Ninjani Watipatulenge ku Citemwa ca Ciuta?
‘Ise tikutemwa cifukwa iye wakadanga kutitemwa.’—1 YOHANE 4:19.
1, 2. (a) Cifukwa wuli ncakuzirwa kumanya kuti tikutemweka? (b) Ncitemwa ca njani ico tikucikhumba comene?
KASI ncakuzirwa kwa imwe kumanya kuti ŵanyinu ŵakumutemwani? Kufuma ku wana mupaka ku urara, ŵantu ŵakukura makora para ŵakutemweka. Kasi muli kuwona kabonda ako ŵamama ŵake ŵakakolera mwacitemwa mu mawoko ghawo? Nangauli mungamanya yayi ivyo ŵamama ŵake ŵakukacitira, kweni para kakulaŵiska cisko ca ŵamama ŵake, kabonda kakusekelera na kumwemwetera mu mawoko gha ŵamama ŵake ŵacitemwa. Kasi mukukumbuka umo mukaŵira mu virimika vya unyamata panji usungwana winu? (1 Ŵatesalonika 2:7) Panyake mungamanya yayi ivyo mukakhumbanga panji umo mukaghanaghaniranga, kweni ndipouli, ncakuzirwa kumanya kutiŵadada na ŵamama ŵinu ŵakamutemwaninge. Kasi nciwemi yayi kumanya kuti mukatenge muŵafikenge na suzgo panji fumbo lirilose? Kuyowoya unenesko, mu umoyo withu wose, cintu cakukhumbikwa comene ndico citemwa. Citemwa ici cikurongora kuti tikupendeka.
2 Citemwa ca ŵapapi cikovwira kuti mwana wakure makora na kughanaghana makora. Kuti tikhale makora mu umoyo withu wauzimu, ncakuzirwa comene kugomezga kuti Dada withu wakucanya Yehova, wakutitemwa. Ŵanyake awo ŵakuŵazga magazini iyi panyake ŵakaŵa na ŵapapi awo ŵakaŵapwereranga cara. Usange ndimo viliri, lekani kufipa mtima. Para ŵapapi ŵakamutemwaninge cara panji ŵakamutemwaninge pacoko, manyani kuti Ciuta wakumutemwani.
3. Kasi Yehova wakuŵasimikizgira wuli ŵantu ŵake kuti wakuŵatemwa?
3 Yehova wakayowoya kwizira mwa mprofeti Yesaya kuti mama ‘wangaruwa’ konkeska mwana wake, kweni Iye wakuruwa cara ŵantu ŵake. (Yesaya 49:15) Mwakuyana waka, Davide wakati: “Ŵadada na ŵamama nanga ŵandiside, kweni Yehova tiwanditorenge.”(Salmo 27:10) Mwee, nagho ni mazgu ghakusanguluska! Usange ndimwe muteŵeti wakujipereka ndiposo mukutemwa Yehova Ciuta, nanga mungasuzgika wuli, nyengo zose kumbukani kuti iye wakumutemwani comene nkanira kuruska umo muntu waliyose wangamutemwerani.
Khalirirani mu Citemwa ca Ciuta
4. Kasi Ŵakristu ŵakwambilira ŵakasanguluskika wuli na citemwa ca Ciuta?
4 Mphauli apo mukamba kumanya kuti Yehova wakumutemwani? Kuyowoya unenesko, kacitiro kinu kakayana waka na Ŵakristu ŵakwambilira. Cipaturo cacinkondi ca kalata ya Paulos iyo wakalembera Ŵaroma cikulongosora makora za ŵantu ŵakwananga awo pamanyuma pake ŵakapanikizga citemwa ca Yehova. Pa Rom. 5 vesi 5, tikuŵazga kuti: ‘Citemwa ca Ciuta capungulika mu mitima yithu na mzimu utuŵa uwo wapika kwa ise.’ Pa Rom. 5 vesi 8, Paulos wakusazgirapo kuti: ‘Ciuta wakuphara citemwa cake kwa ise, kwakuti apo tikaŵa ticali ŵakwananga, Kristu wakatifwira.’
5. Kasi mukamba wuli kumanya citemwa cikuru ca Ciuta?
5 Mwakuyana waka, panyengo iyo mukamanya unenesko wa Mazgu gha Ciuta, mukamba kugomezga, ndipo mzimu utuŵa wa Yehova ukamba kugwira ncito mu mtima winu. Pamanyuma pake, mukamba kumanya cifukwa ico Yehova wakatumira Mwana wake wakutemweka kuzakamufwirani. Yehova wakamovwirani kuti mumanye umo iye wakutemwera ŵantu. Apo mukamanya kuti nangauli muli kubabikira mu kwananga, Yehova walikupereka mwaŵi wakuti muŵe ŵarunji na kuzakakhala na umoyo wambura kumara, kasi mtima winu ukanweka cara? Kasi mukanweka cara kuti mutemwe Yehova?—Ŵaroma 5:10.
6. Ncifukwa wuli nyengo zinyake tingawona nga kuti Yehova wali kutali na ise?
6 Mwati mwapanikizga kuti Dada winu wakucanya wakumutemwani, na kusinta mikhaliro yinu yiheni mwakuti wamupokelerani, mukapatulira umoyo winu kwa iye. Panyengo yasono muli pamtende na Ciuta. Ndipouli, kasi nyengo zinyake mukuwona nga kuti Yehova wali kutali na imwe? Ici cingacitika kwa waliyose wa ise. Kweni nyengo zose kumbukani kuti Ciuta wakusinta cara. Citemwa cake ncakukhalirira swii nga ni umo liriri dazi, leneilo likulekapo cara kutuma malazi pacaru capasi. (Malaki 3:6; Yakobe 1:17) Kulwande linyake, ise tingasinta pakanyengo kacoko waka. Para caru cikuzingilira, hafu ya cigaŵa cake yikuŵa mu mdima wazanimuwone. Mwakuyana waka, usange tiŵenge kutali na Ciuta, nanga tingasezgeka pacoko waka, mbwenu tiwonenge kuti ubwezi withu na iye ufotenge. Tingacita wuli kuti timazge suzgo iyi?
7. Kasi kujifumba taŵene kungatovwilira wuli kukhalirira mu citemwa ca Ciuta?
7 Usange tikuwona kuti tili kutali na citemwa ca Ciuta, ipo tijifumbe kuti: ‘Kasi nkuseŵereska citemwa ca Ciuta? Kasi nafumako kwa Ciuta wamoyo na wacitemwa cifukwa cakuti nili na cipulikano cakuwayawaya? Kasi naŵika maghanoghano pa vintu “vya thupi,” mu malo mwa kuŵika pa vintu “vya mzimu”?’ (Ŵaroma 8:5-8; Ŵahebere 3:12) Usange tawona kuti tili kutali na Yehova, ipo tipenje ntowa zakumazgira suzgo iyi, mwakuti tiŵeso paubwezi uwemi na iye. Yakobe wakutipempa kuti: “Sendererani kwa Ciuta, ndipo iyo wati wasenderere kwa imwe.” (Yakobe 4:8) Pulikirani mazgu agha gha Yuda: ‘Mwa ŵakutemweka, pakujizenga pa cipulikano cinu cituŵa nkanira, na kurombera mu mzimu utuŵa, jisungirirani mu citemwa ca Ciuta.’—Yuda 20, 21.
Citemwa ca Ciuta Cikusinta Cara Nangauli Vyakucitika Vingasinta
8. Nkusinta wuli kwamabuci uko kungacitika mu umoyo withu?
8 Umoyo withu mu caru ciheni ici ukusintasinta. Themba Solomon likawona kuti ‘vyakucitika vyamabuci vikuwira tose.’ (Mupharazgi 9:11, NW) Umoyo withu ungasinta mwamabuci. Muhanya uno tingaŵa makora, namacero tingarwara comene. Muhanya uno tingaŵa pa ncito yiwemi, namacero yingatimalira. Mubwezi withu wakutemweka wangafwa mwamabuci. Mu caru cinyake Ŵakristu ŵangaŵa pamtende kwa nyengo yitali, kweni mwamabuci ŵangamba kuzikizgika. Mutepanyake ŵangatiyowoyera utesi, ndipo cifukwa ca ici, ŵantu ŵangaticitira nkaza. Enya, umoyo ukusintasinta ndipo ngwakuzura na masuzgo.—Yakobe 4:13-15.
9. Cifukwa wuli nciwemi kusanda mavesi yanyake ya Ŵaroma cipaturo 8?
9 Usange vintu vyatiwira mwamabuci, tingamba kujiwona nga kuti Ciuta watitaya panji kughanaghana kuti waleka kutitemwa. Pakuti tose tikukumana na vyakucitika ivi, ipo nciwemi kusanda makora mazgu ghakusanguluska gha mpostole Paulos agho ghali pa Ŵaroma cipaturo 8. Paulos wakayowoyanga mazgu agha ku Ŵakristu ŵakuphakazgika. Ndipouli, ghakugwiraso ncito kwa awo ni mberere zinyake—ŵakunyoroka ŵeneawo ŵakucemeka mabwezi gha Ciuta, nga ni umo Abrahamu wakaŵira pambere Cikristu cindambe.—Ŵaroma 4:20-22; Yakobe 2:21-23.
10, 11. (a) Mbutesi wuli uwo ŵarwani ŵa Ciuta ŵakuyowoyera ŵantu ŵake? (b) Ncifukwa wuli kayowoyero kawo kalije ncito ku Ŵakristu?
10 Ŵazgani Ŵaroma 8:31-34. Paulos wakufumba kuti: ‘Usange Ciuta wali nase, ninjani wimikanenge nase?’ Mbunenesko kuti Satana na ŵantu ŵake ŵaheni ŵakwimikana nase. Awo ŵakutitinka ŵangatiyowoyera utesi, na kutikakiska ku khoti. Ŵapapi ŵanyake awo Mbakristu ŵaneneka kuti ŵakutinka ŵana ŵawo cifukwa ŵakukana kupokera munkhwara uwo dango la Ciuta likukana panji cifukwa cakuti ŵakukanizga ŵana ŵawo kucita viphikiro ivyo nvya Cikristu cara. (Milimo 15:28, 29; 2 Ŵakorinte 6:14-16) Ŵantu ŵakucaru ŵapusikizgira Ŵakristu ŵakugomezgeka kuti ŵakulimbana na boma cifukwa ŵakuleka kurwa nkondo panji kunjira mu vipani. (Yohane 17:6) Ŵanyake awo ŵakutitinka ŵathandazga utesi pa wayilesi na kutiyowoyera viheni kutinena kuti ndise kagulu karwani.
11 Lekani kuruwa kuti mu nyengo ya ŵapostole, ŵantu ŵakatenge: ‘Phira ili likumanyikwa kwa ise kuti mu malo ghose likususkika.’ (Milimo 28:22) Kasi utesi wose uwu wuli na kantu wuli? Ni Ciuta yekha uyo wakurunjiska Ŵakristu ŵaunenesko cifukwa ŵali na cigomezgo mu sembe ya Kristu. Yehova walikupereka cawanangwa ca mtengo wapatali comene—Mwana wake wakutemweka—kasi iye wangaleka kutemwa ŵasopi ŵake? (1 Yohane 4:10) Pakuti Kristu walikuwuka ku ŵakufwa ndipo walikukhala ku woko lamaryero la Ciuta, iye sono wakurwera Ŵakristu. Ninjani wangasuska kuti Kristu wakurwera ŵarondezgi ŵake panji kususka ceruzgo caurunji ca Ciuta pa ŵantu ŵake ŵakugomezgeka? Palije nanga njumoza!—Yesaya 50:8, 9; Ŵahebere 4:15, 16.
12, 13. (a) Ni masuzgo wuli agho ghangatipatula cara ku citemwa ca Ciuta? (b) Kasi Diabolosi wakukhumba vici para wakupereka masuzgo kwa ise? (c) Ncifukwa wuli Ŵakristu ŵakutonda viyezgo?
12 Ŵazgani Ŵaroma 8:35-37. Kasi pali cintu cilicose panji muntu waliyose uyo wangatipatula ku citemwa ca Yehova na ca Mwana wake Yesu Kristu? Satana wangagwiriskira ncito ŵantu ŵake kuti wasuzge Ŵakristu. Mu virimika vyakumanyuma, ŵabali na ŵadumbu Ŵacikristu ŵanandi ŵakanyozeka kwazanimuwone. Ndiposo mu vyaru vinyake lero, ŵabali ŵithu ŵakusoŵa ndarama. Ŵanyake ŵakusuzgika na njara panji kusoŵa vyakuvwara. Kasi khumbo la Diabolosi ndakuti wuli pakucitiska masuzgo ghose agha? Wakukhumba kugongoweska ŵasopi ŵaunenesko ŵa Yehova. Satana wakukhumba kuti tiwone nga kuti citemwa ca Ciuta casukuluka. Kweni kasi ndimo viliri?
13 Nga ni umo Paulos wakawerezgera mazgu gha pa Salmo 44:22, ise nase tikumanya kuti ncifukwa ca zina la Ciuta lekani vintu ivi vikucitikira ise “mberere” zake. Vintu ivi vikutiwira cifukwa tikutuŵiska zina la Ciuta na kupanikizgira wenelero wake wa kuwusa cilengiwa. Ncifukwa ca nkani ziŵiri izi lekani Ciuta wazomerezga viyezgo kuŵapo, kuti ncifukwa cakuti waleka kutitemwa cara. Nanga tingasuzgika wuli, kweni timanye kuti Ciuta wakutemwa ŵantu ŵake, kusazgapo waliyose wa ise, ndipo wandasinte yayi. Para tiŵenge ŵakugomezgeka, nanga tingafyenyeka na viyezgo wuli, kweni tiruskenge. Tikukhozgeka ndiposo kusungika na citemwa ca Ciuta.
14. Ncifukwa wuli Paulos wakakhorwa kuti Ciuta wakutemwa Ŵakristu nangauli ŵangasuzgika?
14 Ŵazgani Ŵaroma 8:38, 39. Ncifukwa wuli Paulos wakakhorwa kuti palije ico cingapatula Ŵakristu ku citemwa ca Ciuta? Cifukwa ca ivyo vikamucitikira mu uteŵeti, Paulos wakakhorwa kuti masuzgo ghangalekeska cara citemwa ca Ciuta. (2 Ŵakorinte 11:23-27; Ŵafilipi 4:13) Paulos wakamanya za khumbo la Yehova ndiposo na ivyo wakacitira ŵantu Ŵake mu nyengo yakale. Kasi nyifwa yingatondeska Ciuta kutemwa awo ŵamuteŵetera iye mwakugomezgeka? Napacoko-pose! Ciuta wakukumbuka ŵantu ŵakugomezgeka aŵa, ndipo mu nyengo yakuntazi wazamuŵawuska.—Luka 20:37, 38; 1 Ŵakorinte 15:22-26.
15, 16. Zunurani vinyake mwa vintu ivyo vingatondeska Ciuta cara kutemwa ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka.
15 Mu umoyo withu nanga tingakumana na masoka—kwali ni ngozi, ntenda yambura kukonda munkhwara, panji ukavu—palije ico cingajandizga Ciuta kutemwa ŵantu ŵake. Nangauli Satana ngwankongono, kweni wangakanizga cara Yehova kutemwa ŵateŵeti ŵake ŵakunyoroka. (Job 2:3) Nyengo zinyake boma lingakaka ŵateŵeti ŵa Ciuta, kukanizga kupharazga na kuŵanena kuti “mbantu ŵawakawaka.” (1 Ŵakorinte 4:13) Kutitinka kwa ŵantu kungapangiska ŵanyake kutiwukira, kweni ndipouli, kungacitiska cara Fumu ya cilengiwa cose kutisida.
16 Ise nga Ŵakristu, tikwenera cara kopa vintu ivyo Paulos wakati “viriko”—vyakucitika, mikhaliro na masuzgo gha mu caru ici—nesi vintu “ivyo vikwiza” vingaparanya cara citemwa ico Ciuta wali naco pa ŵantu ŵake. Nanga viŵanda vitiwukire, kweni citemwa ca Ciuta citithaskenge. Nga ni umo Paulos wakayowoyera, palije ‘kunyang’amira’ uko kungajanda citemwa ca Ciuta. Enya, palije ico cingatigongoweska nesi kuticicizga kuti tilekane naco citemwa ca Ciuta; palijeso cilengiwa cilicose ico cingajanda Mlengi kutemwa ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka. Citemwa ca Ciuta cikutondeka yayi; cikukhalirira muyirayira swii.—1 Ŵakorinte 13:8.
Zirwiskani Citemwa ca Ciuta Kwamuyirayira
17. (a) Cifukwa wuli kutemweka na Ciuta ‘nkuweme kuruska umoyo’? (b) Ni mwauli umo tikurongolera kuti tikuzirwiska citemwa ca Ciuta?
17 Kasi citemwa ca Ciuta ncakuzirwa wuli kwa imwe? Kasi mukughanaghana nga ni umo Davide wakacitira apo wakalemba kuti: “Cifundu cinu nciweme kuruska umoyo, milomo yane tiyimurumbeni. Tindimutumbikeni ndicari wamoyo; tinditumpuske mawoko na kucema zina linu”? (Salmo 63:3, 4) Kasi pali cilicose ico umoyo mu caru ici ungapereka kuruska kutemweka na Ciuta? Mwaciyerezgero, kasi kugwira ncito yapacanya yakucaru nkuwemi kuruska kuŵa na mtende wa maghanoghano na cimwemwe ico cikuŵapo cifukwa ca ubwezi withu na Ciuta? (Luka 12:15) Ŵakristu ŵanyake ŵakumana na ciyezgo ca kukomeka cifukwa ca kukana kuleka kuteŵetera Yehova. Ici ndico cikacitikira Ŵakaboni ŵa Yehova ŵanandi ku misasa ya Nazi mu nyengo ya Nkondo Yaciŵiri ya Caru Cose. Ŵabali ŵithu ŵacoko waka ndiwo ŵakathera, kweni ŵanandi ŵakasanka kukhalirira mu citemwa ca Ciuta, ŵeneawo ŵakapwererako cara za kukomeka. Awo ŵakakhalirira mu citemwa cake, ŵali na cigomezgo cose ca kuzakapokera umoyo wamuyirayira muntazi, cintu cakuzirwa comene ico caru cingapereka cara. (Marko 8:34-36) Kweni pali vinandi ivyo vikukhumbikwa kuruska kupokera waka umoyo wandanda.
18. Ncifukwa wuli tikudokera umoyo wamuyirayira?
18 Nangauli cingacitika cara kukhala na umoyo wamuyirayira kwambura Yehova, yezgani kughanaghana umo umoyo utali ungaŵira kwambura Mlengi withu. Umoyo ungaŵa wambura kantu, wambura candulo. Pa cifukwa ici, Yehova wapereka ncito yiwemi yakuti ŵantu ŵake ŵacite mu mazuŵa ghaumaliro agha. Mwanteura, tigomezge kuti Yehova—Uyo wakufiska khumbo lake, wakupereka umoyo wamuyirayira, uwo uzamuzura na vintu vyakukondweska na vyacandulo kuti tizakavisambire na kuvicita. (Mupharazgi 3:11) Nangauli tikumanya cara unandi wa vintu ivyo tizamusambira mu virimika 1000, kweni tizamufikapo cara kumanyisiska nkanira ‘ucindimba wa usambazi wa mahara na kumanya kwa Ciuta.’—Ŵaroma 11:3.
Ŵadada Ŵakumutemwani
19. Ni mazgu wuli agho Yesu Kristu wakaphalira ŵasambiri ŵake apo wakalayirananga nawo?
19 Pa Nisan 14, 33 C.E., usiku waumaliro na ŵapostole ŵakugomezgeka 11, Yesu wakayowoya vinandi kuŵakhozga cifukwa ca ivyo vikizanga kuntazi. Wose ŵakademelera kwa Yesu mu nyengo yose ya viyezgo, ndipo ŵakajiwonera ŵekha umo iye wakaŵatemwera. (Luka 22:28, 30; Yohane 1:16; 13:1) Pamanyuma pake Yesu wakaŵaphalira kuti: ‘Ŵadada iwo ŵene ŵakumutemwani.’ (Yohane 16:27) Mazgu agha ghakwenera kuti ghakawovwira comene ŵasambiri kumanya kuti Dada wawo wakucanya wakaŵatemwanga nadi.
20. Kasi mwasimikizga kucitaci, ndipo mungagomezga vici?
20 Ŵanyake awo sono mbamoyo ŵateŵetera Yehova mwakugomezgeka kwa virimika vinandi. Inya, pambere caru ciheni ici cindamare, tikumanenge na viyezgo vinandi. Kweni ndipouli, lekani kughanaghana kuti Ciuta waleka kumutemwani. Tingayowoya kujumpizga apa cara: Yehova wakumutemwani comene nkanira. (Yakobe 5:11) Ise tose tiyeni tirutilire kucita mulimo withu, kusungirira marango gha Ciuta. (Yohane 15:8-10) Tiyeni tigwiriskire ncito mwaŵi wuliwose kucindikira zina lake. Tisimikizge na mtima wose kuti tisendelere kwa Yehova mu pempero na kusambira Mazgu ghake. Cilicose ico cingiza muntazi, usange tikondweskenge Yehova, mbwenu tiŵenge na mtende, na kugomezga kuti iye wakutitemwa nkanira.—2 Petros 3:14.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Kasi tikwenera kutemweka ca njani kuti tikhale makora mwakuthupi ndiposo mwauzimu?
• Nivici ivyo vingalekeska cara Yehova kutemwa ŵateŵeti ŵake?
• Ncifukwa wuli kutemweka na Ciuta ‘kukuruska umoyo’?
[Cithuzithuzi pa peji 8]
Usange tikuwona kuti tili kutali na citemwa ca Ciuta, ipo tifwilirepo kuti timazge suzgo iyo
[Cithuzithuzi pa peji 9]
Paulos wakamanya cifukwa ico wakazikizgikiranga