U Nga Yendla Yini Swaku U Pfuneka Hintamu Nkama U Lerhaka Bibele?

 1. I mpsini leswi kombisaka swaku Matsalwa a ma li ya lisima ka Yesu?

YESU a a ma tiva Matsalwa. A wu ta va u titwise ku yini loko a wu li kona nkama lowu Yesu na a djondzisa nkama na a li lani misaveni? Phela yena minkama yinyingi a a vulavula leswi nga ka Matsalwa na a nga yendli hi ku lerha hikusa a a ma tiva hi nhloko. Leswi Yesu a nga swi vula nkama lowu a nga gama ku tsakamisiwa ni leswi a nga swi vula na a nge se fa, a swi tsaliwile ka Matsalwa.b (Det. 8:3; Pis. 31:5; Luk. 4:4; 23:46) Ka malembe manharhu ni hafu lawa a nga ma heta na a chumayela lani misaveni, a lerhe Matsalwa a tlhela a ma tlhamusela vanhu vavanyingi makhambi ya ku tala. — Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luk. 4:16-20.

 2. I mpsini swi nga pfuna Yesu swaku a ma tiva kahle Matsalwa? (Vona mufoto wa pajina la ku sungula.)

² Na a nge se sungula ntirho wa yena wa ku chumayela, Yesu a a lerha Matsalwa a tlhela a ma yingisela hi makhambi yamanyingi. Hi xikombiso, akaya a a va twa vapsali va yena na va vulavula hi Matsalwa.c (Det. 6:6, 7) Hi ma Sábado a a ya sinagogeni ni ndjangu wa yena lani a ku djondziwa Matsalwa. (Luk. 4:16) Naswona nkama lowu ma lerhiwaka, yena a a yingisela. Naswona hi ku famba ka nkama yena hi yexe a djondze ku kuma tindzimana ka Matsalwa. Se, hinkwaswu leswo swi yendle swaku a ma tiva, a ma rhandza a tlhela a tirhisa leswi a a swi djondza. Leswo swa tikomba hikusa nkama na a ni 12 wa malembe a hlamalise vadjondzisi va tempeleni lava a va wu tiva kahle Nawu wa Moxe. — Luk. 2:46, 47, 52.

 3. Hi tini tipontu tinharhu leti ti nga hi pfunaka, leti hi nga ta djondza hi tona ka nhlokomhaka leyi?

³ Loko hi lerha Rito la Xikwembu hi ta li tiva kahle hi tlhela hi li nyika lisima. Kambe ku ni swin’wani leswi hi nga swi yendlaka swaku hi pfuneka hintamu nkama lowu hi lerhaka Bibele. Hi nga djondza swaswinyingi ka leswi Yesu a nga swi byela lava a va wu tiva kahle Nawu, va ku fana ni vatsali, Vafarisi ni Vasaduki. Varhangeli volavo a va lerha Nawu nkama ni nkama kambe a va nga swi twisisi leswi a va swi lerha. Yesu a vulavule hi 3 wa swilo leswi a va fanele va swi yendla loko va lava ku pfuneka hi leswi va swi lerhaka. Leswi a nga va byela swona swi nga hi pfuna na hina swaku 1) hi twisisa leswi hi swi lerhaka, 2) hi kuma xuma ka Rito la Xikwembu, 3) hi pfumelela Rito la Xikwembu li yampsisa wumunhu la hina.

 4. Luka 10:25-29 yi swi kombisisa ku yini swaku ku lerha Rito la Xikwembu ntsena a swi yenelanga?

⁴ Swi lava hi twisisa leswi hi swi lerhaka ka Bibele, hikusa loko hi nga swi twisisi a hi nge pfuneki ka swona. Leswo ha swi vona ka mabulu lawa Yesu a nga va na wona ni wanuna mun’wani “lweyi a a tiva Nawu.” (Lerha Luka 10:25-29.) Nkama wanuna lweyi a nga vutisa Yesu swaku a a fanele a yendla yini swaku a ta kota ku kuma wutomi la ku kala li nga heli, Yesu a mu vutise leswi: “Ku tsaliwe yini ka Nawu? Wa swi twisisa leswi wu swi vulaka?” Wanuna lweyi a game a mu byela leswi Nawu a wu vula swona, ku nga ku rhandza Xikwembu ni vanhu van’wani. (Lev. 19:18; Det. 6:5) Kambe ku kombisa swaku yena a a nga swi twisisi leswi a a swi lerha, a tlhele a vutisa Yesu a ku: “I vamani vanhu van’wani?” Phela swa tikomba swaku wanuna lweyi a a wo lerha kambe a a nga swi twisisi leswi a swi lerhaka. Hi mhaka leyo, a a nga swi tivi swaku a ta swi tirhisisa ku yini ka wutomi la yena.

 5. A xikhongelo ni ku lerha hi kutsongokutsongo swi nga hi pfunisa ku yini nkama hi lerhaka Bibele?

⁵ Leswaku hi twisisa leswi hi swi lerhaka, ku ni swilo swin’wani leswi swi nga hi pfunaka. Hi xikombiso, na hi nge se lerha hi fanele hi khongela ka Yehovha hi kombela swaku a hi nyika moya wa yena wa ku kwetsima leswaku hi twisisa leswi hi swi lerhaka ni ku kala hi nga pimisi hi swilo swin’wani nkama lowu hi lerhaka. Loko hi li karhi hi lerha a hi fanelanga hi lerha hi ku tsutsuma kambe hi fanele hi lerha hi kutsongokutsongo. Loko hi yendla leswo, swi ta hi vevukela ku swi twisisa leswi hi swi lerhaka. Swa pfuna ku lerha hi rito la ku twala kumbe ku yingisela audiyo la Bibele la ku gravhariwa. Loko u yendla leswo, swi ta ku pfuna swaku u twisisa u tlhela u swi khumbuka hi ku vevuka leswi u nga swi lerha. (Yoxu. 1:8) Loko se u gamile ku lerha tlhela u khongela ka Yehovha u mu khensa hileswi a nga ku nyika Bibele u tlhela u mu kombela a ku pfuna swaku u tirhisa leswi u nga swi lerha.

 6. Ku tiyendla swivutiso ni ku tsala tipontu ta lisima ta leswi u swi lerhaka swi nga ku pfunisa ku yini? (Vona mufoto ka pajina 10.)

⁶ Ku ni swin’wani swi nga hi pfunaka ku twisisa leswi hi swi lerhaka. Xa ku sungula i ku tiyendla swivutiso mayelana ni leswi u nga swi lerha. Nkama lowu u lerhaka mhaka ya ku karhi ka Bibele tivutisi leswi: ‘I vamani lava ku vulavuliwaka hi vona ka mhaka leyi? I mani lweyi a vulavulaka swoswi? A vulavula na mani, ni swaku hi mhaka muni a vula marito lawa? A ma vule na a li kwini marito lawa naswona a ma vule nkama muni? Swivutiso swa ku fana ni leswo swi ta ku pfuna ku pimisa hi leswi u swi lerhaka u tlhela u twisisa tipontu ta lisima. Xin’wani lexi u nga xi yendlaka i ku tsala tipontu ta lisima nkama lowu u lerhaka. Loko u tinyika nkama wa ku tsala, swi ta ku pfuna ku swi twisisa kahle leswi u swi lerhaka, funtshi swi ta tlhela swi ku pfuna ku kala u nga swi khohlwi leswi se u nga swi lerha. Ka leswi u swi tsalaka u nga ha tsala swivutiso, leswi u nga swi kuma ka mapexkiza, tipontu ta lisima ni ku tlhela u tsala ndlela leyi u nga swi tirhisaka hi yona leswi u swi lerhaka. Funtshi u nga ha tsala ni leswi u nga titwisa xiswona nkama na u lerha mhaka yoleyo. Loko u yendla leswo, u ta swi vona swaku Bibele li tsaleliwe wena hi ku kongoma.

 7. Ku laveka yini swaku hi kuma ntsutsu wa Rito la Xikwembu? (Matewu 24:15)

⁷ Yesu a vule swaku kuva hi kuma ntsutsu wa Rito la Xikwembu hi fanele hi va ni ku twisisa. (Lerha Matewu 24:15.) Kasi i yini ku twisisa? Ku twisisa i ku kota ku hambanisa minchumu yimbirhi. Handle ka leswo, swi patsa ku kala hi nga yi voneli henhla mhaka ya ku karhi, kambe hi nghena ndzenindzeni ka yona. Yesu a vule swaku ku twisisa i ka lisima leswaku hi vona ndlela leyi wuprofeta li hetisekaka hi yona. Swa tikomba swaku ku twisisa i ka lisima hintamu swinene swaku hi kota ku pfuneka hintamu loko hi lerha Bibele.

 8. I yini leswi nga hi pfunaka ku va ni ku twisisa?

⁸ Yehovha hi yena a nga hi nyikaka ku twisisa. Hi mhaka leyo, khongela u mu kombela swaku a ku pfuna u va ni ku twisisa. (Swi. 2:6) Kambe na hina hi fanele hi yendla xan’wanchumu. Xin’wani hi nga xi yendlaka i ku zama ku vona swaku leswi hi swi lerhaka swi twananisa ku yini ni leswi se hi swi tivaka. Leswaku hi kota ku yendla leswo swi lava hi hamba mapexkiza ka mabuku ya nhlengeletanu. Hi xikombiso, hi nga tirhisa Nkongomiso Wa Ku Yendla Pexkiza Wa Timboni Ta Yehovha, wona wu ta hi pfuna ku twisisa mhaka leyi hi lerhaka hi yona ni swaku hi nga yi tirhisisa ku yini ka wutomi la hina. (Heb. 5:14) Loko hi yendla hinkwaswu leswi nkama hi lerhaka Bibele, hi ta swi twisisa kahle leswi hi swi lerhaka.

 9. Hi wini ntiyiso wa lisima lowu Vasaduki a va nga wu pfumeli?

⁹ Vasaduki a va swi tiva kahle leswi a swi tsaliwile ka 5 wa mabuku ya ku sungula ya Xiheberu, kambe a va nga pfumeli ka minchumu ya lisima leyi a yi tsaliwile ka mabuku lawa. Hi xikombiso, nkama lowu va nga zama ku phasa Yesu hi ku mu yendla xivutiso mayelana ni ku pfuxiwa ka vafi, Yesu a te: “A mi lerhanga hi ta xinsinyani xa mintwa ka buku la Moxe? Xikwembu a xi vulavula hi ta vafi lava nga ta pfuxiwa loko xi byela Moxe xi ku: ‘Hi mina Xikwembu xa Abrahamu, xa Izaki ni xa Yakobe.’” (Marku 12:18, 26) Vasaduki se a va ma lerhile hi makhambi yamanyingi marito lawa, kambe leswi Yesu a nga swi vula a swi kombisa swaku vona a va nga wu kholwi ntiyiso wa lisima wa leswaku vafi va ta pfuxiwa. — Marku 12:27; Luk. 20:38.d

10. Hi fanele hi yendla yini nkama hi lerhaka Bibele?

¹⁰ Hi djondza yini ka mhaka leyi? Nkama hi lerhaka Bibele hi lava ku vona hinkwaswu leswi hi nga swi djondzaka ka mhaka leyi hi yi lerhaka. Ku fana ni leswi swi lavaka minzamu leswaku hi kuma xuma xa lisima, swi lava hi tikarhata leswaku hi nga twisisi swilo swa ku vevuka ntsena, kambe hi tlhela hi twisisa ni mintiyiso ya ku yenta ya Bibele ni matshinya ya kona ya minawu.

11. Hi ku ya hi 2 Timotiyu 3:16, 17, u nga xi kumisa ku yini xuma ka Rito la Xikwembu?

¹¹ U nga xi kumisa ku yini xuma xa lisima nkama lowu u lerhaka Bibele? Buku la 2 Timotiyu 3:16, 17 (lerha) li vula swaku “Matsalwa hinkwawu . . . ma pfuna” 1) ku djondzisa, 2) ku kawuka, 3) ku lulamisa swilo ni 4) ku laya. Tipontu leti ta 4 hi nga ti tirhisa hambi nkama lowu hi lerhaka mabuku lawa hi kalaka hi nga ma lerhi nkama ni nkama. Hi xikombiso, nkama lowu u lerhaka Bibele zama ku vona swaku li ku djondzisa yini hi Yehovha, wumunhu la yena ni xikongomelo xa yena. Tlhela u zama ku vona swaku mhaka yoleyo yi ku kawukisa ku yini. Hi xikombiso, nkama lowu u lerhaka u nga ha kuma swaku ku ni minchumu leyi u faneleke u yi yampsisa ka wutomi la wena leswaku u titwananisa ni ku rhandza ka Yehovha. Se, pfumelela Bibele li ku kawuka hi nkama wolowo. Pfumelela Bibele swaku li lulamisa swilo. Hi xikombiso, zama ku vona swaku leswi u swi lerhaka u nga swi tirhisisa ku yini swaku u pfuna munhu ansin’wini swaku a lulamisa mapimiselo ya yena ka mhaka ya ku karhi. Tlhela u pfumelela Bibele li ku laya. U nga yendla leswo hi ku zama ku vona swilo hilani Yehovha a swi vonaka hi kona. Loko u tirhisa tipontu leti ta 4, u ta kuma xuma ka Rito la Xikwembu.

12. Hi mhaka muni Yesu a yendle Vafarisi xivutiso lexi nge: ‘A mi lerhanga ke?’

¹² Ka khambi lin’wani Vafarisi va lumbete vadjondzisiwa va Yesu va vula leswaku vona a va nga wu landzeli Nawu wa Sábado. Se, loko a va hlamula, Yesu a va vutisile a ku: ‘A mi lerhanga ke?’ kuva a va komba swaku mapimiselo ya vona a ma hoxile; vona a va nga landzeli leswi hikakunene Matsalwa ma swi vulaka. (Mat. 12:1-7)e Yesu a tirhise swikombiso swimbirhi swa Bibele ni ndzimana yin’we ya muprofeta Hosiya kuva a va komba Vafarisi lavayani swaku a va nga swi twisisi kahle swaku ku landzela Nawu wa Sábado swi vula yini, ni swaku vona a va nga kombisi ntwelawusiwana. I ntiyiso swaku vona a va lerha Rito la Xikwembu kambe a va nga li pfumeleli swaku li txintxa wumunhu la vona hi mhaka leswi a va lerhisa xiswona. Vona a va tibyela naswona a va lerha hi xikongomelo xa ku vona swihoxo ka van’wanyani, se leswo a swi yendla swaku va nga swi twisisi leswi va swi lerhaka. — Mat. 23:23; Yoh. 5:39, 40.

13. I mpsini leswi hi kalaka hi nga fanelanga hi swi yendla loko hi lerha Bibele, naswona hi mhaka muni?

¹³ Leswi Yesu a nga swi vula swi hi djondzisa swaku hi fanele hi lerha Bibele hi xikongomelo xaxinene. A hi fanelanga hi fana ni Vafarisi, kambe hi fanele hi tiveka hansi hi tlhela hi khumbuka swaku leswi hi swi djondzaka swi fanele swi pfuna hina. Bibele li vula swaku hi fanele ‘hi tiveka hansi hi yamukela Rito la Xikwembu hi li tshika li mila ka timbilu ta hina.’ (Yak. 1:21) Loko hi yendla leswo, hi ta pfumelela swaku Rito la Xikwembu li dzima timintsu ka timbilu ta hina. Leswi hi nga ta swi lerha ka Bibele swa ku yelana ni timpsalu, ntwelawusiwana ni lirhandzu la Yehovha swi ta txintxa wumunhu la hina loko hi nga tibyeli ni ku kala hi nga lerheli ku kuma swihoxo.

14. I mpsini leswi nga ta hi pfuna ku vona swaku ha li pfumelela Bibele swaku li txintxa wumunhu la hina? (Vona mufoto ka pajina 12.)

¹⁴ Lexi nga hi pfunaka ku vona swaku ha li pfumelela Bibele kuva li txintxa wumunhu la hina, i ku vona ndlela leyi hi hanyisanaka hi yona ni vanhu van’wani. Hi xikombiso, a Vafarisi a va nga li pfumeleli Rito la Xikwembu swaku li khumba mbilu ya vona, hi leswi a swi yendla swaku va tshamela ku “yavanyisa vanhu va ku kala va nga na nandzu” vambuyangwani. (Mat. 12:7) Se na hina, ndlela leyi hi hanyisanaka hi yona ni vanhu van’wani hi yona yi nga ta kombisa swaku ha li pfumelela Rito la Xikwembu swaku li txintxa wumunhu la hina kumbe nada. Hi xikombiso, tivutisi leswi: ‘Ni tshamela ku vona swilo swaswinene ka vanhu van’wani, ni va rivalela loko va ni hoxela? Kumbe ni tshamela ku vona swihoxo swa vona, ni va veketelela xiviti, ni nga va kombi timpsalu ni tlhela ni vulavula ku biha hi vona? Tinhlamulu ta swivutiso leswi ti ta ku pfuna ku vona swaku wa li pfumelela Rito la Xikwembu kumbe nada swaku li txintxa mimpimiso, mbilu kumbe wumunhu la wena. — 1 Tim. 4:12, 15; Heb. 4:12.

15. Yesu a a titwisa ku yini hi Rito la Xikwembu?

¹⁵ Yesu a a li rhandza Rito la Xikwembu. Ha swi vona leswo ka leswi nga tsaliwa ka Tipisalema 40:8. Loko yi vulavula hi ndlela leyi Yesu a a titwa hi yona, ndzimana leyi yi li: “Ni tsakisiwa hi ku yendla ku rhandza ka wena, ni nawu wa wena wu le ka mbilu ya mina.” I lirhandzu lolelo a li yendla swaku Yesu Kreste a tirhela Yehovha na a tsakile. Na hina, loko hi lerha Bibele hi tlhela hi li rhandza, hi ta tsaka. — Pis. 1:1-3.

16. U nga yendla yini swaku u pfuneka hintamu nkama lowu u lerhaka Bibele? (Vona kwadru leli nge: “Leswi Yesu A Nga Swi Vula Swi Nga Ku Pfunisa Ku Yini Ku Twisisa Leswi U Swi Lerhaka?”)

¹⁶ A hi yendleni hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi yendla leswi Yesu a nga swi vula hi tlhela hi tekelela xikombiso xa yena, leswaku hi ta pfuneka hintamu nkama lowu hi lerhaka Bibele. Naswona a hi landzeleni tipontu leti hi nga ti djondza ka nhlokomhaka leyi leswaku hi ta pfuneka hintamu nkama lowu hi lerhaka. A hi khongeleni, hi nga lerhi hi ku tsutsuma, hi tihamba swivutiso hi tlhela hi tsala hansi swin’wani swa leswi hi swi djondzaka. Loko hi lerha a hi zameni ku va ni ku twisisa hi tlhela hi hamba mapexkiza ka mabuku ya hina. Hambi hi ka mabuku lawa hi kalaka hi nga ma lerhi nkama ni nkama hi nga ha kuma xuma xa lisima lexi nga fihleka xa ku a hi nge xi kumi loko ho lerhela henhla ntsena. Xa lisima ku tlula hinkwaswu, a hi pfumeleleni Bibele swaku li txintxa wumunhu ya hina. Hi nga swi kota leswo hi ku va nkama lowu hi lerhaka hi zama ku vona swaku leswi hi swi lerhaka swi nga hi pfunisa ku yini hina. Loko hi zama ku swi tirhisa hinkwaswu leswi, hi ta pfuneka hintamu nkama lowu hi lerhaka Bibele, naswona hi ta va vanghanu vavakulu va Yehovha. — Pis. 119:17, 18; Yak. 4:8.