Timhaka ta mabhuku ma tako ka Cibhukwana ca Mutlhangano
2-8 KA ABRIL
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MATEWU 26
“Ku fana ni kuhambana ku nga kona cikari ka Pasika ni Cialakanyiso”
(Matewu 26:17-20) Hi siku go ranga ga mubuzo wa zvibaba zvi nga hiko na comelo, a vapizani va nota ka Jesu, va taku: U randza a kuva hi ku longisela kwihi a kuga pasika ke? 18 Aku ngalo: Fambani mutini ka munhu wo kari, mu yaku ka yena: A Mugondzisi i ngalo: A cikhati ca mina ci tshinele, ndzi taga pasika ndlwini ya wena, zvin’we ni vapizani va mina. 19 A vapizani va no maha lezvi Jesu a nga va rumile, va longisa pasika. 20 Laha na gi hlwile, Jesu i wa tshamile kugeni zvin’we ni vapizani.
tivhidhyu ta nwtsty
Zvakuga zva Pasika
A zvilo zvi nga kala zvi nga choti ka pasika zvi wa hi lezvi: 1) yivhana yo wociwa (yi wa nga faneli ku tshoviwa marambu); 2) cibaba co kala ci nga hi na comelo; 3) ni matluka yo bava. (Ek 12:5, 8; Mitse 9:11) A matluka lawo yo bava kuzvilava ma wa alakanyisa vaIzrayeli lezvi va nga xanisekisile zvona kota tikhumbi le Gibhite. Jesu i tirisile cibaba co kala comelo kasi ci yimela a miri wakwe wo mbhelela. (Mt 26:26) Ahandle ka lezvo, mupostoli Pawule i te Jesu i yivhana ya “pasika ya hina”. (1 Kor 5:7) Ka zana ga malembe go sangula, a vhinyo 4) yi wa tirisiwa kambe kota zvakuga zva pasika. Jesu i tirisile vhinyo kasi ku yimela a nkhata wakwe, lowu wu nga wa ta halatiwa kota muphahlo. — Mt 26:27, 28.
(Matewu 26:26) Na va kari vaga, Jesu i no teka cibaba, a khesa, a ci khema; i no nyika vapizani aku: Tekani, muga; leci hi miri wa mina.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 26:26
leci hi: Hambu lezvi a magezu ya Jesu ma nga ha hundzuluselwako ku “leci i miri wa mina”, lezvi a nga zvi wula ku wa hi ku “leci ci yimela miri wa mina.” A vapostoli va tekele ku zvi zwisisa lezvo, hakuva Jesu i wa hi kona kwalaho ni miri wakwe wo mbhelela. Ni cibaba co kala comelo leci va nga lava kuga conawu ci wa hi kona. Hikwalaho, ku wa nga hi na ndlela yaku a cibaba leco civa miri wa Jesu ha woce. Wona lezvaku a gezu legi ga ciGreki hi galegi gi nga tiriswa ka Mt 12:7, laha a maBhibhiliya yo tala ma nge “zvi wula”.
(Matewu 26:27, 28) I no teka a gombe, a bonga, a gi nyika kabye, aku: Nwanani n’wentlhe ha gona; 28 hakuva leci hi nkhata wa mina wa civhumelwano ciswa, lowu wu halatelwako a vanyingi a kutsetselelweni ka zviwonho.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 26:28
nkhata . . . wa civhumelwano: A civhumelwano ciswa leci Jehovha a ci mahileko ni maKristu ma totilweko ci tirile hi kota ya muphahlo wa Jesu. (Mah 8:10) Jesu i tirisile a gezu galegi ga gin’we gi tirisilweko hi Mosi a cikhati a nga wulawula hi civhumelwano ca nayo leci ci mahilweko ni vaIzrayeli le Citsungeni ca Sinayi. (Ek 24:8; Mah 9:19-21) A ku fana ni nkhata wa tihomu ni timbuti wu nga maha ku a civhumelwano ca Nayo ci tira cikari ka Nungungulu ni vaIzrayeli, a nkhata wa Jesu wu mahile ku a civhumelwano ciswa leci Jehovha a nga wa ta ci maha ni vaIzrayeli va moya ci tira. A civhumelwano leci ci sangulile ku tira hi Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina.— Mah 9:14, 15.
Kela titshomba ta moya
(Matewu 26:17) Hi siku go ranga ga mubuzo wa zvibaba zvi nga hiko na comelo, a vapizani va nota ka Jesu, va taku: U randza a kuva hi ku longisela kwihi a kuga pasika ke?
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 26:17
Hi siku go ranga ga mubuzo wa zvibaba zvi nga hiko na comelo: A mubuzo wa zvibaba zvo kala comelo wu wa sangula hi 15 ka Nisani, na ku hundzile a siku ga Pasika (14 ka Nisani), niku wu wa teka 7 wa masiku. (Wona Cipandze 19 ca cibhukwana Civhuno ca ku gondza hi cona a Mhaka ya Nungungulu.) Hambulezvo, a cikhati leci Jesu a nga hi laha misaveni, a Pasika ni mubuzo lowo zvi wa patsilwe laha ka kun’we laha ka kuza zvikhati zvin’wani a masiku wontlhe ya 8 ma vitaniwa ku ‘mubuzo wa zvibaba zvi nga hiko na comelo’, a ku patsa ni 14 ka Nisani. (Lu 22:1) Ka mongo lowu, a magezu “hi siku go ranga ga mubuzo” ma nga ha wula ku “na gi nga se chikela a siku ga mubuzo”. (Ringanisa na Jo 1:15, 30, laha a gezu ga ciGreki gi wulako ku “wo ranga” [proʹtos] gi nga hundzuluselwa ku ‘a rangileko ava kona’, kutani ku ‘i wa hi kona na ndzi nga seva kona’ [proʹtos].) Hikwalaho, a gezu lego ga ciGreki ni lezvi a vaJudha va nga yi wonisa zvona a mibuzo leyi zvi komba ku a vapizani va mahile ciwutiso cabye ka Jesu hi 13 ka Nisani. Ndzeni ka siku lego ga 13 ka Nisani, a vapizani va longisele Pasika, gi giwa andzhako ka kupela ka gambo kusanguleni ka siku ga 14 ka Nisani— Mr 14:16, 17.
(Matewu 26:39) I no famba mahlweni kutsongwani, a yawa hi nghohe yakwe, a khongela, aku: Dhadhani, loku zvi koteka, a gombe legi a gi hundze ka mina; ahemba na ku nga mahiwi hi kurandza ka mina, kanilezvi kota kurandza ka wena.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 26:39
a gombe legi a gi hundze ka mina: Lomu ka Bhibhiliya, a “gombe” gi tolovela ku tirisiwa hi ndlela yo fananisa kasi ku wula a kurandza ka Nungungulu, kutani “ntiro” lowu munhu a nyikilweko. Handle ko kanakana, Jesu i wa karateka nguvhu hi kota ya ciruko leci ci nga wa ta tisiwa ka Nungungulu hi kota ya mafela yakwe ya ku lumbetiwa ku wa rukatela Nungungulu niku wa vanga woyonga. A kukarateka loko ku mu kucile ku khongela aku a “gombe” legi a gi hundze ka mina.
9-15 KA ABRIL
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MATEWU 27-28
“Fambani mu va maha vapizani — Hikuyini, kwihi niku hi ndlela muni?”
(Matewu 28:18) Zvonake Jesu i no tshinela ka vona, aku kabye: Wu nyikilwe ka mina a ntamu wontlhe a tilweni ni laha misaveni;
w04 1/7 8 ¶4
“Fambani mu va maha vapizani”
Jesu i na ni ntamu hehla ka bandla gakwe, niku kusukela 1914 i na ni ntamu hehla ka Mufumo wuswa wu yimisilweko hi Nungungulu. (Va Le Kolosi 1:13; Kuvhululelwa 11:15) Hi yena ngilozi ya hombe yi rangelako a mabutho yo tala nguvhu ya tingilozi le tilweni. (1 Va Le Tesalonika 4:16; 1 Pedro 3:22; Kuvhululelwa 19:14-16) I nyikilwe ntamu hi Papayi wakwe kasi ku lovisa ‘mifumo yontlhe, ni wuhosi gontlhe ni mintamu’ leyi yi lwako ni milayo yakwe yo lulama. (1 Va Le Korinte 15:24-26; Va Le Efesusi 1:20-23) A wuhosi ga Jesu a gi gumelwi ka lava va hanyako basi. “Mulamuli wa va hanyako ni vafileko” kambe, niku Nungungulu i mu nyikile ntamu wa ku vhuxa vafileko. (Mitiro 10:42; Johani 5:26-28) Hakunene, a cileletelo ci nyikwako hi Munhu a nga ni wukosi ga hombe ci fanele ku woniwa kota ca lisima nguvhu. Hikwalaho, hina hi ingisa a cileletelo ca Kristu ca ku ‘famba hi maha vapizani’ hi cichavo ni kuzvirandza.
(Matewu 28:19) Hikwalaho fambani, mu va maha vapizani a matiko wontlhe, mu va bhabhatisa hi vito ga Dhadhani ni ga N’wana ni ga Moya wa ku Basa;
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 28:19
mu va maha vapizani: A gezu ga ciGreki gaku ma·the·teuʹo gi nga ha hundzuluselwa giku “ku gondzisa” na u hi ni kungo ga ku maha valandzeli kutani vapizani. (Ringanisa na Mt 13:52, laha gi nge “gondzisilweko”) A magezu “kubhabhatisa” ni ku “gondzisa” ma komba lezvi zvi patsekako ka cileletelo caku “fambani mu va maha vapizani”.
a matiko wontlhe: Hi kukongoma a magezu ya ciGreki ma wula ku “matiko wontlhe”, kanilezvi a mongo wu komba lezvaku ku wuliwa vanhu va matiko wontlhe, hakuva a gezu ga ciGreki laha kaku mu “va” bhabhatisa gi tira ka vanhu, na ku nga hi ka “matiko”. A cileletelo leco ca ku yela vanhu va “matiko wontlhe” ci wa hi ciswa. A Mitsalo yi komba ku cikhatini ca kale na Jesu a nga se sangula ntiro wakwe laha misaveni, a vaMatiko va wa amukelwa hi vaIzrayeli loku vata kasi ku ta khozela Jehovha. (1 Tih 8:41-43) Hambulezvo, hi ku tirisa cileletelo leco, Jesu i byelile vapizani vakwe lezvaku va engetela ntiro wabye hi kuva va nga ha chumayeli vaJudha basi. Hi ndlela leyo, Jesu i wa khanyisa lezvaku a ntiro wa ku maha vapizani wu wa ta mahiwa misaveni yontlhe. — Mt 10:1, 5-7; Kuv 7:9.
(Matewu 28:20) mu va gondzisa a ku gonga zvontlhe lezvi ndzi mu layileko zvona. Mangabye, ndzi na n’wina a masiku wontlhe, na kona kugumelweni ka cikhati.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 28:20
mu va gondzisa: A gezu ga ciGreki gi hundzuluselweko ku “ku gondzisa” gi patsa ku wula, ku tlhamusela, ku tiyisa, ni ku nyika zvikombiso zvi seketelako lezvi u zvi wulako. (Wona tlhamuselo wa Mt 3:1; 4:23 ka Cibhukwana ca mutlhangano ca Janeiro wa 2018) A ku va gondzisa ku gonga zvontlhe lezvi Jesu a layileko a hi ntiro wa cikhatanyana basi, niku zvi wa ta patsa ku gondzisa lezvi a nga gondzisa, ku zvi tirisa, ni ku landzela cikombiso cakwe. — Jo 13:17; Efe 4:21; 1 Pe 2:21.
Kela titshomba ta moya
(Matewu 27:51) Languta, a cisirelo ca tempeli ci no handzuka hi laha cikari, kusukela hehla kala lahasi; a misava yi no tsekatseka, a maribye ma pandzeka;
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 27:51
a cisirelo: I nguwo yo saseka nguvhu yi nga hambanisa wutshamu go Basa ni wutshamu go Basabasa ga tempeli. A bhuku ga matimu ya vaJudha gi komba lezvaku a cisirelo leco co bindza ci wa chikela kwalomo ka 18 wa timetro hi kuleha, 9 wa timetro hi kuanama, ni 7,4 wa tisentimetro hi kudziva ka cona. Hi ku ci handzula hi laha cikari, Jehovha i kombisa zanga yakwe hi lava va nga daya N’wana wakwe, niku lezvo zvi tlhela zvi komba ku makunu zva koteka ku nghena tilweni ha koce. — Mah 10:19, 20.
tempeli: A gezu ga ciGreki gaku na·osʹ ka mongo lowu gi wula a yindlu ya laha cikari leyi yi nga hi ni wutshamu go Basa ni wutshamu go Basabasa.
(Matewu 28:7) Hatlisani mu famba, mu ya byela vapizani vakwe, muku: I vhukile hi ka vafileko. Wa mu rangela a ku ya Galileya; mu ta mu wona kona. Mangabye, ndzi mu byelile.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mt 28:7
mu ya byela vapizani vakwe, muku: I vhukile hi ka vafileko: A vavasati lava a va byeliwangi lezvaku Jesu i vhukile hi ka vafileko basi, kanilezvi va tlhelile va byeliwa lezvaku vaya tivisa vapizani van’wani va Jesu. (Mt 28:2, 5, 7) Hi kuya hi mukhuwo wa ciJudha wu nga seketelwiko lomu ka Mitsalo, a wukustumunyu ga wasati gi wa nga vhumelwi ka hubye ya milayo. A kuhambana ni lezvo, a ngilozi ya Jehovha yi va nyikile wudzundzo vavasati hi ku va nyika ntiro lowo wo tsakisa.
16-22 KA ABRIL
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MARKU 1-2
“A zviwonho zva wena zvi tsetselelwe”
(Marku 2:3-5) Ku no nehiwa kakwe a munhu loyi a nga file reve ga tlhelo, na a rwelwe hi mune wa vavanuna. 4 Laha va nga tsandzeka ku tshinela ka yena hi kota ya cidlemo, va no tlhatlha a langwa la yindlu leyi a nga hi ka yona; laha na va li bhoxile, va no releta a lihlaka leli a nga etlele ka lona loyi a nga file reve ga tlhelo. 5 Jesu na a wona a kukholwa kabye, aku ka loyi a nga file reve ga tlhelo, N’wananga, a zviwonho zva wena zvi tsetselelwe.
jy 67 ¶3-5
“A zviwonho zva wena zvi tsetselelwe”
Laha Jesu a nga kari a gondzisa na a hi ka yindlu leyo yi nga tele hi vanhu, ku nota 4 wa vavanuna ni munhu a nga file reve. A wanuna loye i wa hi laha ka lihlaka kutani sango. Va wa lava ku Jesu a hanyisa munghana wabye. Hambulezvo, va wa nga zvi koti ku mu chiketa laha ka Jesu hi kota ya kutala ka vanhu. (Marku 2:4) Handle ko kanakana, va karatekile nguvhu. Hikwalaho, va no noma le hehla ka yindlu, va bhoxa va releta munghana wabye laha Jesu a nga hi kona.
Xana Jesu i zangarile hi lezvi va nga mu colopetela? Ne ni kutsongwani! I no hlamala nguvhu hi kukholwa kabye, a byela wanuna loyi a nga file reve aku: “A zviwonho zva wena zvi tsetselelwe.” (Matewu 9:2) Xana Jesu i wa hi ni ntamu wa ku tsetselela zviwonho futsi? A vaFarisi ni vatsali va no swireka va ngurangura va wutisana lezvi: ‘Hikuyini a munhu loyi a wulako zvakunghahi? Wa rukatela; himani a nga tsetselelako zviwonho, ahandle ka Nungungulu yece?’— Marku 2:7.
Jesu i no tiva lezvi va nga kari va zvi ehleketa, a va wutisa lezvi: “Hikuyini mu alakanyako zvilo lezvo timbilwini ta n’wina? Cini ci olovako? Ku wula ku: ‘A zviwonho zva wena zvi tsetselelwe,’ kutani ku wula ku: ‘Suka u yima, u teka lihlaka la wena u famba ke’?” (Marku 2:8, 9, NM) Jesu i zvi kotile ku tsetselela zviwonho zva wanuna gayani, hi ku tirisa ndzhiho lowu a nga wa ta hakhela hi kufamba ka cikhati.
(Marku 2:6-12) Kanilezvi laho ku wa tshamile a vatsali vo kari, va wulawulisana timbilwini tabye, 7 vaku: Hikuyini loyi munhu a wulako zvakunghahi? Wa rukatela; himani a nga tsetselelako zviwonho, a handle ka Nungungulu yece? 8 Jesu na a zvi tiva a moyeni wakwe lezvaku va wulawulisana lezvo cikari kabye, i te ngalo kabye: Hikuyini mu wulawulisanako lezvo timbilwini ta n’wina ke? 9 Hi cihi ci hehukako, a ku wula ka loyi a fileko reve ga tlhelo: A zviwonho zva wena zvi tsetselelwe, kutani ku ngalo: Suka, u teka sango ga wena, u famba? 10 Kanilezvi kasi ma fela ku zvi tiva lezvaku a N’wana wa munhu i na ni ntamu misaveni a ku tsetselela zviwonho (i no wula ka loyi a fileko reve ga tlhelo): 11 Mina ndza wula ka wena, vhuka, u teka sango ga wena uya kaya. 12 Zvonake i no vhuka, a teka sango a huma mahlweni ka vona vontlhe; hikwalaho vontlhe va no hlamaliswa, va dhumisa Nungungulu, vaku: Cima a hi wonangi zvakunghahi.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 2:9
Hi cihi ci hehukako: Zvi wa olova ku wula lezvaku wa zvi kota ku tsetselela zviwonho, hakuva a ku na cikombiso co woneka ca ku tiyisa magezu lawo. Kanilezvi a ku wula ku suka, . . . u famba zvi wa ta lava ku a maha cihlamaliso leci ci nga wa ta maha ku vontlhe va zvi wona ku Jesu i nyikilwe ntamu wa ku tsetselela zviwonho. A matimu lawa ni lezvi zvi nga ka Isa 33:24 zvi komba ku a mababyi ma vangiwa hi lezvi hi nga vawonhi.
Kela titshomba ta moya
(Marku 1:11) Ku no huma gezu hi le tilweni, giku: Wena u N’wananga a randzekako, ndzi xalalako khwatsi ha wena.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 1:11
Ku no huma gezu hi le tilweni: Legi i khati go sangula lomu ka matimu ya tiIvhangeli laha Jehovha a wulawulako ni vanhu hi ku kongoma.— Wona tlhamuselo wa Mr 9:7; Joh 12:28.
Wena u N’wananga: Kota civangwa ca moya, Jesu i wa hi N’wana wa Nungungulu. (Jo 3:16) A cikhati leci a nga pswaliwa kota munhu wa nyama laha misaveni, Jesu i wa hi ‘N’wana wa Nungungulu’ wo mbhelela a ku fana na Adhamu. (Lu 1:35; 3:38) Kanilezvi, zvi wonekisa ku khwatsi a magezu lawa ya Nungungulu ma wula zvo hundza ku tlhamusela ku Jesu hi yena mani. Hi ku wula magezu lawo ni ku mu nyika moya wa ku basa, Nungungulu i wa komba ku Jesu i ‘belekilwe luswa’ kota N’wana Wakwe wa Moya, na a hi ni kutsumba ka ku tlhela a ya hanya le tilweni a tlhela a totiwa hi moya lezvaku a maha Hosi tlhelo Mupristi wa Hombe a yimisilweko hi Nungungulu. — Ringanisa na Jo 3:3-6; 6:51; Lu 1:31-33; Mah 2:17; 5:1, 4-10; 7:1-3.
ndzi xalalako khwatsi ha wena: A magezu lawo ma tirisilwe kambe ka Mt 12:18, laha ku nga tshahiwa magezu ya Isa 42:1 ma wulawulako hi Mesiya, kutani Kristu, loyi a tsumbisilweko. A ku chululiwa ka moya wa ku basa ni magezu lawa Nungungulu a nga ma wula xungetano hi N’wana wakwe zvi wa hi cikombiso co tiya caku Jesu hi yena Mesiya loyi a tsumbisilweko.
(Marku 2:27, 28) Zvonake i te ngalo kabye: A sabhadho gi no mahelwa munhu, a hi munhu a nga mahelwa sabhadho. 28 Lezvo a N’wana wa munhu i Hosi ni ya gona sabhadho.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 2:28
Hosi . . . ya gona Sabhadho: Laha Jesu i wulawula hi yena wutsumbu. (Mt 12:8; Lu 6:5), na a komba ku a Sabhadho gi wa hi mandleni yakwe kasi ku maha ntiro lowu a nyikilweko hi Papayi wakwe wa le tilweni. (Ringanisa na Jo 5:19; 10:37, 38.) Jesu i mahile zvihlamaliso zvo kari zva hombe nguvhu hi siku ga sabhadho, a ku patsa ni ku hanyisa vababyi. (Lu 13:10-13; Jo 5:5-9; 9:1-14) Lezvo zvi wa komba kuhumutwa loku hi tova nako a cikhati leci a to fuma, lezvi zvi to fana ni sabhadho ga ku humula. — Mah 10:1.
23-29 KA ABRIL
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MARKU 3-4
“Ku hanyisa hi sabhadho”
(Marku 3:1, 2) Jesu i no enghena kambe sinagogeni; ku wa hi kona munhu laho loyi a nga hi ni canja gi lameleko. 2 Va no mu cuwukela, ku kutani i ta mu hanyisa hi siku ga sabhadho, kasi va fela ku mu kumisa nandzu.
jy 78 ¶1-2
Cini a Nayo wa Sabhadho?
Jesu i noya ka sinagoga go kari — ko khwatsi ga kwalomuya Galileya — zvonake a ya kuma wanuna a nga lamele canja ga cinene. A siku lego ku wa hi Sabhadho kambe. (Luka 6:6) Loku Jesu a nghenile lomu Sinagogeni lego, a vatsali ni vaFarisi va no sangula ku mu cuwuka na va mu lambele. Hikuyini? Lezvi va nga mu lambele hi zvona va zvi kombisile laha va nga mu wutisa lezvi: “Ku fanele ku hanyisa hi siku ga Sabhadho ke?” — Matewu 12:10.
A varangeli va wukhongeli ga ciJudha va wa kholwa lezvaku a Nayo wo vhumela ku munhu a hanyisiwa hi Sabhadho loku ku hi ku i laha kusuhani ni kufa basi. Hi cikombiso, hi kuya hi vona zvi wa nga hi laha Nayweni a ku ololoxa rambu kutani ku bhandicha cilondza hi Sabhadho, hakuva yi wa nga hi mhaka ya kufa ni kuhanya. Zvi la su dlunya lezvaku a vatsali lavo ni vaFarisi va wa nga mu wutisi lezvo Jesu hi ku mu zwela wusiwana a wanuna loye a nga kari a xaniseka. Kanilezvi va wo lava nchumu wa ku mu kona hi wona.
(Marku 3:3, 4) Jesu i te ngalo ka munhu loyi a lameleko canja: Suka, u ta yima laha. 4 Aku kabye: Zvi fanele ku maha kusaseka hi siku ga sabhadho, kutani ku maha kubiha ke? A ku hanyisa munhu, kutani ku daya ke? Kanilezvi va no miyela.
jy 78 ¶3
Cini a Nayo wa Sabhadho?
Hambulezvo Jesu i wa ma tiva maalakanyo yabye ya kubiha. I wa zvi tiva lezvaku va wa hi ni mawonela ma nga kala ma nga yelani ni Mitsalo xungetano hi lezvi zvi nga fanele ni lezvi zvi nga kala zvi nga faneli ku mahiwa hi Sabhadho. (Eksodhusi 20:8-10) Jesu i wa tshukile a komamisiwa hi ku maha zvihlamaliso hi Sabhadho. Makunu Jesu i no longisela kasi ku maha zvilo zvi nga vhuxa zunga hi kota ya lezvi zvi nga paluxa mawonela yabye yo soholoka. I no byela wanuna loyi a nga lamele canja aku: “Suka, u ta yima laha.” — Marku 3:3.
(Marku 3:5) Laha na a langutile ka vona hi kuzangara, na karateka hi kota ya kunonoha ka timbilu tabye, aku ngalo ka munhu loye: Nawuluta canja ga wena. I no gi nawuluta, gi tlhela gi hanya.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 3:5
hi kuzangara, na karateka: Hi Marku basi a nga tsala lezvi Jesu a nga ti zwisa zvona a cikhati a nga wona a kunonoha ka timbilu ta varangeli va wukhongeli ka cimaho leco. (Mt 12:13; Lu 6:10) Pedro, a wanuna a nga hi ni kutizwa ka hombe, kuzvilava i wa zvi tiva khwatsi lezvi Jesu a ti zwisako zvona. — Wona “Cingheniso ca Bhuku ga Marku.”
Kela titshomba ta moya
(Marku 3:29) Kanilezvi loyi a rukatelako a moya wa ku basa, cima a nga ta tsetselelwa, i na ni ciwonho ca pindzukelwa.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 3:29
loyi a rukatelako a moya wa ku basa: A ku rukatela zvi wula ku wulawula kubiha, ku hemba, kutani ku ruka Nungungulu kutani zvilo zvakwe zvo basa. Kota lezvi a moya wa ku basa wu tako hi ka Nungungulu, a kulwa nawo kutani ku kaneta ntamu wa wona ha womu ku rukatela Nungungulu. Ka Mt 12:24, 28 na Mr 3:22, hi wona lezvaku a varangeli va wukhongeli ga ciJudha va wonile a moya wa ku basa na wu tira ka Jesu laha a nga maha zvihlamaliso, vaku a ntamu lowo wuta hi ka Sathani.
ciwonho ca pindzukelwa: Zvi wonekisa ku khwatsi ku wuliwa ciwonho co mahiwa hi womu leci ci nga ni makhombo ya kala kupindzuka; a ku na muphahlo wu hlazvako zviwonho zva tshamela lego. — Wona tlhamuselo wa cipandze leci ci nge loyi a rukatelako a moya wa ku basa ka vhesi legi.
MAHANYELA YA WUKRISTU
“Loyi a nga ni tindleve ta kuzwa, ngha a ingisa”
(Marku 4:9) A engeta aku: Loyi a nga ni tindleve ta kuzwa, ngha a ingisa.
Loyi a nga ni tindleve ta kuzwa, ngha a ingisa: Na a nga se hlawutela a mufananiso wa mubyali, Jesu i te: “Ma nga zwani.” (Mr 4:3) I dayelela mufananiso wakwe hi magezu lawa yaku “loyi a nga ni tindleve ta kuzwa, ngha a ingisa”, kasi ku khanyisa a lisima la ku a valandzeli vakwe va landzela khwatsi a wusungukati gakwe. A makhati man’wani a nga kuca zvo fana ni lezvo hi nga ma kuma ka Mt 11:15; 13:9, 43; Mr 4:23; Lu 8:8; 14:35; Kuv 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22; 13:9.
30 KA ABRIL–6 KA MAIO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU | MARKU 5-6
“Jesu i na ni ntamu wa ku vhuxa a maxaka ya hina ma fileko”
(Marku 5:38) Laha va nga chikela ndlwini ya murangeli wa sinagoga, i no wona a woyonga, ni lava va rilako, va hlaluka nguvhu.
(Marku 5:39-41) I no enghena, aku ka vona: Hi yini mu mahako woyonga, na mu rila ke? A nhanyana a nga fangi, kanilezvi i etlele. 40 Va no mu hleka; kanilezvi laha na a va humesile vontlhe, i no teka a raru wa n’wanana ni nyine wa kona, zvin’we ni lava a nga hi navo, a enghena laha a nga etlele n’wanana. 41 Zvonake i no khoma a canja ga n’wanana, aku kakwe: Talita Kumi; zvi tlhamuselako ku ngalo, Nhanyana, ndziku ka wena, Vhuka!
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 5:39
a nga fangi, kanilezvi i etlele: Lomu ka Bhibhiliya, a kutala ka zvikhati a kufa ku fananiswa ni ku etlela. (Lis 13:3; Jo 11:11-14; Mit 7:60; 1 Kor 7:39; 15:51; 1 Tes 4:13) Jesu i wa lava ku vhuxa a nhanyana loye hi kufeni, hikwalaho kuzvilava i wulile lezvo kasi ku komba lezvaku a ku fana ni lezvi hi vhuxako munhu a etleleko wurongo ga tshongotshongo, a vafileko vonawu zva koteka ku va vhuxa. A ntamu lowu Jesu a nga vhuxa hi wona a nhanyana loye, i wu kumile ka Papayi wakwe, ‘loyi a hanyisako lava va fileko, a wulawulako hi zvilo zvi nga hiko kona, a ku khwatsi hi loku zvi hi kona’. — Ro 4:17.
(Marku 5:42) Ni nhanyana i no vhuka zvalezvo, a fambafamba; hakuva i wa hi ni 12 wa malembe a ntanga yakwe. Va no hlamaliswa ha hombe nguvhu.
jy 118 ¶6
A nhanyana a tlhela a hanya
Ka makhati man’wani lawa Jesu a nga hanyisa vanhu, i va byelile lezvaku va nga zvi haxi ka van’wani. Ka khati legi kambe, i no mu byela zvalezvo Jayiro ni sati wakwe. Hambulezvo, hi kota ya lezvi va nga tsakisile zvona, Jayiro ni sati wakwe ni vontlhe lava va nga hi kona, va no zvi hangalasa “tikweni lego gontlhe.” (Matewu 9:26) Wena ke, loku ku wa hi xaka ga wena gi nga vhuxiwa, na u nga bhulangi hi zvona na u tsakile? Hi kuya hi zva ku tsaliwa, lego give khati ga wumbiri legi Jesu a nga vhuxa munhu.
Kela titshomba ta moya
(Marku 5:19, 20) Kanilezvi a nga mu vhumelangi, i te kakwe: Famba kaya ka n’wina, u ya byela a maxaka ya wena a zvilo zva hombe lezvi a Hosi yi ku maheleko zvona, niku yi mahisile kuyini a wuxinji ka wena. 20 Yena i no ti fambela, a sangula ku hlawutela le Dhekapoli, lezvaku i mahisile kuyini a zvilo zva hombe Jesu ka yena; a vanhu vontlhe va no hlamala.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 5:19
byela a maxaka: A ku hambana ni lezvi Jesu a nga tala ku wula ka makhati man’wani zvaku va nga byeli munhu a zvihlamaliso zvakwe (Mr 1:44; 3:12; 7:36), laha i byela wanuna loyi lezvaku a ya byela maxaka yakwe lezvi zvi nga mu mahekela. Kuzvilava Jesu i mahile lezvo hi kota ya lezvi va nga kari va mu hlongola dhoropeni lego, lezvi zvi nga wa ta maha ku a nga zvi koti ku va nyika wukustumunyu ha yece; zvi wa ta tlhela zvi daya a zviwulawula lezvi zvi nga wa ta vhuka hi kota ya makhumba lawa ma nga luzilwe.
(Marku 6:11) Ni ka gihi wutshamu va ta nga kala va nga mu amukeli, va nga mu ingisi, laha mu sukako kona, phuhunhani a ntshuri wa mikondzo ya n’wina, kasi kuva wukustumunyu ka vona.
mitlhamuselo ya nwtsty ka Mr 6:11
phuhunhani a ntshuri wa mikondzo ya n’wina: A ku maha lezvo ci wa hi cikombiso ca ku a vapizani lavo a va na nandzu ka khombo legi Nungungulu a to gi tisa. A magezu yalawa ya man’we ma kumeka ka Mt 10:14; Lu 9:5. Marku na Luka va engetele magezu yaku: kasi kuva wukustumunyu ka vona. Pawule na Bharnabhasi va tirisile wusungukati legi a cikhati va nga hi le Pizidhiya wa le Antiyokiya (Mit 13:51), niku a cikhati leci Pawule a nga maha zvo fana le Korinte hi ku zuza tinguwo takwe, i engetele magezu lawa: ‘A nkhata wa n’wina a wuve hehla ka tihloko ta n’wina venyi; mina ndzi basile’. (Mit 18:6) A vapizani kuzvilava va wa sina va zvi tiva lezvo; a vaJudha vo hiseka lava va nga endzele vaMatiko, loku va lava ku nghena tikweni ga Judha, va wa ranga hi ku phuhuna lithuri mikondzweni yabye leli va nga li wona kota lithuri li nga hlazvekangiko. Kanilezvi, zvi wonekisa ku khwatsi Jesu i wa wula zvo hambana ni lezvo a cikhati a nga va nyika cileletelo leci a vapizani vakwe.