NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 45
Yehovha A Hi Pfunisa Ku Yini Swaku Hi Hetisisa Ntirho Wa Ku Chumayela?
“Va ta swi tiva leswaku muprofeta a a li kona xikarhi ka vona.” — EZEK. 2:5.
LISIMU 67 “Chumayela Rito”
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1. I mpsini leswi hi swi tivaka swaku swi ta yendleka nkama lowu hi chumayelaka?
HA SWI tiva swaku nkama lowu hi chumayelaka, ku ta va ni vanhu van’wani lava nga ta hi kaneta, funtshi swi nga yendleka ku kanetiwa koloko ku to ya ku yengeteleka hi ku famba ka nkama. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Nhla. 16:21) Kambe hi nga tiyiseka swaku Yehovha a ta tama a hi pfuna minkama hinkwayu. Hi swi tivisa ku yini? Ha swi tiva hikusa Yehovha, minkama hinkwayu a a va pfuna vanhu va yena va khale swaku va hetisisa ntirho lowu a nga va nyika wona, ku nga na mhaka swaku va kumana ni swikarhatu swa ku fikela kwini. Xikombiso xa swoleswo, hi leswi swi nga humelela muprofeta Ezekiyele lweyi a a chumayela Vayuda lava a va li wukaraweni aBabilona.
2. a) Vanhu lava Ezekiyele a a va chumayela a va tshamise ku yini? b) Hi swini swilo swinharhu leswi hi nga ta bula hi swona ka djondzo leyi? (Ezekiyele 2:3-6)
2 Vanhu lava Ezekiyele a a va chumayela a va tshamise ku yini? Yehovha a vule swaku vanhu volavo a va li vanhu va ku xandzuka, lava kalaka va nga yingisi naswona va womeke tinhloko. A vule swaku vanhu volavo a va vavisana ku fana ni mintwa, va tlhela va ni nghozi ku fana ni swidzavanana. Se, swa twala leswi Yehovha a nga byela Ezekiyele hi ku phindhaphindha a ku: “U nga chavi”! (Lerha Ezekiyele 2:3-6.) Ezekiyele a a tinyimiselile ku tama a chumayela hikusa 1) a a rhumiwe hi Yehovha, 2) a a pfuniwa hi moya wa ku kwetsima, naswona 3) a a tiyisiwa hi Rito la Xikwembu. Swilo leswi swinharhu swi mu pfunise ku yini Ezekiyele? Naswona swi nga hi pfunisa ku yini hina namuntlha?
EZEKIYELE A A RHUMIWE HI YEHOVHA
3. Hi wani marito lawa ma nga ha vaka ma tiyise Ezekiyele, naswona Yehovha a mu kombise ku yini swaku wa mu seketela?
3 Yehovha a byele Ezekiyele a ku: ‘Na ku rhuma.’ (Ezek. 2:3, 4) Marito lawa ma nga va ma mu tiyisile Ezekiyele. Hi mhaka muni? Hikusa Yehovha a tshame a tirhisa marito lawa ma fanaka nkama a nga rhuma muprofeta Moxe na muprofeta Esaya. (Ekso. 3:10; Esa. 6:8) Funtshi Ezekiyele a a swi tiva leswi Yehovha a nga va pfunisa xiswona vaprofeta lava vambirhi swaku va hlula swikarhatu leswi va nga kumana na swona. Hi mhaka leyo, loko Yehovha a byela Ezekiyele kambirhi a ku: ‘Na ku rhuma’, yena a a swi tiva swaku minkama hinkwayu Yehovha a a ta mu seketela. Naswona ka buku la Ezekiyele, hi makhambi ya manyingi hi kuma marito lama nge: “Rito la Yehovha li fika ka mina li ku.” (Ezek. 3:16) Naswona a tlhele a vula leswi hi ku phindhaphindha: “Rito la Yehovha li ya mahlweni li fika ka mina li ku.” (Ezek. 6:1) Phela Ezekiyele a a nga kanakani swaku a rhumiwe hi Yehovha, naswona leswi papayi wa yena a a li muprista, swi nga yendleka a mu byelile Ezekiyele swaku Yehovha minkama ya yinyingi a a vulavula ni vaprofeta a va tshembisa swaku a a ta va na vona. Hi xikombiso, a vulavule na Izaki, Yakobe na Yeremiya a va byela leswi: “Ni na wena.” — Gen. 26:24; 28:15; Yer. 1:8.
4. Hi wani marito lawa ma nga ha vaka ma tiyise Ezekiyele?
4 Vayisrayele va yendle yini nkama lowu Ezekiyele a nga va chumayela? Yehovha a te: “A va nge swi lavi ku ku yingisa, hikusa a va swi lavi ku ni yingisa.” (Ezek. 3:7) Ku va va yalile ku yingisa Ezekiyele a swi fana ni ku va va yala ku yingisa Yehovha. Marito wolawo ma mu tiyisile Ezekiyele, hikusa ma mu yendle a swi vona swaku kuva vanhu va nga mu yingisi a swi vuli swona swaku yena o kala a nga li muprofeta wa munene. Yehovha a tlhele a tiyisekisa Ezekiyele swaku loko nkama wa wuyavanyisi wu fika, vanhu a va ta swi tiva swaku “muprofeta a a li kona xikarhi ka vona.” (Ezek. 2:5; 33:33) A hi kanakani swaku marito lawo ma mu tiyisile Ezekiyele swaku a tama a hetisisa ntirho wa ku chumayela.
NA HINA HI RHUMIWE HI YEHOVHA
5. Hi ku ya hi Esaya 44:8, hi mhaka muni hi nga chavi ku chumayela?
5 A hi chavi ku chumayela hikusa ha swi tiva swaku Yehovha hi yena a nga hi rhuma. Swa hi tsakisa ku vitaniwa “Timboni” ta Yena. (Esa. 43:10) Phela leswo a swi pimanisiwi ni nchumu! Ku fana ni leswi Yehovha a nga byela Ezekiyele a ku: “U nga chavi,” na hina Yehovha wa hi tiyisekisa a ku: “Mi nga chavi.” Kasi hi mhaka muni hi nga fanelanga hi chava? Hikusa ku fana na Ezekiyele, na hina hi rhumiwe hi Yehovha naswona yena a ta hi pfuna. — Lerha Esaya 44:8.
6. a) Hi ku ya hi Esaya 43:2, hi swi tivisa ku yini swaku Yehovha a ta hi pfuna nkama lowu hi yendlaka ntirho wa ku chumayela? b) I mpsini leswi hi tsakisaka swi tlhela swi hi tiyisa?
6 Yehovha a hi tiyisekisa swaku a ta hi pfuna. Hi xikombiso, na a nga se vula swaku “n’wina mi Timboni ta mina,” a rhange hi ku vula leswi: “Loko u tsemakanya amatini, ni ta va na wena, ni loko u tsemakanya minambu, a yi nge ku mbhonyi. Loko u famba andzilweni, a wu nge pshi, hambi langavi a li nge ku hisi.” (Esa. 43:2) Nkama lowu hi chumayelaka, minkama yin’wani hi nga ha kumana ni swilo leswi zamaka ku hi sivela, leswi fanisiwaka ni nambu. Naswona hi nga ha kumana ni swikarhatu swa swikulu leswi fanisiwaka ni ndzilu. Hambileswo, hi ku pfuniwa hi Yehovha, a hi tshiki ku chumayela. (Esa. 41:13) Ku fana ni ka minkama ya Ezekiyele, vanhu va vanyingi namuntlha a va swi lavi ku twa mahungu ya ku tsakisa. Kambe ha swi tiva swaku leswo a swi vuli swona swaku ho kala hi nga wu yendli kahle ntirho wa ku chumayela. Swa tsakisa swi tlhela swi hi tiyisa ku tiva swaku Yehovha wa tsaka loko hi tama hi chumayela rungula la Mfumu. Mupostolo Pawulo a te: “Mun’wana ni mun’wana a ta holeliwa hi ku ya hi ntirho wa yena.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) Makwerhu mun’wani lweyi a nga ni malembe ya manyingi na a li mupfuli wa ndlela a vule leswi: “Swa ni tsakisa ku tiva swaku Yehovha a ta hi hakela hi mhaka swilo hinkwaswu leswi hi mu yendlelaka swona.”
EZEKIYELE A PFUNIWE HI MOYA WA KU KWETSIMA
7. Nkama wun’wani ni wun’wani lowu Ezekiyele a a pimisa hi leswi a nga swi vona, a a tiyiseka hi yini? (Vona mufoto wa pajina la ku sungula.)
7 Ezekiyele a vone matimba lawa moya wa ku kwetsima wu nga na wona. Leswi Ezekiyele a nga swi vona hi swona swi nga mu yendla a tiyiseka swaku moya wa ku kwetsima hi wona a wu pfuna tintsumi swaku ti fambisa movha wa le tilweni lowu a wu ni maroda ya makulu. (Ezek. 1:20, 21) Ezekiyele a game a yendla yini? Yena a li: “Nkama ni nga swi vona, ni khizame hansi.” Loko Ezekiyele se a vonile minchumu hinkwayu leyi ya ku hlamalisa a game a wa hansi. (Ezek. 1:28) Hi ku famba ka nkama, swi nga yendleka nkama wun’wani ni wun’wani lowu Ezekiyele a a pimisa hi leswi a nga swi vona, a a tiyiseka swaku hi ku pfuniwa hi moya wa ku kwetsima a ta swi kota ku hetisisa ntirho lowu Yehovha a nga mu nyika wona, ku nga ku chumayela.
8-9. a) I mpsini swi nga yendleka nkama Yehovha a nga byela Ezekiyele swaku “a suka a nyima”? b) Yehovha a mu tiyisise ku yini Ezekiyele?
8 Yehovha a byele Ezekiyele a ku: “N’wana wa munhu, suka u nyima hi minenge ni vulavula na wena.” Moya wa ku kwetsima wu yendle swaku Ezekiyele a kuma ntamu a gama a sekeleka. Ezekiyele a te: “Moya wa ku kwetsima wu sungula ku nghena ka mina, hi wugamu wu ni nyimisa hi minenge.” (Ezek. 2:1, 2) Hi ku famba ka nkama, ka ntirho wa yena wa ku chumayela, Ezekiyele a a kongomisiwa hi voko la Yehovha, ku nga moya wa ku kwetsima wa Xikwembu. (Ezek. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Moya wa ku kwetsima wa Yehovha hi wona wu nga pfuna Ezekiyele swaku a tama a chumayela vanhu lava a va wome tinhloko lava a va li ka teritoriyu la yena. (Ezek. 3:7) Yehovha a byele Ezekiyele a ku: “Kara la wena li ta tiya ku fana ni makara ya vona ni ximombo wa wena xi ta tiya ku fana ni swimombo swa vona. Ximombo xa wena ni xi yendle xi fana ni diyamanti leyi ngo yo roo ku tlula ribye la ku tiya. U nga tshuki u va chava, naswona u nga chavisiwi hi makara ya vona, hikusa i vanhu va ku kala va nga yingisi.” (Ezek. 3:8, 9) A swi fana ni loko Yehovha a byela Ezekiyele a ku: ‘U nga pfumeli ku godolisiwa hi vanhu va nkanu. Mina ni ta ku tiyisa.’
9 Ku sukela kolanu, moya wa ku kwetsima wa Yehovha a wu kongomisa Ezekiyele nkama a yendlaka ntirho wa ku chumayela. Yena a vule leswi: “Voko la Yehovha a li ni matimba henhla ka mina.” Muprofeta Ezekiyele a hete vhiki na a zama ku djondza a tlhela a twisisa wuprofeta leli a a fanele li chumayela vanhu. (Ezek. 3:14, 15) Yehovha a game a byela Ezekiyele swaku a ya ka ndhawu leyi nga nkova leswaku ‘moya wa ku kwetsima wu nghena ka yena.’ (Ezek. 3:23, 24) Ku sukela kolanu se a a lunghekile swaku a sungula ntirho wa ku chumayela.
NA HINA HI PFUNIWA HI MOYA WA KU KWETSIMA
10. I yini lexi hi pfunaka ku wu yendla kahle ntirho wa ku chumayela naswona hi mhaka muni hi hlaya leswo?
10 Xin’wani xi nga pfuna Ezekiyele swaku a wu yendla kahle ntirho wa ku chumayela, ku ve moya wa ku kwetsima wa Yehovha. Na hina, moya wa ku kwetsima wu nga hi pfuna swaku hi wu yendla kahle ntirho wa ku chumayela hambiloko Sathana a zama ku hi sivela. (Nhla. 12:17) Swi nga tikomba ingaku a hi va nchumu loko hi fanisiwa na Sathana. Kambe ntirho wa ku chumayela lowu hi wu yendlaka wu swi kombisa kahle swaku Sathana hi yena a kalaka a nga li wa nchumu! (Nhla. 12:9-11) Phela loko hi chumayela, hi komba Sathana swaku hina a hi chavi ni swaku yena a hi wa nchumu. Naswona leswi hi wu yendlaka kahle ntirho lowu, swi kombisa swaku hi kongomisiwa hi moya wa ku kwetsima ni swaku Yehovha wa wu yamukela ntirho wa hina. — Mat. 5:10-12; 1 Ped. 4:14.
11. a) Moya wa ku kwetsima wu hi pfunisa ku yini? b) Hi fanele hi yendla yini swaku hi va ni moya wa ku kwetsima?
11 Ku tiva swaku Yehovha a tiyise muprofeta Ezekiyele swaku a wu yendla kahle ntirho wa ku chumayela swi hi yendla hi tiyiseka swaku na hina a ta hi nyika moya wa ku kwetsima swaku hi wu yendla kahle ntirho lowu, ku nga na mhaka swaku hi kumana ni xikarhatu xini. (2 Kor. 4:7-9) Lexi hina hi faneleke hi xi yendla i ku khongela ntsena, hi kombela Yehovha swaku a hi nyika moya wa ku kwetsima, i vhela a ta hi nyika hikusa wa swi yingisa swikhongelo swa hina. Yesu a te: “Tamani mi kombela, . . . tamani mi lava, . . . tamani mi gongondza.” Loko hi yendla leswo, Yehovha a ta hi nyika “moya wa ku kwetsima.” — Luk. 11:9, 13; Mint. 1:14; 2:4.
EZEKIYELE A TIYISIWE HI RITO LA XIKWEMBU
12. Hi ku ya hi Ezekiyele 2:9–3:3, a li ta hi kwini buku leli Ezekiyele a nga li vona naswona a li ni yini?
12 Xin’wani xi nga pfuna Ezekiyele i marito ya Xikwembu. Siku lin’wani, Ezekiyele a kombiwe voko leli a li khome buku. (Lerha Ezekiyele 2:9–3:3.) Kasi buku lolelo a li ta hi kwini naswona a li ni yini? Li mu pfunise ku yini buku leli Ezekiyele? A hi swi voneni. Buku lolelo a li ta hi ka Xikwembu. Swi nga yendleka Yehovha a tirhise yin’we ka 4 wa tintsumi leti Ezekiyele a nga ti vona, swaku yi mu nyiketa buku. (Ezek. 1:8; 10:7, 20) Buku lolelo a li ni marito ya Xikwembu lawa a ma tsaliwe phambeni ni le ndzhaku, funtshi a li ni rungula la ku bava leli Ezekiyele a a fanele a li byela vanhu lava kalaka va nga yingisi. — Ezek. 2:7.
13. a) I mpsini leswi Yehovha a nga byela Ezekiyele swaku a swi yendla hi buku? b) A swi lava ku vula yini ku va buku li tsokombela?
13 Yehovha a byele Ezekiyele swaku a dla buku a tlhela a tata kwhiri hi lona. Ezekiyele a swi yendlile leswo. Kambe xivutiso hi lexi: A swi lava ku vula yini swoleswo? A swi lava ku hlaya swaku ku sungula a a fanele a swi twisisa swi tlhela swi mu khumba mbilu leswi a a ta swi chumayela. Nkama a nga teka buku leliyana a li dla, a twe swaku “a li tsokombela ku fana ni wulombe.” (Ezek. 3:3) Leswo a swi lava ku vula swaku a swi mu tsakisa ku nyimelela Yehovha. (Pis. 19:8-11) Ka yena a swi tsakisa ku va muprofeta wa Yehovha.
14. I mpsini swi nga pfuna Ezekiyele swaku a lunghekela ntirho wa yena?
14 Yehovha a game a byela Ezekiyele a ku: “N’wana wa munhu, marito ya mina hinkwawu lawa ni nga ta ku byela wona ma nghenisi ka mbilu ya wena.” (Ezek. 3:10) Leswo a swi lava ku vula swaku Ezekiyele a a fanele a ma vekisa ka nhloko marito lawa a ma tsaliwe ka buku, a tlhela a pimisa hi wona swaku a tiyisa lipfumelo la yena. Funtshi a a ta kuma rungula leli a a fanele a li chumayela. (Ezek. 3:11) Ku yendla leswo a swi ta mu nyika ntamu wa ku sungula ntirho wa ku chumayela a tlhela a wu heta. — Vona ni Tipisalema 19:14.
NA HINA HI TIYISIWA HI RITO LA XIKWEMBU
15. Leswaku hi kota ku tiyisela nkama hi chumayelaka, i mpsini leswi hi faneleke hi swi teka swi li swa lisima?
15 Leswaku hi tiyisela nkama hi chumayelaka, na hina hi fanele hi djondza Rito la Xikwembu. Hi fanele hi swi teka swi li swa lisima leswi Yehovha a hi byelaka swona. Phela namuntlha Yehovha a vulavula na hina hi ku tirhisa Bibele. Se, i mpsini hi nga swi yendlaka swaku Bibele li khumba mbilu ya hina?
16. Hi fanele hi li lerhisa ku yini Bibele?
16 Leswaku hi hanya kahle, hi fanele hi dla hi tlhela hi tshika swakudla swi yehla. Swa fana ni Rito la Xikwembu, swi lava hi li lerha hi tlhela hi gayela hi leswi hi swi lerhaka. Leswo hi swona leswi Yehovha a swi lavaka. Ku fana na Ezekiyele, na hina hi fanele hi “tata khwiri la hina hi Rito la Xikwembu.” Leswo hi ngo swi kota ntsena loko hi khongela, hi djondza Bibele hi tlhela hi pimisa hi leswi hi swi djondzaka. Ku sungula hi fanele hi khongela swaku hi lunghiselela mbilu ya hina leswaku yi kota ku yamukela Rito la Xikwembu, se hi gama hi lerha Bibele hi tlhela hi pimisa hi leswi hi nga swi lerha. Loko hi pimisa kahle hi leswi hi swi djondzaka, lipfumelo la hina li ta tiya.
17. Ha yini swi li swa lisima ku pimisa hi leswi hi swi lerhaka ka Bibele?
17 Ku djondza Bibele ni ku tlhela hi pimisa hi lona, swi ta hi nyika ntamu wa ku tama hi chumayela swoswi, ni wa ku kala hi nga chavi ku chumayela rungula la ku bava ka nkama lowu taka. Funtshi loko hi pimisa hi wumunhu la Yehovha, swi ta yendla swaku hi va ni wunghanu la ku tiya na yena, swi ta tlhela swi yendla swaku mbilu ya hina yi ku pee hi tlhela hi tsaka. — Pis. 119:103.
A HI TAMENI HI TIYISELA
18. I mpsini leswi vanhu va nga ta swi tiva loko ku fika nkama wa wuyavanyisi naswona hi mhaka muni?
18 Ku hambana na Ezekiyele, hina a hi vaprofeta. Hambileswo, hi tinyimisele ku tama hi chumayela anze Yehovha a hi nyimisa. Loko siku la wuyavanyisi li fika, vanhu a va nga ta tinyimelela va vula swaku a va li twanga rungula la Xikwembu. (Ezek. 3:19; 18:23) Handle ka leswo, va ta tiva swaku rungula leli a li chumayeliwa a li ta hi ka Xikwembu.
19. I mpsini leswi nga ta hi pfuna ku chumayela anze ku fika magamu?
19 I yini lexi nga ta hi pfuna ku tama hi chumayela anze magamu? 3 wa swilo leswi nga pfuna muprofeta Ezekiyele, na hina swi nga hi pfuna. Hi chumayela hikusa ha swi tiva swaku hi rhumiwe hi Yehovha, hi pfuniwa hi moya wa ku kwetsima wa Yehovha naswona hi tiyisiwa hi Rito la Xikwembu. Hi ku pfuniwa hi Yehovha hi ta tama hi chumayela hi tlhela hi tiyisela “anze ku fika magamu.” — Mat. 24:13.
LISIMU 65 Hi Nga Heleni Ntamu!
a Ka nhlokomhaka leyi, hi ta vona 3 wa swilo leswi nga pfuna muprofeta Ezekiyele swaku a hetisisa ntirho wa ku chumayela lowu Yehovha a nga mu nyika wona. Ku djondza hi leswi nga pfuna muprofeta Ezekiyele, swi ta tiyisa ntshembo wa hina wa leswaku Yehovha a ta hi pfuna na hina swaku hi wu hetisisa kahle ntirho wa ku chumayela.