Mga Reperensiya Para sa Workbook sa Pagtiripon na Pamumuhay Asin Ministeryo
HUNYO 3-9
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | GALACIA 4-6
“‘Sarong Simbolikong Drama’ na May Kahulugan sa Sato”
(Galacia 4:24, 25) Puwede ining mansayon bilang sarong simbolikong drama; huli ta an mga babaying ini nangangahulugan nin duwang tipan, na an saro iyo idtong sa Bukid nin Sinai; nagprodusir ini nin mga aki para sa kauripnan asin an tipan na ini iyo si Hagar. 25 Buweno, si Hagar nagrerepresentar sa Sinai, sarong bukid sa Arabia, asin siya an katumbas kan Jerusalem ngunyan, huli ta an Jerusalem ngunyan pati an mga aki kaini mga uripon.
it-1 1018 ¶2
Hagar
Uyon ki apostol Pablo, kabtang si Hagar kan sarong simbolikong drama kun sain irinerepresentar niya an nasyon nin Israel sa laman, na nakipagtipan ki Jehova paagi sa tipan na Katugunan na ginibo sa Bukid nin Sinai, sarong tipan na nagprodusir nin “mga aki para sa kauripnan.” Huli sa pagigin makasalan kan nasyon, dai ninda nautob an mga kondisyon kan katugunan na iyan. Sa irarom kaiyan, an mga Israelita dai nagin talingkas na nasyon kundi hinusgaran bilang makasalan na angay sa kagadanan; sa siring, sinda mga uripon. (Ju 8:34; Ro 8:1-3) An Jerusalem kan panahon ni Pablo nagrerepresentar ki Hagar, huling an Jerusalem na kabisera, na nagrerepresentar sa organisasyon kan mga Israelita sa laman yaon sa pagkauripon kaiba kan saiyang mga aki. Alagad, an mga Kristiyanong pinaniaki sa espiritu iyo an mga aki kan “Jerusalem sa itaas,” an simbolikong babayi nin Diyos. An Jerusalem na ini, arog ni Sara na talingkas na babayi, dai nuarin man nagin uripon. Alagad kun paanong si Isaac pinersegir ni Ismael, an mga aki man kan “Jerusalem sa itaas,” na pinatalingkas kan Aki, pinersegir kan mga aki kan uripon na Jerusalem. Minsan siring, si Hagar asin an aki kaini pinalayas, na nagrerepresentar sa pagkawara kan pag-uyon ni Jehova sa Israel sa laman bilang nasyon.—Ga 4:21-31; hilingon man an Ju 8:31-40.
(Galacia 4:26, 27) Alagad an Jerusalem sa itaas talingkas, asin siya an satuyang ina. 27 Huli ta nasusurat: “Mag-ugma ka, ika na babaying baog na dai nangangaki; magkurahaw ka sa kagaya-gayahan, ika na babaying dai nakakaeksperyensiya nin kulog nin pangangaki; huli ta an mga aki kan babaying pinabayaan mas dakul kisa sa mga aki kan babaying may agom.”
Magin Masarig an Pagtubod sa Kahadian
11 Nagkaigwa nin literal na kautuban an Abrahamikong tipan sa mga gikan ni Abraham kan manahon ninda an Dagang Panuga, pero ipinapahiling kan Kasuratan na an tipan na iyan igwa man nin espirituwal na kautuban. (Gal. 4:22-25) Sa mas dakulang kautuban kaini, uyon sa ipinasabong na paliwanag ni apostol Pablo, an panginot na kabtang kan banhi ni Abraham iyo si Cristo asin an sekondaryong kabtang iyo an 144,000 na linahidan nin espiritung mga Kristiyano. (Gal. 3:16, 29; Kap. 5:9, 10; 14:1, 4) An babayi na nangaki kan banhi iyo “an Jerusalem na nasa itaas”—an langitnon na kabtang kan organisasyon nin Diyos na kompuwesto nin maimbod na espiritung mga linalang. (Gal. 4:26, 31) Siring kan ipinanuga kan Abrahamikong tipan, an banhi kan babayi magdadara nin mga bendisyon sa katawuhan.
(Galacia 4:28-31) Ngunyan mga tugang, kamo mga aki sigun sa panuga kapareho kaidto ni Isaac. 29 Alagad kun paanong pinersegir kaidto kan saro na namundag paagi sa ordinaryong pangangaki su saro na namundag paagi sa espiritu, iyo man an nangyayari ngunyan. 30 Minsan siring, ano an sinasabi sa Kasuratan? “Palayasa an suruguon na babayi asin an saiyang aki, huli ta an aki kan suruguon na babayi dai nanggad magigin tagapagmana kaiba kan aki kan talingkas na babayi.” 31 Kaya mga tugang, kita mga aki, bako nin sarong suruguon na babayi, kundi kan talingkas na babayi.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
(Galacia 4:6) Ngunyan huling kamo mga aki, ibinugtak nin Diyos sa satuyang mga puso an espiritu na yaon sa saiyang Aki, asin iyan nagkukurahaw: “Abba, Ama!”
Aram daw Nindo?
Sa pamibi ni Jesus, taano ta inapod niang “Abba, Ama” si Jehova?
An Aramaikong termino na ʼab·baʼʹ puedeng mangahulogan nin arin man sa “an Ama” o “O Ama.” Sa tolong pagkasambit kan terminong iyan sa Kasuratan, iyan kabtang nin pamibi asin ginamit may koneksion sa langitnon na Ama, si Jehova. Paano ginagamit an terminong iyan kan panahon ni Jesus?
An The International Standard Bible Encyclopedia nagsabi: “Sa pangaroaldaw na pagtaram kan panahon ni Jesus, sa pangenot an ʼabbāʼ ginagamit tanganing iparisa an kadayupotan asin paggalang nin mga aki sa saindang ama.” Iyan sarong mapagpadangat na paagi nin pag-apod sa ama asin kabale sa enot na mga tataramon na nanonodan nin sarong aki. Ginamit ni Jesus an terminong iyan sa sarong odok na marhay na pamibi nia sa saiyang Ama. Sa hardin nin Getsemani, pirang oras sana bago sia magadan, inapod ni Jesus si Jehova sa pamibi paagi sa mga tataramon na “Abba, Ama.”—Marcos 14:36.
“Sa Judiong literatura kan peryodo na Griego-Romano, bihirang-bihira nanggad na gamiton an ʼabbāʼ bilang sarong paagi nin pag-apod sa Dios, daing duwa-duwa huli ta garo baga kadaihan nin paggalang na apodon an Dios paagi sa impormal na terminong ini,” an sabi pa kan reperensiang nasambitan sa enotan. Minsan siring, “an . . . paggamit ni Jesus kan terminong ini sa pamibi sarong indirektang pagpatunay sa sinabi Nia na dayupot siang marhay sa Dios.” An duwa pang pagkasambit sa Kasuratan kan “Abba”—na parehong nasa mga isinurat ni apostol Pablo—nagpaparisa na ginagamit man iyan nin mga Kristiano kan enot na siglo sa saindang mga pamibi.—Roma 8:15; Galacia 4:6.
(Galacia 6:17) Magpuon ngunyan, dai na man lugod nin siisay man na magtao nin problema sa sako, huli ta igwa ako digdi sa sakuyang hawak kan mga marka nin sarong uripon ni Jesus.
Aram Mo Daw?
Ano an pinapanungdan ni apostol Pablo kan sabihon niya na igwa siya sa saiyang hawak kan “mga marka nin sarong uripon ni Jesus”?—Galacia 6:17.
▪ Puwedeng magin iba-iba an pagkasabot kan mga paradangog ni Pablo kan inot na siglo sa sinabi niya. Halimbawa, ginagamit kaidto an nagbabagang batbat na pantatak tanganing lagan nin marka an mga bihag sa giyera, mga parahabon sa templo, asin mga dulag na uripon. Pag ginamit sa tawo an paaging ini nin pagmarka, an marka kaiyan ibinibilang na makasusupog.
Pero dai man pirming ibinibilang na negatibo an mga marka. Dakul na mga tawo kaidto an naggagamit kaiyan tanganing ipahiling na miyembro sinda nin sarong espesipikong tribo o nin sarong partikular na relihiyon. Halimbawa, sinasabi kan Theological Dictionary of the New Testament na “idinusay kan mga Siriano an saindang sadiri sa mga diyos na si Hadad asin Atargatis paagi sa paglaag nin marka sa saindang pulsuhan o sa liog . . . An sarong deboto ni Dionysus igwa kan marka na dahon na ivy.”
Sinasabi nin dakul na modernong komentarista na an pinapanungdan ni Pablo iyo an mga piklat na nakua niya sa manlain-lain na pangyayari nin pisikal na pangungulog durante kan saiyang Kristiyanong pagmimisyonero. (2 Corinto 11:23-27) Pero posibleng an sinasabi ni Pablo bako an ano man na literal na marka, kundi an saiyang paagi nin pamumuhay na iyo an nagpapamidbid sa saiya bilang Kristiyano.
Pagbasa sa Bibliya
(Galacia 4:1-20) Ngunyan sinasabi ko sa saindo na miyentras na aki pa an tagapagmana, dai siya naiiba sa sarong uripon, maski ngani siya an kagurangnan kan gabos na bagay, 2 kundi nasa irarom siya nin mga nangangataman asin mga katiwala sagkod na umabot an panahon na patiinot na itinalaan kan saiyang ama. 3 Kaagid kaiyan, kita man, kan kita mga aki pa, uripon kita kan mga gibo-gibo asin kaisipan kan kinaban. 4 Alagad kan mag-abot an katapusan kan itinalaan na panahon, isinugo nin Diyos an saiyang Aki, na ipinangaki nin sarong babayi asin napasairarom nin katugunan, 5 tanganing paagi sa pagbayad nin sarong halaga mapatalingkas niya idtong mga nasa irarom nin katugunan, asin sa siring ampunon kita nin Diyos bilang mga aki. 6 Ngunyan huling kamo mga aki, ibinugtak nin Diyos sa satuyang mga puso an espiritu na yaon sa saiyang Aki, asin iyan nagkukurahaw: “Abba, Ama!” 7 Kaya bako ka nang sarong uripon kundi saro nang aki; asin kun sarong aki, ginibo ka man nin Diyos na magin tagapagmana. 8 Minsan siring, kan dai pa nindo midbid an Diyos, mga uripon kamo kaidtong mga bako man talagang diyos. 9 Alagad ngunyan na namidbid na nindo an Diyos, o puwede man sabihon na, namidbid na kamo nin Diyos, ano ta binabalikan nindo giraray an maluya saka daing serbing mga bagay asin gusto nindo giraray magpauripon sa mga ini? 10 Maingat kamong nag-uutob o nagseselebrar nin mga aldaw asin mga bulan asin mga panahon saka mga taon. 11 Natatakot ako para sa saindo, ta tibaad nasayang sana an mga paghihinguwa ko para sa saindo. 12 Mga tugang, arog ako sa saindo kaidto, pero nagbago ako. Kaya ngunyan nakikimahirak ako sa saindo, magbago man kamo kun paanong nagbago ako. Dai nindo ako trinato nin maraot kaidto. 13 Alagad aram nindo na dahil sa pigmamati ko sa hawak kaya inot akong nagkaoportunidad na ipahayag an maugmang bareta sa saindo. 14 Asin dawa ngani nagin pagabat sa saindo an pigmamati ko, dai nindo ako hinamak o ikinauyam; kundi inako nindo ako siring sa sarong anghel nin Diyos, siring ki Cristo Jesus. 15 Hain na an kaugmahan nindong idto? Huli ta sigurado ako na, kun magigibo sana nindo, huhulwaton nindo an saindong mga mata asin itatao iyan sa sako. 16 Pero ngunyan, kaiwal na daw an hiling nindo sa sako dahil itinataram ko sa saindo an katotoohan? 17 Pinagmamaigutan nindang madara kamo, pero bako para sa marahay na katuyuhan; gusto nindang irayo an buot nindo sa sakuya, tanganing sa sainda na kamo magsunod. 18 Minsan siring, magayon man talaga kun an saro nagmamaigot na madara kamo para sa marahay na katuyuhan, asin dapat na bako lang ini sa panahon na kaibanan nindo ako. 19 Mga aki ko, dahil sa saindo nakakamati giraray ako nin kulog na siring sa namamatian nin sarong inang nangangaki, asin magpapadagos an kulog na ini sagkod na maipahiling na nindo an personalidad ni Cristo. 20 Kun puwede lang na yaon ako diyan sa saindo ngunyan asin makapagtaram ako sa naiibang paagi, huli ta dai ako natutuninong nin dahil sa saindo.
HUNYO 10-16
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EFESO 1-3
“An Administrasyon ni Jehova Asin an Ginigibo Kaiyan”
(Efeso 1:8, 9) Lubos niyang ipinahiling sa sato an daing kapantay na kabuutan na ini—kadunungan asin pakasabot—9 paagi sa paghayag sa sato kan sagradong hilom mapadapit sa saiyang kabutan. An sagradong hilom na iyan kauyon kan saiyang kamawutan asin katuyuhan mapadapit
it-2 837 ¶4
Sagradong Hilom
An Mesiyanikong Kahadian. Sa mga surat ni Pablo nagtao siya nin bilog na detalye kan kapahayagan manungod sa sagradong hilom kan Cristo. Sinambit niya sa Efeso 1:9-11 an paghayag nin Diyos kan “sagradong hilom” mapadapit sa saiyang kabutan, asin sinabi: “Iyan kauyon kan saiyang kamawutan asin katuyuhan mapadapit sa sarong areglo na sa pag-abot kan katapusan kan itinalaan na panahon tiripunon an gabos na bagay sa irarom kan Cristo, an mga bagay sa langit asin an mga bagay sa daga. Iyo, ki Cristo, asin kami mga kasaro niya asin pinili na magin mga tagapagmana arog niya, huling patiinot kaming itinalaga uyon sa katuyuhan kan Saro na nag-uutob kan gabos na bagay sigun sa Saiyang kabutan.” Kalabot sa “sagradong hilom” na ini an sarong gobyerno, an Mesiyanikong Kahadian nin Diyos. “An mga bagay sa langit,” na sinambit ni Pablo, nanunungod sa mga magigin tagapagmana kan langitnon na Kahadian na iyan kaiba ni Cristo. “An mga bagay sa daga” iyo an daganon na mga sakop kaini. Sinabi ni Jesus sa saiyang mga disipulo na may koneksiyon sa Kahadian an sagradong hilom. Sinabi niya sa sainda: “Sa saindo ihinayag an sagradong hilom kan Kahadian nin Diyos, alagad para sa iba pa, an gabos na bagay ipinapaagi sa mga ilustrasyon.”—Mar 4:11.
(Efeso 1:10) sa sarong areglo na sa pag-abot kan katapusan kan itinalaan na panahon tiripunon an gabos na bagay sa irarom kan Cristo, an mga bagay sa langit asin an mga bagay sa daga. Iyo, ki Cristo
Tinitipon ni Jehova an Saiyang Pamilya
3 Sinabihan ni Moises an mga Israelita: “Si Jehova satuyang Dios, si Jehova saro sana.” (Deut. 6:4) An mga gibo asin katuyohan ni Jehova magkaoroyon. Huli kaini, sa pinakasagkodan kan itinalaan na “kapanahonan,” pinonan nin Dios an sarong ‘pag-andam,’ o administrasyon—an areglo tanganing pagsararoon an gabos na intelihenteng linalang nia. (Basahon an Efeso 1:8-10.) Gigibohon kan administrasyon na ini an katuyohan kaiyan sa duwang kabtang. Sa enot na kabtang, iinaandam an kongregasyon nin mga linahidan para sa buhay sa langit sa pangengenot ni Jesu-Cristo bilang an espirituwal na Payo ninda. An kabtang na ini nagpoon kan Pentecostes 33 C.E. kan ponan ni Jehova na tiponon an mga mamamahala kaiba ni Cristo sa langit. (Gui. 2:1-4) Huling an mga linahidan ipinahayag na matanos para sa buhay basado sa atang na pantubos ni Cristo, aram nindang inampon sinda bilang ‘mga aki nin Dios.’—Roma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.
4 Sa ikaduwang kabtang, iinaandam an mga maistar sa Paraiso digdi sa daga na pamamahalaan kan Mesiyanikong Kahadean ni Cristo. An “dakulang kadaklan” an minakompuesto sa enot na mga maistar sa Paraiso. (Kap. 7:9, 13-17; 21:1-5) Durante kan Sangribong Taon na Paghade, makakaibanan ninda an binilyon na bubuhayon liwat. (Kap. 20:12, 13) Imahinaron nanggad kun paanong paagi sa pagkabuhay liwat orog pang mahihiling an satong pagkasararo! Sa katapusan kan sangribong taon, an ‘mga bagay na nasa daga’ maagi sa pangultimong pagbalo. An mga mapapatunayan na maimbod aamponon bilang daganon na ‘mga aki nin Dios.’—Roma 8:21; Kap. 20:7, 8.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
(Efeso 3:13) Kaya nakikiulay ako sa saindo na dai kamo pangluyahan nin buot dahil sa mga inaagihan kong kasakitan para sa saindo, huli ta an mga ini nangangahulugan nin kamurawayan para sa saindo.
Dai Pagtugutan an Ano Man na Makaulang sa Saimo sa Pagkamit nin Kamurawayan
15 An satong pagmamaigot na gibuhon an kabutan ni Jehova makakatabang sa iba na magkamit nin kamurawayan. Sa kongregasyon sa Efeso, si Pablo nagsurat: ‘Hinahagad ko na kamo dai malunusan huli kan sakong mga kahurasaan manungod saindo, [huling] iyan iyo an saindong kamurawayan.’ (Efe. 3:13) Paanong an mga kahurasaan, o grabeng kasakitan, na inagihan ni Pablo nangahulugan nin “kamurawayan” sa mga taga Efeso? Sa pagigin andam ni Pablo na padagos na maglingkod sa sainda sa ibong kan mga pagbalo, ipinahiling niya sa sainda na an mga pribilehiyo ninda bilang mga Kristiyano iyo an pinakamahalaga. Kun nagsuko si Pablo kan nag-agi nin grabeng kasakitan, bako daw na posibleng isipon ninda na an saindang relasyon ki Jehova, ministeryo, asin paglaom bakong mahalaga? An pakatagal ni Pablo nagpamuraway sa Kristiyanismo asin nagpahiling na sulit an ano man na pagsakripisyo para sa pagigin disipulo.
(Efeso 3:19) asin tanganing manudan nindo an mapadapit sa pagkamuot kan Cristo, na nakakalabi kisa sa kaaraman, asin sa siring mapano kamo kan gabos na kuwalidad nin Diyos na itinatao niya.
“Maaraman an Pagkamoot kan Cristo”
21 An termino sa Griego na trinadusir na “maaraman” nangangahulogan maaraman “sa paaging isinasagibo, paagi sa pakaeksperyensia.” Kun kita nagpapaheling nin pagkamoot arog kan ginibo ni Jesus—na daing kaimotan na isinasakripisyo an satong sadiri para sa iba, may pagkaludok na inaasikaso an saindang mga pangangaipo, pinatatawad sinda gikan sa satong puso—sa panahon na iyan tunay na masasabotan niato an saiyang mga saboot. Sa paaging ini, paagi sa pakaeksperyensia satuyang ‘naaaraman an pagkamoot kan Cristo na minalampas sa kaaraman.’ Asin nungka niatong paglingawan na mientras na mas nagigin arog kita ni Cristo, mas mapaparani man kita sa saro na inarog ni Jesus sa sangkap na paagi, an satong mamomoton na Dios, si Jehova.
Pagbasa sa Bibliya
(Efeso 1:1-14) Hali ki Pablo, na sarong apostol ni Cristo Jesus paagi sa kabutan nin Diyos, para sa mga banal na yaon sa Efeso, na maimbod na mga kasaro ni Cristo Jesus: 2 Mapasaindo an daing kapantay na kabuutan asin katuninungan na hali sa Diyos na satuyang Ama asin sa Kagurangnan na Jesu-Cristo. 3 Pag-umawon an Diyos asin Ama kan satuyang Kagurangnan na Jesu-Cristo, huling itinao niya sa satuya sa mga langitnon na lugar an lambang espirituwal na bendisyon bilang mga kasaro ni Cristo, 4 asin ipinahiling niya iyan paagi sa pagpili niya sa sato na magin kasaro ni Cristo bago pa an pagkaestablisar kan kinaban, tanganing kita magin banal asin daing digta sa atubangan niya nin huli sa pagkamuot. 5 Huli ta patiinot niya kitang itinalaga na ampunon bilang sadiri niyang mga aki paagi ki Jesu-Cristo, uyon sa saiyang kamawutan asin kabutan, 6 na sa siring mag-ako siya nin kaumawan dahil sa saiyang mamuraway asin daing kapantay na kabuutan na ipinahiling niya sa sato paagi sa saiyang namumutan. 7 Paagi sa sarong ini, nakatalingkas kita dahil tinubos niya kita kan saiyang dugo, iyo, nakamtan niyato an kapatawadan kan satong mga pagkakasala, uyon sa daing kapantay na kabuutan nin Diyos. 8 Lubos niyang ipinahiling sa sato an daing kapantay na kabuutan na ini—kadunungan asin pakasabot—9 paagi sa paghayag sa sato kan sagradong hilom mapadapit sa saiyang kabutan. An sagradong hilom na iyan kauyon kan saiyang kamawutan asin katuyuhan mapadapit 10 sa sarong areglo na sa pag-abot kan katapusan kan itinalaan na panahon tiripunon an gabos na bagay sa irarom kan Cristo, an mga bagay sa langit asin an mga bagay sa daga. Iyo, ki Cristo, 11 asin kami mga kasaro niya asin pinili na magin mga tagapagmana arog niya, huling patiinot kaming itinalaga uyon sa katuyuhan kan Saro na nag-uutob kan gabos na bagay sigun sa Saiyang kabutan, 12 tanganing paagi sa samuya, na mga inot na naglaom sa Cristo, an Diyos umawon asin pamurawayon. 13 Alagad kamo man naglaom sa saiya pagkatapos nindong madangog an tataramon nin katotoohan, an maugmang bareta manungod sa saindong kaligtasan. Pagkatapos nindong magtubod, kamo tinatakan kan ipinanugang banal na espiritu paagi sa saiya, 14 asin an espiritung ini garantiya kan kakamtan niyatong mana, sa katuyuhan na an mga tawong sadiri nin Diyos mapatalingkas paagi sa pantubos, para sa saiyang kamurawayan asin kaumawan.
HUNYO 17-23
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | EFESO 4-6
“Isulot Nindo an Kumpletong Pangalasag Hali sa Diyos”
(Efeso 6:11-13) Isulot nindo an kumpletong pangalasag hali sa Diyos tanganing makapanindugan kamo tumang sa mga tusong gibo-gibo kan Diyablo; 12 huli ta igwa kita nin pakikipaglaban, bako tumang sa dugo asin laman, kundi tumang sa mga gobyerno, tumang sa mga awtoridad, tumang sa mga tagapamahala kan madiklom na kinaban na ini, tumang sa maraot na mga puwersang espiritu sa langitnon na mga lugar. 13 Kaya kuanon nindo an kumpletong pangalasag hali sa Diyos, tanganing makaya nindong lumaban pag umabot an maraot na aldaw, asin pagkatapos nindong magibo an gabos na bagay, makapanindugan kamo.
Mga Hoben—Manindugan Laban sa Diyablo
IINAGID ni apostol Pablo an satong buhay bilang Kristiyano sa mga suldados na nasa hampangan na pakikilaban. Siyempre, an pakikilaban na iyan bako literal kundi espirituwal. Dawa arog kaiyan, talagang may kaiwal kita. Si Satanas asin an mga demonyo matibay asin beteranong mga parapakilaban. Sa inot na hiling, garo mayo kitang tsansang manggana. Garo mayong kalaban-laban partikular na an hoben na mga Kristiyano. May pag-asa daw sindang manggana kun an kalaban ninda mga hukbo nin makusog asin maraot na mga espiritu? An totoo, puwedeng manggana an mga hoben, asin nanggagana na sinda! Taano? Huling ‘padagos sindang nag-aako nin kusog hali sa Kagurangnan.’ Pero bako sanang pagkua nin kusog hali sa Diyos an ginigibo ninda. Nakasulot na sinda nin panggiyera. Arog nin sinanay na marhay na mga suldados, ‘isinulot ninda an kumpletong pangalasag hali sa Diyos.’—Basahon an Efeso 6:10-12.
(Efeso 6:14, 15) Kun siring, tumindog kamo nin marigon, na nahahagkusan kan sinturon nin katotoohan an habayan, na sulot an takop sa daghan na katanusan, 15 asin na an mga bitis igwa kan sandalyas nin pagigin andam sa pagpahayag kan maugmang bareta nin katuninungan.
Mga Hoben—Manindugan Laban sa Diyablo
4 Kaagid kaiyan, pinoprotektaran kita kan mga katotoohan na nanunudan ta sa Tataramon nin Diyos laban sa espirituwal na danyos kan palsong mga katukduan. (Juan 8:31, 32; 1 Juan 4:1) Asin mantang mas napapahalagahan niyato an mga katotoohan dapit sa Diyos, nagigin nang magian sa sato an satong “takop sa daghan”—an pamumuhay kauyon kan matanos na mga pamantayan nin Diyos. (Sal. 111:7, 8; 1 Juan 5:3) Apuwera kaiyan, kun malinaw tang nasasabutan an mga katotoohan sa Tataramon nin Diyos, puwede kitang makapanindugan nin may kumpiyansa asin maidepensa an mga katotoohan na iyan laban sa mga nagkokontra.—1 Ped. 3:15.
7 Angay nanggad iyan na simbolo kun paano puwedeng maprotektaran kan matanos na mga pamantayan ni Jehova an satong piguratibong puso! (Tal. 4:23) Kun paanong an takop sa daghan na gibo sa batbat dai iriribay nin sarong suldados sa iba na gibo sa mas hababang klase nin metal, an mga pamantayan ni Jehova sa kun ano an tama nungka niyatong iriribay sa sadiri tang mga pamantayan. An paghusgar nin tawo kadakul nin depekto kaya dai iyan makakatao kan kinakaipuhan tang proteksiyon. (Tal. 3:5, 6) Imbes, regular niyatong iniinspeksiyon kun baga an ‘mahimpis na mga batbat’ na itinao sa sato ni Jehova nakalapat na marhay sa satong puso.
10 An literal na botas kan Romanong mga suldados isinusulot ninda pag makikigiyera, pero an simbolikong sandalyas na sulot kan mga Kristiyano nakakatabang sa sainda na maipaabot an mensahe nin katuninungan. (Isa. 52:7; Roma 10:15) Alagad, nangangaipo man giraray nin kusog nin buot na sabihon iyan pag may oportunidad. “Natatakot ako kaidtong magpatotoo sa mga kaklase ko,” an sabi ni Bo na 20 anyos. “Sa hiling ko nasusupog lang ako. Pero naiisip ko ngunyan, ano man an dapat kong ikasupog? Ngunyan maugma na akong nagpapatotoo sa mga kaedad ko.”
(Efeso 6:16, 17) Apuwera kan gabos na ini, kuanon nindo an dakulang kalasag nin pagtubod, na paagi kaiyan masisigbo nindo an gabos na nagkakalayong mga pana kan saro na maraot. 17 Siring man, akuon nindo an helmet nin kaligtasan, asin an espada kan espiritu, na iyo an tataramon nin Diyos,
Mga Hoben—Manindugan Laban sa Diyablo
13 An nagkapira sa “nagkakalayong mga pana” na tibaad gamiton saimo ni Satanas iyo an mga kaputikan dapit ki Jehova—na dai Siya nagmamakulog sa saimo asin na masakit kang kamutan. An 19 anyos na si Ida nasasakitan huling pagmati niya mayo siyang halaga. Sinabi niya: “Parati kong namamatian na harayo sako si Jehova, na habo niya akong magin Amigo.” Paano niya inatubang an pag-atakeng ini? “An mga pagtiripon talagang nakakapakusog sa pagtubod ko,” an sabi ni Ida. “Dati nakatukaw lang ako saka dai nagkokomento ta iniisip ko kaya na mayo man gustong magdangog sa sasabihon ko. Pero ngunyan, nag-aandam ako sa mga pagtiripon saka hinihinguwa kong magkomento nin duwa o tulong beses. Dipisil, pero marahayon sa pagmati pag nagigibo ko ’yan. Saka nakakapakusog talaga an mga tugang. Sa kada pagpuli ko hali sa pagtiripon aram kong namumutan ako ni Jehova.”
16 Kun paanong napoprotektaran kan helmet an utak kan suldados, “an paglaom niyatong kaligtasan” nagpoprotektar sa satong isip, o kakayahan na mag-isip. (1 Tes. 5:8; Tal. 3:21) An paglaom nakakatabang sa sato na magdanay na nakapokus sa mga panuga nin Diyos asin na magkaigwa nin tamang pagmansay sa satong mga problema. (Sal. 27:1, 14; Gibo 24:15) Pero kun gusto ta na magkaigwa nin serbi an satong “helmet,” dapat na isulot ta iyan sa satong payo, bako na bitbiton.
20 Iinagid ni Pablo an Tataramon nin Diyos sa espada na itinao sa sato ni Jehova. Pero dapat niyatong manudan kun paano kita magigin matibay sa paggamit kaiyan pag idinedepensa ta an satong mga tinutubod—o pag itinatanos ta an satong kaisipan. (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Paano mo mapapauswag an saimong mga kakayahan? An 21 anyos na si Sebastian nagsabi: “Naglilista ako nin sarong bersikulo kada kapitulo sa pagbasa ko nin Bibliya. Tinitipon ko an mga paborito kong teksto. Paagi kaiyan, namamatian kong nagigin mas kauyon kan kaisipan ni Jehova an pag-iisip ko.” Si Daniel, na sinambit kasubago, nagsabi: “Mantang nagbabasa ako nin Bibliya, pinipili ko an mga bersikulo na sa hiling ko makakatabang sa mga tawo sa ministeryo. Nahiling ko na marahay an reaksiyon kan mga tawo pag nahihiling nindang interesado kang marhay sa Bibliya asin na ginigibo mo an pinakamakakaya mo na tabangan sinda.”
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
(Efeso 4:30) Siring man, dai nindo pagpamunduon an banal na espiritu nin Diyos, na iyo an ipinantatak sa saindo para sa aldaw nin pagpatalingkas paagi sa pantubos.
it-1 1128 ¶3
Kabanalan
Banal na espiritu. An aktibong puwersa ni Jehova, o an espiritu, yaon sa irarom kan saiyang kontrol asin pirming inuutob kaini an saiyang katuyuhan. Ini malinig, dalisay, sagrado, asin nakatagama para gamiton nin Diyos sa marahay niyang mga gibo. Kaya inaapod ining “banal na espiritu” asin “espiritu nin kabanalan.” (Sal 51:11; Lu 11:13; Ro 1:4; Efe 1:13) An banal na espiritu na naghihiro sa sarong tawo sarong puwersa para sa kabanalan o kalinigan. An ano man na maati o salang paggawi iyan pagtumang o ‘pagpamundo’ sa espiritung ini. (Efe 4:30) Dawa ngani bako ining persona, an banal na espiritu igwa kan banal na personalidad nin Diyos kaya puwede ining ‘mapamundo.’ An padagos na paggibo kan salang gibuhon ‘nagsisigbo sa laad kan espiritu.’ (1Te 5:19) Kun an saro magpapadagos sa gibuhon na iyan, ‘pinapamundo’ niya an banal na espiritu nin Diyos, asin bilang resulta, puwedeng magin kaiwal nin Diyos an rebelyosong iyan. (Isa 63:10, An Marahay na Bareta Biblia) An tawong pinapamundo an banal na espiritu puwedeng sumagkod sa paglanghad tumang diyan, kun sain sinabi ni Jesu-Cristo na an kasalan na iyan dai papatawadon sa sistemang ini nin mga bagay o sa maabot na sistema nin mga bagay.—Mat 12:31, 32; Mar 3:28-30; hilingon an ESPIRITU.
(Efeso 5:5) Huli ta naiisihan nindo ini, asin aram nanggad nindo, na dai nin tawong imoral, o tawong marigsok, o tawong paslo, na nangangahulugan nin pagigin parasamba sa idolo, an may ano man na mana sa Kahadian kan Cristo asin nin Diyos.
it-1 1006 ¶2
Kahanaban
Mahihiling sa mga Paghiro. An kahanaban, o kapasluan, mahihiling mismo sa nagkapirang paghiro na nagpaparisa kan sala o sobrang kamawutan kan sarong indibidwal. Sinasabi sa sato kan kagsurat kan Bibliya na si Santiago na pag nangidam an salang pagmawot, mangangaki iyan nin kasalan. (San 1:14, 15) Kun siring an tawong mahanab maririsa sa saiyang mga paghiro. Sinambit ni apostol Pablo na an pagigin mahanab nangangahulugan nin pagigin parasamba sa idolo. (Efe 5:5) Sa saiyang paslong kamawutan, ginigibo kan sarong iyan na diyos an mga bagay na saiyang minamawot, na mas iniinot pa iyan kisa sa paglilingkod asin pagsamba sa Kaglalang.—Ro 1:24, 25.
Pagbasa sa Bibliya
(Efeso 4:17-32) Kaya iyo ini an sinasabi ko asin isinasadol sa saindo sa ngaran kan Kagurangnan, na dai na kamo maglakaw na siring sa ginigibo kan mga nasyon, na naglalakaw kauyon kan daing saysay nindang mga kaisipan. 18 Nasa kadikluman an saindang isip asin harayo sinda sa buhay na gikan sa Diyos, dahil sa kawaran ninda nin aram, asin dahil sa kawaran nin pakamati kan saindang mga puso. 19 Huling mayo nang minimidbid na ano man na pamantayan sa moral, biyo na sindang nagpadara sa daing pakundangan na paggawi tanganing gibuhon an gabos na klase nin karigsukan na may kapasluan. 20 Alagad siring kan nanudan nindo, bakong arog kaiyan an Cristo, 21 apuwera na sana kun dai kamo nagdangog na marhay kan kamo tinukduan kauyon kan katotoohan na yaon ki Jesus. 22 Tinukduan kamo na halion an luma nindong personalidad na kauyon kan dati nindong paggawi asin na urog pang ginigibong maraot paagi kan mapandayang mga kamawutan kaiyan. 23 Asin dapat na padagos nindong baguhon an paagi kan saindong pag-iisip, 24 asin isulot an bagong personalidad na linalang sigun sa kabutan nin Diyos, kauyon kan tunay na katanusan asin kaimbudan. 25 Kun siring, ngunyan na hinali na nindo an pandadaya, an lambang saro sa saindo magtaram nin katotoohan sa saiyang kapwa, huli ta kita mga kabtang na magkakoronektar sa lambang saro. 26 Maanggot kamo, pero dai kamo magkasala; dai nindo pagpasulnupon an aldaw na anggot pa kamo; 27 dai nindo pagtawan nin oportunidad an Diyablo. 28 An saro na naghahabon, dai na maghabon; imbes, magpagal siya, na ginagamit an saiyang mga kamot sa marahay na trabaho, tanganing igwa siya nin ikatao sa siisay man na nangangaipo. 29 Dai kamo magpaluwas nin maating tataramon sa saindong nguso, kundi idto sanang nakakapakusog sigun sa hinahagad kan kamugtakan, tanganing makinabang an mga nagdadangog kaiyan. 30 Siring man, dai nindo pagpamunduon an banal na espiritu nin Diyos, na iyo an ipinantatak sa saindo para sa aldaw nin pagpatalingkas paagi sa pantubos. 31 Halion nindo sa saindong sadiri an gabos na klase nin grabeng paghinanakit, kaanggutan, pagkaungis, sirilyakan, asin mapang-insultong pagtaram, pati na an ano man na bagay na nakakadanyar. 32 Imbes, magin mabuot kamo sa lambang saro, mapagmalasakit, na lubos na nagpapatinarawadan kun paanong an Diyos lubos man na nagpatawad sa saindo paagi ki Cristo.
HUNYO 24-30
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | FILIPOS 1-4
“Dai Kamo Mahadit sa Ano Man na Bagay”
(Filipos 4:6) Dai kamo mahadit sa ano man na bagay, kundi sa gabos na panahon paagi sa pamibi asin pagngayo-ngayo na may kaibang pasasalamat, ipaaram nindo sa Diyos an saindong mga kahagadan;
“An Katuninungan nin Diyos . . . Nakakalabi sa Gabos na Pakasabot”
10 Ano an makakatabang sa sato na dai mahadit sa ano man na bagay asin na maeksperyensiyahan an “katuninungan nin Diyos”? Ipinapahiling sa sato kan mga sinabi ni Pablo sa mga taga Filipos na an panglaban sa paghadit iyo an pamibi. Kaya kun nahahadit kita, kaipuhan niyatong ipamibi an satong mga ikinakahadit. (Basahon an 1 Pedro 5:6, 7.) Pag namimibi ka ki Jehova, lubos na magtiwala na talagang nagmamalasakit siya sa saimo. Mamibi sa saiya “na may kaibang pasasalamat,” na ginigirumdom an mga bendisyon na inaako mo. Mapapakusog an satong pagtitiwala sa saiya kun isasaisip niyato na kaya niyang “gibuhon an lampas pang marhay kisa sa gabos na bagay na puwede tang hagadon o isipon.”—Efe. 3:20.
(Filipos 4:7) asin an katuninungan nin Diyos na nakakalabi sa gabos na pakasabot iyo an magbabantay sa saindong puso asin kaisipan paagi ki Cristo Jesus.
“An Katuninungan nin Diyos . . . Nakakalabi sa Gabos na Pakasabot”
7 Siguradong kan mabasa kan mga tugang sa Filipos an surat sa sainda ni Pablo, nagirumduman ninda an nangyari ki Pablo asin Silas asin an dai inaasahan na paagi nin pagtabang sa sainda ni Jehova. Anong leksiyon an itinutukdo sa sainda ni Pablo? Sa simpleng pagtaram: Dai mahadit. Mamibi, dangan aakuon mo an katuninungan nin Diyos. Sinabi sa sainda ni Pablo na “an katuninungan nin Diyos . . . nakakalabi sa gabos na pakasabot.” Ano an buot sabihon kaiyan? May mga paratradusir na nagsasabing iyan “nakakalabi sa gabos na pinapangarap niyato” o “nangingibabaw sa gabos na pagplano nin tawo.” Kaya, sinasabi ni Pablo na an “katuninungan nin Diyos” mas marahay nanggad kisa sa ano man na maiisip niyato. Kaya, dawa kun sa mata nin tawo garo baga mayong solusyon an satong mga problema, ki Jehova igwa, asin kaya niyang gibuhon an dai niyato inaasahan.—Basahon an 2 Pedro 2:9.
“An Katuninungan nin Diyos . . . Nakakalabi sa Gabos na Pakasabot”
16 Ano an mangyayari kun igwa kita kan “katuninungan [na ini] nin Diyos na nakakalabi sa gabos na pakasabot”? Sinasabi kan Kasuratan na ‘babantayan kaiyan an satong puso asin kaisipan paagi ki Cristo Jesus.’ (Fil. 4:7) An termino sa orihinal na lengguwahe para sa “bantay” sarong terminong pangmilitar. Nanunungod iyan sa sarong grupo nin mga suldados na inasignaran na magbantay sa sarong nakukutaan na siyudad kan suanoy na mga panahon. Saro sa mga siyudad na ini an Filipos. Masiram an turog kan mga taga Filipos pag banggi huling aram ninda na may mga suldados na nagbabantay sa mga trangkahan kan saindang siyudad. Kaagid kaiyan, kun igwa kita kan “katuninungan nin Diyos,” magdadanay na tiwasay an satong puso asin isip. Aram niyato na nagmamalasakit sa sato si Jehova asin gusto niya na magin maugma kita. (1 Ped. 5:10) Kun isasaisip niyato iyan, maiingatan kita kaiyan na dai madaog kan kahaditan o pagkadisganar.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
(Filipos 2:17) Alagad maski pa kun garo ibinububo ako, na siring sa dulot na inumon, sa atang na may koneksiyon sa banal na paglilingkod kun sain giniyahan kamo kan saindong pagtubod, naggagaya-gaya ako asin nakikiugma sa saindo gabos.
it-2 528 ¶5
Mga Dulot
Mga dulot na inumon. An mga dulot na inumon idinudulot kaiba kan kadaklan sa iba pang dulot, lalo na kan magpuon nang mag-istar an mga Israelita sa Dagang Panuga. (Bi 15:2, 5, 8-10) Kaiba digdi an arak (nakakaburat na inumon) asin ibinububo ini sa altar. (Bi 28:7, 14; ikumparar an Ex 30:9; Bi 15:10.) Nagsurat si apostol Pablo sa mga Kristiyano sa Filipos: “Kun garo ibinububo ako, na siring sa dulot na inumon, sa atang na may koneksiyon sa banal na paglilingkod kun sain giniyahan kamo kan saindong pagtubod, naggagaya-gaya ako.” Ginamit niya digdi bilang paglaladawan an dulot na inumon, na nagpapahiling kan saiyang kamawutan na gibuhon an saiyang pinakamakakaya para sa mga kapwa niya Kristiyano. (Flp 2:17) Kan madali na siyang magadan, nagsurat siya ki Timoteo: “Garo na ako ibinububo na siring sa dulot na inumon, asin an oras kan sakuyang pagkatalingkas madali nang umabot.”—2Ti 4:6.
(Filipos 3:11) tanganing kun posible lamang, makamtan ko an mas inot na pagkabuhay liwat hali sa mga gadan.
An “Enot na Pagkabuhay Liwat”—Nangyayari Na Ngonyan!
5 Sunod, an linahidan na mga miembro kan “Israel nin Dios” kaipuhan na makiayon sa Kagurangnan na Jesu-Cristo sa langitnon na kamurawayan, na duman sinda “danay na makakaibanan kan Kagurangnan.” (Galacia 6:16; 1 Tesalonica 4:17) An pangyayaring iyan inaapod na “mas amay na pagkabuhay liwat” o “enot na pagkabuhay liwat.” (Filipos 3:10, 11; Kapahayagan 20:6) Kun an pagkabuhay liwat na iyan matapos na, iyan na an panahon para sa minilyon tanganing buhayon liwat digdi sa daga na may esperansang magkamit nin buhay na daing katapusan sa Paraiso. Huli kaini, baga man an satong paglaom langitnon o daganon, igwa kita nin makosog na interes sa “enot na pagkabuhay liwat.” Anong klaseng pagkabuhay liwat iyan? Noarin daw iyan nangyayari?
Pagbasa sa Bibliya
(Filipos 4:10-23) Bilang kasaro kan Kagurangnan, nauugma nanggad ako na ngunyan naipahiling giraray nindo an pagmalasakit nindo sa sako. Iyo, nagmamalasakit kamo sa sako, pero dai kamong pagkakataon kaidto na ipahiling iyan sa sakuya. 11 Dai ko pigsasabi ini dahil sa nangangaipo ako, huling nanudan ko nang magin kontento ano man an sakong kamugtakan. 12 Aram ko kun paano mabuhay na may kakadikit asin kun paano mabuhay nin abunda. Sa gabos na bagay asin sa gabos na kamugtakan nanudan ko an sekreto nin pagigin kontento, basog man ako o gutom, bastante man ako o mayong-mayo. 13 Kaya kong atubangon an gabos na bagay paagi sa saiya na nagtatao sa sako nin kusog. 14 Minsan siring, nagpapasalamat ako na tinabangan nindo ako sa sakuyang kasakitan. 15 An totoo, aram man nindong mga taga Filipos na pagkatapos nindong inot na maaraman an maugmang bareta, asin kan maghali ako sa Macedonia, mayo ni sarong kongregasyon an nakatao nin tabang sa sako o nakaresibi kan tabang ko, kundi kamo sana; 16 mala ta kan yaon ako sa Tesalonica, nagpadara kamo sa sako para sa pangangaipo ko bako sanang saro kundi duwang beses. 17 Dai man buot sabihon na interesado ako sa regalo, kundi gusto kong mahiling an bunga na urog na magpapadakul kan saindong kayamanan. 18 Pero igwa na ako kan gabos na kaipuhan ko asin sobra pa ngani. Dai ako nagkukulang nin ano man, lalo na ngunyan na itinao na ni Epafrodito an ipinadara nindo, sarong mahamot asin akseptableng atang na nakakapaugma sa Diyos. 19 Dangan an sakuyang Diyos, na igwa nin dakulaon na kayamanan, iyo an matao kan gabos nindong pangangaipo paagi ki Cristo Jesus. 20 Ngunyan, sa satuyang Diyos asin Ama, mapasaiya an kamurawayan sagkod nuarin pa man. Amen. 21 Ipaabot nindo an sakuyang pangungumusta sa lambang saro sa mga banal na kasaro ni Cristo Jesus. An mga tugang na kaibanan ko nagpapakumusta sa saindo. 22 An gabos na mga banal, asin urog na idtong kabilang sa mga nasa harong ni Cesar, nagpapaabot kan saindang pangungumusta sa saindo. 23 Mapasaindo an daing kapantay na kabuutan kan Kagurangnan na Jesu-Cristo mantang nagpapahiling kamo nin marahay na espiritu.