Aŵiceje Mtima Wawo pa Cipanje Causimu
“Kwakuli cipanje cenu, mtima wenu ukusaŵa kukoko.”—LUK. 12:34.
1, 2. (a) Ana Yehofa ŵatupele cipanje causimu capi? (b) Ana citutagulilane cici munganiji?
YEHOFA ali jwakusicila mnope kupunda jwalijose. (1 Mbiri 29:11, 12) Jwalakwe alisoni Mtati jwakoloŵa magasa, jwakusagaŵa cipanje cakwe causimu kwa wosope ŵakusaciwona kuŵa cakusosekwa. Tuli ŵakusangalala mnope ligongo lyakuti ŵatupele cipanje causimu cacikupwatikapo, (1) Ucimwene wa Mlungu, (2) undumetume wakulupusya umi wa ŵandu, soni (3) usyesyene wamtengo wapenani wawukusimanikwa m’Maloŵe gakwe. Nambope, naga ngatukusamala mpaka tulece kuyiwona yindu yeleyi kuŵa yapenani mnope, soni mwine mpaka tuyijase. Kuti tukolepe cipanje celeci, tukusosekwa kucikamulicisya masengo cenene soni kusya cinonyelo cetu pa cipanjeci. Yesu ŵasasile kuti, “Kwakuli cipanje cenu, mtima wenu ukusaŵa kukoko.”—Luk. 12:34.
2 Kwende sambano tutagulilane yampaka tutende kuti tukusye cinonyelo cetu soni mtima wakuyamicila pa Ucimwene, undumetume, soni usyesyene. Patukutagulilana, aganicisyeje mwele wawojo pajika mpaka akucisye cinonyelo cawo pa cipanje causimu celeci.
UCIMWENE WA MLUNGU ULI MPELA NGALE JAMTENGO WAPENANI MNOPE
3. Ana jwamalonda jwa m’ciwanicisyo ca Yesu ŵaliji jwakusacilila kutenda cici kuti asume ngale jamtengo wapenani mnope? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)
3 Aŵalanje Matayo 13:45, 46. Yesu ŵasasile ciwanicisyo ca jwamalonda juŵasosagasosaga ngale. Mwangakayicila, jwamalondaju ŵaŵele ali mkusuma soni kusumisya ngale kwa yaka yejinji. Nambo lisiku line jwalakwe ŵapatile ngale jamtengo wapenani mnope mwamti ŵasangalele najo mnope. Kuti akombole kujisuma, ŵaliji jwakusacilila kusumisya yindu yosope yaŵakwete. Kusala yisyene, ngaleji jaliji japenani mnope kwa jwalakwe.
4. Naga tukusanonyela mnope Ucimwene wa Mlungu mpela mwele jwamalonda ŵajinonyelele ngale, ana tucitenda cici?
4 Ana tukulijiganya cici pa ciwanicisyoci? Usyesyene wakwamba Ucimwene wa Mlungu uli mpela ngale jamtengo wapenaniji. Naga tukusawunonyela mnope Ucimwenewu mpela mwele jwamalonda jula ŵajinonyelele ngale jila, tuciŵa ŵakusacilila kuleka cilicose kuti tuŵe ku mbali ja Ucimwenewo. (Aŵalanje Maliko 10:28-30.) Kwende tulole yisyasyo ya ŵandu ŵaŵili ŵaŵatesile yeleyi.
5. Ana Sakeyo ŵaliji jwakusacilila kutenda cici ligongo lya Ucimwene wa Mlungu?
5 Sakeyo ŵaliji jwamkulungwa jwa ŵakulokotela misongo. Jwalakwe ŵasicile mnope ligongo lyakwasumula ŵandu mbiya mwakwalambucisya magambo. (Luk. 19:1-9) Nambope, mundu jwangalungamaju paŵampikene Yesu ali mkulalicila ya Ucimwene, ŵayiweni kuti yaŵapikeneyo yaliji yakusosekwa mnope soni ŵatesilepo kandu mwacitema. Jwalakwe ŵasasile mwagumila kuti, “Ambuje! Cimbelece mbali jimo ja cipanje cangu kwa ŵakulaga, soni cilicose canamsumwile jwalijose mwakumlambucisya magambo, cimbusye kuwilisya kacece.” Jwalakwe ŵawusisye mbiya syosope syaŵajigele kwa ŵandu soni ŵalesile mtima wakwe wakutunducila yindu yakucilu.
6. Ana Rose ŵacenjile yindu yapi, soni ligongo cici ŵatesile yeleyi?
6 Yaka yamunyumamo, jwamkongwe jwine jwacitugambe kumkolanga kuti Rose ŵapikene utenga wa Ucimwene. Nambo pandaŵijo jwalakwe ŵatendaga mteto wagonana acakongwepe. Ŵalijisoni jwakulongolela likuga lyalyaputilaga ufulu wa ŵandu ŵaŵatendaga mteto wagonana acalumepe kapena acakongwepe. Nambope, Rose paŵalijiganyaga Baibulo, ŵakuweni kusosekwa kwa Ucimwene wa Mlungu, soni ŵayiweni kuti akusosekwa kucenga mnope. (1 Akoli. 6:9, 10) Mtima wakwe wamlimbikasisye kuti alece kulongolela likuga lila soni ŵalesile mteto wakwe wagonana acakongwepe. Rose ŵabatiswe mu 2009, soni caka cakuyicisya ŵatandite upayiniya wakutamilicika. Ŵatesile yeleyi ligongo lyakuti cinonyelo cakwe pa Yehofa soni Ucimwene wakwe caliji camacili kupunda yakumbila yakwe ya cilu.—Maliko 12:29, 30.
7. Ana tukusosekwa kutenda cici kuti tujendelecelepe kunonyela Ucimwene wa Mlungu?
7 Ŵajinji mwetuwe twacenjilesoni yindu yejinji kuti tuŵe ku mbali ja Ucimwene wa Mlungu. (Alo. 12:2) Nambo atamose yili m’yoyo, tukusosekwape kuŵa mesope kuti cinonyelo cetu pa Ucimwene wa Mlungu cikanandipa ligongo lya kusacilila mnope yindu yakucilu kapena yamsese. (Miy. 4:23; Mat. 5:27-29) Pakusaka kutukamucisya kuti tujendelecelepe kunonyela mnope Ucimwene wakwe, Yehofa atupelesoni cipanje cine camtengo wapenani.
UNDUMETUME WAKULUPUSYA UMI WA ŴANDU
8. (a) Ligongo cici Paulo ŵawukolasile undumetume wetu kuŵa ‘cipanje mu yiŵiga ya litaka’? (b) Ana Paulo ŵalosisye camtuli kuti ŵawunonyelaga mnope undumetume?
8 Tukumbucile kuti Yesu ŵatupele masengo gakulalicila soni kwiganya ngani syambone syakwamba ya Ucimwene wa Mlungu. (Mat. 28:19, 20) Ndumetume Paulo ŵawuwonaga undumetume welewu kuŵa wapenani mnope. Jwalakwe ŵawukolasile undumetume wa cilanga casambano kuŵa ‘cipanje mu yiŵiga ya litaka.’ (2 Akoli. 4:7; 1 Tim. 1:12) Atamose kuti tuli mpela yiŵiga ya litaka, nambo utenga watukusalalicila mpaka utukamucisye kuti citupate umi wangamala kupwatikapo wosope ŵakusatupikanila. Pakumanyilila yeleyi, Paulo ŵasasile kuti, “Ngutenda yindu yosope ligongo lya ngani syambone kuti nalalicile ŵane.” (1 Akoli. 9:23) Yisyene, cinonyelo ca Paulo pa undumetume camlimbikasisye kuti akamule mwamtawu masengo gakupanganya ŵakulijiganya. (Aŵalanje Aloma 1:14, 15; 2 Timoteo 4:2.) Yeleyi yamkamucisye kuti apilile ŵandu paŵamsisyaga mnope. (1 Ates. 2:2) Ana mpaka tusyasye camtuli cinonyelo ca Paulo pa undumetume?
9. Ana mpaka tulosye camtuli kuti tukusanonyela undumetume?
9 Litala limo lyaŵalocesye Paulo kuti ŵawunonyelaga undumetume lyaliji kamulicisya masengo upile uliwose pakuŵeceta ni ŵane. Mpela muŵatendelaga Paulo soni Aklistu ŵandanda, m’wejisoni tukusalalicila mwaupile, m’malo gakusimanikwa ŵandu ŵajinji soni kunyumba ni nyumba. (Mase. 5:42; 20:20) Naga yili yakomboleka, tukusapata matala gakonjecesya undumetume wetu, mpela kutenda upayiniya wakamucisya kapena wakutamilicika. Tukusakombolekasoni kulijiganya ciŵeceto cine ni kusamila mumkuli wine m’cilambo cetu peco kapena kusamila m’cilambo cine.—Mase. 16:9, 10.
10. Ana Irene ŵapatile majali gamtuli ligongo lya mtawu wakwe pakulalicila ngani syambone?
10 Aganicisye cisyasyo ca mlongo jwine jwangalombegwa jwa ku United States, lina lyakwe Irene. Jwalakwe ŵasacililaga mnope kulalicila kwa ŵandu ŵakuŵeceta Cilasha ŵaŵatamaga m’cilambo cakwe. M’yoyo mu 1993, jwalakwe ŵatandite kutenda yeleyi yalumo ni ŵakulalicila 20 ŵaŵaliji mu likuga lya Cilasha mu msinda wa New York. Kwa yaka 20, Irene ŵalalicile mwamtawu mu mkuli wa ciŵecetoci. Irene jwasasile kuti, “Ngangusakombola mnope kuŵeceta Cilasha.” Nambope, Yehofa ajaliwe mtawu wakwe soni wa ŵane ŵakutenda yakulandanayo. Apano, ku New York kwana mipingo 6 jaciŵeceto ca Cilasha. Ŵandu ŵakwana 15 ŵele Irene ŵajiganyaga Baibulo ŵabatiswe. Ŵane mwa jemanjaji akutumicila ku Beteli, ŵane akutenda upayiniya, soni ŵane ali acakulungwa ŵa mumpingo. Irene ŵasasile kuti, “Panguganicisya yakulinga yine yangatesile, ngangusaciwona amta cimo cacikandendekasisye kuŵa jwakusangalala mnope.” Kusala yisyene, Irene akusawunonyela mnope undumetume wakwe!
11. Ana paŵele yakuyicisya yambone yapi ligongo lyakwendelecela kulalicila atamose ŵane pakutulagasya?
11 Naga tukusawunonyela undumetume wetu, tucijendelecela kulalicila atamose ŵane pakutulagasya, mpela muyaŵelele ni ndumetume Paulo. (Mase. 14:19-22) M’yaka ya m’ma 1930 soni cakundanda kwa yaka ya m’ma 1940, abale ŵetu ku United States ŵalagasyaga mnope. Nambo mpela Paulo, jemanjaji ŵajendelecele kulalicila mwakulimba mtima. Pakusaka kucenjela ufulu wetu wakulalicila, abaleŵa ŵajawulaga ku koti soni ŵapundile magambo gejinji. Mu 1943, M’bale Nathan H. Knorr, ŵasasile ya magambo gane gaŵapundile ku koti jekulungwa ja ku United States. Jwalakwe ŵasasile kuti yikaŵe kuti abale nganajendelecela kulalicila, ngamkanakola magambo galigose ku koti. Nambo ligongo lya magambo gaŵapundile kukotiko, yikamucisye kuti abale ŵa m’yilambo yejinji akole ufulu wakulalicila. Abale ŵetu m’yilambo yine yikwatendecelasoni yakulandanayi soni aŵele ali mkupunda magambo gejinji. Kusala yisyene, cinonyelo cetu pa undumetume cicitulimbikasya kuti tujendelecele kulalicila atamose patukulagasidwa.
12. Ana tuli ŵakusimicisya ya cici pangani ja undumetume?
12 Naga tukuwuwona undumetume wetu kuŵa cipanje camtengo wapenani cakutyocela kwa Yehofa, ngasitugambaga kwikutila ni maawala gatukusapeleka kumbesi kwa mwesi. Nambo tucilingalinga kutenda yampaka tukombole pakusaka ‘kutendela umboni mwakwanila ya ngani syambone.’ (Mase. 20:24; 2 Tim. 4:5) Nambo ana ŵandu ŵane mpaka twajiganye cici? Kwende tutagulilane ya cipanje cine catupele Mlungu.
USYESYENE WAMTENGO WAPENANI WAWUKUSIMANIKWA M’MALOŴE GAKWE
13, 14. Ana “cakusunjila cipanje” caŵacikolasile Yesu pa Matayo 13:52 cikugopolela cici, soni ana mpaka tugumbasyemo camtuli cipanjeci?
13 Cipanje cine caŵatupele Yehofa cili usyesyene watwalijiganyisye. Yehofa ali Mlungu jwa usyesyene. (2 Sam. 7:28; Sal. 31:5) Mpela Mtati jwakoloŵa magasa, jwalakwe akusapeleka usyesyene wakwe kwa ŵandu ŵakusamjogopa. Kutyocela pa ndaŵi jatwapikene usyesyene kandanda, tukwete upile wakulijiganya usyesyene wejinji kutyocela m’Baibulo, m’mabuku getu soni m’misongano jekulungwakulungwa ni jampingo. Patukusonganganya usyesyene wakala soni wasambano, tukusapanganya “cakusunjila cipanje”. (Aŵalanje Matayo 13:52) Naga tukusawungunya usyesyene welewu mpela cipanje cakusisika, Yehofa mpaka atukamucisye kuti tugumbasye “mu cakusunjila cipanje” mwetu ni usyesyene wamtengo wapenani. (Aŵalanje Miyambo 2:4-7.) Ana mpaka tutende camtuli yeleyi?
14 Tukusosekwa kulijiganyaga Maloŵe ga Mlungu soni mabuku getu mwakutamilicika, nambosoni tuwungunyeje mwakusamala. Kutenda yeleyi mpaka kutukamucisye kuti tumanyilile usyesyene ‘wasambano’ wele nganituwumanyililaga. (Yos. 1:8, 9; Sal. 1:2, 3) Magasini jandanda ja Sanja ja Mlonda jajakopwece mu July 1879, jasasile kuti Usyesyene uli mpela liluŵa lyalisyungulilidwe ni citekete. Kuti ukombole kulipata, ukusasosekwa kulisosasosa mwakusamala. Nambosoni pawupatile limo ngawukusasosekwa kwikutila ni limopelyo. Ukusasosekwa kwendelecela kuwungunya maluŵa gane. Mwakulandanamo, tukusasosekwa kwendelecela kuwungunya usyesyene.
15. Ligongo cici mpaka tuwukolanje usyesyene wine kuŵa ‘wakala,’ soni ana usyesyene wapi wakusawuwona kuŵa wakusosekwa mnope?
15 Patwagambile kutanda kusongana ni Ŵamboni, twapatile usyesyene wamtengo wapenani. Mpaka tuwukolanje usyesyene welewu kuŵa ‘wakala’ ligongo lyakuti twalijigenye kundanda kwene kwa umi wetu waciklistu. Ana twalijiganyisye usyesyene wapi? Twalijiganyisye kuti Yehofa ali mkupanganya jwetu soni jwakutupa umi, soni kuti akwete lisosa pa ŵandu. Twalijiganyisyesoni kuti Mlungu ŵampelece Mwanace jwakwe kuŵa mbopesi jakutuwombola ku ulemwa ni ciwa. Nambosoni twalijiganyisye kuti Ucimwene wakwe ucimasya yakusawusya yosope, soni tukwembeceya kutama kwangamala pacilambo mwamtendele soni mwakusangalala pasi pa Ucimwenewo.—Yoh. 3:16; Ciu. 4:11; 21:3, 4.
16. Ana tukusosekwa kutenda wuli kapikane ketu ka usyesyene pakacenjile?
16 Ndaŵi sine, kapikane ketu ka yakulocesya yine ya m’Baibulo kapena lilemba line lyakwe kakusacenga. Payitendekwe yeleyi, tukusosekwa kulijiganya nganijo mwakusamala soni kujiganicisya mwakusokoka. (Mase. 17:11; 1 Tim. 4:15) Ngatukusosekwa kwamba kulola kulekangana kwa kapikane ketu kakala ni kasambanoko, nambo tukusosekwasoni kulolecesya litala lyatagulile nganijo mu kapikanice kasambanoko. Patukutenda yeleyi, yikusakamucisya kuti usyesyene wasambanowo utamilicice mu cakusunjila cipanje cetu. Ligongo cici tukusosekwa kulingalinga kutenda yeleyi?
17, 18. Ana msimu weswela ukusatukamucisya camtuli?
17 Yesu ŵajiganyisye kuti msimu wa Mlungu mpaka utukumbusye yindu yatwalijiganyisye kala. (Yoh. 14:25, 26) Ana msimu wa Mlungu mpaka utukamucisye camtuli patukulalicila ngani syambone? Kwende tulole yayamtendecele m’bale jwine lina lyakwe Peter. Mu 1970, jwalakwe ali akwete yaka 19 ŵatandite kutumicila pa Beteli ja ku Britain. Lisiku line ali mkulalicila ku nyumba ni nyumba, ŵasimene ni mundu jwine jwa yaka ciŵandika 50 juŵakwete ndewu syejinji. Peter ŵamwusisye mundujo naga ŵasakaga kujipikanicisya cenene Baibulo. Mundujo jwaliji mlongola jwa dini ja Ciyuda, mwamti jwasimonjile kuti mnyamataju ŵasakaga kumjiganya Baibulo. Pakusaka kumlinga, mundujo ŵamwusisye Peter kuti, “Mnyamatamwe, ana buku ja Danieli jalembedwe m’ciŵeceto capi?” Peter ŵajanjile kuti, “Mbali jine ja bukuji jalembedwe m’Cialamu.” Peter ŵasasile kuti, “Mundujo ŵasimonjile kuti namanyililaga kwanga kwa ciwusyo caŵambusisyeco, nambo unejo ni junasimonjile mnope! Ana nakombwele wuli kwanga ciwusyoci? Panajawile kunyumba nawungunyisye m’magasini ga Sanja ja Mlonda soni Ajimuce! ni napatile ngani jine jatwalijiganyisye munyumamo. Nganijo jasasile kuti mbali jine ja buku ja Danieli jalembedwe mu Cialamu.”a (Dan. 2:4.) Kusala yisyene, msimu wa Mlungu mpaka utukamucisye kumbucila yindu yatwaŵalasile kala soni yatwayiŵisile mu cakusunjila cipanje cetu.—Luk. 12:11, 12; 21:13-15.
18 Naga tukuwunonyela usyesyene watukusalijiganya kutyocela kwa Yehofa, soni kuwuwona kuŵa wakusosekwa mnope, tucijendelecela gumbasya usyesyene wasambano soni wakala mu cakusunjila cipanje cetu. Patukutenda yeleyi, tuciŵa ŵakoseka kulalicila kwa jwalijose.
TUCENJELEJE CIPANJE CETU
19. Ligongo cici tukusosekwa kucenjela cipanje cetu causimu?
19 Satana soni cilambo cakwe akusasosasosa matala gakututendekasya kuti tukayamicilaga cipanje cetu causimu catutagulilene mungani ajino. Naga ngasamala, mpaka tusokonecele ni yindu mpela masengo ga mbiya syejinji, kusacilila tuli mkutama umi wangasoŵa cilicose, soni kulilosya ni yindu yatukwete. Ndumetume Yohane ŵatukalamwisye kuti cilamboci cikwawula yimpepe ni lisosa lyakwe. (1 Yoh. 2:15-17) M’yoyo, tukusosekwa kutenda yampaka tukombole kuti tucenjele cinonyelo cetu soni kuyamicila cipanje cetu causimu.
20. Ana ali ŵakusimicisya kutenda cici kuti acenjele cipanje cawo causimu?
20 Aŵe ŵakusimicisya kuleka cilicose campaka catendekasye kuti akanonyelaga ni mtima wosope Ucimwene wa Mlungu. Ajendelecele kulalicila mwamtawu soni akaleka kunonyela undumetume wetu wakulupusya umi wa ŵandu. Awungunyeje mwamtawu usyesyene wa m’Baibulo. Pakutenda yeleyi akusaŵa ali mkusunga ‘cipanje kwinani, kwele ŵawiyi nganaŵa ayiceko soni yijosolo nganiyiŵa yijonasile. Pakuŵa kwakuli cipanje cawo, mtima wawo ukusaŵa kukoko.’—Luk. 12:33, 34.
a Lilemba lya Danieli 2:4b mpaka 7:28 lyalembedwe mu Cialamu.