Sundan an Modelo na Itinao Para sa mga Hade

“Dapat na sumurat sia para sa saiya man sana nin sarong kopya kaining ley . . . Asin iyan dapat na sarayon nia, asin dapat na sia magbasa dian sa gabos na aldaw kan saiyang buhay.”​—DEUTERONOMIO 17:​18, 19.

 1. Tibaad booton nin sarong Kristiano na magin arog niisay?

TIBAAD dai nanggad nindo iisipon na kamo sarong hade o reyna. Siisay na fiel na Kristiano asin estudyante sa Biblia an maimahinar na sia naghihiro na may sa hadeng autoridad, arog kan marahay na mga hadeng si David, Josias, Ezequias, o Josafat? Pero, puede asin maninigo kamong magin arog ninda sa kisuerra sarong espesyal na paagi. Ano daw iyan? Asin taano ta maninigo nindong booton na magin arog ninda sa bagay na iyan?

2, 3. Ano an naheling antes pa ni Jehova mapadapit sa sarong tawong hade, asin ano an dapat na gibohon kan siring na hade?

² Kan kaaldawan ni Moises, haloy pa bago nag-aprobar an Dios nin sarong tawong hade para sa mga Israelita, naheling na Nia antes pa na magmamawot an Saiyang banwaan na magkaigwa nin sarong hade. Kun siring pinasabngan nia si Moises na iiba sa tipan nin Ley an angay na mga instruksion. Mga instruksion ini para sa hade.

³ Sinabi nin Dios: “Kun sa kahurihurihi makalaog ka na sa daga na itinatao sa saimo ni Jehova na saimong Dios, . . . asin magsabi ka, ‘Mabugtak ako nin hade na magsasakop sa sako kapareho kan gabos na nasyon na nasa palibot ko’; maninigo na daing salto na ibugtak mong hade sa saimo an pipilion ni Jehova na saimong Dios. . . . Asin mangyayari na kun sia magtukaw na sa trono kan saiyang kahadean, dapat na sumurat sia para sa saiya man sana nin sarong kopya kaining ley . . . Asin iyan dapat na sarayon nia, asin dapat na sia magbasa dian sa gabos na aldaw kan saiyang buhay, tanganing sia makanood na matakot ki Jehova na saiyang Dios tanganing otobon an gabos na tataramon kan ley na ini asin kan mga kukuyogon na ini paagi sa paggibo kaiyan.”​—Deuteronomio 17:14-19.

 4. Ano an kalabot sa mga instruksion nin Dios para sa mga hade?

⁴ Iyo, an hade na pipilion ni Jehova para sa mga parasamba nia dapat na gumibo nin personal na kopya kan mga kasuratan na maheheling nindo sa saindong Biblia. Dangan an hade dapat na magbasa sa kopyang iyan aroaldaw, paorootro. Bako iyan na pagpraktis nin memorya. Iyan pag-adal, asin igwa iyan nin kapakipakinabang na katuyohan. An hade na aaprobaran ni Jehova kaipuhan na ipadagos an pag-adal na iyan tanganing mapatalubo asin mapagdanay an tamang kamugtakan nin puso. Kaipuhan man niang pag-adalan an ipinasabong na mga kasuratan na idto tanganing magin mapanggana, may pakarorop na hade.​—2 Hade 22:8-13; Talinhaga 1:1-4.

Makanood Siring sa Hade

 5. Anong mga kabtang kan Biblia an kaipuhan na kopyahon asin basahon kaidto ni Hadeng David, asin ano an nagin saboot nia manongod dian?

⁵ Ano sa heling nindo an nagin kahulogan kaiyan para ki David kan sia magin hade sa Israel? Bueno, kaipuhan nia kaidtong gumibo nin kopya kan mga libro kan Pentateuco (Genesis, Exodo, Levitico, Bilang Deuteronomio). Isip-isipa an siertong nagin hararom na epekto sa isip asin puso ni David kan paggamit kan saiya mismong mga mata asin kamot sa pagsurat nin sarong kopya kan Ley. Posibleng marhay na isinurat man ni Moises an libro nin Job saka an Salmo 90 asin 91. Kinopya man daw kaya ini ni David? Tibaad. Siring man, igwa man gayod sia kan mga libro nin Josue, Mga Hokom, asin Rut. Kaya maheheling nindo na darudakulang kabtang kan Biblia an kaipuhan na basahon asin ilaog sa isip ni Hadeng David. Asin igwa kamo nin dahelan na maniwala na iyan nanggad an ginibo nia, huli ta mangnoha an saiyang mga ikinomento manongod sa Ley nin Dios, na ngonyan yaon sa Salmo 19:7-11.

 6. Paano kita nakaseseguro na si Jesus arog kan saiyang apoon na si David igwa nin interes sa Kasuratan?

⁶ Sinundan kan David na Orog na Dakula​—si Jesus, na Aki ni David​—an kaparehong modelo. Ugale ni Jesus an magduman sa lokal na sinagoga serosemana. Duman nia dinadangog na binabasa asin kinokomentohan an Kasuratan. Orog pa dian, may beses na si Jesus mismo makosog na nagbasa sa publiko kan Tataramon nin Dios asin ipinaliwanag an aplikasyon kaiyan. (Lucas 4:16-21) Pasil nindong maririsa na pamilyar sia sa Kasuratan. Basaha nanggad nindo an pagkasaysay sa Ebanghelyo, asin mangnohon kun gurano kaparateng nagsabi si Jesus nin “nasusurat” o sa ibang mga paagi nagsambit nin espesipikong mga kotasyon sa Kasuratan. Tara, sa saiyang Sermon sa Bukid na isinurat ni Mateo, si Jesus 21 beses na nagkotar sa Hebreong Kasuratan.​—Mateo 4:4-10; 7:29; 11:10; 21:13; 26:​24, 31; Juan 6:​31, 45; 8:17.

 7. Paano napalaen si Jesus sa mga namomoon sa relihion?

⁷ Sinunod ni Jesus an hatol sa Salmo 1:1-3: “Maogma an tawo na dai naglakaw sa hatol kan mga maraot, . . . kundi an saiyang pagkaogmang marhay yaon sa ley ni Jehova, asin sa saiyang ley sia nagbabasa nin pahinghing aldaw asin banggi. . . . An gabos niang ginigibo mapapakarhay.” Kabaliktaran nanggad iyan sa mga namomoon sa relihion kan saiyang kaaldawan, na “nagturukaw sa tukawan ni Moises” alagad inignoro an “ley ni Jehova”!​—Mateo 23:2-4.

 8. Taano ta sayang sana an pagbasa asin pag-adal sa Biblia kan Judiong mga namomoon sa relihion?

⁸ Minsan siring, an nagkapira tibaad maribong sa sarong teksto na puedeng interpretaron na garo baga dinedesganar ni Jesus an pag-adal sa Biblia. Sa Juan 5:​39, 40, mababasa niato an sinabi ni Jesus sa nagkapira kan saiyang kaaldawan: “Sinisiyasat nindo an Kasuratan, huli ta naghohona kamo na paagi kaiyan magkakaigwa kamo nin buhay na daing katapusan; asin an mga ini mismo an nagpapatotoo dapit sa sako. Pero habo nindong dumolok sa sako tangani kamong magkaigwa nin buhay.” Sa pagsabi kaiyan dai man dinedesganar ni Jesus na mag-adal sa Kasuratan an mga Judio na nagdadangog sa saiya. Imbes, ibinubuyagyag nia an saindang kadaihan nin sinseridad o an dai pagkakaoyon kan saindang sinasabi asin ginigibo. Aram ninda na an Kasuratan puedeng gumiya sa sainda sa buhay na daing katapusan, alagad an mismong Kasuratan na sinisiyasat ninda maninigo man kutanang naggiya sainda sa Mesiyas, si Jesus. Minsan siring, habo sia nindang akoon. Sa siring sayang sana an pag-adal huli ta sinda bakong sinsero, habong matokdoan.​—Deuteronomio 18:15; Lucas 11:52; Juan 7:​47, 48.

 9. Anong marahay na halimbawa an ipinaheling kan mga apostol asin enot na mga propeta?

⁹ Laen nanggad an mga disipulo ni Jesus, kabale an mga apostol! Pinag-adalan ninda “an banal na mga kasuratan, na nakakapagpadonong sa [saro] para sa kaligtasan.” (2 Timoteo 3:15) Digdi kapareho sinda kan enot na mga propeta na ‘maigot na nagsiyasat asin maingat na naghanap.’ Para sa mga propetang idto an pagsiyasat na iyan bako sanang sarong maigot na biglaan asin sigidong pag-adal sa laog nin pirang bulan o sarong taon. Si apostol Pedro nagsasabi na “padagos sindang nagsiyasat,” partikularmente manongod sa Cristo asin sa kun anong mga kamurawayan para sa katawohan an kalabot sa saiyang papel na magligtas. Sa saiyang enot na surat, si Pedro 34 beses na nagkotar sa sampulong libro kan Biblia.​—1 Pedro 1:​10, 11.

10. Taano ta maninigo na magin interesado sa pag-adal sa Biblia an lambang saro sa sato?

¹⁰ Malinaw nanggad, kun siring, an maingat na pag-adal sa Tataramon nin Dios sarong asignasyon para sa mga hade sa suanoy na Israel. Sinundan ni Jesus an modelong ini. Asin an pag-adal kaiyan sarong gibohon para sa mga mamamahala kaiba ni Cristo bilang mga hade sa langit. (Lucas 22:28-30; Roma 8:17; 2 Timoteo 2:12; Kapahayagan 5:10; 20:6) An modelong ini na itinao para sa mga hade kaipuhan man kan gabos ngonyan na naglalaom sa mga bendisyon digdi sa daga sa irarom kan pamamahala kan Kahadean.​—Mateo 25:​34, 46.

Sarong Gibohon Para sa mga Hade Asin Para sa Saindo

11. (a) Ano an peligro para sa mga Kristiano kun dapit sa pag-adal? (b) Ano an marahay na ihapot niato sa satong sadiri?

¹¹ Puede niatong sabihon na may pagdodoon asin pagkasadiosan na an lambang tunay na Kristiano maninigo na naggigibo kan saiya mismong pagsiyasat sa Biblia. Bako iyan sarong bagay na kaipuhan sana kan enot kamong makipag-adal sa Biblia sa mga Saksi ni Jehova. An lambang saro sa sato kaipuhan na magin desididong likayan an pagigin arog kan nagkapira kan kaaldawan ni apostol Pablo na pag-abot nin panahon nagpabaya sa personal na pag-adal. Nanodan ninda an “simpleng mga bagay kan sagradong mga kapahayagan nin Dios,” arog baga kan “enot na katokdoan dapit ki Cristo.” Pero, dai ninda ipinagpadagos an saindang pag-adal asin sa siring dai ‘nagpadagos sa pagkamaygurang.’ (Hebreo 5:12–​6:3) Huli kaiyan puede niatong ihapot sa satong sadiri: ‘Ano an saboot ko manongod sa personal na pag-adal sa Tataramon nin Dios, baga man bago pa sana o haloy na akong nakikiasosyar sa Kristianong kongregasyon? Ipinamibi ni Pablo na an mga Kristiano kan saiyang kaaldawan padagos logod na “[umoswag] sa tamang kaaraman dapit sa Dios.” Ipinaheheling ko daw na iyan man an sakong minamawot?’​—Colosas 1:​9, 10.

12. Taano ta importante an nagpapadagos na pagkagusto sa Tataramon nin Dios?

¹² An sarong liabe tanganing magkaigwa kamo nin marahay na ugale sa pag-adal iyo na pataluboon nindo an pagkagusto sa Tataramon nin Dios. Itinotokdo kan Salmo 119:14-16 an regular, may katuyohan na paghorophorop sa Tataramon nin Dios bilang sarong paagi tanganing ikaogma nindong marhay iyan. Sa giraray, totoo iyan gurano man kamo kahaloy nang Kristiano. Sa pagdodoon kaiyan, girumdoma an halimbawa ni Timoteo. Minsan ngani an Kristianong magurang na ini sa kongregasyon naglilingkod na bilang “marahay na soldados ni Cristo Jesus,” sinadol sia ni Pablo na gibohon an bilog niang makakaya sa ‘paggamit kan tataramon kan katotoohan sa tamang paagi.’ (2 Timoteo 2:​3, 15; 1 Timoteo 4:15) Malinaw nanggad, kaiba sa paggibo kan ‘bilog nindong makakaya’ an pagkaigwa nin marahay na ugale sa pag-adal.

13. (a) Paano makakakua nin orog pang panahon para sa pag-adal sa Biblia? (b) Anong mga pagliliwat an naheheling nindo na puede nindong gibohon tanganing makakua nin panahon para sa pag-adal?

¹³ An sarong lakdang tanganing magkaigwa nin marahay na ugale sa pag-adal iyo an regular na pagtagama nin panahon para sa pag-adal sa Biblia. Kumusta kamo sa bagay na iyan? Ano man an sadiosan na simbag nindo, sa heling daw nindo makikinabang kamo sa pagtao nin orog na panahon sa personal na pag-adal? ‘Paano daw,’ tibaad isip-isipon nindo, ‘ako makatatagama nin panahon para dian?’ Bueno, an nagkapira nadagdagan an saindang epektibong oras nin pag-adal sa Biblia paagi sa pagbangon nin mas amay nin kadikit pagkaaga. Puedeng basahon ninda an Biblia sa laog nin 15 minutos o maggibo nin sarong personal na pradyek sa pag-adal. Bilang saro pang posibilidad, ano daw kun gumibo kamo nin kadikit na pagliliwat sa saindong semanal na iskedyul? Halimbawa, kun ugale nindo na magbasa nin diaryo sa kadaklan na aldaw o magdalan nin pambangging bareta sa telebisyon, puede daw na laktawan iyan nin saro sanang aldaw kada semana? Puede nindong gamiton an oras na iyan para sa mas halawig na pag-adal sa Biblia. Kun pinalampas nindo an bareta sa sarong aldaw asin ginamit an mga 30 minutos para sa personal na pag-adal, makakakua kamo nin labing 25 oras sa sarong taon. Imahinara an mga pakinabang nin 25 oras nin dugang pang pagbasa o pag-adal sa Biblia! Uya an saro pang ideya: Durante kan maabot na semana, analisaron an saindong mga aktibidad sa katapusan kan kada aldaw. Helingon kun makakakua kamo nin sarong bagay na puedeng lipasan o haleon tanganing magkaigwa nin panahon para sa orog pang pagbasa o pag-adal sa Biblia.​—Efeso 5:​15, 16.

14, 15. (a) Taano ta importante an mga pasohan kun dapit sa personal na pag-adal? (b) Ano an puedeng magin mga pasohan mapadapit sa pagbasa sa Biblia?

¹⁴ Ano an magibo na magin mas pasil, mas kawiliwili, para sa saindo an pag-adal? Mga pasohan. Anong realistikong mga pasohan an puede nindong gibohon? Para sa dakol, an sarong marahayon na enot na pasohan iyo an pagbasa kan bilog na Biblia. Tibaad sagkod sa ngonyan, may beses na nakabasa na kamo nin mga kabtang kan Biblia asin nakinabang dian. Puede daw nindong pagdesidiran ngonyan na basahon an bilog na Biblia? An enot nindong pasohan sa katuyohan na iyan tibaad tanganing basahon an apat na Ebanghelyo, na susundan nin panduwang pasohan, arog baga kan pagbasa naman kan iba pang kabtang kan Kristianong Griegong Kasuratan. Oras na makamtan na nindo an ibinungang satispaksion asin mga pakinabang, an sunod na pasohan nindo puedeng progresibong pagbasa kan mga libro ni Moises asin kan mga libro nin kasaysayan sagkod sa Ester. Pagnatapos na iyan, maheheling nindo na realistikong matatapos an iba pang kabtang kan Biblia. An sarong babae, na mga 65 anyos na kan sia magin Kristiano, isinurat sa likod kan tutob kan saiyang Biblia an petsa na pinonan niang basahon iyan asin kan huri an petsa na natapos nia iyan. Igwa na sia ngonyan nin limang padis nin petsa! (Deuteronomio 32:45-47) Asin imbes na magbasa sa komputer o imprentadong papel, an Biblia mismo an kapot nia.

¹⁵ An nagkapira na naabot na an pasohan na basahon an bilog na Biblia naggigibo nin ibang paagi tanganing magin orog na mabunga asin nakakokontento an saindang padagos na pag-adal. An sarong paagi iyo na iiba an piniling materyal na pag-aadalan bago basahon an sunod-sunod na libro sa Biblia. Sa “All Scripture Is Inspired of God and Beneficial” asin Insight on the Scriptures, makakakua an saro nin ekselenteng impormasyon manongod sa kasaysayan, estilo, asin potensial na mga pakinabang kan kada libro sa Biblia.a

16. Maninigong likayan niato an pagsunod sa anong halimbawa kun dapit sa pag-adal sa Biblia?

¹⁶ Durante kan saindong pag-adal, likayan an paagi na komun na ginagamit kan dakol na intelektuwal daa sa Biblia. Masyado sindang nakakonsentrar sa pag-analisar sa mga teksto na garo baga an Biblia gikan sa tawo. An nagkapira sa sainda naghihingoang mag-asignar nin sarong partikular na grupo nin mga nagbabasa para sa kada libro o nag-iimahinar nin sarong obheto asin soboot punto de vista na nasa isip nin sarong tawong autor kan kada libro. An puedeng magin epekto kan siring na sa tawong pangangatanosan iyo na ibinibilang an mga libro kan Biblia na kasaysayan sana o minamansay iyan na nagpapabanaag nin bagong mga paagi nin pag-adal sa relihion. An ibang intelektuwal inuubos an saindang panahon sa pag-adal sa mga termino, arog kan pilolohiya nin literatura sa Biblia. Mas nababangkag sinda sa pag-adal sa mga pinagkuanan kan mga termino asin sa pagsitar nin mga kahulogan nin Hebreo asin Griego kisa sa kahulogan kan mensahe nin Dios. Sa paghona daw nindo an siring na mga paagi posibleng makatatao nin hararom asin nakamomotibar na pagtubod?​—1 Tesalonica 2:13.

17. Taano ta maninigo niatong mansayon na an Biblia igwa nin mensahe para sa gabos?

¹⁷ Balido daw ngani an mga konklusyon kan mga intelektuwal? Totoo daw na an kada libro sa Biblia saro sana an prinsipal na punto o iyan para sa saro sanang partikular na grupo nin mga nagbabasa? (1 Corinto 1:19-21) An totoo iyo na an mga libro sa Tataramon nin Dios igwa nin permanenteng kahalagahan para sa mga tawo ano man an edad asin kamugtakan. Dawa kun an sarong libro sa primero ipinanongod sa saro sanang tawo, arog ki Timoteo o Tito, o para sa sarong partikular na grupo, tibaad an mga taga Galacia o taga Filipos, kita gabos puede asin maninigo na pag-adalan an mga librong iyan. An mga iyan importante para sa lambang saro sa sato, asin an sarong partikular na libro puedeng nagtotokar nin dakol na tema asin nagtataong pakinabang sa dakol na grupo nin nagbabasa. Iyo, an mensahe kan Biblia aplikado para sa gabos, na nakatatabang sa sato na masabotan kun taano ta trinadusir iyan sa mga tataramon kan mga tawo sa bilog na globo.​—Roma 15:4.

Pakinabang Para sa Saindo Asin sa Iba

18. Mantang binabasa nindo an Tataramon nin Dios, ano an maninigo nindong pensaron?

¹⁸ Mantang kamo nag-aadal, magigin kapakipakinabang para sa saindo na pagmaigotan na masabotan an Biblia saka hingoahon na maheling an tamang koneksion kan mga detalye kaiyan. (Talinhaga 2:3-5; 4:7) An ihinayag ni Jehova paagi sa saiyang Tataramon konektadong marhay sa saiyang katuyohan. Kaya mantang kamo nagbabasa, ikonektar nindo dian an mga impormasyon asin hatol. Puede nindong pensaron kun paano konektado sa katuyohan ni Jehova an sarong pangyayari, ideya, o hula. Ihapot sa saindong sadiri: ‘Ano an sinasabi kaini sa sako manongod ki Jehova? Ano an koneksion kaiyan sa katuyohan nin Dios na hinahaman paagi sa saiyang Kahadean?’ Puede man nindong isip-isipon: ‘Paano ko magagamit an impormasyon na ini? Magagamit ko daw iyan sa pagtotokdo o paghatol sa iba basado sa Kasuratan?’​—Josue 1:8.

19. Siisay an nakikinabang mantang iiniestorya nindo sa iba an mga bagay na nanonodan nindo? Ipaliwanag.

¹⁹ An pag-isip manongod sa iba kapakipakinabang man sa saro pang paagi. Durante kan saindong pagbasa asin pag-adal sa Biblia, may manonodan kamong bagong mga bagay asin magkakaigwa nin bagong pakarorop. Hingoahon na iiba an mga ini sa nakapakokosog na mga pakikipag-olay sa saindong mga kapamilya o iba pa. Kun ginigibo nindo iyan sa angay na mga panahon asin sa may kababaan nin boot na paagi, an siring na orolay daing duda na magigin kapakipakinabang. Huli sa saindong sinsero, entusiastikong pag-estorya kan saindong nanodan o kan mga aspekto na interesante para sa saindo posibleng marhay na iyan orog na makapahihiro sa iba. Orog pa dian, iyan magigin personalmenteng kapakipakinabang sa saindo. Sa anong paagi? Sinasabi nin mga eksperto na natatandaan nin saro sa laog nin mas haloy na panahon an nanodan o pinag-adalan nia kun mantang presko pa iyan sa saiyang isip, ginagamit o inootro nia iyan, arog kan pag-estorya kaiyan sa iba.b

20. Taano ta kapakipakinabang na basahon nin paorootro an Biblia?

²⁰ Kada magbasa kamo sa sarong libro sa Biblia, siertong may manonodan kamong bagong impormasyon. Magugulat kamo sa mga teksto na dati daing gayo nin kahulogan sa saindo. Magkakaigwa iyan nin bagong kahulogan. Maninigo kaining idoon na imbes na sarong literatura sana na gibo nin tawo, an mga libro sa Biblia mga kayamanan na angay na paorootro nindong pag-adalan asin pakinabangan. Girumdomon, an sarong hade, arog ki David, dapat na “magbasa dian sa gabos na aldaw kan saiyang buhay.”

21. Anong balos an maaasahan nindo kun dudugangan nindo an saindong pag-adal sa Tataramon nin Dios?

²¹ Iyo, an mga nagtatao nin panahon para pag-adalan nin hararom an Biblia nakikinabang nin dakula. Nagkakamit sinda nin espirituwal na mga tampok asin pakarorop. An saindang relasyon sa Dios orog na minakosog, nagigin mas dayupot. Sinda orog man na nagigin mahalagang bagay para sa mga miembro kan pamilya, sa mga tugang na lalaki asin babae sa Kristianong kongregasyon, asin sa mga magigin pang parasamba ki Jehova.​—Roma 10:9-14; 1 Timoteo 4:16.

[Mga Nota sa Ibaba]

Nagigirumdoman daw Nindo?

• Ano an dapat na gibohon kaidto kan mga hade sa Israel?

• Si Jesus asin an mga apostol nagtao nin anong halimbawa kun dapit sa pag-adal sa Biblia?

• Anong mga pagliliwat an puede nindong gibohon tanganing dugangan an saindong panahon para sa personal na pag-adal?

• Maninigo nindong gibohon an pag-adal sa Tataramon nin Dios na may anong kaisipan?

[Kahon sa pahina 15]

“Kapot Niato”

“Kun gusto niato . . . nin konkordansia sa Biblia, mayo na kitang makukuang mas marahay na kasangkapan kisa Internet. Alagad kun gusto niatong basahon an Biblia, pag-adalan iyan, pag-isipan iyan, pensaron iyan, maninigo na kapot niato iyan, ta iyan sana an paagi na ikalaog iyan sa satong isip asin sa satong puso.”​—Gertrude Himmelfarb, bantog na retiradong propesor, City University, Nueva York.