‘Lutilirani Kujipeleka pa Kusambizga’
“IMWE mukunicema, ‘Msambizgi,’ ndiposo ‘Fumu,’ ndipo mukuneneska, cifukwa ndimo niliri.” (Yoh. 13:13) Apa Yesu wakalongoranga ŵasambiri mulimo wake wa usambizgi. Kweniso apo Yesu wakaŵa pafupi kukwelera kucanya, wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Ntheura, lutaninge mukazgore ŵanthu ŵa mitundu yose kuŵa ŵasambiri, . . . kuŵasambizga kusungilira vinthu vyose ivyo namulangulirani.” (Mat. 28:19, 20) Pamasinda, mpositole Paulosi nayo wakalongora kuzirwa kwa kusambizga Mazgu gha Ciuta. Wakaciska Timote kuti: “Lutilira kujipeleka pa kuŵazga pa wumba, kuciska na kusambizga. . . . Ughanaghanirepo vinthu ivi, utangwanikenge navyo, mwakuti ŵanthu wose ŵawone umo ukukulira.”—1 Tim. 4:13-15.
Mazuŵa ghano napo, mulimo wakuzirwa comene mu uteŵeti na pa maungano ghithu ngwakusambizga. Kasi tingacita wuli kuti tilutilire kujipeleka pa kusambizga Mazgu gha Ciuta, ndipo kucita nthena kutovwirenge wuli kuti tilongore kuti tikukura pa kusambizga?
Yezgani Msambizgi Waluso
Ŵanandi awo ŵakamutegherezganga Yesu ŵakakhorwanga na ivyo wakasambizganga. Wonani umo ŵakacitira awo ŵakamutegherezga apo wakasambizganga mu sunagoge ku Nazarete. Luka wali kulemba kuti: “Ndipo wose ŵakamba kumulumba na kuzizwa na mazgu ghawemi ghakufuma mu mulomo wake.” (Luka 4:22) Ŵasambiri ŵake nawo ŵakapharazganga mwakuyana waka na Fumu yawo. Mpositole Paulosi wakaciska Ŵakhristu ŵanyake kuti: “Muŵe ŵakuyezga ine, umo nane niliri wakuyezga Khristu.” (1 Kor. 11:1) Cifukwa ca kuyezga Yesu, Paulosi wakaŵa waluso pa ‘kusambizga pakweru na ku nyumba na nyumba.’—Mil. 20:20.
Kusambizga “mu Msika”
Cipaturo 17 ca buku la Milimo cikulongora kuti Paulosi wakasambizganga mwaluso. Mu cipaturo ici tikuŵazga za ulendo wa Paulosi wa ku Ateni. Apo wakaŵa mu msumba uwu, palipose apo wakendanga wakawonanga vikozgo. Lekani wakatimbanizgika comene maghanoghano. Ndipouli, Paulosi wakacita vinthu mwamahara. “Wakamba kudumbirana nawo mu sunagoge . . . kweniso zuŵa lililose mu msika na awo ŵasangikapo.” (Mil. 17:16, 17) Wali kutipa ciyelezgero ciwemi comene. Para tikupharazgira ŵanthu ŵa mitundu yose mwanchindi kweniso mwambura kuŵeruzga, tingaŵajulira nthowa yakuti ŵategherezge na kufwatuka ku wuzga wa cisopa cautesi.—Mil. 10:34, 35; Uvu. 18:4.
Ŵanthu ŵanandi awo Paulosi wakaŵapharazgiranga ku msika ŵakawukhumbanga yayi uthenga wake. Ŵanji ŵa iwo ŵakaŵa ŵavinjeru vya caru, awo ŵakawonanga vinthu mwakupambana na unenesko uwo Paulosi wakapharazganga. Para ŵakumususka, iyo wakaŵategherezganga. Ŵanyake ŵakatenge Paulosi ni “muŵeleŵesi.” Ŵanji ŵakatenge: “Wakuŵa nga ni mupharazgi wa ŵaciuta ŵacilendo.”—Mil. 17:18.
Ndipouli, Paulosi wakagongoweskeka yayi na vinthu vyamsinjiro ivyo ŵakamuyowoyeranga. M’malo mwake, ŵakati ŵamupempha kuti walongosore ivyo wakasambizganga, Paulosi wakawona kuti ni mwaŵi wakuti wayowoye nkhani yiwemi comene iyo yikalongora kuti wakaŵa na luso pa kusambizga. (Mil. 17:19-22; 1 Pet. 3:15) Tiyeni tisande ivyo wakayowoya mu nkhani iyi na kuwona ivyo tingasambirako mwakuti tiŵe ŵaluso pa kusambizga.
Yowoyani Nkhani Izo Ŵanganweka Nazo
Paulosi wakati: “Mwaŵanthu ŵa mu Ateni, nkhuwona kuti mu vinthu vyose mukuwoneka kuti mukujipeleka comene pa kopa ŵaciuta kuluska ŵanji. Mwaciyelezgero, . . . kuwoneseska ivyo mukusopa, nangusangaso jochero ilo pali kulembeka ‘Kwa Ciuta Wambura Kumanyikwa.’ Ntheura ico mukusopa mwakujipeleka kwambura kucimanya, ici ndico nkhupharazga kwa imwe.”—Mil. 17:22, 23.
Paulosi wakawoneseskanga vinthu ivyo vikaŵanga pa malo agho wakapharazganga. Cifukwa ca kuwoneseska, wakamanyanga vinandi vya ŵanthu awo wakaŵapharazgiranga. Nase tingamanya vinthu vinyake vya uyo tikumupharazgira usange tikuwoneseska. Mwaciyelezgero, vidoli panji vinthu vinyake ivyo tingawona pa nyumba ya munthu uyo tikukhumba kumupharazgira, vingatiphalira vinandi vya munthu uyo. Kuwona vinthu ivi kutovwirenge kuti timanye ivyo tingayowoya na mweneko wa nyumba kweniso nthowa iyo tingayowoyera.—Kol. 4:6.
Paulosi pa kupharazga wakayowoyanga mwakweruzga yayi. Ndipouli, wakasanga kuti ŵanthu ŵa ku Ateni ŵakamanyanga yayi ico ŵakasopanga, nangauli ‘ŵakasopanga mwakujipeleka.’ Paulosi wakaŵalongosolera umo ŵangasopera Ciuta waunenesko. (1 Kor. 14:8) Ipo nchakuzirwa comene kuti para tikupharazga makani ghawemi gha Ufumu tiyowoyenge mwakupulikikwa makora kweniso kuŵeruzga yayi awo tikuŵapharazgira.
Muŵe Ŵaluso Ndiposo Ŵambura Kutemwera
Mu nkhani yake Paulosi wakayowoyaso kuti: “Ciuta uyo wakalenga caru na vyose ivyo vili mwenemumo, Iyo uyu, pakuŵa Fumu ya kucanya na caru capasi, wakukhala mu matempele ghakupangika na mawoko cara, nesi kuteŵetereka na mawoko gha ŵanthu nga ni para wakusoŵerwa kanthu, cifukwa iyomwene wakupeleka ku ŵanthu wose umoyo na mvuci na vinthu vyose.”—Mil. 17:24, 25.
Apa, Paulosi wakalongora kuti Yehova ndiyo wali kutipa umoyo, kweni wakayowoya fundo iyi mwaluso, mwa kuyowoya kuti Ciuta ni “Fumu ya kucanya na caru capasi.” Ni mwaŵi ukuru comene kovwira ŵanthu ŵakupambanapambana ŵa mitima yiwemi, kuti ŵamanye kuti Yehova Ciuta ndiyo nchisimi ca umoyo.—Sal. 36:9.
Paulosi wakatiso: “Ndipo wakapanga kufuma mu munthu yumoza mtundu uliwose wa ŵanthu, . . . ndipo wakimika nyengo zakutemeka na kuŵika vigoti apo ŵanthu ŵakukhala, kuti iwo ŵapenje Ciuta, usange ŵangamupapaska na kumusanga nadi, nangauli kuti wali kutali cara na waliyose wa ise.”—Mil. 17:26, 27.
Kasambizgiro kithu kangalongora mtundu wa Ciuta uyo tikusopa. Mwambura kutemwera, Yehova wazomerezga ŵanthu ŵa mitundu yose kuti ‘ŵamupapaske na kumusanga nadi.’ Nase tikupharazgira ŵanthu ŵa mitundu yose kwambura kutemwera. Tikuyezga kovwira ŵanthu awo ŵakugomezga kuti Mlengi waliko, mwakuti ŵaŵe nayo paubwezi na kuzakasanga vitumbiko vyamuyirayira. (Yak. 4:8) Kweni kasi tingacita wuli na ŵanthu awo ŵakukayika kuti Ciuta waliko? Tingacita nga umo Paulosi wakacitira. Wonani ivyo wakayowoyaso.
“Mwa iyo tili ŵamoyo, tikwenda ndipo tiliko, nga ni umo ŵanji ŵa ŵakulemba pakati pinu ŵayowoyera kuti, ‘Cifukwa nase tili mphapu yake.’ ‘Ntheura, pakuwona kuti tili mphapu ya Ciuta, tileke kughanaghana kuti Ciuta Iyomwene wali nga ni golide panji siliva panji libwe.”—Mil. 17:28, 29.
Paulosi wakazunura ŵakulemba ŵanji awo ŵanthu ŵa mu Ateni ŵakaŵamanyanga na kugomezga ivyo ŵakalembanga. Wakacita nthena kuti ŵamutegherezge. Nase tikwenera kuyowoya vinthu ivyo awo tikuŵapharazgira ŵanganweka navyo. Mwaciyelezgero, fundo ya mu kalata iyo Paulosi wakalembera Ŵahebere yicali kugwira nchito mpaka sono. Wakati: “Nyumba yiliyose yikuzengeka na munthu, kweni uyo wakazenga vinthu vyose ni Ciuta.” (Heb. 3:4) Ciyelezgero cipusu ici cingawovwira uyo tikumupharazgira kuti wapulikiske ivyo tikumusambizga. Kuciska, ni luso lunyake lwa kasambizgiro ulo Paulosi wakalongora mu nkhani yake. Tiyeni tiwone umo wakacitira.
Longorani Kuti Umaliro Uli Pafupi
Paulosi wakati: “Mbunenesko, Ciuta wazerezga nyengo za ulemwa wantheura, kweni sono wakuphalira ŵanthu wose kulikose kuti ŵapere. Cifukwa watema zuŵa, mu leneilo wakukhumba kweruzga caru mu urunji na munthu uyo wimika.”—Mil. 17:30, 31.
Nyengo iyo Ciuta wazomerezgera kuti uheni uŵepo kwakanyengo, yatipa mwaŵi wakuti tivumbure ivyo vili mu mitima yithu. Nchakuzirwa kuti pa kupharazga tilongorenge kuti umaliro uli pafupi, ndiposo kuti Ufumu wa Ciuta wizenge na vinthu viwemi sonosono apa.—2 Tim. 3:1-5.
Ŵanji Ŵakupulikira
“Sono ŵakati ŵapulika vya ciwuka ca ŵakufwa, ŵanji ŵakamba kuhoya, peneapo ŵanji ŵakati: ‘Tizamukupulikaso pa ici nyengo yinyake.’ Ntheura Paulosi wakafumapo pakati pawo, kweni ŵanthu ŵanyake ŵakajibatika iwoŵene kwa iyo ndipo ŵakagomezga.”—Mil. 17:32-34.
Ŵanyake ŵakupulikira luŵiro ivyo tikusambizga, apo ŵanji pangatora nyengo kuti ŵapulikiske. Kweni para tikusambizga mwakupulikikwa makora kweniso mu nthowa yipusu, nanga ivyo tikusambizga viwovwire waka munthu yumoza kumanya Yehova, tikukondwa kumanya kuti tawovwirapo pa mulimo uwo Ciuta wakucita pa kuguzira ŵanthu ku Mwana wake.—Yoh. 6:44.
Ivyo Tingasambirako
Apo tikughanaghanira nkhani ya Paulosi, tingasambira vinandi ivyo vingatovwira umo nase tingalongosolera unenesko wa mu Baibolo ku ŵanji. Usange tikuyowoya nkhani zacisanisani pa maungano gha mpingo, tingamuyezga Paulosi mwa kulongosora fundo mwaluso kuti tovwire ŵanthu awo Mbakaboni yayi kuti ŵapulikiske na kuzomera unenesko wa mu Baibolo. Tikukhumba kulongosora unenesko mwakupulikikwa makora, kweni tikwenera kuŵa maso kuti tileke kweruzga awo Mbakaboni yayi awo ŵangaŵa pa ungano. Kweniso para tikupharazga, tikwenera kuyezgayezga kupharazga mwakukopa ndiposo mwaluso. Para tikucita nthena ndikuti tikulondezga ulongozgi wa Paulosi wakuti ‘tijipeleke pa kusambizga.’
[Cithuzithuzi pa peji 30]
Paulosi wakasambizganga mu nthowa yakupulikikwa makora, yipusu, ndiposo mwaluso
[Cithuzithuzi pa peji 31]
Tingamuyezga Paulosi usange tikughanaghanira ŵanthu awo tikuŵapharazgira