Pinagmamaigotan daw Nindong Magibo an Birtud?

“Ano man na birtud asin ano man na inoomaw, padagos na horophoropon an mga bagay na ini.”​—FILIPOS 4:8.

 1. Ano an bisyo, asin taano ta dai kaiyan naraot an pagsamba ki Jehova?

AN BISYO kabikoan o karatan sa moral. Lakop iyan sa kinaban na nabubuhayan niato. (Efeso 2:​1-3) Minsan siring, dai totogotan ni Jehova Dios na raoton an malinig na pagsamba sa saiya. An Kristianong mga publikasyon, pagtiripon, asamblea, asin kombension nagtatao sa sato nin napapanahon na mga patanid tumang sa bakong matanos na gawe-gawe. Nag-aako kita nin madonong na tabang hale sa Kasuratan na “mangapot sa marahay” sa pagheling nin Dios. (Roma 12:9) Bilang sarong organisasyon, kun siring, an Mga Saksi ni Jehova nagmamaigot na magin malinig, birtuoso. Alagad kumusta kita bilang mga indibiduwal? Sa katunayan, pinagmamaigotan daw nindong magibo an birtud?

 2. Ano an birtud, asin taano ta kaipuhan an paghihingoa na magdanay na birtuoso?

² An birtud pagigin ekselente sa moral, karahayan, tamang paghiro asin pag-isip. Iyan bakong kualidad na daing hiro-hiro kundi aktibo, positibo. An kalabot sa birtud bako sanang paglikay sa kasalan; iyan nangangahulogan nin pagmamaigot na magibo an marahay. (1 Timoteo 6:11) Pinakasadol ni apostol Pedro an mga kapwa Kristiano: “Idagdag sa saindong pagtubod an birtud.” Paano? Paagi sa “pagtao nindo bilang simbag [sa mahal na marhay na mga panuga nin Dios] kan gabos na odok na paghihingoa.” (2 Pedro 1:5) Huli sa satong makasalan na naturalesa, kaipuhan an tunay na paghihingoa na magdanay na birtuoso. Pero, nagibo iyan kan matatakton sa Dios na mga indibiduwal kan suanoy, dawa sa ibong nin dakulang mga kaolangan.

Saiyang Pinagmaigotan na Magibo an Birtud

 3. Nagkasala nin anong maraot na mga gibo si Hadeng Acaz?

³ An Kasuratan dakol na pagkasaysay dapit sa mga nagmaigot na magibo an birtud. Halimbawa, horophoropa an birtuosong si Ezequias. An saiyang ama, si Hadeng Acaz nin Juda, malinaw na nagsamba ki Moloc. “Duwang polong taon an edad ni Acaz kan sia pumoon na maghade, asin sa laog nin kag-anom na taon sia naghade sa Jerusalem; asin dai nia ginibo an tama sa mga mata ni Jehova na saiyang Dios arog ni David na saiyang apoon. Asin sia naglakaw sa dalan kan mga hade sa Israel, asin pati an sadiri niang aking lalaki pinaagi nia sa kalayo, sono sa makauuyam nin makuring mga bagay kan mga nasyon na inalaw ni Jehova huli sa mga aki ni Israel. Asin sia padagos na nag-atang asin nagpaaso bilang atang sa haralangkaw na lugar asin sa mga bolod patin sa sirong nin lambang marambong na kahoy.” (2 Hade 16:​2-4) May mga nagsasabi na an ‘pag-agi sa kalayo’ nangangahulogan nin sarong klase nin rituwal sa pagdalisay asin bakong atang na tawo. Minsan siring, an librong Molech​—A God of Human Sacrifice in the Old Testament, ni John Day, nagkokomento: “May ebidensia sa mga reperensiang klasiko asin Punico [Cartaginense], patin ebidensia sa arkeolohiya, na nagkaigwa nin pag-atang nin tawo . . . sa kinaban na Cananeo, kaya mayo nin rason na pagdudahan an mga pagsambit kan Daan na Tipan [dapit sa pag-atang nin tawo].” Dugang pa, an 2 Cronica 28:3 espesipikong nagsasabi na si Acaz ‘tinotong an saiyang mga aking lalaki sa kalayo.’ (Ikomparar an Deuteronomio 12:31; Salmo 106:​37, 38.) Abaa karaot na mga gibo!

 4. Paano guminawe si Ezequias sa mga kamugtakan na pano nin bisyo?

⁴ Kumusta si Ezequias sa mga kamugtakan na ini na pano nin bisyo? Interesante an ika-119 Salmo, huli ta an nagkapira naniniwala na si Ezequias an nagsurat kaiyan, na ginibo ini mantang sia saro pang prinsipe. (Salmo 119:​46, 99, 100) Kaya an mga kamugtakan nia puedeng ipinaririsa kan mga tataramon: “Minsan an mga prinsipe nagpanurukaw; tumang sa sako sinda nag-orolay-olay. Kun manongod sa saimong lingkod, an pinagkakasibotan nia iyo an saimong mga reglamento. An sakuyang kalag dai napapatorog huli sa kamondoan.” (Salmo 119:​23, 28) Napalilibotan kan mga naggigibo nin falsong relihion, si Ezequias tibaad pinagtuya kan mga nasa palasyo kan hade, kaya masakit an pagtorog. Pero, pinagmaigotan niang magibo an birtud, pag-abot nin panahon sia nagin hade, asin “padagos niang ginibo an tama sa mga mata ni Jehova . . . Sia nagtiwala ki Jehova na Dios nin Israel.”​—2 Hade 18:​1-5.

Sinda Nagdanay na Birtuoso

 5. Anong mga pagbalo an inatubang ni Daniel asin kan saiyang tolong kairiba?

⁵ Arogan man nin birtud si Daniel asin an saiyang tolong kairibang Hebreo, na an ngaran Hananias, Misael, asin Azarias. Sinda puersahan na kinua sa saindang sadiring daga asin idinistiero sa Babilonya. An apat na hoben tinawan nin ngaran na Babilonyo​—Beltsasar, Sadrac, Mesac, asin Abednego. Inalok sinda kan “mga piling kakanon kan hade,” kabale an mga pagkakan na ipinangangalad kan Ley nin Dios. Dugang pa, sinda pinirit na magsanay nin tolong taon may koneksion sa “pagsurat asin tataramon kan mga Caldeo.” An kalabot digdi bako sanang pag-adal nin ibang lenguahe, huli ta posible na an termino digding “mga Caldeo” nanonongod sa grupong may inadalan. Sa siring, an mga hoben na Hebreong ini ipinairarom sa impluwensia kan biribid na mga katokdoan nin Babilonya.​—Daniel 1:​1-7.

 6. Taano ta masasabi niato na pinagmaigotan ni Daniel na magibo an birtud?

⁶ Sa ibong kan makosogon na mga pan-iimpluwensia na sumunod, si Daniel asin an saiyang tolong kairiba pinili an birtud imbes na bisyo. An Daniel 1:21 nagsasabi: “Si Daniel nagpadagos sagkod kan enot na taon ni Ciro na hade.” Iyo, si Daniel “nagpadagos” bilang birtuosong lingkod ni Jehova sa laog nin labing 80 taon​—sa panahon kan pagtindog asin pagbagsak nin nagkapirang makapangyarihan na hade. Sia nagdanay na fiel sa Dios sa ibong kan mga intriga asin pakana nin maraot na mga opisyal sa gobyerno saka kan bisyo sa sekso na lakop sa relihion nin Babilonya. Si Daniel nagpadagos sa pagmamaigot na magibo an birtud.

 7. Ano an manonodan sa dalan na sinunod ni Daniel asin kan saiyang tolong kairiba?

⁷ Dakol kitang manonodan sa matatakton sa Dios na si Daniel asin sa saiyang kairiba. Sinda nagmaigot na magibo an birtud asin nagsayumang mapabilang sa kultura nin Babilonya. Minsan ngani tinawan nin mga ngaran na Babilonyo, nungka nindang iwinara an pagkamidbid sa sainda bilang mga lingkod ni Jehova. Tara, pakalihis nin mga 70 taon, an hade nin Babilonya inapod si Daniel sa saiyang ngaran na Hebreo! (Daniel 5:13) Sa bilog niang buhay na halawig, habong makikompromiso si Daniel dawa sa saradit na bagay. Bilang sarong hoben, “itinanom [nia] sa saiyang puso na dai nia didigtaan an saiyang sadiri kan mga piling kakanon kan hade.” (Daniel 1:8) An dai nakikikompromisong paninindogan na ini ni Daniel asin kan saiyang tolong kairiba daing duwa-duwa na nagpakosog sa sainda na matagalan an timbang-buhay na mga pagbalo na inatubang ninda kan huri.​—Daniel, kapitulo 3 asin 6.

Pagmamaigot na Magibo an Birtud Ngonyan

 8. Paano malalabanan kan mga hoben na Kristiano na mapabilang sa kinaban ni Satanas?

⁸ Arog ni Daniel asin kan saiyang tolong kairiba, linalabanan kan banwaan nin Dios ngonyan na mapabilang sinda sa maraot na kinaban ni Satanas. (1 Juan 5:19) Kun kamo sarong hoben na Kristiano, tibaad nakaeeksperyensia kamo nin makosog na pan-iimpluwensia nin kairiba na arog-arogon an saindang sobrang mga hilig sa paggubing, pag-alinyar, asin musika. Pero, imbes na sunodon an kada minaabot na uso o estilo, magin kamong marigon, asin dai pagtogotan an saindong sadiri na ‘mamolde sa palakaw na ini nin mga bagay.’ (Roma 12:2) “Isikwal an kabikoan asin an kinabanon na mga horot asin mamuhay na may marahay na kaisipan asin katanosan patin diosnon na debosyon.” (Tito 2:​11, 12) An mahalaga iyo an pag-oyon bakong kan saindong kairiba kundi ni Jehova.​—Talinhaga 12:2.

 9. Anong mga impluwensia an tibaad atubangon nin mga Kristianong nasa kinaban nin negosyo, asin paano sinda maninigong gumawe?

⁹ An mga adultong Kristiano napapaatubang man sa mga impluwensia asin dapat na magin birtuoso. An Kristianong mga negosyante tibaad masugotan na gumamit nin kustionableng mga paagi o ignorohon an mga reglamento nin gobyerno asin mga ley sa buhis. Minsan siring, ano man an paggawe nin mga kakompetensia sa negosyo o katrabaho, “minamawot [niato] na gumawe nin sadiosan sa gabos na bagay.” (Hebreo 13:18) Hinahagad kan Kasuratan na kita magin sadiosan asin makatanosan sa mga among, empleyado, parokyano, asin sekular na mga gobyerno. (Deuteronomio 25:​13-​16; Mateo 5:​37; Roma 13:1; 1 Timoteo 5:​18; Tito 2:​9, 10) Pagmaigotan ta man na magin husay sa satong mga aktibidad sa negosyo. Paagi sa pagsaray nin tamang mga rekord asin paggibo nin kasuratan kan mga kontrata, parate niatong malilikayan an mga dai pagkasinabotan.

Mag-ingat!

10. Taano ta kaipuhan na ‘mag-ingat’ pag-abot sa pagpili niato nin musika?

¹⁰ An Salmo 119:9 nagtatampok nin saro pang aspekto nin pagdadanay na birtuoso sa pagheling nin Dios. An salmista nag-awit: “Paano lilinigan nin sarong hoben na lalaki an saiyang dalan? Paagi sa pag-iingat sono sa saimong tataramon.” Saro sa pinakaepektibong mga armas ni Satanas an musika, na may kapangyarihan na pukawon an mga emosyon. Makamomondo, an nagkapirang Kristiano dai ‘nakapag-ingat’ pag-abot sa musika, asin naaaling sinda sa labi-labing mga porma kaiyan, arog baga kan rap asin heavy metal. An nagkapira tibaad magrason na dai sinda nadadanyaran kan siring na musika o na dai ninda dinadangog an liriko. An iba nagsasabi na naoogma sana sinda sa makosog na kumpas o sa tanog nin makosog na mga gitara. Pero, para sa mga Kristiano, an isyu bakong kun baga nakaoogma an sarong bagay. An iniisip ninda iyo na kun baga iyan “inaako kan Kagurangnan.” (Efeso 5:10) Sa pankagabsan, an musikang heavy metal asin rap nagpapalakop nin mga bisyo na arog baga nin pagraway, pakikisaro, asin Satanismo pa ngania​—mga bagay na siertong mayo nin lugar sa tahaw kan banwaan nin Dios. (Efeso 5:3) Hoben o gurang, marahay na pensaron kan kada saro sa sato an hapot na ini, Sa pagpili ko nin musika, pinagmamaigotan ko daw na magibo an birtud o bisyo?

11. Paano makapag-iingat an sarong Kristiano kun dapit sa mga programa sa telebisyon, video, asin pelikula?

¹¹ An dakol na programa sa telebisyon, video, asin pelikula nagpapalakop nin bisyo. Sono sa sarong prominenteng eksperto sa kamugtakan kan isip, ‘an hedonismo, seksuwalidad, kadahasan, kahanaban, asin kapasloan’ lataw na marhay sa kadaklan na pelikula na pinoprodusir ngonyan. Kun siring, kabale sa pag-iingat an pagigin mapamili sa gusto niatong dalanon. An salmista namibi: “Iharayo mo an sakuyang mga mata sa pakaheling kan daing halaga.” (Salmo 119:37) An sarong hoben na Kristiano na an ngaran Joseph iinaplikar an prinsipyong ini. Kan an sarong pelikula pumoon na magpaheling nin klarong paglaladawan nin sekso asin kadahasan, naghale sia sa sinehan. Napasopog daw sia sa paggibo kaini? “Dai nanggad,” sabi ni Joseph. “Enot kong inisip si Jehova asin an pagpaoyon sa saiya.”

An Kabtang nin Pag-adal Asin Paghorophorop

12. Taano ta kaipuhan an personal na pag-adal asin paghorophorop tanganing makapagmaigot na magibo an birtud?

¹² Bakong igo na lumikay sa maraot na mga bagay. Kalabot man sa pagmamaigot na magibo an birtud an pag-adal asin paghorophorop sa marahay na mga bagay na nasusurat sa Tataramon nin Dios tanganing ikaaplikar sa buhay an matanos na mga prinsipyo kaiyan. “Kanigoan an sakong pagkamoot sa saimong ley!” an kagsing kan salmista. “Sa bilog na aldaw iyan sakong pinaghohorophorop.” (Salmo 119:97) Kabtang daw kan saindong semanal na iskedyul an personal na pag-adal sa Biblia asin Kristianong mga publikasyon? Totoo, puedeng magin masakit an pagtao nin panahon sa maigot na pag-adal kan Tataramon nin Dios asin mapagngayongayong paghorophorop dian. Alagad parate na posibleng tuboson an panahon sa ibang mga aktibidad. (Efeso 5:​15, 16) An mga oras sa amay na aga tibaad marahay na panahon para sa saindo sa pamimibi, pag-adal, asin paghorophorop.​—Ikomparar an Salmo 119:147.

13, 14. (a) Taano ta daing kaagid sa halaga an paghorophorop? (b) An paghorophorop sa anong mga teksto makatatabang sa sato na ikasurang nin makuri an seksuwal na inmoralidad?

¹³ Daing kaagid sa halaga an paghorophorop, huli ta tinatabangan kita kaiyan na matandaan an satong nanonodan. Orog na mahalaga, makatatabang iyan na paoswagon an diosnon na mga punto de vista. Bilang ilustrasyon: Madali sana an pag-aram na ipinangangalad nin Dios an pakikisaro pero iba nang orolay an ‘pagkasurang nin makuri sa maraot asin pangangapot sa marahay.’ (Roma 12:9) Aktuwal niatong mamamatean kun ano an namamatean ni Jehova manongod sa seksuwal na inmoralidad paagi sa paghorophorop sa importanteng marhay na mga teksto sa Biblia, arog baga kan Colosas 3:​5, na nagsasadol: “Gadanon nindo, kun siring, an mga kabtang kan saindong hawak na yaon sa ibabaw kan daga kun dapit sa pakikisaro, karigsokan, seksuwal na horot, nakakokolog na mawot, asin kaaraan, na idolatriya.” Ihapot sa saindong sadiri: ‘Anong klaseng seksuwal na horot an dapat kong gadanon? Ano an maninigo kong likayan na tibaad pumukaw nin marigsok na pagmawot? May mga pagbabago daw na kaipuhan kong gibohon sa paagi nin pagtratar ko sa mga bakong kasekso?’​—Ikomparar an 1 Timoteo 5:​1, 2.

¹⁴ Sinasadol ni Pablo an mga Kristiano na lumikay sa pakikisaro asin magpogol sa sadiri tanganing “mayo nin siisay man na umabot sa punto nin pagdanyar asin makiaram sa mga diretso kan saiyang tugang.” (1 Tesalonica 4:​3-7) Ihapot sa saindong sadiri: ‘Taano ta nakadadanyar an pagkomitir nin pakikisaro? Anong danyos an gigibohon ko sa sakong sadiri o sa iba kun magkasala ako sa bagay na ini? Paano ako maaapektaran sa espirituwal, emosyonal, asin pisikal? Kumusta man an mga indibiduwal sa kongregasyon na naglapas sa ley nin Dios asin dai nagsolsol? Ano an naabtan ninda?’ An pagsapuso kan sinasabi kan Kasuratan manongod sa siring na gawe-gawe magpapararom kan satong pagkaongis sa maraot sa pagheling nin Dios. (Exodo 20:14; 1 Corinto 5:​11-​13; 6:​9, 10; Galacia 5:​19-​21; Kapahayagan 21:8) Sinasabi ni Pablo na an sarong parapakisaro “binabasangbasang, bakong an tawo, kundi an Dios.” (1 Tesalonica 4:8) Siisay na tunay na Kristiano an magbabasangbasang sa saiyang langitnon na Ama?

Birtud Asin Pag-iriba

15. Ano an kabtang kan pag-iriba sa pagmamaigot niato na magibo an birtud?

¹⁵ An saro pang tabang sa pagdadanay na birtuoso iyo an marahay na pag-iriba. An salmista nag-awit: “Katood ako kan gabos na natatakot sa saimo [Jehova], asin kan gabos na nagkukuyog kan saimong mga orden.” (Salmo 119:63) Kaipuhan ta an nakararahay na pag-iriba na itinatao sa Kristianong mga pagtiripon. (Hebreo 10:​24, 25) Kun magsosolosolo kita, tibaad an magin kaisipan niato sadiri sana an iniintindi, asin pasil kitang daogon nin bisyo. (Talinhaga 18:1) Minsan siring, an maogmang Kristianong pakikiiba makapakokosog sa satong desisyon na magdanay na birtuoso. Siempre, dapat man kitang magmaan tumang sa maraot na pag-iriba. Puedeng magin mainit an satong pakikiiba sa mga kataed, katrabaho, asin kaeskuela. Alagad kun kita talagang naglalakaw na may kadonongan, lilikayan niato an pakikidayupot na marhay sa mga dai nagmamaigot na magibo an Kristianong birtud.​—Ikomparar an Colosas 4:5.

16. Paano an pag-aplikar kan 1 Corinto 15:33 makatatabang sa sato na mapagmaigotan na magibo an birtud ngonyan?

¹⁶ Si Pablo nagsurat: “An maraot na pag-iriba nakararaot sa marahay na mga ugale.” Paagi sa pagsabi kaini, pinatatanidan nia an mga nagtutubod na puedeng mawara an saindang pagtubod paagi sa pakikiiba sa mga naghihingakong Kristiano na sinasayumahan an tokdo kan Kasuratan manongod sa pagkabuhay liwat. An prinsipyo sa likod kan patanid ni Pablo minaaplikar sa satong mga pag-iriba kapwa sa luwas asin laog kan kongregasyon. (1 Corinto 15:​12, 33) Natural sana na habo tang rayoan an satong espirituwal na mga tugang na lalaki asin babae huli ta bako sindang oyon sa sarong personal sanang punto de vista niato. (Mateo 7:​4, 5; Roma 14:​1-​12) Minsan siring, kaipuhan an pag-iingat kun an nagkapira sa kongregasyon kustionable an gawe-gawe o nagpapaheling nin mapait o mapagreklamong espiritu. (2 Timoteo 2:​20-22) Madonong na magin dayupot sa mga makukuanan ta “nin pagriribayan nin pagpakosog.” (Roma 1:​11, 12) Tatabangan kita kaini na mapagmaigotan na magibo an birtuosong pamumuhay asin magdanay sa “dalan nin buhay.”​—Salmo 16:11.

Padagos na Pagmaigotan na Magibo an Birtud

17. Sono sa Bilang kapitulo 25, anong kapahamakan an nangyari sa mga Israelita, asin anong leksion an itinatao kaini sa sato?

¹⁷ Kan madali nang sadirihon kan mga Israelita an Dagang Panuga, rinibo sa sainda an piniling gibohon an bisyo​—asin nagdusa nin kapahamakan. (Bilang, kapitulo 25) Ngonyan, an banwaan ni Jehova nagtitindog na sa tata kan matanos na bagong kinaban. An pakalaog dian an magigin maogmang pribilehio kan mga nagpapadagos na isikwal an mga bisyo kan kinaban na ini. Bilang bakong sangkap na mga tawo, tibaad kita igwa nin salang mga inklinasyon, alagad matatabangan kita nin Dios na masunod an matanos na mga paggiya kan saiyang banal na espiritu. (Galacia 5:16; 1 Tesalonica 4:​3, 4) Kun siring kuyogon ta an sadol ni Josue sa Israel: “Matakot kamo ki Jehova asin paglingkodan sia nindo nin daing sala asin sa katotoohan.” (Josue 24:14) An may pagsambang takot na dai mapaoyonan si Jehova matabang sa sato na mapagmaigotan na magibo an birtuosong pamumuhay.

18. Mapadapit sa bisyo asin birtud, ano an maninigong magin determinasyon nin gabos na Kristiano?

¹⁸ Kun mawot kan saindong puso na paoyonan an Dios, magin determinadong kuyogon an sadol ni Pablo: “Ano man na totoo, ano man na seryosong bagay, ano man na matanos, ano man na malinig, ano man na makawiwili, ano man na marahay an dangog, ano man na birtud asin ano man na inoomaw, padagos na horophoropon an mga bagay na ini.” Kun gigibohon nindo ini, ano an magigin resulta? Si Pablo nagsabi: “Gibohon nindo an mga ini; asin mapapasaindo an Dios nin katoninongan.” (Filipos 4:​8, 9) Iyo, paagi sa tabang ni Jehova mahihimo nindong isikwal an bisyo asin pagmaigotan na magibo an birtud.

[Nota sa Ibaba]

Mga Punto sa Pagrepaso

◻ Ano an kaipuhan tanganing mapagmaigotan na magibo an birtud?

◻ Sa anong mga kamugtakan nagdanay na birtuoso sinda Ezequias, Daniel, asin an tolong Hebreo?

◻ Paano kita magigin arog ni Daniel sa pagtumang sa mga pakana ni Satanas?

◻ Taano an mga Kristiano ta dapat na mag-ingat kun dapit sa aling-alingan?

◻ Ano an kabtang kan pag-adal, paghorophorop, asin pag-iriba sa pagmamaigot na magibo an birtud?

[Retrato sa pahina 15]

An hoben na si Ezequias nagmaigot na magibo an birtud minsan ngani sia napalilibotan kan mga nagsasamba ki Moloc

[Mga retrato sa pahina 17]

An mga Kristiano dapat na mag-ingat pag-abot sa aling-alingan