Yehovha Wa Xi Yingisa Xirilo Xa Hina Loko Hi Kombela Mpfuno
“Mahlo ya Yehovha ma le henhla ka lavo lulama, ni tindleve takwe ti yingisa xirilo xa vona xo kombela mpfuno.”—PS. 34:15.
1, 2. (a) Vanhu vo tala va titwa njhani namuntlha? (b) Ha yini swilo leswi swi nga hi hlamarisi?
XANA u dya mbitsi u xeva hi nhlomulo? Loko swi ri tano, a wu wexe. Emafambiselweni lawa yo homboloka ya swilo vanhu va ntsandza-vahlayi va koka xilogweni hikwalaho ka mintshikilelo. Van’wana a va ha tivi leswaku se va to swi yini. Va titwa ku fana na mupisalema Davhida loyi a tsaleke a ku: “Ndzi heleriwe hi matimba kutani ndzi pfotloseka ku tlula mpimo; ndzi vombile hikwalaho ka ku konya ka mbilu ya mina. Mbilu ya mina yi ba hi matimba swinene, matimba ya mina ma ndzi siyile, ni ku vonakala ka mahlo ya mina a ku kona eka mina.”—Ps. 38:8, 10.
2 Maxangu ya vutomi a ma hi hlamarisi hina Vakreste. Ha swi twisisa leswaku “switlhavi swa maxangu” i xin’wana xa swikombiso swa vukona bya Yesu. (Mar. 13:8; Mat. 24:3) Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “switlhavi swa maxangu” ri vula xitlhavi lexikulu lexi manana a vaka na xona loko a ri karhi a tswala n’wana. Kunene marito lawa ma ya hlamusela kahle maxangu lawa vanhu va ma vonaka eminkarhini leyi ya “mangava” leyi swi “nonon’hwaka ku langutana na yona”!—2 Tim. 3:1.
Yehovha Wa Ma Tiva Maxangu Ya Hina
3. I yini leswi vanhu va Xikwembu va swi xiyaka?
3 Vanhu va Yehovha va swi xiya leswaku na vona va weriwa hi maxangu lawa, naswona handle ko kanakana swiyimo swo tika swi ta nyanya ku biha. Ku engetela eka maxangu lawa ma xanisaka vanhu hi ku angarhela, na hina tanihi malandza ya Xikwembu hi langutana ni ‘xirha Diyavulosi,’ loyi a tiyimiseleke ku dlaya ripfumelo ra hina. (1 Pet. 5:8) Swa olova ku titwa hilaha Davhida a titweke hakona, loko a ku: “Ndzhukano wu tshove mbilu ya mina, naswona mbanga ya kona a yi tshunguleki. A ndzi tshemba leswaku un’wana u ta ndzi tshandzisa, kambe a nga vanga kona; ni vachaveleri, kambe a ndzi kumanga munhu.”—Ps. 69:20.
4. I yini lexi hi chavelelaka loko hi langutane ni maxangu?
4 Xana Davhida a a vula leswaku a nga ha ri na ntshembo? Doo! Xiya marito man’wana lawa a ma vuleke eka pisalema yoleyo: “Yehovha u yingisa swisiwana, hakunene a nge va languteli ehansi vakhotsiwa vakwe,” kumbe “vanhu va [yena] lava bohiweke.” (Ps. 69:33, Bibele—Mahungu Lamanene) Hi ntolovelo, minkarhi yin’wana hi nga titwa onge hi vakhotsiwa hikwalaho ka maxangu ya hina. Hi nga ha vona onge van’wana a va xi twisisi hi ku helela xiyimo xa hina—naswona swi nga ha endleka leswaku a va xi twisisi. Kambe ku fana na Davhida, hi nga chaveleleka hi ku tiva leswaku Yehovha u ma twisisa hi ku helela maxangu ya hina.—Ps. 34:15.
5. I yini leswi Hosi Solomoni a a tiyiseka ha swona?
5 Solomoni n’wana wa Davhida u kandziyise yinhla leyi loko ku nyiketeriwa tempele ya le Yerusalema. (Hlaya 2 Tikronika 6:29-31.) U kombele Yehovha leswaku a yingisa xikhongelo xa munhu un’wana ni un’wana wa mbilu leyinene loyi a khongelaka eka Yena malunghana ni “khombo rakwe ni ku vaviseka kakwe.” Xana Xikwembu a xi ta swi hlamula swikhongelo swa vanhu lava tshikilelekeke? Solomoni u kombise leswaku wa tiyiseka leswaku Xikwembu a xi ta yingisa swikhongelo swa vona xi tlhela xi va pfuna. Ha yini? Hikuva xi tiva leswi nga ‘embilwini ya vana va vanhu.’
6. Hi nga langutana njhani ni maxangu naswona ha yini?
6 Na hina hi nga khongela eka Yehovha hi n’wi byela ‘khombo ra hina ni ku vaviseka ka hina vini,’ ku nga maxangu lawa hi langutanaka na wona. Swi fanele swi hi chavelela ku tiva leswaku wa ma vona maxangu ya hina naswona wa hi khathalela. Muapostola Petro u tiyisekise mhaka leyi loko a ku: “[Lahlelani] ku vilela hinkwako ka n’wina eka xona, hikuva xa mi khathalela.” (1 Pet. 5:7) Yehovha wa swi vona leswi hi humelelaka. Yesu u kandziyise ndlela leyi Yehovha a hi khathalelaka ha yona, a ku: “Xana swindzingiri swimbirhi a swi xavisiwi hi mali ya nsimbi ya risima leritsongo ke? Kambe ku hava ni xin’we xa swona lexi nga waka ehansi Tata wa n’wina a nga swi tivi. Hambi ku ri misisi ya tinhloko ta n’wina yi hlayiwile hinkwayo. Hikokwalaho mi nga chavi: Mi ni risima ku tlula swindzingiri swo tala.”—Mat. 10:29-31.
Titshege Hi Mpfuno Wa Yehovha
7. Hi wihi nseketelo lowu hi tiyisekisiwaka leswaku hi ta wu kuma?
7 Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha wa swi lava naswona wa swi kota ku hi pfuna loko hi tshikileriwe hi maxangu. “Xikwembu i vutumbelo ni ntamu wa hina, mpfuno lowu kumekaka hi ku hatlisa hi nkarhi wa maxangu.” (Ps. 34:15-18; 46:1) Xana Xikwembu xi hi pfuna njhani? Xiya leswi 1 Vakorinto 10:13 yi swi vulaka: “Xikwembu xa tshembeka, a xi nge mi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mi nga swi tiyiselaka, kambe loko mi ringiwa xi ta mi nyika ndlela yo huma, leswaku mi kota ku swi tiyisela.” Yehovha a nga ha kongomisa swilo leswaku a susa maxangu ya hina, kumbe a hi nyika matimba lama lavekaka leswaku hi kota ku tiyisela. Yehovha u ta hi pfuna hi ku tirhisa yin’wana ya tindlela leti.
8. Xana mpfuno wa Xikwembu hi nga wu kuma loko swi te yini?
8 Xana mpfuno lowu hi nga wu kuma loko swi te yini? Xiya leswi hi lerisiwaka ku swi endla: “[Lahlelani] ku vilela hinkwako ka n’wina eka xona.” Leswi swi vula ku nyika Yehovha vutihlamuleri byo khathalela mivilelo ya hina hi ndlela yo fanekisela. Hi ringeta ku tshika ku vilela kutani hi tshembela eka yena leswaku a khathalela swilaveko swa hina. (Mat. 6:25-32) Loko hi tshembela eka yena hi fanele hi titsongahata, hi nga titshegi hi matimba kumbe vutlhari bya hina vini. Loko hi titsongahata “ehansi ka voko ra matimba ra Xikwembu” hi xiya leswaku xiyimo xa hina xi le hansi. (Hlaya 1 Petro 5:6.) Hikwalaho, sweswo swi hi pfuna leswaku hi langutana ni xin’wana ni xin’wana lexi Xikwembu xi xi pfumelelaka. Hi nga ha va hi navela ku hatla hi pfuniwa, kambe ha tshemba leswaku Yehovha u swi tiva kahle leswaku u ta hi pfuna rini naswona hi ndlela yihi.—Ps. 54:7; Esa. 41:10.
9. I ndzhwalo wa muxaka muni lowu Davhida a a fanele a wu lahlela eka Yehovha?
9 Tsundzuka marito ya Davhida lama kumekaka eka Pisalema 55:22 lama nge: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela. A nge pfuki a pfumerile leswaku la lulameke a tsekatseka.” Loko Davhida a tsala marito wolawo a a ri emaxangwini lamakulu. (Ps. 55:4) Swi tikomba onge pisalema leyi yi tsariwe loko n’wana wa yena Absalomu a endle xikhiri xo n’wi wutlela vuhosi. Ahitofele, mutsundzuxi wa Davhida la tshembekaka swinene na yena u hlanganyerile eka xikhiri lexi. Davhida u boheke ku baleka eYerusalema leswaku a ponisa vutomi bya yena. (2 Sam. 15:12-14) Hambiloko Davhida a ri emaxangwini wolawo, u hambete a tshemba Xikwembu naswona xi n’wi pfunile.
10. Hi fanele hi endla yini loko hi ri emaxangwini?
10 I swa nkoka leswaku na hina, ku fana na Davhida, hi khongela eka Yehovha hi ta maxangu wahi ni wahi lawa hi nga ha vaka hi ri na wona. A hi kambisiseni leswi muapostola Pawulo a hi khutazeke ku swi endla emhakeni leyi. (Hlaya Vafilipiya 4:6, 7.) Ku ta va ni vuyelo byihi loko hi khongela swi huma embilwini? “Ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta [hina] ni matimba ya [hina] ya mianakanyo ha Kreste Yesu.”
11. Xana “ku rhula ka Xikwembu” ku ti sirhelela njhani timbilu ta hina ni mianakanyo ya hina?
11 Xana xikhongelo xi ta endla leswaku xiyimo xa wena xi cinca? Swi nga ha endleka xi cinca. Kambe, hi fanele hi swi xiya leswaku a hi minkarhi hinkwayo laha Yehovha a hlamulaka swikhongelo swa hina hi ndlela leyi hi lavaka ha yona. Nilokoswiritano, xikhongelo xi ta hi pfuna leswaku maxangu ya hina ma nga hi tshikileli. “Ku rhula ka Xikwembu” ku nga hi rhurisa mbilu loko hi ri ni maxangu. “Ku rhula ka Xikwembu” ku ta sirhelela timbilu ni mianakanyo ya hina ku fana ni vuthu ra masocha leri lerisiweke ku sirhelela muti leswaku wu nga hlaseriwi hi valala. Ku ta tlhela ku endla leswaku hi hlula ku kanakana, ku chava ni mianakanyo leyi hetaka matimba ni ku hi sivela leswaku hi nga endli swiboho swa vuphukuphuku hi magugu.—Ps. 145:18.
12. Kombisa ndlela leyi munhu a nga vaka ni ku rhula ka mianakanyo ha yona.
12 Xana hi nga ku kuma njhani ku rhula ka mianakanyo loko hi ri emaxangwini? Xiya xifaniso lexi yelanaka ni xiyimo xa hina. Munhu a nga ha va a ri ni mininjhere wa tihanyi. Kambe a nga swi kota ku phofula swivilelo swa yena eka n’wini wa khampani la nga ni musa a tlhela a anakanyela. N’wini wa khampani a nga ha tiyisekisa munhu yoloye leswaku wa xi twisisa xiyimo xa yena ivi a n’wi byela leswaku mininjhere yoloye u ta tekeriwa xikhundlha xa yena. Xana mutirhi yoloye u ta titwa njhani? Ku tshemba mhaka yoleyo ni ku tiva leswi nga ta humelela swi ta n’wi tiyisa leswaku a hambeta a tirha ekhampanini yoleyo, hambiloko a ha ta ya emahlweni a kandziyeriwa hi mininjhere yoloye swa xinkarhana. Hilaha ku fanaka, ha swi tiva leswaku Yehovha wa xi twisisa xiyimo xa hina, naswona wa hi tiyisekisa leswaku ku nga ri khale “mufumi wa misava leyi u ta cukumeteriwa ehandle.” (Yoh. 12:31) Sweswo swa chavelela hakunene!
13. Loko hi khongerile, i yini swin’wana leswi hi faneleke hi swi endla?
13 Xana swi enerile ku byela Yehovha swiphiqo swa hina hi xikhongelo? Doo! Ka ha laveka swo tala. Hi fanele hi hanya hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa hina. Loko Hosi Sawulo a rhume vavanuna van’wana leswaku va ya ekaya ka Davhida va ya n’wi dlaya, Davhida u khongerile a ku: “Oho Xikwembu, ndzi kutsule eka valala va mina; onge u nga ndzi sirhelela eka lava va ndzi pfukelaka. Ndzi kutsule eka lava va hanyaka hi swo biha, ndzi ponise eka vanhu lava nga ni nandzu wa ngati.” (Ps. 59:1, 2) Loko Davhida a khongerile, u tlhele a yingisa nsati wakwe kutani a baleka. (1 Sam. 19:11, 12) Na hina hi nga khongelela vutlhari lebyi nga ta hi pfuna ku langutana ni maxangu ya hina.—Yak. 1:5.
Ndlela Leyi Hi Nga Kumaka Matimba Yo Tiyisela Ha Yona
14. I yini lexi nga hi pfunaka ku tiyisela loko hi ri emaxangwini?
14 Swi nga ha endleka maxangu ya hina ma nga susiwi xikan’we-kan’we. Loko swi te tano, i yini leswi nga ta hi pfuna ku tiyisela? Xo sungula, u nga rivali leswaku loko hi hambeta hi tirhela Yehovha hi ku tshembeka hambiloko hi langutane ni swiphiqo, hi kombisa leswaku hakunene ha n’wi rhandza. (Mint. 14:22) Tsundzuka leswi Sathana a hehleke Yobo ha swona: “Xana Yobo wo chava Xikwembu swa ntsena-ntsena? Xana wena a wu vekanga rihlampfu ku n’wi sirhelela ni ku sirhelela yindlu yakwe ni hinkwaswo leswi a nga na swona matlhelo hinkwawo? U katekise ntirho wa mavoko yakwe, naswona swifuwo swakwe swi tele hinkwako-nkwako emisaveni. Kambe, ndzi kombela leswaku u cinca u tshambuluta voko ra wena, u khumba hinkwaswo leswi a nga na swona kutani u vona loko a nga ta ka a nga ku rhukani exikandzeni.” (Yobo 1:9-11) Yobo u kombise leswaku xihehlo xexo a xi ri vunwa bya rihlaza hi ku tshembeka ka yena. Loko hi tiyisela maxangu, na hina hi hoxa xandla emhakeni yo kombisa leswaku Sathana i muhembi. Hikwalaho, ku tiyisela ka hina ku tiyisa ntshembo wa hina eka Yehovha.—Yak. 1:4.
15. Hi swihi swikombiso leswi nga hi tiyisaka?
15 Xa vumbirhi, tsundzuka leswaku “ku xaniseka loku fanaka ku karhi ka endleka enhlengeletanweni hinkwayo ya vamakwenu emisaveni.” (1 Pet. 5:9) Ina, “a mi si weriwa hi ndzingo loko wu nga ri lowu tolovelekeke evanhwini.” (1 Kor. 10:13) Hikwalaho u nga kuma matimba ni xivindzi loko u anakanyisisa hi swikombiso swa van’wana ematshan’weni yo ehleketa ngopfu hi swiphiqo swa wena n’wini. (1 Tes. 1:5-7; Hev. 12:1) Tinyike nkarhi wo ehleketa hi xikombiso xa vanhu lava u va tivaka lava va tiyiseleke hi ku tshembeka hambiloko va ri emaxangwini lamakulu. Xana u tshame u endla ndzavisiso wa timhaka ta vutomi u lavana ni marungula ya lava tshameke va langutana ni xiyimo lexi fanaka ni xa wena? Timhaka toleto ti nga ha ku tiyisa swinene.
16. Xikwembu xi hi tiyisa njhani loko hi langutane ni miringo yo hambana-hambana?
16 Xa vunharhu, tsundzuka leswaku Yehovha i “Tatana la nga ni tintswalo letikulu tlhelo Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo, lexi hi chavelelaka enhlomulweni wa hina hinkwawo, leswaku hi ta swi kota ku chavelela lava nga emahlomulweni ya mixaka-xaka hi nchavelelo lowu Xikwembu xi hi chavelelaka ha wona.” (2 Kor. 1:3, 4) Swi va onge hiloko Xikwembu a xi ri kwala tlhelo ka hina xi ri karhi xi hi khutaza ni ku hi tiyisa, ku nga ri eka mahlomulo lawa hi langutaneke na wona hi nkarhi wolowo ntsena kambe “enhlomulweni wa hina hinkwawo.” Sweswo swi endla leswaku hi kota ku chavelela van’wana “emahlomulweni ya mixaka-xaka.” Pawulo hi byakwe u wu vonile ntiyiso wa marito lawa.—2 Kor. 4:8, 9; 11:23-27.
17. Bibele yi nga hi pfuna njhani leswaku hi langutana ni maxangu evuton’wini?
17 Xa vumune, hi ni Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele leri “pfuna[ka] ku dyondzisa, ku tshinya, ku lulamisa swilo, ku laya eku lulameni, leswaku munhu wa Xikwembu a faneleka hi ku helela, a hlomisiwa hi ku helela eka ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene.” (2 Tim. 3:16, 17) Rito ra Xikwembu a ri endli leswaku hi “faneleka” ni ku hi ‘hlomisa eka ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene’ ntsena. Ri tlhela ri hi pfuna ku langutana ni maxangu evuton’wini. Ri hi endla hi “faneleka hi ku helela” ni ku hi “[hlomisa] hi ku helela.” Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va ku “hlomisiwa hi ku helela” hi ku kongoma ri vula “ku longisiwa hinkwaswo leswi lavekaka.” Swi nga ha endleka leswaku eminkarhini ya khale a ri tirhisiwa eka byatso lebyi a byi longisiwe hinkwaswo leswi lavekaka leswaku byi lunghekela riendzo kumbe eka muchini lowu a wu kota ku endla ntirho wihi ni wihi lowu a wu fanele wu wu endla. Hilaha ku fanaka, Yehovha hi ku tirhisa Rito ra yena, u hi longisa hinkwaswo leswi lavekaka leswaku hi kota ku hlula yini na yini lexi hi nga ha langutanaka na xona. Hikwalaho, hi nga ha vula hi ku, “Loko Xikwembu xi swi rhandza, ndzi nga swi amukela hi ku pfuniwa hi xona.”
Ku Kutsuriwa Eka Maxangu Ya Hina Hinkwawo
18. I yini lexi nga hi pfunaka ku tiyisela hi ku tshembeka?
18 Xa vuntlhanu, tshama u ri karhi u ehleketa hi mhaka ya leswaku ku nga ri khale Yehovha u ta ntshunxa vanhu eka maxangu hinkwawo. (Ps. 34:19; 37:9-11; 2 Pet. 2:9) Eku heteleleni, Xikwembu xi ta va xi hi ntshunxe eka mahlomulo ya sweswi ni ku hi nyika vutomi lebyi nga heriki, ku nga ha va etilweni swin’we na Yesu kumbe emisaveni leyi nga paradeyisi.
19. Xana hi nga swi kota njhani ku tiyisela hi ku tshembeka?
19 Loko ha ha rindzele nkarhi wolowo, hi ta hambeta hi langutana ni maxangu ya misava leyi yo homboloka. Kunene hi wu langutele hi mahlo-ngati nkarhi lowu maxangu lawa ma nga ta va ma nga ha ri kona! (Ps. 55:6-8) A hi tsundzukeni leswaku ku tiyisela ka hina hi ku tshembeka swi kombisa leswaku Diyavulosi i muhembi. Onge hi nga tiyisiwa hi swikhongelo swa hina na hi vamakwerhu lava nga Vakreste, hi ri karhi hi tsundzuka leswaku vamakwerhu va hina na vona va langutana ni miringo yo fana ni ya hina. Hambeta u faneleka hi ku helela ni ku hlomisiwa hi ku helela hi ku ri tirhisa kahle Rito ra Xikwembu. U nga pfumeli leswaku ku tshemba ka wena nkhathalelo wa rirhandzu lowu humaka eka “Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo” ku tsekatsekisiwa. Tsundzuka leswaku “mahlo ya Yehovha ma le henhla ka lavo lulama, ni tindleve takwe ti yingisa xirilo xa vona xo kombela mpfuno.”—Ps. 34:15.
Xana U Nga Hlamula?
• Davhida a a titwa njhani hi maxangu lawa a a langutane na wona?
• Hosi Solomoni a a tiyiseka ha yini?
• I yini lexi nga hi pfunaka ku langutana ni miringo leyi Yehovha a yi pfumelelaka?
[Xifaniso eka tluka 13]
Solomoni a a tiyiseka leswaku Yehovha u ta va pfuna vanhu va Yena lava nga emaxangwini
[Xifaniso eka tluka 15]
Davhida u lahlele ndzhwalo wa yena eka Yehovha hi xikhongelo kutani a hanya hi ku pfumelelana ni leswi a swi khongeleleke