Gegani Vyakutimbanizga mu “Zuŵa la Makani Ghawemi” Ili

ŴA VYONI ŵanayi ŵakasintha maghanoghano. Apo ŵakapempheskanga pa cipata ca kunjilira mu msumba, pakaŵavya munthu uyo wakaŵapa kanthu. Ŵasiriya ŵakajarizga Samariya mwakuti Ŵasamariya ŵathere cifukwa ca kusuzgika na njara. Kunjira mu msumba uwu kukaŵavya candulo, cifukwa cakurya cikaŵa cakudura comene. Kukapulikikwa kuti ŵanthu ŵakamba kuryana.—2 Mathe. 6:24-29.

Ŵavyoni aŵa wakajifumba kuti, ‘Wuli usange tingaluta ku misasa ya ŵasilikali ŵa Siriya? Nanga tingaluta tilije kalikose ako tikasidenge kuno ako tingadandaura nako.’ Kukati kwafipa ŵakanyamuka. Ŵakati ŵafika pa misasa, pakaŵa yii. Pakaŵavya ŵalinda. Mahaci na mbunda vikaŵa vyakukakilira kweni ŵasilikari pakaŵavya. Ŵavyoni aŵa ŵakalingizga mu hema linyake. Mukaŵavya waliyose, kweni mukaŵa vyakurya ndiposo vyakumwa vinandi. Ŵakamba kurya na kumwa. Ŵakawonaso golide, siliva, vyakuvwara na vinthu vinyake vyakuzirwa. Ŵakatora ivyo ŵakakhumbanga, ŵakavibisa, na kwizaso kuzakatora vinyake. Pa msasa uwu pakaŵavya waliyose. Mwamunthondwe, Yehova wakapangiska kuti Ŵasiriya ŵapulike kapomezi ka ŵankhondo. Cifukwa ca kughanaghana kuti ŵawukirika na ŵankhondo aŵa, ŵakacimbira. Ŵakaleka vinthu vyawo vyose.

Ŵavyoni ŵara ŵakatora vinthu vyakuzirwa na kubisa. Kweni ŵakamba kukumbuka kuti ŵanthu ku Samariya ŵakafwanga na jara. Ŵakamba kuyowoyeskana, ŵakati: “Tikucita makora cara. Zuŵa lino ndi zuŵa la makani ghawemi.” Ŵavyoni aŵa ŵakacimbilira ku Samariya, ndipo ŵakakaphara za makani ghawemi, ghakukhwaskana na vinthu ivyo ŵakavisanga.—2 Mathe. 7:1-11.

Nase tikukhala mu nyengo iyo tingati ni “zuŵa la makani ghawemi.” Pakuyowoya za cigaŵa cakukondweska ca “cimanyikwiro . . . ca umaliro wa mgonezi,” Yesu wakati: “Makani ghawemi agha gha ufumu, ghazamupharazgika mu caru cose kuti uŵe ukaboni ku mitundu yose; penepapo ndipo umaliro wizenge.” (Mat. 24:3, 14) Kasi fundo iyi yikwenera kutikhwaska wuli?

Vyenjezgo Vingatiwezgera Nyuma

Cifukwa ca kukondwa comene na vinthu ivyo ŵakasanga, ŵavyoni ŵara ŵakaluwako za ŵanthu awo ŵakaŵa ku Samariya. Ŵakaŵika maghanoghano ghawo ghose pa ivyo ŵangatora. Kasi vinthu vyakuyana waka nase vingaticitikira? “Njara” nchigaŵa ca cimanyikwiro ca umaliro wa mgonezi wa vinthu. (Luka 21:7, 11) Yesu wakacenjezga ŵasambiri ŵake, wakati: “Muŵe maso pa mwaŵene kuti mitima yinu yileke kuzotofyeka na kurya mwakujumphizga na kumwa comene na vyenjezgo vya umoyo.” (Luka 21:34) Pakuti ndise Ŵakhristu, tingazomerezganga yayi kuti vyakusoŵerwa vya zuŵa na zuŵa vitiluwiske kuti tikukhala mu “zuŵa la makani ghawemi.”

Mudumbu Blessing wakazomerezga yayi kuti ivyo wakutemwa vimuwezgere nyuma. Panyengo iyo wakasambiranga za usambizgi wakacitanga upayiniya ndipo wati wamalizga, wakatorana na mbali uyo wakuteŵetera pa Beteli. Panyengo yasono wakuteŵetera lumoza na mfumu wake pa Beteli ya ku Benin. Mudumbu uyu wakati: “Nkhukondwa na mulimo uwo nkhucita pa Beteli.” Blessing waŵa mu uteŵeti wa nyengo zose kwa vilimika 12 ndipo ngwakukondwa comene cifukwa cakuti maghanoghano ghake ghali pa “zuŵa la makani ghawemi” ilo tilimo sono.

Cenjerani na Vinthu Ivyo Vingamumalirani Nyengo

Apo wakatuma ŵasambiri ŵake 70 kuti ŵakapharazge, Yesu wakaŵaphalira kuti: “Vuna njinandi, kweni ŵanchito mbacoko. Ntheura lombani Mweneco wa vuna kuti watume ŵanchito kuti ŵaye ku vuna yake.” (Luka 10:2) Nga umo vyakurya vikunangikira para tacedwa kuvuna, usange nase tingazelezga mulimo wa kupharazga, ŵanthu ŵangaparanyika. Ntheura Yesu wakayowoyaso kuti: “Mungavumbatiranga waliyose cara pakumutawuzga mu msewu.” (Luka 10:4) Lizgu lakuti ‘tawuzga’ mu Cigiriki lingang’anamura vinandi padera pa kutawuzgana waka. Lingang’anamuraso kuvumbatira mubwezi na kupana malonje kwa nyengo yitali. Lekani Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵaleke kutimbanizgika na vinthu vyambura kuzirwa, kweni kuti ŵacite mwamahara na nyengo yawo. Uthenga uwo ŵakapika ukeneranga kupharazgika mwaluŵiro.

Ghanaghanirani za nyengo iyo tingamalira pa vinthu vyambura kuzirwa. Kwa vilimika vinandi kwawoneka kuti palije cinthu cinyake ico ŵanthu ŵakumalirapo nyengo yinandi kuluska kuwonelera TV. Kweni wuli pakuyowoya za maselufoni ndiposo makompyuta? Ku Britain, ŵanthu ŵakukwana 1,000 awo ŵakafumbika ŵakayowoya kuti, “pa zuŵa ŵakumalira maminiti 88 pa kuyowoyeskana pa telefoni, maminiti 62 pa kuyowoyeskana pa selufoni, maminiti 53 pa kutumizga uthenga pa kompyuta ndiposo maminiti 22 pa kutumizga uthenga pa selufoni.” Unandi wa nyengo iyo ŵakumalira pa vinthu ivi ukujumpha kaŵiri unandi wa nyengo iyo mupayiniya wa kanyengo wakumalira mu uteŵeti zuŵa lililose. Kasi mukumalira nyengo yinandi wuli pa kuyowoyeskana pa foni na kutuma uthenga pa foni panji pa kompyuta?

Ernst na Hildegard Seliger ŵakacitanga mwamahara na nyengo yawo. Vilimika ivyo Ernst na Hildegard ŵakakhalira mu jere, para ŵavisazga pamoza vikujumpha 40. Ŵati ŵaŵasutura ŵakacita upayiniya mpaka paumaliro wa uteŵeti wawo wa pa caru capasi.

Ŵanandi ŵakakhumbanga kulemberana makalata na Ernst na Hildegard. Mphanyi mbumba iyi yikamalira nyengo yawo yinandi pa kulemba ndiposo kuŵazga makalata. Ndipouli nyengo yinandi mu umoyo wawo ŵakamalira pa kucita vinthu vyauzimu.

Waliyose wakuŵa wakukondwa kuyowoyeskana na ŵanthu awo wakutemwana nawo, kwali mpha foni panji mu kalata, ndipo nchiheni yayi kucita nthena. Nyengo zinyake nchiwemi kucita vinthu vyakupambanako na ivyo tikucita zuŵa na zuŵa. Ndipouli, tikwenera kucita mwamahara mwakuti tileke kutimbanizgika na vinthu ivyo vingatimalira nyengo mu zuŵa la makani ghawemi.

Pharazgani Mwakukwana Makani Ghawemi

Ni thumbiko likuru comene kukhala mu “zuŵa la makani ghawemi.” Tileke kutimbanizgika nga umo vikaŵira na ŵavyoni ŵanayi ŵara pakudanga. Pamasinda ŵakajinyumwa, ŵakati: “Tikucita makora cara.” Mwakuyana waka, nase tingacita makora yayi usange tingazomerezga vinthu ivyo tikukhumba mu umoyo panji ivyo vingatimalira nyengo kuti vititimbanizge kupharazga mwakukwana makani ghawemi.

Pa nkhani iyi, tikwenera kulondezga mpositole Paulosi uyo nchiyelezgero ciwemi comene. Pakughanaghanira za vilimika 20 vyakwambilira vya uteŵeti wake, wakalemba kuti: “Napharazga mwakufikapo makani ghawemi ghakuyowoya vya Khristu.” (Rom. 15:19) Paulosi wakazomerezga cilicose yayi kuti citimbanizge mwamphu wake. Ntheura, tiyeni tiŵe ŵamwamphu nga ndiyo peneapo tikupharazga makani gha Ufumu mu “zuŵa la makani ghawemi” ili.

[Cithuzithuzi pa peji 28]

Blessing wakazomerezga yayi kuti ivyo wakutemwa vitimbanizge uteŵeti wake wa nyengo zose

[Cithuzithuzi pa peji 29]

Ernst na Hildegard Seliger ŵakacitanga mwamahara na nyengo yawo