Mazgu gha Yehova Ngamoyo
Fundo Zikuru za mu Makalata Ghakuluta ku Ŵakorinte
MPOSITOLE Paulosi wakafipiranga mtima comene umoyo wauzimu wa mpingo wa Korinte. Wakapulika kuti ŵabali ŵa mu mpingo uwu ŵakapulikananga yayi. Mpingo wa Korinte ukalekeleranga mikhaliro yiheni. Kweniso, mpingo uwu ukalembera Paulosi kalata kuti ufumbe vinthu vinyake. Ndico cifukwa cake, ca m’ma 55 C.E., paulendo wake wacitatu waumishonale apo wakaŵa ku Efeso, Paulosi wakawulembera kalata yakwamba.
Kalata yaciŵiri iyo yikuwoneka kuti yikalembeka pamasinda pa myezi yicoko waka, yikalutizganga ivyo wakalemba mu kalata yakwamba. Makalata agho Paulosi wakalembera mpingo wakale wa Korinte, ngakuzirwa comene kwa ise cifukwa mikhaliro iyo yikaŵa mu mpingo uwu ndiposo kuwaro kwake yikuyana comene na iyo yiliko mazuŵa ghano.—Heb. 4:12.
‘MUŴE MASO, CHINTHANI, MUŴE ŴANKHONGONO’
Paulosi wakaciska kuti: “Mose muyowoye cakuyanayana.” (1 Kor. 1:10) Padera pa Yesu Khristu, palije “lufura lunyake” ulo Ŵakhristu ŵangaŵira na mikhaliro Yacikhristu. (1 Kor. 3:11-13) Pakuyowoya za muzaghali uyo wakaŵa mu mpingo uwu, Paulosi wakati: “Fumyanimo mtimbanizgi uyo mkati mwinu.” (1 Kor. 5:13) Wakayowoyaso kuti: “Thupi kuti nda uleŵi cara, kweni nda Fumu.”—1 Kor. 6:13.
Pakuzgora ‘vyeneivyo ŵakamulembera,’ Paulosi wakapeleka ulongozgi wakovwira comene wakukhwaskana na nthengwa ndiposo kukhala kwambura kutora panji kutengwa. (1 Kor. 7:1) Pamasinda pa kuyowoya za umutu, umo vinthu vikwenera kucitikira makora pa maungano, ndiposo kuti ciwuka ciliko nadi, Paulosi wakapeleka ulongozgi wakuti: “Ŵani maso, chinthani mu cipulikano, citani nga mbanalume, khomani.”—1 Kor. 16:13.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
1:21—Kasi Yehova wakugwiliskira nadi nchito “ucindere” kuti waponoske awo ŵali na cipulikano? Yayi. Ndipouli, pakuti “caru mu vinjeru vyake cikawura kumumanya Ciuta,” nthowa iyo Ciuta wakuponoskera ŵanthu cikuyiwona kuti mbucindere.—Yoh. 17:25.
5:5—Kasi ‘kupeleka [munthu muheni] kwa Satana ku kuparanyika kwa thupi lake, mwakuti mzimu wake uphokwe’ kukung’anamuraci? Para munthu uyo wacita kwananga kukuru wasezgeka mu mpingo, wakuŵaso ku cigaŵa ca caru ca Satana. (1 Yoh. 5:19) Ntheura, wakuyowoyeka kuti wapelekeka kwa Satana. Kusezgeka kwa munthu wantheura kukuparanya panji kuti kuwuskamo uheni mu mpingo, ndipo mzimu, panji kuti lumbiri luwemi lwa mpingo lukuvikilirika.—2 Tim. 4:22.
7:33, 34—Kasi vinthu “vya caru” ivyo uyo wali kutengwa panji kutora wakukweŵeka navyo ni vivici? Paulosi wakanenanga vinthu vyakukhumbikwira pa umoyo ivyo Ŵakhristu ŵakutorana ŵakwenera kupenja. Vinthu ivi vikusazgapo cakurya, vyakuvwara na pakugona. Kweni vikusazgapo vinthu viheni yayi ivyo Ŵakhristu ŵakwenera kuvikana.—1 Yoh. 2:15-17.
11:26—Kasi mazgu ghakuti “penepapo pose” ghakung’anamura kuti nyifwa ya Yesu yikwenera kukumbukika kalinga, ndipo ghakuti “yisuke” ghakung’anamura kuti yikwenera kucitika mpaka pauli? Paulosi wakang’anamuranga kuti ŵasambiri ŵakumbukirenge nyifwa ya Yesu pafupipafupi yayi. Mazgu gha Cigiriki agho ghali kung’anamurika kuti “penepapo pose” ghakung’anamura “nyengo yiliyose apo.” Mwantheura, Paulosi wakang’anamuranga kuti nyengo yiliyose apo Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakurya cingwa na kumwa vinyo, kamoza pa cilimika, pa Nisani 14, ‘ŵakuthuwuska nyifwa ya Fumu.’ Ŵakucita nthena “yisuke yize,” panji kuti mpaka apo wakuŵapokelera kucanya para ŵawuskika.—1 Tes. 4:14-17.
13:13—Cifukwa wuli kutemwa kukuluska cipulikano na cigomezgo? Para vinthu ivyo tikulindilira ndiposo kugomezga vyafiskika, cipulikano na cigomezgo vikumara. (Heb. 11:1) Kutemwa kukuluska cipulikano na cigomezgo cifukwa kukukhalilira kwamuyirayira.
15:29—Kasi ‘kubapatizikira cifukwa ca ŵakufwa’ kukung’anamuraci? Paulosi wakang’anamuranga kuti ŵanthu awo mbamoyo ŵabapatizikenge m’malo mwa awo ŵali kufwa kwambura kubapatizika yayi. Apa Paulosi wakayowoyanga za ubapatizo uwo Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakubapatizika mwa kuŵa na umoyo wakugomezgeka mpaka nyifwa ndiposo kuwuskikira kucanya.
Ivyo Tikusambirapo:
1:26-31; 3:3-9; 4:7. Kujikuzgira mwa Yehova, na kuleka kujikuzgira mwa tekha kukovwira kuti mu mpingo muŵe umoza.
2:3-5. Apo Paulosi wakapharazganga ku Korinte, uko vinjeru vya Cigiriki vikasambizgikanga, wakwenera kuti wakafipanga mtima usange waconthenge mtima wa ŵategherezgi ŵake. Ndipouli, wakazomerezga yayi kuti wofi umutondeske kucita mulimo uwo Ciuta wakamupa. Nase tingazomerezganga yayi kuti masuzgo ghatitondeske kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta. Tikwenera kuŵa na cigomezgo cose kuti Yehova watovwirenge nga umo Paulosi wakacitira.
2:16. Kuŵa na “mano gha Fumu” nkhumanya maghanoghano ghake, kughanaghana nga ndiyo, kumanya makora mikhaliro yake, ndiposo kucita nga umo iyo wakacitiranga. (1 Pet. 2:21; 4:1) Ipo nchakuzirwa comene kuti tiŵazgenge nkhani zakukhwaskana na umoyo ndiposo uteŵeti wa Yesu.
3:10-15; 4:17. Tikwenera kusanda na kunyololera luso lwithu pa kusambizga na kovwira ŵanthu kuŵa ŵasambiri. (Mat. 28:19, 20) Para tikutondeka kusambizga makora ŵasambiri ŵithu ŵa Baibolo, ŵangathera para cipulikano cawo cayezgeka, ndipo vingatiŵinya comene mwakuti pakuzakapona tizamuŵa nga ‘tikusotopoka mu moto.’
6:18. ‘Kucimbira uzaghali’ kukusazgapo kugega mikhaliro iyo ni por·neiʹa pera yayi, kweni kukusazgaposo kuleka kuwonelera vithuzithuzi vya ŵanthu ŵambura kuvwara, ukazuzi, kughanaghana vya kugonana, kuphatanaphatana, ndiposo cilicose ico cingatipangiska kuti ticite uzaghali.—Mat. 5:28; Yak. 3:17.
7:29. Ŵakutorana ŵakwenera kuŵa maso mwakuti ŵaleke kuŵika comene panthazi nthengwa yawo kuluska vinthu vya Ufumu.
10:8-11. Yehova wakakwiya comene apo Ŵaisrayeli ŵakadinginyikiranga Mozesi na Aroni. Ntheura nchamahara kuti tileke kuŵa na cizgoŵi ca kudinginyika.
16:2. Tingapeleka vyawanangwa vya nchito ya Ufumu mwambura kudukaduka usange tikuviŵikirathu pamphepete.
LUTILIRANI KUNYOLOLEREKA
Paulosi wakaphalira Ŵakorinte kuti ŵakeneranga “kumugowokera na kumusanguluska” munthu wakulapa uyo wakacenyeka. Nangauli kalata yakwamba yikaŵapa citima, Paulosi wakakondwa cifukwa ‘ŵakalengekera citima mwakuti ŵang’anamuke mu mtima.’—2 Kor. 2:6, 7; 7:8, 9.
Paulosi wakaciska Ŵakorinte kuti nga umo ‘ŵakalutiliranga [kucita makora] mu tunthu tose,’ ŵalutilireso mu “wezi.” Wakati wazgora awo ŵakamususkanga, wakayowoya ulongozgi waumaliro wakuti: “Khalani pawemi. Mufiskike; musanguluskike; muŵenge na mtima wakuyana; mukhale na mtende.”—2 Kor. 8:7; 13:11.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
2:15, 16—Ni mwawuli umo tiliri “cema ca Khristu”? Vili nthena cifukwa cakuti tikulondezga ulongozgi wa mu Baibolo na kupharazgira ŵanji. Nangauli “sungu” ili lingaŵa lakunyanyisa ku ŵanthu ŵaheni, kweni likununkhira makora kwa Yehova na ŵanthu ŵa mitima yiwemi.
5:16—Ni mwauli umo Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakulekera ‘kumanya munthu umo waliri mu thupi’? Iwo ŵakuwona munthu mwakuthupi yayi, ico cikung’anamura kuti ŵakutemwera munthu cifukwa ca usambazi yayi, panji mtundu wake, nesi cifukwa ca uko wakufuma. Ico nchakuzirwa comene kwa iwo ni ubali wauzimu uwo wuli pakati pa iwo na ŵasopi ŵanyawo.
11:1, 16; 12:11—Kasi Paulosi wakaŵa nadi ‘wakupusa’ apo wakayowoyanga na Ŵakorinte? Yayi. Ndipouli, ŵanji ŵakamuwonanga nga ngwakujitemwa ndiposo wakupusa cifukwa ca ivyo wakayowoya kuti waŵasimikizgire kuti ni mpositole nadi.
12:1-4—Kasi ni njani uyo “wakakwapulikira ku Paradiso”? Pakuti Baibolo likuyowoyapo yayi za munthu munyake uyo wakawonapo mboniwoni ya mtundu uwu, ndipo nkhani iyi yikulondezgana na fundo zakusimikizgira kuti Paulosi wakaŵa nadi mpositole, wakwenera kuti wakayowoyanga za iyomwene. Nchakuwonekerathu kuti ivyo mpositole uyu wakawona mu mboniwoni ni paradiso wauzimu uyo wali mu mpingo Wacikhristu mu “nyengo ya umaliro.”—Dan. 12:4.
Ivyo Tikusambirapo:
3:5. Fundo ya lemba ili njakuti Yehova ndiyo wakupangiska kuti Ŵakhristu ŵaŵe ŵakwenelera kucita uteŵeti wake mwakovwirika na Mazgu ghake, mzimu wake utuŵa, na gulu lake la pa caru capasi. (Yoh. 16:7; 2 Tim. 3:16, 17) Nchiwemi kuti tiŵazgenge Baibolo ndiposo mabuku ghakulongosora Baibolo mwakufwilirapo, kulomba mzimu utuŵa nyengo zose, ndiposo kufika pa maungano na kuzgorapo nyengo zose.—Sal. 1:1-3; Luka 11:10-13; Heb. 10:24, 25.
4:16. Pakuti Yehova wakuzgoraso wuphya ‘wunthu withu wa mukati zuŵa na zuŵa,’ nyengo zose kacitiro kithu kakwenera kulongora kuti tikuwonga ivyo Yehova watipa. Tikwenera cara kuzomerezga kuti zuŵa lijumphepo kwambura kucita vinthu ivyo vingakhozga ubwezi withu na Ciuta.
4:17, 18. Kukumbuka kuti ‘suzgo yithu njiyuyu, ndiposo nja kanyengo kacoko’ kungatovwira kuti tilutilire kugomezgeka kwa Yehova para tikusuzgika.
5:1-5. Paulosi wakalongosora makora comene mazgu agho Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakuyowoya, ghakukhwaskana na cilindizga cawo ca kuya kucanya.
10:13. Kulekapo kwekha para tapempheka kuti tikawovwire ku cigaŵa cinyake uko kukukhumbikwa ŵapharazgi ŵanandi, tikwenera kupharazga mu cigaŵa ico ncha mpingo withu pera.
13:5. Kuti ‘tijiyezge usange tili mu cipulikano,’ tikwenera kuwona usange nkharo yithu yikukolerana na ivyo tikusambira mu Baibolo. Kuti ‘tijeruzge taŵene,’ tikwenera kusanda umo umoyo withu wauzimu uliri, ico cikusazgapo kusanda umo ‘mamanyiro ghithu’ ghaliri ndiposo umo tikucitira milimo ya cipulikano. (Heb. 5:14; Yak. 1:22-25) Para tikulondezga ulongozgi uwemi uwo Paulosi wakapeleka, mbwenu tilutilirenge kwenda mu nthowa yaunenesko.
[Cithuzithuzi pa peji 26, 27]
Kasi mazgu ghakuti “penepapo pose mukurya cingwa ici, na kumwapo nkhombo,” ghakung’anamuraci?—1 Kor. 11:26