Yimikanani na Satana, Ndipo Wamucimbiraninge!
‘Jilambikani kwa Ciuta: kweni yimikanani na Satana, ndipo wamucimbiraninge.’—YAKOBE 4:7.
1, 2. (a) Kasi mazgu agho ghali mu Yesaya cipaturo 14 ghakuvumbura nkharo wuli ya Dyabulosi? (b) Kasi tidumbiskanenge mafumbo wuli?
DYABULOSI ngwakujikuzga kuluska munthu waliyose. Mazgu agho wakalemba mprofeti wa Ciuta Yesaya ghakulongora kuti Dyabulosi ngwakujikuzga. Vilimika vyakujumpha 100 pambere ufumu wa Babulone undayambe kuwusa caru cose, ŵanthu ŵa Yehova ŵakaŵayezgelera kuti ŵakuhoya ‘fumu ya Babulone’ kuti: ‘Iwe ukati mu mtima wako, Ndikwelere kucanya ine, ndikwezgenge cizumbe cane pacanya pa nyenyezi za Ciuta [mafumu gha mphapu ya Davide]; . . . ndijikozganiske na Wapacanyacanya.’ (Yesaya 14:3, 4, 12-15; Maŵazgo 24:17) Nkharo ya kujikuzga ya ‘fumu ya Babulone’ yikuyana na nkharo ya Satana, “ciuta wa caru cino.” (2 Ŵakorinte 4:4) Kweni mwakuyana na umo ufumu wa Babulone ukamalira mwakukhozga soni, umaliro wa mtafu wa Satana uzamuŵa wakofya.
2 Ndipouli, pakuti Dyabulosi wacalipo, nyengo zinyake tingafipa mtima na mafumbo agha: Kasi tikwenera kumopa Satana? Cifukwa wuli wakutuma ŵanthu kuti ŵasuzgenge Ŵakhristu? Kasi tingacita wuli kuti Dyabulosi waleke kutizgelera?
Kasi Tikwenera Kumopa Dyabulosi?
3, 4. Cifukwa wuli Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo ŵakumopa yayi Dyabulosi?
3 Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakukhozgeka comene na Mazgu gha Yesu Khristu agha: “Ungopanga vyeneivyo waneng’enera kukomwa navyo: ehena, Satana waneng’enera kuponya ŵanji ŵa imwe mu nyumba ya vikondo mwakuti muyezgeke; ndipo muti muŵenge na suzgo mazuŵa khumi. Uŵe wakugomezgeka kuya kafika na ku nyifwa, ndipo . . . ndikupenge mphumphu ya umoyo.” (Civumbuzi 2:10) Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo awo ŵakulindilira kuzakakhala pa caru capasi ŵakumopa yayi Dyabulosi. Cikanga ici ŵali kubabika naco yayi. Ŵali naco cifukwa cakuti ŵakopa Ciuta, ndipo ŵakubisama mu ‘mfwiri wa mapapindo ghake.’—Salmo 34:9; 36:7.
4 Ŵasambiri ŵakwamba ŵa Yesu Khristu ŵakagomezgeka mpaka nyifwa, nangauli ŵakasuzgika. Ŵakawopa yayi ivyo Satana Dyabulosi wangaŵacitira, cifukwa ŵakamanya kuti Yehova wangaŵataya yayi ŵakugomezgeka ŵake. Ndimo ŵakucitira Ŵakhristu ŵakuphakazgika na ŵanyawo lero para ŵakusuzgika, iwo ŵakugomezgeka nipera kwa Ciuta. Ndipouli, mpositole Paulosi wakalongora kuti Dyabulosi wali na nkhongono za kukoma. Kasi ici cikwenera kutofya?
5. Kasi tikusambirapo vici pa Ŵahebere 2:14, 15?
5 Paulosi wakayowoya kuti Yesu ‘wakamburako thupi la ndopa na nyama’ mwakuti “mu nyifwa wamuzgore wawaka mweneuyo wakaŵa na nkhongono za nyifwa, ndiyo Satana; Nakuti waŵawombole wose ŵeneawo mu wofi wa nyifwa ŵakaŵa mu wuzga umoyo wawo wose.” (Ŵahebere 2:14, 15) Pakuŵa na “nkhongono za nyifwa,” Satana wakanjira mwa Yuda Isikariyote na ŵalongozgi ŵa Ŵayuda kweniso Ŵaroma kuti ŵakome Yesu. (Luka 22:3; Yohane 13:26, 27) Kweni kwizira mu nyifwa yake iyo ni sembe, Yesu wakufwatura ŵanthu ŵakwananga ku nkhongono za Satana na kutijulira mwaŵi wa umoyo wamuyirayira.—Yohane 3:16.
6, 7. Kasi Dyabulosi wali na nkhongono zikuru wuli za nyifwa?
6 Kasi Dyabulosi wali na nkhongono zikuru wuli za nyifwa? Kufuma apo Satana wakayambira kucita uheni, mautesi ghake na ulongozgi uwo wakuphalira ŵanthu vyanjizga nyifwa. Vili ntheura cifukwa cakuti Adamu wakananga, ndipo ŵanthu wose ŵali kwambura kwananga na nyifwa kufuma kwa iyo. (Ŵaroma 5:12) Kweniso ŵateŵeti ŵa Satana awo ŵali pa caru capasi ŵakusuzga ŵasopi ŵa Yehova, ndipo nyengo zinyake na kuŵakoma wuwo, umo ŵakacitira na Yesu Khristu.
7 Kweni tileke kughanaghana kuti Dyabulosi wangakoma waliyose uyo wakhumba. Ciuta wakuvikilira awo mbake, ndipo wangamuleka yayi Satana kuti wamare wose awo ŵakumusopa mwaunenesko pa caru capasi. (Ŵaroma 14:8) Mbunenesko kuti Yehova wakuzomerezga kuti ŵanthu ŵake wose ŵasuzgike na ŵalwani, nakuti nyengo zinyake tingakomeka para Dyabulosi watiwukira. Kweni Malemba ghakutikhwimiska kuti wose awo ŵali mu “buku la cikumbusko” la Ciuta ŵazamuwuka, ndipo palije ico Dyabulosi wangacita kuti ŵazakatondeke kuwuka!—Malaki 3:16; Yohane 5:28, 29; Milimo 24:15.
Cifukwa Wuli Satana Wakutisuzga?
8. Cifukwa wuli Dyabulosi wakusuzga ŵateŵeti ŵa Ciuta?
8 Cifukwa cikuru ico Dyabulosi wakutisuzgira nchakuti tili ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵa Ciuta. Khumbo lake ndakuti titaye cipulikano cithu. Tili pa wene na wene na Dada withu wa kucanya, ndipo Satana wakukhumba kuwutimbanizga. Tileke kuzizwa na ici. Mu Edeni, Yehova wakayowoyerathu kuti paŵenge ulwani pakati pa “mwanakazi” wakuyelezgera na “njoka,” kweniso pakati pa “mphapu” zawo. (Genesis 3:14, 15) Malemba ghakutovwira kumanya kuti Dyabulosi ndiyo ni “njoka ya ciyamwaka,” nakuti nyengo yake yamara, ntheura ukali wake ngukuru. (Civumbuzi 12:9, 12) Apo ulwani ukukura pakati pa “mphapu” ziŵiri izi, awo ŵakugomezgeka pakuteŵetera Yehova wakwenera kulindizga kuti ŵasuzgikenge. (2 Timote 3:12) Kasi mukucimanya ico Satana wakutisuzgira?
9, 10. Kasi Dyabulosi wali kuwuska nkhani wuli, ndipo nkharo ya ŵanthu yikukhwaskika wuli?
9 Dyabulosi wali kuwuska nkhani ya muwuso. Kweniso wakasuska kuti ŵanthu mbakugomezgeka nadi kwa Mlengi. Satana wakasuzga munthu wakunyoroka Yobu. Cifukwa wuli? Wakakhumbanga kuti Yobu wagalukire Yehova. Dyabulosi wakizira mwa muwoli wa Yobu na “ŵasanguluski ŵawakawaka” ŵatatu kuti wafiske khumbo lake pa nyengo yira. Umo tikuwonera mu buku la Job, Dyabulosi wakasuska Ciuta, wakati palije munthu uyo wangagomezgeka kwa Iyo para Satana wangamuyezga. Kweni Yobu wakagomezgeka nipera, kulongora kuti Satana ni mutesi. (Job 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) Mazuŵa ghano, Dyabulosi wakusuzga Ŵakaboni ŵa Yehova kuti ŵaleke kugomezgeka mwakuti wakhozgere ivyo wakayowoya.
10 Para tamanya kuti Dyabulosi wakutisuzga mwakuti tileke kugomezgeka kwa Ciuta, tikuŵa na cikanga ndipo tikukhwima mtima. (Duteronome 31:6) Ciuta withu wali na mazaza pa vyose, ndipo watovwirenge kuti tilutilire kugomezgeka. Mphanyi taŵikapo mtima kuti tikondweske mtima wa Yehova nyengo zose mwa kugomezgeka kwa iyo, kuti wamuzgore uyo wakumucenya, Satana Dyabulosi.—Zintharika 27:11.
“Mutithaske kwa Muheni”
11. Kasi pempho lakuti, “Mungatitoleranga mu kuyezgeka” likung’anamuraci?
11 Nchipusu yayi kugomezgeka kwa Ciuta, ntheura tikwenera kulomba na mtima wose. Mazgu agho ghali mu lurombo lwaciyelezgero ngakovwira comene. Mazgu ghanyake agho Yesu wakayowoya ngakuti: “Mungatitoleranga mu kuyezgeka, kweni mutithaske kwa muheni.” (Mateyu 6:13) Yehova wakutiyezga na kwananga yayi. (Yakobe 1:13) Ndipouli, nyengo zinyake Malemba ghakulongosora nga nipara Ciuta ndiyo wakucita panji kwambiska vinthu, kweni fundo njakuti wakulekelera waka kuti vicitike. (Ruth 1:20, 21) Ntheura para tikulomba nga umo wakalombera Yesu, ndikuti tikupempha Yehova kuti waleke kutitaya mwakuti tileke kuthera ku ciyezgo. Nakuti wakutipulika, cifukwa Malemba ghakulayizga kuti: ‘Ciuta ngwamagomezgeko, Mweneuyo kuti wazomerezgenge imwe cara kuti muyezgeke kwakujumpha nkhongono zinu; kweni pamo na ciyezgo wacitenge nthowa yakufumiramo, kuti muŵe na nkhongono zakuzizipizgira.’—1 Ŵakorinte 10:13.
12. Cifukwa wuli tikulomba kuti “Mutithaske kwa muheni”?
12 Yesu wakati wayowoya za kuyezgeka mu lurombo lwa ciyelezgero, wakayowoya mazgu ghakwenelera ghakuti: “Mutithaske kwa muheni.” Mu Mabaibolo ghanyake ŵali kulemba kuti: “Mutithaske ku uheni” (King James Version; Revised Standard Version) panji “Mutivikilire ku uheni.” (Contemporary English Version) Kweni mu Malemba, mazgu ghakuti “mutithaske kwa,” comene ghakuyowoyekera ŵanthu, nakuti mu Makani ghawemi agho wakalemba Mateyu, Dyabulosi wakucemeka “Muyezgi,” uyo ni munthu. (Mateyu 4:3, 11) Ntheura nchakuzirwa kulomba kuti tithaskike kwa “muheni,” Satana Dyabulosi. Iyo wakuyezga kutithya mwakuti tinangire Ciuta. (1 Ŵatesalonika 3:5) Usange tikulomba kuti, “Mutithaske kwa muheni,” tikukhumba kuti Ŵadada ŵithu ŵa kucanya ŵatilongozge na kutovwira mwakuti Dyabulosi waleke kutizgelera.
Dyabulosi Waleke Kumuzgelerani
13, 14. Cifukwa wuli Ŵakorinte ŵakenera kusintha umo ŵakacitiranga na munthu uyo wakaŵa muzaghali mu mpingo?
13 Pakuciska Ŵakhristu ku Korinte kuti ŵagowokerenge ŵanyawo, Paulosi wakalemba kuti: “Mweneuyo mukumugowokera kanthu, naneso nkhumugowokera: cifukwa ico nane ndagowokera, usange ndagowokera kanthu, ndagowokera cifukwa ca imwe pamaso gha Khristu; mwakuti Satana waleke kutizgelera: cifukwa kuti tili ŵalemwa na maucenjezi ghake cara.” (2 Ŵakorinte 2:10, 11) Dyabulosi wangatizgelera mu nthowa zinandi, kweni cifukwa wuli Paulosi wakayowoya mazgu agha?
14 Pakwamba Paulosi wakacenya Ŵakorinte cifukwa cakuti ŵakalekelera munthu muzaghali mu mpingo. Ici cikwenera kuti cikamukondweska comene Satana, pakuti mpingo ukatukika cifukwa ca kulekelera ‘uleŵi uwo nanga ndi mu ŵamitundu kuti ukaŵamo wantheura cara.’ Paumaliro munthu uyu wakasezgeka mu mpingo. (1 Ŵakorinte 5:1-5, 11-13) Pamanyuma munthu uyu wakalapa. Ŵakorinte ŵalekenge kumugowokera munthu uyu na kumuwezgera mu mpingo, mphanyi Dyabulosi wakaŵazgelera mu nthowa yinyake. Mwauli? Ŵacitenge nthena mphanyi ŵakalongora mzimu wa nkhaza na kuwura ucizi nga ni Satana. Ici mphanyi cikacitiska kuti munthu wakulapa yura “wamirike na citima cake cikuru comene” na kulekerathu kusopa Ciuta, ntheura mphanyi ŵalara ŵakaŵa na mlandu kwa Yehova Ciuta uyo ngwaucizi. (2 Ŵakorinte 2:7; Yakobe 2:13; 3:1) Palije Mkhristu waunenesko uyo wangakhumba kuyezga Satana mwa kuŵa wankhaza, munonono kweniso wambura ucizi.
Kuthaskika na Mahomwa gha Ciuta
15. Kasi tikurwa nkhondo wuli, ndipo tingatonda wuli?
15 Kuti tithaskike kwa Dyabulosi, tikwenera kurwa nkhondo yauzimu na vita vya mizimu yiheni. Kuti titonde pakurwa nkhondo yakofya iyi, tikwenera kuvwara “mahomwa ghose gha Ciuta.” (Ŵaefeso 6:11-18) Limoza mwa mahomwa agha ni “ngunya ya urunji.” (Ŵaefeso 6:14) Sauli, uyo wakaŵa Fumu ya Israyeli, wakatondeka kupulikira Ciuta, ndipo mzimu utuŵa ukamuleka. (1 Samuel 15:22, 23) Kweni usange tikucita urunji nyengo zose na kuvwara mahomwa ghose ghauzimu, mzimu utuŵa wa Ciuta uŵenge nase, ndipo tithaskikenge kwa Satana na ŵangelo ŵake ŵaheni, mademone.—Zintharika 18:10.
16. Kasi tingacita wuli kuti tilutilire kuthaskika ku vita vya mizimu yiheni?
16 Cinyake ico tingacita kuti tilutilire kuthaskika ku vita vya mizimu yiheni, nkhuŵazga na kusambira Mazgu gha Ciuta nyengo zose, na mabuku agho tikupokera kufuma kwa “mulinda mulara wa magomezgeko.” (Luka 12:42) Usange tikucita nthena, tikuzuzga maghanoghano ghithu na vinthu viwemi vyauzimu, mwakukolerana na ulongozgi wa Paulosi wakuti: ‘Ŵabali, ivyo vyose ni vyakuneneska, ivyo vyose ni vyanchindi, ivyo vyose ni vyaurunji, ivyo vyose ni vituŵa, ivyo vyose ni vyakutowa, ivyo vyose ni vya lumbiri luwemi; usange kuli kazilwiro, usange kuli cakulumbika, ghanaghanani vyeneivi.’—Ŵafilipi 4:8.
17. Kasi nchivici citovwirenge kuti tipharazge makora makani ghawemi?
17 Yehova wakutovwira “kukaka ku malundi [ghithu] kanozgekero ka ivangeli la cimango.” (Ŵaefeso 6:15) Para tikuŵapo pa maungano nyengo zose, tikuŵa ŵakunozgeka kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta. Tikukondwa comene kovwira ŵanthu kusambira unenesko wa Ciuta ndiposo kuti ŵaŵe ŵanangwa mwauzimu. (Yohane 8:32) “Lupanga lwa mzimu, ulo ndi mazgu gha Ciuta,” ndwakukhumbikwa comene kuti tijithaske ku visambizgo vyautesi na ‘kupankhura malinga.’ (Ŵaefeso 6:17; 2 Ŵakorinte 10:4, 5) Para tili ŵaluso na Mazgu gha Ciuta, Baibolo, tikusambizga makora unenesko na kukana mauryarya gha Dyabulosi.
18. Kasi tingacita wuli kuti ‘timikane na mauryarya gha Satana’?
18 Paulosi wakamba kulongosora nkhani ya mahomwa ghithu ghauzimu na mazgu ghakuti: ‘Mukhomeskeke mu Fumu, na mu nkhongono ya mankharo ghake. Vwarani mahomwa ghose gha Ciuta, kuti muŵenge na nkhongono kwimikana na ‘mauryarya gha Satana.’ (Ŵaefeso 6:10, 11) Lizgu la Cigiriki ilo ŵaling’anamura kuti “kwimikana” likukolerana na umo msilikari wakwimira pa malo ghake. Para tikurwa nkhondo yauzimu, tikwimilira kwambura kusunkhunyika nangauli Satana wakucita mauryarya ghanandi kuti watimbanizge umoza withu, kuti wabinkhiske visambizgo vithu panji kutigaruska kwa Ciuta. Kweni ivyo Dyabulosi wacita vyatondeka, nakuti watondenge yayi!a
Yimikanani na Dyabulosi, Ndipo Wamucimbiraninge
19. Kasi ni nthowa wuli yinyake iyo tingasuskira Dyabulosi?
19 Tingatonda nkhondo yauzimu iyo tikurwa na Dyabulosi na vita vya mizimu yiheni ivyo wakulongozga. Tileke kumopa Satana, cifukwa Yakobe wakalemba kuti: ‘Jilambikani kwa Ciuta: kweni yimikanani na Satana, ndipo wamucimbiraninge.’ (Yakobe 4:7) Nthowa yimoza yakususkira Satana na vilengiwa vyauzimu ivyo vikukolerana nayo nkhukana kucitako cilicose cakukhwaskana na mayere na kugega awo ŵakucita ivi. Malemba ghakulongora makora kuti ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakwenera kukana kucita maula panji kupwelelera zinyengo, kuwukwa na kufumba ku mizimu. Para tikulimbikira kucita milimo yauzimu na kukhora mu cipulikano, tileke kopa kuti munthu watilowenge.—Maŵazgo 23:23; Duteronome 18:10-12; Yesaya 47:12-15; Milimo 19:18-20.
20. Kasi tingayimikana nayo wuli Dyabulosi?
20 ‘Tikwimikana na Satana’ para tikulondezga malango na unenesko uwo wuli mu Baibolo, na kuleka kusunkhunyika. Caru cikukolerana na Satana, cifukwa ndiyo ciuta wake. (2 Ŵakorinte 4:4) Ntheura tikukana nkharo za caru, nga nkhujikuzga, kujighanaghanira tekha, uzaghali, nkhaza na kutemwa cuma. Tikumanya kuti Dyabulosi wakacimbira apo Yesu wakamususka na Malemba nyengo iyo wakamuyezganga mu mapopa. (Mateyu 4:4, 7, 10, 11) Ntheura Satana ‘wacimbirenge’ na kuthera kwa ise usange tikujilambika kwa Yehova, na kumugomezga mwa kumulomba. (Ŵaefeso 6:18) Para Yehova Ciuta na Mwana wake wakutemweka ŵali nase, palije uyo wangatikomerathu, nesi Dyabulosi pera!—Salmo 91:9-11.
[Mazgu ghamusi]
a Kuti mumanye vinandi pa nkhani ya mahomwa gha Ciuta, wonani Gongwe la Mulinda la Ciceŵa la Meyi 15, 1992, mapeji 21-23.
Kasi Zgoro Linu Ndakuti Wuli?
• Kasi tikwenera kumopa Satana Dyabulosi?
• Cifukwa wuli Satana wakusuzga Ŵakhristu?
• Cifukwa wuli tikulomba kuti tithaskike “kwa muheni”?
• Kasi tingatonda wuli nkhondo yauzimu iyo tikurwa?
[Cithuzithuzi pa peji 8]
Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakagomezgeka mpaka nyifwa
[Cithuzithuzi pa peji 9]
Dyabulosi wangamukanizga yayi Yehova kuzakawuska awo ŵali mu cikumbukiro cake
[Cithuzithuzi pa peji 10]
Kasi mukulomba kuti ‘muthaskike kwa muheni’?
[Cithuzithuzi pa peji 11]
Kasi mukuvwara “mahomwa ghose gha Ciuta”?