ha rona!
20. U tiyimisele ku endla yini, naswona i yini lexi u nga tiyisekaka ha xona?
20 Vo tala lava hanyaka sweswi va tirhele Yehovha hi ku tshembeka malembe yo tala. A swi kanakanisi leswaku loko makumu ya mafambiselo lawa ya swilo ma nga si fika, hi ta langutana ni miringo yo tala swinene. U nga tshuki u pfumelela miringo yoleyo kumbe ntshikilelo wolowo wu ku endla u kanakana leswaku Xikwembu xa ku rhandza hakunene. Mhaka leyi i ntiyiso lowu nga hundzukiki: Yehovha wa ku rhandza. (Yakobo 5:11) Onge un’wana ni un’wana wa hina a nga hambeta a hetisisa xiphemu xa yena, a yingisa swileriso swa Xikwembu hi ku tshembeka. (Yohane 15:8-10) Onge hi nga tirhisa nkarhi wun’wana ni wun’wana leswaku hi dzunisa vito ra xona. Hi fanele hi tiyisa xiboho xa hina xo hambeta hi tshinela ekusuhi na Yehovha hi xikhongelo na hi ku dyondza Rito ra yena. Ku nga khathariseki leswaku mundzuku ku humelela yini, loko hi endla leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi tsakisa Yehovha, hi ta tshama hi ri ni ku rhula, hi tiyiseka swinene leswaku wa hi rhandza hakunene.—2 Petro 3:14.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
• Leswaku vumoya ni mintlhaveko ya hina swi tshama swi ri exiyin’weni lexinene, hi fanele hi rhandziwa hi mani ngopfu-ngopfu?
• Hi swihi swilo leswi nga ta ka swi nga endli leswaku Yehovha a tshika ku rhandza malandza ya yena?
• Ha yini ku rhandziwa hi Yehovha swi “antswa ku tlula vutomi”?
[Swifaniso eka tluka 13]
Loko hi titwa hi ri ekule ni rirhandzu ra Xikwembu, hi nga tikarhatela ku lulamisa timhaka
[Xifaniso eka tluka 15]
Pawulo a a xi tiva xivangelo xa ku xanisiwa ka yena