!Dei Blong Jeova Blong Jajem Ol Man i Klosap!
“Bigfala Dei ya blong Hae God i kam klosap finis. I no longtaem, bambae i kamtru.”—SEFANAEA 1:14.
1. ?Wanem woning we God i givim tru long Sefanaea?
BAMBAE i no longtaem, Jeova God i tekem aksin agensem ol rabis man. !Yufala i lesingud! Hemia woning blong hem se: “Bambae mi mekem ol man nogud oli foldaon. Mi bambae mi kilim olgeta man, we bambae i no moa gat wan i stap.” (Sefanaea 1:3) Jeova, King mo Masta blong yumi, i talemaot ol tok ya tru long profet blong hem Sefanaea. Ating Sefanaea i wan smol bubu blong gudfala King Hesekia. Sefanaea i talemaot ol tok ya long taem blong gudfala King Josaea, mo ol tok ya oli soemaot se fiuja blong ol rabis man we oli laef long Juda i nogud olgeta.
2. ?From wanem ol samting we Josaea i mekem oli no save blokem dei blong Jeova blong jajem ol man?
2 Ol profet tok blong Sefanaea oli mekem tingting blong yangfala Josaea i strong moa blong finisim wosip blong ol aedol long Juda. Be wok we king i mekem blong finisim giaman wosip i no karemaot olgeta rabis fasin we ol man oli stap mekem. Mo i no stretem ol sin blong bubu blong hem, King Manase, we i “kilim plante man oli ded we oli no mekem samting we i rong . . . long Jerusalem.” (2 King 24:3, 4; 2 Kronikel 34:3) Taswe i sua se long taem ya dei blong Jeova bambae i mas kam blong jajem ol man ya.
3. ?From wanem yumi sua se man i save sef tru long dei blong “bigfala kros blong Jeova”?
3 Be, i mas gat ol man we bambae oli sef tru long bigfala dei ya blong Jeova we i mekem man i fraet. From samting ya, profet blong God i talem se: “Bifo we oda blong hem i mekem wan samting i kamtru, bifo we dei ya i pas finis olsem we skin blong wit i pas, bifo we bigfala kros blong Jeova i kamtru long yufala, yufala i mas lukaot Jeova, yufala olgeta kwaet man blong wol we tingting blong yufala i stap daon, we yufala i obei long ol jajmen blong hem. Yufala i mas lukaot stret fasin, yufala i mas lukaot tingting daon. Maet bambae yufala i haed long dei blong kros blong Jeova.” (Sefanaea 2:2, 3, NW ) Bambae yumi stadi long buk blong Sefanaea long Baebol, mo tru long stadi ya i gud yumi tingbaot hop blong sef long dei ya blong Jeova blong jajem ol man. Sefanaea i raetem buk ya long Juda, bifo long 648 B.K.T., mo hem i haf blong ol “tok blong ol profet,” we yumi evriwan i mas lesingud long hem.—2 Pita 1:19.
Jeova i Panisim Ol Man
4, 5. ?Olsem wanem Sefanaea 1:1-3 i kamtru long ol nogud man long Juda?
4 Ol tok we “God i givim” long Sefanaea i stat wetem woning ya we yumi tokbaot antap. God i talemaot se: “ !Ol man Jerusalem, mo ol man Juda! Olgeta samting we i stap long wol ya, mi bambae mi spolem olgeta evriwan. Ol man mo ol anamol, mo ol pijin, mo ol fis, mi bambae mi kilim olgeta evriwan oli ded. Bambae mi mekem ol man nogud oli foldaon. Mi bambae mi kilim olgeta man, we bambae i no moa gat wan i stap. Mi mi Hae God, mo hemia tok blong mi. ”—Sefanaea 1:1-3.
5 Yes, Jeova i wantem finisim ol fasin nogud long kantri blong Juda. ?Bambae God i yusum hu blong ‘spolem olgeta samting ya’? Sefanaea i mekem wok olsem profet long ol faswan yia blong rul blong King Josaea, we i stat long 659 B.K.T. Taswe, ol profet tok blong hem oli kamtru taem ol man Babilon oli spolem Juda mo bigfala taon blong hem Jerusalem, long 607 B.K.T. Long taem ya, olgeta nogud man ya long Juda “olgeta evriwan oli ded.”
6-8. ?Sefanaea 1:4-6 i talemaot wanem, mo olsem wanem profet tok ya i kamtru long Juda bifo?
6 Sefanaea 1:4-6 i talemaot wanem we God bambae i mekem agensem ol man blong giaman wosip se: “Mi bambae mi panisim yufala evriwan we i stap long Jerusalem, mo long ol narafala ples long Juda. Fasin ya blong mekem wosip long god ya Bal, mi bambae mi sakemaot, mo ol pris blong hem, nem blong olgeta bambae i lus olgeta, man i no moa save tingbaot olgeta bakegen. Ol man we oli stap go antap long ruf blong ol haos blong olgeta, blong mekem wosip long san, mo mun, mo ol sta, be bambae mi kilim olgeta evriwan i ded. Mo olgeta we oli stap mekem wosip long mi, mo oli stap talemaot long mi, se tingting blong olgeta i stap strong long mi, be long semtaem oli stap yusum nem blong god ya Molek blong mekem promes blong olgeta i stanap, olgeta tu, bambae mi kilim olgeta evriwan i ded. Mo olgeta ya we oli tanem baksaed long mi, oli no moa biaen long mi, mo oli no moa kam long mi blong askem long mi blong mi lidim olgeta, bambae mi kilim olgeta ya evriwan i ded.”
7 Jeova i wantem panisim ol man Juda mo Jerusalem. Hem i wantem kilim i ded ol man we oli wosipim Bal, god ya blong ol man Kenan we oli bilif se hem i givim plante kakae mo pikinini long olgeta. Ol man blong ol defren ples oli stap givim nem ya Bal long plante god blong olgeta, from we oli ting se ol god ya oli gat bigfala paoa long ol ples ya we oli stap long hem. Eksampol, ol man Moab mo Midia oli wosip long wan Bal antap long Hil blong Peoro. (Namba 25:1, 3, 6) Long kantri blong Juda, Jeova i wantem kilim i ded ol pris blong Bal, mo ol pris blong laen blong Livae tu we oli brekem loa blong hem mo oli joen long giaman wosip.—Eksodas 20:2, 3.
8 Mo tu, God i rere blong kilim i ded olgeta ya we oli “mekem wosip long san” mun mo ol sta, hemia ol man we oli talemaot fiuja from ol sta mo we oli wosip long san. (2 King 23:11; Jeremaea 19:13; 32:29) Kros blong God bambae i kasem olgeta ya tu we oli traem joenem trufala wosip wetem giaman wosip. Hemia ‘olgeta we oli stap mekem wosip long God, mo oli stap talemaot long hem, se tingting blong olgeta i stap strong long hem, be long semtaem oli stap yusum nem blong god ya Molek blong mekem promes blong olgeta i stanap.’ Molek, hem i jif god blong ol man Amon, mo long wosip blong hem, ol man oli stap kilim ol pikinini blong olgeta oli ded olsem sakrefaes.—1 King 11:5; Jeremaea 32:35.
!I No Longtaem Bambae Krisendom i Lus!
9. (a) ?Krisendom i gat fol long fes blong God from wanem samting? (b) ?Yumi mas gat strong tingting blong mekem wanem samting, we i defren long ol man Juda bifo, we oli no stap tru long God?
9 Ol samting ya we oli bin hapen bifo, oli mekem yumi tingbaot Krisendom,a we i fulap long giaman wosip mo fasin blong talemaot fiuja from ol sta. Mo tu, Krisendom i gat fol from blad blong plante milian man we oli ded long ol faet we ol lida blong skul oli bin sapotem. !Ded blong ol man ya i olsem wan sakrefaes, mo fasin ya i nogud olgeta! I gud yumi neva mekem olsem ol man Juda we oli no stap tru long God, ‘we oli tanem baksaed long hem, oli no moa biaen long hem.’ Olgeta ya oli no moa intres long Jeova mo oli no moa lukaot hem blong hem i lidim olgeta. I gud we yumi mekem i defren long olgeta ya mo yumi holemstrong long God.
10. Eksplenem ol impoten mining blong profet tok blong Sefanaea 1:7.
10 Ol tok we profet ya i gohed blong talem oli go stret long ol nogud man long Juda bifo mo ol nogud man tede. Sefanaea 1:7 i talem se: “Dei ya we Hae God bambae i jajem olgeta man long hem i stap kam klosap nao. I moa gud yufala i kam, yufala i stap kwaet long fes blong hem. Hem i rere finis blong kilim yufala ol man blong hem, olsem we man i kilim sipsip blong mekem sakrefaes. Mo hem i singaot ol enemi blong yumi finis blong oli kam flatemgud kantri blong yumi.” Olgeta ya we God “i singaot” olgeta, hemia ol man Koldia we oli enemi blong Juda. “Sakrefaes” ya hem i Juda mo bigfala taon blong hem. Long ol tok ya, Sefanaea i talemaot stamba tingting blong God blong spolem Jerusalem, mo long semtaem profet tok ya i poen i go long Krisendom we bambae i lus. Yes, from we dei blong God blong jajem ol man i klosap, i moa gud sipos ol man long wol oli ‘stap kwaet long fes blong God’ mo oli lesin long wanem we hem i talem tru long “smol kampani” ya blong ol tabu man blong Jisas, wetem ol fren blong olgeta, “ol narafala sipsip.” (Luk 12:32; Jon 10:16) Olgeta we oli no wantem lesin, oli soem se oli agensem rul blong Kingdom blong God mo from samting ya bambae oli lus.—Ol Sam 2:1, 2.
!I No Longtaem Ol Man Bambae Oli Krae Bigwan!
11. ?Wanem mining blong Sefanaea 1:8-11?
11 Sefanaea i gohed blong tokbaot dei blong Jeova, long Sefanaea 1:8-11 se: “ ‘Long dei ya blong kilim man, ol haeman blong king, mo ol pikinini blong hem, mo olgeta we oli stap folem ol kastom blong ol narafala kantri, bambae mi mi panisim olgeta evriwan. Olgeta we oli stap folem fasin blong mekem wosip blong ol hiten man, mo oli stap stil, mo oli stap kilim man i ded, blong fulumapgud haos blong masta blong olgeta long ol samting we oli stilim, be olgeta ya evriwan bambae mi panisim olgeta. Long dei ya, bambae yufala i save harem noes blong ol man we oli krae long Jerusalem, long doa ya we nem blong hem “Doa blong Fis”. Mo long niufala haf blong taon ya, bambae yufala i save harem ol man, oli stap krae, mo bambae yufala i harem ol bigfala noes blong ol samting we oli stap folfoldaon antap long ol hil. Mo yufala we i stap long haf blong taon ya daon, we i ples blong wokem bisnes, taem yufala i harem ol samting ya, bambae yufala i krae bigwan. Bambae yufala i krae, from we ol bisnesman blong yufala bambae oli ded evriwan.’ ”
12. ?From wanem i gat sam man we oli “folem ol kastom blong ol narafala kantri”?
12 Ol king we oli kam biaen long King Josaea i gat Joahas, Jehoeakim, mo Jehoeakin. Biaen long olgeta ya, Jedekia bambae i rul, mo long taem blong hem Jerusalem i lus. Nating se bigfala trabol ya bambae i kam kasem olgeta, sam long ol man Juda oli “folem ol kastom blong ol narafala kantri” blong traem mekem se ol kantri ya oli glad long olgeta. Tede i sem mak. Plante man oli soemaot long ol defren rod, se oli no haf blong ogenaesesen blong Jeova. From we oli soem se oli joen long ogenaesesen blong Setan, bambae oli mas kasem panis blong God.
13. ?Folem wanem we profet tok blong Sefanaea i talem, wanem i hapen taem ol man Babilon oli kam agensem Jerusalem?
13 “Dei ya” we Jeova i jajem Juda, i laenap wetem dei we Jeova bambae i mekem jajmen blong hem i kamtru long ol enemi blong hem, blong finisim ol fasin nogud mo blong pruvum se Jeova i hae moa long olgeta. Taem ol man Babilon oli faet agensem Jerusalem, oli harem noes blong ol man we oli krae long Doa blong Fis. Maet nem blong doa ya i olsem from we hem i klosap long maket blong salem fis. (Nehemaea 13:16) Ol ami blong Babilon oli mas kam insaed long niufala haf blong taon ya, mo “ol bigfala noes blong ol samting we oli stap folfoldaon antap long ol hil,” maet i minim noes blong ami blong Koldia we i stap kam. Olgeta we oli stap long haf blong taon ya Maktes, ples blong wokem bisnes we maet hemia long flatples blong Taeropoen, bambae oli “krae bigwan.” ?From wanem? From we bambae oli no moa save “wokem bisnes” long ples ya.
14. ?God bambae i skelem fasin blong ol man we oli talem se oli mekem wosip long hem, kasem wanem mak?
14 ?Jeova bambae i skelem fasin blong ol man we oli talem se oli stap wosip long hem go kasem wanem mak? Profet tok i talem se: “Long taem ya, bambae mi tekem wan laet, nao mi go lukaot ol man long Jerusalem. Mi bambae mi panisim olgeta ya we oli ting se oli no sot long wan samting nating, mo oli save mekem evri samting, oli no nidim man blong givhan long olgeta. Oltaem oli stap talem se, ‘Hae God i no save mekem wan samting we i gud long yumi, mo hem i no save mekem wan samting we i nogud long yumi tu. Ol man olsem, bambae mi spolem ol haos blong olgeta, mo bambae mi tekemaot olting blong olgeta. Ol haos blong olgeta we oli stap wok long hem yet, neva bambae oli save slip long hem. Mo ol grep blong olgeta we oli stap planem, be neva bambae oli save dring waen we i kamaot long hem.’ ”—Sefanaea 1:12, 13.
15. (a) ?Wanem bambae i hapen long ol pris long Jerusalem we oli lego wosip blong Jeova? (b) ?Wanem fiuja blong ol man blong giaman skul tede?
15 Ol pris blong Jerusalem we oli lego trufala wosip oli meksemap wosip blong Jeova wetem giaman wosip. Nating se oli harem sef, God bambae i lukaot olgeta wetem wan laet we i saengud long dak ples ya long saed blong spirit we oli stap haed long hem. I no gat wan long olgeta we i save ronwe long mesej mo jajmen blong God. Ol man ya, we oli lego wosip blong Jeova, oli ting se oli no sot long wan samting nating, mo oli save mekem evri samting. Oli no wantem harem eni mesej long saed blong wok we God i mekem blong stretem ol trabol blong man. Be taem God i mekem jajmen blong hem i kamtru long olgeta, oli no save ronwe. Long taem blong yumi, bambae i sem mak. Ol man blong giaman skul, wetem Krisendom mo olgeta we oli man blong apostasi tu, bambae oli no save ronwe long jajmen blong Jeova. Olgeta ya oli talem se yumi no stap long taem blong ‘lasdei,’ mo oli ting se Jeova “i no save mekem wan samting we i gud long yumi, mo hem i no save mekem wan samting we i nogud long yumi tu.” !Be oli rong olgeta!—2 Timoti 3:1-5; 2 Pita 3:3, 4, 10.
16. ?Wanem i hapen taem God i mekem jajmen blong hem i kamtru long Juda, mo save ya i pulum yumi blong mekem wanem?
16 Woning i go long ol man Juda we oli lego wosip blong Jeova, se ol man Babilon bambae oli tekemaot ol rij samting blong olgeta, oli spolem ol haos blong olgeta, mo karem ol kakae we oli planem. Taem jajmen blong God i kamtru long Juda, olting blong olgeta oli olsem nating nomo. Sem samting bambae i hapen taem dei blong Jeova i kamtru blong jajem rabis wol blong naoia. !Taswe, i gud yumi stanap strong long saed blong spirit mo ‘hivimap ol gudgudfala samting blong yumi long heven’ taem yumi putum wok blong Jeova long fasples long laef blong yumi!—Matiu 6:19-21, 33.
“Bigfala Dei Ya Blong Hae God i Kam Klosap Finis”
17. ?Folem wanem we Sefanaea 1:14-16 i talem, dei blong Jeova blong jajem ol man i klosap olsem wanem?
17 ?Dei blong Jeova blong jajem ol man i klosap olsem wanem? Long Sefanaea 1:14-16, God i givim promes ya se: “Bigfala Dei ya blong Hae God i kam klosap finis. I no longtaem, bambae i kamtru. Dei ya i nogud we i nogud. Nating we i gat ol soldia we oli save faet, be long dei ya, bambae oli krae, from we tingting blong olgeta bambae i foldaon olgeta. Dei ya, bambae i dei blong kros blong Hae God, mo i dei blong man i trabol, i harem nogud. Long dei ya, Hae God bambae i spolem olgeta samting. Long taem ya, bambae long dei nomo, be ples bambae i kam tudak olgeta, mo klaod we i blak we i blak bambae i kavremap olgeta ples. Long dei ya, bambae i gat noes blong ol pupu blong talemaot we faet i stap kam, mo noes blong ol soldia, we oli stap singsingaot blong kam faet agens long ol man blong ol bigfala taon we ol stonwol i goraon long olgeta, mo agens long ol man long ol wajhaos we oli hae we i hae.”
18. ?From wanem yumi no mas ting se dei blong Jeova i stap longwe yet long fiuja?
18 Ol pris blong Juda, ol jaj, mo ol man, we evriwan oli mekem sin, oli kasem woning ya se “bigfala dei ya blong God i kam klosap finis.” I no tekem “longtaem,” blong dei ya i kamtru long Juda. Long taem blong yumi bambae i sem mak. Yumi no mas ting se jajmen we Jeova bambae i mekem long ol nogud man, i stap longwe yet long fiuja. Olsem long Juda, bambae God i no wet “longtaem” tumas blong mekem jajmen blong hem i kamtru. (Revelesen 16:14, 16) !Hemia wan nogud taem long olgeta we oli no wantem lesin long woning blong Jeova we ol Witnes blong hem oli talemaot, mo we oli no wantem folem trufala wosip!
19, 20. (a) Talem sam samting we i hapen taem God i soemaot kros blong hem agensem Juda mo Jerusalem. (b) ?From we Jeova i no spolem evri man long wol, wanem sam kwestin we i gud blong tingbaot?
19 Taem ya we kros blong God i kamtru long Juda mo Jerusalem, i wan “dei blong man i trabol, i harem nogud.” Ol ami blong Babilon oli mekem ol man Juda oli safa bigwan, tingting blong olgeta i foldaon olgeta from we oli save se bambae oli ded mo oli lus. Long dei ya ‘ples i kam tudak olgeta, mo klaod we i blak we i blak i kavremap olgeta ples.’ Maet tok ya i wan pijatok nomo, be maet hem i bin kamtru stret olsem we profet tok ya i talem from we long taem ya, smok mo ol ded bodi oli stap long evri ples. Long dei ya, i gat “noes blong ol pupu blong talemaot we faet i stap kam,” be ol woning ya oli blong nating nomo.
20 Ol wajman blong Jerusalem oli no save mekem wan samting nating taem ami blong Babilon i brekemdaon “ol wajhaos we oli hae we i hae.” Ol strong ples blong wol tede tu, bambae oli no strong inaf blong blokem ami blong ol enjel blong God long heven, we oli rere blong God i yusum olgeta blong spolem ol nogud man. ?Yu yu wantem sef long taem ya? !Ale, yu mas stanap strong long saed blong Jeova, we ‘oltaem hem i stap lukaot gud long olgeta we oli lavem hem, be i stap spolem olgeta we oli stap mekem ol fasin nogud!’—Ol Sam 145:20.
21, 22. ?Olsem wanem Sefanaea 1:17, 18 bambae i kamtru long taem blong yumi tede?
21 !Dei blong jajmen we Sefanaea 1:17, 18 i talemaot, i nogud olgeta! Jeova God i talem se: “Bambae mi mi letem bigfala trabol i kam kasem olgeta man, mo trabol ya bambae i mekem olgeta oli stap wokbaot olsem man we i blaen. Naoia bambae mi kilim olgeta, from we oli stap mekem sin agens long mi. Bambae blad blong olgeta i ron bigwan olsem wota. Ol dedbodi blong olgeta bambae i stap roten olbaot long evri ples. . . . Long dei ya we Hae God bambae i soemaot kros blong hem, ol silva mo ol gol blong ol man, bambae i no save sevem olgeta. Mo from we ol man oli no ona long Hae God, kros ya blong hem we i olsem faea, bambae i kakae olgeta ples long wol ya. Olgeta man we oli stap long wol ya, bambae oli ded wantaem nomo, we bambae i no gat wan i stap.”
22 Bambae i no longtaem Jeova i letem “olgeta man we oli stap long wol,” we oli no wantem harem woning blong hem, oli kasem bigfala trabol, olsem we hem i mekem long taem blong Sefanaea bifo. From we ol man ya oli sin agensem God, bambae oli wokbaot olsem man we i blaen, oli no save mekem wan samting blong sevem olgeta. Long dei blong Jeova blong jajem ol man, blad blong olgeta bambae “i ron bigwan olsem wota,” olsem samting we i nating nomo. Tru ya, ded blong olgeta bambae i mekem bigfala sem long olgeta, from we God bambae i letem bodi blong olgeta “i stap roten olbaot long evri ples.”
23. ?Nating se ol man we oli mekem i nogud oli no save ronwe long “dei ya we Hae God bambae i soemaot kros blong hem,” profet tok blong Sefanaea i givim wanem hop long yumi?
23 I no gat man we i save sevem olgeta we oli faet agensem God mo ol man blong hem. Long taem blong Juda bifo, ol gol mo silva oli no save sevem ol man we oli mekem i nogud. I sem mak bakegen, ol sas samting we ol man oli hivimap mo ol doti mane we oli givim long narafala, bambae i no save sevem olgeta long “dei ya we Hae God bambae i soemaot kros blong hem” long Krisendom mo ol narafala haf blong wol ya. Long dei ya, kros blong God we i olsem faea “bambae i kakae olgeta ples long wol” taem hem i spolem olgeta man nogud. From we yumi bilif long ol profet tok blong God, yumi sua se yumi stap naoia long lashaf blong “taem blong en.” (Daniel 12:4, NW ) Dei blong Jeova blong jajem ol man i klosap finis, mo i no longtaem bambae hem i mekem jajmen blong hem i kamtru long olgeta enemi blong hem. ?Be olsem wanem long yumi? ?Yumi mas mekem wanem blong stap sef long dei blong kros blong Jeova?
[Futnot]
a Ol skul we oli giaman se oli Kristin.
?Bambae Yu Yu Ansa Olsem Wanem?
• ?Olsem wanem profet tok blong Sefanaea i kamtru long Juda mo Jerusalem?
• ?Wanem fiuja blong Krisendom mo olgeta nogud man long taem blong yumi tede?
• ?From wanem yumi no mas ting se dei blong Jeova blong jajem ol man i stap longwe yet long fiuja?
[Tok blong pija long pej 13]
Sefanaea i no fraet blong talemaot se dei blong God blong jajem ol man i klosap finis
[Credit Line]
From the Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, containing the King James and the Revised versions
[Tok blong pija long pej 15]
Dei blong Jeova i kamtru taem ol man Babilon oli spolem Juda mo Jerusalem long 607 B.K.T.
[Tok blong pija long pej 16]
?Yu yu wantem sef long taem we Jeova i spolem ol man nogud?