NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 5
“Nhloko Ya Wanuna Mun’wana Ni Mun’wana I Kreste”
“Nhloko ya wanuna mun’wana ni mun’wana i Kreste.” — 1 KOR. 11:3.
LISIMU 12 Yehovha, Xikwembu Lexi Tlakukeke
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1. I mpsini leswi yentxaka vavanuna va nga va khomi kahle vasati ni vana va vona?
KU VA nhloko swi vula yini ka wena? Vavanuna van’wana va pfumelela swihena swa lomu va tshamaka kona ni leswi va nga kulisiwa xiswona swi nghenelela ka leswi va va khomisaka xiswona vasati ni vana va vona. Yanita, makwerhu lweyi a tshamaka aEuropa, a li: “Lomu ni tshamaka kona, vanhu va kholwa swaku a vavasati a hi va nchumu loko va fananisiwa ni vavanuna naswona va fanele va tekiwa ku fana ni switirhi.” Makwerhu Luka wa Estados Unidos, a li: “Vapapayi van’wana va djondzisa vana va vona swaku a vavasati a hi va lisima naswona a va fanelanga va yingisiwa.” Kambe leswo a hi swona leswi Yehovha a a lava swaku vavanuna va va khomisa xiswona vasati va vona. (Fananisa ni Marku 7:13.) Se wanuna a nga djondzisa ku yini ku va nhloko ya ndjangu ya kahle?
2. I mpsini leswi tinhloko ta mindjangu ti faneleke ti swi tiva naswona hi mhaka muni?
2 Swaku wanuna a va nhloko ya ndjangu ya kahle, ku sungula a fanele a twisisa leswi Yehovha a swi nyimelaka ka yena. A tlhela a twisisa swaku hi mhaka muni Yehovha a veka vanhu pra va rhangela van’wani, ni ku tlhela a tiva swaku a nga xi tekelelisa ku yini xikombiso xa Yehovha na Yesu. Hi mhaka muni swi li swa lisima leswo? Hi mhaka Yehovha a lava swaku tinhloko ta mindjangu ti yi rhangela kahle mindjangu ya tona. — Luk. 12:48b.
SWI VULA YINI KU VA NHLOKO?
3. 1 Vakorinto 11:3 yi hi djondzisa yini hi ku va nhloko?
3 Lerha 1 Vakorinto 11:3. Ndzimana leyi yi tlhamusela leswi ndjangu wa Yehovha wa lani misaveni ni tilweni wu nga tshamisa xiswona. Leswi Yehovha a nga nhloko ya swilo hinkwaswu a veke vanhu van’wana swaku va rhangela ka swilo swin’wana, kambe va fanele va tihlamulela ka yena hi leswi va rhangelisaka xiswona. (Rom. 14:10; Efe. 3:14, 15) Yehovha a veke Yesu swaku a va nhloko ya bandla kambe Yesu wa tihlamulela ka Yehovha hi leswi a rhangelisaka xiswona bandla. (1 Kor. 15:27) Yehovha a tlhele a veka wanuna swaku a va nhloko ya nsati wa yena ni vana va yena. Hambileswo, wanuna a fanele a tihlamulela ka Yehovha na Yesu hi leswi a wu rhangelisaka xiswona ndjangu wa yena. 1 Ped. 3:7.
4. I mpsini leswi Yehovha na Yesu va nga ni mfanelo ya ku swi yentxa?
4 Leswi Yehovha a nga Nhloko ya vanhu hinkwavu lani misaveni ni le matilweni, swa mu fanela ku veka minawu ya leswi hi faneleke hi hanyisa xiswona ni ku tlhela a tiyiseka swaku ha yi yingisa minawu leyi. (Esa. 33:22) Leswi Yesu a nga nhloko ya bandla la Wukreste, a ni mfanelo ya ku hi vekela minawu a tlhela a tiyiseka swaku ha yi yingisa. — Gal. 6:2; Kol. 1:18-20.
5. Hi yini mfanelo leyi Yehovha a nga nyika tinhloko ta mindjangu naswona i mpsini swaku a ti fanelanga ti swi yentxa?
5 Ku fana na Yehovha na Yesu, a nhloko ya ndjangu yi ni mfanelo ya ku yentxa swiboho ka ndjangu wa yona. (Rom. 7:2; Efe. 6:4) Kambe a yi yentxi swiboho hi ku ya hi mapimiselo ya yona ntsena, hikusa swiboho swa yona swi fanele swi fambisana ni minawu ya Xikwembu leyi nga ka Bibele. (Swi. 3:5, 6) Naswona a nga fanelanga a vekela minawu vanhu lava kalaka va nga li va ndjangu wa yena. (Rom. 14:4) Nakambe loko vana va yena va kula va tlhela va rhurha, va ha ta tama va mu hlonipha kambe a va ha rhangeliwi hi yena. — Mat. 19:5.
HI MHAKA MUNI YEHOVHA A YENTXE SWAKU KU VA NI VANHU LAVA RHANGELAKA VAN’WANA?
6. Hi mhaka muni Yehovha a yentxe swaku ku va ni vanhu lava rhangelaka van’wana?
6 Yehovha a veke vanhu swaku va rhangela hi mhaka leswi a rhandzaka ndjangu wa yena. Phela wurhangeli i prezenti leli taka hi ka Yehovha. Li yentxa swaku ndjangu wa Yehovha wu tirha kahle wu tlhela wu va ni ku rhula. (1 Kor. 14:33, 40) Loko Yehovha a a nga vekanga munhu swaku a rhangela ndjangu wa yena, a ndjangu wa yena a wu nga ta tshamiseka funtshi a wu nga ta tsaka. Hi xikombiso, a swi nga ta tiviwa swaku hi mani a fanelaka a yentxa swiboho ni leswaku hi vamani va faneleke va yentxa leswi nga bohiwa.
7. Hi ku ya hi Vaefeza 5:25, 28, i nga va leswaku Yehovha a a lava swaku wanuna a fuma wansati?
7 Loko ku li swaku a lulamiselo la ku ku va ni nhloko i la Xikwembu, hi mhaka muni vavasati va vanyingi va titwa na va hluphiwa ni ku mandiwa hi vanuna va vona? Leswo swi yentxeka hi mhaka leswi vavanuna va vanyingi va kalaka va nga yi landzi minawu leyi Yehovha a nga yi nyika mindjangu, naswona va langa ku landzelela swihena swa lomu va tshamaka kona. Va tlhela va sindzisa vavasati va vona ku yentxa swilo leswi nga ta tsakisa vona ntsena. Hi xikombiso, wanuna a nga ha rhangela nsati wa yena hi ku mu sindzisa swaku a mu hlonipha kumbe a lava ku kholwisa vanhu van’wana swaku hi “yena a mandaka” lani kaya. A nga ha pimisa swaku a nge mu sindzisi nsati wa yena swaku a mu rhandza, kambe a nga mu yentxa a mu chava, naswona a nga tirhisa ku chaviwa koloko swaku a mu fuma.b Phela mapimiselo wolawo ma yentxa swaku vavasati va nga hloniphiwi. Naswona leswo swi hambana kule ni leswi Yehovha a swi lavaka. — Lerha Vaefeza 5:25, 28.
WANUNA A NGA WU RHANGELISA KU YINI NDJANGU WA YENA?
8. Wanuna a nga swi kotisa ku yini ku va nhloko ya yinene ya ndjangu?
8 Wanuna a nga va nhloko ya yinene ya ndjangu loko a tekelela leswi Yehovha na Yesu va rhangelisaka xiswona. A hi voneni wumunhu leli Yehovha na Yesu va nga na lona, hi tlhela hi vona swaku nhloko ya ndjangu yi nga li kombisisa ku yini wumunhu leli loko yi tirhisana ni nsati ni vana.
9. Yehovha a swi kombisa ku yini swaku wa tiveka hansi?
9 Ku tiveka hansi. A ku na munhu a nga ni wutivi la ku fana ni la Yehovha kambe yena wa ma yingisa mavonelo ya vanhu va yena. (Gen. 18:23, 24, 32) A pfumelele vanhu lava a va fumaka swaku va nyikela mavonelo ya vona. (1 Tiho. 22:19-22) Yehovha a hetisekile kambe ka nkama wa swoswi a nga nyimeli swaku hi va vanhu va ku kala va nga phazami. Kambe wa hi pfuna swaku hi mu tirhela kahle hambileswi hi kalaka hi nga hetisekanga. (Pis. 113:6, 7) Phela Bibele li tlhela li vula swaku Yehovha i “mupfuni”. (Pis. 27:9; Heb. 13:6) Hosi Davhida a a swi tiva swaku a kote ku yentxa ntirho wa wukulu lowu a nga nyikiwa wona hi mhaka ya leswi Yehovha a tivekaka hansi. — 2 Sam. 22:36.
10. Yesu a swi kombise ku yini swaku a a tiveka hansi?
10 A hi voneni xikombiso xa Yesu. Hambileswi a a li Hosi ni Mudjondzisi wa valandzeli va yena, a va hlambise minenge. Hi xini xivangelo lexi nga yentxa swaku Yehovha a pfumelela swaku rungula leli li tsaliwa ka Bibele? Swa tikomba swaku a a lava swaku tinhloko ta mindjangu ni van’wana va djondza ka xikombiso lexi. Na yena Yesu a te: “Ni mi vekele xikombiso, kutani mi fanele mi yentxisa leswi ni nga mi kombisa xiswona.” (Yoh. 13:12-17) Hambileswi Yesu a nga vekiwa swaku a rhangela van’wani, a a nga nyimeli ku tirheliwa kambe hi yena a nga tirhela van’wani. — Mat. 20:28.
Papayi wa ndjangu a nga kombisa swaku wa tiveka hansi hi ku yentxa mintirho ya le kaya ni ku pfuna va ndjangu wa yena swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha (Vona maparagrafu 11, 13)
11. Nhloko ya ndjangu yi nga djondza yini ka xikombiso xa ku tiveka hansi xa Yehovha na Yesu?
11 Leswi hi swi djondzaka. Nhloko ya ndjangu yi nga kombisa swaku ya tiveka hansi hi tindlela ta tinyingi. Hi xikombiso, papayi wa ndjangu a nga nyimeli swaku nsati wa yena ni vana va yena va nga phazami. A twa mavonelo ya vona hambiloko ma nga fani ni ya yena. Marley, lweyi a tshamaka aEstados Unidos a li: “Minkama yin’wana mina ni nuna wa mina hi ni mavonelo ya ku hambana. Kambe na swi vona swaku wa ni hlonipha hikusa na a nga se yentxa xiboho a rhanga hi ku pimisa hi mavonelo ya mina a gama a yentxa xiboho.” Nakambe wanuna lweyi a tivekaka hansi wa swi rhandza ku yentxa mintirho ya le kaya, hambiloko lomu a tshamaka kona va yi vona yi li mintirho ya vavasati. Hi mhaka muni leswi swi karhata? Makwerhu Rachel wa hlamula: “Lomu ni nga psaliwa kona, loko wanuna a pfuna nsati wa yena ku hlampsa mapratu kumbe ku kukula ndlwini, vavhizinyu ni maxaka va tivutisa swaku i nga va leswaku yena ‘i wanuna hikakunene!’ Va pimisa swaku a peziwa hi nsati wa yena.” Loko i li swaku mapimiselo lawa ma tolovelekile lomu u tshamaka kona, khumbuka swaku Yesu a hlampse minenge ya vadjondzisiwa va yena, hambileswi leswo a swi tekiwa na i li ntirho wa xitirhi. Nhloko ya ndjangu ya yinene a yi na mhaka ni swaku vavhizinyu va ta yi vonisa ku yini, kambe yi ni mhaka ni ku yentxa swaku nsati wa yona ni vana va tsaka. Handle ka ku tiveka hansi, hi lini wumunhu lin’wana leli lavekaka swaku u va nhloko ya ndjangu ya yinene?
12. Yehovha na Yesu va swi kombise ku yini swaku va hi rhandza?
12 Lirhandzu. Yehovha a yentxa swilo hinkwaswu hi lirhandzu. (1 Yoh. 4:7, 8) A kombisa swaku wa hi rhandza ni swaku a lava hi va vanghanu va yena hi ku hi nyika Bibele ni nhlengeletanu ya yena. A tlhela a kombisa swaku a ni mhaka na hina hi ku hi tiyisekisa swaku wa hi rhandza. Se hi nga ku yini hi swilo swin’wana leswi hi swi lavaka swaku hi hanya? Yehovha i Xikwembu “lexi hi nyikaka hinkwaswu leswi hi nga na swona”. (1 Tim. 6:17) Loko hi phazama wa hi lulamisa. Hambileswo a nga tshiki ku hi rhandza. Leswi a hi rhandzaka a nyikele N’wana wa yena swaku a hi fela. Na yena Yesu, leswi a hi rhandzaka a nyikele wutomi la yena hi mhaka ya hina. (Yoh. 3:16; 15:13) A xi kona lexi nga hi hambanisaka ni lirhandzu leli Yehovha na Yesu va nga na lona hi hina loko hi tama hi tshembeka ka vona. — Yoh. 13:1; Rom. 8:35, 38, 39.
13. Hi mhaka muni swi li swa lisima swaku nhloko ya ndjangu yi yentxa hinkwaswu hi lirhandzu? (Vona ni kwadru leli nge: “Vavanuna Lava Ha Ku Chadaka Va Nga Yentxa Yini Swaku Va Hloniphiwa Hi Vasati Va Vona?”)
13 Leswi hi swi djondzaka. Nhloko ya ndjangu yi fanele yi yentxa hinkwaswu hi lirhandzu. Hi mhaka muni leswo swi li swa lisima? Mupostolo Yohani a te: ‘Lweyi a kalaka a nga mu rhandzi makwavu kumbe ndjangu lowu a wu vonaka, a nge swi koti ku rhandza Xikwembu lexi a kalaka a nga se tshama a xi vona.’ (1 Yoh. 4:11, 20) Wanuna lweyi a rhandzaka ndjangu wa yena, naswona a lavaka ku tekelela Yehovha na Yesu a ta lava ku pfuna va ndjangu wa yena swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha a tlhela a wu yentxa wu titwa na wu hlayisekile. (1 Tim. 5:8) A djondzisa a tlhela a laya vana va yena. Naswona a ta tama a yentxa swiboho leswi nga ta tsakisa Yehovha swi tlhela swi pfuna ndjangu wa yena. A hi kambisiseni swilo leswi hi xin’we hi xin’we, hi tlhela hi vona swaku nhloko ya ndjangu yi nga mu tekelelisa ku yini Yehovha na Yesu.
LESWI NHLOKO YA NDJANGU YI FANELEKE YI SWI YENTXA
14. Wanuna a nga va pfunisa ku yini va ndjangu wa yena leswaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha?
14 Pfuna va ndjangu wa wena swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha. Ku fana ni Papayi wa yena, Yesu a a swi tiva swaku a a fanele a pfuna lava a va rhangelaka swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha. (Mat. 5:3, 6; Marku 6:34) Hi ku fanana, nchumu xa ku sungula ka wanuna i ku pfuna va ndjangu wa yena swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha. (Det. 6:6-9) A nga yentxa leswi hi ku tiyiseka swaku yena ni ndjangu wa yena va lerha va tlhela va djondza Rito la Xikwembu, va ya mintlhanganwini ni ku chumayela mahungu ya ku tsakisa, va tlhela va yentxa hinkwaswu swaku va nga tshiki ku va vanghanu va Yehovha.
15. Wanuna a nga yentxa yini swaku ndjangu wa yena wu tsaka?
15 Yentxa swaku ndjangu wa wena wu titwa kahle. Yehovha a byele Yesu swaku wa mu rhandza na a twiwa hi vanhu van’wana. (Mat. 3:17) Yesu na yena, hi swiyentxo ni leswi a nga swi vula a kombe vadjondzisiwa va yena swaku a a va rhandza. Na vona vadjondzisiwa va yena va swi kombisile swaku a va mu rhandza. (Yoh. 15:9, 12, 13; 21:16) Nhloko ya ndjangu yi nga kombisa swaku yi rhandza nsati ni vana va yona hi leswi yi swi yentxaka swa ku fana ni ku djondza Bibele na vona. Nakambe nhloko ya ndjangu yi nga byela nsati wa yona ni vana swaku ya va rhandza naswona i va lisima ka yona. Loko swi fanelile, yi nga tlhela yi va khensa na swi twiwa hi vanhu van’wana. — Swi. 31:28, 29.
Kuva papayi wa ndjangu a tsakisa Yehovha, a fanele a nyika ndjangu wa yena swilo swin’wana leswi wu swi lavaka swaku wu tama wu hanya (Vona paragrafu 16)
16. Nhloko ya ndjangu yi fanele yi yentxa yini naswona yi fanele yi tivonela ka yini?
16 Hlayisa ndjangu wa wena. Yehovha a a va hlayisa Vayisrayele hambi nkama a va xanisiwa hi mhaka ya ku kala va nga mu yingisi. (Det. 2:7; 29:5) Ni namuntlha Yehovha wa hi hlayisa. (Mat. 6:31-33; 7:11) Hi ku fanana, Yesu a a va hlayisa valandzeli va yena. (Mat. 14:17-20) A patse ni ku hanyisa lava a va vabya. (Mat. 4:24) Kuva wanuna a tsakisa Yehovha a fanele a hlayisa ndjangu wa yena. Hambileswo, a nga fanelanga a tirha ngopfu leswaku a hlayisa ndjangu wa yena lakakuva a khohlwa ku pfuna va ndjangu wa yena swaku va va vanghanu va vakulu va Yehovha.
17. Hi xini xikombiso lexi Yehovha na Yesu va hi vekelaka xona loko va hi laya ni ku hi djondzisa?
17 Djondzisa ndjangu wa wena. Yehovha wa hi djondzisa a tlhela a hi laya hikusa a lava ku hi pfuna. (Heb. 12:7-9) Ku fana ni Papayi wa yena, Yesu a djondzisa lava a va rhangelaka hi lirhandzu. (Yoh. 15:14, 15) Hambileswi a a laya vanhu, a a va laya hi lirhandzu. (Mat. 20:24-28) Wa swi twisisa swaku a hi hetisekanga naswona hi tshamela ku phazama. — Mat. 26:41.
18. I mpsini leswi nhloko ya ndjangu ya yinene yi swi khumbukaka?
18 Nhloko ya ndjangu leyi tekelelaka xikombiso xa Yehovha na Yesu, ya swi twisisa swaku ndjangu wa yona a wu hetisekanga, naswona a yi va “kwateli ku tlula mpimu” nsati wa yona ni vana. (Kol. 3:19) Handle ka leswo, papayi wa ndjangu a fanele a landza leswi nga tsaliwa ka Vagalatiya 6:1, hi ku zama ku va laya “hi ndlela ya ku rhula” na a khumbuka swaku na yena a nga hetisekanga. Ku fana na Yesu, wa swi tiva swaku ndlela ya yinene ya ku va djondzisa i ku va vekela xikombiso. — 1 Ped. 2:21.
19-20. Loko nhloko ya ndjangu yi yentxa swiboho, yi nga mu tekelelisa ku yini Yehovha na Yesu?
19 Yentxa swiboho leswi nga ta pfuna ndjangu hinkwawu. Yehovha a yentxa swiboho leswi nga swinene leswi nga ta pfuna vanhu hinkwavu. Hi xikombiso, a hi nyike wutomi ku nga li swaku ku pfuneka yena kambe leswaku hi tsakela wutomi. A nga kona ni wa mun’we lweyi a a ta mu sindzisa ku nyikela N’wana wa yena hi mhaka ya swidjoho swa hina. Yehovha a yentxe leswo hi ku swi rhandza leswaku ku pfuneka hina. Na yena Yesu a yentxe swiboho na a pimisela van’wana. (Rom. 15:3) Hi xikombiso, hambi nkama a a karhalile a tame a djondzisa xitshungu handle ka ku a ya ku humuleni. — Marku 6:31-34.
20 Papayi wa ndjangu wa munene wa swi tiva swaku swa karhata ku yentxa xiboho lexi nga ta va xinene ka ndjangu hinkwawu ni swaku swoleswo a hi ntirho wa ku vevuka. A lwela ku kala a nga yentxi swiboho leswi nga ta tsakisa yena ntsena. A pfumelela Yehovha a mu djondzisa ku yentxa swiboho swa kahle.c (Swi. 2:6, 7) Leswo swi mu pfuna ku yentxa swiboho leswi nga ta pfuna ndjangu ku nga li yena ntsena. — Filp. 2:4.
21. Hi ta djondza hi yini ka nhlokomhaka leyi landzelaka?
21 Yehovha a nyike tinhloko ta mindjangu ntirho wa ku karhata naswona a nyimela swaku ti wu hetisisa kahle ntirho lowu. Kambe wanuna lweyi a tikarhatelaka ku tekelela xikombiso xa Yehovha na Yesu a ta swi kota ku va nhloko ya ndjangu ya yinene. Naswona loko wansati a pfunisa, hinkwavu va ta tsaka ka ndjangu wa vona. Se wansati a fanele a mu vonisa ku yini nuna wa yena leswi a nga nhloko ya yena? A nga karhateliwa hi yini? Ka nhlokomhaka leyi landzelaka hi ta bula hi swivutiso leswi.
LISIMU 16 Ahi Dzuniseni Yehovha hi Mhaka ya Hosi ya Hina
a Loko wanuna a chada a va nhloko ya ndjangu wa yena. Ka djondzo leyi, hi ta vulavula hi swaku swi vula yini ku va nhloko naswona hi mhaka muni Yehovha a yentxe swaku ku va ni wunhloko. Hi ta tlhela hi vona swaku hi xini xikombiso lexi Yehovha na Yesu va xi vekelaka vavanuna lava nga chada. Ka djondzo leyi landzelaka hi ta bula hi swaku i mpsini leswi nuna na nsati va nga swi djondzaka ka Yesu ni ka vanhu van’wani va nga ka Bibele. Kasi ka djondzo ya wunharhu hi ta vulavula hi lava rhangelaka abandleni.
b Mhaka ya leswaku swa pfumeleliwa kuva wanuna a hlupha wansati hi ku mu ba kumbe ku mu vulavulela, swi talisa ku kombisiwa ka mafilmi, mateyatru ni ka mabuku. Minchumu ya ku fana ni leyo, yi nga ha yentxa vanhu va pimisa swaku wanuna a fanele a fuma nsati wa yena.
c Kuva u djondza swin’wana hi ku yentxa swiboho swa swinene, vona nhlokomhaka leyi nge: “Endla Swiboho Leswi Kombisaka Leswaku U Xixima Xikwembu,” ka Xihondzo xo Rindza xa 15 ka Abril wa 2011, mapaj. 13-17.